Ks. Pabjan - wstęp do filozofii - Wydział Teologiczny Sekcja w

1
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Wydział Teologiczny Sekcja w Tarnowie
Kierunek: teologia
Specjalność: kapłańska
Poziom: jednolite studia magisterskie
Rok akademicki: 2016/2017
Nazwa przedmiotu:
WSTĘP DO FILOZOFII
Forma zajęć: wykład
Rok studiów: I
Semestr: zimowy
Wymiar: 15 godzin
Punkty ETCS: 2
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Prowadzący: ks. dr hab. Tadeusz Pabjan
Koordynator sylabusa: ks. dr. hab. Tadeusz Pabjan
Wymagania wstępne: Ogólna wiedza o filozofii wynikająca z zaliczenia przedmiotów
humanistycznych w szkole średniej.
Cele: Celem zajęć jest ogólne zapoznanie studentów z tematyką filozoficzną, która będzie
omawiana podczas dwóch pierwszych lat studiów na wykładach z metafizyki, epistemologii,
filozofii Boga, filozofii przyrody, ogólnej metodologii nauk, etyki i antropologii filozoficznej,
a także wprowadzenie i usystematyzowanie podstawowych pojęć filozoficznych, które będą
się pojawiać podczas tych wykładów.
2
Treści kształcenia: W pierwszej części wykładu specyfika filozofii ukazana zostanie poprzez
porównanie wiedzy filozoficznej z wiedzą potoczną, wiedzą naukową i wiedzą teologiczną.
W części drugiej zaprezentowane zostaną krótko poszczególne dyscypliny filozoficzne, a
także najważniejsze stanowiska i koncepcje pojawiające się w ramach każdej z dyscyplin.
T_1. Wprowadzenie – filozofia jako typ poznania
- Etymologia
- Jak powstała filozofia?
T_2. Filozofia a wiedza potoczna, naukowa i teologiczna
- wiedza potoczna (źródła wiedzy potocznej, cechy wiedzy potocznej)
- wiedza naukowa (czym jest nauka, cechy wiedzy naukowej, gdzie i kiedy powstała
nauka, nauki formalne i nauki doświadczalne, metody nauk)
- nauka a filozofia (jakich problemów nauka nie rozstrzyga?, filozofia w nauce,
zależności pomiędzy nauką i filozofią)
- wiedza teologiczna (cechy teologii jako nauki, stosunek teologii do filozofii)
T_3. Próba zdefiniowania filozofii
T_4. Główne koncepcje filozofii (klasyczna, pozytywistyczna, neopozytywistyczna,
lingwistyczna, irracjonalna)
T_5. Metody filozoficzne (fenomenologiczne, logiczno-lingwistyczne, hermeneutyczne,
ontologiczne, metafizyczne, transcendentalne, scjentystyczne)
T_5. Główne koncepcje prawdy
- klasyczna koncepcja (korespondencyjna)
- nieklasyczne koncepcje prawdy (koherencyjna, ewidentystyczna, konsensualna,
pragmatyczna)
T_6. Podstawowe dyscypliny filozoficzne
- epistemologia (podstawowe stanowiska: subiektywizm, agnostycyzm,
fenomenalizm, obiektywizm; przedmiot poznania: realizm, idealizm; źródła poznania:
empiryzm, racjonalizm; problem uniwersaliów; poznanie a uczucia i wola)
- logika i metodologia nauk
- matafizyka (metafizyka a ontologia, podstawowe stanowiska: monizm, dualizm,
pluralizm)
- filozofia Boga (teodycea: dowody ontologiczne, kosmologiczne)
- filozofia przyrody
- antropologia filozoficzna
- etyka
T_7. Filozofia a światopogląd
3
Efekty kształcenia:
E_1. Student ma podstawową wiedzę o roli poszczególnych nauk w poznaniu, o ich specyfice
przedmiotowej i metodologicznej, oraz zna miejsce i znaczenie filozofii pośród tych nauk
E_ 2. Zna podstawową terminologię filozoficzną w języku polskim
E_ 3. Rozumie zależności między poszczególnymi subdyscyplinami filozoficznymi
E_4. Identyfikuje główne subdyscypliny filozoficzne i posiada ogólną wiedzę o ich
metodologii, terminologii i najważniejszych teoriach
Metody i narzędzia dydaktyczne:
M_1. Wykład
M_2. Dyskusja
M_3. Wspólna lektura wybranych tekstów
Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia:
W_1. Ocenianie ciągłe przygotowania do zajęć
W_2. Dwa kolokwia pisemne – w połowie semestru i przed zakończeniem semestru.
Udział w wykładach jest obowiązkowy; dopuszczalne są dwie nieobecności w trakcie
semestru, każda kolejna powinna zostać usprawiedliwiona. Ocena końcowa będzie ustalona
na podstawie wyników dwóch pisemnych kolokwiów.
Literatura:
1. Bocheński J.M., Ku filozoficznemu myśleniu, Warszawa 1986
2. Kasprzyk L., Węgrzecki A., Wprowadzenie do filozofii, Warszawa 1972
3. Kowalewski M., Wstęp do filozofii, Poznań 1958
4
4. Lenartowicz P., Koszteyn J., Wprowadzenie do zagadnień filozoficznych, Kraków
2002
5. Nagel T., Co to wszystko znaczy? Bardzo krótkie wprowadzenie do filozofii, Warszawa
1989
6. Stępień A.B., Wstęp do filozofii, Lublin 1989