Materialy_do_fizykoterapii - Fizjoterapia - emergency

Materialy_do_fizykoterapii.doc
(561 KB) Pobierz
MATERIAŁY DO FIZYKOTERAPII
Fizykoterapia jest to dział fizjoterapii, w którym w celach leczniczych lub
profilaktycznych wykorzystuje się czynniki fizyczne /fizykalne/. Czynnikiem fizykalnym nazywa
się każdy rodzaj energii występujący w przyrodzie lub wytworzony sztucznie za pomocą
specjalnych urządzeń. Do czynników fizykalnych zalicza się energię świetlną, elektryczną,
mechaniczną i inne. Każdy z tych czynników może wywierać na organizm działanie bodźcowe,
wywołując reakcje ogólne i miejscowe /odczyny/. Działy fizykoterapii: termoterapia,
elektroterapia, światłolecznictwo, wodolecznictwo, ultradźwięki. Wykorzystywaniem naturalnych
czynników leczniczych znajdujących się w środowisku /wody lecznicze, peloidy, gazowe
składniki wód i powietrza/ zajmuję się balneoterapia.
Każdy rodzaj energii działający na organizm wpływa na zmianę stałości środowiska
wewnętrznego, czyli homeostazę. Każdy rodzaj energii jest nośnikiem jakiegoś czynnika
fizykalnego. Każdy czynnik fizykalny jest bodźcem wyzwalającym w ustroju odpowiedź
tkankową zwaną odczynem.
Sekwencja działania na ustrój różnych rodzajów energii
EFEKT
LECZNICZY
ODCZYN
BODZIEC
ENERGIA
Czynniki fizykalne:

Naturalne (czynniki biosfery: termiczne, promieniowanie słoneczne, elektryczność, pole
magnetyczne, ciśnienie atmosferyczne, ruchy i wilgotność powietrza),

Sztuczne.
Podział czynników fizykalnych z zależności od ich właściwości:

Czynniki termiczne,

Czynnik fotochemiczny,

Czynnik elektrokinetyczny,

Czynnik elektrochemiczny,

Czynniki mechaniczne.
Odczyn – odpowiedź tkankowa na działający bodziec. Zależy od:

Ilości energii,

Czasu działania energii,

Właściwości tkanki.
Podstawę działania leczniczego zabiegów fizykalnych stanowi reaktywność organizmu na
bodźce.
Bodziec jest to każda zmiana w środowisku zewnętrznym lub wewnętrznym.
Podział bodźców:

Działające na receptory

Działające na protoplazmę żywej komórki
Reakcja na bodziec polega na powstaniu zmiany w sposobie zachowania organizmu lub
wystąpieniu odruchów o charakterze ruchowym, jak i wydzielniczym. Zależy od:
1. Rodzaju bodźca
2. Sposobu działania
3. Natężenia bodźca
4. Czasu działania
5. Okolicy ciała
6. Powierzchni działania
Zdolność reagowania ustroju na bodźce zależy od:

Właściwości osobniczych

Wieku

Płci

Stanu wyjściowego układu autonomicznego

Danej czynności

Rytmów biologicznych
Reakcje na bodźce mogą być:

Szybkie lub wolne

Silne lub słabe

Jednoczesne z bodźcem lub po nim

W miejscu działania bodźca lub w innych obszarach ciała lub narządach
Reakcje na bodziec:

miejscowe

ogólne

konsensualne

kontralateralna
Reguła Schultz- Arndta:
Słabe bodźce pobudzają czynności życiowe, średnie wyzwalają procesy adaptacyjne, natomiast
silne niszczą.
W kontekście wielkości dawki odczyny dzieli się na:

odwracalne (korzystne)

nieodwracalne (szkodliwe).
W odniesieniu do reaktywności tkanek odczyny dzielą się na:

normalne

paradoksalne
Znajomość odczynów i prawidłowe ich wykorzystanie warunkuje skuteczność leczenia
fizykalnego. Może występować nadwrażliwość na pewne postacie energii (samoistna lub
spowodowana stanami chorobowymi lub przyjmowanymi lekami).
Efekty działania bodźca:

Usprawnienie czynności narządów, powodujące korzystne zmiany ich struktury

Zwiększenie wydolności ogólnej ustroju

Przestrojenie czynności autonomicznego układu nerwowego.
Działanie bodźca:

Miejscowe: zwiększenie ukrwienia tkanek, działanie przeciwbólowe,

Ogólne: reakcja ze strony mechanizmów fizjologicznych w celu przeciwdziałania
zakłóceniom homeostazy.
Ważną rolę w mechanizmie oddziaływania na ustrój czynników fizykalnych pełni skóra,
stanowiąca antenę ośrodkowego układu nerwowego.
Bodziec działający na skórę wywołuje:

miejscowe zmiany o typie pobudzenia w błonie komórkowej → równocześnie
występuje uwalnianie hormonów tkankowych droga humoralną lub nerwową, co może
wywoływać działania ogólne.
Prawo Dastre- Morata: antagonizm między ukrwieniem skóry i narządów wewnętrznych.
Naczynia krwionośne nerek zachowują się jak naczynia skóry.
Miejscowa reakcja skóry i tkanek podskórnych na bodziec polega na zmianie barwy skóry, zmiany
napięcia, wydzielanie potu i łoju, zmiana składu chemicznego i Ph.
Miejscowa reakcja mięśni szkieletowych (bodziec elektryczny) polega na wywołaniu
przekrwienia, zmiana przemiany materii, napięcia, motoryki i trofiki mięśnia, powięzi, ścięgien,
okostnej.
Zwiększenie siły bodźca lub powierzchni działania powoduje, że pobudzenie dociera do
rdzenia przedłużonego, śródmózgowia, międzymózgowia, inicjując autonomiczne reakcje
autonomiczne (r. naczynioruchową, termoregulacji, przemiany materii, łaknienia, pragnienia,
zmiany postawy ciała i ruchu).
Ogólna reakcja na bodźce zachodzi na 3 poziomach układu nerwowego:

Rdzeniowym

Podkorowym

Korowym
Połączenia pomiędzy elementami somatycznymi i autonomicznego układu nerwowego na
poziomie rdzenia kręgowego stanowią podstawę odruchów:

Trzewno – trzewnych

Trzewno – skórnych

Trzewno – ruchowych

Skórno – trzewnych
Bodźce działające na skórę wywołują:

Reakcje odruchowe

Odległe działanie na czynności wyższych pięter OUN
Bodziec fizykalny (stresor) wielokrotnie powtarzany wywołuje reakcję adaptacyjną.
Adaptacja: modyfikacje reagowania na bodźce, mające charakter regulacji wyższego rzędu.
Procesy adaptacyjne: przyzwyczajenie, habituacja, zahartowanie, aklimatyzacja, odporność.
Wśród procesów adaptacyjnych wyróżnia się:

Adaptację miejscową, tkankową – wzrost tolerancji tkanek na bodźce

Hamowanie nerwowe

Habituację – tłumienie tworu siatkowatego

Adaptację czynnościową

Ekonomizację lub normalizację funkcji

Adaptacje troficzną – zwiększenie rezerw energetycznych, przerost mięśni,
waskularyzacja

Adaptację plastyczną – rozwój tkanki ochronnej (brązowa tkanka tłuszczowa)

Autonomiczna adaptacja korowa – tworzenie odruchów warunkowych, uczenie się.
Organizm ludzki jest układem samoregulującym cechującym się jednością procesów
psychicznych i somatycznych powiązanych sprzężeniem zwrotnym ze środowiskiem
zewnętrznym. Zakłócenie w środowisku zewnętrznym, jeżeli jego siła przekracza możliwości
wyrównawcze homeostazy, powoduje zakłócenie w środowisku wewnętrznym, czyli chorobę.
TERMOTERAPIA
W ujęciu fizycznym termoterapia polega na dostarczaniu, względnie odbieraniu energii
cieplnej organizmowi. Podział na ciepło i zimno dostał dokonany w odniesieniu do temperatury
ciała ludzkiego. Przeniesienie energii cieplnej /dostarczenie lub odebranie energii kinetycznej/
zachodzi albo bezpośrednio dzięki odpowiednim nośnikom albo pośrednio poprzez absorbcję
energii w tkankach. Poszczególne metody różnią się również natężeniem w miejscu aplikacji i
czasem działania, jak również związanym z tym nasileniem reakcji organizmu.
LECZENIE CIEPŁEM
Ciepłem nazywa się energię bezładnego ruchu cząsteczek oraz energię wzajemnego
oddziaływania atomów i cząsteczek. I prawo termodynamiki mówi, iż każda aktywność
chemiczna, mechaniczna, elektromagnetyczna systemu powoduje wytwarzanie pewnej ilości
ciepła.
Jednostka ciepła. Kaloria, określa ilość ciepła potrzebną do ogrzania 1 cm 3 wody o 1C, od temp.
14.5 do 15.5C. W układzie SI jednostką ciepła jest dżul (J). 1 cal = 4.186 J
Wymiana ciepła. Przenoszenie energii cieplnej z jednego ciała do drugiego lub z jednej części
tego ciała do drugiej, w wyniku dążenia do osiągnięcia średniej energii kinetycznej.
Sposoby wymiany ciepła:
1. Przewodzenie (kondukcja). Polega na wyrównaniu energii kinetycznej cząsteczek w
wyniku ich bezpośredniego zderzenia (ciała stałe).
2. Przenoszenie (konwencja). Ruch środowiska gazowego lub ciekłego o różnych
temperaturach, powstający w wyniku zmniejszania gęstości części środowiska o wyższej
temperaturze, które jako lżejsze unosi się ku górze.
3. Promieniowanie. Źródłem promieniowania jest ruch molekularny cząstek. Zgodnie z
prawem Stefana-Boltzmana każde ciała o temperaturze wyższej od zera bezwzględnego
t=-273.16C, jest źródłem promieniowania elektromagnetycznego, którego ilość jest
wprost proporcjonalna do czwartej potęgi jego temperatury w skali Kelvina.
Regulacja cieplna organizmu
Temperatura ma wpływ na procesy biologiczne (fizyczne i chemiczne) zachodzące
w żywych organizmach. Im wyżej zorganizowany organizm, tym ma bardziej złożone funkcje do
spełnienia przy udziale wysoko wyspecjalizowanego urządzenia sterującego jakim jest system
nerwowy. Jego sprawne działanie wymaga stałości temperatury. Zwierzęta są zmiennocieplne,
dostosowują temperaturę ciała do warunków otoczenia.
Człowiek jest istotą stałocieplną. Posiada zdolność do równoważenia ciepła
produkowanego w ustroju z jego stratami w różnych stanach fizjologicznych i w różnych
warunkach termicznych. Stałą temperaturę utrzymuje tylko wnętrze ciała /ok. 37C/. Powłoka
zewnętrzna, o grubości zależnej od warunków otoczenia, zmienia temperaturę odpowiednio do
tych warunków. Grubość tej powłoki dochodzi do 2,5 cm i stanowi 20-30% masy ciała. Wysokość
temperatury wpływa to na przebieg wszystkich reakcji chemicznych, stan skupienia substancji
chemicznych zwłaszcza błon lipidowych oraz trwałość wiązań tworzących cząsteczkę, tempo
procesów metabolicznych, szybkość przewodzenia. Temperatura wnętrza „powinna być”
odpowiednio wysoka, aby zapewnić max. sprawność i szybkość przebiegu wszystkich procesów
życiowych. Jej wysokość jest ograniczona wrażliwością termiczną czynnych cząsteczek
białkowych w środowisku komórkowym. Gdy wzrost temperatury w tkance nerwowej przekracza
42C, rozpoczyna się niszczenie struktury cząstek białkowych, początek denaturacji. Temperatura
wnętrza organizmu jest utrzymywana dzięki termoregulacji blisko tolerancji termicznej czynnej
cząsteczki białkowej (zwłaszcza tkanki nerwowej z marginesem tolerancji ok. 5C.
Ciepło jest ubocznym produktem metabolizmu. W spoczynku wytwarzane jest głównie w
wątrobie 26,4%, mięśniach 25,6%, mózgu 18%, sercu 8%, nerkach 7%, a w pozostałych narządach
ok.14,5% [dane dla mężczyzny o masie ciał 70kg]. Przemiany oksydacyjne zachodzą w ustroju z
dużą efektywnością. Około 30% energii magazynowane jest w wysoce energetycznych wiązaniach
ATP, reszta zamienia się w ciepło, które nie może podwyższyć temperatury wnętrza (czyli części
rdzeniowej) poza granicę zagrożenia termicznego i rozprowadzane jest krew po całym organizmie.
Ciepło z krwią przez konwekcję dostaje się do powłoki powierzchniowej. W niższych
temperaturach otoczenia zewnętrzna powierzchnia ciała ma niższą temperaturę od jego
wnętrza. W powłoce powierzchniowej temperatura spada warunkując transport ciepła przez
przewodnictwo. Transport ten uzależniony jest od przewodności właściwej warstw
powierzchniowych, spadku temperatury oraz od powierzchni, przez którą ciepło jest przewodzone.
Przewodność właściwa tkanki () zależy od stopnia jej ukrwienia, co wiąże się ze stanem
rozszerzenia naczyń krwionośnych. Średnia temperatura skóry przy temperaturze powietrza 2324C zawiera się w granicach 31-35C.
Utrzymywanie stałej temperatury ciała wymaga odpowiedniego sterowania sposobami
oddawania ciepła oraz jego wytwarzania w procesach metabolizmu. Tego rodzaju stan homeostazy
zapewnia termoregulacja. Obiektem regulacji jest wnętrze ciała. Wielkością regulowaną jest
temperatura. Rolę układu regulującego pełni podwzgórze. Jest to rola podwójna. Podwzgórze pełni
role receptora informującego o temperaturze krwi dopływającej do podwzgórza oraz rolę układu
sterującego procesami, których zadaniem jest utrzymanie temperatury na stałym poziomie.
Anatomicznie i funkcjonalnie podwzgórze składa się z dwóch części:

Przednia: ośrodek utraty ciepła, włącza mechanizmy odpowiedzialne za szybkie
oddawanie nadmiaru wytworzonego ciepła;

Tylna: ośrodek zachowania ciepła, włącza mechanizmy nie dopuszczające do
jego utraty w nadmiarze lub wytwarzające ciepło.
Utrzymanie stałej temperatury wnętrza ciała (część rdzenna) wymaga odprowadzania
ciepła wytworzonego w organizmie do otoczenia. Rozpraszanie ciepła odbywa się przez:

Skórę

Błony śluzowe

Znikome ilości z kałem i z moczem.
Organizm traci ciepło z powierzchni ciała poprzez:

Przewodzenie (kondukcja): zachodzi tylko do ciała, z którym styka się zewnętrzna
powierzchnia organizmu, w normalnych warunkach zawsze będzie to ciało zimniejsze,
więc ciepło będzie tracone.

Przenoszenie (konwekcja): zimniejsze otoczenie po ogrzaniu ulega przemieszczeniu.
...
Plik z chomika:
emergency
Inne pliki z tego folderu:

Rola pielęgniarki w opiece przedoperacyjnej i pooperacyjnej nad chorym poddawanym
amputacji kończyn dolnych.pdf (78 KB)
 Zarys ortopedii, traumatologii i rehabilitacji narządów ruchu. pod red. H.
Zwierzchowskiego, 1995(1).pdf (7698 KB)
 Sobotta - Atlas Anatomii Człowieka Tom 1.rar (257446 KB)
 Sobotta - Atlas Anatomii Człowieka Tom 2.rar (261604 KB)
 Bandażowanie kikuta.pdf (778 KB)
Inne foldery tego chomika:



Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
Fitness
Galeria
 Koncerty
 Muzyka
zachomikowane