1 Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie Wydział Teologiczny Sekcja w Tarnowie Kierunek: teologia Specjalność: socjalno-charytatywna, katechetyczno-pastoralna Poziom: jednolite studia magisterskie Nazwa przedmiotu: TRAKTAT O ŁASCE Forma zajęć: wykład Rok studiów: IV Semestr: letni Wymiar: 30 godzin Punkty ETCS: 4 Forma zaliczenia: egzamin Prowadzący: ks. dr Czesław Noworolnik Koordynator sylabusa: ks. dr Czesław Noworolnik Wymagania wstępne: 1 Wiedza i umiejętności zdobyte w wyniku studiów w zakresie filozofii (I i II rok studiów), a zwłaszcza w dziedzinie antropologii filozoficznej. 2 Wiedza i umiejętności wynikające z zaliczenia teologii stworzenia. 3. Znajomość podstawowych pojęć filozoficznych i teologicznych dotyczących: natury ludzkiej, natury Boga, natury i nadprzyrodzoności Cele: Zapoznanie studentów z biblijnymi podstawami nauki o łasce. Zapoznanie studentów z katolicką teologią łaski, jej istotą i działaniem w życiu człowieka. Zapoznanie studentów z historycznymi i współczesnymi błędami w rozumieniu łaski. Poznanie podstawowych problemów teologii łaski (usprawiedliwienie, uświęcenie, dobre uczynki, zasługa, zbawienie). Treści kształcenia: W wykładzie zostaną zaprezentowane w sposób systematyczny zagadnienia biblijnych podstaw i rozwoju teologii łaski w historii oraz podstawowe pojęcia umożliwiające zrozumienie istoty, właściwości, skutków i możliwości współpracy człowieka z Bożą łaską. Wykład ukaże w jaki sposób Bóg nie naruszając wolności człowieka pomaga 2 mu realizacji najbardziej fundamentalnego z powołań, jakim jest powołanie do uczestnictwa w bogactwie Bożego życia, powołanie do zbawienia. T_1. Łaska w Piśmie Świętym (Sary i Nowy Testament), T_2. Rozwój teologii łaski od starożytności chrześcijańskiej do czasów nowożytnych, T_3. Błędy w dziedzinie łaski na przestrzeni historii i stanowisko Kościoła - Pelagianizm, - predestynacjonizm, - luteranizm, - bajanizm, - jansenizm, - spór de auxiliis oraz próby rozwiązania (banezjanizm, molinizm), - kwietyzm, - bajanizm, - materializm, T_4. Natura, właściwości, rodzaje i działanie łaski, T_5. Katolickie rozumienie usprawiedliwienia, - usprawiedliwienie wg. Teologii katolickiej – Sobór Trydencki - luterańskie rozumienie usprawiedliwienia - wspólna deklaracja katolicko-luterańska o usprawiedliwieniu T_6. Nadprzyrodzony potencjał – człowiek obdarowany przez Boga (łaska uświęcająca, cnoty wlane, dary ducha świętego, owoce Ducha Świętego), T_7. Powszechna wola zbawcza Boga a łaska, T_8. Uświęcenie człowieka i dynamika życia we współpracy z łaską (świętość jako dar i zadanie), - dobre uczynki - zasługa - utrata i przywrócenie łaski Efekty kształcenia: 3 E_1. Student ma pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej teologii łaski, którą jest w stanie rozwijać i twórczo stosować w działalności profesjonalne (TMA_W01) (H2A_W01) E_3. Ma uporządkowaną, pogłębioną, szczegółową wiedzę z zakresu teologii łaski (TMA_W06) (H2A_W04) E_4. Zna proces i uwarunkowania rozwoju religijno-duchowego oraz jego zagrożenia (TMA_W10 (H2A_W04) E_5. Potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej (TMA_U01) (H2A_U01) E_6. Potrafi posługiwać się systemami normatywnymi, normami i regułami (dogmatycznymi, etyczno-moralnymi, prawnymi, zawodowymi) Kościoła katolickiego w celu rozwiązywania konkretnych problemów (TMA_U13) (S2A_U05) E_7. Rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób oraz potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar interdyscyplinarny (TMA_K02) (H2A_K01) (S2A_K06) E_8. Identyfikuje i rozstrzyga dylematy — zwłaszcza doktrynalne i etyczno-moralne — związane z życiem indywidualnym i społecznym (TMA_K06) (H2A_K04) E_9. Dostrzega i formułuje problemy teologiczno-moralne i dylematy etyczne związane z ludzką aktywnością, poszukuje optymalnych rozwiązań z punktu widzenia światopoglądu chrześcijańskiego; postępuje zgodnie z zasadami moralności chrześcijańskiej; wykazuje cechy refleksyjnego praktyka (TnMA_K02) (H1A_K04) (S1A_K04) Metody i narzędzia dydaktyczne: M_1. Wykład M_2. Lektura wybranego tekstu M_4. Dyskusja. Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia: W_1. Ocenianie ciągłe przygotowania do zajęć W_2. Dwa kolokwia w semestrze. Jedno pisemne w połowie semestru i drugie przed zakończeniem z lektury obowiązkowej. Zaliczenie kolokwium jest podstawą zaliczenia. W_3. Egzamin ustny Literatura: 4 1. Skrypt – Noworolnik C., De Gratia. Zarys Katolickiej Teologii Łaski (Wersja robocza - ad usum privatum) 2. Buxakowski J., Antropologia nadprzyrodzona, cz I, Pelplin 1982; 3. Smuniewski C., Wspólnota łaski, Kraków 2013; 4. Kraus G., Nauka o łasce – zbawienie jako łaska, Kraków 1999; 5. Langemeyer G., Antropologia teologiczna, Kraków 2000; 6. Z. Kijas, E. Piotrowski, Dogmatyka t. 4 Traktat o Trójcy Świętej. Traktat o Duchu Świętym i łasce, Warszawa 2007; 7. Kijas Z.J. (red.), Zbawienie w Roku Jubileuszowym, Kraków 2000; Lektura obowiązkowa – do zaliczenia Giertych W., Jak żyć łaską, Kraków 2006;