aminokwasy - pielęgniarstwo - elbo5

advertisement
aminokwasy.doc
(39 KB) Pobierz
AMINOKWASY
Aminokwasy są elementarnymi składnikami białek, enzymów, hormonów peptydowych,
glikopeptydów, wielu toksyn, antybiotyków peptydowych, alkaloidów i szeregu innych
produktów naturalnych.
Aminokwasy są związkami chemicznymi, zawierającymi dwie grupy funkcyjne, a mianowicie
zasadową grupę aminową oraz kwasową grupę karboksylową. Każdy aminokwas oprócz grup
funkcyjnych zawiera atom wodoru i charakterystyczny dla siebie podstawnik. Podstawniki te
mogą stanowić takie grupy jak reszty alifatyczne, aromatyczne, heterocykliczne, grupa
hydroksylowa, tiolowa, guanidynowa, a także dodatkowa grupa aminowa bądź karboksylowa.
Aminokwasy stanowią budulec białek oraz tkanki mięśniowej. Wszelkie rodzaje
procesów fizjologicznych związanych z uprawianiem sportu - regeneracja energii, rozwój
mięśni, spalanie tłuszczów a także funkcjonowanie naszych nastrojów i praca umysłu - pozostają
w ścisłym związku z aminokwasami. Jak widać aminokwasy stanowią bardzo ważną role w
życiu człowieka i są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania każdego organizmu.
Poza ważną rolą w życiu człowieka aminokwasy znalazły także szerokie zastosowanie,
przede wszystkim w przemyśle spożywczym, jako substancje smakowe, dodatki wzbogacające
wartość odżywczą pożywienia i pasz i do uzupełniania diety, w farmacji, jako cenne leki i
mieszanki do karmienia pozajelitowego oraz w przemyśle kosmetycznym.
Enzymy, fermenty, jest to grupa białek działających w komórkach i płynach ustrojowych
żywych organizmów jako biokatalizatory reakcji biosyntezy i rozkładu; ostatnio odkryto, że
niezależnie od białek aktywność biokatalityczną wykazują również cząsteczki kwasów
rybonukleinowych.
W komórce enzymy występują pojedynczo lub tworzą układy wielo enzymatyczne (np. układ
oksydazy pirogronianowej) katalizujące szereg następujących po sobie reakcji. Każda tkanka ma
nieco inny zestaw enzymów. Wiele enzymów jest syntetyzowanych w formie nieczynnej, która
jest aktywowana w miarę zapotrzebowania.
Nieczynna postać enzymów to proenzymy. Ich centra aktywne są zablokowane przez
enzymatyczne inhibitory ,najczęściej białkowe lub polipeptydowe. Usunięcie blokującej
substancji przez odpowiednie enzymatyczne aktywatory uczynnia proenzymy. Jako przykład
można podać zachodzące pod wpływem enterokinazy (aktywator) odłączenie peptydów od
pepsynogenu co daje aktywny enzym pepsynę.
Enzymy mogą być zbudowane z samego białka (np. trypsyna, ureaza, rybonukleaza), jednak
w większości składają się z części białkowej (apoenzym) i niebiałkowej (małocząsteczkowe
związki nieorganiczne, atomy metali, pochodne witamin) tzw. grup prostetycznych i
koenzymów.
Niebiałkowe części enzymu pełnią w reakcjach enzymatycznych funkcję przenośników
elektronów, określonych atomów lub ugrupowań chem. z jednego metabolitu na drugi.
Część białkowa jest czynna tylko w połączeniu ze składnikiem niebiałkowym – koenzymem i
decyduje o swoistości enzymu, a często i o rodzaju reakcji, np. dekarboksylację i transaminację
aminokwasów katalizują enzymy o różnych apoenzymach i tych samych koenzymach.
Nazwą grupy prostetyczne określa się różnorodne niebiałkowe związki chem. (sacharydy,
żelazoporfiryny) i atomy metali luźno związane w cząsteczkach białek oraz koenzymy.
Same koenzymy wykazują duże pokrewieństwo z witaminami, a często są ich pochodnymi.
Koncepcje powstawania nowotworów. Nowotwór złośliwy jest to stan, w którym dochodzi do
niekontrolowanego rozwoju zmienionych morfologicznie i czynnościowo komórek, początkowo
w miejscu pierwotnej zmiany, potem do naciekania otaczających tkanek i wreszcie do
wędrowania i namnażania się zmienionych komórek w miejscach odległych (przerzuty) . Ten
charakterystyczny przebieg choroby stanowi podstawę rozpoznania klinicznego oraz służy do
określania stopnia zaawansowania rozwoju nowotworu. Komórki nowotworowe zachowują
często pewne cechy tkanek, z których powstały. W miarę postępu choroby dochodzi jednak do
dalszej utraty cech morfologicznych i funkcjonalnych tkanki macierzystej. Mówi się wtedy o
stopniowym odróżnicowaniu nowotworu. Teorie tłumaczące mechanizm powstawania
nowotworów można podzielić na dwie zasadnicze grupy: genetyczne i epigenetyczne. Teorie
genetyczne zakładają, że początkowa zmiana o charakterze mutacji powstaje w materiale
genetycznym komórki (w kwasie dezoksyrybonukleinowym - DNA). Zmieniony jakościowo lub
ilościowo genom moduluje zmianę morfologiczną (fenotypową). Teorie epigenetyczne
zakładają, że pierwotny defekt w aparacie poza genetycznym indukuje w następstwie zmianę w
DNA. Utrwalony, zmieniony genotyp przekazuje nową cechę potomnym komórkom
nowotworowym. Popularność tych koncepcji uwarunkowana jest stanem wiedzy.
Chronologicznie pierwsze teorie postulowały epigenetyczne mechanizmy powstawania
nowotworów. W miarę rozwoju wiedzy, zwłaszcza badań nad mechanizmami chemicznego i
fizycznego, a potem wirusowego nowotworzenia (karcinogenezy), przewagę uzyskiwać zaczęły
teorie genetyczne. W dalszych rozważaniach nad mechanizmami karcinogenezy przyjęto, że
zaczątkiem procesu nowotworowego jest mutacja w aparacie genetycznym.
Dzięki badaniom nad powstawaniem (karcinogenezą) raka skóry oraz doświadczalnym
hodowlom komórek poza organizmem ustalono, że proces nowotworowy zachodzi stopniowo
jako konsekwencja mutacji. W procesie tym wyróżnia się trzy podstawowe etapy: inicjację,
promocję, progresję.
Inicjacja jest to etap, w którym czynnik karcinogenny, czyli rakotwórczy, przedostaje się
do komórki i wiąże się z materiałem genetycznym, a to prowadzi do zmiany w DNA. Okres ten
nazywa się fiksacją karcinogenu. Aby doszło do utrwalenia nowej cechy komórka musi przejść
co najmniej jeden cykl reprodukcyjny.
Promocja jest to etap, w którym zainicjowana komórka (ze zmienionym genotypem)
przechodzi szereg zmian – prawdopodobnie mutacji, aż do nabycia cech morfologicznych
biochemicznych komórki nowotworowej. W okresie tym zainicjowane komórki poddane są
działaniu środowiska, w przeważającej liczbie przypadków prowadzi to do zatrzymania procesu
nowotworowego. Niektóre komórki wyłamują się spod tej kurateli dając zmiany nowotworowe.
Istnieją substancje przyspieszające lub zwalniające promocje. Do pierwszej grupy zalicza się
pochodne forboli (składniki olejki krotonowego), do drugiej witaminę A i jej chemiczne
pochodne.
Progresja jest to etap, w którym następuje wzrost zmienionych nowotworowo komórek.
Do progresji dochodzi wtedy, gdy zaistnieją dogodne warunki, czyli w okresie osłabienia
równowagi (homestazy) organizmu (Np. osłabienia odporności, zaburzeń hormonalnych itp.).
Dopiero w tym okresie nowotwór może być rozpoznany klinicznie. Wzrost nowotworu
przebiega przeważnie niepowstrzymanie i podwajanie jego masy następuje przeciętnie co 90 dni.
Czynniki rakotwórcze odgrywają podstawową rolę w powstawaniu nowotworów i
działają na etapie inicjacji, a często też na etapie promocji. Ze względu na charakter dzieli się je
na chemiczne, fizyczne i biologiczne (wirusy).
Rakotwórcze czynniki chemiczne są to takie związki, które w odpowiednich warunkach
mogą powodować rozwój nowotworów złośliwych. Po przedostaniu się do organizmu większość
z nich musi być uczynniona do tzn. Prawdziwych karcinogenów. W takiej postaci łączą się z
DNA komórek normalnych, prowadząc do mutacji. Wiele związków chemicznych
wykazujących działanie mutagenne jest zarazem karcinogenami, nie każdy jednak mutagen jest
karcinogenem, natomiast każdy karcinogen jest mutagenem. W patologii ludzkich nowotworów
liczna czynnych związków karcinogennych jest stosunkowo skromna.
Stosunkowo dużo substancji rakotwórczych znajduję się w gazach spalinowych samochodów,
samolotów, oraz w dymie z kominów fabryk.
Do udowodnionych czynników rakotwórczych należy dym tytoniowy. W zależności od ilości
wypalanych papierosów i czasu trwania tego nałogu, ryzyko zachorowania na nowotwory
złośliwe płuca i krtani wzrasta od kilku do kilkunastu razy. Przeciętnie co jedenasty palacz
zachorowuje na raka płuca.
Działanie rakotwórcze wywierają również niekiedy leki, np. w pewnych okolicznościach pewne
hormony, a także leki obniżające odporność, stosowane przy przeszczepach narządów. Inne leki,
chociażby tylko podejrzane o rakotwórczość , zostały wyeliminowane z lekospisów.
Niedobory niektórych witamin oraz składników w pożywienia mogą być także szczególną formą
działania rakotwórczego. Za takie uważa się niedobory witaminy A, B12 i C oraz przewlekły
niedobór białka.
Również sposób odżywiania, używki i zwyczaje mogą zwiększać możliwość zachorowania na
nowotwory złośliwe. Wiadomo, że w grupach ludności spożywającej dużo produktów
wędzonych, solonych i silnie kwaśnych, przy małym spożyciu świeżych owoców i warzyw,
częściej występuje rak żołądka. Liczne badania wskazują na wyższe ryzyko zachorowania na
nowotwory u osób pijących w większych ilościach alkohol lub kawę.
Czynniki fizyczne. Spośród tych czynników do rakotwórczych zalicza się promieniowanie
jonizujące (Roentgena, radu i innych izotopów promieniotwórczych) oraz promieniowanie
nadfioletowe (słońce, lampy kwarcowe). Wspólną cechą działania tego promieniowania na
komórki eksponowane na ich działanie jest zdolność wywołania na drodze bezpośredniej lub
pośredniej uszkodzeń w DNA.
Promieniowanie jonizujące, z natury przenikliwe, może wywołać nowotwory w różnych
narządach. Promieniowanie nadfioletowe, nieprzenikliwe, powoduje rozwój nowotworów skóry
i wargi, zwłaszcza ludności białej zamieszkującej tereny podzwrotnikowe. Promieniowanie jest
to jednak szkodliwe dla skóry tylko przy działaniu nadmiernym. Stosowane z umiarem jest
czynnikiem korzystnym dla organizmu.
Czynniki biologiczne. Udział wirusów w rozwoju nowotworów u zwierząt oraz poza
organizmem w badaniach eksperymentalnych jest udowodniony. Nie ma natomiast
bezpośrednich dowodów na potwierdzenie roli wirusów w etiopatogenezie nowotworów u ludzi.
Plik z chomika:
elbo5
Inne pliki z tego folderu:

Anna Trzcieniecka-Green - Psychologia (fragm.).pdf (7836 KB)
 1 termin.jpg (303 KB)
 przepuklina opracowanie.doc (59 KB)
 Podstawy Pielęgniarstwa - wykłady cz.II.pdf (28801 KB)
 Podstawy Pielęgniarstwa - wykłady cz.I.pdf (15608 KB)
Inne foldery tego chomika:

 Dokumenty
EGZAMIN ZAWODOWY RATOWNIK MEDYCZNY
 Galeria
 Prywatne
 SP,gim,LO
Zgłoś jeśli naruszono regulamin







Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dla Mediów
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski




Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Ochrona praw autorskich
Platforma wydawców
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
Download