filozofia medycyny

Projekt „OPERACJA SUKCES – unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby
gospodarki opartej na wiedzy” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego
Kapitał Ludzki.
KARTA PRZEDMIOTU
1. Nazwa przedmiotu
FILOZOFIA MEDYCYNY
2. Numer kodowy
HUM05e
3. Język, w którym prowadzone są zajęcia
polski
4. Typ kursu
fakultatywny
5. Grupa treści kształcenia
nauki podstawowe
6. Poziom studiów według klasyfikacji bolońskiej
studia magisterskie
7. Rok studiów/semestr
I rok/semestr 2
8. Formuła przedmiotu
wykłady/seminaria
9. Liczba godzin zajęć
16
10. Rodzaj zajęć z uwzględnieniem podziału godzin
wykłady w wymiarze 12 godzin; seminaria w wymiarze 4 godzin
11. Liczba punktów ECTS
1
12. Jednostka dydaktyczna prowadząca przedmiot
Zakład Bioetyki
Katedra Nauk Humanistycznych
13. Imię i nazwisko osoby egzaminującej lub zaliczającej przedmiot
Dr hab. n. hum. prof. nadzw. Kazimierz Szewczyk
14. Imię i nazwisko osoby prowadzącej wykłady
dr Anna Alichniewicz
15. Osoby prowadzące zajęcia
dr Anna Alichniewicz, dr Monika Michałowska, dr Anna Szczęsna, dr Joanna
Turek, dr Waldemar Kwiatkowski, mgr Iwonna Rapałło, mgr Mikołaj Grochulski
16. Wymagania wstępne i wymagania równoległe
nie dotyczy
17. Zaliczenie przedmiotu jest wymagane przed rozpoczęciem zajęć z
nie dotyczy
18. Cele i założenia nauczania przedmiotu
Przedstawienie idei filozoficznych mających wpływ na kształt i tendencje
współczesnej medycyny. Wyrobienie ogólnej kultury umysłowej studentów.
Przedstawienie głównych idei i zagadnień filozofii medycyny. Przedstawienie
podstaw filozoficzno-etycznych etyki lekarskiej. Zaznajomienie z aparatem
pojęciowym i językiem filozofii medycyny. Wyrobienie zdolności rozumienia i
interpretacji tekstów filozoficznych. Wyrobienie nawyku krytycznego myślenia.
Wyrobienie umiejętności posługiwania się językiem filozoficznym. Wyrobienie
zdolności formułowania argumentów i dyskutowania problemów filozoficznomoralnych.
19. Metody dydaktyczne
wykłady multimedialne, interaktywne: podczas wykładów studenci będą
zapraszani do rozmowy i będą zachęcani do zadawania pytań; seminaria będą
dyskusją poprzedzoną krótką prezentacją głównych pojęć, idei i stanowisk
dotyczących analizowanego zagadnienia.
20. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej
Literatura podstawowa:
• Dobro, zło i medycyna. Szewczyk K., Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2001;
• Filozofia medycyny. Wprowadzenie. Wulff H.R., Pedersen S.A., Rosenberg R.,
Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1993;
Literatura uzupełniająca:
• Umysł, mózg i nauka. Searle J.;
• Mózgi w naczyniu. Putnam H.;
• O mężczyźnie, który pomylił swoją żonę z kapeluszem. Sachs O.;
• Czarny mózg Piranesiego. Yourcenar M.;
• Choroba jako metafora. Sontag S.;
• Metafory AIDS. Sontag S.;
• Pytania ostateczne, rozdz. Śmierć. Nagel T.;
• Wzorce śmierci w bioetyce amerykańskie, rozdz. Śmierć, zmarły i umieranie –
trzy wymiary tanatologii. Alichniewicz A.
21. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu
Zaliczenie z oceną.
Warunki zaliczenia przedmiotu:
− obecność na wszystkich zajęciach;
− aktywność podczas zajęć;
− zaliczenie końcowego testu z materiału omawianego na zajęciach.
22. Treści merytoryczne budujące wiedzę
Filozofia a nauki szczegółowe. Model naukowy a filozoficzny model świata.
Filozofia nauki: relacja teoria - doświadczenie, teoria – fakt, fakt absolutny i fakt
względny, teorie rozwoju nauki. Filozofia medycyny – definicje. Natura
medycyny. Problem inherentnego wymiaru moralnego medycyny.
Metafizyka
Antropologia
grecka
a
podstawy
chrześcijańska.
filozoficzne
Filozoficzne
teorie
medycyny
cielesności.
Hipokratejskiej.
Kartezjańskie
podstawy nauki nowożytnej. Mechanicyzm i redukcjonizm. Metoda analityczna.
Dualizm metodologiczny nauk biologicznych i biomedycznych: wyjaśnienie
przyczynowe i funkcjonalne.
Problem psychofizyczny (Mind-body problem). Klasyczny problem relacji duszy i
ciała a współczesny problem relacji mózgu i umysłu. Intencjonalność. Qualia.
Czy mogą istnieć zombies? Superweniencja. Redukcjonizm a fenomenalizm.
Kognitywizm a koneksjonizm. Test chińskiego pokoju, test Turinga. „Mózgi w
naczyniu”.
Ontologia choroby. Poszukiwanie metafizycznej istoty choroby. Choroba jako
kara - cechy chorób, które podlegały tej interpretacji.. Choroba jako znak
niedoskonałości bytu ludzkiego. Przypowieść o Hiobie. Nauczanie Starego i
Nowego Testamentu. Katarktyczny i katalityczny sens choroby i cierpienia.
Współczesna ontologizacja choroby.
Choroba jako metafora. Fenomen romantycznej interpretacji gruźlicy i jej XXwieczne reprezentacje (metafora obłędu i raka). Powrót idei choroby jako kary
za grzechy w interpretacjach AIDS.
Tanatologia filozoficzna. Ontologizacja a substancjalizacja śmierci. Śmierć jako
fenomen egzystencjalny o własnej ontologii u Heideggera. Śmierć jako
zdarzenie
graniczne.
Ontologia
śmierci
jako
progu
egzystencjalnego.
Fenomenologia śmierci: „Moja śmierć”, „Twoja śmierć” a „śmierć Innego”. Zło
śmierci. Idea nieśmiertelności (niereligijna).
Pozytywne i negatywne definicje zdrowia.
Zjawisko medykalizacji kultury.
23. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje
Student po zakończeniu kursu filozofii medycyny powinien:
− posiadać podstawową znajomość głównych zagadnień filozofii, kontrowersji i
sporów filozoficznych;
− mieć udoskonalone zdolności analityczne i zdolność poprawnego
rozumowania;
− posiadać umiejętność poprawnej argumentacji i kontrargumentacji;
− mieć rozwiniętą wrażliwość intelektualną i poszerzoną świadomość
konstytutywnych idei kultury zachodniej;
− umieć rozpoznawać filozoficzne i kulturowe źródła współczesnych poglądów
formułowanych w podstawowych i klinicznych naukach medycznych.
24. Kontynuacja przedmiotu przewidziana na zajęciach z:
etyki lekarskiej
25. Zalecane kursy fakultatywne i zajęcia uzupełniające
zajęcia fakultatywne z filozofii
26. Informacje dodatkowe dostępne są pod adresem