Mikołaj Kopernik
advertisement
Opracował SU przy SP W mroźny lutowy dzień 1473 roku w Toruniu przy ul. Św. Anny urodził się Mikołaj Kopernik. Mikołaj Kopernik ukończył w 1491 roku naukę w szkole parafialnej przy Kościele Św. Jana w Toruniu, (w którym to kościele był również ochrzczony). W tej szkole nauczył się łaciny, podstaw matematyki i astronomii. Na przełomie 1491/1492 rozpoczął studia na Akademii Krakowskiej, wpisując się do metryki jako Nicolaus Nicolai de Thuronia. Czasy jego krakowskich studiów przypadły na okres świetności tzw. krakowskiej szkoły astronomiczno-matematycznej. Był m.in. uczniem astronoma Wojciecha z Brudzewa. Studia ukończył bez uzyskania tytułu magister artium w 1495. W tym też roku został kanonikiem warmińskim, funkcji tej jednak jeszcze wtedy nie objął wobec oporu kapituły warmińskiej. Dzięki staraniom wuja Łukasza w 1496 roku rozpoczął studia prawnicze w Bolonii, wpisując się w styczniu 1497 do albumu nacji niemieckiej bolońskiego Uniwersytetu Jurystów. W Bolonii został bliskim współpracownikiem astronoma Dominika Marii Novary. Pod jego wpływem rozpoczął badanie sprzeczności w teorii ruchu Księżyca, opisanej przez Klaudiusza Ptolemeusza, wynikających z założeń teorii geocentrycznej. Geocentryzm, to teoria, według której istotą jest założenie, że nieruchoma Ziemia znajduje się w centrum Wszechświata, a wokół niej krążą pozostałe ciała niebieskie: Słońce, planety, Księżyc i gwiazdy. 20 października 1497 objął przez pełnomocników kanonię warmińską. W roku 1500 odbył wraz z bratem Andrzejem Kopernikiem praktykę prawniczą w kancelarii papieskiej w Rzymie. Tam obserwował w nocy z 5 na 6 listopada zaćmienie Księżyca. W Wiecznym Mieście dał serię prywatnych wykładów, podważających współczesne mu założenia matematyczne astronomii. W 1503 w Ferrarze doktoryzował się z prawa kanonicznego. W Padwie skończył studia medyczne i uzyskał prawo do wykonywania praktyki lekarskiej. Z nominacji kapituły warmińskiej został w 1507 roku osobistym sekretarzem i lekarzem swojego wuja biskupa warmińskiego Łukasza Watzenrode. Odtąd rezydował i mieszkał na zamku w Lidzbarku Warmińskim. W 1509 r. dał do druku swój przekład prozą na łacinę z greki zbioru 85 wierszy w postaci fikcyjnych listów "obyczajowych, sielskich i erotycznych„. W tym samym roku opracował tzw. komentarzyk pod tytułem „Nicolai Copernici de hypothestibus motuum coelestium a se constitutis commentariolus” o teoriach ruchu ciał niebieskich, zarys teorii heliocentrycznej i rozpowszechnił go w licznych odpisach. Opracował heliocentryczny model Układu Słonecznego, według którego Słońce znajduje się w centrum, Ziemia jest planetą i podobnie jak pozostałe planety obiega Słońce po orbicie kolistej. Jego teoria została opublikowana w 1543 r. w księdze „De revolutionibus orbium coelestium” (O obrotach sfer niebieskich). Mimo zadedykowania dzieła ówczesnemu papieżowi, nie została przychylnie przyjęta przez Kościół, w 1616 roku umieszczono ją nawet w indeksie ksiąg zakazanych. W swoim życiu mieszkał również we Fromborku (sporządził mapę Warmii), w Olsztynie (W 1516 został wybrany przez kapitułę warmińską administratorem dóbr wspólnych kapitulnych). Teoria Kopernika wpłynęła na sposób patrzenia na miejsce Ziemi i człowieka we Wszechświecie i stała się podstawą rozwoju nauk ścisłych. Określa się ją mianem "rewolucji kopernikańskiej". Z idei Kopernika wywodzi się późniejsza zasada kosmologiczna, zwana także zasadą kopernikańską, według której część Wszechświata dostępna obserwacjom nie różni się od jego pozostałych części. W wersji uogólnionej przyjmuje się, że żaden punkt we Wszechświecie nie jest wyróżniony. Kopernik był także matematykiem, lekarzem, prawnikiem, ekonomistą, publikował prace o reformie monetarnej i sformułował prawo, iż "gorszy pieniądz wypiera z rynku lepszy". Zmarł we Fromborku 24 maja 1543 roku na skutek wylewu. Grobu Mikołaja Kopernika poszukiwano kilkakrotnie. Od roku 2004 podejmowane były próby odnalezienia grobu Kopernika w archikatedrze we Fromborku. W 2005 roku poszukiwania zaowocowały odnalezieniem trumien i kilku szkieletów. Dokładne wyniki badań potwierdziły, że jeden z niekompletnych szkieletów należał najprawdopodobniej do Kopernika. Ostatecznie, pozytywna identyfikacja szczątków Kopernika stała się możliwa w roku 2008 dzięki należącej do astronoma księdze Stöfflera, którą po potopie Szwedzi zabrali a obecnie jest w muzeum w Uppsali. Materiał genetyczny pobrany z kilku włosów znalezionych w księdze, okazał się identyczny z materiałem genetycznym osoby, której szczątki odnaleziono w katedrze fromborskiej. 19.06.1965 -szkoła obchodziła uroczystości związane z XX - leciem istnienia. Tego dnia otrzymała imię Mikołaja Kopernika, a w szkolnym holu wmurowano płytę upamiętniającą to doniosłe wydarzenie. Tak doniosły Patron naszej szkoły zobowiązuje do wysokiego poziomu. Podążamy drogą naszego astronoma organizując „Noc Naukowców”, gdzie niczym Kopernik badamy, analizujemy i odkrywamy otaczające nas tajemnice.
