dr A. Nóżka, mgr K. Gawron 1 Informatyczna rachunkowość zarządcza (LB, 18 h) – cz. 1 FIR, II st. II rok (st. zaoczne) Informatyczna rachunkowość zarządcza (materiały do laboratoriów) – cz. 1 Zad. 1. Przedsiębiorstwo wytworzyło w ciągu okresu obrachunkowego trzy rodzaje wyrobów na trzy zlecenia produkcyjne. W ramach zlecenia nr 1 wytworzono 200 wyrobów A, zlecenia nr 2 – 80 wyrobów B, zlecenia nr 3 – 300 wyrobów C ponosząc następujące koszty: Pozycja Zlecenie 1 Zlecenie 2 Zlecenie 3 Razem Materiały bezpośrednie 42000 21000 24000 Płace bezpośrednie 58000 29000 16000 Koszty wydziałowe ? ? ? 104400 Wytworzenie produktu wymaga następujących działań związanych z kosztami wydziałowymi: Działanie Koszty działania Jednostka miary Liczba jednostek miary 1. Techniczne przygotowanie produkcji 2. Utrzymanie ruchu maszyn 3. Nadzór 10000 seria 6750 maszynogodziny 5000 roboczogodziny Liczba jednostek pomiaru przypadająca na poszczególne zlecenia: Działanie Zlecenie 1 1. Techniczne przygotowanie produkcji 50 2. Utrzymanie ruchu maszyn 1500 3. Nadzór 800 Zlecenie 2 150 5000 2000 Zlecenie 3 20 300 200 80 3200 1000 Polecenia: Ustalić jednostkowy koszt wytworzenia poszczególnych wyrobów, przy założeniu, że: a) Koszty wydziałowe rozliczane są w sposób tradycyjny – proporcjonalnie do kosztów materiałów bezpośrednich, b) Koszty wydziałowe rozliczane są zgodnie z koncepcją rachunku kosztów działań. Zad. 2. Firma produkcyjna transportuje wyroby do sieci swoich sklepów firmowych. Zarząd firmy zauważył zmienność w łącznych kosztach wysyłki z miesiąca na miesiąc. Postanowiono przeprowadzić dogłębną analizę ponoszonych kosztów wysyłki. W tym celu zebrano dane empiryczne za ostatnich osiem miesięcy na temat liczby wysłanych partii w ciągu miesiąca (zmienna X i), oraz wysokości ponoszonych kosztów wysyłki (zmienna Yi). Otrzymano następujące informacje: Miesiąc Liczba wysłanych partii (Xi) 6 4 7 5 8 6 5 8 Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Całkowity koszt wysyłki w zł (Yi) 480 320 530 420 600 460 440 610 Polecenia: 1. Dokonać podziału kosztów na stałe i zmienne stosując metody: a) punktów ekstremalnych ((przygotowując tabelę z obliczeniami potrzebnymi do wykorzystania poniższych wzorów): Jeśli punkt najniższy ma współrzędne: x1,y1, zaś punkt najwyższy: x2, y2 to: a y x y2 x2 y1 x1 b = y1- ax1= y2- ax2 b) regresji liniowej (przygotowując tabelę z obliczeniami potrzebnymi do wykorzystania wzorów na parametry a i b oszacowane wg metody najmniejszych kwadratów): n n n a xi y i i 1 n xi i 1 n n xi2 n i 1 xi i 1 yi n i 1 2 n yi b i 1 n xi i 1 n a dr A. Nóżka, mgr K. Gawron 2 Informatyczna rachunkowość zarządcza (LB, 18 h) – cz. 1 2. c) regresji liniowej - korzystając z funkcji REGLINP. d) wizualną. Obliczyć, jakie byłyby całkowite koszty wysyłki, gdyby wysłano: 20 partii wyrobów,32 partie wyrobów i 75 partii wyrobów. Należy wykorzystać funkcję REGLINX (założyć, że koszty stałe nie zmieniają się). Zad. 3 Schronisko młodzieżowe „ZEFIR” dysponuje 150 pokojami 3-osobowymi. Poniżej zaprezentowano dane na temat wykorzystania pokoi i ogółu poniesionych kosztów w roku 20XX: Miesiąc styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień Liczba wynajętych pokoi 100 120 140 80 70 110 120 115 125 130 130 110 Koszt całkowity 20 900,00 22 900,00 24 200,00 19 000,00 17 000,00 19 800,00 21 600,00 20 200,00 22 300,00 24 000,00 24 300,00 19 300,00 Polecenie: 1. Na podstawie powyższych danych określić jednostkowy koszt zmienny na jeden zajmowany pokój oraz koszty stałe w miesiącu wykorzystując analizę regresji liniowej. 2. Zaplanować koszty całkowite hotelu na kolejny rok, jeżeli wiadomo, że w I kwartale hotel będzie wynajmował średnio 120 pokoi miesięcznie, w II kwartale – 110 miesięcznie, w III – 140 miesięcznie zaś w IV – 125 pokoi miesięcznie. Zad. 4 Wydział produkcji podstawowej (gdzie produkowany jest jednorodny wyrób) poniósł w I półroczu na produkcję następujące koszty: Produkcja Zużycie Płace Koszty Miesiąc (szt.) materiałów bezpośrednie wydziałowe 1 40 6 000,00 8 000,00 6 200,00 2 45 6 750,00 9 000,00 7 100,00 3 50 7 500,00 12 000,00 8 000,00 4 55 9 075,00 13 200,00 8 200,00 5 60 9 900,00 14 400,00 9 000,00 6 65 10 725,00 15 600,00 9 200,00 Razem 315 49 950,00 72 200,00 47 700,00 Cena na materiały bezpośrednie wzrosła o 10% na koniec marca, zaś płace bezpośrednie o 20% z początkiem marca. Zwyżki cen nie miały wpływu na koszty wydziałowe. Nie przewiduje się też żadnego wzrostu cen w ciągu najbliższego roku. Wśród kosztów wydziałowych są zarówno koszty o charakterze stałym, jak i zmiennym w stosunku do wielkości produkcji. Nie przewiduje się też żadnego wzrostu cen w ciągu najbliższego roku. Polecenie: Przygotować budżet kosztów produkcyjnych wydziału na następne półrocze przy założeniu, że produkcja będzie wzrastała tak jak dotychczas. Dla określenia funkcji kosztów wydziałowych (założyć liniową postać funkcji) wykorzystać metodę regresji liniowej. Zad. 5 Przedsiębiorstwo produkuje i sprzedaje jeden wyrób. Dane na temat kosztów i cen: koszty stałe - 1 500 zł, jednostkowy koszt zmienny – 5 zł, jednostkowa cena – 10 zł. Polecenia: 1. Obliczyć punkt krytyczny algebraicznie: a) wprowadzając potrzebne formuły do arkusza obliczeniowego, b) wykorzystując narzędzie Szukaj wyniku. dr A. Nóżka, mgr K. Gawron 3 Informatyczna rachunkowość zarządcza (LB, 18 h) – cz. 1 Wyznaczyć graficznie punkt krytyczny (należy stablicować funkcję kosztów i przychodów w zakresie dla 1500) – co 100 szt. Określić, jaki zysk operacyjny osiągnie przedsiębiorstwo, jeśli sprzeda 450 szt. wyrobu? Obliczyć, ile sztuk produktu trzeba sprzedać, aby osiągnąć zysk operacyjny równy 10 000 zł? 2. 3. 4. W poleceniach 3 i 4 wykorzystać narzędzie Szukaj wyniku. Zad. 6 Firma „Karo” z Poznania produkuje dwa rodzaje produktów: X i Y. Poniżej zaprezentowano podstawowe dane ekonomiczne dotyczące wyrobów: Parametr Jednostkowa cena sprzedaży Jednostkowy koszt zmienny Planowana sprzedaż (w szt.) Całkowite koszty stałe Wyrób X 20 15 20 000 Wyrób Y 30 20 10 000 60 000 Polecenia: 1. Jaki będzie planowany poziom zysku operacyjnego przy założonym poziomie sprzedaży? 2. Wyznaczyć algebraicznie punkt krytyczny dla założonej struktury sprzedaży: – wprowadzając potrzebne formuły do arkusza obliczeniowego, – wykorzystując narzędzie Szukaj wyniku. 3. Wyznaczyć graficznie punkt krytyczny. Zad. 7 Firma Alfa produkuje 7 asortymentów produktów. Dane ekonomiczne dotyczące produkcji wyrobów zebrano w tabeli: Asortyment A B C D E F G Razem planowana sprzedaż (szt.) 3 000 4 000 5 000 6 000 7 000 8 000 9 000 42 000 cena jednostkowa 25 32 48 21 36 28 40 x koszt zmienny jednostkowy 12 18 26 10 22 15 24 x koszty stałe asortymentu 15 000 23 000 40 000 10 000 25 000 14 000 32 000 159 000 koszty stałe wspólne 140 000 Polecenia: Ustal wieloasortymentowy próg rentowności ( ilościowy i wartościowy) przyjmując następujące metody podziału kosztów stałych wspólnych pomiędzy asortymenty: a) koszty stałe wspólne są rozliczane równomiernie pomiędzy asortymenty, b) koszty stałe wspólne są rozliczane pomiędzy asortymenty proporcjonalnie do udziału poszczególnych asortymentów w planowanym poziomie sprzedaży, c) koszty stałe wspólne są rozliczane pomiędzy asortymenty proporcjonalnie do udziału marży brutto na danym asortymencie w sumie marż brutto wszystkich asortymentów, d) koszty stałe wspólne są rozliczane pomiędzy asortymenty proporcjonalnie do udziału kosztów stałych asortymentu w sumie kosztów stałych asortymentów. Zad. 8 Firma wytwarza jeden produkt. W ciągu roku uzyskała następujące przychody, koszty i wielkość produkcji (sprzedaży): Całkowite przychody – 10 800 zł, Całkowite koszty stałe – 2 400 zł, Całkowite koszty zmienne – 4 800 zł Całkowita produkcja (=sprzedaży) – 4 000 szt. Polecenia: a) Obliczyć marżę jednostkową. b) Obliczyć próg rentowności w sztukach. c) Obliczyć próg rentowności wartościowy. d) Określić, jak wpłynie na próg rentowności i zysk operacyjny 10% wzrost ceny sprzedaży wyrobów? e) Określić, jak wpłynie na próg rentowności i zysk operacyjny 20% wzrost jednostkowych kosztów zmiennych? f) Określić, jak wpłynie na próg rentowności i zysk operacyjny 10% wzrost ceny sprzedaży i 20% wzrost jednostkowych kosztów zmiennych? Rozwiązanie do punktów d) – f) należy przedstawić dwoma sposobami: 1. Poprzez wprowadzenie odpowiednich formuł do arkusza obliczeniowego. dr A. Nóżka, mgr K. Gawron 4 Informatyczna rachunkowość zarządcza (LB, 18 h) – cz. 1 2. Wykorzystując narzędzie Menedżer scenariuszy (obliczenia przeprowadzić w skopiowanym arkuszu). Zad. 9 Firma wytwarza jeden produkt. W ciągu roku uzyskała następujące przychody, koszty i wielkość produkcji (sprzedaży): Całkowite przychody – 9 600 zł, Całkowite koszty stałe – 2 200 zł, Całkowite koszty zmienne – 4 600 zł Całkowita produkcja (=sprzedaży) – 2 000 szt. Polecenia: Ustalić próg rentowności oraz przeprowadzić jego analizę wrażliwości na zmianę: – Ceny sprzedaży, – Kosztów zmiennych, – Kosztów stałych, – Liczby sprzedanych wyrobów. Określić margines bezpieczeństwa oraz dźwignię operacyjną. Zinterpretować wyniki.