LITWA

LITWA
Litwa (Lietuvos Respublika)państwo w Europie,
jeden z krajów bałtyckich,
członek Unii Europejskiej
i NATO;
graniczy od zachodu z Rosją
(obwodem kaliningradzkim),
od południowego zachodu
z Polską,
od wschodu z Białorusią,
od północy z Łotwą.
Powierzchnia: 65 300 km2
Stolica: Wilno
Liczba ludności (na rok 2016): 2 869 690
Gęstość zaludnienia: 45 osób/km2
Waluta: euro
Język urzędowy: litewski
Hymn: Tautiška giesmė
Ustrój polityczny: demokracja
Typ państwa: republika
parlamentarna
Godło Litwy
Geografia Litwy
Ukształtowanie powierzchni nizinne,
o rzeźbie polodowcowej, średnia wysokość
99 m n.p.m., najwyższe wzniesienie
Aukštojo kalnas (Wysoka Góra) 293,84 m n.p.m.,
na Wyżynie Miednickiej. Wybrzeże morskie
jest przeważnie niskie i wyrównane,
wnętrze kraju zaś nizinne
z licznymi formami polodowcowymi.
KLIMAT:
Litwa leży w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego,
a jego odmianą jest klimat przejściowy między morskim
nad wybrzeżem bałtyckim i o wzrastających ku wschodowi
cechach kontynentalnych. Charakterystyczną cechą klimatu Litwy są
silne wiatry i szybkie zmiany pogody.
WODY:
Litwa posiada gęstą sieć rzeczną. Jej głównymi rzekami są: Niemen
z dopływami Mereczanka, Wilia, Niewiąża, Dubissa i Szeszupa oraz
Windawa i Musza. Większość z nich znajduje się w zlewisku Morza Bałtyckiego
i Zalewu Kurońskiego.
Na obszarze kraju występuje około 4 tys. jezior, głównie pochodzenia
polodowcowego.
Największym z nich jest jezioro Dryświaty.
Historia Litwy
Na przełomie III i II tysiąclecia p.n.e. ze wschodu przybyli
Indoeuropejczycy.
Niektórzy badacze przyjmują, że właśnie wśród nich należy doszukiwać się
przodków Litwinów.
Wiele wskazuje również na to, że Bałtowie mogli przybyć na te tereny
w czasie drugiej wielkiej migracji Indoeuropejczyków (ok. XII wiek p.n.e.).
Pierwsza wzmianka o Litwie pochodzi z 1009 roku.
Do końca XIII wieku tereny Litwy zamieszkiwały liczne plemiona,
które nie tworzyły zwartego organizmu państwowego.
Pochodzenie nazwy Litwy (Lietuva) nie zostało jednoznacznie wyjaśnione.
Przyjmuje się, że pochodzi ona od nazwy rzeki Lietauka, niewielkiego dopływu
Wilii, co oznaczałoby „ludzi znad rzeki”, bądź „kraj nad rzeką”.
Jądro historii teraźniejszej Litwy zestawia okres średniowiecza.
W przedziale od XIII do XVI wieku Litwa była jednym z największych państw Europy
– Wielkim Księstwem Litewskim. Księstwo rozciągało się od Bałtyckiego do
Czarnego morza i włączało terytorium obecnych Litwy, Białorusi i Ukrainy.
W różnych czasach stolica księstwa znajdowała się w Wilnie, Kiarnawie i Nowopiersiu
(Białoruś).
Litwa dotychczas czci wielkich książąt tego czasu: Mindowga – pierwszego
Wielkiego Litewskiego Księcia, Witolda i Giediemina.
W końcu XVI wieku zaczęło się gaśnięcie sławy Wielkiego Księstwa.
Początkiem końca pierwszego litewskiego państwa można uważać unię,
podpisaną między WKL a Rzeczpospolitą w Lublinie w 1569 roku.
Wtedy Litwa straciła część swoich praw, a jej ludność stanęła gwałtownie brać
polskie wartości i tradycje.
XVIII wiek ustawił ostateczny punkt w historii księstwa.
Osłabione po Północnej wojnie państwo związkowe Polski i WKL zostały zmuszone do
kapitulowania przed potężnym Imperium Rosyjskim.
Po trzech podziałach, terytorium obecnej Litwy znalazło się w składzie Rosji.
Po dwóch wiekach rozpętała się Pierwsza Wojna Światowa, po zakończeniu której
Litwa mogła znów odzyskać niepodległość. W 1920 roku była stworzona pierwsza
niezależna republika Litewska, trwająca aż do 1939 roku. Ten rok był się następną
tragedią dla Litwy: ZSRR i Niemcy podpisały tajną umowę (pakt MołotowRibbentrop) o podziale Litwy. W 1941 roku Litwa była okupowana przez niemieckofaszystowskie wojska. W 1944 roku Litwę zdobyły wojska radzieckie.
Dzisiaj okres z 1944 po 1991 lata pewni Litwini nazywają „ czasem radzieckiej
okupacji”.
W 1991 roku Litwa ogłasza swoją rzeczywistą suwerenność
i wystąpienie ze składu ZSRR. Za ostatnie znaczne wydarzenie w historii kraju
być może uważany jest1 maja 2004 roku, kiedy Litwa wstąpiła do Unii Europejskiej.
Święta, obyczaje i tradycje
- 16 lutego - święto odrodzenia Państwa Litewskiego
- 1 maja - Międzynarodowy Dzień Pracy
- 4 marca - Dzień Świętego Kazimierza
Kaziuki - jarmark ożywia miasto, napełnia
się turystami i sprzedawcami.
Można nabyć kilkadziesiąt rodzajów
litewskiego razowego chleba,
można też spróbować piwa domowej roboty
i najsłynniejszego litewskiego dania – cepelinów.
- 11 marca - Święto Odzyskania Niepodległości
-24 czerwca - Noc Świętojańska
-(narodzenie Jana Chrzciciela)
-6 lipca - Święto Państwa Litewskiego
-i Koronacji Króla Litwy Mendoga
-(pierwszy i jedyny król Litwy);
Na Litwie jest to dzień wolny od pracy,
odbywa się wiele uroczystości,
a momentem kulminacyjnym obchodów jest
wspólne śpiewanie hymnu państwowego.
Ostatki - obchodzone w weekend poprzedzający Środę Popielcową.
-Na placach miast i miasteczek odbywają się huczne zabawy
-przebierańców, towarzyszy temu duża ilość jedzenia
-(należy zjeść co najmniej 7 posiłków),
-wesoła muzyka oraz palenie Mory
-(Marzanny). Wśród dzieci
-i młodzieży popularne jest
-chodzenie w ten dzień od domu do
-domu i zbieranie słodyczy,
-owoców oraz drobnych pieniążków.
-Obowiązują maski i znajomość
-odpowiednich wierszyków.
-
Kultura
Litewski Festiwal Piosenki to wydarzenie na skalę
międzynarodową, które jako dobro kultury światowej zostało
wpisane na Listę Dziedzictwa Światowego UNESCO.
Jest związany ze sztuką ludową, strojami ludowymi, pieśnią,
tańcem i rzemiosłem. Odbywa się co 4 lata, trwa sześć dni
i przyciąga dziesiątki tysięcy uczestników oraz jeszcze
większą widownię, złożoną z miłośników litewskich tradycji.
Festiwal Piosenki to wyjątkowy przykład jak taniec i pieśń
łączą ludzi, rozrzuconych po całym globie.
Na Litwie znajdują się również liczne
muzea historyczne, w których można
poznać dzieje kraju, a także muzea sztuki,
teatru, nauki, muzyki i kina, m.in.:
• Litewskie Muzeum Narodowe w Wilnie
• Muzeum Ofiar Ludobójstwa w Wilnie
• Muzeum Pieniądza
• Muzeum Adama Mickiewicza w Wilnie
Sztuka i literatura
Mikalojus Konstantinas - litewski kompozytor, malarz i grafik, najwybitniejsza postać
w kulturze litewskiej przełomu wieków XIX i XX. Zorganizował wystawę malarstwa
litewskiego oraz I Konkurs Kompozytorów Litewskich. Był artystą wszechstronnym.
Literatura litewska oraz Litwa w literaturze
„Odrodzenie narodowe” to również utwory literackie, pisane w języku polskim
i litewskim – ody, bajki, listy, sielanki i inne typowe dla klasycyzmu utwory, których
tematyka koncentrowała się na życiu społecznym i położeniu chłopów.
Do reprezentantów tego nurtu, zwanego „pierwszą falą litewskiego odrodzenia
narodowego”, należą m.in. Antanas Strazdas, Dionizas Poska, Simonas Stranevicius
i Silvestras Valiūnas. W utworach dwóch ostatnich autorów zarysowują się już
pierwsze elementy romantyzmu, przede wszystkim upodobanie do legendarnej
przeszłości swojego kraju.
Bardzo znanym utworem, stworzonym za czasów rozbiorów Rzeczpospolitej
przez polskiego poetę Adama Mickiewicza, jest „Inwokacja” z „Pana Tadeusza”,
w którym autor wyraża tęsknotę za litewskimi terenami, które niegdyś były częścią
jego ojczyzny.
Źródła:
- https://www.globkurier.pl/materialy/_upload/image/flagi/flaga%20litwy.jpg,
wyszukano 12.12.2016 r.
- http://static.lovetotravel.pl/galery/5225_litwa_mapa.jpg, wyszukano 12.12.2016 r.
- http://static1.platine.pl/i/herby/herby_panstw/Litwa.jpg, wyszukano 12.12.2016 r.
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Litwa#Nauka_i_o.C5.9Bwiata, wyszukano 12.12.2016 r.
,
III D
Ewa Ratasiewicz
Maja Janusz
Urszula Piwowarczyk
Alicja Radziejewska