Wrodzone choroby układu krążenia u noworodków hospitalizowanych na Oddziale Niemowlęcym Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Kielcach w latach 2000–2007 Congenital heart diseases in newborns admitted to the Regional Pediatric Hospital in Kielce in years 2000–2007 Wioletta Korzeluch, Anna Turska-Kmieć, Mariola Rutkiewicz, Teresa Czapla, Beata Baranowska-Urbaniak, Zdzisław Domagała STRESZCZENIE Wstęp. Postęp w diagnostyce i terapii w ostatnich 30 latach zmienił postępowanie terapeutyczne i rokowanie u noworodków z chorobami układu krążenia. Prawidłowe rozpoznanie choroby serca u noworodka, odpowiednia kwalifikacja dzieci do leczenia natychmiastowego, do leczenia w okresie późniejszym i tych, które żadnego leczenia nie wymagają. Cel pracy. Retrospektywna analiza historii chorób noworodków z podejrzeniem chorób układu krążenia w ośrodku II stopnia referencji. Ocena rodzaju chorób układu krążenia i przyczyn kierowania do diagnostyki oraz sposobu dalszego postępowania. Materiał i metody. Analizie retrospektywnej poddano historie choroby noworodków hospitalizowanych na oddziale niemowlęcym w latach 2000–2007, które wymagały nieinwazyjnej diagnostyki kardiologicznej. Wyniki. Noworodki przyjęte do diagnostyki układu krążenia stanowiły 29% wszystkich leczonych na oddziale noworodków. Z tej grupy 79% było skierowanych bezpośrednio z oddziałów noworodkowych. Podejrzenie choroby serca wysuwano na podstawie szmeru obecnego nad sercem, sinicy, złego stanu dziecka, dysmorfii. Wady wrodzone serca rozpoznano u 79% noworodków, a zaburzenia rytmu serca u 9%. U 11,2% noworodków nie stwierdzono choroby serca. Najczęściej rozpoznawano proste wady serca. Noworodki wymagające pilnego leczenia chirurgicznego lub interwencyjnego zostały przekazane do ośrodków III stopnia referencji. Większość diagnozowanych dzieci jest nadal kontrolowana w naszym ośrodku. Wnioski. Podejrzenie wady serca u noworodków najczęściej wysuwa się na oddziałach noworodkowych na podstawie obecności szmeru nad sercem, złego stanu dziecka, objawów zespołu genetycznego. W ośrodku II stopnia referencji noworodki mogą być prawidłowo diagnozowane i można zaplanować dalszy sposób postępowania. Istotne znaczenia ma dobra współpraca merytoryczna z ośrodkami wysokospecjalistycznymi. Słowa kluczowe: noworodki, wady wrodzone serca, zaburzenia rytmu serca ABSTRACT Introduction. Progress in diagnostics and therapy of diseases has changed the therapeutic procedure and prognosis of newborns with heart diseases. Proper diagnostics of heart disease in newborns, improves prognosis and medical care together with correct qualification: those who require immediate treatment, those who can be treated later and those who don’t need any treatment. Analysis of hospitalized newborns was conducted in Regional Pediatric Hospital in Kielce in years 2000–2007. Aim. Aim of the study was to made retrospective analysis of history of newborns with cardiac diseases hospitalized in 2000–2007 in regional hospital, which is a second grade reference unit. We estimated number of diagnosed neonates, kind of cardiac diseases, reasons of referral to hospital and ways of further treatment. Results. Amount of newborns referred for cardiologic diagnosis was 29% of total hospitalized babies. 79% of them were referred directly from newborn wards. Symptoms of cardiac disease were murmurs in heart, cyanosis, bad general condition or dysmorphia. We recognized congenital heart diseases in 79% of analysed newborns and arrythmia in 9%. Most often it was simple heart defects. Newborns that required urgent surgical or percutaneous therapy were directed to the units of III grade of reference. Coclusions. Suspicion of heart defect usually arises in newborn ward. In unit of II grade of reference newborns can be properly diagnosed and further treatment can be planned. Good cooperation between units of II and III grade of reference is a matter of great importance. Key words: newborn, blood circulation diseases, diagnostics