2 Odpowiedzialność materialna Pracownik wyrządzający zakładowi pracy szkodę jest obowiązany do jej naprawienia jeżeli zostaną spełnione łącznie 4 przesłanki: 1. Pracownik nie wykona swoich obowiązków lub wykona je nienależycie 2. Pracownikowi można przypisać winę 3. Po stronie pracodawcy wystąpiła szkoda 4. Istnieje związek przyczynowy między zawinioną bezprawnością a szkodą. Ad. 1. Bezprawność działania występuje, gdy pracownik działa sprzecznie z ciążącym na nim obowiązkiem lub gdy nie podejmuje działania, mimo że powinien to uczynić. Naruszenie to musi dotyczyć obowiązków zawodowych pracownika. Okolicznościami wyłączającymi bezprawność są: działanie w granicach dopuszczalnego ryzyka, działanie w obronie koniecznej, w stanie wyższej konieczności, spowodowana przez pracodawcę niemożność wypełnienia obowiązków, wyłączenie obowiązku spowodowane niemożliwością fizyczną wykonania czynności i działanie na polecenie pracodawcy. Ad. 2 Winę można przypisać tylko osobie, której funkcje psychiczne nie są upośledzone, która ma zdolność rozpoznawania skutków i znaczenia swojego działania i jest poczytalna. Wina może mieć postać działania umyślnego, gdy dana osoba chce świadomie wyrządzić szkodę lub przewiduje możliwość wyrządzenia szkody i się na to godzi. Działanie umyślne może się przejawiać w postępowaniu lekkomyślnym (przewiduje możliwość wyrządzenia szkody lecz bezpodstawnie przypuszcza, że jej uniknie) lub poprzez niedbalstwo (ignorowanie następstw swego działania chociaż rodzaj czynności nakazuje ostrożność i przezorność). Pracownik wyrządzający szkodę poprzez niewykonanie/nienależyte wykonanie obowiązków, które jest równocześnie złamaniem powszechnie obowiązującego zakazu dopuszcza się czynu podwójnie bezprawnego zwanego w doktrynie deliktem pracowniczym. Rodzaj winy ma wpływ na reguły odpowiedzialności materialnej, szczególnie wysokość dochodzonego odszkodowania, natomiast nie ma wpływu . Ad. 3 Szkoda to różnica w majątku pracodawcy przed i po nagannym zachowaniu pracownika, powstała wbrew woli pracodawcy, w zależności od okoliczności sprawy również utracone przez pracodawcę korzyści. Szkoda nie obejmuje utraconych korzyści przy winie nieumyślnej. Ad. 4 Związek przyczynowy ogranicza odpowiedzialność pracownika do normalnych następstw jego zawinionego i bezprawnego działania - ponosi odpowiedzialność za te szkody, na które ma bezpośredni wpływ. Mamy dwa podstawowe rodzaje odpowiedzialności materialnej: -za szkodę wyrządzoną pracodawcy w mieniu, które nie zostało pracownikowi powierzone -za mienie powierzone z obowiązkiem zwrotu lub do wyliczenia się Odpowiedzialność materialna pracownika - omówienie Odpowiedzialność materialna pracowników Mienie powierzone pracownikowi Mienie powierzone - omówienie Odszkodowanie - wykład Odpowiedzialność materialna pracowników samorządowych Reklama Prawa autorskie Reklama Kontakt