Foresight – Wróżenie z fusów czy kształtowanie przyszłości? Foresight „Akademickie Mazowsze 2030” Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Czym nie jest foresight? ●Foresight to nie forecast – nie jest prognozą (a zwłaszcza chybioną): • "Myślę, że zapotrzebowanie rynku światowego może wynosić z 5 komputerów„ (przypisywane Thomasowi J. Watsonowi, prezesowi IBM w latach 1914-1956, który miał to powiedzieć w 1943 r. – a tak naprawdę to nie on, ale jego syn, nie w 1943, http://www.computermuseum.li ale w 1958, i nie 5 sztuk na świecie, ale spodziewane 5 zamówień korporacji na IBM 701 – naprawdę złożono ich 18); • "Nie ma żadnego powodu, by ktokolwiek chciał mieć kiedyś komputer w domu” (Kenneth Olsen, założyciel Digital Equipment Corporation, 1977) • Choć wydawałoby się, że prognozowanie jest łatwe, bo „jutro to dziś - tyle że jutro” (Sławomir Mrożek) http://simh.trailing-edge.com A więc czym jest foresight? • „Foresight jest procesem systematycznego i wszechstronnego rozpoznawania dalekosiężnych trendów rozwojowych w nauce i technologii oraz identyfikacji obszarów o kluczowym znaczeniu dla maksymalizacji korzyści społecznych i gospodarczych”. dr Jacek Kuciński • „Foresight jest procesem kreowania kultury myślenia społeczeństwa o przyszłości, w którym zarówno naukowcy, jak i przedstawiciele świata gospodarki oraz administracji publicznej biorą udział w wyznaczaniu strategicznych kierunków badań i rozwoju technologicznego w celu przysporzenia jak największych korzyści społecznych i ekonomicznych”. prof. Michał Kleiber • „Nie można przewidzieć przyszłości, ale można się do niej jak najlepiej przygotować” •Foresigh jest próbą zarządzania przyszłością ●Analiza sytuacji (SWOT) i trendów rozwoju; ● Myślenie i dyskutowanie o przyszłości (badanie poglądów różnych środowisk, badanie typu Delphi); ● Określenie czynników kluczowych: politycznych, ekonomicznych, społecznych, kulturowych, środowiskowych, technicznych (analizy PEST/SWEEP); teraźniejszość Elementy projektów typu foresight Scenariusz A Prognoza trendy Scenariusz B Scenariusz C ●Budowa scenariuszy „wielu możliwych przyszłości” i ich analiza; ● Kształtowanie przyszłości – zalecenia. Historia projektów typu foresight ● Pierwsze programy foresight: USA (Rand Corporation 1969), Japonia (STA, 1971); ●Programy foresight w naszym regionie: ● 1997-2000: Węgry - TEP (Technológiai Előretekintési Program) http://www.nkth.gov.hu/innovaciopolitika/technologiai/mi-tep-technologia ● 2001: Czechy - Národní program výzkumu I (NPV I) http://www.foresight.cz ●Wybrane programy foresight w Polsce: ● NPF Polska 2020 (2006-2008) ● Foresight Kadr Nowoczesnej Gospodarki (2008-2009) ITC w scenariuszach NPF Polska 2020 scenariusz Skok cywilizacyjny Twarde dostosowanie Trudna modernizacja rola technologii informacyjnych • są obszarem tworzenia zaawansowanych produktów z dziedziny GOW, dyskontujących zasoby i potencjał intelektualny kraju; • umożliwiają wzrost produktywności w całej gospodarce; • wspierają rozwój kapitału ludzkiego, edukacji i spójności społecznej. • umożliwiają tworzenie innowacyjnych produktów w wybranych dziedzinach niszowych; • pozwalają na modernizację gospodarki, utrzymanie sprawności administracji i rozwój kapitału intelektualnego; • dają szansę na przywrócenie dynamiki przy powrocie korzystnych warunków, gdyż rozwój GOW umożliwia nietracenie dystansu do krajów rozwiniętych. Słabnący rozwój • są elementem infrastruktury technicznej i gospodarczej, choć nie wykorzystywany twórczo w celach prorozwojowych. Zapaść • są mało istotne dla przebiegu procesów gospodarczych i społecznych, ale ich niedorozwój pogłębia zapaść. Przyszli informatycy według FKNG • Rozwarstwianie umiejętności na „wysokie” i „niskie”: w serwisach wyszukujących, • klasyfikator informacji/treści, • broker i selektor informacji, • audytor wiarygodności informacji, • broker praw własności intelektualnej, • …. •role „wysokie” – projektantów rozwiązań (wymagana wysoka kreatywność i innowacyjność); •role „niskie” – programistówkoderów (wymagane przestrzeganie norm, standardów, wskaźników • Zawody jakości pracy). • Przykłady zawodów, które dopiero się pojawiają: • specjalista od zarządzania przepływem informacji, • specjalista od pozycjonowania i specjalności, o których nawet jeszcze nie wiemy, że się pojawią…