Konflikt czy symbioza albo dwa mózgi w szkole. O różnicach w
advertisement
Konflikt czy symbioza albo dwa mózgi w szkole. O różnicach w działaniu mózgów ucznia i nauczyciela Marek Kaczmarzyk, Pracowania Dydaktyki Biologii Uniwersytet Śląski Mózg ludzki jest systemem o niemal nieskończonej złożoności PROBLEM WRODZONE ZACHOWANIE ROZWIĄZUJĄCE PROBLEM ROZWIĄZANIE Poszukiwanie nowych rozwiązań nawet wtedy, kiedy istnieją już sprawdzone, jest częścią naszego gatunkowego wyposażenia. ludzki mózg ma tylko jedną wadę: jest OGROMNY Zmiany w mózgu dziecka to wybór spośród prawie nieograniczonej różnorodności. 1 miesiąc 5 lat 17 lat The decade-long magnetic resonance imaging (MRI) study of normal brain development, from ages 4 to 21, by researchers at NIH's National Institute of Mental Health (NIMH) and University of California Los Angeles (UCLA) shows that such "higher-order" brain centers, such as the prefrontal cortex, don't fully develop until young adulthood as grey matter wanes in a back-to-front wave as the brain matures and neural connections are pruned. KONSEKWENCJĄ POSTNATALNEGO DOJRZEWANIA JEST: Otwartość na wpływy środowiska – plastyczność i tolerancja na zmiany Późne dojrzewanie płatów czołowych (ok. 20 rok życia) Skłonność do poszukiwania nowości Skłonność do zachowań ryzykownych Dominacja układu nagrody Trudności z oceną, odczytem i wyrażaniem emocji MELATONINA TROLL UKŁADU HORMONALNEGO Powstaje zawsze przy braku oświetlenia. Wytwarzana przez szyszynkę zmienia ogólny poziom metabolizmu. Działa odmiennie u zwierząt nocnych i dziennych. Rytm dobowy a mózg nastolatka Niski poziom syntezy melatoniny Przesunięcie rytmu dobowego o 2-3 godzin dorosły nastolatek Pewna w przyszłości jest tylko nieprzewidywalność potencjalnych wyzwań po co nam nastolatkowie? „Różnorodność jest sposobem chronienia tego co możliwe” Francois Jacob W pełni sprawny mózg po roku życia W pełni sprawny mózg po roku życia W pełni sprawny mózg po roku życia Mózg dorosłego/nauczyciela • Lepsza komunikacja pomiędzy różnymi obszarami mózgu • Lepszy i szybszy dostęp z płatów czołowych do innych części kory • Czas na utrwalenie szlaków pamięciowych Dojrzałe mózgi rozwiązują problemy na zasadzie stosowania wzorców. PROBLEM WZORZEC ROZWIĄZANIA PROBLEMU ROZWIĄZANIE Dojrzałe mózgi rozwiązują problemy na zasadzie stosowania wzorców. PROBLEM WZORZEC ROZWIĄZANIA PROBLEMU ROZWIĄZANIE Mózg dorosłego/nauczyciela • Utrwalił sposoby zachowań • Zlokalizował subśrodowiska społeczne, w których jest kompetentny • Rozpoznał i ustalił reguły gry Mózg dorosłego/nauczyciela • Sprawdził wartość znanych rozwiązań • Zajął optymalną dla siebie niszę w środowisku społecznym Efekty • Wytworzenie swoistego „układu odpornościowego”, który selektywnie eliminuje nietypowe/nowe sposoby zachowań, ryzyko, nowe rozwiązania Efekty • Tendencja do postrzegania zmian jako zagrożeń, szukanie w nich trudności i negatywów Efekty • Swoiste wrażenie, że dawniej było lepiej, bezpieczniej, prościej, przyzwoiciej… W niepewnej przyszłości po co nam dorośli? Opiekunowie nastolatków, ze swoimi dojrzałymi płatami czołowymi, zdolnością do racjonalizowania, ostrożni i pełni obaw o losy swoich podopiecznych, są przydatnym ogranicznikiem i szansą na przetrwanie krytycznego okresu bezkrytycznych poszukiwań… Mózg nastolatka rozwiązuje problemy metodą swobodnych poszukiwań. Dorosły metodą dopasowania wzorców. CZY SZKOŁA JEST W TYCH WARUNKACH W OGÓLE MOŻLIWA? Magia neuronów lustrzanych, czyli dlaczego wolimy pogodnych nauczycieli? Jednym z obszarów funkcjonalnych, badanych szczególnie dokładnie pod koniec XX wieku, był system przetwarzania informacji o ruchu. CZUCIE Odbiór stanu części ciała RUCH Komendy ruchu CZUCIE Odbiór stanu części ciała RUCH Komendy ruchu KORA CZOŁOWA Nasze świadome „ja” CZUCIE Odbiór stanu części ciała 200 milisekund opóźnienia RUCH Komendy ruchu KORA CZOŁOWA Nasze świadome „ja” CZUCIE Odbiór stanu części ciała RUCH Komendy ruchu KORA CZOŁOWA Nasze świadome „ja” CZUCIE Odbiór stanu części ciała EMULATOR RUCHU Przewidywanie przyszłych stanów środowiska Makaki, Giacomo Rizzolatti i NEURONY LUSTRZANE Makaki, Giacomo Rizzolatti i NEURONY LUSTRZANE DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Marek Kaczmarzyk, Pracowania Dydaktyki Biologii Uniwersytet Śląski Zapraszam również na Facebooka
