Ekonomia wykład 13 |Dwa przedsiębiorstwa wytwarzają to samo dobro a więc krzywa popytu jest taka sama jedna z firm ma niższe koszty produkcji i to ona ustanawia cenę na tym rynku. Cena wynosi p2 2 firma może pozostać na rynku i sprzedawać swoje produkty tej cenie pod warunkiem że jej Kcp są niższe od ceny. Ceną maksymalizującą zysk w firmie o wyższych kosztach jest p1 ale za tę cenę konsumenci nie kupią sprzedawanego produktu Model Carnota istnieją 2 firmy wytwarzające ten sam produkt w obu firmach koszty produkcji są takie same koszty krańcowe są równe 0 (pokrywają się z osią poziomą) Analizę rozpoczynamy od sytuacji w której na rynku występuje jednynie monopolista Optimum ekonomiczne wynosi 45 jednostek a optymalna cena 45 zł Na rynku pojawia się druga firma a więc obie mają zaspokoić popyt rynkowy, a więc Q1+Q2=90-P Pioerwsza firma zasp koja następującą ilośćQ1=90-P-Q2 Jeśli P=0 to Q1=90-Q2 𝑄1∗ = 90 − 𝑄2 2 Jest funkcja reakcji pierwszej firmy na zachowania drugiej firmy 90 − 𝑄1 𝑄2∗ = 2 Jest to funkcja reakcji drugiej firmy na zochowania pierwszej firmy Każdy z duopolistów dostarcza po p30 jednostek produktu, i optymalną ceną dla każdego z nich jest cena 30 czyli zysk całkowity każdego z duopolistów wynosi 900 zł Duopol Carnota prowadzi do następującego wniosku duopol iści znajdują się w lepszej sytuacji porozumiewając się i dzieląc zysk monopolowy na pół niż wtedy gdy działają jako duopol iści. Wojny cenowe i dylemat więźnia W przypadku oligopolu może występować ostra konkurencja cenowa, dotyczy to firm które wytwarzają porodukty będące wobec siebie bliski substytutami. Na przykład kiedyś pepsi i coca-cola w takim przypadku firmy działają nie kooperacyjnie. Mamy dwie firmy 𝐾𝑐𝑝 = 𝐾𝑘 = 4$ Firmy mogą ustalić wysoką cenę 𝑃1 = 8 lub cenę niską 𝑃2 = 6 jeżeli obydwie zaradzają wysokich cen ich sprzedaż wyniesie 2,5 mln sztuk jeżeli zarządają niskich cen sprzedaz wyniesie 3,5 mln Jeżeli zarząda ceny wysokiej sprzeda 1,25 mln szt. A drugi zarząda niskiej ceny to sprzeda 6 mln szt. Przedsiębiorstwo nr1 Wysoka cena Niska cena Przedsiębiorstwo nr 2 Wysoka cena 10,10 A 12,5 C Niska cena 5,12 B 7,7 D A. 𝑍𝑐 = 2,5 ∗ (8 − 4) = 10 D. 𝑍𝑐 = 3,5 ∗ (6 − 4) = 7 B. 𝑍𝑐1 = 1,25 ∗ (8 − 4) = 5 𝑍𝑐2 = 6 ∗ (6 − 4) = 12 Doputy dopóki firmy działają nie kooperacyjnie następuje obniżka ceny produktów w efekcie obie żądają ceny niskiej i mają niskie zyski . Ustalenie wysokiej ceny przez obie firmy jest możliwe jedynie w przypadku istnienia kartelu który zapewnia wysoką cenę i wysokie zyski. Dylemat wieźnia ma miejsce w następujących sytuacjach. 1. W przypadku wyściu gu zbrojeń – korzystne jest posiadanie większego niż rywal arsenału nuklearnego, ale ta eskalacja zbrojeń nie powoduje zwiększenia bezpieczeństwa międzynarodowego. 2. W przypadku wykorzystania zasobów naturalnych np. Poszczególne kraje eksploatują łowisko rybackie. Każdy z krajów powieksza połów zmniejszając populacje 3. Zanieczyszczenie środowiska 4. Stosowanie antybiotyków Zawodność rynku. Przyczyny zawodności rynku 1. Występowanie siły monopolowej 2. Występowanie efektów zewnętrznych 3. Brak pełnej informacji Najbardziej efektywna alokacja zasopów następuje wówczas gdy funkcja którą utożsamia się z krzywą krańcowych kosztów producentów, przecina się funkcja popytu, która utożsamia się z krzywą krańcowych korzyści konsumentów. Efekty zewnętrzne to efekt działalności jednego podmiotu gospodarczego przenoszony na inny podmiot gospodarczy. Pozostawiony samemu sobie podmiot gospodarczy wykazuje skłonność do wytworzenia zbyt dużej ilości ujemnego efektu zewnętrznego i zbyt małej dodatniego efektu zewnętrznego. Ujemny efekt zewnętrzny w sferze produkcji to najczęściej zanieczyszczenie środowiska, dodatni efekt zewnętrzny w sferze produkcji to np. prowadzenie badań przez przedsiębiorstwo. Załóżmy że w górze rzeki istnieje papiernia który zanieczyszcza wode rzeki natomiast w dole tej rzeki istnieje spółka rybacka. Działanie papierni Koszty papierni Koszty spółki rybackiej 0 0 100 000 50% 50 000 30 000 100% 120 000 0 Najkorzystniejszą sytuacją jest 2 sytuacja w której papiernia ponosi koszty =50 000$ i płaci odszkodowanie spółce rybackiej = 30 000$, a więc całkowite koszty likwidacji efektu zewnętrznego wynoszą 80 000$ Załóżmy że firma farmaceutyczna prowadzi badania nad lekiem na raka. Całkowite nakłady jakie ma ponieść wynoszą 15 mln $ szacowany utarg ma wynieść 12 mln dolarów szacowana korzyść zewnętrzna dla społeczeństwa 6 mln $ W tym przypadku państwo będzie dotować firme z uwagi na wysoką korzyść zewnętrzną. I ta dotacja ma być równa 𝐾𝑜𝑟𝑧𝑦ść 𝑧𝑒𝑤𝑛ę𝑡𝑟𝑧𝑛𝑎 𝐾𝑜𝑟𝑧𝑦ść 𝑐𝑎ł𝑘𝑜𝑤𝑖𝑡𝑎 + 𝑛𝑎𝑘ł𝑎𝑑𝑦 Dotacja 5 mln $