W.Rymer A.Szymczak NONOPEP – prezentacja przypadków Przypadek 1 (1/2) • EKSPOZYCJA: eksponowany: 32-letni mężczyzna źródło zakażenia – 28 dziewczyna HIV(+), prostytutka, nie stosująca nigdy ARV (przebywa pod opieką Poradni) wywiad: kontakt seksualny (vaginal insertive sex) czas – 10 godzin • POSTĘPOWANIE: recepta: Combivir, Crixivan – 4486,56 PLN zapłacił za diagnostykę, choć był ubezpieczony • DZIEŃ NASTĘPNY – zgłoszenie się eksponowanego do Poradni Profilaktyki Poekspozycyjnej wywiad: zakłucie brudną igłą przez nieznaną osobę. Przyniósł zaświadczenie z policji o incydencie, gdzie zgłosił się sam. Otrzymał leki z puli KC • Znaczenie wywiadu Przypadek 1 na ile można ufać informacjom otrzymanym w wywiadzie rodzaj ekspozycji czas od ekspozycji źródło zakażenia decyzja o profilaktyce HBV, tężca • Koszty cena leków cena badań • Dostępność leków • Problemy: czy należało pacjentowi dać leki od razu? jak postąpić, gdy zgłosi się ponownie z powodu kontaktu seksualnego? kiedy nie dawać kolejnej profilaktyki? co na to przepisy prawne? (2/2) Przypadek 2 (1/2) • EKSPOZYCJA: eksponowane: 2 dziewczyny – 15 i 18 lat (15-latka po szczepieniu p/wzwB) źródło zakażenia: bezdomny, NN, status serologiczny nieznany wywiad: pomoc rannemu, zanieczyszczona krwią skóra przedramion, drobne stare ranki na przedramionach, skórę umyto ok. godzinę po zanieczyszczeniu czas: 4 godziny Przypadek 2 • POSTĘPOWANIE: profilaktyka HIV – na podstawie umowy z CK – Combivir profilaktyka HBV: badania w ramach umowy z NFZ szczepienie - zakup przez pacjenta rozważano Hepatect zakażenie HCV – badanie – koszt pacjenta • PROBLEMATYKA: brak definicji wypadku brak wytycznych postępowania po narażeniu na zakażenie wirusami hepatotropowymi czy w takim przypadku stosować profilaktykę bierną zakażenia HBV? (2/2) Przypadek 3 • EKSPOZYCJA: eksponowana: 24-letnia dziewczyna (co 6 m-cy testy przesiewowe w kierunku HIV) źródło zakażenia: 25-letni mężczyzna – narzeczony, HIV(+) status: CD4 450 kom/ul, HIV-RNA <50 kopii/ml, HAART: Combivir, Kaletra wywiad – pęknięcie prezerwatywy czas: 12 godzin • POSTĘPOWANIE: poradnictwo dotyczące profilaktyki (1/2) Przypadek 3 • PROBLEMATYKA: znaczenie wywiadu !!! w przypadku konieczności zastosowania ARV dobór leków profilaktyka ciąży (2/2) Przypadek 4 (1/2) • EKSPOZYCJA: eksponowany: 40-letni mężczyzna źródło zakażenia: NN wywiad: pogryzienie, okoliczności – udział w bójce czas: 24 godz. • POSTĘPOWANIE szczegółowe zebranie wywiadu odnośnie źródła zakażenia (jak był ubrany, jak się zachowywał, stan uzębienia, dlaczego doszło do incydentu itp.) profilaktyka HIV – na podstawie umowy z KC – Combivir profilaktyka WZW pielęgnacja i leczenie rany – POZ Przypadek 4 • PROBLEMY: trudne do oszacowania ryzyko zakażenia HIV i wirusami hepatotropowymi znaczenie wywiadu (2/2) Przypadek 5 • EKSPOZYCJA: eksponowana: 15-letnia dziewczyna źródło zakażenia: 23-letni mężczyzna, znany wywiad: trudny do zebrania – stosunek płciowy bez zabezpieczenia, (gwałt?) czas: prawdopodobnie ok. 24 godzin • POSTĘPOWANIE: rozpoczęcie profilaktyki – w ramach umowy z KC – Combivir, Viracept badanie ginekologiczne i profilaktyka ciąży zgłoszenie na policję badanie źródła zakażenia kontynuacja lub zaprzestanie profilaktyki HIV ewentualnie profilaktyka HBV (1/2) Przypadek 5 • PROBLEMY: znaczenie wywiadu brak definicji wypadku profilaktyka ciąży aspekt prawny (2/2) PODSUMOWANIE PROBLEMÓW • Zgłoszenia w przypadku ekspozycji pozazawodowych zdarzają • • • • się coraz częściej Z powodu braku jednoznacznych wytycznych dotyczących postępowania profilaktyka HIV HBV zostaje ustalona przez analogię do profilaktyki poekspozycyjnej zawodowej Jak powinno wyglądać postępowanie w przypadku powtarzających się ekspozycji? (np. kontakty seksualne bez zabezpieczenia) – dać leki, czy nie. A jeśli zdecydujemy o ich niepodaniu – jaka jest odpowiedzialność prawna lekarza: czy jest to jednoznaczne z nieudzieleniem pomocy? Brak jednoznacznych informacji skąd wziąć leki. Nie są one osiągalne w aptece od razu, dlatego nie ma możliwości ażeby ich nie wydać z puli KC (zwłaszcza w sytuacjach niezwykle stresowych takich jak gwałt itp.) W zasadzie pod słowo wypadek można podciągnąć każdą taką sytuację. Kodeks Karny • Art. 197: Kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. (...) ścigane na wniosek pokrzywdzonej • Art. 200: Kto obcuje płciowo z małoletnim poniżej lat 15 (...) podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. ścigane z urzędu • Kodeks Postępowania Karnego, art. 304, par.2: instytucje państwowe i samorządowe, które w związku z działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję (...) ZAPRASZAMY DO DYSKUSJI Dyskusja • Stworzenie jednoznacznych zaleceń stosowania non-OPEP w formie skróconej instrukcji dla lekarzy dyżurnych • Dr Beniowski roześle wzór umowy z byłymi Kasami Chorych dot. profilaktyki poekspozycyjnej • Analiza osób zgłaszających się po ekspozycji (odsetek osób, którym wdrożono profilaktykę)