Teoria praw własności.

advertisement
Teoria praw własności.
Na podstawie: „Property Rigts and
Economic Theory: A Survey of Recent
Literature” (E.G.Furubotn), „Ownership and
the Nature of the Firm” (L.Putterman)
Teoria praw własności


podkreśla znaczenie indywidualnych i
transferowalnych praw własności dla
efektywnej alokacji zasobów w gospodarce
prawa te są sposobem uwewnętrzniania
niekoordynowanych przez rynek efektów
zewnętrznych
Prawa własności



dotyczą relacji między ludźmi – pokazują
pozycję poszczególnych jednostek
umowy kontraktowe – wymiana praw
własności do dóbr
prawa własności a wynik ekonomiczny
Prawa własności

na prawo własności składa się:





prawo do korzystania z dobra
prawo do wpływu na formę i istotę dobra
prawo do częściowego bądź całkowitego zbycia
tych praw
wyłączność prawa własności ogranicza
państwo
osłabienie praw własności a zachowanie
jednostki
Prywatne prawa własności a alokacja
środków


im precyzyjniej określone prawa własności,
tym mniejsza niepewność i większa
efektywność
rozwój technologiczny i zmiany w
produktywności zasobów a prawa własności
WŁAŚCICIELE




Firma pracownicza
Właściciel menedżerem
Spółki z wieloma udziałowcami
Firmy państwowe
Firma pracownicza




Małe środki finansowe udziałowca
Problem decyzyjny – rozmycie
odpowiedzialności
Brak kontroli menedżerów – wysokie koszty
dla jednostki
Kontrolujący są kontrolowani przez
kontrolowanych ;)
Właściciel menedżerem



Optymalna sytuacja
Zbieżność celi właściciela i menadżera – ta
sama osoba
Motywacja – zarobi jak firma będzie zarabiać
Brak kosztów i problemów z niedoskonałością
kontroli
Spółki z wieloma udziałowcami

Większe rozdrobnienie właścicieli
wpływa ujemnie na wartość spółki – tak
jak przy firmach pracowniczych

Właściciele muszą zarządzać poprzez
menadżera
Menedżerowie




Następuje przekazanie praw do zarządzania,
kontroli i karania pracowników
Zawsze kierują się własnym interesem, a więc
nie zawsze interesem firmy i właściciela
Pokusa zwiększania własnych zarobków
kosztem firmy
Większa ilość menedżerów w firmie wywołuje
efekt konkurencji
Rynek Menedżerów





Przy małej ilości kandydatów, rosną koszty
zatrudniania większej ilości kierowników
Większa ilość menedżerów w firmie wywołuje
efekt konkurencji:
Obniżenie kosztów zatrudnienia
Zwiększenie wydajności pracy
Mniejsza skłonność do nadużyć
Menedżerowie w firmach non profit



Non profit – brak zarobków, co
mierzyć
Funkcja urzytecznośći a nie zysku
Większe koszty kontroli, przez
niewymierność celi
Firmy państwowe





Bardzo silny właściciel – możliwość niszczenia
rynku
Korzystne przepisy
Utrudnianie pracy konkurencji
Dobro społeczne jako kryterium, rozrost
sztucznych kosztów
Silny właściciel, ale nie może dokładnie
kontrolować menedżerów
Download