Sylabus przedmiotu Kod przedmiotu Rok akad. - semestr (zimowy, letni) 2014/2015 – semestr letni Nazwa przedmiotu Metody badań roślinności oraz jej ochrony Kierunek Medycyna Roślin Typ studiów Stacjonarne I stopnia Rodzaj przedmiotu Fakultatywny Semestr studiów VI Punkty ECTS 4 Formy kształcenia (wykłady/ćwiczenia/inne) - liczba godz. Wykłady – 15 godzin Prowadzący Dr inż. Daniel Pruchniewicz Język Polski Efekty kształcenia Wiedza: Student nabywa podstawową wiedzę w zakresie metod wykorzystywanych w badaniach stanu zachowania zbiorowisk cennych przyrodniczo oraz wiedzę o wpływie czynników abiotycznych i biotycznych na populacje gatunków rzadkich. MRU1A_W10, MRU1A_W17 Ćwiczenia – 15 godzin Umiejętności: Student potrafi rozpoznawać potencjalne zagrożenia dla roślin na terenach nierolniczych przy wykorzystaniu badań ekologicznych. MRU1A_U01, MRU1A_U02, MRU1A_U09 Kompetencje społeczne: Student rozumie potrzebę badań roślinności na terenach nierolniczych, jest świadomy znaczenia działań proekologicznych w kształtowaniu środowiska. MRU1A_K01, MRU1A_K02 Wymagania wstępne Botanika Treści kształcenia Istota badań ekologicznych w określeniu przemian jakim podlega roślinność na terenach nierolniczych; współczesne zagrożenia dla roślinności; metodyka krótkoterminowych i długoterminowych badań populacji roślin oraz ich znaczenia dla wypracowania metod ochrony; badania ekosystemów; metody wykorzystywane do określenia przekształceń naturalnych i półnaturalnych zbiorowisk roślinnych w określeniu zmian jakim podlegają; wykorzystanie GIS w ekologii i ochronie krajobrazu; metody wykorzystywane przy opracowaniu wyników badań ekologicznych. Literatura - Allen S.E. 1989. Chemical Analysis of Ecological Materials. Second Edition, Blackwell Scientific Publications, pp. 367 - Dzwonko Z. 2007. Przewodnik do badań fitosocjologicznych. Vademecum Geobotanicum, pp. 304 Faliński J.B. 2001. Przewodnik do długoterminowych badań ekologicznych. Wydawnictwo Naukowe PWN, pp. 672 - Falińska K. 2002. Przewodnik do badań biologii populacji roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, pp. 587 - Falińska K. 2004. Ekologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa. pp. 512 - Ford E.D. 2000. Scientific Method for Ecological Research. Cambridge University Press, pp. 588 - Radojevic M., Bashkin V.M. 2006. Practical Environmental Analysis. Royal Society of Chemistry Publishing Cambridge pp. 457 - Richling A., Solon J. 2002. Ekologia krajobrazu. Wydawnictwo Naukowe PWN, pp. 319 - Stanisz A. 2006. Przystępny kurs statystyki. Tom 13. StatSoft, Kraków pp. 1900 Metody oceny Wiedza: Kolokwium zaliczeniowe Umiejętności: Ocena z przygotowanych projektów. Kompetencje społeczne: aktywność na zajęciach. Uwagi Praca indywidualna, Brak Wykłady (15 godzin): Wykład 1. Istota badań ekologicznych w określeniu przemian jakim podlega roślinność na terenach nierolniczych oraz ich przyczyn. Wykład 2-3. Metody stosowane w badaniach struktury, demografii i dynamiki populacji jako podstawa wskazania współczesnych zagrożeń jakim podlegają populacje roślin. Wykład 4. Metodyka długoterminowych badań populacji roślin i ich znaczenie dla wypracowania metod ochrony tych populacji. Omówienie wybranych metod ochrony populacji gatunków rzadkich. Wykład 5. Przykłady eksperymentów wykorzystywanych w krótkoterminowych i długoterminowych badaniach populacyjnych. Wykład 6-7. Wprowadzenie do badań ekosystemów: metody poboru prób roślinnych, glebowych oraz wodnych do analiz laboratoryjnych. Przegląd metod laboratoryjnych stosowanych w badaniach ekologicznych. Wykład 8-9. Metody wykorzystywane do określenia stopnia przekształcenia naturalnych i półnaturalnych zbiorowisk roślinnych Polski. Omówienie zmian degradacyjnych jakim podlegają zbiorowiska roślinne. Wykład 10. Metody wykorzystywane w naturyzacji roślinności siedlisk silnie przekształconych. Wykład 11-12. Przegląd metod wykorzystywanych w badaniach ekologii krajobrazu: badania terenowe, mapy krajobrazowe, mapy roślinności potencjalnej. Wykorzystanie GIS w ekologii i ochronie krajobrazu. Metody stosowane w waloryzacji krajobrazu kulturowego. Wykład 13-14. Metody wykorzystywane przy opracowaniu wyników badań ekologicznych. Analiza dużych zbiorów danych. Wprowadzenie do metod numerycznych i wielocechowych. Wykład 15. Zaliczenie wykładów. Ćwiczenia (15 godzin): Ćwiczenie 1. Wprowadzenie do problematyki ćwiczeń. Omówienie wybranych programów i wskaźników liczbowych wykorzystywanych w badaniach ekologicznych na terenach nierolniczych. Ćwiczenie 2-3. Typy map przydatnych w badaniach ekologicznych: mapy topograficzne, krajobrazu, roślinności potencjalnej. Nauka kartowania zbiorowisk roślinnych. Praca w zespołach dwuosobowych. Ćwiczenie 4. Omówienie projektu numer I: „Ocena dynamiki i liczebności populacji z rodzaju Dactylorhiza na tle antropopresji oraz projekt jej ochrony”. Część pierwsza: Wskazanie kluczowych zagrożeń dla gatunku. Ćwiczenie 5. Projekt ochrony część druga: Metody ochrony właściwej dla rozpoznanych zagrożeń. Praca w zespołach dwuosobowych. Ćwiczenie 6. Prezentowanie wyników projektów przez studentów. Dyskusja Ćwiczenie 7. Omówienie projektu numer II: „Ocena zmian składu gatunkowego oraz różnorodności gatunkowej ekosystemów naturalnych (murawy kserotermiczne, torfowiska) pod wpływem antropopresji”. Wykorzystanie analiz numerycznych oraz metod wielozmiennych. Ćwiczenie 8-9. Prezentowanie wyników projektów przez studentów. Dyskusja Ćwiczenie 10-14. Ćwiczenia terenowe. Nauka wykorzystania poznanych metod badań ekologicznych w terenie. Ćwiczenie 15. Zaliczenie zajęć.