Praca zal z psychologii Autorytet a efektywnośc dowodzenia.doc (45 KB) Pobierz UZUPEŁNIAJĄCE STUDIA MAGISTERSKIE USM P 20 PRACA ZALICZENIOWA – WYBRANE ZAGADNIENIA Z PSYCHOLOGII I SOCJOLOGII Temat: AUTORYTET A EFEKTYWNOŚĆ DOWODZENIA Opracował: Tomasz Niesłony PL. IV Słowo AUTORYTET wg Encyklopedii PWN pochodzące z j. łacińskiego oznacza: uznanie, prestiż osób, grup i instytucji społecznych oparte na cenionych w danym społeczeństwie wartościach, a także osoby i instytucje cieszące się uznaniem. Pojęcie dowodzenia z kolei jest szczególnym rodzajem kierowania. Czynności dowódcy wyrażają się w podejmowaniu w odpowiednim czasie decyzji i przekazywaniu jej wykonawcom (najczęściej w postaci rozkazu), odpowiednim organizowaniu do działań sil i środków, kierowaniu działaniami. Struktura dowodzenia jest dostosowywana do charakteru i rozmiaru zdarzenia. Celowość dowodzenia jest nieodłączna od celowości kierowania, czyli spowodowaniu działania innych ludzi zgodnie z celem i wolą tego, kto nimi kieruje – dowodzącego. Dowodzenie różni się od kierowania głównie tym, że służy kierowaniu działaniem ludzi w sytuacjach szczególnie trudnych, wymagających stałej gotowości, powodujących zagrożenie życia oraz nie sprzyjających wykonaniu poleceń. Inaczej mówiąc dowodzenie jest to kierowanie specyficznym zespołem, w specyficznych warunkach przy zastosowaniu aktywizacji i koordynacji. Do podstawowych funkcji dowodzenia należą: Planowanie specyficznych form Organizowanie Pobudzanie (motywowanie) Decydowanie Kontrolowanie Wiążąc te dwa odrębne pojęcia, co jest tematem mojego opracowania wyrażę swoje opinie (także przy pomocy źródeł literaturowych, które zamieszczę na końcu) nt. autorytetu posiadanego przez dowodzących przy rozwiązywaniu trudnych, niestandardowych akcji ratowniczych (odniesienie do specyfiki działań PSP), będącego skutkiem efektywności dowodzenia. W Państwowej Straży Pożarnej, zbliżonej do służb paramilitarnych ze względu na specyfikę działań musi być przestrzegana zasada jednoosobowego dowodzenia a zarazem demokratycznego kierowania. Warto pamiętać, że postawa podwładnego wyznaczona jest przez układ stosunków, jaki wytworzył dowódca pomiędzy sobą a podwładnym. Niemal codziennie, ocenie dokonywanej przez podwładnych podlega także dowódca. Aby wzajemne stosunki były poprawne i nie powodowały bierności podwładnych, a także ich agresywnej postawy dowódca musi posiadać autorytet. Uznanie czyjegoś autorytetu uzewnętrznia się szczególnym stosunkiem otoczenia do danej osoby. Człowiek posiadający go cieszy się zaufaniem i szacunkiem. Jest słuchany i środowisko liczy się z jego zdaniem. Ten, o którym mówi się, że go jeszcze nie ma, lub go stracił liczy się mniej, lub nie liczy się wcale. Autorytet jest ściśle związany z określoną dziedziną, z obszarem działania i ze środowiskiem. Bez wątpienia autorytet niełatwo jest zdobyć, a współcześnie jest on przecież niezbędny dla skutecznego kierowania prawie każdym rodzajem pracy zespołowej. Nie wystarczy wykształcić w sobie takich atutów, które wg powszechnej opinii winny złożyć się w finale na wysoki autorytet środowiskowy. Zanim rozpocznie się starania by go posiąść, lub podwyższyć, trzeba wiedzieć w jakim kierunku podążać. Należy wyjaśnić czym jest autorytet i na jaki kształt tego autorytetu jest największe zapotrzebowanie. W mojej opinii, wysoki autorytet w zawodzie strażaka wymaga zazwyczaj dużej, a przede wszystkim inteligentnej i długotrwałej pracy nad sobą, oraz sporej cierpliwości. Można np. autorytet zawodowy stracić w wyniku długotrwałego nienadążania za rozwojem dziedziny wiedzy, w której się pracuje. Można obniżyć go poprzez nierozważną próbę przenoszenia go na obszar, w którym jest się niekompetentnym. Może także być zakwestionowany użytkowy charakter czyjegoś autorytetu, przez jego nierozważne ,,eksploatowanie”, a niekiedy nawet przez nieodpowiedzialny sposób postępowania. Fundament każdego autorytetu zawodowego w decydującym stopniu tworzy posiadana świadomość zawodowa rozumiana jako wiedza zawodowa zweryfikowana doświadczeniem i połączona z prawidłowo działającą w tym zakresie wyobraźnią. Nowoczesne dowodzenie polega w moim uznaniu na tworzeniu warunków, które mobilizują i pobudzają inteligencję oraz potencjał wszystkich z którymi współpracujemy i którymi dowodzimy. Ważne jest aby osoba spełniająca funkcje dowódcze, posiadająca przedmiotowy autorytet posiadała wiedzę psychologiczną, która jest przecież podstawą kształtowania pewnych umiejętności. Dobry dowodzący, któremu zależy na efektywności prowadzonych działań musi być w zespole kreatorem atmosfery współdziałania oraz jasno i precyzyjnie stawiać przed podwładnymi zamierzone wcześniej zadania i oczywiście odpowiednio ich motywować. Musi integrować zespół wykazując się przy tym fachowością i trafnością decyzji, a niekiedy sam musi kierować napięciami i konfliktami, jakie występują przy realizacji poszczególnych zadań. Mówiąc o wiedzy zawodowej mam na myśli przede wszystkim tą jej część, która jest użyteczna, przy realizacji zadań stojących przed dowódcą. Wiedzą zawodową można wyróżnić się w czasie służby jedynie wówczas, gdy powstanie na nią autentyczne zapotrzebowanie. Aby ta okazja mogła być wykorzystana dla budowy środowiskowego autorytetu trzeba w odpowiednim momencie aktywnie włączyć się i we właściwej formie zgłosić swoją gotowość uczestnictwa w pracy. Należy się bowiem kierować zasadą, że autorytet jest zawsze formą uznania środowiska i przełożonego dla tych atutów, które grają istotną rolę w działalności służby, oraz im służą. Generalnie, w sprawach budowy własnego autorytetu trzeba działać pozytywnie. Autorytet nie jest nigdy bezwarunkowy i bezterminowy. Dotyczy konkretnej dziedziny, zakresu działania, a także ma swoją aktualność czasową. Każdy autorytet musi się ciągle potwierdzać, musi być odnawiany i aktualizowany Autorytet to w jakimś sensie potencjalna władza, którą dysponuje jego posiadacz nawet wtedy gdy nie chce z tej władzy korzystać. Generalnie jednak można przyjąć, że w zdecydowanej większości przypadków od niego w dużym stopniu zależy czy, kiedy i w jakim zakresie będzie z niej korzystał. Autorytet to także uznawana przez podwładnych przewaga i władza, chociaż należy tutaj dodać, że przejście od czyjejś przewagi i władzy wynikającej z jego formalnej nominacji do uznania jego autorytetu osobistego nie jest już tak oczywiste. Autorytet osobisty bowiem nie jest integralnie związany ze stanowiskiem, i z pełnionymi funkcjami. Autorytet osobisty uzyskuje się w wyniku wykazywania się profesjonalizmem w określonym działaniu, gotowości do podejmowania osobistego ryzyka, otwartości intelektualnej do otoczenia, swobodzie w radzeniu sobie z nowymi sytuacjami, a najogólniej posiadaniem określonych wartości uznawanych przez otoczenie. Swój autorytet można stabilnie kształtować w swoim środowisku pod warunkiem postępowania w nim w zgodzie z cenionymi w tym środowisku wartościami. Autorytet rzadko zdobywa się przez jednorazowe zaprezentowanie wyróżniającej się wiedzy. Aby go zdobyć w środowiskach straży pożarnej na ogół wymagane jest wielokrotne, pozytywne sprawdzenie się w różnych, niekiedy pozornie tylko podobnych sytuacjach oraz wykazać się swoją aktywnością, które dały pozytywne efekty i zbudowanie zaufania kolegów z otoczenia. Podsumowując aspekt posiadania przez dowodzącego rzeczywistego autorytetu jako czynnika zwiększającego efektywność dowodzenia należy podkreślić, że czynnik ten ma ogromne znaczenie i należy go kształtować najlepiej jak to tylko możliwe. Wpływa on znamienicie na kontakty międzyludzkie, co przenosi się nie tylko na życie prywatne ale także na okres służby strażaków, zwiększając pewność siebie, zaufanie i jest powodem czynnego zaangażowania całego zespołu ratowników w rozwiązanie niestandardowych akcji ratowniczych. BIBLIOGRAFIA: [1] J. Majewska-Opełka – Umysł Lidera, Medium, Warszawa 1998 [2] J. Bednarek, P. Bielicki – Podstawy psychologii, pedagogiki i metodyki kształcenia pożarniczego, Firex, Warszawa 1997 [3] L. Grzesiuk, K. Doroszewicz, E. Stojanowska – Umiejętności menedżera, WSH, Warszawa 2001 [4] T. Oleksyn – Sztuka Kierowania, Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości. Warszawa 1997 [5] C. Dobrodziej – Zarządzanie na poziomie lokalnym 2, EDURA, Warszaw 2002 _________________________________________________________________________________________________________ 5/6 Plik z chomika: KPTSONY Inne pliki z tego folderu: gapie.pdf (97 KB) ostrzeganie przed niebezpieczeństwem a środki masowego przekazu.pdf (115 KB) panika.pdf (126 KB) powstanie paniki podczas ewakuacji.pdf (125 KB) Praca zal z psychologii Autorytet a efektywnośc dowodzenia.doc (45 KB) Inne foldery tego chomika: Zgłoś jeśli naruszono regulamin Strona główna Aktualności Kontakt Dla Mediów Dział Pomocy Opinie Program partnerski Regulamin serwisu Polityka prywatności Ochrona praw autorskich Platforma wydawców Copyright © 2012 Chomikuj.pl ADR BEZP CYWILNE BĄTOREK CISEK- zarządzanie bezp pożarow CO tlenek węgla EMERYTURY PSP2010 założenia