Praca zal z psychologii Autorytet a efektywnośc dowodzenia

advertisement
Praca zal z psychologii Autorytet a efektywnośc dowodzenia.doc
(45 KB) Pobierz
UZUPEŁNIAJĄCE STUDIA MAGISTERSKIE USM P 20
PRACA ZALICZENIOWA –
WYBRANE ZAGADNIENIA Z PSYCHOLOGII I SOCJOLOGII
Temat:
AUTORYTET A EFEKTYWNOŚĆ DOWODZENIA
Opracował:
Tomasz Niesłony
PL. IV
Słowo AUTORYTET wg Encyklopedii PWN pochodzące z j. łacińskiego
oznacza: uznanie, prestiż osób, grup i instytucji społecznych oparte na
cenionych w danym społeczeństwie
wartościach, a także osoby i
instytucje cieszące się uznaniem.
Pojęcie dowodzenia z kolei jest szczególnym rodzajem kierowania.
Czynności dowódcy wyrażają się w podejmowaniu w odpowiednim czasie
decyzji i przekazywaniu jej wykonawcom (najczęściej w postaci rozkazu),
odpowiednim organizowaniu do działań sil i środków, kierowaniu
działaniami. Struktura dowodzenia jest dostosowywana do charakteru i
rozmiaru zdarzenia. Celowość dowodzenia jest nieodłączna od celowości
kierowania, czyli spowodowaniu działania innych ludzi zgodnie z celem
i wolą tego, kto nimi kieruje – dowodzącego. Dowodzenie różni się od
kierowania głównie tym, że służy kierowaniu działaniem ludzi w sytuacjach
szczególnie trudnych, wymagających stałej gotowości, powodujących
zagrożenie życia oraz nie sprzyjających wykonaniu poleceń. Inaczej
mówiąc dowodzenie jest to kierowanie specyficznym zespołem, w
specyficznych
warunkach
przy
zastosowaniu
aktywizacji i koordynacji.
Do podstawowych funkcji dowodzenia należą:

Planowanie
specyficznych
form

Organizowanie

Pobudzanie (motywowanie)

Decydowanie

Kontrolowanie
Wiążąc te dwa odrębne pojęcia, co jest tematem mojego opracowania
wyrażę swoje opinie (także przy pomocy źródeł literaturowych, które
zamieszczę na końcu) nt. autorytetu posiadanego przez dowodzących przy
rozwiązywaniu
trudnych,
niestandardowych
akcji
ratowniczych
(odniesienie do specyfiki działań PSP), będącego skutkiem efektywności
dowodzenia.
W Państwowej Straży Pożarnej, zbliżonej do służb paramilitarnych ze
względu
na
specyfikę
działań
musi
być
przestrzegana
zasada
jednoosobowego dowodzenia a zarazem demokratycznego kierowania.
Warto pamiętać, że postawa podwładnego wyznaczona jest przez układ
stosunków, jaki wytworzył dowódca pomiędzy sobą a podwładnym. Niemal
codziennie, ocenie dokonywanej przez podwładnych podlega także
dowódca. Aby wzajemne stosunki były poprawne i nie powodowały
bierności podwładnych, a także ich agresywnej postawy dowódca musi
posiadać autorytet.
Uznanie
czyjegoś
autorytetu
uzewnętrznia
się
szczególnym
stosunkiem otoczenia do danej osoby. Człowiek posiadający go cieszy się
zaufaniem i szacunkiem. Jest słuchany i środowisko liczy się z jego
zdaniem. Ten, o którym mówi się, że go jeszcze nie ma, lub go stracił liczy
się mniej, lub nie liczy się wcale. Autorytet jest ściśle związany z określoną
dziedziną, z obszarem działania i ze środowiskiem.
Bez wątpienia autorytet niełatwo jest zdobyć, a współcześnie jest on
przecież niezbędny dla skutecznego kierowania prawie każdym rodzajem
pracy zespołowej. Nie wystarczy wykształcić w sobie takich atutów, które
wg powszechnej opinii winny złożyć się w finale na wysoki autorytet
środowiskowy.
Zanim rozpocznie się starania by go posiąść, lub podwyższyć, trzeba
wiedzieć w jakim kierunku podążać. Należy wyjaśnić czym jest autorytet i
na jaki kształt tego autorytetu jest największe zapotrzebowanie.
W mojej opinii, wysoki autorytet w zawodzie strażaka wymaga
zazwyczaj dużej, a przede wszystkim inteligentnej i długotrwałej pracy nad
sobą, oraz sporej cierpliwości. Można np. autorytet zawodowy stracić w
wyniku długotrwałego nienadążania za rozwojem dziedziny wiedzy, w
której się pracuje. Można obniżyć go poprzez nierozważną próbę
przenoszenia go na obszar, w którym jest się niekompetentnym. Może
także być zakwestionowany użytkowy charakter czyjegoś autorytetu, przez
jego
nierozważne
,,eksploatowanie”,
a
niekiedy
nawet
przez
nieodpowiedzialny sposób postępowania.
Fundament każdego autorytetu zawodowego w decydującym stopniu
tworzy
posiadana
świadomość
zawodowa
rozumiana
jako
wiedza
zawodowa zweryfikowana doświadczeniem i połączona z prawidłowo
działającą w tym zakresie wyobraźnią. Nowoczesne dowodzenie polega w
moim uznaniu na tworzeniu warunków, które mobilizują i pobudzają
inteligencję oraz potencjał wszystkich z którymi współpracujemy i którymi
dowodzimy.
Ważne jest aby osoba spełniająca funkcje dowódcze, posiadająca
przedmiotowy autorytet posiadała wiedzę psychologiczną, która jest
przecież
podstawą
kształtowania
pewnych
umiejętności.
Dobry
dowodzący, któremu zależy na efektywności prowadzonych działań musi
być w zespole kreatorem atmosfery współdziałania oraz jasno i precyzyjnie
stawiać przed podwładnymi zamierzone wcześniej zadania i oczywiście
odpowiednio ich motywować. Musi integrować zespół wykazując się przy
tym fachowością i trafnością decyzji, a niekiedy sam musi kierować
napięciami i konfliktami, jakie występują przy realizacji poszczególnych
zadań.
Mówiąc o wiedzy zawodowej mam na myśli przede wszystkim tą jej
część, która jest użyteczna, przy realizacji zadań stojących przed dowódcą.
Wiedzą zawodową można wyróżnić się w czasie służby jedynie wówczas,
gdy powstanie na nią autentyczne zapotrzebowanie. Aby ta okazja mogła
być wykorzystana dla budowy środowiskowego autorytetu trzeba w
odpowiednim momencie aktywnie włączyć się i we właściwej formie zgłosić
swoją gotowość uczestnictwa w pracy. Należy się bowiem kierować zasadą,
że autorytet jest zawsze formą uznania środowiska i przełożonego dla tych
atutów, które grają istotną rolę w działalności służby, oraz im służą.
Generalnie, w sprawach budowy własnego autorytetu trzeba działać
pozytywnie.
Autorytet nie jest nigdy bezwarunkowy i bezterminowy. Dotyczy
konkretnej dziedziny, zakresu działania, a także ma swoją aktualność
czasową. Każdy autorytet musi się ciągle potwierdzać, musi być odnawiany
i aktualizowany Autorytet to w jakimś sensie potencjalna władza, którą
dysponuje jego posiadacz nawet wtedy gdy nie chce z tej władzy korzystać.
Generalnie jednak można przyjąć, że w zdecydowanej większości
przypadków od niego w dużym stopniu zależy czy, kiedy i w jakim zakresie
będzie z niej korzystał.
Autorytet to także uznawana przez podwładnych przewaga i władza,
chociaż należy tutaj dodać, że przejście od czyjejś przewagi i władzy
wynikającej z jego formalnej nominacji do uznania jego autorytetu
osobistego nie jest już tak oczywiste. Autorytet osobisty bowiem nie jest
integralnie związany ze stanowiskiem, i z pełnionymi funkcjami. Autorytet
osobisty uzyskuje się w wyniku wykazywania się profesjonalizmem w
określonym działaniu, gotowości do podejmowania osobistego ryzyka,
otwartości intelektualnej do otoczenia, swobodzie w radzeniu sobie z
nowymi sytuacjami, a najogólniej posiadaniem określonych wartości
uznawanych przez otoczenie.
Swój autorytet można stabilnie kształtować w swoim środowisku pod
warunkiem postępowania w nim w zgodzie z cenionymi w tym środowisku
wartościami.
Autorytet
rzadko
zdobywa
się
przez
jednorazowe
zaprezentowanie wyróżniającej się wiedzy. Aby go zdobyć w środowiskach
straży
pożarnej
na
ogół
wymagane
jest
wielokrotne,
pozytywne
sprawdzenie się w różnych, niekiedy pozornie tylko podobnych sytuacjach
oraz wykazać się swoją aktywnością, które dały
pozytywne efekty i
zbudowanie zaufania kolegów z otoczenia.
Podsumowując aspekt posiadania przez dowodzącego rzeczywistego
autorytetu jako czynnika zwiększającego efektywność dowodzenia należy
podkreślić, że czynnik ten ma ogromne znaczenie i należy go kształtować
najlepiej jak to tylko możliwe. Wpływa on znamienicie na kontakty
międzyludzkie, co przenosi się nie tylko na życie prywatne ale także na
okres służby strażaków, zwiększając pewność siebie, zaufanie i jest
powodem czynnego zaangażowania całego zespołu ratowników w
rozwiązanie niestandardowych akcji ratowniczych.
BIBLIOGRAFIA:
[1] J. Majewska-Opełka – Umysł Lidera, Medium, Warszawa 1998
[2] J. Bednarek, P. Bielicki – Podstawy psychologii, pedagogiki i metodyki
kształcenia
pożarniczego, Firex, Warszawa 1997
[3] L. Grzesiuk, K. Doroszewicz, E. Stojanowska – Umiejętności menedżera, WSH, Warszawa
2001
[4] T. Oleksyn – Sztuka Kierowania, Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości.
Warszawa 1997
[5] C. Dobrodziej – Zarządzanie na poziomie lokalnym 2, EDURA, Warszaw 2002
_________________________________________________________________________________________________________
5/6
Plik z chomika:
KPTSONY
Inne pliki z tego folderu:

 gapie.pdf (97 KB)
ostrzeganie przed niebezpieczeństwem a środki masowego przekazu.pdf (115 KB)
 panika.pdf (126 KB)
 powstanie paniki podczas ewakuacji.pdf (125 KB)
 Praca zal z psychologii Autorytet a efektywnośc dowodzenia.doc (45 KB)
Inne foldery tego chomika:



Zgłoś jeśli naruszono regulamin







Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dla Mediów
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski




Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Ochrona praw autorskich
Platforma wydawców
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
 ADR
BEZP CYWILNE BĄTOREK
CISEK- zarządzanie bezp pożarow
 CO tlenek węgla
EMERYTURY PSP2010 założenia
Download