Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania IX. Wnioski wynikające z założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną 1. Polityka miasta Poznania w zakresie energii Polityka energetyczna miasta powinna być ukierunkowana na bezpieczne i tanie zaopatrzenie mieszkańców w energię elektryczną i ciepło. Energia cieplna może być wytwarzana w źródłach koncesjonowanych lub w źródłach indywidualnych spalających różne paliwa - co ma wpływ na jakość produkcji ciepła. Należy więc dążyć do rozwoju źródeł koncesjonowanych lub źródeł w pełni zautomatyzowanych na paliwo gazowe lub ciekłe, które lepiej potrafią zapewnić realizację wymagań energetyczno-ekologicznych istniejących w Unii Europejskiej. Przyszłe prognozy jednoznacznie wskazują, że będzie następował wzrost zużycia energii elektrycznej, szczególnie po roku 2005. Wymaga to rozwoju infrastruktury elektroenergetycznej - co zostało określone dla poszczególnych obszarów urbanistycznych miasta (rozdział VIII.5). Wymaga to rozwoju urządzeń wytwórczych energii elektrycznej i lepszego wykorzystania istniejących źródeł produkujących energię elektryczną w skojarzeniu - szczególnie EC-II Karolin. Natomiast w zakresie zużycia energii cieplnej prognozy wskazują na systematyczny spadek zużycia u odbiorców istniejących - co w efekcie, mimo rozwoju miasta, nie spowoduje wzrostu zużycia w przyszłości. Istotny w tym sektorze jest problem restrukturyzacji źródeł i kotłowni węglowych - co w wielu obszarach miasta będzie wymagało zaangażowania władz miejskich. Z problemem tym wiąże się wybór sposobu zaopatrzenia w ciepło. Jest to kluczowy problem dla miasta. Należy tutaj brać pod uwagę: ciepło z miejskiej sieci cieplnej (MSC), wykorzystanie gazu sieciowego lub oleju opałowego do indywidualnej produkcji ciepła u odbiorcy, w niektórych sporadycznych przypadkach wykorzystanie również energii elektrycznej. Przy ocenie sposobu rozwiązania problemów zaopatrzenia w energię cieplną przyjęto zasadę, że samorząd lokalny powinien optymalnie rozwiązywać problemy miasta, co oznacza że nie zawsze rachunek ekonomiczny będzie decydował o przyjętych opcjach. Stosuje się więc sposoby wyboru oparte o metodę preferencji decydenta (MPD) - przy istnieniu wielu kryteriów opisujących: wskaźniki ekonomiczne - np. wskaźniki NPV (wartość bieżąca netto) i IRR (wewnętrzna stopa zwrotu), scenariusze polityki energetycznej państwa (podatki energetyczno-ekologiczne, polityka regulacyjna, subwencje, zintegrowane zarządzanie energią i środowiskiem), politykę taryfową Urzędu Regulacji Energetyki, politykę społeczną gminy, bezpieczeństwo energetyczne gminy. Natomiast przyjęte priorytety w zakresie przekształceń źródeł węglowych i kotłowni rozproszonych oraz dla obiektów nowobudowanych są następujące: maksymalne wykorzystanie rezerw EC-II Karolin w zakresie produkcji ciepła w blokach energetycznych produkujących w skojarzeniu z produkcją energii elektrycznej, nadanie priorytetu I stopnia na obszarach zasięgu MSC, zasilania w ciepło wytworzonego w strategicznej dla MSC elektrociepłowni EC-II Karolin (produkcja skojarzona ciepła z produkcją energii elektrycznej, natomiast rodzaj zastosowanego paliwa będzie uzależniony w przyszłości od polityki energetyczno-ekologicznej państwa), © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 497 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania nadanie priorytetu zaopatrzeniu w gaz sieciowy (najpierw z wykorzystaniem minielektrociepłowni rozproszonych lub rozsianych, a w drugiej kolejności przez spalanie proste w kotłowniach lokalnych lub indywidualnych - najlepiej kondensacyjnych) na obszarach występowania sieci gazowej, gdy zasilanie z MSC jest ekonomicznie nieuzasadnione, dla obszarów rozproszonego budownictwa możliwe jest grzejnictwo elektryczne lub układy z pompami ciepła, wspieranie rozwoju źródeł energii odnawialnej, głównie wykorzystanie odpadów komunalnych, energii słonecznej oraz pomp ciepła. Biorąc powyższe kryteria pod uwagę w punkcie VII.3 przedstawiono transformację sposobów zaopatrzenia odbiorców w energię cieplną - dla każdego obszaru urbanistycznego oddzielnie, z podkreśleniem cech charakterystycznych każdego obszaru. Bardzo ważnym elementem polityki miasta powinny być działania wspierające rozwój systemu ciepła scentralizowanego (MSC) eksploatowanego przez spółkę miejską PEC S.A. Jest to ważny podmiot działający na lokalnym rynku ciepła - istotny dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego miasta. Przesłanki stosowania centralnych lub lokalnych systemów zaopatrzenia w ciepło zarządzanych profesjonalnie są następujące: realizacja polityki proekologicznej (redukcja emisji dwutlenku węgla, poprawa stanu środowiska, łatwiejsza kontrola emisji, łatwiejsze wprowadzenie nowych technologii, pełna kontrola urządzeń wytwórczych i dystrybucyjnych), realizacja idei zrównoważonego rozwoju poprzez ciągłe zmniejszanie zużycia energii pierwotnej dla potrzeb komunalnych, liberalizacja rynku energii i zaostrzenie konkurencji, ogólnoświatowa tendencja do racjonalizacji i standaryzacji - charakteryzująca się globalnymi fuzjami przedsiębiorstw, łatwiejsze rozwiązywanie problemów energetycznych i ekologicznych (wykorzystanie różnych nośników energii w sposób programowy, wykorzystanie energii odpadowej, wykorzystanie zasobów odnawialnych, realizacja gospodarki skojarzonej i zintegrowanej cieplno-chłodniczej). Z przeprowadzonych analiz i prognoz oraz doświadczeń krajów Unii Europejskiej o zbliżonych warunkach klimatycznych wynika kilka przesłanek, które są istotne dla miasta Poznania. Są one następujące: 1. Uzasadnienie ekonomiczne, społeczne i środowiskowe likwidacji źródeł ciepła małych i rozproszonych opalanych węglem rośnie wraz z malejącą mocą źródeł. Program całkowitej likwidacji tzw. niskiej emisji ze źródeł węglowych jest pilnym zadaniem wszystkich uczestników rynku energii i bez aktywnego udziału władz miejskich może trwać jeszcze bardzo długo. Dotyczy to w szczególności obszarów miasta ze starą zabudową mieszkaniową, zamieszkaną przez społeczeństwo niezdolne do przeprowadzenia modernizacji ze środków własnych. Są to w pierwszej kolejności obszary: A1 - Śródmieście, A2 - Jeżyce, C1, C2 - Wilda, C6 - Łazarz. 2. Program likwidacji tzw. emisji niskiej ze źródeł węglowych powinien być wstępnym krokiem na drodze do poprawy warunków środowiska miejskiego i realizacji polityki energetyczno-ekologicznej gminy (co wynika z punktu VII.5). 3. W nadchodzącym dwudziestoleciu nastąpi utworzenie lokalnych rynków energii z jednej strony konkurujących z rynkiem krajowym, a z drugiej uzupełniających ten rynek. Podstawą lokalnego rynku energii będzie ciepło sieciowe oraz energia elektryczna wyprodukowane w źródłach skojarzonych, gaz sieciowy oraz ciepło ze źródeł odnawialnych. © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 498 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania 4. Skojarzone wytwarzanie energii cieplnej i elektrycznej będzie jednym z podstawowych procesów energetycznych na rynku lokalnym w Poznaniu. Istotną rolę odegra miejski system ciepłowniczy MSC - PEC S.A. zasilany z elektrociepłowni ZEC-P S.A. oraz z innych źródeł skojarzonych gazowych i zasilanych paliwami odnawialnymi. PEC S.A. z MSC jest przedsiębiorstwem sieciowym o strategicznym dla gminy Poznań charakterze. Powstaną również rozproszone układy skojarzone zasilane gazem ziemnym zaopatrujące większych odbiorców skupionych np. szpitale, centra rozrywkowe itp. Rozwój tych procesów wymaga jednak zmiany obecnej relacji cen nośników energetycznych i stabilnej polityki podatkowej w zakresie energii i ekologii oraz właściwej polityki władz samorządowych. 5. W okresie najbliższych 20 lat w istniejących miejskich systemach ciepłowniczych nastąpi znaczący spadek zapotrzebowania na moc cieplną i ciepło sieciowe u istniejących odbiorców wywołany procesami termomodernizacyjnymi i automatyzacji. Skompensowanie tego procesu podłączaniem nowych odbiorców, będzie wymagać wygrania konkurencji ciepła sieciowego z innymi nośnikami energetycznymi i wymaga poważnego zaangażowania inwestycyjnego przedsiębiorstw dystrybucyjnych i produkcyjnych po stronie popytowej. 6. Wzrastająca podaż gazu ziemnego na rynkach komunalnych przy ograniczonym zapotrzebowaniu na gaz przez rozproszonych indywidualnych odbiorców mieszkaniowych i usługowych, stworzy sytuację korzystną do zasilania gazem obecnych i przyszłych elektrociepłowni traktowanych jako odbiorców hurtowych, bowiem spalanie gazu tylko dla celów grzewczych z pominięciem kogeneracji w wielu przypadkach będzie działaniem nieracjonalnym. 7. Zależnie od tempa realizacji polityki podatków energetyczno-ekologicznych państwa nastąpi dywersyfikacja dostaw paliw na rynkach komunalnych i zmniejszanie zużycia paliw nieodnawialnych. 8. W okresie po roku 2005 należy się spodziewać znacznego wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną w obszarze odbiorców indywidualnych - gospodarstw domowych i obszarze usług, co stwarza potrzebę zaprogramowania odpowiedniego rozwoju zdolności przesyłowych systemów elektroenergetycznych miasta Poznania wraz z ewentualnym rozwojem źródeł skojarzonych. 9. Procesy prywatyzacyjne przedsiębiorstw energetycznych działających na terenia miasta Poznania powinny być tak prowadzone, aby nie doprowadzić do obniżenia bezpieczeństwa energetycznego miasta. Kluczową sprawą jest tutaj prywatyzacja operatora MSC - PEC S.A. PEC S.A. jako przedsiębiorstwo sieciowe jest dla gminy Poznań przedsiębiorstwem o strategicznym charakterze wykonywanych usług. Stąd też podstawową kwestią przed uruchomieniem prywatyzacji spółki jest określenie przez gminę sposobu zachowania kontroli nad majątkiem komunalnym i wykonywaniem nad nim zarządu. Z podanych przesłanek wynika, że dla uzyskania odpowiednich efektów energetycznoekologicznych i korzystnych rozwiązań dla odbiorców, przede wszystkim ważny jest wybór drogi przekształcenia i rozwoju sektora zaopatrzenia w ciepło. Natomiast dla sektora elektroenergetycznego istotne jest to, aby zakup energii elektrycznej odbywał się w pierwszej kolejności w skojarzonych źródłach lokalnych, a sieci i przyłącza rozwijane w sposób zrównoważony. © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 499 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania 2. Zakres i możliwości współpracy z gminami sąsiednimi Poznań jest dużą gminą miejską, otoczoną małymi gminami głównie wiejskimi. Jest ich w sumie11: Mosina, Luboń, Komorniki, Dopiewo, Tarnowo Podgórne, Rokietnica, Suchy Las, Czerwonak, Swarzędz, Kleszczewo, Kórnik. Z punktu widzenia zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną poszczególne gminy mają następujące układy infrastruktury: Sieci elektroenergetyczne są prowadzone w każdej gminie i eksploatowane przez EP S.A. Oznacza to, że miasto Poznań i wszystkie gminy leżące wokół miasta Poznania są zaopatrywane w energię elektryczną przez jedną spółkę Energetykę Poznańską S.A. Struktura sieci elektroenergetycznej jest więc z sobą powiązana. Problem współpracy w zakresie sieci elektroenergetycznych jest więc związany ze wspólnymi przedsięwzięciami inwestycyjnymi na obszarach przygranicznych. Sieci gazowe są na tyle rozwinięte, że wszystkie gminy graniczące z miastem Poznaniem są zaopatrzone w gaz sieciowy. Sieci gazowe i stacje redukcyjne średniego ciśnienia eksploatuje jedna firma Wielkopolski Zakład Gazowniczy należący do PGNiG S.A. w Warszawie. Oznacza to, że miasto Poznań i wszystkie gminy leżące wokół miasta Poznania są zaopatrywane w gaz sieciowy przez oddział WZG jednej spółki. Sieci gazowe w poszczególnych gminach są z sobą powiązane przez wspólne rurociągi średniego ciśnienia i stacje redukcyjne I stopnia. Problem współpracy w zakresie zaopatrzenia w gaz sieciowy jest więc związany ze wspólnymi przedsięwzięciami inwestycyjnymi na obszarach przygranicznych. Do takiej współpracy powinno dochodzić na terenach wzdłuż budowanej autostrady - na odcinku miejskim. Dotyczy to Węzła Komorniki i współpracy z gminą Komorniki, w dalszej części trasy z gminą Luboń oraz w okolicach Węzła Krzesiny z gminą Kórnik. Miejska sieć cieplna eksploatowana przez spółkę miejską PEC S.A. ma ograniczony zasięg, w związku z tym w zakresie ciepła sieciowego zakres współpracy między gminami jest ograniczony. Aktualnie ciepło sieciowe z MSC jest doprowadzone do gmin Swarzędz i Czerwonak. Praktycznie z tymi dwoma gminami jest możliwa dalsza współpraca. Należy tutaj podkreślić, że sieci cieplne doprowadzone do gmin Czerwonak i Swarzędz mają znaczne rezerwy mocy. Te rezerwy w przypadku gminy Czerwonak wynoszą przynajmniej 40 MW, a w przypadku gminy Swarzędz przynajmniej 30 MW. Te nadwyżki ciepła sieciowego powinny być wykorzystane w tych gminach, lecz wymaga to zaangażowania środków po stronie popytowej i obniżenia ceny ciepła sieciowego. 3. Zgodność planów przedsiębiorstw energetycznych z projektem założeń do planu energetycznego Przedsiębiorstwa energetyczne działające na terenie miasta Poznania, to: 1. Energetyka Poznańska S.A. (EP S.A.) - działająca w zakresie dystrybucji energii elektrycznej. EP S.A. posiada plan krótkoterminowy (3-letni) zatwierdzony przez Urząd Regulacji Energetyki (URE) w kwietniu 2000 - pozwalający załatwiać podstawowe potrzeby miasta w zakresie potrzeb elektroenergetycznych. Natomiast w horyzoncie długoterminowym plany nie są sprecyzowane i praktycznie niniejszy projekt założeń do planu zaopatrzenia w energię w części dotyczącej energii elektrycznej będzie stanowić materiał do dopracowania planów rozwoju EP S.A. na okres po roku 2005. 2. Wielkopolski Zakład Gazowniczy, wchodzący w skład dużej spółki skarbu Państwa Polskie Górnictwo Naftowe i Gazu (PGNiG S.A.) - działający w zakresie przesyłu gazu sieciowego i obsługi klientów nie posiada odrębnych planów dla obszaru miasta Poznania © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 500 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania - zatwierdzonych przez Urząd Regulacji Energetyki planów rozwoju. Praktycznie niniejszy projekt założeń do planu zaopatrzenia w energię w części dotyczącej paliw gazowych będzie stanowić materiał do dopracowania planów rozwoju WZG PGNiG S.A. - co jest realne po dokonaniu restrukturyzacji i podziału całej spółki PGNiG S.A. 3. Poznańska Energetyka Cieplna S.A. - działająca w zakresie wytwarzania i dystrybucji ciepła sieciowego posiada pewne plany rozwoju, które w części są zgodne z niniejszym projektem założeń do planu zaopatrzenia w energię w części dotyczącej zaopatrzenia w ciepło, jednak nie dla wszystkich krytycznych obszarów miasta i wszystkich odbiorców. Generalnie jeżeli chodzi o zaopatrzenie w ciepło obszarów restrukturyzowanych, to brak kompleksowego planu zaopatrzenia wszystkich budynków niezależnie od możliwości finansowych odbiorców. 4. Zespół Elektrociepłowni Poznańskich S.A. (ZEC-P S.A.) - działający w zakresie produkcji energii elektrycznej i cieplnej posiada plany rozwoju na lata 2001-2010. Układ docelowy jednostek w poszczególnych źródłach byłby następujący (wg modelu A punkt VIII.3.1): 1. EC-I Garbary - zostaje źródłem szczytowo-rezerwowym o mocy 58 MWth, z kotłem zasilanym olejem lekkim/gazem ziemnym. Możliwy jest mały układ skojarzony (blok turbogazowy o mocy 7-10 MWe) dla potrzeb lokalnych - o mocy nieistotnej dla zasilania MSC. W przyszłości możliwy również układ bromolitowy do produkcji wody lodowej - jednak dopiero po ustaleniu się odpowiednich proporcji cen energii elektrycznej i ciepła. 2. EC-II Karolin - podstawowe źródło skojarzone dla MSC, w strukturze jednostek aktualnie istniejących tj. 3 bloki o łącznej mocy cieplnej 514 MWth i mocy w jednostkach szczytowych 358 MWth. W przyszłości, zależnie od rozwoju sytuacji, jeden kocioł bloku najmniejszego BC50 byłyby dostosowany do spalania odpadów komunalnych, co jest możliwe w dwojaki sposób: Przebudowa jednego kotła węglowego na kocioł, który może spalać odpady komunalne z podtrzymaniem gazem ziemnym. Dobudowa kotła parowego do spalania odpadów komunalnych z podtrzymaniem gazowym. Budowa turbiny gazowo-parowej z kotłami dodatkowymi na odpady komunalne i gaz ziemny (moc 2x35 MWe i 2x43 MWth) - jednostka ta mogłaby zastąpić blok nr 1 (BC50). Przedsiębiorstwa sieciowe (ciepło sieciowe i gaz sieciowy) działające na terenie miasta nie przewidują kompleksowego rozwiązania problemów zaopatrzenia w ciepło wszystkich odbiorców na obszarach krytycznych miasta. Stąd też należy stwierdzić, że dla tych obszarów w mieście, powinno przeważać w ocenach sposobu zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną - kryterium społeczne. Dotyczy to szczególnie zaopatrzenia w ciepło – z MSC lub poprzez wykorzystanie gazu sieciowego, a w niektórych sytuacjach nawet energii elektrycznej. Są to obszary: A1 – Stare Miasto i Chwaliszewo; A2 - Jeżyce; C1, C2 - Wilda; C4 - Świerczewo; C5 – Górczyn, Zatorze (osiedle Hetmańskie); C6 - Łazarz; C7 – Grunwald, Junikowo. Stwierdza się więc, że plany przedsiębiorstw energetycznych działających w zakresie ciepła sieciowego i gazu sieciowego - w części zaopatrzenia w ciepło nie realizują założeń do planu energetycznego tych obszarów - w szczególności w zakresie zaopatrzenia w ciepło i paliwa gazowe, z uwagi na ich wzajemne sprzężenie. Dla tych obszarów zaleca się wykonać projekty planów zaopatrzenia w energię, zwłaszcza w ciepło i paliwa gazowe. Pierwszym dobrym przykładem kompleksowego podejścia jest program energetyczny dla WILDY (w początkowej fazie realizacji). © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 501 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Ważnym nowym źródłem energii, niezbędnym do prawidłowej pracy MSC jest EC-Zachód jest to niezbędne źródło, aby zlikwidować ciepłownię węglową C77 Kopanina. Zalecana konfiguracja EC-Zachód: 10 MWth w skojarzeniu z silnikiem gazowym i 50 MWth w jednostkach szczytowych gazowo/olejowych. Ten wariant pozwala na korzystanie z rurociągu gazu sieciowego średniego ciśnienia w ul. Bułgarskiej (gaz może być zakupiony poprzez wprowadzenie tzw. zasady dostępu strony trzeciej do sieci). Taka konfiguracja źródła, przy jednoczesnym zwiększeniu średnicy rurociągu między EC-I Garbary a magistralą zachodnią, pozwala lepiej wykorzystać rezerwy w EC-II Karolin i to bez wzrostu zużycia paliwa. W pierwszym etapie budowy w/w źródła zaleca się wykonać przynajmniej w EC-Zachód kocioł szczytowy i przepompownię, aby włączyć odbiorców ciepłowni C77 (Kopanina) do struktury MSC i zabezpieczyć zaopatrzenie w ciepło Osiedle Kopernika i Osiedle Raszyn. Źródło powinno być przygotowane do współpracy równoległej lub szeregowej z MSC. Równolegle powinno się przygotować plany rozwojowe dla restrukturyzacji sposobu zaopatrzenia w energię cieplną zasobów zasilanych z kotłowni i źródeł węglowych, tj. dla obszarów A1, A2, C1, C2, C4, C5, C6, C7. Jednocześnie powinny przebiegać prace modernizacyjne po stronie popytowej (odbiorców) i po stronie MSC, aby wzmocnić strukturę rdzeniową, która stanie się strategiczna dla przyszłości MSC. Ważny jest tutaj odcinek sieci z EC-I Garbary do magistrali zachodniej (aktualna średnica DN500 mm powinna być zwiększona do DN700 mm). Dla obsługi części obszaru A1 oraz C1 należy wykonać nowy odcinek w ul. Garbary DN500 mm od EC-I Garbary do ul. Królowej Jadwigi, zwiększając jednocześnie średnicę odcinka od ul. Strzeleckiej do MULTIKINA z DN350 mm na DN500 mm. Powinno prowadzić się ewolucyjny rozwój MSC w obszarach C6, C7 z włączeniem do MSC również kotłowni PEC S.A. - pozostawiając niektóre z nich jako źródła szczytowe. Układ topologii MSC PEC S.A. planowany we wcześniejszych prognozach wymaga pewnych korekt: weryfikacja potrzeb cieplnych odbiorców związana z procesami termomodernizacyjnymi i optymalizacyjnymi w zakresie gospodarowania energią zmieniła obraz rynku energii w Poznaniu na przestrzeni ostatnich pięciu lat - co powoduje, że zakładane w 1995 roku kierunki rozwoju MSC powinny ulec pewnej modyfikacji, w obecnej i prognozowanej sytuacji nie jest celowym rozbudowa magistrali zachodniej Dn 1000 mm, co wynika z przewidywanych redukcji mocy zamówionych w nasyconym urbanistycznie obszarze B, ze względów bezpieczeństwa użytkowania systemów sieciowych konieczne jest dalsze prowadzenie prac odtworzeniowych w systemie MSC (wymiana starych odcinków sieci na sieci preizolowane), w szczególności dotyczy to odcinka magistrali Z1 – sieci o wysokim wskaźniku uszkodzeń i bardzo słabych parametrach zabezpieczenia termicznego (PEC SA rozpoczął już modernizację wyżej wymienionego odcinka pomiędzy komorami Z1/101 i Z1/133), zmiana sposobu kontraktowania sprzedaży energii elektrycznej w ZEC-P SA może dla utrzymania wysokiego stopnia pracy zespołu w skojarzeniu wymusić budowę w układzie sieciowym akumulatora ciepła - wielkość i lokalizacja akumulatora ustalone zostaną na etapie tworzenia szczegółowego programu rozwoju elementów systemu, © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 502 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania w okresie letnim istotne będzie również utrzymanie minimalnych przepływów w sieci cieplnej, co wymusi przy ograniczeniu poboru ciepła budowę na końcówkach sieci spięć technologicznych pomiędzy przewodami zasilającymi i powrotnymi. Praca MSC w ciągu roku powinna być oparta o analizę optymalizacyjną obciążenia w czasie rzeczywistym z mieszanym układem jednostek szczytowych (w źródłach strategicznych i rozsianych po terenie miasta). Takie rozwiązanie pozwoli na maksymalne dociążenie EC-II Karolin w zakresie produkcji energii cieplnej w skojarzeniu z produkcją energii elektrycznej. Jest to istotny cel strategiczny przekształceń i rozwoju MSC. Dla obszarów nowo rozwijanych wzdłuż autostrady, tj. obszarów F1, D6, D7, D8 również zaleca się wykonanie projektów planów zaopatrzenia w energię w części dotyczącej zaopatrzenia w ciepło, aby zaopatrzenie w ciepło nastąpiło za pomocą układów wyspowych opartych o małe jednostki skojarzone zasilane gazem ziemnym. © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 503 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania IX. Wnioski wynikające z założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną......... 497 1. Polityka miasta Poznania w zakresie energii ................................................................................................... 497 2. Zakres i możliwości współpracy z gminami sąsiednimi .................................................................................. 500 3. Zgodność planów przedsiębiorstw energetycznych z projektem założeń do planu energetycznego ............... 500 © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 504