Cyryl i Metody

Cyryl i Metody
Święty Cyryl (właściwie Konstantyn) (około 826 - 14 lutego 869) i Święty Metody
(właściwie Michał) (około 825 - 6 kwietnia 885) byli braćmi, którzy pochodzili z Salonik (po
słowiańsku Sołuń, stąd "bracia sołuńscy"). Ci greccy misjonarze, prowadzili w IX wieku
misje chrystianizacyjne na ziemiach zamieszkałych przez Słowian.
Początkowo bracia prowadzili misje wśród Chazarów na Krymie oraz w Bułgarii. Na prośbę
księcia wielkomorawskiego Rościsława cesarz bizantyjski Michał wysłał kaznodziei Cyryla
(Cyryl to imię zakonne Konstantyna) i Metodego z tą misją, ponieważ znali język Słowian.
Rościsław nie chciał misjonarzy niemieckich, nieznających języka.
Konstantyn-Cyryl studiował w Konstantynopolu pod kierunkiem Focjusza i Leona
Matematyka w Akademi Konstantynopolitańskiej i następnie tam wykładał. Przygotowując
się do działalności wśród Słowian stworzył, wraz ze swym bratem, 40-literowy alfabet
oddający dźwięki występujące w języku staro-cerkiewno-słowiańskim, który nazywamy
głagolicą. Rozpoczął również (wraz z bratem i uczniami) przekład Pisma Świętego i pism
liturgicznych na ten język.
W roku 862 Konstantyn i Metody opuścili Bizancjum udając się jako misjonarze na Morawy.
Wskutek trudności stawianych ich działalności przez zależny od Kościoła zachodniego kler
frankoński, prowadzący także działalność misyjną na Morawach, obaj bracia udali się w roku
868 do Rzymu. Uzyskali oni poparcie papieża dla swej działalności i uznanie słowiańskiej
liturgii, ale Konstantyn nie zniósłszy trudów dalekiej podróży pozostał w Rzymie i tam umarł
w roku 869 w jednym z klasztorów, w którym nosił zakonne imię Cyryla.
Po śmierci Cyryla jego dzieło kontynuował brat - Metody, który był arcybiskupem Moraw.
Ponownie jego działalność spotykała się ze sprzeciwem hierarchii kościelnej (niemieckiej),
ponieważ obawiała się utraty swych wpływów. Z tego względu Metody był oskarżony o
herezję i więziony przez duchowieństwo niemieckie. Metody zmarł w roku 885
prawdopodobnie w Welehradzie niedaleko dzisiejszej Bratysławy.
Działalność świętych okazała się niezwykle ważna dla kultury Słowian, zapoczątkowując
rozwój języka i piśmiennictwa.
Cyryl i Metody prowadzili swoje misje w Księstwie Wielkomorawskim i na Rusi Kijowskiej.
Relikwie świętych spoczywają w kościele Św. Klemensa w Rzymie. Cyryl i Metody zostawili
po sobie uczniów (między innymi Kliment Ochrydzki lub Oslaw) którzy kontynuowali ich
dzieło. Znaleźli oni schronienie w Bułgarii. Jeden, lub kilku z uczniów Cyryla i Metodego
opracowali uproszczony alfabet nazwany od imienia prekursora cyrylicą.
UNESCO w roku 1969 na całym świecie obchodziło 1100 rocznicę śmierci Cyryla, a papież
Jan Paweł II uznał Cyryla i Metodego za patronów Europy.
Benedykt z Nursji
(ok. 480-543) - święty, zakonnik, autor zachodniego modelu reguły zakonnej, zaliczany do
pisarzy starochrześcijańskich. Pochodził z bogatej rodziny rzymskiej z Umbrii. W młodym
wieku został wysłany przez rodzców do Rzymu, aby tam odbyć studia. W ich czasie
postanowił wycofać się z życia światowego do pustelni. Zatrzymał się w Subiaco, gdzie
najpierw pod opieką starszego mnicha, a potem samodzielnie prowadził życie pustelnicze.
Tam zyskał sobie wielu uczniów. Wobec nieporozumień z pobliskim klasztorem wyniósł się
na południe i w roku 529 założył klasztor na Monte Cassino w miejscu dawnego pogańskiego
sanktuarium. Opracował nowy model wspólnoty monastycznej, żądając od zakonników
potrójnych ślubów: ubóstwa, czystości i posłuszeństwa. Od im. świętego Benedykta zakon
posługujący się jego regułą nosi nazwę benedyktynów. O jego losach opowiada papież
Grzegorz Wielki w drugiej części swoich "Dialogów".
W trakcie Soboru Watykańskiego II papież Paweł VI ogłosił świętego Benedykta patronem
Europy, podkreślając w ten sposób rolę jaką zakony oparte na jego regule odegrały w łączeniu
tradycji Wschodu i Zachodu oraz cywilizowaniu Europy. Jego święto jest obchodzone w
Kościele 11 lipca.
Święta Katarzyna ze Sieny,
wł. Caterina Benincasa, (ur. 25 marca 1347 r. w Sienie (Włochy), zm. 28 kwietnia 1380 r. w
Rzymie), święta, włoska mistyczka. W wieku 7 lat (w 1354 r.) ślubowała dziewictwo. Wbrew
woli rodziców, w 1363 roku wstąpiła do Sióstr od Pokuty św. Dominika (tercjarek
dominikańskich) i po złożeniu ślubów wieczystych prowadziła tam klasztorne życie,
pomagając trędowatym. W 1370 roku, uzasadniając to wolą Chrystusa w trakcie widzenia,
rozpoczęła życie apostolskie.
Z jej wielu refleksji i duchowych przeżyć zrodziło się zaangażowanie w sprawy Kościoła i
świata. Wielu mężczyznom i kobietom, pochodzącym z różnych warstw społecznych,
pomagała w drodze do nawrócenia i osiągnięcia pokoju w duszach i domach. 1 kwietnia 1375
roku otrzymała święte stygmaty męki Chrystusa. Nie jednak, jak w przypadku ojca Pio, w
postaci ran, ale krwawych promieni. Zmarła w Rzymie w wieku 33 lat. Jej relikwie, bez
głowy spoczywającej w Sienie, znajdują się w rzymskim kościele Santa Maria sopra Minerva.
Papież Pius II kanonizował ją 14 kwietnia 1461 roku. W 1970 papież Paweł VI ogłosił ją
doktorem kościoła. Jan Paweł II ogłosił ją w 1999 roku współpatronką Europy, obok św.
Wojciecha.Katarzynie ze Sieny przypisuje się autorstwo Dialogów Katarzyny z Sienny,
niekiedy nazywanych Dialogami świętej dziewicy.
Rodzaj śmierci
Po długotrwałych cierpieniach z powodu niezidentyfikowanej choroby.
PatronkaJest też opiekunką Włoch, Sieny, diecezji Allentown (Pensylwania, USA),
Rzymu, Europy oraz pielęgniarek, strażników i strażaków. Także cierpiących oraz
kobiet, które poroniły.
Święta Brygida Szwedzka
(ur. 1303, zm. 23 lipca 1373 w Rzymie) pisarka, teolog, założycielka klasztoru, święta,
patronka Europy. Urodziła się jako Birgitta Birgersdotter w rodzinie głównego sędziego
Upplandii Birgera Perssona oraz Ingeborg Bengtsdotter, która należała do rodu Folkungów
Święta Brygida urodziła się, według dawnej, choć najprawdopodobniej fałszywej tradycji,
około roku 1303 na dworze Finsta na zachód od Norrtälje w Upplandii. Finsta była siedzibą
rodu Finstaätten i przez pewien czas (ale nie w czasie, gdy Brygida się rodziła) właścicielem
jej był jej ojciec Birger Persson – główny sędzia Upplandii (głównymi sędziami Upplandii
byli też jej dziadkowie ze strony matki i ojca oraz jej brat; ona sama wyszła za mąż za takiego
sędziego, którego ojciec też zajmował to stanowisko, mało tego zajmował je również jeden z
jej synów oraz wnuków). Jej dziadek ze strony matki był kuzynem Magnusa Ladulåsa – w ten
sposób była Brygida spokrewniona z rodem królewskim. W tym dworze Brygida stawiała
pierwsze kroki. W pobliżu Finsty znajduje się kościół Skederids z XIII wieku – kościół
czasów dziecięcych Brygidy.
W okolicy miejsca urodzin Brygidy znajduje się "Bönegrottan" (zbudowana w XX wieku)
otwarta przez cały czas dla odwiedzających, aby mogli się tam pomodlić.
Brygida doświadczała wizji już jako dziecko. Pewnego razu ukazała jej się Dziewica Maryja
z koroną na głowie. Innym razem widziała ona ukrzyżowanie Chrystusa i jego śmierć na
krzyżu. Te dwa wątki – gorliwe poświęcenie się Matce Boskiej i medytacje nad męką
Chrystusa – zajmowały ją do końca życia.
Gdy Brygida miała dziesięć lat, umarła jej matka. Jej ojciec uważał, że nie jest w stanie
wychować ją stosownie do tego, jak powinna być wychowana dziewczynka o jej pozycji,
więc wysłał ją do swojej szwagierki Katarzyny Bengtsdotter w Aspanäs nad jeziorem
Sommen w Östergötland.
Kilka lat później, gdy miała już około trzynaście lat, została wydana za mąż wbrew swojej
woli za Ulfa Gudmarssona księcia Närke. Z pewnością wolała ona żyć jako dziewica i udało
jej się nawet przekonać męża, aby przez pierwsze kilka lat żyć w czystości, jednak później
urodziła mu ośmioro dzieci, z których jedno (Katarzyna z Vadsteny) zostało również
wyniesione na ołtarze.
Religijność Brygidy miała wpływ też na jej męża Ulfa. Na przykład małżonkowie wspólnie
uczestniczyli w pielgrzymkach do Nidaros i do Santiago de Compostela. W trakcie
rozpoczętej w roku 1341 jednej z takich pielgrzymek Ulf zachorował. Było to w drodze
powrotnej z Hiszpanii we francuskim mieście Arras. Gdy sytuacja stała się poważna,
Brygidzie ukazał się francuski narodowy święty Dionizy i oznajmił, że jej małżonek nie
umrze.
Po powrocie do domu w roku 1342 Brygida i Ulf zamieszkali w cysterskim klasztorze
Alvastra, gdzie Ulf umarł w roku 1344 (niektóre źródła podają rok 1346). Brygida rozdzieliła
jego własność między dziedziców oraz biednych, aby móc samej żyć w zaciszu goszczącego
ją dotychczas klasztoru. Tam miała wiele widzeń i w tym okresie, do wyjazdu do Rzymu,
doznała ich najwięcej. Brygida w swoich objawieniach otrzymywała od Boga, Chrystusa oraz
Maryi polecenia, aby przekazywać wiadomości władzom politycznym i kościelnym. Jednak
oprócz tego prowadziła ona też dialogi ze świętymi oraz osobami zmarłymi. Objawienia jej
zostały później zebrane w księdze zatytułowanej Revelationes coelestes (Objawienia
niebieskie, szw. Himmelska uppenbarelser). Wcześniej były one przetłumaczone na łacinę
przez Mateusza, kanonika Linköping, oraz przez jej spowiednika Piotra, przeora Alvastra.
Księga ta cieszyła się dużym szacunkiem w czasach średniowiecza. Mniej więcej też w tym
czasie Brygida założyła zgromadzenie zakonne, które stało się początkiem późniejszego
Zakonu Najświętszego Zbawiciela zwanego też zakonem brygidek, którego główny dom (w
Vadstena) został hojnie obdarowany przez króla Magnusa II Erikssona i jego żonę.
W roku 1349 Brygida udała się do Rzymu. Powodem była chęć wzięcia udziału w
świętowaniu jubileuszowego roku 1350 oraz uzyskania audiencji u papieża w celu utworzenia
nowego zakonu. Pewnym problemem było to, że papieże od roku 1309 przebywali we
francuskim Avignonie oraz fakt, iż kościół zabronił tworzenia nowych reguł zakonnych.
Jednak to nie powstrzymywało Brygidy, która w jednym z wcześniejszych swoich objawień
widziała spotkanie papieża i cesarza w Rzymie. Wzmianki o tak nieprawdopodobnym
zdarzeniu w momencie przybycia Brygidy do Rzymu wywoływały tylko śmiech.
W Rzymie początkowo zamieszkała ona w pałacu niedaleko od bazyliki San Lorenzo in
Damaso. W Rzymie nie wahała się mówić, co sądziła o upadku duchowym społeczności
miasta, czego doświadczali zarówno kardynałowie, jak i zwykły lud. Dodatkowo poświęcała
swój czas na pisanie listów do papieża w Avignonie, w których żądała, by wrócił do stolicy
Piotrowej. Na co dzień zaś odwiedzała różne miejscowe kościoły, gdzie modliła się przy
grobach świętych. W kościele San Lorenzo in Panisperna w Wiminale często prosiła
przechodniów o dary dla ubogich. Oprócz tego pielgrzymowała do różnych miejsc w tym do
Asyżu, Farfy, Neapolu oraz na południe Włoch.
W roku 1368 zdarzyła się ta rzecz, którą wcześniej uznawano za nieprawdopodobną. Papież
Urban V wrócił do Rzymu i 21 października spotkał się tam z cesarzem Karolem IV
Luksemburskim. Brygida dostała możliwość przekazania swojej reguły zakonnej papieżowi,
który oddał ją do zbadania. W roku 1370 reguła została zatwierdzona, jednak w wersji, która
niezbyt odpowiadzała Brygidzie. Urban V zdecydował też, aby ze względów bezpieczeństwa
ponownie opuścić Włochy, było to jednak coś, czego Brygida nie mogła zaakceptować.
Prorokowała mu, że Bóg uderzy w niego z ogromną siłą i odbierze mu zdrowie. W kilka
miesięcy po zamieszkaniu w Avignonie papież rzeczywiście umarł.
Sześćdziesięcioośmioletnia Brygida w roku 1371 rozpoczęła pielgrzymkę do Ziemi Świętej.
Droga wiodła przez Neapol i Cypr. W Neapolu umarł jej syn Karol, co spowodowało jej
wielką żałobę. Śmierć syna dotknęła ją bardzo głęboko, ale w jakiś czas później doznała
objawienia, w którym dowiedziała się, iż dzięki jej prośbom i łzom jej syn został zbawiony.
Do Rzymu wiosną 1373 wróciła osłabiona chorobą i 23 lipca umarła w swojej siedzibie przy
obecnym Piazza Farnese. Zgodnie z jej własną wolą po pogrzebie w kościele San Lorenzo in
Panisperna jej ciało przewieziono do Vadsteny w Szwecji. W roku 1377 przyjaciel Brygidy
biskup Alfonso z Jaén wydał pierwsze wydanie jej Revelationes coelestes, zaś w roku 1378
zatwierdzona została nowa reguła jej zakonu, dzięki czemu w roku 1384 mógł zostać
oficjalnie ustanowiony klasztor w Vadstena.
Proces kanonizacji Brygidy rozpoczął się w roku 1377 i zakończył jej wyświęceniem w roku
1391 przez papieża Bonifacego IX. Jej świętość została potem potwierdzona na Soborze w
Konstancji w roku 1415. W roku 1999 święta Brygida razem z Katarzyną ze Sieny i Edytą
Stein została patronką Europy.
Założony przez Brygidę zakon istnieje do dziś jako zakon brygidek (inne nazwy to: Zakon
Najświętszego Zbawiciela, Zakon im. Św. Brygidy, Ordo Sancti Salvatoris). Szczątki Brygidy
znajdują się obecnie w relikwiarzu w kościele klasztornym w Vadstena. Jej święto
obchodzone jest 23 lipca (dawniej było ono 8 października).
Budynek, w którym mieszkała Brygida w Rzymie, Casa di Santa Brigida, mieści obecnie
kościół, klasztor i dom noclegowy.
Edyta Stein (św. Teresa Benedykta od Krzyża,
ur. 12 października 1891 we Wrocławiu - zginęła ok. 9 sierpnia 1942 w obozie Auschwitz) Żydówka z pochodzenia, obywatelka Prus (później Niemiec), filozof, karmelitanka bosa.
Beatyfikowana (1 maja 1987), kanonizowana (11 października 1998) i ogłoszona patronką
Europy (1 października 1999) przez papieża Jana Pawła II. W Lublińcu, który był jej
ukochanym miastem, znajduje się Muzeum św. Edyty Stein oraz jedyny w Europie kościół
pod jej wezwaniem.
Urodziła się w święto Jom Kippur w licznej, ale zamożnej rodzinie żydowskiej na
wrocławskim Ołbinie, przy ulicy Dubois. Była najmłodszym z jedenaściorga dzieci
wrocławskiego handlarza drzewem, Zygfryda. Ojciec zmarł, kiedy miała tylko dwa lata, od
tego czasu matka, Augusta zajmowała się zarówno dziećmi, jak i dużą firmą swego zmarłego
męża. Pomimo żywej wiary całej rodziny, a zwłaszcza matki, w 14 roku życia Edyta
zadeklarowała iż jest ateistką. Studiowała na Uniwersytecie Wrocławskim germanistykę i
historię pod kierunkiem Williama Sterna, twórcy skali IQ. Od 1912 roku studiowała w
Getyndze pod kierunkiem Edmunda Husserla. Napisała i obroniła u niego rozprawę doktorską
"O zagadnieniu wczucia". Spotkała wtedy Maxa Schelera stykając się jednocześnie z
nietypowym dla niej spojrzeniem na katolicyzm. Dzięki także Schelerowi fenomen wiary
znowu zaczął pojawiać się przed nią powodując zmiany. Poznała wtedy także swego
późniejszego przyjaciela, Romana Ingardena, świadka jej duchowych przemian. Po
gwałtownej śmierci swojego dobrego znajomego w czasie walk I wojny światowej - Adolfa
Reinacha - miała wpaść w apatię i rozdarcie duchowe. Wstąpiła do Niemieckiej Partii
Demokratycznej. Podbudowana postawą jego żony, ewangeliczki zaczęła przeżywać
nawrócenie. Swoją kulminację miało to w domu Jadwigi Conrad-Martius. Edyta wspomina w
swej autobiografii: "Sięgnęłam na chybił trafił i wyjęłam książkę sporej objętości. Nosiła
tytuł: Życie św.Teresy z Avilla spisane przez nią samą. Zaczęłam czytać, zachwyciłam się
natychmiast i nie przerwałam lektury aż do jej ukończenia. Gdy zamknęłam książkę,
powiedziałam sobie: To jest prawda". 1 stycznia 1922 r. przyjęła chrzest w Kościele
katolickim. Jej wiara zostaje pogłębiona podczas studiowania m.in. prac świętego Tomasza z
Akwinu, którego zaczęła tłumaczyć. Rozpoczęła także serie wykładów i pogadanki w radiu.
Po dojściu Hitlera do władzy została jednak zwolniona z pracy. 13 października 1933 roku
pożegnała się z rodziną. Jej matka nigdy nie pogodziła się z decyzjami jej i swoich innych
dzieci. Następnego dnia wstąpiła do Karmelu w Kolonii i przyjęła imię Teresa Benedykta od
Krzyża. Na duchowych opiekunów wybrała św.Teresę z Avilla i św.Jana od Krzyża.
W obliczu narastających prześladowań Żydów 31 grudnia 1938 r. została przeniesiona do
Holandii. Cztery lata później 2 sierpnia 1942 r. aresztowało ją Gestapo, widziano ją następnie
na dworcu we Wrocławiu. W czasie aresztowania miała powiedzieć swojej siostrze, Róży:
"Chodź, idziemy cierpieć za swój lud". W tym samym roku (prawdopodobnie 9 sierpnia)
została zagazowana w Auschwitz
Edyta Stein prowadziła bardzo bogatą działalność naukową, przede wszystkim filozoficzną.
Początkowo była czystej wody fenomenologiem, później zaczęła łączyć fenomenologię z
tomizmem. Zajmowała się tłumaczenieniami tekstów świętego Tomasza z Akwinu oraz J. H.
Newmana. Jako karmelitanka bosa o niezwykle bogatym życiu wewnętrznym dała wyraz
pięknu i wartości przeżyć mistycznych pisząc pracę poświęconą św. Janowi od Krzyża
"Wiedza Krzyża".
Z wielu względów filozofia Edyty Stein bywa określana mianem "filozofii światła". Jest
poświęcona przede wszystkim człowiekowi jako istocie świadomej, myślącej i wolnej oraz
Bogu i drodze, która do niego prowadzi.