Zooterapia (animaloterapia) to terapia z udziałem
advertisement
Temat : Zooterapia Zooterapia (animaloterapia) to terapia z udziałem zwierząt. Inaczej zooterapię można określić jako rolę zwierząt w terapii osoby chorej. Zooterapia jest więc metodą leczenia drogą oddziaływania na pacjenta poprzez obecność zwierzęcia. Dla każdego człowieka, a w szczególności osoby chorej kontakt ze zwierzęciem jest ogromnie ważny. Dotyk odgrywa bardzo duże znaczenie w procesie leczenia i terapii. Często próg odczuwania u osób chorych jest zaburzony. Jedne potrzebują więcej stymulacji inne są bardziej wrażliwe na bodźce płynące z zewnątrz. Ale u każdego pacjenta znaczenie dotyku odgrywa kluczową rolę w procesie terapii. Nie ma terapii bez dotyku. Kontakt z lekarzem, terapeutą czy rodzicem zawsze wiąże się z dotykiem. Terapeutą może być również zwierzę. Każde zwierzę to istota żywa, delikatna, ciepła. Można ją dotykać, głaskać, przytulać, brać na ręce czy na kolana, a nawet całować. Łagodne dotykanie, głaskanie i masaż stymuluje wydzielanie endorfin, czyli naturalnych substancji przeciwbólowych. Pobudza także funkcje odpornościowe naszego organizmu i obniża poziom hormonów stresu – kortyzolu i noradrenaliny. Zwierzęta działają na nas uspokajająco i rozluźniająco dlatego, że przyjmują nas bezkrytycznie takimi jakimi jesteśmy. Czynnik ten odgrywa istotne znaczenie w procesie terapii osób chorych. Pomaga im to zaakceptować siebie, takimi jakie są. Psy, koty, konie czy delfiny zachowują się w sposób naturalny, co pozwala pacjentom również zachowywać się w sposób naturalny i spontaniczny. Innym pozytywnym efektem kontaktu ze zwierzęciem jest radość jaką z niego czerpie osoba chora. Zwierzęta są źródłem dobrego humoru, śmiechu i zabawy. Terapia z udziałem zwierząt znana jest od dwóch tysięcy lat. Już Hipokrates uważał, że jazda konna jest formą gimnastyki pobudzającej funkcje organizmu i łagodzącej schorzenia. Historia animaloterapii sięga 1937 roku, kiedy to Anna Freud zauważyła, że strach zwierzęcia poprzez proces identyfikacji może przenieść się na człowieka. Kilkanaście lat później Kris i Bellac stworzyli „Children ApperceptionTest” opierając się na założeniu, że dziecko łatwiej identyfikuje się z małym zwierzęciem, niż z dorosłym człowiekiem. Amerykański psychiatra dziecięcy Boris Levinson w roku 1958 nawiązał kontakt z chorym psychicznie mężczyzną za pośrednictwem swojego psa. Jako pierwszy zwrócił uwagę środowiska naukowego na korzyści płynące z kontaktu ze zwierzętami. Teorie Levinsona zaczęto wprowadzać w życie. Małżeństwo amerykańskich psychiatrów, Sam i Elizabeth Corson opracowało metodę terapii nazwaną „psychoterapia z udziałem zwierzęcia”. Wprowadzili ja na oddziale psychiatrycznym Stanowego Uniwersytetu Ohio. Wyniki terapii były zaskakujące. Pacjenci, którym 1 pozwalano na kontakt z psem, nabrali szacunku do własnej osoby, pewności siebie i niezależności. Corsonowie zaznaczali jednak, że taki rodzaj terapii może być stosowany jedynie jako terapia wspomagająca. We Francji w 1968 weterynarz Ange Condoret rozpoczął specjalne zajęcia terapeutyczne z wykorzystaniem zwierząt domowych. Był on twórca Towarzystwa Studiów Psychosocjologicznych i Medyczno-Pedagogicznych nad Relacjami Dzieci Zdrowych i Nieprzystosowanych ze Zwierzętami Domowymi. Od tego czasu powstało wiele organizacji, których priorytetowym celem jest propagowanie zajęć terapeutycznych ze zwierzętami. Najbardziej znaną współcześnie działającą organizacją jest amerykańska Delta Socjety. Powstała w 1977 roku w Portland pod przewodnictwem Michaela McCullocha i zajmuje się badaniem więzi pomiędzy ludźmi i zwierzętami. Najbardziej popularnymi programami, które wykorzystują do działań terapeutycznych zwierzęta są: AAA – Animal Assisted Activities – zajęcia z udziałem zwierząt. Głównym zadaniem AAA jest skłonienie pacjenta do aktywności ruchowej przez swobodną zabawę z psem lub innym zwierzęciem. Zajęcia odbywają się w ośrodkach leczniczych, opiekuńczych i domach prywatnych, w których właściciel i jego zwierzę odwiedzają osoby chore i niepełnosprawne. Program poszczególnych zajęć nie jest szczegółowo zaplanowany. Zajęcia są spontaniczne i trwają tak długo, jak jest to konieczne, a wolontariusze nie maja obowiązku prowadzenia notatek. AAT – Animal Assisted Therapy – terapia z udziałem zwierząt (ukierunkowane i celowe działania terapeutyczne podlegające dokumentacji i ewaluacji). Program jest podobny do AAA, przy czym działania terapeutyczne mają z góry określony cel. Najczęściej prowadzone SA przez profesjonalistę : lekarza lub fizjoterapeutę. AAT jet planowana, a jej głównym celem jest osiągnięcie korzyści leczniczych w trakcie każdego ze spotkań. Podczas każdego cyklu zajęć prowadzona jest dokumentacja ( zapisuje się poczynione efekty). Prowadząc zajęcia według programu AAT, można osiągnąć następujące efekty : - w zakresie funkcji psychomotorycznych : rozwijanie funkcji poznawczych, rozwijanie słownictwa, roszerzanie pamięci krótko- i długotrwałej, rozwijanie motoryki dużej i małej, rozwijanie koordynacji wzrokowo – ruchowej, rozwijanie koncentracji uwagi, rozwijanie orientacji kierunkowo – przestrzennej, 2 rozwijanie poczucia równowagi, rozwijanie umiejętności poruszania się na wózku, kulach itp. - w zakresie sfery emocjonalno – społecznej : rozwijanie umiejętności współdziałania w grupie, rozwijanie umiejętności werbalizacji swoich potrzeb i uczuć, rozwijanie umiejętności relaksacji, podnoszenie wiary we własne możliwości, niwelowanie lęków. AAE – Animal Assisted Education – edukacja z udziałem zwierząt (w Polsce nie jest odrębną formą, ponieważ zwykle nie występuje samodzielnie, a jej elementy wchodzą w zakres AAA i AAT). Terapie AAA i AAT przynoszą wiele korzyści dla małych i dużych pacjentów. Są to miedzy innymi : - rozwój empatii ( wyzwala uczucia, pozwala je okazywać i identyfikować, kształtuje więzi między człowiekiem i zwierzęciem), - powoduje radość i uśmiech, - sprzyja rozwojowi społecznemu, - uczy samoakceptacji, - poprawia komunikację, - stymuluje rozwój mowy i myślenia, - rozwija funkcje poznawcze, - poprawia koncentrację uwagi, - stymuluje funkcje motoryczne, - sprzyja aktywności i samodzielności, - uczy odpowiedzialności i zaufania, - dostarcza rozrywki, - pomaga przejść przez samotność, chorobę i depresję. CELE ANIMALOTERAPII Cele ogólne : 3 - poznawanie zasad bezpiecznego postępowania ze zwierzętami: zachowań podczas zabaw i ćwiczeń animaloterapii, zachowań w stosunku do zwierząt obcych i znajomych, zachowań w sytuacjach zagrożenia; - rozwijanie właściwych postaw w stosunku do zwierząt; - wzbogacanie wiedzy na temat potrzeb i możliwości zwierząt; - nabywanie umiejętności opiekowania się, wychowania i komunikacji ze zwierzętami; - poznanie praw zwierząt; - rozwijanie wrażliwości i empatii; - nauka akceptacji i tolerancji w stosunku do zwierząt; - budowanie poczucia własnej wartości, pewności siebie, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa przez kontakt ze zwierzęciem – psem, kotem. Cele szczegółowe : - dziecko potrafi wymienić podstawowe zasady bezpiecznego kontaktu ze zwierzętami; - dziecko potrafi zastosować zasady bezpiecznego postepowania w sytuacji zagrożenia; - dziecko podczas wizyty zwierzęcia przestrzega ustalonych zasad; - dziecko podejmuje próby współdziałania w grupie, w której jest zwierze; - dziecko dostrzega podobieństwa i różnice w wyglądzie i zachowaniu ludzi i zwierząt; - dziecko wskazuje potrzeby dnia codziennego ludzi i zwierząt; - dziecko potrafi dowieść, iż istnieje konieczność opieki nad zwierzętami; - dziecko potrafi wymienić prawa zwierząt; - dziecko potrafi wyjaśnić, w jaki sposób należy opiekować i komunikować się ze zwierzętami; - dziecko dostrzega emocje towarzyszące zwierzętom podczas wizyt na zajęciach – identyfikuje emocje własne i zwierząt ( rozpoznaje, wyraża, określa sytuację będącą źródłem wybranych emocji). 4 W ramach animaloterapii można wyróżnić : - dogoterapię – terapia kontaktowa z udziałem psów; - hipoterapię – terapia z udziałem konia i jazdą konną, mająca na celu usprawnianie psychoruchowe; - felinoterapię – zajęcia terapeutyczne z udziałem kotów; - delfinoterapię – zajęcia terapeutyczne polegające na wspólnym pływaniu i zabawie z delfinami; - pet therapy – terapia z udziałem różnych zwierząt, między innymi : królików, chomików, świnek morskich, a także ptaków, ;gadów i płazów hodowlanych. Podstawowym warunkiem udziału zwierzęcia w zajęciach terapeutycznych jest zapewnienie mu odpowiednich warunków, nie zagrażających jego życiu, a także przyzwyczajenie zwierzęcia do częstych zmian miejsca i kontaktu z różnymi obcymi osobami. DOGOTERAPIA Dogoterapia jest formą animaloterapii wykorzystującą psy. Polega ona przede wszystkim na nawiżazaniu więzi psychicznej ze zwierzęciem, co przyspiesza leczenie i ma korzystny wpływ na rozwój psychospołeczny. Obecność psa na zajęciach terapeutycznych stanowi doskonałą motywację do podejmowania działań, wprowadza do terapii spontaniczność, radość i daje poczucie bezpieczeństwa. Pies akceptuje nas takimi, jakimi jesteśmy, nie ocenia po wyglądzie i sposobie wysławiania się, nie wyznacza norm, kocha nas za to, że jesteśmy. Jest wierny i oddany, pozostanie z nami bez względu na nasze sukcesy i niepowodzenia. Pies posiada także zdolności, które pozwalają mu wyczuć zmianę zapachu skóry, zmiany w pracy serca, odróżnić tkanki chore od zdrowych. Te szczególne predyspozycje można dodatkowo rozwijać przez odpowiednie szkolenie, to znaczy można psa nauczyć wyraźnego sygnalizowania zbliżającego się zagrożenia, np. ataku epilepsji czy hipoglikemii. Pies buduje więzi z osobami ze swojego otoczenia, co ma istotne znaczenie w terapii ludzi z zaburzeniami emocjonalnymi oraz problemami psychicznymi. Dogoterapia to najbardziej naturalny sposób “przemycenia” trudnych, czasem żmudnych ćwiczeń wspomagających rehabilitację z pomocą odpowiednio wybranych i przygotowanych psów. Dzieci nie lubią wykonywać “suchych” gestów, za którymi nic się nie kryje. Pies daje możliwość wykonania ćwiczeń w naturalny sposób i jednocześnie okazania uczuć. Jeśli nam się uda, to jest to nasza wspólna wygrana. Podczas zajęć wykonuje się wiele rodzajów ćwiczeń i zabaw, które mają służyć podstawowemu celowi dogoterapii, wszechstronnemu rozwojowi podopiecznego. 5 Dogoterapia oddziałuje na sferę emocjonalną przez przełamanie bariery niepewności przed kontaktem z psem, akceptowanie obecności psa w bliskim otoczeniu, eliminowanie agresji i autoagresji u dziecka, kształtowanie pozytywnych emocji dziecka, rozwój empatii i poprawę samooceny. Zajęcia z udziałem psa mają również na celu rozwijanie sfery umysłowej dziecka, wpływając na koncentrację uwagi, rozwój mowy i funkcji poznawczych, pobudzanie zmysłu wzroku, słuchu, dotyku i węchu. Osoby biorące udział w zajęciach uczą się określania związków przyczynowoskutkowych, rozpoznawania kolorów i kształtów, różnic i podobieństw. Dzięki nawiązaniu i pogłębieniu kontaktu z psem osoba niepełnosprawna czuje się pewniej we własnym środowisku, łatwiej nawiązuje kontakty społeczne, poprawia komunikację, zdobywa nowych przyjaciół. Różnego rodzaju zabawy wpływają na aktywność fizyczną podopiecznych. Do dogoterapii nadają się psy różnych ras z wyłączeniem bojowych i stróżujących. Najczęściej spotykane są: Labrador Retriever, Golden Retriever, Nowofundland, Cavalier King Charles Spaniel, Berneński Pies Pasterski. Po odpowiednim przeszkoleniu, łagodne, zdrowe, objęte systematyczną kontrolą weterynaryjną, czyste, tolerancyjne, pewne siebie, akceptujące obcych mają możliwość niesienia radości i pomocy osobom potrzebującym. FENILOTERAPIA Nazwa felinoterapia pochodzi od łacińskiego słowa Felis ( kot ) oraz greckiego therapeia ( opieka, leczenie ). Opiera się na założeniu, że kontakt ze zwierzęciem przyczynia się do poprawy zdrowia fizycznego i psychicznego człowieka. Jest to terapia przełamująca różne ograniczenia, ułatwiająca komunikację, rozwijająca zdolność okazywania uczuć i emocji. Jest formą terapii kontaktowej przeznaczona głównie dla ludzi odczuwających lęk przed psami lub mającymi na nie alergię. Felinoterapia ma zastosowanie w terapii osób niepełnosprawnych umysłowo i ruchowo, dzieci z zespłem Aspergera, dzieci nadpobudliwych, dzieci autystycznych, dzieci z zespołem Downa, dzieci z zaburzeniami zachowania i emocji, dzieci z zaburzeniami lękowymi, dzieci nieśmiałych i zahamowanych społecznie, przy różnych zaburzeniach i problemach u ludzi dorosłych i starszych. Koty pracują też często z młodzieżą agresywną , z uzależnionymi, a także z więźniami. Potrafią uwrażliwić i wywołać w nich dobre uczucia. Zajęcia felinoterapii odbywające się regularnie przynoszą wiele pozytywnych efektów zarówno pedagogicznych, jak i terapeutycznych. Mogą być prowadzone w niewielkich grupach, lub w indywidualnej pracy terapeutycznej z dziećmi. W terapii indywidualnej kot redukuje opór związany ze stresem podczas pierwszych wizyt. Kot staje się wspólną płaszczyzną do dialogu dla dziecka i terapeuty. Na zajęciach grupowych z udziałem kota zachodzi bezpośredni kontakt z kotem: głaskanie kota, zabawa z kotem, karmienie kota. Terapię urozmaica się opowieściami o kotach, rozmową na temat kotów i zwierząt. Pomocne jest połączenie felinoterapii z innymi 6 technikami: muzykoterapią, biblioterapią i arteterapią: przedstawianie kotów za pomocą różnych technik plastycznych. O wykorzystywaniu kotów w terapiach mówi się coraz częściej. W wielu krajach ten rodzaj terapii od dawna cieszy się uznaniem. W Polsce felinoterapia nie zdobyła jeszcze popularności. W Szwecji felinoterapia jest stosowana na szeroką skalę u dzieci autystycznych. Zauważono, że kot potrafi przeniknąć do ich zamkniętego świata. Dzieci stają się bardziej otwarte, uspokajają się. Kot pomaga im przełamywać lęki i nabierać zaufania do otaczającego ich świata. Kontakt z kotem pomaga im nawiązywać kontakty z ludźmi, okazywać uczucia. Jest pomostem między ich światem a naszym. Felinoterapia okazuje się skuteczna w przypadku wielu dzieci, którym nie pomogła dogoterapia. Pies dla niektórych osób jest zbyt absorbujący, głośny i bezpośredni. U takich osób kot zyskuje sympatię swoim spokojem. Liczne badania dowodzą jak dobroczynne jest przebywanie w towarzystwie kota. Prowadzone od lat siedemdziesiątych badania pokazały, że nawet krótkie spotkania ze zwierzętami mają dobroczynny wpływ na zdrowie i psychikę człowieka. Przebywanie z kotem przynosi radość życia, stymuluje ruch i aktywność. Podwyższa poziom bezpieczeństwa, redukuje lęki. Zabawa z kotem obniża poziom cholesterolu, ciśnienie krwi, normuje rytm serca. Ryzyko zawału serca spada o 3 proc. W przeciwieństwie do psów kot do felinoterapii nie potrzebuje tresury. Wystarczy jak zachowuje się w swój naturalny sposób. Kontakty z kotem wspaniale rozwijają wrażliwość u dzieci, uczą empatii. Dziecko w naturalny sposób rozpoznaje sygnały wysyłane przez zwierzę i reaguje na nie, często okazuje uczucia. Kot wspaniale uczy doświadczać otoczenie, motywuje je do cierpliwości i samokontroli. Fizyczny kontakt z kotem ( głaskanie, przytulanie ) stymuluje organizm człowieka do wytwarzania endorfin, pobudza układ odpornościowy i odpręża. HIPOTERAPIA Hipoterapia to działanie mające na celu przywracanie zdrowia i sprawności przy pomocy konia i jazdy konnej. Jest metodą uzupełniającą i wspomagającą główne metody terapeutyczne. Słowo hipoterapia ( od gr. Hippis – koń ) w Niemczech i krajach anglosaskich oznacz tylko i wyłącznie fizjoterapię na koniu, gimnastykę leczniczą na koniu, tymczasem w Polsce termin ten przyjął się w szerszym znaczeniu i oznacza ogół działań terapeutycznych związanych z koniem i jazdą konną. Z hipoterapii mogą korzystać osoby: - po przebytych chorobach zostawiających trwałe ślady w sprawności fizycznej i/lub psychice, - upośledzone umysłowo, z zaburzeniami rozwoju, 7 - z uszkodzeniem analizatorów wzroku ( wzrok, słuch ), - niedostosowane społecznie. Wyodrębniono następujące działania hipoterapetyczne: 1. Fizjoterapia na koniu – przywracanie sprawności fizycznej poprzez odpowiednią gimnastykę leczniczą wykonywaną na koniu poruszającym się stępem i nadzorowana przez lekarza, prowadzona przez fizjoterapeutę. Jest uzupełnieniem klasycznej fizjoterapii. 2. Psychopedagogiczna jazda konna – zespół działań podejmowanych w celu usprawnienia intelektualnego, poznawczego, emocjonalnego i fizycznego. Podczas jazdy konnej i czynności z nią związanych stosowane są działania edukacyjne, pedagogiczne, elementy psychoterapii, terapii zajęciowej i logopedii. Zajęcia prowadzone są przez pedagogów i psychologów. 3. Terapia z koniem – to umożliwienie pacjentowi poznania zwierzęcia i nawiązania z nim kontaktu. Efektem terapeutycznym jest poprawienie komunikacji pacjenta ze świtem zewnętrznym. Sama jazda konna może, ale nie musi być jednym z elementów tej formy terapii. Zajęcia prowadzone są przez pedagogów, psychologów i psychiatrów. Jazda konna dla osób niepełnosprawnych – sport i rekreacja – nie stanowi części hipnoterapii, ale jest z nią ściśle związana i ma aspekt terapeutyczny. Umożliwia aktywność sportową osobom niepełnosprawnym, wyrabia w nich nawyk i potrzebę aktywnego spędzania wolnego czasu w otoczeniu przyrody. Cele działań hipoterapetycznych : - stymulacja rozwoju psychoruchowego dziecka, w tym : poprawa koordynacji wzrokowo - ruchowej, orientacji przestrzennej oraz rozeznania w schemacie własnego ciała, zwiększenie możliwości koncentracji uwagi i utrzymywania zorganizowanej aktywności, zwiększenie motywacji do wykonywania ćwiczeń, rozwijanie samodzielności; - zmniejszenie zaburzeń równowagi o poprawa reakcji obronnych; - zwiększenie możliwości lokomocyjnych; - zwiększenie poczucia własnej wartości; - relaksacja i osłabienie reakcji nerwicowych; - zapewnienie kontaktu ze zwierzęciem i przyrodą. 8 DELFINOTERAPIA Od starożytności były obserwowane spontaniczne kontakty delfinów z ludźmi. Starożytni rybacy, w odróżnieniu od współczesnych, darzyli te zwierzęta dużym szacunkiem. Uważali, że delfiny napędzają ryby do sieci i w zamian częstowali je chlebem maczanym w oliwie i winie. Według mitologii greckiej delfin uratował syna Odyseusza, Telemacha. Kiedy chłopiec podczas zabawy wypadł za burtę statku usłużne zwierzę zaholowało go bezpiecznie do brzegu. Wiele razy delfiny ratowały tonących i pomagały rozbitkom aż w końcu postanowiono zacząć wykorzystywać tę ich skłonność do poprawy jakości ludzkiego życia. Prekursorem delfinoterapii był w 1978 roku Dawid Nathanson., neuropsychiatra z Uniwersytetu Miami. 2,5 letni Amerykanin Jeremy Jones dotknięty zespołem Downa uczył się mówić w basenie przy pomocy delfina Marina, gwiazdy filmu Wielki Błękit. Jeremy nazywał przedmioty i zwierzęta narysowane na specjalnej tablicy, wrzucając je za każdym razem do basenu. Delfin chwytał je i przynosił, a chłopiec nagradzał delfina okrzykami i klaskaniem. Profesor Nathanson zastosował tę samą metodę w sali bez delfina. Dziecko było jednak mniej skoncentrowane na ćwiczeniu i uczyło się wolniej. W sali chłopiec dał tylko pięć właściwych odpowiedzi, w basenie dziewięć. Z metody profesora Nathansona korzystają dzieci w różnym wieku i z różnymi zaburzeniami (zespół Downa, autyzm, dysleksja, nadpobudliwość, wodogłowie). Twórca metody zaznacza, że edukacja w towarzystwie delfina nie jest doskonałym środkiem dla wszystkich dzieci. Niektóre boją się wody inne zwierząt. Bardzo różnie reagują szczególnie dzieci autystyczne. Niektóre były tak przerażone widokiem wody i nawet nie dostrzegały w niej delfinów. O innych prof. Nathanson mówi jednak „bańka, która otaczała te dzieci pękła”. Współczesna delfinoterapia to oprócz samych zwierząt cały zespół wykwalifikowanych specjalistów. Terapeutów, lekarzy, psychologów, treserów i opiekunów zwierząt. Ogromne zaplecze techniczne, administracyjne, naukowe i niestety przede wszystkim biznesowe. Zajęcia polegają na pływaniu z delfinami w basenie, niekiedy w warunkach naturalnych, na zabawie ze zwierzętami do tego szkolonymi, rzadziej spontanicznie wykazującymi taką chęć. ( ta druga możliwość dotyczy raczej pływania rekreacyjnego) Istnieją autorskie programy i metody stosowane w różnych ośrodkach. Ideałem jest gdy ćwiczeniami kieruje terapeuta znający pacjenta a zwierze jest cały czas pod opieką swojego trenera. W ten sposób pacjent i delfin są pod stałą kontrolą i możliwa jest natychmiastowa reakcja w przypadku niechęci do współpracy jednej ze stron, A trzeba się liczyć z tym, że takie sytuacje mogą mieć miejsce, a owa niechęć może się objawiać nawet dość agresywnie. Delfin jest tylko zwierzęciem a nie przyrządem do ćwiczeń, a pacjenci często nie panują nad swoimi reakcjami. Tak naprawdę zarówno pacjent jak i zwierze są do końca nieprzewidywalni! Najważniejsze walory delfinoterapi to środowisko wodne, w którym ćwiczenia fizyczne są znacznie efektywniejsze. Kontakt z egzotycznym zwierzęciem, który znacznie potęguje motywacje i chęć współpracy ze strony osoby poddawanej terapii oraz ultradźwięki emitowane przez sonar delfina, które stanowią dodatkowy atut w postaci fizycznej stymulacji konkretnych obszarów ciała pacjenta. W programie delfinoteraapii Ośrodka w Eupatorii jest napisane: „.Delfin jest jak igła, która 9 przełamuje patologiczne postawy i bariery dziecka, pozwalając podłączyć inne rodzaje terapii, spełniających rolę nici pociągniętych za igłą” Woda stanowi duże ułatwienie podczas rehabilitacji. Jej siła wyporu sprawia, że ciało człowieka staje się lżejsze i łatwiej jest wykonywać ćwiczenia, dodatkowo działa ciśnienie hydrostatyczne, które wywiera duży wpływ na ruchy klatki piersiowej. Obecność atrakcyjnego zwierzęcia to wzrost motywacji do pracy dla często umęczonych już wieloletnią terapią pacjentów. Możliwość nawiązania kontaktu ze zwierzęciem, wspólna zabawa. Skuteczność delfinoterapii nie została udowodniona z naukowego punktu widzenia. Wiele dzieci cierpiących na autyzm boi się wody albo zwierząt i nie została wzięta pod uwagę przy sporządzaniu statystycznych. Ogłosiło to publicznie w 2006 roku niemieckie stowarzyszenie rodziców dzieci chorych na autyzm. Terapia z wykorzystaniem zwierząt lądowych a udomowionych tysiące lat temu i ukształtowanych przez człowieka, przynosi porównywalne rezultaty. Poprawa zdrowia pacjenta ma też pewien związek z atmosferą mobilizacji w rodzinie, gdyż decyzja o podjęciu tak kosztownej terapii to duże przedsięwzięcie dla osób żyjących na co dzień często w napiętych relacjach. Należy pamiętać o tym, że obojętnie, czy terapia będzie odbywała się z udziałem psa, konia czy delfina, zawsze powinna odgrywać ona rolę wspomagania procesu leczenia i rozwoju. Każde z tych zwierząt jest zdolne do poświęcenia się danej osobie tylko kilkadziesiąt minut (do 1 godziny) w ciągu dnia, natomiast zajęcia terapeutyczne często trwają kilka godzin dziennie. Kontakt ze zwierzętami jest często ogromną motywacją dla dzieci i dorosłych, może również posłużyć jako nagroda za wykonanie pożądanej, długo wyczekiwanej czynności. 10 BIBLIOGRAFIA 1. Praca zbiorowa pod redakcją Anny Strumińskiej, Psychopedagogiczne aspekty hipnoterapii dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2003 2. Anna Franczyk, Katarzyna Krajeńska, Joanna Skorupa, Animaloterapia, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2007 3. M.Borkowska (red.), ABC rehabilitacji, „Pelikan”, Warszawa 1989. 4. J.Filozof, Dogoterapia ? co to jest?, Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Koło w Jarosławiu, Jarosław 2004. Opracowała : Iwona Rutkowska SOSW nr 4 Łódź, ul.Krzywickiego 20 11 12
