OD RECESJI DO KONIUNKTURY CZYLI ZMIENNA GOSPODARKA LAURA ŻACH, NATALIA LECH 1CT Koniunktura Koniunktura gospodarcza - to wszelkie zmiany aktywności gospodarczej przejawiające się w zmianach podstawowych wskaźników ekonomicznych. Wskaźniki te to wskaźniki agregatowe określające kondycję gospodarki. Są to np.: PKB, PNB, inwestycje, konsumpcja, wskaźniki bezrobocia i inflacji. Koniunktura odzwierciedla cykliczny przebieg procesu gospodarowania i odnosi się zarówno do stanu i dynamiki zjawisk i procesów gospodarczych. Wahania koniunkturalne Są powtarzającymi się ze względną regularnością i średniookresowymi zmianami aktywności gospodarczej. Wyrażają się w ekspansji lub kurczeniu tej aktywności wokół linii trendu. Cechy wahania koniunkturalnego Obejmują swym zasięgiem całą gospodarkę 2. Mają charakter krótko - a przede wszystkim średniookresowy 3. Powtarzają się ze względną regularnością 4. Cechy te odróżniają wahania koniunkturalne od wahań sezonowych i przypadkowych 1. Cykl koniunktury To wahania wzrostu dochodu narodowego. Cykl koniunkturalny zaczyna się od załamania wzrostu gospodarczego i trwa przez fazę depresji, ożywienia i wysokiej koniunktury aż do nowego załamania gospodarczego. Fazy cyklu koniunktury 1. 2. 3. 4. Faza recesji (kryzysu) Faza dna (depresji) Faza ożywienia Faza rozkwitu RECEJSA Początkowy etap kryzysu, jedna z faz cyklu koniunkturalnego Polega ono na znacznym zahamowaniu tempa wzrostu gospodarczego, co odbija się na spadku produktu krajowego brutto (PKB). O tym, że w danej gospodarce mamy do czynienie z recesją mówimy wtedy, gdy spadek PKB odnotowany jest przez co najmniej dwa kolejne kwartały. Zjawisku recesji często towarzyszą gwałtowne zmiany poziomu inflacji, która może przekształcić się, w zależności od czynników gospodarczych, zarówno na deflację jak i hiperinflację. Produkt Krajowy Brutto (PKB) to wartość rynkowa wszystkich dóbr i usług finalnych wytworzonych w gospodarce narodowej w danym okresie, np. w ciągu jednego roku. Produkt krajowy brutto jest podstawowym miernikiem całkowitej produkcji dóbr i usług w gospodarce. Metody na obliczanie PKB PKB metodą wydatkową = konsumpcja + inwestycje + wydatki rządowe + eksport – import + zmiana stanu zapasów PKB metodą dochodową = dochody z pracy + dochody z kapitału + dochody państwa + amortyzacja PKB metodą produkcyjną = produkcja globalna kraju – zużycie pośrednie = suma wartości dodanej ze wszystkich gałęzi gospodarki krajowej Rodzaje PKB PKB realny – wartość wszystkich dóbr i usług wytworzonych na terytorium danego kraju w danym okresie czasowym, liczona w cenach obowiązujących w okresie bazowym. PKB nominalny -wartość dóbr i usług wytworzonych w danym kraju obliczana według bieżącej wartości pieniądza. PKB potencjalny - maksymalna wartość produkcji, która dana gospodarka może wytworzyć przy zachowaniu stabilności cen. PKB per capita Produkt Krajowy Brutto przypadający na jednego mieszkańca jest to wskaźnik zamożności państwa. Obliczany jest przez podzielenie PKB danego kraju przez liczbę jego mieszkańców. Koniunktura w przemyśle, budownictwie, handlu i usługach Deflacja, Hiperinflacja, Inflacja Deflacja – jest to zjawisko przeciwne do inflacji. Określa długotrwały spadek przeciętnego poziomu cen wywołany ograniczeniem podaży pieniądza na rynku. Najczęstszą przyczyną deflacji jest zbyt mała, w relacji do wzrostu gospodarczego, emisja pieniądza. Inną przyczyną występowania deflacji jest zbyt wysokie oprocentowanie lokat terminowych przez co Tezauryzacja pieniądza jest zbyt duża. Hiperinflacja – jest to inflacja na bardzo wysokim poziomie, która zazwyczaj jest wynikiem całkowitego załamania systemu finansowego danego kraju i ogromnego deficytu budżetowego, który finansowany jest przez dodruk pieniędzy. W Polsce ze zjawiskiem hiperinflacji mieliśmy do czynienie w okresie międzywojennym oraz w latach 80-tych XX wieku. Inflacja – wzrost średniego poziomu cen koszyka dóbr konsumpcyjnych w określonym czasie. Jest to zjawisko trwałego obniżenia wartości rynkowej pieniądza, jego siły nabywczej w danym kraju. Indeks Agregatowy Wskaźnik tempa zmian zjawisk ekonomicznych (cen, ilości produkcji, konsumpcji, wartości pieniężnych), porównywanych w dwóch okresach, określanych jako okres bieżący i okres bazowy Za pomocą indeksów porównuje się dobra pojedyncze bądź zestawienia wielu dóbr. Indeksy agregatowe (zespołowe) wyrażają łączne zmiany zachodzące w całej danej populacji. Dzielą się na indeksy wartości, cen i ilości. Służą do porównania inflacji, zmian PKB, poziomu konsumpcji TREND TREND - reprezentuje on w sposób systematyczny i regularny długookresowe zmiany występujące w poziomie danego zjawiska powodowane np.: zmianami podaży czynnika pracy, kapitału, wprowadzenia postępu technicznego i naukowego.