Sesja VI, Część A Determinanty rozwoju Polski. Polityka Innowacyjna moderator: prof. dr hab. Joanna Kotowicz-Jawor, prof. dr hab. Stefan Krajewski 1. Dlaczego Polska znajduje się na końcu europejskich rankingów? 2. Co decyduje o niskiej efektywności proinnowacyjnej pomocy publicznej w Unii Europejskiej? 3. Jak przejść od gospodarki stymulowanej kryterium ilościowym (maxymalizacja wydajności) do gospodarki, której paradygmatem rozwoju jest maksymalizacja wiedzy? 4. Jaki jest pożądany system innowacyjny dla Polski? Treść wystąpienia panelowego dr Adama Klimka Coraz częściej podkreśla się wpływ instytucji na wzrost gospodarczy. Prof. Wojtyna mówi o przeważającym poglądzie o dominującej roli instytucji. Prof. Balcerowicz we wstępie do ekonomicznej analizy prawa twierdzi, że celem powinno być tworzenie takich ram instytucjonalnych, aby w skali społeczeństwa było jak najwięcej działań produktywnych, a jak najmniej działań nieproduktywnych.. Wraz z prof. Nogalskim zastanawialiśmy się nad funkcjonowaniem instytucji państwa w kontekście sprawności administracji w obsłudze procesu inwestycyjnego oraz w kontekście ochrony prawa własności. Znaczenie ochrony praw własności dla rozwoju gospodarczego podkreślają Robert Cooter i Thomas Ulen - autorzy ekonomicznej analizy prawa. Prowadząc, pod kierunkiem prof. Nogalskiego, badania nad segmentem administracji zajmującym się geodezją i kartografią analizowaliśmy wielkość PKB w okresie po 1994 r. Okazało się, że kształtowanie się PKB w okresie 1995-2010 można z niezwykła precyzją określić wzorem (z dopasowaniem 99,7%), co umożliwiło identyfikację składowych odpowiadających za tempo wzrostu, amplitudy i długości cyklu gospodarczego, a także dokonanie oceny zmian kształtowania PKB w latach 2012-2013 i oceny szacunków wielkości PKB w perspektywie 2020 r., w odniesieniu do okresu 1995-2010. Określiliśmy także relację między zmianą czasu trwania procesu inwestycyjnego a zmianą PKB, umożliwiając w ten sposób oszacowanie korzyści z usprawnienia procesu inwestycyjnego. Wskazaliśmy oddziaływanie tych korzyści na kształtowanie się PKB. Wykorzystując te zależności można wykazać, że sprawność administracji, w szczególności tych jej instytucji, które biorą udział w procesie inwestycyjnym, ma znaczący wpływ na wielkość PKB. W artykule wskazujemy instytucję, która powinna zostać powołana dla zapewnienia w Polsce ładu prawnego gruntów jako czynnika usprawniającego proces inwestycyjny, niezbędnego do tworzenia ładu przestrzennego, kluczowego w systemie ochrony prawa własności. Należy stwierdzić, że innowacyjność jest w administracji niezwykle potrzebna. Przy czym nie może się ona sprowadzać do informatyzacji lecz przede wszystkim do sposobu organizacji administracji, do sposobu podejścia do określania miejsca administracji w procesach zachodzących w państwie oraz do sposobu konstruowania jej struktur organizacyjnych. Podsumowując, narodowym systemem innowacji, jakikolwiek będzie jego kształt, powinna być objęta administracja, która powinna być poddana istotnym procesom innowacyjnym, gdyż jej usprawnienie w sposób trwały i znaczący wpłynie na wzrost gospodarczy. Odnosząc się do pytania pierwszego postawilibyśmy tezę, że jednym z czynników osłabiających rozwój jest ciągle niedoskonale funkcjonująca administracja. Rekomendacje Administracja jest organizacją obejmującą wiele tysięcy jednostek organizacyjnych, zatrudniającą blisko pół miliona osób. Organizacja ta może być elementem „koła zamachowego” bądź elementem „hamulca” gospodarki. Biorąc pod uwagę fakt, że czas trwania procesów inwestycyjnych ma istotny wpływ na kształtowanie PKB (B. Nogalski, A. Klimek, „Sprawność administracji i ochrona prawa własności jako czynniki wzrostu PKB”), należy zwrócić uwagę na rolę administracji w tych procesach. Obecnie administracja i jej instytucje oddziałują na procesy niekorzystnie - brak planów zagospodarowania przestrzennego, brak ładu prawnego gruntów to kluczowe czynniki mające negatywny wpływ w fazie poprzedzającej czynności związane z uruchomieniem prac budowlanych. Przeprowadzenie działań polegających na dokonaniu właściwych zmian w strukturach administracji może być silnym stymulatorem dla prowadzenia inwestycji. Zatem polityka gospodarcza rządu powinna wziąć pod uwagę konieczność usprawnia funkcjonowania organizacji jaką niewątpliwie jest aparat administracyjny państwa. Tym bardziej, że tego rodzaju działania na rzecz wzrostu gospodarczego są realizowane przy pomocy środków niezależnych od źródeł zewnętrznych. Biorąc pod uwagę fundamentalny charakter ładu prawnego gruntów należałoby podjąć działania na rzecz przeprowadzenia odpowiednich zmian instytucjonalnych, gwarantujących jego ustanowienie i utrzymanie. Bogdan Nogalski