III. Gospodarka pieniężna i rozrachunki

PROTOKÓŁ
kontroli gospodarki finansowej Gminy Kudowa Zdrój
przeprowadzonej w Urzędzie Miasta
ul. Zdrojowa nr 24
57 – 350 Kudowa Zdrój
Nr statystyczny: 000526660
Kontrolę przeprowadzili:
1. Teresa Kosińska – starszy inspektor ds. kontroli gospodarki finansowej z Regionalnej Izby
Obrachunkowej we Wrocławiu, działająca na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia
kontroli nr 66 z 26 lipca 2004 r., w okresie od 3 sierpnia 2004 r. do 28 października 2004 r., z
wyłączeniem 7 września 2004 r.
2. Halina Goniacz - inspektor ds. kontroli gospodarki finansowej z Regionalnej Izby
Obrachunkowej we Wrocławiu, działający na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia
kontroli nr 67 z 26 lipca 2004 r., w okresie od 3 sierpnia 2004 r. do 28 października 2004 r.
3. Izabela Motowilczuk - główny inspektor ds. kontroli gospodarki finansowej z Regionalnej Izby
Obrachunkowej we Wrocławiu, działający na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia
kontroli nr 89 z 25 sierpnia 2004 r., w okresie od 31 sierpnia 2004 r. do 28 października 2004 r.,
z wyłączeniem 17 września 2004 r.
Kontrolą objęto gospodarkę finansową Gminy za okres od 1.01.2003 r. do 30.06.2004 r. oraz
realizację zaleceń pokontrolnych przekazanych jednostce pismem Prezesa Regionalnej Izby
Obrachunkowej we Wrocławiu nr WK.0913/317/K-62/00 z 25 października.2000 r. Wyniki kontroli
realizacji zaleceń pokontrolnych omówiono w rozdziale IV i V niniejszego protokołu.
I.
II.
III.
IV.
15
V.
60
VI.
75
VII.
Ustalenia ogólno – organizacyjne......................................................................................str. 1
Księgowość i sprawozdawczość budżetowa.......................................................................str. 4
Gospodarka pieniężna i rozrachunki................................................................................. str. 5
Wykonanie budżetu............................................................................................................str.
Mienie komunalne...............................................................................................................str.
Zadania zlecone i realizowane w ramach porozumień.......................................................str.
Rozliczenia finansowe jednostki samorządu terytorialnego z jej jednostkami
organizacyjnymi..................................................................................................................str.
76
I. USTALENIA OGÓLNO – ORGANIZACYJNE
1. Dane ogólne.
1) Burmistrzem jest pan Czesław Kręcichwost, wybrany w wyborach powszechnych, które odbyły
się 27 października 2002 r.. Wybór pana Czesława Kręcichwosta na Burmistrza został
potwierdzony zaświadczeniem Przewodniczącego Miejskiej Komisji Wyborczej, pana
Stanisława Andrzejewskiego, wydanym 28 października 2002 r.;
2) Zastępcą Burmistrza jest, od 20 listopada 2002 r., pan Piotr Maziarz, powołany zarządzeniem
Burmistrza nr 1 z 20 listopada 2002 r.;
3) Skarbnikiem Gminy, od 1 lipca 2003 r., jest pani Iwona Biernacik, powołana uchwałą Rady
Miejskiej nr XII/51/2003 r. z 9 czerwca 2003 r. Do 30 czerwca 2003 r. Skarbnikiem Gmina była
pani Bożena Biesiada, powołana uchwałą Rady Miejskiej nr XXIV/133/92 z 20 maja 1992 r.
2
4) Sekretarzem Gminy jest pani Barbara Kopeć, powołana uchwałą Rady Miejskiej nr IV/21/94 z
26 października 1994 r.;
5) Przewodniczącym Rady Miejskiej jest od 19 listopada 2002 r. pan Bogusław Burger, wybrany
uchwałą nr I/1/2002 r. z 19 listopada 2002 r.
2. Wewnętrzne regulacje prawne
1. Organizację Gminy do 10 kwietnia 2003 r. regulował Statut przyjęty 8 lutego 1996 r. uchwałą
Rady Miejskiej nr XVII/114/96 (ze zm.), a od 11 kwietnia 2003 r. – Statut uchwalony 12 lutego
2003 r. uchwałą nr VIII/26/2003 r., ogłoszony w Dzienniku Urzędowym Województwa
Dolnośląskiego nr 29 z 28 marca 2003 r.
2. Strukturę organizacyjną, zasady podziału zadań i kompetencji pomiędzy kierownictwo Urzędu
Miasta, zadania i kompetencje poszczególnych referatów i samodzielnych stanowisk pracy,
zakres upoważnień udzielonych pracownikom oraz zasady kontroli wewnętrznej określił
Burmistrz w regulaminie organizacyjnym nadanym 24 stycznia 2003 r. zarządzeniem nr 4/2003
w sprawie nadania regulaminu organizacyjnego Urzędowi Miasta zmienionym przepisami
zarządzeń Burmistrza nr 73/2003 z 24 lipca 2003 r., nr 112/2003 z 17 października 2003 r. i nr
16/2004 z 30 stycznia 2004 r. Zgodnie z przepisami § 6 załącznika nr 1 do zarządzenia
Burmistrza w sprawie nadania Urzędowi Miasta – regulaminu organizacyjnego w skład Urzędu
wchodzą 2 referaty, a mianowicie: Finansowo – Budżetowy i Ochrony Mienia oraz 15
samodzielnych stanowisk pracy.
3. Burmistrz udzielił następujących pełnomocnictw:
- Zastępcy Burmistrza do wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji
publicznej oraz do wydawania decyzji, postanowień i zaświadczeń z zakresu podatków i opłat
pobieranych przez Gminę Kudowa Zdrój;
- Sekretarzowi Gminy do wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji
publicznej;
- Inspektorowi Miejskiemu - do zawierania umów sprzedaży i oddawanie w użytkowanie wieczyste
nieruchomości stanowiących mienie komunalne gminy, do nabywania nieruchomości na rzecz
Urzędu Miasta i Gminy, jak również do wszelkich czynności prawnych niezbędnych do
zawierania takich umów;
Burmistrz udzielił upoważnień do wydawania decyzji administracyjnych – postanowień w niżej
wymienionym zakresie spraw:
- Inspektorowi Miejskiemu ds. obywatelskich - do podpisywania wydawanych dokumentów
tożsamości;
- Inspektorowi Miejskiemu ds. działalności gospodarczej - do wydawania i podpisywania
zaświadczeń potwierdzających dokonywanie opłat za korzystanie z zezwoleń na alkohol
uiszczanych na rachunek gminy;
4. W Urzędzie, wg stanu na 2.08.2004 r. zatrudnionych było 37 pracowników, w tym: 31 osób
zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy.
5. Zadania Gminy realizowało wg stanu na 31 grudnia 2003 r. 10 jednostek organizacyjnych: w tym
1 zakład budżetowy, 9 jednostek budżetowych, tym Urząd Miejski. Wykaz funkcjonujących w
Gminie jednostek organizacyjnych wraz ze wskazaniem formy organizacyjnej przedstawiono w
załączniku nr I/1 do protokołu kontroli.
6. W okresie od 1.01.2003 r. do 31.07.2004 r. w Gminie przeprowadzono następujące kontrole w
zakresie gospodarki finansowej:
- weryfikacja sprawozdania rzeczowo – finansowego z realizacji zadania inwestycyjnego pn.
„basen sportowo – rehabilitacyjny z odnawialnymi źródłami energii” – przeprowadzona przez
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego,
3
- prawidłowość wykorzystania zewnętrznych źródeł finansowania inwestycji pn. „basen sportowo
– rehabilitacyjny” – przeprowadzona przez Dolnośląski Odział Państwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
3. Funkcjonowanie kontroli wewnętrznej.
Przedmiot i zakres kontroli wewnętrznej w Urzędzie Miasta w Kudowie Zdrój został określony w
Regulaminie kontroli wewnętrznej, który stanowił załącznik nr 3 do Regulaminu Organizacyjnego
Urzędu Miasta w Kudowie Zdroju, wprowadzonego Zarządzeniem Nr 4/2003 Burmistrza Miasta
Kudowy Zdroju z 24 stycznia 2003 r.
Burmistrz Miasta nie opracował szczegółowych przepisów określających procedury kontroli w
podległych jednostkach organizacyjnych i nadzorowanych w zakresie przestrzegania przez te
jednostki realizacji procedur o których mowa w art. 35a ust.2 pkt 1 ustawy z 26 listopada 1998 r. o
finansach publicznych (tekst jednolity z 2003 r., Dz.U. Nr 15 poz. 148 ze zm.) - wymaganych
zgodnie z art. 127 ust. 2 i 3 tej ustawy. Do przeprowadzania kontroli gminnych jednostek
organizacyjnych upoważniony został Burmistrz Miasta, zgodnie z § 2 Regulaminu kontroli
wewnętrznej.
Z ustaleń kontroli wynikało, że w badanym okresie nie przeprowadzano kontroli w podległych
jednostkach. Zgodnie z przepisami art. 127 ustawy o finansach publicznych kontrola przestrzegania
przez podległe i nadzorowane jednostki sektora finansów publicznych procedur określonych w art.
35a ust.2 pkt 1 ustawy powinna objąć w każdym roku co najmniej 5% wydatków podległych
jednostek organizacyjnych.
Burmistrz Miasta opracował i wprowadził do stosowania Zarządzeniem nr 152/2004 z 12
października 2004 r. „Instrukcję postępowania w zakresie przeciwdziałania wprowadzaniu do
obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł
oraz przeciwdziałaniu finansowania terroryzmu”, do czego był zobowiązany na mocy art. 15a ust. 2
ustawy z 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzania do obrotu finansowego wartości
majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu
finansowania terroryzmu (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1505).
W Regulaminie Organizacyjnym wyodrębniono pion finansowy – Referat Finansowo Budżetowy. W § 15 regulaminu określono zadania referatu finansowo - budżetowego, w załączniku
Nr 1 do regulaminu ustalono podział zadań i kompetencji pomiędzy kierownictwem urzędu,
określając zadania i kompetencje Skarbnika Gminy.
Burmistrz powierzył na piśmie obowiązki w zakresie prowadzenia rachunkowości Skarbnikowi
Gminy zakresem czynności z dnia 01 lipca 2003 r. Skarbnik Gminy spełniał wymogi określone w
art. 35 ust. 2 ustawy z 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r.
Nr 15, poz. 148 ze zm.) w zakresie obywatelstwa polskiego, niekaralności, wykształcenia i stażu
pracy.
Pracownicy Referatu Finansowego posiadali aktualne zakresy czynności.
Procedury obiegu dokumentów finansowo – księgowych zostały określone przez Burmistrza
Miasta:
 Zarządzeniem nr 8 z 31 grudnia 1997 r. wprowadził do stosowania Instrukcję obiegu
dokumentów;
 Zarządzeniem nr 12/99 z 31 grudnia 1999 r. wprowadził Instrukcję obiegu dokumentów w
Urzędzie Miasta dot. obrotu nieruchomościami nie będącymi własnością gminy oraz
jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w związku z uchwaleniem
miejscowego planu;
 Zarządzeniem nr 3 z 30 czerwca 2000 r. wprowadził do stosowania „Instrukcję ewidencji
druków ścisłego zarachowania”;
 Zarządzeniem nr 16 z 31 grudnia 1999 r. wprowadził do stosowania „Instrukcję kasową”:
 Zarządzeniem nr 8 z 30 grudnia 1999 r. wprowadził Instrukcję inwentaryzacyjną.
4
Burmistrz Miasta w § od 2 do 14 „Instrukcji obiegu i kontroli dokumentów księgowych” określił
jakie dokumenty mogą stanowić podstawę dokonywania zapisów w księgach rachunkowych
jednostki, w tym dla: zakupu towarów, materiałów i usług, dokumentowania operacji bankowych,
wynagrodzeń, dokumentowania działalności inwestycyjnej. Kontrola przeprowadzona na podstawie
„Instrukcji obiegu i kontroli dokumentów księgowych” wykazała, że dla wszystkich dokumentów
finansowo – księgowych zostały określone procedury obiegu i kontroli, poza dokumentami
dotyczącymi: rozliczania depozytów, wypłat i rozliczaniu zaliczek dla pracowników, kosztów
podróży służbowych, rozliczania zakupu i zużycia paliwa do samochodów służbowych oraz
przychodów i rozchodów środków trwałych wchodzących w skład mienia komunalnego tj. gruntów,
budynków, budowli, co szczegółowo opisano w odpowiednich rozdziałach protokołu. Uwagi w
zakresie niestosowania się do zasad określonych w ww. przepisach dotyczące obiegu dokumentacji
księgowej zostały zawarte w odpowiednich rozdziałach.
II Księgowość i sprawozdawczość budżetowa
1. Stan i kompletność urządzeń księgowych
W Urzędzie Miejskim ewidencja operacji gospodarczych prowadzona była w urządzeniach
księgowych ustalonych przez Burmistrza Miasta Kudowa Zdrój w Zakładowym Planie Kont dla
budżetu Gminy i Urzędu, wprowadzonych do stosowania Zarządzeniem nr 6 Burmistrza z dnia 31
grudnia 2001r. Stosowany w jednostce zakładowy plan kont nie odpowiadał w pełni przepisom
zawartym w art.10 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości ( tekst jednolity z 2002 r.: Dz. U.
Nr 76, poz. 649 ze zm.)., bowiem nie zawierał przyjętych zasad wyceny aktywów i pasywów, zasad
prowadzenia kont ksiąg pomocniczych i ich powiązania z kontami księgi głównej.
Rachunkowość budżetu gminy i urzędu prowadzona była w programie komputerowym pn.
„Radix”. W dokumentacji opisującej przyjęte zasady rachunkowości nie zawarto informacji
dotyczącej wykazu zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe, wzajemnych powiązań, systemu
służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i
innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów, stosownie do przepisów
art. 10, ust. 1, pkt. 3 i 4 ustawy o rachunkowości. Z oświadczenia złożonego przez Skarbnika
Gminy, które stanowi załącznik nr II/1 do protokołu kontroli wynikało, że baza danych z
systemów informatycznych jest archiwizowana poprzez sporządzanie na koniec każdego dnia kopii
na strimerze i przekopiowywana jest na serwer, na koniec każdego miesiąca sporządzane są kopie
na płytach CD. Kopie bazy danych przechowywane są w pomieszczeniu serwerowni. Skarbnik
gminy oświadczyła, że szczegółowa instrukcja dotycząca systemu zabezpieczenia i archiwizowania
bazy danych zostanie opracowana i dołączona do polityki rachunkowości.
Uwagi dotyczące ksiąg rachunkowych, ich prowadzenia i dostosowania do potrzeb jednostki
zawarto w poszczególnych rozdziałach protokołu (odnosząc się tylko do przypadków
nieprawidłowych).
2. Prawidłowość i terminowość zapisów w ewidencji księgowej
Kontrola wykazała, że sposób dokonywania zapisów w księgach rachunkowych nie pozwalał na
ich jednoznaczne powiązanie ze sprawdzonymi i zatwierdzonymi dowodami księgowymi m.inn.
zapis księgowy wypłaty z rachunku bankowego dokonywany był na podstawie polecenia przelewu,
któremu nadawany był kolejny numer dowodu księgowego, natomiast brak było powiązania
zapisów z zatwierdzonymi do wypłaty fakturami, rachunkami, które stwierdzały dokonanie operacji
gospodarczej i stanowiły podstawę zapisu w księgach rachunkowych. Zgodnie z przepisami art. 14
ust. 2 i 4 ustawy o rachunkowości zapisy w dzienniku musza być kolejno numerowane, a sposób
5
zapisu powinien umożliwiać ich jednoznaczne powiązanie ze sprawdzonymi i zatwierdzonymi
dowodami księgowymi. Przy prowadzeniu ksiag rachunkowych przy użyciu komputera zapis
księgowy powinien posiadać automatycznie nadany numer pozycji, pod którą został wprowadzony
do dziennika. Wyniki kontroli w zakresie prawidłowości i terminowości dokonywania zapisów w
ewidencji księgowej omówiono w poszczególnych rozdziałach protokołu (odnosząc się tylko do
przypadków nieprawidłowych).
3.Sprawozdawczość budżetowa
Dane wykazane w pozycjach plan, wykonanie, zaległości i nadpłaty w sprawozdaniach: o
dochodach Rb-27S wg stanu na 31 grudnia 2003 i za I półrocze 2004 r. były zgodne z ewidencją
księgową oraz sprawozdaniami przesłanymi z Urzędów Skarbowych w zakresie planu i wykonania
dochodów, za wyjątkiem stanu zaległości z tytułu opłat za dzierżawy majątku na 31.12.2003 r. w
wysokości 30.198 zł, która to należność nie została wykazana w sprawozdaniu. Z wyjaśnienia
Skarbnika Gminy, stanowiącego załącznik nr II/2 do protokołu kontroli wynikało, że należności te
przez przeoczenie nie wykazano w sprawozdaniu na 31.12.2003 r., począwszy od 2004 r., w
sprawozdaniu Rb-28S za I i II kwartał zaległości z tego tytułu zostały wykazane.
Dane wykazane w pozycjach plan i wykonanie wykazanych w sprawozdaniach o wydatkach
budżetowych Rb-28S wg stanu na 2003 r. i za I półrocze 2004 r. były zgodne z ewidencją księgową
w zakresie planu i wykonania wydatków.
Dane wykazane w zbiorczych sprawozdaniach o dochodach i wydatkach za 2003 i za I półrocze
2004 r. były zgodne z danymi wynikającymi ze sprawozdań jednostkowych.
Dane w pozycjach plan i wykonanie wykazane w sprawozdaniach o dotacjach i wydatkach
związanych z wykonywaniem zadań z zakresy administracji rządowej Rb-50 - były zgodne z
danymi wynikającymi z ewidencji księgowej jednostki.
Sprawozdawczość w zakresie długu publicznego (sprawozdania Rb-Z ) i z wykonania
podstawowych dochodów podatkowych za 2002 r. i 2003 r. ( sprawozdanie Rb-PDP) została
szczegółowo omówiona w rozdziałach III i IV protokołu.
III. Gospodarka pieniężna i rozrachunki
1. Gospodarka środkami pieniężnymi
1.1 Gospodarka kasowa
Podstawą prowadzenia gospodarki kasowej była instrukcja dotycząca gospodarki kasowej
wprowadzona Zarządzeniem Nr 16 z 31 grudnia 1999 r. przez Burmistrza Miasta Kudowa Zdrój
Na potrzeby kasy w siedzibie Urzędu przeznaczono oddzielne pomieszczenie. Gotówka była
przechowywana w kasie pancernej. Wpłat gotówki do banku i jej wypłat dokonywał pracownik
pełniący obowiązki kasjera. Wysokość niezbędnego zapasu gotówki w kasie została ustalona
Zarządzeniem Nr 7 Burmistrza Miasta Kudowa Zdrój z 31 grudnia 2001 r. w wysokości 3.000,00 zł.
Prowadzenie obsługi kasowej Urzędu wykonywał kasjer, który oświadczenie o materialnej
odpowiedzialności i zakres czynności podpisał 2 stycznia 2002 r.
Dnia 30 sierpnia 2004 r. przeprowadzono niezapowiedzianą kontrolę w kasie Urzędu, z której
sporządzono odrębny protokół, który stanowi załącznik nr III/1. Ustalony rzeczywisty stan
gotówki w kasie i porównany ze stanem wynikającym z raportów kasowych był zgodny i nie
wykazywał różnic.
Prawidłowość dokonywanych operacji, ich dokumentowanie i ewidencjonowanie sprawdzono w
oparciu o dowody księgowe za miesiąc maj 2003 r. (od nr 3749 do nr 4592), grudzień 2003 r. ( od
nr 8195 do nr 8911), styczeń 2004 r. (od nr 1 do 523), kwiecień 2004 r. (od nr 3559 do nr 4235 )
oraz zapisy do konta 101 „Kasa” za wskazany okres. Kontrola wykazała:
 zachowano zasadę chronologii ewidencji obrotów kasowych. Dowody wpłat gotówkowych
oznakowano poprzez zamieszczenie na nich numeru dowodu księgowego,
 podjęta gotówka z banku do kasy była wpisywana w raportach kasowych badanego okresu w
dniach pobrania środków,
6
 wpłaty do kasy dokonywane były na podstawie właściwych dowodów obrotu gotówkowego,
dokumentowane były w sposób prawidłowy,
 dowody źródłowe dokumentujące rozchody kasowe poddane zostały obowiązującej kontroli
merytorycznej, formalnej i rachunkowej oraz były zatwierdzane do wypłaty przez osoby do tego
upoważnione,
 nie stwierdzono wykorzystywania dochodów na realizację wydatków w jednostce budżetowej,
 kontrola zgodności obrotów i sald konta 101 - Kasa na koniec poszczególnych okresów
sprawozdawczych z raportami kasowymi wykazała różnicę stanu gotówki na 30 maja 2003 r.: w
raporcie kasowym nr 104 saldo gotówki w kasie wynosiło 15.786,88 zł , wg ewidencji na
koncie 101 „Kasa” - saldo na 30 maja 2003 r. wynosiło 15.686,88 zł - różnica 100 zł. Z
wyjaśnienia Zastępcy Skarbnika ( załącznik nr III/2 ) wynikało, że błędnie zaksięgowano w
dniu 30.05.2003 r. odprowadzenie kasowe dotyczące spłaty pożyczki ZFŚS w kwocie 100 zł.
Odprowadzenie gotówki winno być zaksięgowane pod datą 2.06.2003 r.
W roku 2003 przeprowadzono w jednostce 4 kontrole (niezapowiedziane) kasy Urzędu przez
dwuosobową komisję w obecności Skarbnika Gminy w dniach: 26 marzec, 28 maj, 25 wrzesień, 17
listopad oraz 2 kontrole na okoliczność przekazania kasy w terminach: 28 lipiec, 1 wrzesień. W I
półroczu 2004 przeprowadzono 2 kontrole kasy w terminach: 3 marzec, 27 maj. Dnia 31 grudnia
2003 r. przeprowadzono inwentaryzację środków pieniężnych i innych wartości znajdujących się w
kasie metodą spisu z natury, zgodnie z Zarządzeniem Nr 8/2003 Burmistrza Miasta Kudowa Zdrój z
31 grudnia 2003 r. w sprawie powołania Komisji Inwentaryzacyjnej, ustalenia zespołów spisowych
i terminów rocznej inwentaryzacji majątku Urzędu w Kudowie Zdrój.
Inne operacje kasowe
W jednostce prowadzona była sprzedaż znaków opłaty skarbowej. Wysokość stałego zapasu
gotówki w kasie - znaki skarbowe ustalona Zarządzeniem Nr 7 Burmistrza Miasta Kudowa Zdrój z
31 grudnia 2001 r. wynosiła 4000 zł. Ewidencja obrotu znakami i ich rozliczanie prowadzone
prawidłowo, bez uwag. Ich sprzedaż ewidencjonowano w odrębnym raporcie kasowym,
sporządzanym za okresy miesięczne.
1.2 Gospodarka bankowa
Wskazania banku do obsługi kasowej budżetu dokonała Rada Miejska uchwałą nr XLVI/297/94
z 26 maja 1994 r. wskazując Bank Spółdzielczy w Kłodzku, oddział w Kudowie Zdroju. Umowa
rachunku bankowego została zawarta 27 stycznia 1998 r. na czas nieokreślony, co było niezgodne z
przepisami art. 73 ustawy z 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (tekst jednolity z 2002
r. Dz. U. Nr 72, poz. 664 ze zm.). Gmina nie uzyskała wymaganej ww. przepisem – zgody Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych na zawarcie umowy na okres dłuższy niż 5 lat. Jednostka nie
przeprowadziła wyboru banku do obsługi budżetu w trybie określonym w przepisach o
zamówieniach publicznych, stosownie do przepisów art. 134 ustawy z 26 listopada 1998 r. o
finansach publicznych, bowiem szacunkowa wartość zamówienia na prowadzenie rachunku
bankowego do obsługi budżetu nie przekroczyła wartości 6.000 euro. Koszty obsługi rachunku
bankowego do obsługi budżetu za okres od 1.01.2003 r. do 30.06.2004 r. ( załącznik nr III/3 )
wynosiły 2.945,33 zł. Zgodnie z art.4 pkt. 8 ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo Zamówień
Publicznych ( Dz. U. Nr 19, poz. 117 ), przepisów ustawy nie stosuje się do zamówień, których
wartość nie przekracza 6.000 euro.
Do 31.12.2003 r. jednostka posiadała wyodrębnione rachunki bankowe środka specjalnego (zajęcie
pasa drogowego), oraz rachunki środków funduszy specjalnych (Fundusz Świadczeń Socjalnych,
Fundusz Ochrony Środowiska).
Stan środków pieniężnych wykazany w urządzeniach księgowych na 31.12.2003r. i 30.06.2004 r.
zgodny był ze stanem środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych wykazanych
w wyciągach bankowych.
7
Prawidłowość, terminowość i zupełność dokumentowania obrotów bankowych oraz ich
ewidencję w urządzeniach księgowych sprawdzono w oparciu o dowody księgowe z miesiąca maja
2003 r., grudnia 2003 r., stycznia 2004 r., kwietnia 2004 r.
Operacje bankowe dokumentowane prawidłowo. Dowody źródłowe poddane zostały kontroli
merytorycznej, formalno-rachunkowej , zawierały potwierdzenie faktu wykonania określonych
robót, usług.
Ciągłość sald na rachunkach bankowych sprawdzono w oparciu o następujące dowody bankowe:
 wyciąg bankowy za miesiąc maj 2003 r. od dnia 2.05.2002 r. do dnia 31.05. 2002 r. do konta
133 rachunek podstawowy
 wyciąg bankowy za miesiąc grudzień 2003 r. od dnia 1.12.2003 r. do dnia 31.12.2003 r. do
konta 133 rachunek podstawowy,
 wyciąg bankowy za miesiąc styczeń 2004 r. od dnia 2.01.2004 r. do dnia 31.01.2004 r. do konta
133 rachunek podstawowy,
 wyciąg bankowy za miesiąc kwiecień 2004 r. od dnia 1.04.2004 r. do dnia 30.04.2004 r. do konta
133 rachunek podstawowy
 wyciągi bankowe za 2003 r. i I półrocze 2004 r. do konta 135 rachunek środków Zakładowego
Funduszu Świadczeń Socjalnych.
Stany rachunków konta 133 wynikające z ewidencji księgowej były zgodne ze stanami
wykazanymi w wyciągach bankowych za wskazany wyżej okres.
Kontrola wykazała, że stany konta 135 - rachunek ZFŚS wykazane w ewidencji księgowej
wykazują różnice ze stanami na wyciągach bankowych tj.:
Lp Data
1.
2.
31.03.2004 r.
30.06.2004 r.
Saldo konta 135 Nr wyciągu
wg ewidencji
bankowego
księgowej
2.103,80
18/2004
2.276,07
40/2004
Saldo na
wyciągu
bankowym
879,56
2.176,07
różnica
1.224,24
100,00
Ewidencję operacji bankowych za dany okres sprawozdawczy ( konto 135 ) dokonywano na
podstawie polecenia księgowania pod datą ostatniego dnia każdego miesiąca, a zatem nie
prowadzono ksiąg rachunkowych bieżąco, co stanowiło naruszenie przepisów art. 24 ust. 5 pkt. 3
ustawy o rachunkowości, zgodnie z którymi księgi rachunkowe uznaje się za prowadzone bieżąco,
jeżeli ujęcie wpłat i wypłat gotówką, czekami następuje w tym samym dniu, w którym zostały
dokonane. Ewidencja szczegółowa do konta 135 powinna umożliwić ustalenie stanu środków
każdego funduszu, stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z 18 grudnia 2001 r.
w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów
jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych. Z
wyjaśnienia Zastępcy Skarbnika Gminy (załącznik nr III/2) wynikało, że różnice na koncie 135, na
31.03.2004 r. wynikły z powodu mylnego księgowania czeku nr 487816 - podjęcie gotówki w
kwocie 2.000 zł, zaksięgowano 775,76 zł, różnica 1.224,24 zł. Korekty dokonano poleceniem
księgowania PK nr 5/2004 z 30.04.2004 r. Różnica w wysokości 100 zł dotyczyła błędnego
zaksięgowania odprowadzenia gotówki z kasy, z tytułu spłaty pożyczki. Zastępca Skarbnika
oświadczył, że od miesiąca września 2004 r. wpłaty, wypłaty gotówką lub czekiem księgowane są w
tym samym dniu, w którym zostały zrealizowane.
Gospodarka drukami ścisłego zarachowania
Podstawą prowadzenia gospodarki drukami ścisłego zarachowania była Instrukcja i kontrola
druków ścisłego zarachowania, wprowadzona Zarządzeniem Nr 3 Burmistrza Miasta Kudowa Zdrój
z 30 czerwca 2000 r. Kontrola zgodności stanu faktycznego zmagazynowanych druków ścisłego
8
zarachowania ze stanem ewidencyjnym przeprowadzona została dnia 30 sierpnia 2004 r. przez
inspektora kontroli w obecności osoby odpowiedzialnej za gospodarkę drukami ścisłego
zarachowania. Kontrola nie wykazała różnic, potwierdzenie stanów druków na dzień 30 sierpnia
2004 r. stanowi załącznik nr III/1 do niniejszego protokołu.
2. Rozrachunki i roszczenia
Rozrachunki budżetu.
Stan rozrachunków na 31.12.2003 r. wykazany w bilansie z wykonania budżetu wynosił: po
stronie należności 176.638 zł, w tym należności gminy z tytułu udziału w podatku dochodowym
od osób fizycznych w wysokości 172.085 zł, po stronie zobowiązań 781.770 zł, w tym otrzymana
subwencja oświatowa w wysokości 278.359 zł, otrzymana dotacja z NFOŚ i GW w wysokości
400.000 zl ( umowa dotacji nr 767/2003 z 19.12.2003 r ) na dofinansowanie przedsięwzięcia
„rewaloryzacja zabytkowego parku zdrojowego w Kudowie Zdroju” z terminem wykorzystania do
10 pażdziernika 2004 r..
Rozrachunki jednostki budżetowej.
Stan rozrachunków na 31.12.2003 r. wykazany w bilansie jednostki budżetowej - Urzędu
wynosił: po stronie należności krótkoterminowych - 2.011.299,47 zł, po stronie zobowiązań
krótkoterminowych - 11.500.829,30 zł. Ewidencja syntetyczna kont rozrachunkowych nie
odzwierciedlała w sposób prawidłowy sald kont danego rozrachunku tj. saldo Wn należność i saldo
Ma – zobowiązanie. Wykazywane były „per saldo” konta.
Na podstawie zestawienia sald kont ksiąg pomocniczych prowadzonych dla poszczególnych
rodzajów rozrachunków, sporządzonego wg stanu na 31.12.2003 r. ustalono, że w księgach
rachunkowych urzędu zaewidencjonowano rozrachunki z tytułu: udziału gminy w podatku
dochodowym od osób fizycznych w wysokości 172.085 zł ( saldo Wn konta 240 ), otrzymaną
dotację z NFOŚ w wysokości 400.000 zł ( saldo Ma konta 240) oraz otrzymaną subwencję
oświatową w wysokości 278.359 zł ( saldo Ma konta 240 ), które to rozrachunki zgodnie z zasadami
rachunkowości, określonymi przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z 18 grudnia 2001 r. w
sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów
jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych ( Dz.
U. Nr 153, poz. 1752 ) ewidencjonowane są w planie kont budżetu. Kontrola wykazała, że
ewidencja ww rozrachunków prowadzona była równolegle w planie kont jednostki budżetowej i w
planie kont budżetu, a zatem salda w tej samej wysokości zostały wykazane w bilansie z wykonania
budżetu na 31.12.2003 r. Z wyjaśnienia złożonego przez Skarbnika Gminy, stanowiącego załącznik
nr III/4 do protokołu kontroli wynikało, że w związku z prowadzeniem wspólnego konta dla
budżetu jednostki samorządu terytorialnego oraz urzędu jako jednostki budżetowej obroty konta
133 „Rachunek bieżący budżetu były w całości ujmowane w księgach rachunkowych urzędu. Na
koniec roku dokonywano księgowania Ma 130 „Rachunek bieżący” Wn 800 „Fundusz jednostki”
zerując stan konta. W wyniku takiego księgowania na saldach kont rozrachunkowych urzędu jako
jednostki i budżetu gminy figurują takie same salda. Ponadto Skarbnik Gminy oświadczyła, że
obecnie przygotowywane są nowe zasady polityki rachunkowości, które wejdą w życie z dniem
1.01.2005 r. Planowane rozwiązanie opierać się będzie na prowadzeniu odrębnej rachunkowości dla
budżetu i urzędu jako jednostki budżetowej.
Należności
Zgodnie ze sporządzonym bilansem na dzień 31.12.2003 r., jednostka posiadała należności
krótkoterminowe w wysokości 2.011.299 zł, w tym należności z tytułu dochodów budżetowych,
których ewidencja prowadzona była na koncie 221, w wysokości 1.808.340 zł, pozostałe należności
- 202.959 zł ( ewidencja na koncie 240 - „Pozostałe rozrachunki”). Na saldo należności z tytułu
dochodów budżetowych składały się należności z tytułu podatku od nieruchomości, podatku
rolnego i leśnego. Ustalono, że nie obejmowano ewidencją konta 221 księgi głównej należności z
9
tytułu podatku od środków transportowych, podatku od posiadania psa, opłat z tytułu użytkowania
wieczystego, opłat za dzierżawy majątku, dochodów ze sprzedaży nieruchomości (uzyskane z tych
tytułów dochody ewidencjonowano jedynie w urządzeniu księgowym - konto 750), co
spowodowało, że w zestawieniu obrotów i sald kont księgi głównej nie wykazano na 31.12.2003 r.
należności Gminy w wysokości: 138.129,34 zł, w tym z tytułu:
1. podatku od środków transportowych - 83.328,54 zł,
2. podatku od posiadania psa - 10.563,00 zł,
3. użytkowania wieczystego - 14.039,62 zł,
4. dzierżawy majątku - 30.198,18 zł.
Stosownie do przepisów art. 16 ustawy z 29 września 1994 r. ustawy o rachunkowości cyt. „ konta
ksiąg pomocniczych zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont
księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg,
kartotek, komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi
głównej. Z wyjaśnienia złożonego przez Skarbnika Gminy, stanowiącego załącznik nr III/4 do
protokołu kontroli wynikało, że od 2000 r kiedy wprowadzono system komputerowy, ewidencją
konta 221 obejmowano tylko należności z tytułu podatku od nieruchomości, podatku rolnego i
podatku leśnego osób fizycznych i prawnych. Sukcesywnie wprowadzanie w programie WIP (
windykacja podatkowa ) kartotek podatników w poszczególnych rodzajach podatków i innych
należności ( wieczyste użytkowanie, dzierżawy) obejmujących należności, przypisy, odpisy i
zobowiązania nie zostało równolegle ujęte w księgach rachunkowych urzędu. Do ksiąg
rachunkowych urzędu należności z ww tytułów zostaną wprowadzone na dzień 30.09.2004 r. na
podstawie bilansów z poszczególnych tytułów.
Na saldo pozostałych należności, których specyfikację przedstawia załącznik nr III/5 do
protokołu kontroli, składały się: należności z tytułu pożyczek mieszkaniowych w wysokości 22.500
zł, udziały gminy w podatku dochodowym od osób fizycznych - 172.085 zł, należności z tytułu
sprzedaży nieruchomości rozłożonych na raty w wysokości 7.135,03 zł, należności z tytułu
wpłaconych kaucji mieszkaniowych w wysokości 1.239,40 zł. Jednostka nie wykazała należności
długoterminowych ( konto 226) z tytułu posiadanych należności zahipotekowanych i pozostałych,
których termin zapłaty ustalony w decyzji o ich powstaniu przypadał na lata następujące po roku, w
którym dokonano księgowania.
W trakcie trwania kontroli podjęto działania w celu założenia ewidencji należności
długoterminowych. Do zakończenia kontroli założono ewidencję do konta 226 – „Długoterminowe
należności budżetowe” obejmującą sprzedaż nieruchomości rozłożonych na raty ( Pk nr 13/2004 z
15.07.2004 r. - należności długoterminowe za sprzedane nieruchomości w kwocie 6.657,82 zł ).
Zobowiązania
Zgodnie z bilansem na dzień 31.12.2003 r jednostka posiadała zobowiązania krótkoterminowe w
wysokości 11.500.829,30 zł, na które składały się:
 zobowiązania z tytułu dostaw i usług - 10.670.371,69 zł
 zobowiązania wobec budżetów - 18.522,38 zł
 zobowiązania z tytułu ubezpieczeń społecznych - 33.997,23 zł
 pozostałe zobowiązania - 695.482,60 zł
 sumy obce / depozytowe / - 82.455,40 zł
Na saldo zobowiązań wobec budżetów składały się nadpłaty podatków: od nieruchomości i
rolnego w kwocie 8.981,98 zł oraz zobowiązanie w wysokości 9.540,40 zł z tytułu pobranych
zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wynagrodzeń za miesiąc grudzień 2003 r.,
przekazane na konto Urzędu Skarbowego 20.01.2004 r. ( WB nr 13/2004 ). Składki na
ubezpieczenia społeczne w kwocie 33.997,23 zł dotyczyły miesiąca grudnia 2003 r., odprowadzone
na konto ZUS - 5.01.2004 r. ( WB nr 2/2004). Specyfikację pozostałych zobowiązań przedstawiono
w załączniku nr III/6 do protokołu kontroli. Na saldo pozostałych zobowiązań składały się
zobowiązania z tytułu otrzymanej dotacji z NFOŚ i GW w wysokości 400.000 zł, subwencji
10
oświatowej na miesiąc styczeń 2004 r. - 278.359 zł, zobowiązanie wobec MZUP w kwocie
17.091,60 zł przekazano 9.01.2004 r. - 10.000 zł, pozostałą część 5.03.2004 r..
W sprawozdaniu Rb-28S z wykonania wydatków budżetowych na 31.12.2003 r. jednostka wykazała
zobowiązania z tytułu dodatkowego wynagrodzenia rocznego w kwocie 65.373 zł, zobowiązanie
wymagalne z tytułu odprawy emerytalnej w kwocie 35.557 zł, które nie zostały ujęte w księgach
rachunkowych jednostki. Zgodnie z przepisami § 10 pkt.2 rozporządzenia Ministra Finansów z 13
marca 2001 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej, kwoty wykazane w sprawozdaniach
powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej ( Dz. U. Nr 24, poz. 279 ze zm.
). Z wyjaśnienia Skarbnika Gminy, stanowiącego załącznik nr III/2 do protokołu kontroli
wynikało, że zobowiązania z ww tytułów nie zostały ujęte w księgach rachunkowych jednostki ze
względu na przyjęte rozwiązanie tzn. księgowanie na podstawie list płac przed planowaną wypłatą.
Po stwierdzeniu uchybień w trakcie kontroli zaksięgowano na podstawie polecenia księgowania
zobowiązanie z tytułu odpraw emerytalnych na 31.08.2004 r. - PK nr 16/2004.
Stan zobowiązań z tytułu dostaw, robót i usług wynikający z ksiąg rachunkowych na dzień
31.12.2003 r. przedstawia załącznik nr III/7 do protokołu kontroli. Termin płatności zobowiązań
wobec dostawców w kwocie 1.002.188,56 zł przypadał w 2003 r., a zatem były to zobowiązania
wymagalne na dzień 31.12.2003 r. ( w sprawozdaniu Rb-Z na 31.12.2003 r. wykazano
zobowiązanie wymagalne w kwocie 1.037.745,56 zł, różnica w wysokości 35.557 zł stanowiła
zobowiązanie z tytułu odprawy emerytalnej). Wymagalne na koniec okresu sprawozdawczego
zobowiązania z tytułu wykonanych robót i usług w kwocie 420.811,03 zł zostały uregulowane do
końca marca 2003r.
Na podstawie ksiąg pomocniczych, prowadzonych do konta 201 - „Rozrachunki z dostawcami i
odbiorcami” ( konto 201/099 ) ustalono, że jednostka posiadała zobowiązanie długoterminowe
wobec wykonawcy zadania inwestycyjnego pn. „Projekt i realizacja basenu sportowo rehabilitacyjnego w Kudowie Zdroju” na 31.12.2003 r. w wysokości 9.995.902,02 zł, w tym
zobowiązanie wymagalne - 581.377,53 zł za obsługę zadłużenia rozłożonego na raty. Zadanie
inwestycyjne rozpoczęte w 2000 r. - Uchwała Nr XXII/135/2000 Rady Miejskiej w Kudowie Zdroju
z 6 października 2000 r. w sprawie przystąpienia do wykonywania zadania inwestycyjnego pod
nazwą „Projekt i realizacja basenu sportowo - rekreacyjnego w Kudowie Zdroju”, zakończone w
2002 r. Z wykonawcą ww zadania inwestycyjnego Zarząd Miasta ( Przewodniczący i Zastępca
Przewodniczącego Zarządu przy udziale Skarbnika Gminy) zawarł 9 października 2000 r. umowę nr
1/08/10/2000 o wykonanie projektu i roboty budowlane ( koszt zadania netto - 15.624.023,35 zł )
oraz umowę nr 1/08/2001 w dniu 30.08.2001 r. o wykonanie projektu oraz budowę układu
zaopatrzenia w ciepło krytego basenu sportowo - rekreacyjnego w Kudowie Zdroju za pomocą
odnawialnych źródeł energii ( koszt zadania netto - 2.377.049,00 zł ). W § 3 pkt. 9 umowy nr
1/08/10/2000 zawarto zapis zobowiązujący wykonawcę do kredytowania zadania inwestycyjnego do
wysokości 16.800.000 zł. Terminy spłat zobowiązania wobec wykonawcy, łącznie z kosztami
obsługi finansowej, określono w harmonogramach spłat ( załącznik nr 3 do umowy nr 1/08/10/2000
, załącznik nr 3 b do umowy nr 1/08/2001). W Aneksie nr 4 do umowy nr 1/08/10/2000, nr 1 do
umowy nr 1/08/2001 zawarto zapis o możliwości wykorzystania należności z tytułu zawartych
umów na zabezpieczenie zaciągniętego kredytu przez wykonawcę, refinansującego należności oraz
możliwość przeniesienia praw z tytułu przysługującej należności od gminy na podmiot trzeci,
będący instytucją finansową, działającą na terenie Polski. W dniu 16.12.2002 r. Burmistrz i
Zastępca Burmistrza podpisali porozumienie z wykonawcą, wprowadzające nowy harmonogram
spłaty zobowiązania: 30 kwartalnych rat do 30 czerwca 2010 r. łącznie z kosztami obsługi
finansowej, których wysokość za cały okres spłaty w dniu zawarcia porozumienia wynosiła
6.310.096,29 zł. Koszt obsługi finansowej prolongowanej części należności został oparty na stawce
WIBOR - 3M, powiększonej o marżę i koszt wykonawcy zadania. Przypadająca do spłaty w 2003 r.
kwota zobowiązania wraz z kosztami obsługi finansowej wynosiła 1.546.972,68 zł i stanowiła 9,3
% wykonanych dochodów gminy. W załączniku nr III/8 do protokołu kontroli przedstawiono
harmonogram spłat zobowiązania z kosztami obsługi w okresie od 1.01.2003 r. do 30.06.2004 r.
11
W uchwale budżetowej na 2003 r. zaplanowano wydatek inwestycyjny z tytułu „budowy basenu finansowanie zobowiązania” (rozdział 92601) w wysokości 2.151.300 zł, wykonanie wyniosło
729.291 zł, w uchwale budżetowej na 2004 r. zaplanowano wydatek w wysokości 1.050.000 zł ( §
6050 ), oraz kwotę 1.102.000 zł ( § 4300 finansowanie kosztów obsługi zobowiązania). Wykonanie
w I półroczu 2004 r. wyniosło 503.974,85 zł ( wydatek inwestycyjny - § 6050). Kontrola wykazała,
że jednostka w 2003 r. i I półroczu 2004 r. uregulowała raty zobowiązania za wykonane zadanie,
zgodnie z ustalonym harmonogramem, natomiast nie uregulowała zobowiązań wobec wykonawcy z
tytułu kosztów obsługi finansowej zadłużenia.
W księgach pomocniczych prowadzonych do konta 201 „Rozrachunki z odbiorcami i
dostawcami” na koncie 201/99/25 zaewidencjonowano w 2003 r. noty księgowe za obsługę
finansową zobowiązania - łącznie o wartości 581.377,53 zł: nota nr 27/2003 na kwotę 301.972,01 zł
i 71/2003 na kwotę 279.405,52 zł za koszty obsługi finansowej w II i III kwartale 2003 r., które to
zobowiązanie jednostka wykazała w sprawozdaniu Rb-Z na 31.12.2003 r. jako zobowiązanie
wymagalne. Z ustaleń kontroli wynikało, że w księgach rachunkowych jednostki nie
zaewidencjonowano zobowiązania za obsługę finansową za pozostałe kwartały 2003 r. w kwocie
916.675,16 zł, z czego kwota 653.784,55 zł, dotycząca kosztów obsługi finansowej za I kwartał
2003 r. ( nota 3/2003 ) stanowiła zobowiązanie wymagalne na 31.12.2003 r. Termin płatności
prolongowanej części należności podstawowej i kosztów obsługi finansowej zgodnie z zapisami § 3
pkt. 9, 10, 11 umowy 1/08/10/2000 oraz pkt. 3 aneksu nr 1 do ww umowy wynosiła 21 dni od daty
zakończenia kwartału zgodnie z harmonogramem płatności.
Z wyjaśnienia Skarbnika Gminy, stanowiącego załącznik nr III/9 do protokołu kontroli wynikało,
że wykonawcy basenu w dniu 6.01.2003 r. zgłoszono reklamację, dotyczącą funkcjonowania układu
zaopatrzenia w ciepło. Podstawą zgłoszenia reklamacji był mniejszy, niż w ofercie uzysk ciepła.
Naprawa została dokonana we wrześniu 2003 r. Ze względu na niemożność stwierdzenia
jednoznacznych efektów poprawy funkcjonowania układu odnawialnych źródeł postanowiono, że
rozliczenie uzyskanych efektów i reklamacji nastąpi w terminie do 30.09.2004 r. Na podstawie
analizy bilansu ciepła za III i IV kwartał 2002 i 2003 r. wyliczono przewidywane straty i wystąpiono
do wykonawcy o skompensowanie strat z kosztami obsługi finansowej zobowiązania z tytułu
budowy basenu. Otrzymane noty za koszty obsługi finansowej w 2003 r. zostały odesłane
wierzycielowi. W protokole ze spotkania z 5.04.2004 r. ustalono, że rozmowy o roszczenia
finansowe wstrzymuje się do dnia zakończenia analizy układu cieplnego tj. 30.09.2004 r.
Odnosząc się do powyższego wyjaśnienia należy zauważyć, że zgodnie z zawartą umową gmina
posiadała zobowiązanie wobec wykonawcy z tytułu kosztów obsługi finansowej, które zobowiązała
się regulować w określonych umową terminach. Zgodnie z przepisami art. 6 i 7 ustawy o
rachunkowości w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające
na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku
obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty, w celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji
finansowej, przy zachowaniu zasady ostrożności. W protokole ze spotkania z 5.04.2004 r. w pkt. 7
ustalono, że rozliczenie ewentualnych roszczeń finansowych zgłoszonej reklamacji nastąpi na
podstawie wspólnych uzgodnionych danych wyjściowych, natomiast nie zawarto zapisu o
przesunięciu terminu spłat kwot za obsługę finansową zadłużenia za okres 2003 r. i I kwartału 2004
r.. Obsługa zobowiązania z tytułu budowy basenu łącznie z kosztami finansowymi, nie zapłacona
do 30.06.2004 r. kwota 1.764.610 zł za obsługę finansową zadłużenia wobec wykonawcy basenu
za 2003 r. i I kwartał 2004 r. ma istotny wpływ na ocenę sytuacji finansowej i wynik finansowy
jednostki. Do dnia zakończenia kontroli reklamacja dotyczącą funkcjonowania układu zaopatrzenia
w ciepło, zgłoszona przez gminę nie została rozliczona.
W sprawozdaniu Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych za okres pierwszego
półrocza 2004 r. jednostka wykazała zobowiązanie z tytułu kosztów obsługi finansowej za okres od
1.01.2003 r. do 30.06.2004 r. w kwocie 2.021.650 zł, w tym zobowiązanie wymagalne w wysokości
581.378 zł (rozdział 92601, § 4300). Z ustaleń kontroli wynikało, że zobowiązania wymagalne
12
jednostki z tytułu obsługi finansowej zadłużenia wynosiły na 31.12.2003 r. - 1.235.162 zł, na
30.06.2004 r.- 1.764.610 zł.
Rozrachunki z tytułu dochodów budżetowych.
Stan rozrachunków z tytułu dochodów budżetowych na 31.12.2003 r. wg zestawienia obrotów i
sald ksiąg pomocniczych wynosił:
a) po stronie należności - 1.946.469,38 zł, w tym: z tytułu dochodów publicznoprawnych 1.902.231,58 zł, z tytułu dochodów cywilnoprawnych - 44.237,80 zł, z czego:
 kwota 14.039,62 zł to należność z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste nieruchomości i
dotyczyła 95 dłużników;
 kwota 30.198,18 zł to należność z tytułu opłat za dzierżawę nieruchomości i dotyczyła 29
dłużników;
b) po stronie zobowiązań - nadpłaty w wysokości 9.249,79 zł, w tym: z tytułu dochodów
publicznoprawnych - 9.068,98 zł, z tytułu dochodów cywilnoprawnych - 180,81 zł.
Kontrolę terminowości i prawidłowości dokonywania windykacji należności z tytułu
dochodów cywilnoprawnych przeprowadzono na losowo wybranej próbie (załącznik nr III/10 do
protokołu kontroli):
1 10 dłużników opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości, wykazanych w załączniku,
których łączne zadłużenie wynosiło na 31.12.2003 r. - 11.909,36 zł i stanowiło 77,7 % ogólnej
kwoty należności z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości;
2 6 dłużników opłat z tytułu dzierżawy nieruchomości , wykazanych w załączniku, których łączne
zadłużenie na dzień 31.12.2003 r. wynosiło 21.262,88 zł, co stanowiło 70 % ogólnej kwoty
należności z tytułu dzierżawy nieruchomości;
W treści ww załącznika podano kwoty zaległości, wymagalne terminy płatności, datę i sposób
prowadzenia postępowania windykacyjnego oraz datę uregulowania należności. Z informacji
podanych w załączniku wynika, że wykazane kwoty zaległości z tytułu użytkowania wieczystego
nieruchomości dotyczyły: roku 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, zaległości z tytułu dzierżawy
dotyczyły lat 2000 - 2003. Z zadłużenia z tytułu wieczystego użytkowania uregulowano w 2004 r.
kwotę 6.534,17 zł - 58,7 % zadłużenia, z tytułu dzierżaw uregulowano 10.515,37 zł, co stanowiło
49,4 % zadłużenia na 31.12.2003 r.
Kontrola wykazała, że pomimo bezskutecznych upomnień wysyłanych do dłużników ( poz. 1, 2,
4, 5, 6, 12 załącznika ), nie skierowano postępowania na drogę sądową. Przedawnienie dochodzenia
należności w myśl art.118 Kodeksu Cywilnego dotyczyło kwoty 622,08 zł ( poz. 10 załącznika ). Z
wyjaśnienia Inspektora ds. wymiaru podatków i opłat oraz kontroli podatkowej (załącznik nr III/11
), który od 2000 r. prowadził sprawy związane z windykacją należności cywilnoprawnych wynikało,
że w przeważającej większości dłużników kwoty rocznego zadłużenia przekraczają koszty
postępowania sądowego i egzekucyjnego. Niemniej jednak jest przygotowana dokumentacja
podstawowa i zaległości zostaną skierowane w bieżącym roku na drogę postępowania sądowego
celem ich dochodzenia. Kwota przedawniona dotyczyła opłat za wieczyste użytkowanie spółki,
która uległa likwidacji w 2000 r., przekazując grunt aktem notarialnym nr 4116/2000 z 15.04.2000
r. prywatnym właścicielom. Należność ta zostanie odpisana zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej Nr
XVI/79/2003 z 23 listopada 2003 r. w sprawie zasad i trybu umarzania wierzytelności
samorządowych jednostek organizacyjnych Miasta Kudowy Zdrój z tytułu należności pieniężnych,
do których nie stosuje się przepisów ustawy - ordynacja podatkowa.
Prawidłowość rozliczania sum depozytowych
Kwota sum depozytowych wykazana w zestawieniu obrotów i sald konta księgi głównej planu
kont jednostki budżetowej sporządzonym wg stanu na 31.12.2003 r. jako saldo konta syntetycznego
240 „Pozostałe rozrachunki” wynosiła 82.455,40 zł, z czego 28.000 zł to wniesione wadium,
31.455,40 zł - zabezpieczenie należytego wykonania umowy, 23.000 zł stanowiły zaliczkę
wniesioną na poczet zakupu działki.
13
Kontrola wykazała, że jednostka nie przekazywała wpłaconych wadiów i zabezpieczeń należytego
wykonania umowy na wyodrębniony rachunek bankowy, a także dokonywała ich zwrotu bez
naliczonych odsetek, a zatem wykorzystywała te środki do finansowania bieżących wydatków
jednostki, co było niezgodne z przepisami art. 42 ust. 3 i art. 75 ust. 5 i 6 ustawy z 10 czerwca 1994
r. o zamówieniach publicznych (tekst jednolity z 2002 r. Dz. U. Nr 72, poz. 664 ze zm.), które
stanowiły, że wadia i zabezpieczenia należytego wykonania umowy wniesione w pieniądzu
zamawiający zwraca wraz z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym
były one przechowywane, pomniejszone o koszt prowadzenia rachunku oraz prowizji bankowej za
przelew pieniędzy na rachunek dostawcy lub wykonawcy. Wyjaśnienie w sprawie złożyła Skarbnika
Gminy, które stanowi załącznik nr III/12 do protokołu kontroli. Oświadczyła, że wyodrębniony
rachunek sum depozytowych zostanie otwarty, na który przelane zostaną kwoty zabezpieczeń
należytego wykonania umowy. Ponadto zostanie założona ewidencja analityczna w ramach konta
240 - „Pozostałe rozrachunki”.
Specyfikację pozostających na saldzie na 31.12.2003 r. rozrachunków z tytułu sum
depozytowych wraz ze specyfikacją dowodów powodujących powstanie rozrachunku przedstawiono
w załączniku nr III/13 do protokołu kontroli.
W toku kontroli stwierdzono następujące nieprawidłowości:
 wykazane na 31.12.2003 r. saldo Ma konta księgi pomocniczej 240 w kwocie 28.000 zł ( poz. 2,
11, 12, 13, 14, 15 załącznika ) stanowiło na ten dzień zobowiązanie wymagalne jednostki z
tytułu wpłaconego wadium, które nie zostało niezwłocznie zwrócone, stosownie do przepisów
art. 42 ust.1 ustawy o zamówieniach publicznych;
 zabezpieczenie należytego wykonania umowy nie zostało wniesione w pełnej wysokości,
stosownie do zapisów w zawartych umowach z wykonawcami, tj. wykonawca wymieniony w
poz. 9 załącznika wpłacił zabezpieczenie w wysokości 30 % wymaganej kwoty, brakująca kwota
w wysokości 6.527,18 zł, zgodnie z § 6 pkt. 1 umowy winna być potrącana z faktur
częściowych., wykonawca - poz. 6 wniósł zabezpieczenie w wysokości 8.000 zł, pozostała część
5.624,65 zł nie została potrącona z faktur. W umowie z wykonawcą ( poz. 8 ) w § 6 ustalono, że
wniesie on zabezpieczenie w wysokości 5 % wynagrodzenia na kwotę 6.634,31 zł. Wykonawca
wniósł zabezpieczenie w kwocie 1.000 zł, natomiast zgodnie z zawartą umową 30 % - kwota
1.990,29 zł winna stanowić zabezpieczenie na okres rękojmi. Z wyjaśnienia Skarbnika Gminy,
stanowiącego załącznik nr III/12 wynikało, że ww. realizowane umowy dotyczyły
wydatkowania otrzymanych dotacji z NFOŚiGW oraz dotacji na realizację zadań inwestycyjnych
finansowanych z budżetu państwa. Rozliczenie otrzymanych dotacji następuje na podstawie
zapłaconych faktur. Potrącenie z faktur zabezpieczenia należytego wykonania umowy
spowodowałoby, że należność wobec wykonawcy została uregulowana częściowo. W wyniku
stwierdzonych nieprawidłowości postanowiono, że w umowach finansowanych z dotacji zapis o
wnoszeniu zabezpieczenia należytego wykonania umowy w formie potrącania z faktur zostanie
zastąpiony zapisem, że zabezpieczenie będzie płatne przelewem lub złożone w formie gwarancji
bankowej lub ubezpieczeniowej.
 nie zwrócono zabezpieczeń należytego wykonania umowy w terminach i kwotach określonych
przepisami umowy z wykonawcą ( poz. 3 załącznika - umowa 1/PZ/2001 i poz. 6 załącznika umowa nr 4/05/2003 ). Z wyjaśnienia Skarbnika Gminy, stanowiącego załącznik nr III/12 do
protokołu kontroli wynikało, że wykonana w ramach umowy 1/PZ/2001 fontanna w Parku
Zdrojowym wykazuje dużą awaryjność działania, stąd pozostawienie zabezpieczenia na pokrycie
kosztów zakupu nowego silnika w ramach udzielonej gwarancji przez wykonawcę zadania. W
przypadku umowy 4/05/2003 wykonawca nie zwrócił się z pismem o zwrot zabezpieczenia i
przeoczono termin zwrotu.
Odsetki za opóźnienia w zapłacie zobowiązań.
Na podstawie zapisów dokonanych na kontach ksiąg pomocniczych prowadzonych wg
szczegółowości klasyfikacji budżetowej - dział 750, rozdział 75023 § 4580 stosowanego w
14
Urzędzie Gminy do ewidencji wydatków budżetowych ustalono, że kwota zapłaconych odsetek za
opóźnienia w zapłacie zobowiązań wynosiła: w 2003 r. - 386,01 zł, w I półroczu 2004 r. - 248,72 zł.
Tytuły zobowiązań, termin ich uregulowania oraz kwoty zapłaconych odsetek za opóźnienia w
zapłacie w regulowaniu zobowiązań wobec dostawców z tytułu robót, dostaw i usług przedstawiono
w załączniku nr III/14 do protokołu kontroli. Z zestawienia wynika, że na kwotę zapłaconych
odsetek za zwłokę w regulowaniu zobowiązań składały się zobowiązania:
 w 2003 r. wobec PFRON - w kwocie 235,48 zł, wobec ZUS - 111,83 zł, wobec Urzędu
Skarbowego - 38,70 zł;
 w I półroczu 2004 r. wobec ZUS w kwocie 248,72 zł.
Z wyjaśnienia Skarbnika Gminy ( załącznik nr III/15 ) wynikało, że odsetki od zaległości
dotyczyły: błędu w deklaracji ZUS za miesiąc październik 2002 r., różnic wynikłych z rozliczenia
wpłat przez ZUS za okres od 01.1999 r. do 02.2004 r., korekty PIT-4 za 01.2003 r., a także z braku
środków na rachunku bankowym, stąd opóźnienia w przekazaniu składek i środków na PFRON.
3. Inwentaryzacja.
Wyniki kontroli prawidłowości i terminowości przeprowadzenia inwentaryzacji środków
pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych i w kasie jednostki, znaków opłaty
skarbowej, należności oraz druków ścisłego zarachowania omówiono wyżej w poszczególnych
podrozdziałach (gospodarka pieniężna, rozrachunki, druki ścisłego zarachowania) protokołu
kontroli.
4. Kredyty, pożyczki i poręczenia.
Kwoty przypadających do spłaty w okresie od 01.01.2003 r. do 30.06.2004 r. rat kredytów i
pożyczek, koszty obsługi długu, wysokość przychodów z otrzymanych pożyczek i kredytów oraz
podstawę ich zaciągnięcia przedstawia załącznik nr III/16 do protokołu kontroli.
Dane liczbowe dotyczące wysokości otrzymanych pożyczek i kredytów, spłaty zobowiązań z tytułu
otrzymanych przychodów i ich stan na koniec objętych kontrolą okresów sprawozdawczych
wykazano w załączniku na podstawie ewidencji analitycznej do konta 134 „Kredyty bankowe” i 260
„Zobowiązania finansowe”.
Z załącznika wynika, że:
 stan zadłużenia z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek przez gminę wynosił: na 31.12.2003
r. - 6.743.530 zł, na 30.06.2004 r. - 6.178.236 zł;
 przypadająca do spłaty kwota rat kredytów i pożyczek wraz z należnymi odsetkami wynosiła: w
2003 r. – 2.012.518 zł, w I półroczu 2004 r. - 833.377 zł;
 w roku 2003 gmina korzystała z kredytów krótkoterminowych w wysokości 800.000,00 zł na
pokrycie występującego w ciągu roku niedoboru budżetu. Kredyt spłacony do 31.12.2003 r. W I
półroczu 2004 r. gmina korzystała z kredytu krótkoterminowego w wysokości 500.000,00 zł;
 stan zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek wykazany w sprawozdaniu Rb-Z o
stanie zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz gwarancji i poręczeń za okres od początku roku do
31.12.2003 r. zgodny był ze stanem wynikającym z urządzeń księgowych;
W sprawozdaniu Rb-Z o stanie zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz gwarancji i poręczeń
jednostki samorządu terytorialnego za okres od początku roku do 31.12.2003 r. Skarbnik Gminy
wykazała zobowiązania wymagalne w wysokości 1.475.331 zł, w tym:
 zobowiązania wymagalne Urzędu Miejskiego - 1.037.746 zł,
 zobowiązania wymagalne jednostek organizacyjnych Gminy - 437.585 zł.
Z ustaleń kontroli wynikało, że zobowiązania wymagalne Urzędu po uwzględnieniu kwoty
zobowiązania z tytułu kosztów finansowych zadłużenia za budowę basenu za I kwartał 2003 r.
wynosiły 1.691.530 zł.
W sprawozdaniu Rb-Z za okres od początku roku do 30.06.2004 r. zobowiązania wymagalne
wykazano w kwocie 2.211.224 zł, w tym z tytułu czasowego finansowania zobowiązania wobec
15
wykonawcy basenu - 581.378 zł. Zobowiązania wymagalne Urzędu - jednostki budżetowej
wynosiły na 30.06.2004 r. - 1.235.484,50 zł, po korekcie o kwotę zobowiązania za obsługę
finansową zadłużenia ( nota 3/2003 - 653.784 zł, nota 107/2003 - 262.890 zł, nota 1/A/2004 266.558 zł ), których termin płatności przypadał przed 30.06.2004 r. - zobowiązania wymagalne
Urzędu wynosiły 2.418.716 zł i wzrosły w I półroczu 2004 r. o kwotę 727.186 zł.
Zobowiązania wymagalne jednostek organizacyjnych gminy (bez Urzędu) wzrosły w okresie
pierwszego półrocza 2004 r. o kwotę 538.155 zł.
Kwota długu publicznego (po korekcie) na 31.12.2003 r. wynosiła - 8.872.645 zł, w tym
zobowiązanie wymagalne za obsługę finansową zadłużenia wobec wykonawcy basenu - 1.235.162
zł, na 30.06.2004 r. - 9.913.795 zł, w tym zobowiązanie wymagalne za obsługę finansową
zadłużenia wobec wykonawcy basenu - 1.764.610 zł .
Planowane dochody Gminy według uchwały budżetowej:
 na 2003 r. wynosiły - 18.763.685 zł, po zmianach dokonanych w toku wykonywania budżetu na
31.12.2002 r. - 20.384.111 zł,
 na 2004 r. wynosiły 18.592.530 zł, po zmianach na 30.06.2004 r. - 19.873.855 zł.
Wykonane dochody budżetu Gminy wg stanu konta 901 „Dochody budżetu” wynosiły: za 2003 r. 16.570.523 zł, za I półrocze 2004 r. - 7.783.016 zł.
Łączna kwota zapłaconych w 2003 r. rat kredytów i pożyczek wraz z odsetkami od tych
kredytów stanowiła 9,9 % planowanych na dany rok dochodów budżetowych, 12,1 % wykonanych
dochodów i nie przekroczyła wskaźnika określonego przepisem art. 113 ust 1 ustawy z 28 listopada
1998 r. o finansach publicznych ( tekst jednolity z 2003 r. Dz. U. Nr 15, poz. 148 ze zm.).
Łączna kwota długu publicznego na 31.12.2003 r. stanowiła 53,5 % kwoty wykonanych w
2003 r. dochodów budżetowych, i nie przekroczyła wskaźnika dopuszczalnego zadłużenia
określonego przepisem art. 114 ustawy o finansach publicznych.
IV.
WYKONANIE BUDŻETU
1. Dochody budżetowe
Kwota zaplanowanych na 2002 r. dochodów budżetowych, wg uchwały budżetowych wynosiła
17.913.527 zł, plan po zmianach – 19.937.653 zł, wykonanie – 18.168.831 zł stanowiło 91,13 %
zaplanowanej kwoty. W kwocie zaplanowanych dochodów – dochody własne wynosiły 9.987.109 zł
i stanowiły 50,1 % ogółu zaplanowanych dochodów. Wykonanie dochodów w 2002 r. wyniosło –
18.168.831 zł i stanowiło 91,13 % planu. Na wykonane dochody składały się: dochody własne w
wysokości 8.711.981 zł, subwencje – 4.387.772 zł, dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na
realizację zadań zleconych – 1.232.178 zł, dotacje otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań
własnych – 473.331 zł, dotacje z funduszy celowych – 1.642.052 zł, środki pozyskane z innych
źródeł – 1.721.517 zł.
Zaplanowane na 2002 r. dochody z podatku od nieruchomości wynosiły 3.355.000 zł, wg planu
po zmianach – 3.355.000 zł, wykonanie za 2002 r. – 3.648.100 zł.
Dochody z podatku od nieruchomości wynosiły 3.648.100 zł i stanowiły: 20,08 % w ogólnej
kwocie wykonanych dochodów i 41,87 % w kwocie wykonanych dochodów własnych.
W 2003 r. – plan dochodów budżetowych wg uchwały budżetowej wynosił 18.763.685 zł, plan po
zmianach – 20.384.111 zł, wykonanie – 16.570.523 zł, co stanowiło 81,29 % planu.
Struktura wykonanych dochodów to: dochody własne w wysokości planowanej – 13.392 zł, wg
planu po zmianach – 13.589.142 zł, dochody wykonane – 9.780.888 zł (59,03 % wykonanych
dochodów), subwencje – 4.362.446 zł, dotacje otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań
zleconych – 1.091.093 zł, dotacje otrzymane z budżetu państwa na realizacje zadań własnych
Gminy – 449.981 zł, dotacje otrzymane z funduszy celowych – 872.900 zł, środki pozyskane z
innych źródeł – 18.396 zł.
16
Zaplanowane na 2003 r. dochody z podatku od nieruchomości wynosiły 3.355.000 zł, wg planu po
zmianach – 3.355.000 zł, wykonanie za 2003 r. – 3.673.735 zł.
W budżecie na 2002 i 2003 rok uwzględniono wszystkie dochody należne Gminie na podstawie
przepisów ustawy z 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach
1999 – 2003 (Dz. U. Nr 150, poz.983, ze zm.), występujące w kontrolowanej jednostce.
1) Skutki finansowe udzielonych ulg, odroczeń, umorzeń i zwolnień wykazane w sprawozdaniu
Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych wynosiły:
 za okres od początku roku do 31 grudnia 2002 r. - 351.890 zł,
 za okres od początku roku do 31 grudnia 2003 r. – 248.935 zł.
2) Skutki udzielonych ulg, odroczeń, umorzeń i zwolnień w zakresie podatku od nieruchomości
wykazane w sprawozdaniu Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych
wynosiły:
 za okres od początku roku do 31 grudnia 2002 r. – 344.269 zł,
 za okres od początku roku do 31 grudnia 2003 r. – 242.967 zł.
3) Udział skutków udzielonych ulg, odroczeń, umorzeń, zwolnień itp. w zakresie podatku od
nieruchomości w ogólnej kwocie udzielonych ulg itp. wynosił: w 2002 r. 0,978; w 2003 r. –
0976.
4) Skutki finansowe obniżenia górnych stawek podatkowych wykazane w sprawozdaniu Rb-PDP z
wykonania podstawowych dochodów podatkowych wynosiły:
 za okres od początku roku do 31 grudnia 2002 r. – 8.626 zł,
 za okres od początku roku do 31 grudnia 2003 r. – 26.313 zł.
5) Skutki obniżenia górnych stawek podatkowych w zakresie podatku od nieruchomości wykazane
w sprawozdaniu Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych wynosiły
 za okres od początku roku do 31 grudnia 2002 r. – 8.626 zł,
 za okres od początku roku do 31 grudnia 2003 r. – 4.083 zł.
6) Stosunek skutków obniżenia górnych stawek podatkowych w zakresie podatku od
nieruchomości w ogólnej kwocie skutków obniżenia górnych stawek podatkowych wynosił: w
2002 r. – 1, w 2003 r. – 0,155.
Na podstawie kont ksiąg pomocniczych prowadzonych wg podziałek klasyfikacji budżetowej do
konta 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” ustalono, że kwota zaległości w podatkach
od nieruchomości, rolnego i leśnego wynosiła:
 na 1 stycznia 2002 r. – 1.747.626 zł, w tym z tytułu podatku od nieruchomości – 1.679.440 zł,
 zaległości za 2002 r. – 857.451 zł, w tym z tytułu podatku od nieruchomości – 821.921 zł,
 na 31 grudnia 2002 r. – 1.833.835 zł, w tym z tytułu podatku od nieruchomości – 1.755.418 zł,
 zaległość za 2003 r. – 614.138 zł, w tym z tytułu podatku od nieruchomości – 589.873 zł,
 zaległości za 2003 r. – 1.902.229 zł, w tym z tytułu podatku od nieruchomości – 1.804.549 zł.
Dane w zakresie podejmowanych czynności windykacyjnych.
1) Kwota zaległości w podatku od nieruchomości objęta upomnieniami wyniosła: w 2002 r. 506.215 zł, w 2003 r. – 528.560 zł.
2) Kwota zaległości podatku od nieruchomości objęta tytułami wykonawczymi wynosiła: w
2002 r. – 95.837 zł; w 2003 r. – 111.407 zł.
3) Wyegzekwowana kwota zaległości podatku od nieruchomości wraz z odsetkami wynosiła: w
2002 r. – 170.054 zł; w 2003 r. – 213.797 zł.
4) Liczba wydanych decyzji dotyczących umorzenia zaległości podatku od nieruchomości
wynosiła:
 w 2002 r.: ogółem 77, w tym pozytywnych – 55, negatywnych – 22.
 W 2003 r.: ogółem – 105, w tym pozytywnych – 70, negatywnych – 35.
4) Kwota zaległości podatku od nieruchomości objęta decyzjami wynosiła:
 w 2002 r.: ogółem – 821.121 zł, w tym pozytywne – 399.645 zł, negatywne – 421.476 zł,
17
 w 2003 r. ogółem – 479.382 zł, w tym pozytywne – 380.766 zł, negatywne – 98.616 zł.
5) Liczba wydanych w latach 2002 – 2003 decyzji umarzających podatek od nieruchomości
wynosiła: ogółem – 182, w tym pozytywnych – 125, negatywnych – 57.
6) Łącznie w latach 2002 i 2003 objęto decyzjami o umorzeniu zaległości podatku od
nieruchomości kwotę 1.300.504 zł, w tym kwota objęta decyzjami pozytywnymi wynosiła –
780.411 zł, objęta decyzjami negatywnymi – 520.092 zł.
.
1.2.5. Dochody z tytułu podatków i opłat
Na podstawie kont ksiąg pomocniczych prowadzonych w szczegółowości klasyfikacji budżetowej
do konta 901 „Dochody budżetowe” ustalono, że główne źródła dochodów własnych stanowiły, w
okresie objętym kontrolą, dochody z następujących podatków i opłat ustalanych i pobieranych przez
Gminę, których wykonanie wynosiło:
w 2002 r.
w 2003 r.
1. podatek od nieruchomości
3.648.100 zł,
3.673.735 zł,
2. podatek rolny
11.217 zł,
18.754 zł,
3. podatek leśny
15.603 zł,
17.583 zł,
4. podatek od środków transportowych
52.456 zł,
54.063 zł,
5. opłaty miejscowej
62.440 zł,
224.813 zł,
6. wpływy z opłat za zezwolenia na sprzedaż alkoholu
187.336 zł,
205.177 zł,
Do szczegółowej kontroli dochodów Gminy wytypowano dochody z podatku od nieruchomości
od osób fizycznych, osób prawnych, jednostek organizacyjnych, w tym spółek nieposiadających
osobowości prawnej, podatek od środków transportowych oraz dochody z opłat za wydane
zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, jako mające największy udział w dochodach
własnych Gminy.
1.2.5.1.Podatek od nieruchomości
Stawki podatku od nieruchomości na 2002 r. Rada Miejska ustaliła w uchwale nr
XXXIII/214/2001 podjętej 22 listopada 2001 r. w sprawie stawek podatku od nieruchomości i opłat
lokalnych na 2002 r., zmienionej uchwałą nr XXXVI/224/2001 z 21 grudnia 2001 r.. Uchwała w
sprawie stawek podatku od nieruchomości i opłat lokalnych na 2002 r. została ogłoszona w
Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego z 14 grudnia 2001 r. Nr 168, poz. 2800.
Stawki podatku od nieruchomości na 2003 r. Rada Miejska ustaliła w uchwale nr III/8/2002 z 5
grudnia 2002 r. w sprawie stawek podatku od nieruchomości i opłat lokalnych na rok 2003,
zmienionej uchwałą nr IV/13/2002 z 23 grudnia 2002 r.. Uchwała w sprawie stawek podatku od
nieruchomości i opłat lokalnych na 2003 r. została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym
Województwa Dolnośląskiego z 17 grudnia 2002 r. Nr 259, poz. 4139.
Uchwały w sprawie stawek podatku od nieruchomości na rok 2002 i 2003 weszły w życie przed
początkiem roku podatkowego.
Rada Miejska w uchwałach w sprawie stawek podatku od nieruchomości na 2002 i 2003 r.
obniżyła stawkę podatku od nieruchomości od 1 m2 powierzchni użytkowej pozostałych budynków
lub ich części stanowiących własność rolników – emerytów, którzy przekazali ziemię na rzecz
Skarbu Państwa; stawki pozostałych, wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o
podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84, ze zm., zwanej w
dalszej części niniejszego rozdziału – ustawą) przedmiotów opodatkowania ustalono:
 na 2002 r. - w wysokości wynikającej z rozporządzenia Ministra Finansów z 18 października
2001 r. w sprawie określenia górnych granic stawek kwotowych w niektórych podatkach i
opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 125, poz. 1375);
 na 2003 r. – w wysokości określonej przepisami art. 5 ust 1 ustawy.
18
W uchwałach na 2002 i 2003 rok Rada Miejska zwolniła z podatku od nieruchomości –
nieruchomości stanowiące własność Gminy, a wykorzystywane przez Ośrodek Pomocy Społecznej.
W uchwałach w sprawie podatku od nieruchomości na 2002 i 2003 rok nie dokonano zwolnień,
które stanowiłyby, w rozumieniu przepisów art. 4 pkt 1 lit. a obowiązującej do 15 października
2002 r. ustawy z 30 czerwca 2000 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy
publicznej dla przedsiębiorców (Dz. U. 60, poz. 704 ze zm.) i art. 2 ust. 2 obowiązującej od 16
października 2002 r. ustawy z 27 lipca 2002 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu
pomocy publicznej dla przedsiębiorców (Dz. U. Nr 141, poz. 1177, ze zm.).
Przepisem § 2 pkt 5 uchwały nr III/8/2002 Rada Miejska ustaliła wzory formularzy deklaracji i
informacji podatkowych.
Uchwała nr XXXIII/214/2001 z 22 listopada 2001 r. w sprawie stawek podatku od nieruchomości
i opłat lokalnych na 2002 r. została przekazana Regionalnej Izbie Obrachunkowej we Wrocławiu
przy piśmie nr B-0115/51/2001 z 26 listopada 2001 r.; uchwała nr III/8/2002 z 5 grudnia 2002 r. w
sprawie stawek podatku od nieruchomości i opłat lokalnych na 2003 r. wpłynęła do Regionalnej
Izbie Obrachunkowej – zespół w Wałbrzychu 11 grudnia 2002 r. (ustalono na podstawie poz.
1789/02 rejestru wpływających do RIO uchwał, bowiem w Gminie brak jest potwierdzenia
przekazania uchwały RIO).
Z powyższego wynika, że Gmina przekazała uchwały w sprawie stawek podatku od
nieruchomości na 2002 i 2003 rok z zachowaniem terminu określonego w art. 90 ust. 2 ustawy z 8
marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591).
Rada Miejska, przepisem § 2 ust. 3 uchwał w sprawie stawek podatku od nieruchomości na 2002 i
2003 rok Rada Miejska uchwaliła pobór podatku w formie inkasa.
W Gminie, od 1999 r. obowiązuje opłata prolongacyjna wprowadzona przez Radę Miejską
uchwałą nr IX/58/99, podjętą 18 czerwca 1999 r.
Uchwała nr XXXIII/214/2001 r. w sprawie stawek podatku od nieruchomości i opłat lokalnych na
rok 2002 była przedmiotem rozstrzygnięcia nadzorczego RIO we Wrocławiu. Uchwałą nr 173/2001
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu stwierdziło nieważność § 4 ust. 3
uchwały z powodu istotnego naruszenia art. 19 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych,
poprzez ustalenie w § 3 pkt 4 i § 4 pkt 3 uchwały, że inkasentem opłat może być fizyczna, osoba
prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, zamiast wskazania cech
indywidualizujących inkasentów. Uchwała nr III/8 2002 r. w sprawie stawek podatku od
nieruchomości na 2003 r. określająca wzory deklaracji i informacji podatkowych nie była
przedmiotem rozstrzygnięcia nadzorczego RIO.
W 2002 i 2003 roku Gmina nie dysponowała dostępem do danych ewidencji gruntów. Dla potrzeb
kontroli w zakresie realizacji w 2002 i 2003 roku dochodów z tytułu podatku od nieruchomości
Gmina uzyskała, poprzez Internet, z bazy danych Starostwa Powiatowego w Kłodzku dane o
powierzchni, rodzaju i klasie gruntów będących we władaniu wytypowanych do kontroli
podmiotów. Wyjaśnienie przyczyn braku możliwości korzystania z aktualnych danych ewidencji
gruntów prowadzonej przez Starostwo Powiatowe w Kłodzku, stanowiące załącznik nr IV/I do
protokołu kontroli złożyła Sekretarz Gminy. Wg wyjaśnienia, powodem braku możliwości
korzystania, w celach podatkowych, z danych ewidencji gruntów jest wielokrotna zmiana
oprogramowania komputerowego systemu ewidencji gruntów a wprowadzane przez Starostwo
programy komputerowe ewidencji gruntów nie współpracowały z systemem komputerowym
Gminy. Problem braku możliwości korzystania z danych ewidencji gruntów zgłosił Staroście
Kłodzkiemu Burmistrz pismem nr B-0115/117/2004 z 12 maja 2004 r., dołączonym do wyjaśnienia
Sekretarza.
Na podstawie rejestru deklaracji złożonych przez osoby prawne i jednostki organizacyjne
ustalono, że w Gminie w 2002 r. było 81 podatników, w 2003 r. – 88 podatników.
Zadeklarowana w 2002 r. przez osoby prawne i jednostki organizacyjne kwota podatku wynosiła –
2.978.812 zł, na 2003 r – 2.449.404 zł.
19
Do kontroli realizacji dochodów z tytułu podatku od nieruchomości od osób prawnych
wytypowano losowo, wg zasady - co trzeci zaewidencjonowany w rejestrze deklaracji za 2003 r. –
27 osób prawnych i jednostek organizacyjnych, w tym spółek nieposiadajacych osobowości
prawnej. Z tej grupy podatników 1 osobę prawną nie dotyczył obowiązek podatkowy w podatku od
nieruchomości za 2002 r. Kontrolą objęto podmioty, których zobowiązania podatkowe
zaewidencjonowano na następujących kontach ksiąg pomocniczych prowadzonych do konta 221
„Należności z tytułu dochodów budżetowych”: 2002 i 2003 rok nr nr 1435, 2165, 3131, 1477, 1480,
4766, 4757, 1408, 4770, 2157, 1428, 2620, 3337, 3338, 2257, 1482, 3132, 3924, 3155, 3864, 3340,
4348, 3923, 2852, 4412, 4761; 2003 r. – nr 4881.
Zadeklarowana przez wytypowane do kontroli osoby prawne i jednostki organizacyjne kwota
podatku wynosiła: w 2002 r. - 937.810 zł i stanowiła 31,48 % ogółu zadeklarowanego od tej grupy
podatników podatku; na 2003 r. – 923.582 zł i stanowiła 37,71 % ogólnej kwoty zadeklarowanego
podatku.
Ilość złożonych w 2002 r. deklaracji na podatek od nieruchomości wynosiła 26 szt., ponadto 3
podatników złożyło 7 korekt deklaracji, deklaracje po terminie określonym przepisami art. 6 ust. 9
pkt 1 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych złożyło 4 podatników. Wobec 2
podatników zwlekających ze złożeniem deklaracji organ podatkowy pismami nr nr FB/25/2002 z 13
marca 2002 r. i FB/87/2002 z 25 lutego 2002 r. podjął czynności zmierzające do ich
wyegzekwowania, wobec 2 podatników takich czynności nie podjęto.
W deklaracjach na podatek od nieruchomości i korektach deklaracji (próba 33 szt.) stawki
podatkowe poszczególnych grup przedmiotów opodatkowania zostały określone zgodnie z uchwałą
Gminy. W badanej próbie deklaracji podatkowych i korekt deklaracji stwierdzono, że powierzchnie
gruntów wykazane w 24 deklaracjach zgodne są z danymi z ewidencji gruntów; deklaracje złożone
przez 9 podatników (dotyczy, wg kont ksiąg pomocniczych podatników o numerach kont: 1435,
2165, 4761, 3131, 4766, 3340, 4412, 2852, 4766) wykazują różnice w odniesieniu do ewidencji
gruntów, w tym:
 3 podatników wykazało w deklaracjach w sprawie podatku od nieruchomości powierzchnię
gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej o 6.962,98 m2 (łącznie) wyższą
od danych wykazanych w informacji z rejestru gruntów (podatnicy wg nr kont: 2852 pow.
gruntów: wg deklaracji – 10.075,33 m2, wg ewidencji – 7.731,6 m2; różnica - 2.343,73 m2;
4412 pow. gruntów wg deklaracji 46,25 m2, wg deklaracji – 32 m2, różnica - 14,25 m2; 1435
pow. gruntów wg ewidencji – 31.705 m2, wg deklaracji – 36.310 m2, różnica – 4.605 m2).
 1 podatnik (nr konta 3980/2002 i 4766/2003) wykazał w deklaracji powierzchnię 13,2 m2
gruntów pozostałych, podmiot nie figuruje w ewidencji gruntów jako właściciel lub użytkownik
wieczysty,
 5 podmiotów wykazało powierzchnię gruntów o 22.887 m2 niższą od danych wynikających z
ewidencji gruntów, co dotyczy podatników o numerach kont:
1) nr 3340 pow. gruntów wg ewidencji – 41.975 m2, wg deklaracji – 41.915 m2, różnica – 60 m2;
2) nr 1480 pow. gruntów wg ewidencji – 5.933 m2, wg deklaracji – 5.211 m2, różnica – 722 m2;
3) nr 3131 pow. gruntów wg ewidencji – 103.749 m2, wg deklaracji 86.759 m2, różnica – 16.990
m2 ;
4) nr 2165 pow. wg ewidencji – 28.517 m2, wg deklaracji – 28.455 m2, różnica – 62 m2,
5) nr 4761 pow. gruntów wg ewidencji – 5.762 m2, wg deklaracji – 673 m2, różnica – 5.053 m2.
W badanej próbie 33 deklaracji i ich korektach nie stwierdzono nieprawidłowego określenia
przedmiotu opodatkowania.
Organ podatkowy w trybie przepisów art. 274 § 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja
podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) pismami nr nr: FB/3110/-570/04 z 9 sierpnia 2004 r.,
FB/3110- 595, 596, 597, 599, 600, 601, 602/2004 z 24 sierpnia 2002 r. i nr FB/3110-631/04 z 14
września 2004 r. wezwał podatników do poprawienia i uzupełnienia złożonych deklaracji.
20
W 2002 r. objęci kontrolą podatnicy 33 raty zobowiązania podatkowego uregulowali po terminie
płatności określonym przepisem art. 6 ust. 9 pkt 3 ustawy, przy czym od 13 rat podatku pobrano
odsetki w prawidłowej wysokości, od wpłaty 20 rat zaległości podatkowych służby finansowe nie
dokonały, stosownie do przepisów art. 55 § 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa
(Dz. U. Nr 137, poz. 926, ze zm.) - proporcjonalnego zaliczenia wpłat na poczet kwoty zaległości
podatkowej i odsetek za zwłokę. Nie pobrano należnych odsetek i od zaległych 20 rat podatku
zaniechano dochodzenia odsetek. Skutki finansowe naruszenia przepisu art. 55 § 2 Ordynacji
podatkowej wyrażone kwotą niepobranych i niedochodzonych odsetek wyniosły w 2002 r. 962,60 zł.
Ilość złożonych w 2003 r. przez wytypowane do kontroli osoby prawne i jednostki organizacyjne
nieposiadające osobowości prawnej deklaracji w sprawie podatku od nieruchomości wynosiła 27
szt., ponadto 8 podatników złożyło łącznie 10 korekt deklaracji. Deklaracje po terminie określonym
ustawą wniosło 5 podatników, z których, w stosunku do 1 podatnika organ podatkowy pismem nr
FB 389/2003 z 31.07.2003 r. podjął czynności zmierzające do jej wyegzekwowania.
W deklaracjach na podatek od nieruchomości i korektach deklaracji (próba 37 szt.) stawki
podatkowe poszczególnych grup przedmiotów opodatkowania zostały określone zgodnie z uchwałą
Rady Miejskiej. W badanej próbie deklaracji podatkowych i korekt deklaracji stwierdzono, że
powierzchnie gruntów wykazane w 28 deklaracjach i korektach deklaracji zgodne są z danymi z
ewidencji gruntów; deklaracje złożone przez 9 podatników (dotyczy, wg kont ksiąg pomocniczych
podatników o numerach kont: 1435, 2165, 4761, 3131, 4766, 3340, 4412, 2852, 4766) wykazują
różnice w odniesieniu do ewidencji gruntów, w tym:
 3 podatników wykazało w deklaracjach na podatek od nieruchomości powierzchnię gruntów
związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej o 6.962,98 m2 (łącznie) wyższą od
danych wykazanych w informacji z rejestru gruntów (nr kont podatników: 2852 pow. gruntów:
wg deklaracji – 10.075,33 m2, wg ewidencji – 7.731,6 m2; różnica - 2.343,73 m2; nr 4412 pow.
gruntów wg deklaracji 46,25 m2, wg deklaracji – 32 m2, różnica - 14,25 m2; nr 1435 pow.
gruntów wg ewidencji – 31.705 m2, wg deklaracji – 36.310 m2, różnica – 4.605 m2).
 1 podatnik (nr konta 4766) wykazał w deklaracji grunty o powierzchni 10,50 m2 związane z
prowadzeniem działalności gospodarczej, podmiot nie figuruje w ewidencji gruntów jako
właściciel lub użytkownik wieczysty gruntów,
 5 podmiotów wykazało powierzchnię gruntów o 23.835 m2 niższą od danych wynikających z
ewidencji gruntów: co dotyczy podatników o numerach kont:
1) nr 3340 - pow. gruntów wg ewidencji – 41.975 m2, wg deklaracji – 41.915 m2, różnica – 60 m2;
2) nr 1480 - pow. gruntów wg ewidencji – 5.933 m2, wg deklaracji – 5.211 m2, różnica – 722 m2;
3) nr 3131 - pow. gruntów wg ewidencji – 103.749 m2, w tym: 80.023 m2 gruntów
sklasyfikowanych jako użytki rolne, 1.180 m2 sklasyfikowanych jako grunty leśne, 22,2160 m2
sklasyfikowanych jak tereny mieszkaniowe i grunty zabudowane i 140 m2 sklasyfikowanych
jako nieużytki; podatnik (podmiot prowadzi działalność w zakresie świadczenia usług
medycznych) deklaruje: grunty o pow. 35.975 m2 związane z prowadzeniem działalności
gospodarczej; w korekcie deklaracji złożonej 22 grudnia 2003 r., obowiązującej od 1.01.2003 r.
podatnik deklaruje: podatek od nieruchomości od gruntów o pow. 34.153 m2 związanych z
prowadzeniem działalności i gruntów pozostałych o pow. 1.279 m2, oraz podatek rolny od
sklasyfikowanych jako użytki rolne gruntów o pow. 47.747 m2 i podatek leśny od gruntów o
pow. 2.540 m2. Łącznie podmiot zadeklarował do opodatkowania grunty o pow. 85.719 m2, nie
opodatkowano grunty o powierzchni 17.938 m2.
4) nr 4761 - pow. gruntów wg ewidencji – 5.762 m2, wg deklaracji – 673 m2, różnica – 5.053 m2.
5) nr 2165 - pow. wg ewidencji – 28.517 m2, wg deklaracji – 28.455 m2, różnica – 62 m2,
W deklaracjach i korektach deklaracji nie stwierdzono nieprawidłowego określenia przedmiotu
opodatkowania.
21
Do dnia zakończenia czynności kontrolnych 4 podatników (nr konta księgi pomocniczej - 4412,
2165, 3340, 4476) wyjaśniło różnice między danymi wykazanymi w deklaracjach w sprawie
podatku od nieruchomości na 2002 i 2003 r. a danymi o wielkości gruntów wynikającymi z
ewidencji gruntów oraz złożyli korekty deklaracji w sprawie podatku od nieruchomości, w wyniku
czego:
 podatnik (nr 4412) zadeklarował podatek za 2002 r. o 90,10 zł, za 2003 r. o 277,70 zł niższy od
pierwotnie deklarowanego,
 podatnik (nr 3340) zadeklarował podatek za 2002 r. o 36 zł, za 2003 r. o 37,20 zł wyższy od
pierwotnie deklarowanego,
 podatnik (nr 3340) pismem nr 261/04 przedłożonym organowi podatkowemu 4 października
2004 r. wyjaśnił, że różnicę w powierzchni gruntów wykazaną w deklaracji a wynikającą z
ewidencji gruntów stanowi wykazanie w deklaracjach podatkowych na 2002 i 2003 rok 50 %
powierzchni działki wydzielonej decyzją Urzędu Rejonowego Rządowej Administracji Ogólnej
nr GK-6011-138/96 z 26 marca 1996 r., z której wynika, że działka przeznaczona jest do
wspólnego korzystania przez użytkowników sąsiednich działek.
 podatnik (3980/2002, 4766/2003) pismami nr nr NU/ZA-N/522/2004 i NU/ZA-N/544/2004-1012 przedłożonymi organowi podatkowemu odpowiednio 24 września 2004 r. i 18 października
2004 r. wymienił adresy użytkowanych dla celów prowadzenia działalności gospodarczej działek, nie określił ich właściciela.
Pozostałe podmioty gospodarcze do dnia zakończenia kontroli nie przekazały organowi
podatkowemu wyjaśnień stwierdzonych różnic w podstawie opodatkowania.
W 2003 r. wytypowani do kontroli podatnicy 63 raty zobowiązania podatkowego uregulowali po
określonym przepisem art. 6 ust. 9 pkt 3 ustawy – terminie płatności. Od 28 rat podatku pobrano
odsetki w prawidłowej wysokości. Od wpłaty 33 rat zaległości podatkowych służby finansowe nie
dokonały, stosownie do przepisów art. 55 § 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa
(Dz. U. Nr 137, poz. 926, ze zm.) - proporcjonalnego zaliczenia wpłat na poczet kwoty zaległości
podatkowej i odsetek za zwłokę. Nie pobrano należnych odsetek i od zaległych 20 rat podatku
zaniechano dochodzenia odsetek. Skutki finansowe naruszenia przepisu art. 55 § 2 Ordynacji
podatkowej wyrażone kwotą niepobranych i niedochodzonych odsetek wyniosły w 2003 r. –
2.508,00 zł.
Nie uzyskano wyjaśnienia w sprawie zaniechania dochodzenia odsetek od regulowanych kwot
zaległości podatkowych oraz niestosowanie przepisu art. 55 ust. 2 ustawy – Ordynacja podatkowa
zobowiązującego organ podatkowy do proporcjonalnego zaliczania wpłaty na poczet kwoty
zaległości podatkowej i odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim, w dniu wpłaty, pozostaje kwota
zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę, bowiem pracownik prowadzący urządzenia
księgowe służące ewidencjonowaniu wpłat rat podatku od nieruchomości i zaległości podatkowych
– od 30 marca 2004 r. nie jest pracownikiem Gminy.
W 2002 i 2003 r. organ podatkowy nie przeprowadził kontroli podatkowych u osób prawnych.
Podatek od nieruchomości od osób fizycznych
Ilość podatników zobowiązanych do opłacania podatku od nieruchomości ustalona na podstawie
rejestru wymiarowego wynosiła: w 2003 r. – 1.842 osoby, w I pół. 2004 r. – 1.905 osób.
Przypis podatku wynosił: w 2002 r. – 1.116.437 zł; na 2003 r. - 1.503.687 zł.
Do kontroli prawidłowości wymiaru i poboru podatku za 2002 i 2003 r. wytypowano losowo 50
podatników zaewidencjonowanych w rejestrze wymiarowym 2003 r. od nr 1 do nr 50 i w rejestrze
wymiarowym podatników łącznego zobowiązania pieniężnego od nr 1 do nr 20.
Przypis podatku od wytypowanej próby podatników wynosił: w 2002 r. – 23.432,90 zł, w 2003 r. 26.235,10 zł i w ogólnej kwocie przypisanego podatku od nieruchomości stanowił: 2,1 % w 2002 r.
i 1,74 % w 2003 r.
22
Z wytypowanej do kontroli próby 70 podatników:
w 2002 r. - 52 osoby złożyły wykazy nieruchomości w terminie określonym przepisem art. 6 ust.
1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, 18 osób (podatnicy - wg rejestru wymiarowego
podatku od nieruchomości: nr nr 1, 2, 4, 9, 11, 12, 16, 22, 23, 24, 25, 26, 28, 34 i 44 oraz wg
rejestru wymiarowego łącznego zobowiązania pieniężnego nr – 2, 11 i 19) nie złożyło wykazu
nieruchomości, w tym 15 osób nie złożyło wykazów nieruchomości mimo wystąpienia
(potwierdzonych aktami notarialnymi) okoliczności uzasadniających powstanie obowiązku
podatkowego oraz stwierdzono brak wykazów od 3 osób w sytuacji zaistnienia zdarzenia
mającego wpływ na wysokość opodatkowania.
 w 2003 r. – 49 osób złożyło terminowo wykazy nieruchomości, 21 osób nie złożyło wykazów
nieruchomości, w tym: brak wykazów od 18 ww. osób, mimo istnienia okoliczności
uzasadniających powstanie obowiązku podatkowego, od 3 osób (poz. nr 7, 12 i 28 w rejestrze
wymiarowym 2003 r.) mimo zaistnienia okoliczności mających wpływ na wysokość
opodatkowania.
W obu kontrolowanych latach organ podatkowy, w sytuacjach otrzymania kopii aktów
notarialnych, zawiadomienia o zmianach w ewidencji gruntów, zawiadomienia o oddaniu do
użytku obiektów budowlanych, wpisach do ewidencji działalności gospodarczej - podejmował
czynności mające na celu ustalenie wysokości zobowiązania podatkowego.
W próbie 52 złożonych wykazach nieruchomości (18 osób nie złożyło wykazów nieruchomości) –
w wykazach złożonych przez 36 osób dane o powierzchni gruntów zgodne są z danymi ewidencji
gruntów, w wykazach 16 podatników dane o powierzchni gruntów nie są zgodne z danymi z
ewidencji gruntów, co stwierdzono u podatników zaewidencjonowanych w rejestrze wymiarowym
2003 r. w poz. nr nr 5, 6, 14, 15, 21, 23, 24, 29, 32, 34, 45, 48 oraz w rejestrze wymiarowym
łącznego zobowiązania pieniężnego za 2003 r. w poz. nr nr 1, 2, 6 i 12, przy czym niezgodność
polega na braku wykazania w wykazie bądź informacji powierzchni posiadanych gruntów, co
wynika z aktu notarialnego..
Organ podatkowy w stosunku do ww. podatników nie zastosował przepisu art. 274a § 2 ustawy –
Ordynacja podatkowa i nie wezwał ich do złożenia niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia
deklaracji.
W obu kontrolowanych latach stawki podatku zastosowane w decyzjach ustalających wysokość
podatku zgodne były z treścią uchwał.
Kontrola wykazała, że w obu kontrolowanych latach 3 podatników w wykazach nieruchomości
nieprawidłowo określiło przedmiot opodatkowania, a mianowicie:
1) Poz. nr 1 rejestru wymiarowego – w złożonym 17.09.2001 r. wykazie nieruchomości podatnik
wykazuje powierzchnię 20 m2 pomieszczeń innych niż mieszkalne związanych z prowadzeniem
działalności gospodarczej, nie wykazuje powierzchni gruntów związanych z działalnością
gospodarczą. Organ podatkowy nie wszczął w trybie art. 274a § 2 Ordynacji podatkowej
czynności sprawdzających, mających na celu wyjaśnienie wątpliwości co do rzetelności danych
zawartych w wykazie i nakazami płatniczymi na łączne zobowiązanie pieniężne nr 1 z 2002 r. i
2 z 2003 r. wymierzył wyłącznie podatek od pow. budynków związanych z działalnością
gospodarczą.
2) Poz. nr 2 rejestru łącznego zobowiązania pieniężnego – wg zaświadczenia o wpisie do ewidencji
działalności gospodarczej (nr ewidencyjny 1877/00) pod adresem posadowienia nieruchomości
podatnika prowadzona jest od 1 lipca 2000 r. - działalność gospodarcza. Podatnik nie dokonał
wynikającego z art. 6 ust. 6 ustawy – obowiązku złożenia organowi podatkowemu wykazu
nieruchomości informującego o zmianie sposobu wykorzystywania przedmiotów
opodatkowania. Organ podatkowy ustalił w 2002 i 2003 roku podatek od budynków
mieszkalnych i gruntów bez uwzględnienia w podstawie opodatkowania przedmiotów
związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Do dnia wszczęcia, przez inspektorów
RIO, czynności kontrolnych organ podatkowy nie zwrócił się, w trybie art. 274 § 1 Ordynacji

23
podatkowej
do składającego deklarację do złożenie niezbędnych wyjaśnień oraz o
skorygowanie deklaracji.
3) Poz. nr 36 wykazu nieruchomości – zgodnie z danymi ewidencji gruntów podatnik jest
właścicielem gruntu o pow. 212 m2; w złożonym 28.02.2002 r. wykazie nieruchomości podatnik
podał, że jest właścicielem gruntów o pow. 207,50 m2 a organ podatkowy od takiej powierzchni
gruntu wymierzył w 2002 i 2003 roku podatek od nieruchomości. W wykazie nieruchomości
podatnik wykazuje inne niż mieszkalne pomieszczenia związane z prowadzeniem działalności
gospodarczej a nie wykazuje pow. gruntów związanych z działalnością gospodarczą. Organ
podatkowy nie wszczął,
w trybie art. 274 § 1 Ordynacji podatkowych czynności
sprawdzających, mających na celu złożenie wyjaśnień oraz o skorygowanie deklaracji i
decyzjami nr 1764 z 2002 r. i 36 z 2003 r. wymierzył podatek wyłącznie od pow. budynków
związanych z działalnością gospodarczą.
Organ podatkowy pismami nr FB/3110 - 678, 680 i 676/04 z 4 października 2004 r. wezwał ww.
podatników do złożenia aktualnych informacji w sprawie podatku od nieruchomości.
Do dnia zakończenia czynności kontrolnych wymienieni wyżej podatnicy nie przedłożyli
organowi podatkowemu aktualnych informacji w sprawie podatku od nieruchomości, stąd nie
wyliczono skutków finansowych nieprawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania.
Na podstawie zwrotnych potwierdzeń odbioru ustalono, że decyzje ustalające wysokość podatku
w 2002 r. zostały doręczone w okresie od 15 do 25 lutego 2002 r., a ustalające wysokość podatku na
2003 r. – w okresie od 20 do 25 lutego 2003 r.
W 2002 r. 68 a w 2003 r. - 50 rat podatku zapłacono po określonym przez art. 6 ust. 7 ustawy –
terminie płatności. Od 6 rat w 2002 r. i 8 rat w 2003 r. pobrano odsetki w nieprawidłowej
wysokości a skutki finansowe z tego tytułu wyniosły: w 2002 r. – 16,40 zł, w 2003 r. – 5,75 zł
niepobranych dochodów.
W 2002 r. przy wpłacie 2 rat a w 2003 r. 1 raty nie pokrywającej kwoty zaległości i odsetek
dokonano, stosownie do treści art. 55 Ordynacji podatkowej – proporcjonalnego zaliczenia wpłaty
na poczet zaległości i odsetek.
W obu kontrolowanych latach nie stwierdzono przypadku naruszenia art. 55 Ordynacji
podatkowej polegającego na przyjęciu wpłaty wyłącznie na poczet zaległości i zaniechaniu
dochodzenia odsetek.
W 2002 r. organ podatkowy przeprowadził, na podstawie art. 281 ustawy – Ordynacja podatkowa
1 kontrolę podatkową, co zostało udokumentowane protokołem sporządzonym 26 marca 2002 r.
Kontrola nie wykazała różnic między rzeczywistymi i deklarowanymi powierzchniami przedmiotów
opodatkowania. W 2003 r. nie przeprowadzono u podatników kontroli podatkowych.
Kontrola prawidłowości deklarowania przedmiotów opodatkowania i określania wysokości
podatku przeprowadzona przez RIO u wymienionych niżej podatników (wymienieni wg numeru
pozycji rejestru wymiarowego podatku od nieruchomości lub rejestru wymiarowego łącznego
zobowiązania pieniężnego 2003 r.) wykazała następujące nieprawidłowości:
1) Poz. nr 8 rejestru wymiarowego podatku od nieruchomości – brak wykazu nieruchomości
(informacji w sprawie podatku od nieruchomości); z dokumentacji będącej w posiadaniu organu
podatkowego (akt notarialny nr 5542/98 z 20.11.1998 r. i danych ewidencji gruntów wynika, że
podatnik jest właścicielem działki gruntu i posadowionego na niej budynku. Organ podatkowy,
do dnia podjęcia czynności kontrolnych, nie zażądał, w trybie przepisów art. 274a § 1 Ordynacji
podatkowej (dotyczy 2003 r.) - złożenia wyjaśnień w sprawie przyczyn niezłożenia informacji w
sprawie podatku od nieruchomości. W trakcie prowadzenia czynności kontrolnych organ
podatkowy pismem nr FB/3110-653/2004 z 27 września 2004 r. wezwał podatnika do złożenia
informacji w sprawie podatku od nieruchomości. W obu kontrolowanych latach wymiaru
podatku dokonano od wykazanej w akcie notarialnym pow. pozostałych gruntów. W informacji
w sprawie podatku od nieruchomości przedłożonej organowi podatkowemu 4 października 2004
r. podatnik wyjaśnił, że budynek mieszkalny jest w budowie.
24
2) Poz. nr 46 rejestru wymiarowego łącznego zobowiązania pieniężnego – podatnik w wykazie
nieruchomości wykazał grunty o pow. 1040 m2, wg danych ewidencji gruntów i wypisu z
rejestru dzierżawców gruntów Gminy podatnik posiada grunty o powierzchni 640 m2 i dzierżawi
grunty o powierzchni 361m2, łącznie 1001 m2. Organ podatkowy ustalił w 2002 i 2003 roku
podatek od gruntów o powierzchni 1001 m2 bez dokonania w trybie przepisów art. 274 § 2
Ordynacji podatkowej – czynności sprawdzających, poprzez zwrócenie się do składającego
wykaz nieruchomości o złożenie niezbędnych wyjaśnień oraz o skorygowanie wykazu,
wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w wykazie poddaje w wątpliwość.
3) Poz. nr 4 rejestru wymiarowego podatku od nieruchomości – powierzchnia gruntów wg wykazu
nieruchomości i wypisu z rejestru gruntów wynosi 1040 m2, organ podatkowy ustalił wysokość
podatku od nieruchomości na 2002 r. od 1024 m2 gruntu. Różnica wielkości przedmiotu
opodatkowania wynosiła 26 m2 a nieustalona i nie pobrana w 2002 r. kwota podatku – 26 x 0,09
zł = 2,30 zł. W 2003 r. do ustalenia kwoty podatku organ podatkowy przyjął powierzchnię
gruntów zgodną z wykazem nieruchomości.
4) poz. nr 49 rejestru wymiarowego podatku od nieruchomości – wg złożonego 11.08.1999 r.
wykazu nieruchomości podatnik jest właścicielem gruntu o pow. 1.369 m2, co potwierdza wypis
z rejestru gruntów, natomiast organ podatkowy wymierzył podatek od gruntów o pow. 1.368 m2,
różnica podstawy opodatkowania – 1m2. Wg kopii aktu notarialnego (nr 10095/99) podatnik jest
właścicielem posadowionych na gruncie budynków gospodarczych, których nie ujawnił w
wykazie nieruchomości. Organ podatkowy do dnia podjęcia czynności kontrolnych przez
inspektorów ds. kontroli z RIO nie przeprowadził, w trybie art. 274 § 2 Ordynacji podatkowej,
czynności sprawdzających poprzez zwrócenie się do składającego wykaz nieruchomości o
złożenie niezbędnych wyjaśnień oraz o skorygowanie wykazu, wskazując przyczyny, z powodu
których informacje zawarte w wykazie poddaje w wątpliwość.
Pismami nr FB/3113-679, 681 i 673 /04 z 4 października 2004 r. organ podatkowy wezwał ww.
osoby do złożenia aktualnej informacji w sprawie podatku od nieruchomości.
Do dnia zakończenia czynności kontrolnych podatnicy wymienieni w poz. 2, 4 i 4 nie przedłożyli
organowi podatkowemu aktualnych informacji w sprawie podatku od nieruchomości.
W obu kontrolowanych latach nie dokonywano poboru podatku w drodze inkasa.
Wyjaśnienie w sprawie przyczyn naruszania w postępowaniu podatkowym ustawowego terminu
załatwiania spraw, zaniechania dokonywania czynności sprawdzających złożonych przez
podatników deklaracji w sprawie podatku od nieruchomości, wykazów nieruchomości i informacji
w sprawie podatku od nieruchomości oraz zaniechania wezwania podatnika do złożenia deklaracji
w sytuacji nie złożenia ich w ustawowym terminie, stanowiące załącznik nr IV/2 do protokołu
kontroli złożyła inspektor ds. wymiaru podatków i kontroli podatkowej.
W wyjaśnieniu, inspektor ds. wymiaru podatków i kontroli podatkowej jako przyczynę
nieterminowego załatwiania spraw podatkowych wskazał na konieczność zebrania obszernego
materiału o sytuacji ekonomicznej i społecznej podatnika oraz wnikliwego i szczegółowego
analizowania złożonej dokumentacji co wydłużyło czas załatwienia poszczególnych spraw.
Zaniechanie dokonywania czynności sprawdzających przedłożonych deklaracji, wykazów oraz
informacji w sprawie podatku od nieruchomości spowodował brak dostępu do danych ewidencji
gruntów. Na zaniechanie wzywania podatników do złożenia deklaracji w sprawie podatku od
nieruchomości w sytuacji jej niezłożenia w ustawowym terminie miała wpływ dokonana w 2003 r.
zmiana przepisów dotyczących opodatkowania gruntów oraz ciągłe aktualizowanie przez Starostwo
Powiatowe w Kłodzku - oznaczenia gruntów, powodujące, zdaniem inspektora, konieczność
zweryfikowania, w celach podatkowych, oznaczenia gruntów terenu Gminy, co przy dużym
obciążeniu pracą spowodowało niewywiązywanie się pracownika z ciążącego na nim obowiązku
dokonywania czynności sprawdzających.
Umorzenia zaległości podatku od nieruchomości
25
W 2002 r. Burmistrz wydał 42 decyzje w sprawie umorzenia zaległości w podatku od
nieruchomości, w 2003 r. – 59 decyzji umarzających zaległości w podatku od nieruchomości. Do
kontroli prawidłowości umarzania zaległości podatkowych wytypowano losowo z 2002 r. - 26
kolejnych decyzji dotyczących umorzenia zaległości podatkowych o numerach: 39, 41, 42, 45, 48,
54, 56, 60, 61, 64, 65, 71, 72, 75, 76, 79, 81, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 93, 94 i 95; z 2003 r. – 31
kolejnych decyzji dotyczących umorzenia zaległości w podatku od nieruchomości, o numerach: 2,
3, 4, 5, 7, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 17, 18, 22, 24, 25, 26, 27a, 30, 31, 33, 34, 35, 36, 37, 38,
39, 40 i 41. Łącznie kontrolą objęto 57 decyzji. Ustalono, że we wszystkich objetych kontrolą
decyzjach o umorzenie zaległości (próba - 57 decyzji), sprawy z wniosków podatników dotyczące
umorzenia zaległości organ podatkowy załatwił w trybie art. 207 ustawy – Ordynacja podatkowa, tj.
w drodze decyzji.
Objęte kontrolą decyzje podatkowe (próba - 57 decyzji) zawierały wymagane przez art. 210 § 4
Ordynacji podatkowej – uzasadnienie faktyczne.
Ustalono, że organ podatkowy w 2002 i 2003 roku nie stosował przepisu art. 67 § 4 Ordynacji
podatkowej i nie wydał z urzędu decyzji o umorzeniu zaległości podatkowych.
W objetych kontrolą decyzjach (próba 57 – decyzji) instytucję umorzenia stosowano wyłącznie do
zaległości podatkowych.
W objętej kontrolą próbie decyzji – 22 zostało złożonych przez przedsiębiorców (decyzje nr nr 39,
42, 45, 48, 54, 56, 76, 79, 81, 88 i 93 z 2002 r.; nr nr 2, 3, 7, 13, 14, 16, 22, 31, 38, 39 i 40 z 2003
r.). W postepowaniu podatkowym organ zastosował przepisy ustawy z 30 czerwca 2000 r. o
warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców i ustawy z 27
lipca 2002 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców.
W 2002 i 2003 roku decyzje o umorzeniu zaległości podatkowych wydawał Burmistrz i Zastępca
Burmistrza, upoważniony przez organ podatkowy pismem z 20 listopada 2002 r. do wydawania
decyzji, postanowień i zaświadczeń z zakresu podatków i opłat pobieranych przez Gminę.
W próbie 57 objetych kontrolą decyzji podatkowych – 26 zostało wydanych z naruszeniem
określonego przez art. 139 § 1 Ordynacji podatkowej – terminu załatwienia sprawy. Spośród 26
decyzji wydanych z naruszeniem terminu załatwienia sprawy – 19 wydano po upływie 1 miesiąca, -7 o numerach 41/02, 7/03,14/03, 16/03, 22/03, 27a/03, 31/03, 41/03) – po upływie 2 miesięcy.
W objętej kontrolą próbie 57 decyzji – 30 wydanych decyzji uwzględniało w całości wniosek
strony, w 7 decyzjach organ podatkowy nie uwzględnił wniosku strony, w 15 decyzjach organ
podatkowy w części uwzględnił wniosek strony. Przed wydaniem decyzji odmownych i w części
odmownych (22 decyzje o numerach: z 2002 r. – 39, 87, i 88; z 2003 r. – 12, 13, 16, 24, 30, 37, 2,
3,7, 10, 11,17, 18, 22, 27, 33, 36, 38, i 39) – organ podatkowy przed wydaniem decyzji wyznaczył
stronie, stosownie do przepisu art. 200 § 1 Ordynacji podatkowej, postanowieniem - 7 dniowy
termin do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego.
Organ podatkowy, w sytuacji nie załatwienia sprawy w terminie (26 przypadków) nie stosował
przepisu art. 140 Ordynacji podatkowej, zobowiązującego do powiadomienia o tym fakcie stronę
postępowania.
Nie stwierdzono, aby w postępowaniach podatkowych zakończonych wydaniem objetych kontrolą
57 decyzji o umorzenie zaległości podatkowych – brali udział pracownicy Urzędu podlegający
wyłączeniu od udziału w postepowaniu na podstawie art. 130 Ordynacji podatkowej.
Nie stwierdzono wydania przez Burmistrza decyzji w sytuacji wystąpienia wymienionych w art.
132 Ordynacji podatkowej – przesłanek do wyłączenia organu.
Kontrola wykazała również, że organ podatkowy decyzjami nr 41/02 i 27a/03 uwzględnił wniosek
strony o umorzenie zaległości w podatku od nieruchomości wniesiony w sytuacji gdy zaległości
jeszcze nie powstały. Organ podatkowy wszczął postępowanie i wydał, z naruszeniem terminu,
decyzje w całości uwzględniające wniosek stron. Organ podatkowy nie potraktował wniosku
podatnika złożonego w 2003 r. zgodnie z przepisem art. 165a Ordynacji podatkowej - jako nie
wszczynającego postępowania i nie wydał postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania.
26
Naruszenie, przez organ podatkowy terminu załatwienia ww. spraw spowodowało powstanie
zaległości podatkowych w kwotach: decyzja 41/02 r. – 234, zł i odsetki – 6,30 zł; decyzja 27a/03 –
3.646,30 zł.
Przestrzeganie zasad rachunkowości podatkowej
W jednostce nie ustalono odrębnego planu kont dla ewidencji podatkowej. W zakładowym
planie kont uwzględniono prowadzenie dla ewidencji podatków i opłat urządzeń księgowych
wymienionych w rozporządzeniu Ministra Finansów z 25 maja 1999 r. w sprawie zasad
rachunkowości i planu kont dla prowadzenia ewidencji podatków i opłat dla organów podatkowych
jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. NR 50, poz. 511 ze zm.).
Ewidencja podatków prowadzona jest komputerowo, przy użyciu programu RADIX WIP 5.27.
Jednostka na dzień kontroli nie posiadała, wymaganego przepisem art. 10 ust. 1 pkt 3 lit. c
ustawy o rachunkowości – opisu stosowanego do ewidencji podatków i opłat systemu
informatycznego, który zawierałby wykaz stosowanych programów wraz z opisem algorytmów i
parametrów oraz programowych zasad ochrony danych, a także określenia wersji oprogramowania i
daty rozpoczęcia jego eksploatacji.
Wyjaśnienie w sprawie przyczyn braku opisu systemu informatycznego stosowanego w ewidencji
podatków i opłat, stanowiące załącznik nr IV/3 do protokołu kontroli złożyła Skarbnik Gminy.
W wyjaśnieniu, jako przyczynę braku w dokumentacji opisującej przyjęte w jednostce zasady
rachunkowości - opisu systemu informatycznego stosowanego dla ewidencji podatków Skarbnik
wskazała na krótki okres zatrudnienia oraz ilość i złożoność niezbędnych do natychmiastowego
wykonania prac, co uniemożliwiło uzupełnienie funkcjonującej w Urzędzie dokumentacji opisującej
stosowaną w Gminie politykę rachunkowości.
Przyczyny braku ochrony danych wskazane przez Skarbnika omówiono w rozdziale II pkt 1.
Stosowany w jednostce, dla ewidencji podatków plan kont zgodny jest z rozporządzeniem
Ministra Finansów z 25 maja 1999 r. w sprawie zasad rachunkowości i planu kont dla prowadzenia
ewidencji podatków i opłat dla organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego.
Na podstawie kont ksiąg pomocniczych prowadzonych w 2002 i 2003 roku dla 27 osób prawnych
i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej ustalono, że w jednostce w obu
kontrolowanych latach ewidencję analityczną do konta 221 „Należności z tytułu dochodów
budżetowych” prowadzono zgodnie z przepisem § 13 ust. 4 ww. rozporządzenia Ministra Finansów,
tj. z podziałem na dłużników, wg podziałek klasyfikacji budżetowej.
W objętej kontrolą próbie 27 podatników – 10 osób prawnych i jednostek organizacyjnych
dokonywało wpłaty odsetek od zaległości podatkowych. Stwierdzono, że księgowań rozrachunków
z tymi podatnikami (10 osób) dokonano niezgodnie z przepisem § 16 pkt 1 lit. b ww.
rozporządzenia Ministra Finansów, nie dokonywano bowiem na stronie Wn konta podatnika
księgowań naliczonych odsetek za zwłokę w kwocie wpłaconej. Z dekretacji zamieszczonej na
źródłowych dowodach księgowych z 2002 r. nr nr WB/7, WB/15, RK/26, WB/45, WB/53, WB/55,
WB/61, WB/76, WB/82, WB/88, WB/96, WB/137, WB/138, WB/140, WB/141, WB/163, WB/168,
WB/247, WB/248; z 2003 r. nr nr: WB/198, RK/3562, WB/1769, WB/1933, WB/1973, WB/2366,
WB/2727, WB/3351, WB/3552, WB/3912, dokumentujących wpłatę odsetek od zaległości
podatkowych a wskazującej ujęcie odsetek: Wn 130 Ma 750 wynika, że w jednostce nie zachowano
wymaganej przez § 15 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów korespondencji między Wn
konta 221 a Ma konta 750 w zakresie naliczonych odsetek za zwłokę.
Kontrola wykazała, że zabezpieczone należności hipotecznie nie zostały zaewidencjonowane
zgodnie z przepisem § 13a rozporządzenia w sprawie zasad rachunkowości i planu kont dla
prowadzenia ewidencji podatków i opłat (...), tj. w urządzeniu księgowym – konto 226
„Długoterminowe należności budżetowe”. Na podstawie wydanych w 2002 i 2003 roku
zawiadomień Wydziału Ksiąg Wieczystych Sadu Rejonowego w Kłodzku o wpisie hipoteki
ustalono, że w 2002 r. zabezpieczono hipoteką kwotę 253.146,98 zł zaległości podatkowych,
wykreślono hipotekę przymusową w kwocie 16.593 zł; w 2003 r. zabezpieczono hipoteką
27
486.889,50 zł zaległości podatkowych, wykreślono hipotekę przymusową w kwocie 25.254,20 zł;
Na podstawie zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej planu kont Urzędu Miasta
sporządzonego wg stanu na 31 grudnia 2002 r. i 31 grudnia 2003 r. ustalono, że w 2002 i 2003 roku
konto 226 służące ewidencji długoterminowych należności budżetowych, w tym zabezpieczonych
hipotecznie nie wykazywało obrotów i na koniec okresu sprawozdawczego – salda, z czego wynika,
że ustanowienie hipoteki dla należności zabezpieczonych hipotecznie i zwolnienia hipoteki nie
zostało objęte ewidencją konta 226.
Wyjaśnienie w sprawie przyczyn nieobjęcia ewidencją konta 226 „Długoterminowe należności
budżetowe” należności podatkowych zabezpieczonych hipotecznie, stanowiące załącznik nr IV/4
do protokołu kontroli złożyła Skarbnika Gminy. Jako przyczynę nie objęcia ewidencją konta 226
należności zabezpieczonych hipotecznie Skarbnik wskazała na niedostateczną pojemność programu
komputerowego WIP, stosowanego do ewidencji należności budżetowych. Wyjaśnienie zawiera
również informację, że Gmina zakupiła dodatkowy moduł rozszerzający ilość możliwych do
zaewidencjonowania należności z 15 posiadanych dotychczas do 99.
Sprawozdawczość budżetowa w zakresie podatku od nieruchomości
Kontrolą objęto sporządzone przez kierownika jednostki następujące sprawozdania dotyczące
dochodów budżetowych, a mianowicie:
 sprawozdania z wykonania dochodów budżetowych za okres: od 1stycznia 2002 r. do 31
grudnia 2002 r., od 1 stycznia 2002 r. do 30 czerwca 2002 r., od 1 stycznia 2003 r. do 31grudnia
2003 r.
 sprawozdania Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych za okres: od 1
stycznia 2002 r. do 31 stycznia 2002 r., od 1 stycznia 2003 r. do 30 czerwca 2003 r. i od 1
stycznia 2003 r. do 31 grudnia 2003 r.
Stwierdzono, że dane wykazane w sprawozdaniach Rb-PDP z wykonania podstawowych
dochodów podatkowych za rok 2002, I półrocze 2003 r. i za rok 2003 w zakresie poszczególnych
źródeł dochodów zgodne są z danymi wykazanymi w sprawozdaniach Rb-27S za rok 2002, za I
półrocze 2003 r. i za rok 2003.
Kwota dochodów wykazanych w objętych kontrolą sprawozdaniach z wykonania podstawowych
dochodów podatkowych zgodna jest z danymi kont ksiąg pomocniczych roku 2002 i 2003 (rozdz.
75621 § 001 i 002, rozdz. 75615 i rozdz. 75616 § § 031, 032, 033, 034, 035, 041, 046, 050 i 051)
prowadzonych do konta 901 „Dochody budżetowe” księgi głównej planu kont budżetu Gminy.
Kontrola prawidłowości wykazywania w sprawozdaniach z podstawowych dochodów
podatkowych danych o kwotach skutków obniżenia górnych stawek podatku i udzielonych ulg,
odroczeń, umorzeń, zwolnień przeprowadzona na podstawie: księgi rachunkowej pn. „wykaz
gruntów i pozostałych budynków stanowiących własność rolników – emerytów, którzy przekazali
ziemię na rzecz skarbu państwa”, stanowiącej bazę podstawy opodatkowania podmiotów objetych
ulgą w podatku od nieruchomości, decyzji o umorzeniu, rozłożeniu na raty i odroczeniu terminu
płatności należności z tytułu podatku od nieruchomości za 2002 i 2003 rok oraz deklaracji w
sprawie podatku od nieruchomości za 2003 r. złożonej przez Ośrodek Pomocy Społecznej w
Kudowie – Zdroju, zwolniony z podatku od nieruchomości uchwałą Rady Miejskiej wykazała:
 zgodność kwot skutków obniżenia górnych stawek podatku wykazanych w sprawozdaniach za
2002 rok, I półrocze 2003 roku i 2003 rok z danymi bazy dotyczącej podstawy opodatkowania
podmiotów korzystających z ulgi w podatku od nieruchomości,
 niezgodność kwot skutków udzielonych ulg, umorzeń, odroczeń itp. wykazanych w
sprawozdaniu za rok 2002 z danymi wynikającymi z decyzji o ich udzieleniu; w sprawozdaniu
wykazano kwotę udzielonych ulg, zwolnień, odroczeń itp. w wysokości 351.890 zł, w tym w
podatku od nieruchomości - 344.269 zł, w podatku od środków transportowych – 7.621 zł.. Wg
decyzji kwota skutków udzielonych ulg, umorzeń, odroczeń itp. w podatku od nieruchomości
wynosi – 342.929 zł, różnica - 1.340 zł, w podatku od środków transportowych – 7.621 zł. Nie
wykazano wynikających z decyzji skutków udzielonych ulg, umorzeń, odroczeń itp. w podatku
28
rolnym w wysokości – 79,40 zł i w podatku leśnym w wysokości 32,30 zł. Wobec powyższego
skutki udzielonych w I półroczu 2002 r. ulg, umorzeń, odroczeń itp. wg decyzji o ich udzieleniu
wynosiły – 350.662 zł. Różnica między danymi wykazanymi w sprawozdaniu a wynikającymi z
decyzji wynosi 1.228 zł.
 niezgodność kwoty skutków zwolnień z podatku od nieruchomości wykazanych w
sprawozdaniach za I półrocze 2003 roku i rok 2003 (w sprawozdaniach nie wykazano kwoty
skutków wynikających ze zwolnienia nieruchomości Ośrodka Pomocy Społecznej udzielonego
uchwałą Rady Miejskiej); wykazane w sprawozdaniach kwoty skutków udzielonych ulg,
umorzeń, odroczeń, zwolnień itp. w wysokości: 70.893 zł w I pół. 2003 r. i 242.967 zł za 2003 r.
wynikają z decyzji o ich udzieleniu; kwota podatku od nieruchomości wykazana w deklaracji
przez Ośrodek Pomocy Społecznej wynosi 497 zł, przy czym kwota ta dotyczy wyłącznie
podatku od budynków pozostałych, w deklaracji nie wyszczególniono powierzchni posiadanych
gruntów. Z powyższego wynika, że kwoty skutków finansowych wykazane w kolumnie 4
sprawozdań nie obejmują zwolnienia z podatku Ośrodka Pomocy Społecznej. Różnica między
kwotą skutków udzielonych ulg, odroczeń, umorzeń, zwolnień itp. wykazaną w sprawozdaniu a
kwotą wykazaną w deklaracji wynosi: w I półroczu 2003 r. – 149 zł, za 2003 r. – 497 zł.
Wyjaśnienie przyczyn różnic danych o skutkach udzielonych ulg, umorzeń, zwolnień itp.
wykazanych w sprawozdaniach Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych za I
półrocze 2003 r. i za 2003 r., stanowiące załącznik nr IV/5 do protokołu kontroli złożyła Skarbnik
Gminy. Z wyjaśnienia wynika, że przyczyną niewykazania w sprawozdaniu danych o skutkach
udzielonego przez Radę Miejską zwolnienia z podatku od nieruchomości Skarbnik Gminy wskazała
na krótki okres zatrudnienia, ilość i złożoność niezbędnych do wykonania prac związanych ze
sporządzeniem sprawozdań budżetowych za I półrocze 2003 r. oraz brak wprowadzenia przez
poprzedniego Skarbnika w problematykę finansów publicznych i finanse Gminy.
Nie uzyskano
wyjaśnienia w sprawie przyczyn wykazania w sprawozdaniu z Rb-PDP z wykonania podstawowych
dochodów podatkowych za 2002 r. danych o skutkach udzielonych ulg, umorzeń, zwolnień itp.
niezgodnych z danymi wynikającymi z decyzji o ich udzieleniu, bowiem Skarbnik sporządzający
sprawozdanie od 10 sierpnia 2003 r .nie jest pracownikiem Gminy.
Podejmowanie czynności windykacyjnych
Ewidencja upomnień prowadzona jest wg wzoru załącznika nr 3 a ewidencja tytułów
wykonawczych wg wzoru załącznika nr 4 do rozporządzenia Ministra Finansów z 22 listopada 2001
r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji (Dz. U. Nr 137, poz. 1541, ze zm.).
Do kontroli terminowości wysyłania upomnień wytypowano osoby fizyczne będące dłużnikami z
tytułu zapłaty II raty podatku za 2002 r. i II raty podatku za 2003 r. oraz osoby prawne zalegające z
zapłatą I i II raty podatku za 2003 r.. Jako dotrzymanie przez organ podatkowy terminu wysłania
upomnienia przyjęto te przypadki, w których upomnienie wysłano przed terminem zapłaty kolejnej
raty podatku.
Z ksiąg rachunkowych pn. „wykaz zaległości – 07 zobowiązanie podatkowe” sporządzonych wg
stanu na 14 września 2002 r. (zaległości w zapłacie II raty podatku za 2002 r.), i na 14 września
2003 r.” (zaległości w zapłacie II raty podatku za 2003 r.) oraz „wykaz zaległości – 03 podatek od
nieruchomości” - sporządzonych wg stanu na 28 lutego 2003 r. i wg stanu na 14 marca 2003 r.
wynika, że z zapłatą II raty podatku za 2002 r. zalegało 247 a z zapłatą II raty podatku za 2003 r. 275 podatników, osób fizycznych. Z zapłatą I raty podatku za 2003 r. zalegało 22 a z zapłatą II raty
podatku za 2003 r. – 34 podatników, osób prawnych.
Próba podatników objęta kontrolą terminowości wysyłania upomnień wynosiła łącznie – 578.
Kontrola wystawionych w 2002 i 2003 roku upomnień wykazała, że z objętej kontrolą próby
podatników – upomnienie w terminie wysłano do 32 osób fizycznych, do osób prawnych
zalegających z zapłatą I i II raty zobowiązania podatkowego nie wysłano w terminie – upomnienia;
grupa dłużników, do których nie wysłano w terminie upomnienia wynosi 545 osób. Z tej grupy
29
upomnienia po terminie wysłano do 320 osób (w 2002 r. – do 150 osób fizycznych i 11 osób
prawnych; w 2003 r. - do 149 osób fizycznych i 10 osób prawnych.). Nie objęto upomnieniami
zaległości w zapłacie II raty podatku od osób fizycznych za 2002 i 2003 r. odpowiednio: 95 i 94
osoby oraz 45 osób prawnych zalegających z zapłatą I i II raty zobowiązania podatkowego za
2003 r..
Zaległości osób fizycznych w zapłacie:
 II raty podatku za 2002 r. wynosiły – 86.448,40 zł,
 II raty podatku za 2003 r. – 90.943,40 zł.
Zaległości osób prawnych z tytułu I raty podatku za 2003 r. wynosiły – 50.855,54 zł, II raty
podatku za 2003 r. – 54.894,35 zł.
Na podstawie ewidencji upomnień 2002 i 2003 roku ustalono, że przed upływem terminu zapłaty
kolejnej raty podatku wystawiono łącznie 33 upomnienia (wszystkie dotyczyły osób fizycznych), w
tym w 2002 r. 2 upomnienia, w 2003 r. 31 upomnień.
Upomnieniami wystawionymi w terminie objęto 6.119,80 zł zaległości osób fizycznych z tytułu II
raty podatku za 2002 r. (co stanowi 7,1 % ogółu zaległości tej raty podatku) i 39.065,90 zł
zaległości osób fizycznych z tytułu zaległości w zapłacie II raty podatku za 2003 r.,
Upomnieniami wystawionymi po terminie (6, 16 i 23 grudnia 2002 r., 13 maja 2003 r., 20, 25 i 29
września 2003 r., 29 listopada 2003 r. oraz 6 i 13 grudnia 2003 r.) objęto zaległości:
 osób fizycznych z tytułu II raty podatku za 2002 r. w wysokości 42.545 zł (49,21 % ogółu
zaległości tej raty podatku,
 zaległości osób fizycznych z tytułu zapłaty II raty podatku za 2003 r. w wysokości 42.213,40 zł (
46,42 % ogółu zaległości tej raty podatku),
 zaległości osób prawnych z tytułu I raty podatku za 2003 r. w wysokości 16.827 zł (33,1 %
ogółu zaległości tej raty podatku),
 zaległości osób prawnych z tytułu II raty podatku za 2003 r. w wysokości – 25.825,60 zł (47,05
% ogółu zaległości tej raty podatku).
Na podstawie kont ksiąg pomocniczych 32 dłużników podatku od nieruchomości, którym Gmina
wysłała upomnienie przed upływem terminu zapłaty kolejnej raty podatku (2951, 3134, 2878, 114,
1186, 168, 177, 212, 229, 296, 264, 270, 2034, 1259, 548, 601, 634, 3897, 652, 1756, 3997, 2865,
1386, 2675, 1398, 782, 2233, 838, 884, 2017, 3928 i 1355) ustalono, że żaden z dłużników nie
dokonał wpłaty zaległości podatkowej a na podstawie ewidencji tytułów wykonawczych za 2002 i
2003 rok ustalono, że w Gmina – wierzyciel należności pieniężnych, w ww. sytuacji nie
zastosowała przepisu § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 listopada 2001 r. w sprawie
wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym (Dz. U. Nr 137, poz. 1541,
ze zm.) i po upływie terminu określonego w upomnieniu nie wystawiła tytułów wykonawczych.
Celem zabezpieczenia wykonania zobowiązań podatkowych Gmina 2002 i 2003 r. ustanowiła 41
hipoteki, co ustalono na podstawie zawiadomień Wydziału Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w
Kłodzku DKw. nr nr: z 2002 r. – 2264, 2265, 2592, 2852, 4712, 4713, 4715, 4716, 4717, 4718,
4719, 4720, 4721, 4722, 4725, 4927, 5586; z 2003 r. – 628, 1543, 1544, 1784, 2886, 4095, 4096,
4097, 4098, 4099, 4101, 4102, 4103, 4104, 7234, 7235, 7236, 7237, 7283, 7578, 7579, 7580, 7581,
8065. Zabezpieczeniem hipotecznym objęto łącznie: w 2002 r. – 253.146,98 zł, w 2003 r. –
486.889,50 zł zaległości podatku od nieruchomości. Nie ustanowiono zastawów skarbowych.
1.2.5. Podatek od środków transportowych
W Gminie w latach 2003 i 2004 obowiązywały stawki podatku od środków transportowych
określone przez Radę Miejską uchwałami nr nr III/9/2002 z 5 grudnia 2002 r. i XV/90/2003 z 15
grudnia 2003 r.. Uchwała nr XVII/90/2003 została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym Wojewody
Dolnośląskiego Nr 241, poz. 4029.
Ustalone przez Radę Miejską roczne stawki podatku od środków transportowych na 2003 r. nie
przekroczyły kwot określonych w art. 10 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych; na 2004 r.
- nie przekroczyły kwot określonych obwieszczeniem Ministra Finansów z 31 października 2003 r.
30
w sprawie wysokości górnych granic stawek kwotowych w podatkach i opłatach lokalnych (M.P. Nr
51, poz. 804).
Wg prowadzonego w referacie Finansowo – Budżetowym wykazu podatników obowiązek
podatkowy w podatku od środków transportowych ciążył w 2003 r. na 41 osobach, w tym 7
osobach prawnych i 34 osobach fizycznych, w okresie od 1 stycznia 2004 r. do 30 czerwca 2004 r.
na 34 osobach, w tym na 6 osobach prawnych i 28 osobach fizycznych.
Przypis podatku od środków transportowych dokonany na podstawie złożonych deklaracji
wynosił: w 2003 r. – 60.651,20 zł, w tym od osób prawnych - 10.855 zł, od osób fizycznych –
610 zł; na 2004 r. – 44.188,20 zł, w tym od osób prawnych - 6.578,20 zł., od osób fizycznych –
37.610 zł.
Dochody z podatku od środków transportowych ustalone na podstawie kont księgi pomocniczej
dz. 756 rozdz. 75615 i 75616 § 034 (2003 r.) i dz. 756 rozdz. 75615 § 34 (2004 r.) prowadzonych
do konta księgi głównej 901 „Dochody budżetowe wyniosła: w 2003 r.- 54.063 zł, w tym: od osób
prawnych – 8.622 zł, od osób fizycznych – 45.441 zł; w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2004 r.
– łącznie od osób prawnych i fizycznych - 24.231 zł, (wg księgi rachunkowej „wykaz podatników
na 30.06.2004 r.” prowadzonej odrębnie dla osób prawnych i osób fizycznych – wpłaty podatku od
środków transportowych od osób prawnych wyniosły 1.708 zł, osób fizycznych - 22.523,90 zł).
Kontrolą prawidłowości ustalania i poboru podatku oraz terminowości regulowania zobowiązania
podatkowego w podatku od środków transportowych objęto, wytypowanych losowo, 6 osób
prawnych oraz 10 osób fizycznych. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przedłożonych przez
właścicieli środków transportowych deklaracji na podatek od środków transportowych i ich korekt
oraz kont ksiąg pomocniczych nr nr 2618, 1546, 3131, 1465, 4772, 4567, 1303, 1097, 1504, 2484,
1500, 291, 1717, 510, 654, 2017 prowadzonych do konta 221 „Należności z tytułu dochodów
budżetowych.
Wyniki kontroli przedstawiono w załączniku nr IV/6 do protokołu kontroli.
Kontrola wykazała, że w 2003 r. – 5 zobowiązanych a w 2004 r. – 7 zobowiązanych złożyło
deklaracje na podatek od środków transportowych po określonym przez art. 9 ust. 6 pkt 1 ustawy o
podatkach i opłatach lokalnych – terminie do ich złożenia. W 2003 r. wobec 2 zobowiązanych a w I
półroczu 2004 r. wobec 4 zobowiązanych zalegających ze złożeniem deklaracji podatkowych organ
podatkowy podjął w trybie art. 274a § 1 Ordynacji podatkowej czynności sprawdzające celem
złożenia wyjaśnień w sprawie przyczyn niezłożenia deklaracji.
Deklaracje na podatek od środków transportowych na 2003 r. złożone przez 7 właścicieli środków
transportowych, na 2004 r. złożone przez 1 właściciela środków transportowych nie zawierają daty
wpływu, co uniemożliwia stwierdzenie dotrzymania ustawowego terminy złożenia deklaracji.
W wyniku przeprowadzonych czynności sprawdzających organ podatkowy pismem nr
FB/171/2002 z 7.04.2003 r., FB/3114/181/2004 z 23.03.2004 r. wezwał podatnika (poz. 4
załącznika) do poprawnego sporządzenia deklaracji na 2003 i 2004 rok, a podatnika wymienionego
w poz. 5 załącznika, który wg wykazu sporządzonego 14 października 2003 r. przez Starostwa
Powiatowe w Kłodzku jest właścicielem pojazdu, a nie dopełnił wynikającego z przepisu art. 9 ust.
6 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych obowiązku skorygowania deklaracji pismem nr
FB/15/2003 z 16.10.2003 r. – do złożenia wyjaśnień w sprawie przyczyn jej niezłożenia.
Na skutek przekazanych wezwań podatnicy sporządzili i przekazali organowi podatkowemu
prawidłowo sporządzone deklaracje na 2003 i 2004 rok oraz skorygowaną deklarację na 2003 r.
uwzględniającą zmianę w posiadaniu środków transportowych.
Objęci kontrolą podatnicy podatku od środków transportowych w złożonych na 2003 i 2004 rok
deklaracjach podatkowych do wyliczenia wysokości podatku zastosowali stawki podatku zgodne z
uchwalonymi przez Radę Miejską i prawidłowo wyliczyli wysokość zobowiązania podatkowego.
Kontrola terminowości regulowania zobowiązania podatkowego wykazała, że I ratę podatku za
2003 r., w terminie określonym przepisem art. 11 ust. 2 pkt 1 ustawy, uregulowało 2 podatników
(poz. nr 1 i 6 załącznika), II ratę – 4 podatników (nr 1, 6, 12 i 14 załącznika), I ratę zobowiązania
podatkowego za 2004 r. – 4 podatników (poz. nr 6, 8, 12 i 14 załącznika).
31
Od 8 podatników (poz. nr 2, 5, 7, 8, 9, 10, 11 i 13 załącznika) regulujących raty zobowiązania
podatkowego po ustawowym terminie płatności organ podatkowy pobrał odsetki w prawidłowej
wysokości. Wobec 2 podatników (poz. nr 10 i 14) regulujących I ratę podatku za 2003 r. po
ustawowym terminie płatności organ podatkowy nie zastosował przepisu art. 55 ust. 2 Ordynacji
podatkowej i nie zaliczył dokonanej wpłaty proporcjonalnie na poczet zaległości podatkowej i
odsetek w wyniku czego kwota niepobranych odsetek wyniosła 4,90 zł.
Zaległości 3 podatników objęto tytułami wykonawczymi (nr 1/04, 4/04 i 5/04), 2 dłużnikom
zalegającym z zapłatą I raty podatku za 2004 r. wystawiono 14 maja 2004 r. i 2 czerwca 2004 r.
upomnienie nr 13 i 18.
Zaległości 1 podatnika (poz. 4 załącznika) zabezpieczono hipotecznie (zawiadomienie Sądu
Rejonowego w Kłodzku nr DKw.7232/03 z 26 listopada 2003 r. oraz wniosek z 12 sierpnia 2004 r.
o wpis hipoteki przymusowej).
Wobec podatnika wymienionego w pkcie 3 załącznika zalegającego z zapłatą I i II raty podatku za
2003 r. i I raty podatku za 2004 r. wskazane przepisem § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów
z 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postepowaniu
egzekucyjnym w administracji (Dz. U. Nr 137, poz. 1541, ze zm.) czynności zmierzające do
wyegzekwowania należności Gmina zastosowała 6 października 2004 r. wysyłając do dłużnika
upomnienie nr 24.
1.3.Subwencje i dotacje
1.3.3. Subwencje
Z ewidencji konta księgi pomocniczej dz. 758 rozdz. 75802 § 292 prowadzonej do konta 901
„Dochody budżetowe” planu kont budżetu Gminy wynika, że jednostka w 2003 r. otrzymała część
podstawową subwencji ogólnej w wysokości 175.623 zł, z czego kwota 168.648 zł dotyczy kwoty
wyrównawczej a kwota 6.975 zł – ustalona proporcjonalnie do przeliczeniowej liczby
mieszkańców, co wynika z załącznika do pisma Ministra Finansów z 8 stycznia 2003 r. nr ST34820-1/2003. Na 2004 r. Minister Finansów w załączniku do pisma z 16 lutego 2004 r. nr ST34820/2004 nie ustalił Gminie kwoty uzupełniającej części wyrównawczej subwencji.
Na podstawie rejestru przypisów i odpisów prowadzonego dla ewidencji wydanych w 2002 r.
decyzji o kwotach udzielonych odroczeń, zwolnień, umorzeń itp. ustalono, że kwota skutków
udzielonych w I półroczu 2002 r. ulg, umorzeń, odroczeń itp. wynosiła – 45.640 zł, w okresie od
początku roku do 31 grudnia 2002 r. – 350.662 zł. W sprawozdaniu za I półrocze 2002 r. skutki
udzielonych ulg, umorzeń, odroczeń itp. wykazano w kwocie – 46.310 zł, za rok 2002 r. –
351.890 zł. Różnica między danymi wykazanymi w sprawozdaniach a danymi wynikającymi z
decyzji wynosi: za I półrocze 2002 r. – 670 zł, za 2002 rok – 1.228 zł. Skutki obniżenia górnych
stawek podatkowych wykazane w sprawozdaniu za I półrocze 2002 r. i za okres od początku roku
do 31 grudnia 2002 r. zgodne są z danymi wynikającymi z bazy danych dotyczących podstawy
opodatkowania przedmiotów zwolnionych uchwałą Rady Miejskiej.
Różnice między danymi o kwotach skutków udzielonych ulg, umorzeń, odroczeń itp.
spowodowały, że otrzymana przez Gminę w 2003 r. subwencja wyrównawcza była niższa od
należnej o 1.315 zł, a otrzymana w 2004 r. subwencja podstawowa była niższa od należnej o 928 zł.
Wyliczenia należnej Gminie w 2003 r. subwencji wyrównawczej dokonano na podstawie przepisów
art. 21 obowiązującej do 31 grudnia 2003 r. ustawy z 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek
samorządu terytorialnego w latach 1999 – 2003 (Dz. U. Nr 150, poz. 983, ze zm.) a wyliczenia
należnej Gminie w 2004 r. subwencji podstawowej dokonano na podstawie art. 20 ust. 3, 4, 5 i 6 z
uwzględnieniem treści art. 74 ust. 1 ustawy z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu
terytorialnego (Dz. U. Nr 203, poz. 1966).
Nie uzyskano wyjaśnienia w sprawie wykazania w sprawozdaniach Rb-PDP za okres od początku
roku do 30 czerwca 2002 r. i za okres od początku roku do 31 grudnia 2002 r. danych o skutkach
udzielonych ulg, umorzeń, odroczeń itp. niezgodnych z danymi wynikającymi z decyzji o ich
32
udzieleniu, bowiem sporządzająca te sprawozdania Skarbnik Gminy od 10 sierpnia 2003 r. nie jest
pracownikiem Gminy.
1.3.2. Wnioski o część rekompensującą subwencji za utracone dochody z tytułu ulg i zwolnień
ustawowych w podatkach rolnym, leśnym i od nieruchomości.
Kontrolą prawidłowości wykazywania rocznych skutków ulg i zwolnień ustawowych objęto
przedłożone Regionalnej Izbie Obrachunkowej wnioski o przyznanie w 2002 r. kwoty
rekompensującej utracone dochody z tytułu ustawowych ulg i zwolnień określonych w ustawie o
lasach i ustawie o podatku rolnym i ustawie o jednostkach badawczo-rozwojowych, ustawie o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych i w ustawie –
Prawo geologiczne i górnicze a w 2003 r. – rekompensującej utracone dochody z tytułu ustawowych
ulg i zwolnień określonych w ustawie o podatku leśnym, ustawie o podatkach i opłatach lokalnych
oraz ustawie o podatku rolnym.
Dane we wnioskach o przyznanie kwoty rekompensującej utracone w 2002 i 2003 roku dochody z
tytułu ulg i zwolnień ustawowych zostały podane w wysokości zgodnej z kwotami rocznych
skutków ulg i zwolnień ustawowych wynikających z decyzji i nakazów płatniczych, decyzji
zmieniającej te decyzje oraz deklaracji podatkowych i ich korekt.
Wnioski o przyznanie części subwencji rekompensującej utracone w 2002 i 2003 roku dochody z
tytułu ulg i zwolnień ustawowych sporządzono zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie
przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z 17 lutego 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad
obliczania i trybu przekazywania gminom kwoty rekompensującej utracone dochody z tytułu ulg i
zwolnień (Dz. U. Nr 13, poz. 118, ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z 25 czerwca
2003 r. w sprawie szczegółowych zasad obliczania i trybu przekazywania gminom kwoty
rekompensującej utracone dochody z tytułu ulg i zwolnień (Dz. U. Nr 113, poz. 1073).
1.3.3. Dotacje
Wykaz dotacji celowych otrzymanych przez Gminę w 2003 r. i w okresie od 1 stycznia 2004 r. do
30 czerwca 2004 r. na realizację zadań zleconych i powierzonych z zakresu administracji rządowej
zawiera załącznik nr VI/1 do protokołu kontroli Plany finansowe zadań zleconych z zakresu
administracji rządowej realizowanych przez gminę w latach 2003/2004 stanowiły załączniki do
uchwał budżetowych. Do budżetów kwoty dotacji zostały wprowadzone zgodnie z pismami je
przyznającymi, we właściwych podziałkach klasyfikacji budżetowej i wysokościach kwot.
1.4.Dochody z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych i wydatki na rzecz
przeciwdziałania alkoholizmowi.
Liczbę punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z
wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia w miejscu i poza miejscem sprzedaży ustaliła Rada
Miejska 31 sierpnia 2001 r. uchwałą nr XXXI/191/2001. Brak jest natomiast wymaganej przepisem
art. 12 ust. 2 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231, ze zm.), zwanej w dalszej części
niniejszego rozdziału – ustawą, uchwały, ustalającej zasady usytuowania na terenie Gminy miejsc
sprzedaży i podawania napojów alkoholowych.
Przewidziany do realizacji w 2003 i 2004 roku zakres zadań z związanych z problematyką
alkoholową określiła Rada Miejska w Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych przyjętym 30 grudnia 2002 r. uchwałą nr V/18/2002 (na 2003 r.) i 31
grudnia 2003 r. uchwałą nr XVIII/92/2003 i 2 września 2004 r. uchwałą nr XXV/141/2004 (na
2004 r.).
W okresie od 24 stycznia 2003 r. do 30 czerwca 2004 r. skład Gminnej Komisji Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych, stosownie do przepisu art. 41 ust. 3 ustawy ustalił Burmistrz
zarządzeniami: nr 3/2003 z 24 stycznia 2003 r., nr 79/2003 z 1 sierpnia 2003 r. znoszącym
zarządzenie nr 3/2003, nr 28/2004 z 1 marca 2004 r. znoszącym zarządzenie nr 79/2003.
33
Na podstawie danych sprawozdania PARPA-G1 sporządzonego za rok 2003 oraz danych rejestru
wydanych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych za okres od 1 stycznia 2004 r. do 30
czerwca 2004 r. liczba punktów sprzedaży napojów alkoholowych o zawartości powyżej 4,5 % (z
wyjątkiem piwa nie przekroczyła liczby punktów ustalonych przez Radę Miejską.
Limity punktów sprzedaży napojów alkoholowych z wyjątkiem piwa zostały ustalone na 50
punktów - do spożycia poza miejscem sprzedaży i 50 punktów - do spożycia w miejscu sprzedaży.
Wg danych ww. sprawozdania na 31 grudnia 2003 r. liczba punktów – do spożycia w miejscu
sprzedaży wynosiła 31, poza miejscem sprzedaży – 34; wg danych ww. rejestru na 30 czerwca
2004 r. liczba punktów sprzedaży do spożycia w miejscu sprzedaży wynosiła – 33, poza miejscem
sprzedaży - 33.
Na podstawie konta księgi pomocniczej dz. 756 rozdz. 75618 § 048 prowadzonego do konta 901
„Dochody budżetowe” planu kont budżetu Gminy ustalono, że dochody uzyskane z opłat za wydane
zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych wyniosły: w 2003 r. – 205.177 zł, w okresie od 1
stycznia 2004 r. do 30 czerwca 2004 r. – 153.500 zł.
Na podstawie rejestru wydanych zezwoleń ustalono, że w okresie od 1 stycznia 2003 r. do 30
czerwca 2004 r. w Gminie 20 przedsiębiorcom wydano zezwolenia na sprzedaż alkoholu do
spożycia poza miejscem sprzedaży, 17 przedsiębiorcom - zezwolenia na sprzedaż alkoholu do
spożycia w miejscu sprzedaży oraz 98 zezwoleń jednorazowych.
Prawidłowość naliczania i pobierania opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów
alkoholowych skontrolowano na podstawie zezwoleń na sprzedaż alkoholu z przeznaczeniem do
spożycia w miejscu sprzedaży, wydanych dla 17 punktów sprzedaży (15 przedsiębiorców)
zaewidencjonowanych w rejestrze wydanych zezwoleń – 2003 r. w poz. nr 1 (A, B i C) nr 2 (A, B i
C), nr 3 (B i C), nr 169 (A i B), nr 170 - A, nr 173 (A i B), nr 174 – A, nr 176 (A, B i C), nr 177 (A
i B) nr 178 (A, B i C), 179 (A, B i C), 180 (A, B i C), 181 – C; 2004 r. nr 4 – B, nr 5 – A, nr 6 (A,
B i C), nr 7 – A, oraz na sprzedaż alkoholu z przeznaczeniem do spożycia poza miejscem
sprzedaży, wydanych dla 18 punktów sprzedaży 15 przedsiębiorców), zaewidencjonowanych w
rejestrze wydanych zezwoleń w 2003 r. w poz. nr 176 – C, nr 178 (A i B), 179 (A i B), nr 182 (A, B
i C), nr 1 (A, B i C), nr 2 (A, B i C), nr 3 (A, B i C), nr 4 (A, B i C), nr 5 (A i B), nr 6 (A i B), nr 7
(A i B), nr 8 (A, B i C), nr 10 (A, B i C); w 2004 r. – nr 11 (A i B), nr 12 (A i B), nr 14 – A, nr 15 –
A, nr 16 (A, B i C).
Wszystkie skontrolowane wnioski o wydanie zezwoleń były udokumentowane zgodnie z
wymogami wynikającymi z art. 18 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi Wnioski zostały zaopiniowane pozytywnie przez Gminną Komisję Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych
Opłaty podstawowe i podwyższone za korzystanie z zezwoleń w latach 2003 - 2004 zostały
naliczone w wysokości określonej przez art. 111 ust. 2 i 5 ustawy.
Wszyscy zobowiązani prowadzący sprzedaż napojów alkoholowych w roku poprzednim (2002 i
2003) złożyli, wymagane przepisem art. 111 ustawy - oświadczenie o wartości sprzedaży
poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w roku poprzednim w terminie określonym ww.
przepisem oraz wnieśli terminowo opłaty za korzystanie z zezwoleń. Opłaty zostały zaliczone do
właściwej podziałki klasyfikacji budżetowej.
Na podstawie konta księgi pomocniczej - dz. 854 rozdz. 85154 prowadzonego do kota 902
„Wydatki budżetowe” planu kont budżetu Gminy ustalono, że kwota wydatków na przeciwdziałanie
alkoholizmowi wyniosła w 2003 r. – 166.053 zł, w okresie od 1 stycznia 2004 r. do 30 czerwca
2004 r. – 103.273 zł.
Z porównania kwot uzyskanych w 2003 r. dochodów z opłat za wydawanie zezwoleń
alkoholowych z danymi o dokonanych w 2003 r. wydatkach na przeciwdziałanie alkoholizmowi
wynika, że Gmina, w danym roku nie wykorzystała kwoty 39.124 zł dochodów uzyskanych z opłat
za wydane zezwolenia na realizację gminnego programu rozwiązywania problemów alkoholowych.
Różnica między uzyskanymi w I półroczu 2004 r. dochodami z opłat a wydatkami na rzecz
przeciwdziałania alkoholizmowi wynosi 50.227 zł.
34
W sprawozdaniu Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych za okres od początku roku
do 31 grudnia 2003 r. oraz za okres od początku roku do 30 czerwca 2004 r. jednostka wykazała na
koniec ww. okresów sprawozdawczych wymagalne zobowiązania zaciągnięte w związku z
realizacją zadań z wiązanych z przeciwdziałaniem alkoholizmowi w wysokości: na 31 grudnia
2003 r. – 14.597 zł, na 30 czerwca 2004 r. – 3.505 zł, co, w świetle uzyskania dochodów z opłat
wyższych od dokonanych w danym roku wydatków świadczy o nieprzestrzeganiu przez jednostkę
określonych przepisem art. 182 ustawy – zasad wykorzystywania opłat za wydane zezwolenia,
bowiem art. 182 ustawy stanowi, że dochody z opłat za wydane zezwolenia winny być
wykorzystywane wyłącznie na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania
problemów alkoholowych, nie mogą być przeznaczane na inne cele.
Wyjaśnienie w sprawie przyczyn przeznaczenia w 2003 r. dochodów z opłat za wydane
zezwolenia na cele inne niż na realizację gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania
problemów alkoholowych, stanowiące załącznik nr IV/7 do protokołu kontroli złożyła Skarbnik
Gminy.
W wyjaśnieniu Skarbnik Gminy przyznała, że uzyskane w 2003 r. środki finansowe pochodzące z
opłat za wydane zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczono, z uwagi na
nieuzyskanie zaplanowanych w budżecie dochodów ze sprzedaży mienia komunalnego - na
finansowanie bieżącej działalności Gminy. Niedopilnowanie wydatkowania środków pochodzących
z opłat za wydane zezwolenia na realizację zadań zaplanowanych w gminnym programie
profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych nastąpiło wskutek krótkiego okresu
zatrudnienia i związanej z tym niedostatecznej znajomości przepisów regulujących problemy
wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi.
Szczegółową kontrolę prawidłowości wydatkowania środków finansowych pochodzących z opłat
za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przeprowadzono na podstawie dowodów
księgowych za okres od 1 stycznia 2003 r. do 30 czerwca 2004 r., dokumentujących wydatki na:
zakup energii, zakup materiałów i wyposażenia, zakup usług pozostałych (w tym wydatki na
wynagrodzenie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych) oraz wydatki na
zakupy inwestycyjne – stanowiące największy udział w wydatkach na profilaktykę i rozwiązywanie
problemów alkoholowych. Kontrolą objęto dowody księgowe zaewidencjonowane w 2003 r. i w
okresie od 1 stycznia 2004 r. do 30 stycznia 2004 r. na kontach ksiąg pomocniczych nr nr: 902/
85154/421, 902/85154/426, 902/85154/430 i 902/85154/606 prowadzonych do konta 902 „Wydatki
budżetu” planu kont budżetu Gminy.
Kwota wydatków kontrolowanej próby wynosiła: za 2003 r. - 156.415 zł, co stanowi 94,2 % ogółu
dokonanych w 2003 r. wydatków na przeciwdziałanie alkoholizmowi, w I półroczu 2004 r. 78.201 zł, co stanowi 79,7 % ogółu dokonanych w I półroczu 2004 r. wydatków na
przeciwdziałanie alkoholizmowi.
Kontrola wykazała, że wydatki zostały poniesione zgodnie z dyspozycją art. 182 ustawy, na cele
wskazane w gminnych programach profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.
Stwierdzono natomiast, że w toku realizacji w 2003 r. Gminnego Programu Profilaktyki i
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Zastępca Burmistrza zawarł 6 października 2003 r.
porozumienie z Towarzystwem Społecznym „RAZEM”, udzielając Towarzystwu niezaplanowanej
w budżecie Gminy dotacji w wysokości 800 zł z przeznaczeniem na dofinansowanie projektu pn.
Centrum Pomocy Psychologicznej i Psychoterapii – Poradnia Profilaktyki i Leczenia Uzależnień”,
czym przekroczył uprawnienia do dokonywania zmian w budżecie, bowiem Rada Miejska
przepisem § 9 ust. 2 pkt 3 uchwały nr X/39/2003 w sprawie budżetu Gminy na 2003 r., podjętej 31
marca 2003 r. upoważniając Burmistrz do dokonywania zmian w planie wydatków wyłączyła z
upoważnienia dokonywanie zmian w planie wydatków – wydatków o charakterze dotacji.
Kserokopia porozumienia stanowi załącznik nr IV/8 do protokołu kontroli a wyjaśnienie Zastępcy
Burmistrza w sprawie przyczyn przekroczenia uprawnień do dokonywania zmian w budżecie załącznik nr IV/9 do protokołu kontroli. Burmistrz wyjaśnił, iż sadził, że podstawę udzielenia
Towarzystwu Społecznemu „RAZEM” niezaplanowanej w budżecie dotacji może stanowić przepis
35
pktu IX ppkt 2 załącznika do uchwały Rady Miejskiej nr V/18/2002 w sprawie Gminnego Programu
Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, podjętej 30 grudnia 2002 r., którym Rada
utworzyła rezerwę finansową na zadania mogące wyniknąć w trakcie realizacji Programu.
Ponadto, ww. wydatek posiadający charakter dotacji (przekazanie środków finansowych
poleceniem przelewu z 30 grudnia 2003 r. - dow. księg. nr 4160, rozliczenie sprawozdaniem z 13
stycznia 2004 r.) zaklasyfikowano w § 430 – zakup usług pozostałych, niezgodnie z
rozporządzeniem Ministra Finansów z 25 marca 2003 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji
dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 68, poz. 634, ze zm.), wg którego
dotacje celowe z budżetu przekazane na finansowanie lub dofinansowanie zadań zleconych do
realizacji stowarzyszeniom należy klasyfikować w § 282.
Członkom Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wypłacano
wynagrodzenia w wysokości określonej w uchwale organu stanowiącego nr XXIII/140/2000 z 23
listopada 2000 r. w sprawie ustalenia wysokości wynagrodzenia dla członków Gminnej Komisji
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych obowiązującej do 1 września 2004 r., a od 2 września
2004 r. w wysokości określonej w uchwale XXV/141/2004 z 2 września 2004 r. w sprawie
Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Wypłaty
wynagrodzenia dokonano na podstawie potwierdzonej podpisem obecności w pracach Komisji.
Kwota wydatków poniesiona na wynagrodzenie członków GKRPA wyniosła: w 2003 r. – 6.160 zł.
w I półroczu 2004 r. – 1.330 zł.
1.5.Dochody z majątku
Wyniki kontroli w zakresie ustalania i poboru dochodów z majątku zostały omówione w rozdziale
V protokołu - Mienie komunalne.
2. Przychody budżetowe
Wyniki kontroli w zakresie otrzymanych pożyczek i kredytów, ich spłat zostały omówione w
rozdziale III – Kredyty, pożyczki i poręczenia. Gmina nie uzyskiwała przychodów z innych źródeł.
3. Wydatki budżetowe
3.1. Wydatki bieżące.
Zaplanowana wielkość wydatków budżetowych wynosiła:
 na 2003 r. – 18.963.523 zł, w tym wydatki majątkowe - 3.363.482 zł,
 na 2004 r. – 18.743.267 zł, w tym wydatki majątkowe - 2.404.284 zł,
Wykonanie planu wydatków:
 w 2003 r. wynosiło 15.158.992 zł, co stanowiło 79,9 % planu, wydatków majątkowych 1.816.475 zł, co stanowiło 54 % planu,
 w I półroczu 2004 r. - 7.450.073 zł, co stanowiło 39,7 % planu, wydatków majątkowych 702.897 zł, co stanowiło 29 % planu.
3.1.1. Wydatki z tytułu wynagrodzeń i pochodnych od wynagrodzeń.
Zgodnie ze sprawozdaniem o wydatkach budżetowych jednostki samorządu terytorialnego od
początku roku do 31 grudnia 2003 r. na wynagrodzenia w dziale 750, rozdziale 75023 § 4010
zaplanowano kwotę 887.360 zł, wykonano 826.309 zł, co stanowiło 93 % planu, w 2004 r.
zaplanowano kwotę 878.940 zł, W I półroczu 2004 r. wykonano 436.607 zł, co stanowiło 50 %
planu. Prawidłowość zaszeregowania pracowników Urzędu w zakresie ustalenia wysokości
przyznanych w okresie 2003 – 2004 r. wynagrodzeń i dodatków oraz wypłat wynagrodzeń,
kontrolowano w oparciu o decyzje przyznające wynagrodzenia 14 pracownikom ( 40 % ogółu
zatrudnionych w Urzędzie osób, wymienionych w załączniku nr IV/10) oraz list płac z miesięcy:
maj 2003 r., grudzień 2003 r., styczeń 2004 r., kwiecień 2004 r.
W zakresie prawidłowości zaszeregowania pracowników do poszczególnych kategorii, stażu,
dodatku funkcyjnego nie stwierdzono niezgodności z obowiązującym rozporządzeniem Rady
36
Ministrów z 11 lutego 2003 r. w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych
pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostwach powiatowych i
urzędach marszałkowskich ( Dz. U. Nr 33 poz. 264.).
W trakcie kontroli dokumentów związanych z wypłatą wynagrodzeń ustalono, że listy płac
spełniały wymogi określone w art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowości oraz były zatwierdzone do
wypłaty przez osoby do tego upoważnione.
Zgodnie ze sprawozdaniem o wydatkach budżetowych jednostki samorządu terytorialnego od
początku roku do 31 grudnia 2003 r. na dodatkowe wynagrodzenie roczne w dziale 750, rozdziale
75023 § 4040 zaplanowano i wypłacono kwotę 70.197 zł., natomiast zgodnie ze sprawozdaniem o
wydatkach budżetowych jednostki samorządu terytorialnego od początku roku do 30 czerwca 2004
r. na dodatkowe wynagrodzenie roczne zaplanowano kwotę 72.021 zł., wykonano 65.372 zł., co
stanowiło 90,8 % wielkości planowanej. Prawidłowość naliczenia dodatkowego wynagrodzenia
rocznego skontrolowano za rok 2002 i 2003 na podstawie kart wynagrodzeń pracowników Urzędu
Miejskiego wymienionych w załączniku nr IV/10 do protokołu kontroli. Wysokość dodatkowego
wynagrodzenia rocznego ustalono zgodnie z art. 4 ust.1 i art. 5 ustawy z 12 grudnia 1997 r.
o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr
160 poz. 1080 ze zm.). Wypłaty wynagrodzeń rocznych dokonano za rok 2002 r. w dwóch ratach:
19 maja 2003 r. wg listy płac nr 83, 84, 85, 86 z 15 maja 2003 r., 14 sierpnia 2003 r wg listy płac nr
155, 156., za rok 2003 - 1 kwietnia 2004 r. wg listy wypłat nr 66, 67, 68, 69 z 1.04.2004 r.
Jednostka nie dotrzymała terminu wypłaty wynagrodzenia rocznego, określonego przez przepisy art.
5 ust. 2 powołanej ustawy, które stanowiły, że wynagrodzenie roczne wypłaca się nie później niż w
ciągu pierwszych miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to
wynagrodzenie. Z wyjaśnienia Skarbnika Gminy, które stanowi załącznik nr IV/11 do protokołu
kontroli wynikało, że ze względu na brak środków finansowych podjęto w 2003 r. decyzję o
wypłacie dodatkowego wynagrodzenia za 2002 r. w dwóch ratach. Przesunięcie terminu wypłaty
dodatkowego wynagrodzenia za 2003 r. na 1.04.2004 r. było podyktowane brakiem środków na
sfinansowanie składek na ubezpieczenia społeczne. Termin zapłaty składek od wypłaconego
wynagrodzenia przypadał na miesiąc maj 2004 r.
Terminowość odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy oraz składek na ubezpieczenia
społeczne kontrolowano na podstawie zapisów ewidencyjnych dokonanych w okresie od
01.01.2003 r. do 30.06.2004 r. w urządzeniu księgowym - konto 229 „Pozostałe rozrachunki
publicznoprawne”, stosowanym w jednostce do ewidencji rozrachunków z Zakładem Ubezpieczeń
Społecznych oraz konto 225 - „ Rozrachunki z budżetami / podatek dochodowy”, stosowanym w
jednostce do ewidencji rozrachunków z Urzędem Skarbowym. Kontrola wykazała, że wpłaty
zaliczek na podatek dochodowy na rachunek Urzędu Skarbowego były dokonywane w terminie
określonym przepisami art. 38 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 ze zm. ).
W badanym okresie należne składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzano zgodnie z
terminem określonym przepisami art. 47 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 137, poz. 887 ze zm.) tj. do 5 dnia następnego
miesiąca, za wyjątkiem składek za miesiąc lipiec i sierpień 2003 r., które odprowadzono: 6 sierpnia
2003 r., 9 września 2003 r. Za opóźnienie w zapłacie uregulowano odsetki za zwłokę w kwocie
108,73 zł.
3.1.2 Pozostałe wydatki.
Wydatki z tytułu podróży służbowych
W roku 2003 wydatki na podróże służbowe zaplanowane w dziale 75023 § 4410 wyniosły
37.535 zł, wykonanie - 35.776 zł, co stanowiło 95,3 % planu. Na rok 2004 wydatki na ten cel
37
zaplanowane w dziale 75023 § 4410 wyniosły 36.600 zł, wykonanie w I półroczu 2004 r. wyniosło
15.489 zł, co stanowiło 42,3 % planu. Wydatki na podróże służbowe zagraniczne ( rozdział 75023 §
442 ) zaplanowano w 2003 r. w wysokości 2.000 zł., wykonanie - 1.512 zł, co stanowiło 75,6 %
planu, w 2004 r. zaplanowano wydatki w wysokości 1.600 zł, wykonanie w I półroczu wyniosło 781
zł, co stanowiło 52 % planu.
Kontrolę prawidłowości rozliczania kosztów podróży służbowych przeprowadzono na podstawie
rozliczonych i wypłaconych rachunków dotyczących podróży służbowych odbywanych środkami
komunikacji zbiorowej (PKS, przewozy osobowe) i pojazdami nie stanowiącymi własność
pracodawcy za następujące miesiące; maj, grudzień 2003 r., styczeń 2004 r., kwiecień 2004 r.,
których wykaz zawiera załącznik nr IV/12 do protokołu kontroli. Ogółem w 2003 i do 30 czerwca
2004 r. wydano 939 poleceń wyjazdu służbowego. Kontrolą objęto wszystkie rozliczenia kosztów
podróży na terenie kraju za okresy wskazane wyżej (w ilości 145, co stanowiło 15,6 % populacji)
oraz rozliczenie dotyczące zagranicznej podróży służbowej odbytej w 2003 r. o nr 163 Rk nr 76/26,
426 Rk nr 187/69, 438 Rk nr 187/70 i w 2004 r. o nr.128/04 Rk. nr 59/48, 93/04 Rk nr 59/49,
129/04 Rk nr 59/50 i polecenie wyjazdu bez numeru - Rk nr 113/60.
Polecenia wyjazdu służbowego ewidencjonowane były w rejestrze delegacji służbowych
prowadzonym przez pracownika sekretariatu urzędu. W rozliczeniach rachunków kosztów podróży
stwierdzono nieprawidłowości polegające na:
 nie oznaczeniu numerem polecenia wyjazdu służbowego - dow. księgowy nr 103/51, 237/70;
 braku kompletności danych w rachunku kosztów podróży służbowej – podania godzin
wyjazdu/przyjazdu, dotyczyło delegacji o nr 559/03 - dow. nr 235/83;
 nienależny wydatek w wysokości 168,30 zł za zakup wyżywienia dla 3 delegowanych
pracowników na wyjazd na targi Poleko ( rachunek nr 157/11/03 z dnia 19.11..2003 r. - dow.
nr 240/63). Pracownikom z tytułu odbywanej podróży służbowej, stosownie do przepisów § 4
pkt.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie
wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w
państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na
obszarze kraju ( Dz. U. Nr 236, poz. 1990 ) przysługuje dieta, która jest przeznaczona na
pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia w czasie podróży służbowej. Z wyjaśnienia
Skarbnika Gminy ( załącznik nr IV/13 ) wynikało, że do rozliczenia delegacji przyjęto błędnie
rachunek za wyżywienie, traktując go jako pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia.
Pracownicy nie rozliczyli diet, które wyniosłyby 180 zł.
W pozostałych kontrolowanych przypadkach nieprawidłowości nie stwierdzono.
Z przyznanego limitu kilometrów w roku 2003 i I półroczu korzystało 6 pracowników. Z
pracownikami zawarte zostały umowy cywilnoprawne, stosownie do wymagań przepisów § 1 ust.1
rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. (Dz. U. z 2002 r. nr 27 poz. 271) w
sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów
służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów nie będących własnością
pracodawcy. Kontrolowano oświadczenia za miesiące: kwiecień 2003 r. ( lista płac nr 82 z
12.05.2003 r.) , listopad ( lista płac nr 238 z 15.12.2003 r.), grudzień 2003 r. (lista płac nr 8 z
20.01.2004 r. ) i marzec 2004 r. ( lista płac nr 78 z 13.04.2004 r. ) dotyczące zwrotu kosztów za
jazdy lokalne w formie miesięcznego ryczałtu.
Kontrola wysokości limitu i stawek zryczałtowanych kosztów nie wykazała niezgodności z
przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania
i zasad zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i
motorowerów nie będących własnością pracodawcy.
Rozliczenie zużycia paliwa
Na potrzeby Urzędu Miasta wykorzystywano: samochód osobowy marki Mercedes MB 100 o nr
rej. DKL T600 i samochód osobowy marki Polonez CARGO PLUS o nr rej WYH 6200. Kontrola
wykazała, że w przepisach wewnętrznych jednostki dotyczących gospodarki finansowej nie
38
wprowadzono uregulowań odnośnie zasad rozliczania zakupu i zużycia paliwa do samochodów
służbowych. Kontrolujący stwierdzili również, że do dnia przeprowadzenia kontroli żadnemu z
pracowników nie powierzono zakresem czynności obowiązków dotyczących rozliczania
zakupionego paliwa do samochodów służbowych oraz weryfikacji danych zawartych w kartach
drogowych. Wszystkie czynności związane z rozliczeniem zakupu i zużycia paliwa do samochodu
służbowego prowadził Kierownik Referatu Ochrony Mienia. Burmistrz Miasta Kudowa Zdrój.
Zarządzeniem Nr 3/95 z 15 grudnia 1995 r. ustalił normę maksymalnego zużycia paliwa samochodu
służbowego - Polonez. Nie została ustalona norma zużycia dla samochodu służbowego Mercedes.
W trakcie kontroli Zarządzeniem Nr 8/2004 z 30 września 2004 r. Burmistrz wprowadził normy
zużycia paliwa dla samochodów służbowych Urzędu oraz samochodów OSP oraz ustalił zasady
dotyczące dokumentowania bieżącej eksploatacji pojazdów i sprzętu.
Kontrolą objęto karty drogowe wystawiane dla samochodu służbowego: Polonez od nr 13/2003
do 21/2003 r. i 01/2004 do 06/2004 r. oraz dla samochodu Mercedes od nr 8/2003 do nr 13/2003 i
01/2004 do nr 06/2004. Karty drogowe były rejestrowane w księdze druków ścisłego zarachowania,
prowadzonej oddzielnie dla każdego z samochodów służbowych. Osoba kontrolująca wyniki
odnośnie zużycia paliwa, dokonywała rozliczenia zużycia paliwa każdego miesiąca na karcie
rozliczeniowej.
Jednostka przeprowadziła inwentaryzację stanu paliw płynnych i gazowych w pojazdach będących
na stanie Urzędu, na dzień 31.12.2003 r. Inwentaryzacji paliw dokonano metodą tankowania do
pełnej pojemności zbiornika.
3.1.2.1 Prawidłowość wydatków związanych z wypłacaniem diet z tytułu prac w organach gminy.
Zaplanowane w budżecie Gminy wydatki z tytułu diet radnych, członków komisji spoza Rady
zaklasyfikowane w dziale 750 rozdz. 75022 § 3030 wyniosły w 2002 r. plan - 152.495 zł,
wykonanie - 116.817 zł, co stanowiło 76,6 % planu, w 2003 r. plan – 80.000 zł, wykonanie –
58.065 zł, co stanowiło 72,6 % planu, w I półroczu 2004 r. zaplanowano 72.000 zł. (na podstawie
sprawozdania o wydatkach Rb-28-S do 30 czerwca 2004 r.) wykonano 32.480 zł, co stanowiło 45
% wielkości planowanej.
Diety wypłacane radnym, nieetatowym członkom Zarządu oraz członkom komisji spoza Rady za
udział w sesjach Rady, posiedzeniach komisji w okresie od 01.01.2002 r. do 30.06.2004 r.,
kontrolowano na podstawie:
 obowiązującej w badanym okresie uchwały nr XIV/81/99 Rady Miejskiej w Kudowie Zdroju z
20 grudnia 1999 r.,
 listy wypłat diet radnym za udział w spotkaniach wspólnych w dniu: 29 listopada 2002 r., 9
stycznia 2003 r., 31 stycznia 2003 r., 9 lutego 2003 r.,
 list wypłat diet radnym - nieetatowym członkom Zarządu za miesiące: sierpień 2002 r.( Rk nr
206/19 ), wrzesień 2002 r.( Rk nr 219/62 ), październik 2002 r.( Rk nr 235/35) , listopad 2002 r.
( Rk nr 236/38) , Informacji PIT-R o wypłaconych podatnikom kwotach z tytułu pełnienia
obowiązków społecznych i obywatelskich za okres od 01.01.2002 r. do 31.12.2002 r.;
 list wypłat diet radnych za udział w sesjach i posiedzeniach Komisji w miesiącach: maj 2003 r.
( Rk nr. 91/13, 97/57, 101/8, 104/36), listopad 2003 r. (Rk nr 232/17, 232/16, 227/80, 227/89,
237/54, 227/88) , grudzień 2003 r. ( Rk nr 233/34, 244/74, 241/84, 243/49, 249/5), styczeń 2004
r. ( Rk nr 6/28, 12/41, 13/19) kwiecień 2004 r ( Rk nr 71/14, 74/74, 83/9, 83/19);
 list obecności radnych na sesjach Rady Miejskiej w miesiącu: listopadzie, grudniu 2003 r.,
marcu 2004 r. i posiedzeniach Komisji w miesiącu: maju, listopadzie, grudniu 2003 r., styczniu i
kwietniu 2004 r.
 list wypłat diet Przewodniczącemu Rady za miesiące: maj ( dow. nr 87/31.), listopad 2003 r. (
dow. nr 233/34 ), grudzień 2003 r. ( dow. nr 3/32 z 13.01.2004 r.), marzec 2004 r. ( 66/36);
W wyniku kontroli prawidłowości naliczania i wypłacania w badanym okresie diet radnym
ustalono:
39
do obliczenia wysokości należnych wymienionym osobom – diet, zastosowano stawki ustalone
przez Radę uwzględniające ich obecność w pracach organów Gminy oraz zgodnie z
obowiązującymi w tym zakresie przepisami określonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z
26 lipca 2000 r. w sprawie maksymalnej wysokości diet przysługujących radnemu gminy (Dz. U.
z 2000 r. Nr 61, poz.710);
2. nienależny wydatek w kwocie 3.150 zł z tytułu wypłaty diet radnym za udział w spotkaniach
wspólnych, które odbyły się w dniach:
- 29 listopada 2002 r. - 840 zł ( Rk nr 246/40 ),
- 09 stycznia 2003 r. - 840 zł (Rk nr 41/18) ),
- 31 stycznia 2003 r. - 770 zł ( Rk nr 29/19 ),
- 07 lutego 2003 r. - 700 zł ( Rk nr 32/5 ),
Stałe komisje Rady Miejskiej zostały powołane Uchwałą nr VIII/28/2003 r. w dniu 12 lutego
2003 r., a zatem spotkania radnych przed tym terminem nie były posiedzeniami wspólnymi
komisji.. Z wyjaśnienia Zastępcy Skarbnika Gminy, który zatwierdzał do wypłaty listy wypłat
diet (załącznik nr IV/14 do protokołu kontroli) wynikało, że w związku z istotną zmianą ustawy
o samorządzie gminnym w 2002 r. zaistniała konieczność dokonania zmiany statutu gminy
Kudowa Zdrój. Po nowelizacji ww ustawy liczba radnych uległa zmniejszeniu z 22 do 15 osób.
Zgodnie z poprzednim statutem w Radzie Miejskiej pracowało 7 stałych komisji. Przy liczbie 15
radnych uznano, że należy dokonać zmiany statutu ( zmniejszyć liczbę stałych komisji ), a
następnie dokonać wyboru jej członków. W dniu 19 listopada 2002 r. uchwałą nr I/4/2002
powołano doraźną komisję statutową Rady Miejskiej, której zadaniem było opracowanie
projektu statutu. Uchwałą nr VI/19/2003 z 24 stycznia 2003 r. Rada Miejska przyjęła statut, który
w wyniku rozstrzygnięcia nadzorczego został uchylony - uchwałą nr VIII/26/2003 z 24 stycznia
2003 r. Tą samą uchwałą został przyjęty nowy statut, aktualnie obowiązujący, w którym
przewidziano 5 stałych komisji. W okresie prac nad kształtem nowego statutu zaistniała pilna
konieczność przygotowania problematyki kolejnych sesji. Przewodniczący Rady Miejskiej uznał,
że najlepszą formą będzie spotkanie wszystkich radnych na tzw. „wspólnych posiedzeniach
komisji”. Przy podjęciu decyzji o wypłacie diety za te spotkania przeoczono fakt, że w uchwale
Rady Miejskiej nr XIV/81/1999 z 20 grudnia 1999 r. nie ma zapisu regulującego taką sytuację.
Odnosząc się do powyższego wyjaśnienia należy zauważyć, że w świetle przepisów art. 25 ust. 4
w związku z art. 21 i art. 24 ustawy o samorządzie gminnym, udział radnego w spotkaniach
zwoływanych przez przewodniczącego rady nie był jego ustawowym obowiązkiem, a zatem dieta
z tego tytułu nie przysługiwała radnemu.
3. radni - nieetatowi członkowie Zarządu (Kadencja w latach 1998 - 2002 - Uchwała Nr I/5/98
Rady Miejskiej w Kudowie Zdroju z 29 października 1998 r. w sprawie wyboru członków
Zarządu Miasta Kudowa Zdrój ) otrzymywali diety za udział w pracach rady gminy, komisji i
zarządu tj. miesięczną dietę za pełnienie funkcji członka Zarządu ( 700 zł ), diety za posiedzenie
w sesji Rady ( 10 % miesięcznej diety członka Zarządu ) oraz diety za udział w posiedzeniu
Komisji Rady (10 % miesięcznej diety członka Zarządu ), zgodnie z zasadami ustalonymi przez
radę gminy w § 2 Uchwały Nr XIV/81/99 Rady Miejskiej w Kudowie Zdroju z 20 grudnia 1999
r. w sprawie zasad wypłacania diet za udział w pracach organów gminy. Postanowieniem § 2 ust.
1 uchwały ustalono wysokość diety dla radnych pełniących funkcję członka zarządu, stosownie
do przepisów art. 25 ust. 4 i 8 ustawy o samorządzie gminnym, które stanowiły, że rada gminy
przy ustalaniu wysokości diet radnych bierze pod uwagę funkcje pełnione przez radnego. Radny,
wybrany w skład Zarządu wykonywał swoje ustawowe obowiązki. Z treści § 2 ust.1 uchwały
cyt. „ Radnym - członkom Zarządu przysługuje miesięczna dieta w wysokości - 700 zł”
wynikało, że dieta radnego - członka zarządu jest dietą podwyższoną z tytułu pełnionej funkcji.
Za udział w pracach komisji i rady otrzymywali diety dodatkowe, zgodnie z postanowieniem § 2
ust.2 i 4 Uchwały Rady Miejskiej.
1.
40
4. w uchwale nr XIV/81/99 Rada Miejska nie określiła zasad wypłaty diety radnego - członka
Zarządu tj. potrącania diet z tytułu nieobecności radnego w pracach Zarządu Miasta, co było
sprzeczne z przepisami art. 25 ust. 4 w związku z art. 24 ustawy o samorządzie gminnym.
W wyniku kontroli rachunków kosztów podróży radnych ( polecenie wyjazdu służbowego: nr 1 i
2 z 20.03.2003 r., 3/2004 z 5.01.2004 r., 59/04 z 6.02.2004 r., 268/04 z 31.05.2004 r. ustalono, że
zwrot kosztów podróży odbywanych na terenie kraju i za granicą w 2003 r. i I półroczu 2004 r.
przez radnych Rady Miejskiej realizowany był na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania
należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej
jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju ( Dz. U. Nr 236, poz. 1990
) i rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości
oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej
lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. (
Dz. U. Nr 236, poz. 1991 ). Rada Miejska nie podejmowała regulacji, co do zasad jakie przysługują
radnemu z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych, stosownie do art. 25 ust.4 ustawy z dnia 8
marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 12 października 2001 r. (Dz. U. Nr 142,
poz. 1591 ze zm.).
Postanowienie § 3 uchwały nr XIV/81/99 Rady Miejskiej z 20 grudnia 1999 r. w sprawie zasad
wypłacania diet za udział w pracach organów gminy, cyt. „ Zwrot kosztów podróży służbowych
przysługuje radnemu na podstawie polecenia wyjazdu służbowego wystawionego przez
Przewodniczącego Rady Miejskiej” nie określało zasad zwrotu kosztów podróży służbowych dla
radnych.
3.1.2.2 Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
Kontrola wykazała, że odpis na ZFŚS na rok 2003 i 2004 został ustalony zgodnie z
obowiązującymi przepisami tj. ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń
socjalnych (tekst jednolity: Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 355 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 marca 1994 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby
zatrudnionych w celu naliczania odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych ( Dz. U. z
1994 r. nr 43 poz. 168 ze zm.).
Na podstawie ewidencji księgowej prowadzonej do konta 851 – Zakładowy Fundusz Świadczeń
Socjalnych i 135 „Rachunek środków funduszy specjalnych - ZFŚS” stwierdzono, że w 2003 r. i I
pólroczu 2004 r. nie dotrzymano terminów przekazania na rachunek bankowy równowartości
odpisów. Zgodnie z przepisami art. 6 ww ustawy pracodawca przekazuje na rachunek funduszu w
terminie do 30 września równowartość naliczonego odpisu, z tym że w terminie do 31 maja tego
roku kwotę stanowiącą co najmniej 75 % równowartości odpisów. Kontrola wykazała, że:
 odpis za rok 2003 ustalony został w wielkości prawidłowej, w wysokości 25.709,14 zł, na
rachunek funduszu przekazano w 2003 r. - 22.430 zł, w terminie do 31.maja 2003 r. - 1.200 zł,
co stanowiło 4,7 % odpisu za 2003 r., do 30 września 2003 r. - 1.700 zł. Zobowiązanie wobec
funduszu za 2003 r. wynosiło 3.279,14 zł;
 odpis na rok 2004 zaplanowano w wysokości 25.564,94 zł. Do 31 maja 2004 r. przekazano na
rachunek funduszu kwotę 5.779 zł, co stanowiło 22,6 % kwoty planowanego odpisu na 2004 r.
Kontrola wykazała, że nie został wykonany wniosek pokontrolny, wystosowany przez RIO we
Wrocławiu po kontroli kompleksowej w 2000 r. (pismo WK.0913/317/K-62/00 z dnia 25
października 2000 r. - zalecenie pkt. 9) w zakresie przekazywania na bankowy rachunek ZFŚS
równowartości środków w stosunku do wielkości odpisów na ten fundusz dokonanych w danym roku
stosownie do zasad określonych przepisami art.6 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń
socjalnych.
Z wyjaśnienia Skarbnika Gminy, które stanowi załącznik nr IV/15 do protokołu kontroli
wynikało, że z uwagi na mniejszą niż planowano realizację dochodów budżetowych w 2003 r. oraz
41
występujący w ciągu 2004 r. niedobór środków obrotowych przy utrzymującym się wysokim
poziomie zobowiązań wymagalnych - środki finansowe na zakładowy fundusz świadczeń
socjalnych przekazywane były w wielkościach wynikających z bieżących potrzeb. Zaległy odpis za
2003 r. został przekazany na rachunek funduszu do 30.04.2004 r.
Dokumentacja działalności socjalnej (regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
plan wydatków funduszu ) kompletna.
Dane wynikające z ewidencji księgowej (analitycznej) do konta 851 – Fundusz Świadczeń
Socjalnych oraz do konta 135 - Rachunek Środków Funduszu Świadczeń Socjalnych za rok 2003 r.
i I półrocze 2004 r. były zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji syntetycznej ( zestawienie
obrotów i sald).
3.1.2.3 Prawidłowość udzielania dotacji na zadania realizowane przez podmioty nie będące
jednostkami organizacyjnymi gminy.
Kontrola wykazała, że w badanym okresie gmina nie udzielała dotacji na finansowanie lub
dofinansowywanie zadań realizowanych przez inne jednostki samorządu terytorialnego, nie
dokonywała wpłat na rzecz innych jednostek samorządu terytorialnego na dofinansowanie zadań
inwestycyjnych i zakupów inwestycyjnych, udzielała natomiast dotacji podmiotom nie będącym
jednostkami organizacyjnymi gminy.
Gmina ponosiła wydatki na rzecz Międzygminnego Związku Celowego Powołanego dla
Stworzenia Wspólnego Systemu Gospodarki Odpadami w Powiecie Kłodzkim z tytułu składek: w
2003 r. - 24.836 zł ( Uchwała nr XXVIII/178/2001 Rady Miejskiej z 30 kwietnia 2001 r. w sprawie
przystąpienia Gminy do związku ).
Rada Miejska w dniu 25 lutego 2000 r. podjęła uchwałę Nr XVI/93/2000 w sprawie zasad
współpracy samorządu miasta Kudowa Zdrój z organizacjami pozarządowymi, w dniu 30 czerwca
2004 r. uchwałę nr XXIV/131/2004 w sprawie przyjęcia „Programu współpracy Miasta Kudowa
Zdrój z podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2004”.
W 2003 r. udzielono dotacji dwudziestu podmiotom, w I półroczu 2004 r. - szesnastu
podmiotom, które nie są zaliczane do sektora finansów publicznych.
Szczegółowy wykaz jednostek, którym udzielono dotacji w obu kontrolowanych latach stanowi
załącznik nr IV/16 do protokołu kontroli. W 2003 r. gmina udzieliła dotacji w wysokości 7.200 zł
dla Sudeckiego Oddziału Straży Granicznej, który to wydatek był nieuzasadniony, bowiem koszty
związane z funkcjonowaniem Straży Granicznej pokrywane są z budżetu państwa, stosownie do
przepisów art.8 ustawy z 12 października 1990 r. o Straży Granicznej. Stosownie do art. 2
wymienionej ustawy jednostki samorządu terytorialnego są zobowiązane współdziałać z organami
Straży Granicznej oraz zapewnić im niezbędne warunki do wykonywania zadań określonych w
ustawie. Zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy o finansach publicznych, jednostki sektora finansów
publicznych dokonują wydatków zgodnie z przepisami dotyczącymi poszczególnych rodzajów
wydatków. Z wyjaśnienia Skarbnika Gminy ( załącznik nr IV/17 ) wynikało, że w dniu 19 grudnia
2001 r. zawarto z Sudeckim Oddziałem Straży Granicznej porozumienie w sprawie udziału
funkcjonariuszy oddziału straży granicznej w zapewnieniu porządku publicznego na terenie Miasta
Kudowy Zdrój. Na mocy porozumienia Sudecki Oddział Straży Granicznej zwiększył liczbę patroli
zmotoryzowanych w mieście oraz zaktywizował współpracę z jednostkami Policji i Straży
Miejskiej, natomiast gmina zobowiązała się do przekazywania środków finansowych na realizację
zadań objetych porozumieniem w wysokości 1.800 zł miesięcznie. Porozumienie zostało zawarte na
okres od 1.01.2002 r. do 31.12.2002 r. Nieuregulowane należności z tytułu realizacji porozumienia
w 2002 r. były podstawą udzielenia dotacji w 2003 r. w kwocie 7.200 zł.
W budżecie gminy na rok 2003 zaplanowano dotacje dla podmiotów nie zaliczanych do sektora
finansów publicznych w wysokości 115.300 zł. z czego przekazano 115.232 zł., tj. 99,9 %
wielkości planowanej. Na rok 2004 zaplanowano dotacje w wysokości 107.100 zł, w I pólroczu
przekazano kwotę 19.169 zł. Kontroli poddano pięć podmiotów dotowanych w 2003 r., które
otrzymały dotacje w wysokości 78.998 zł, co stanowiło 68 % zaplanowanej kwoty wszystkich
42
dotacji, za I półrocze 2004 r. próbą objęto cztery podmioty, którym przyznano dotację w wysokości
43.000 zł, co stanowiło 40 % wielkości planowanej. W I półroczu 2004 r. gmina zleciła zadania
publiczne dla podmiotów spoza sektora finansów publicznych w trybie określonym w uchwale
Rady, wydanej na podstawie art.118 ust. 3 ustawy o finansach publicznych w brzmieniu
obowiązującym przed 1 stycznia 2004 r.
Wnioski o udzielenie dotacji na rok 2003 złożone zostały przez podmioty ubiegające się o dotacje,
w terminie określonym uchwałą Rady - do 30 października złożyły trzy podmioty.
Skontrolowano umowy z jednostkami objętymi próbą, którym udzielono dotacji w 2003 i 2004 r.
Cztery umowy w sprawie udzielenia dotacji w 2003 r. ( umowa z podmiotami: Sekcją Brydża
Sportowego, PCK, Stowarzyszeniem Pomocy Osobom Niepełnosprawnym, Ludowym
Uczniowskim Klubie Sportowym ) nie zawierały wymaganej przepisami art. 46 ust. 3 ustawy z
dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( t.j. z 2001 r. Dz. U. Nr 142 poz. 1591 ze zm.)
kontrasygnaty Skarbnika Gminy lub osoby upoważnionej (umowy rodzące skutki finansowe dla
gminy).
Stwierdzono, że umowy zawierały opis zlecanego zadania, tryb kontroli wykonywania zadania,
sposób rozliczenia udzielonej dotacji, natomiast nie zawarto w nich uregulowań odnośnie zasad
zwrotu niewykorzystanej części dotacji, zgodnie z art.118 ustawy z 26 listopada 1998 r. o finansach
publicznych (tekst jednolity z 2003 r. Dz. U. Nr 15, poz. 148 ze zm.), w związku z art. 71 ust. 2 i
art. 25 ust. 2 ustawy, oraz uchwałą Nr XVI/93/2000 Rady Miejskiej. Środki przekazywano na
rachunki bankowe podmiotów dotowanych na podstawie umowy, w przypadku dwóch podmiotów
( PCK, Sekcja Brydża Sportowego) dotację rozliczono bezpośrednio z rachunku budżetu na
podstawie przedłożonych rachunków w granicach kwot przyznanej dotacji.
Dotowane podmioty przedłożyły za rok 2003 rozliczenia z otrzymanej dotacji w formie
zestawienia poniesionych wydatków, natomiast zgodnie z zawartymi umowami ( § 4 pkt. 3 umowy
o udzielenie dotacji z Ludowym Uczniowskim Klubem Sportowym, Moniuszkowskim
Towarzystwem Kulturalnym) dotacja podlegała rozliczeniu finansowemu kosztów realizacji całego
zadania z wyszczególnieniem wydatków sfinansowanych ze środków budżetu gminy, do którego
miały być dołączone kserokopie dokumentów rozliczeniowych ( rachunki, listy wypłat ). W trakcie
kontroli uzupełniono rozliczenie dotacji przez Ludowy Uczniowski Klub Sportowy i
Moniuszkowskie Towarzystwo Kulturalne, dołączając do rozliczenia kserokopie faktur
dokumentujących wydatki sfinansowane ze środków gminy.
Stwierdzono brak potwierdzenia przeprowadzenia rzeczowej i finansowej kontroli wykorzystania
dotacji. Z wyjaśnienia Skarbnika Gminy, które stanowi załącznik nr IV/18 do protokołu kontroli
wynikało, że ze względu na wielkość Kudowy Zdroju zadania realizowane przez podmioty nie
zaliczane do sektora finansów publicznych dotowane ze środków budżetu gminy nie przechodzą
niezauważone. Często biorą w nich udział pracownicy Urzędu Miasta, w szczególności Burmistrz.
Informacje o ich realizacji np. odbywające się mecze, nagrody zdobyte przez sekcje sportowe czy
przebieg imprez kulturalnych ukazywały się w lokalnej prasie. Pani Skarbnik oświadczyła, że
kontroli rzeczowej i finansowej dokonywał pracownik działu finansowo - księgowego na podstawie
sprawozdania przedłożonego przez podmiot rozliczający dotację, który przedstawiał do wglądu
dokumentację księgową. Rozliczenie otrzymanej dotacji poprzez złożenie kserokopii dokumentów
rozliczeniowych (rachunki, faktury, listy wypłat) zostało uzupełnione w trakcie kontroli.
Przygotowany został również projekt uchwały w sprawie postępowania o udzielenie dotacji z
budżetu gminy, sposobu jej rozliczenia oraz kontroli dla zadań innych niż określonych w ustawie z
24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, który zostanie
przedstawiony pod obrady Rady Miejskiej w październiku br. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń
kontroli.
Dotacje zostały zaklasyfikowane we właściwych podziałkach klasyfikacji budżetowej.
Pozostałe wydatki
43
Wydatki zrealizowane na objęcie udziałów w 2004 r. wyniosły 440.000 zł, zostały zrealizowane
zgodnie z uchwałą organu stanowiącego i dotyczyły:
 wniesienia do spółki Regionalne Centrum Medyczne wkładu pieniężnego w kwocie 20.000 zł i
objęcie 40 udziałów, każdy o wartości nominalnej 500 zł - Akt notarialny z 29.03.2004 r., Rep.
A nr 3455/2004 ( Uchwała Nr XX/102/2004 Rady Miejskiej Kudowy Zdroju z 25 lutego 2004
r.);
 wniesienia do kapitału zakładowego spółki Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej
INVEST-PARK Spółka z o.o w formie wkładu niepieniężnego w postaci aportu nieruchomości o
wartości 420.000 zł na objęcie 42 udziałów o wartości 10.000 zł każdy - Akt notarialny z
15.04.2004 r. ( Uchwała Nr XX/101/2004 Rady Miejskiej Kudowy Zdroju z 25 lutego 2004 r. ).
3.1.2.4. Prawidłowość dokumentowania wydatków związanych z zakupem materiałów i usług
Zakupy materiałów
Wartość wydatków poniesionych na zakup materiałów na potrzeby Urzędu Miejskiego
(paliwo do samochodów służbowych, materiały biurowe, środki czystości i inne) w 2003 r. i I
półroczu 2004 r. wyniosła odpowiednio 70.746,81 zł i 43.845,68 zł. Skontrolowano 30% wartości
kwotowej wydatków za oba lata (wszystkie dokumenty księgowe z miesięcy kwiecień, maj 2003 r.
i marzec, kwiecień 2004 r.).
Zakupy były dokonywane pod bieżące potrzeby, w kwotach nie przekraczających
równowartości 3.000 euro (od 20 października 2003 r. 6.000 euro) – nie podlegały ustawie o
zamówieniach publicznych.
Materiały były na bieżąco odnoszone w koszty i wydawane za pokwitowaniem do
użytkowania.
Usługi
Wartość wydatków poniesionych na zakup usług w 2003 r. wyniosła 2.587.331 zł, do 30
czerwca 2004 r. - 1.147.592 zł. Skontrolowano 35% wartości kwotowej wydatków za oba lata.
“Opracowanie Strategii Rozwoju Gminy Kudowa Zdrój oraz Rozwoju Produktów Turystycznych”
Wartość zamówienia określono na 85.000 zł, co w chwili rozpoczęcia postępowania (10
marca 2003 r. - dzień powołania komisji przetargowej Zarządzeniem Burmistrza nr 19/2003)
stanowiło równowartość 20.000 euro. Początkowo postępowanie prowadzono w trybie przetargu
nieograniczonego. Pierwszy przetarg nieograniczony, przeprowadzony 17 marca 2003r. został
unieważniony z powodu braku wymaganej liczby ważnych ofert (wpłynęła tylko 1 oferta). W
związku z powyższym Burmistrz Miasta pismem z 17 marca 2003r. złożył wniosek do Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych w sprawie zatwierdzenia wyboru dla tego postępowania trybu
zamówienia z wolnej ręki. Decyzją nr ZT/4000/03 z 26 marca 2003r. Prezes UZP odmówił
zatwierdzenia tego trybu, uzasadniając to tym, że na rynku istnieje więcej niż jeden usługodawca
mogący wykonać przedmiot zamówienia i wskazując, że ewentualnym dopuszczalnym trybem
innym niż przetarg mogłyby być negocjacje z zachowaniem konkurencji. Kolejny przetarg
nieograniczony wyznaczony na 5 maja 2003 r. zakończył się również unieważnieniem (wpłynęła
tylko jedna oferta), pomimo, że przetarg ogłoszono na stronie internetowej “Forum- przetargi.pl”
oraz wysłano zaproszenia do 5 firm zajmujących się takimi opracowaniami. W związku z
powyższym kolejny wniosek Burmistrza o zatwierdzenie przeprowadzenia postępowania w trybie z
wolnej ręki został zatwierdzony przez Prezesa UZP decyzją nr 6714/03 z 22 maja 2003r.
Umowa nr 1/07/2003 na opracowanie strategii rozwoju gminy została podpisana po
przeprowadzeniu rokowań 1 lipca 2003 r. z Polską Agencją Rozwoju Turystyki S.A. W imieniu
Gminy podpisali ją Burmistrz Miasta pan Czesław Kręcichwost oraz Zastępca Burmistrza pan Piotr
Maziarz, umowę kontrasygnował Zastępca Skarbnika Gminy pan Zdzisław Świderski, zgodnie z
udzielonym mu upoważnieniem (kserokopia umowy stanowi załącznik nr IV/19). Termin
wykonania zadania ustalono w umowie na “do 15 grudnia 2003 r.”, wynagrodzenie w wysokości
128.100 zł brutto miało być wypłacone “do 30 dni od daty wpłynięcia faktury”. Dnia 24 listopada
44
2003r. do ww. umowy sporządzono aneks, w którym termin wykonania zadania przesunięto na 15
marca 2004r. z uwagi na “postulaty i opinie zgłoszone podczas pracy zespołu do spraw opracowania
strategii sugerujące celowość uszczegółowienia zapisów oraz uwzględnienia szerszej opinii na
temat opracowania” (aneks ze strony Gminy podpisali Burmistrz Miasta pan Czesław Kręcichwost,
Zastępca Burmistrza pan Piotr Maziarz, kontrasygnatę złożył Skarbnik Gminy pani Iwona
Biernacik). Kserokopia aneksu stanowi załącznik nr IV/20.
Wyżej powołana umowa została podpisana, pomimo, że w budżecie na 2003 r. nie było
przewidzianych środków na jej realizację. Wydatek powyższy został wprowadzony dopiero do
budżetu na 2004r., uchwałą Rady Miejskiej nr XX/100/2004 z 25 lutego 2004r. w dziale 750,
rozdziale 75095 w kwocie 128.100 zł, zgodnie z układem wykonawczym do budżetu
wprowadzonym Zarządzeniem nr 39/2004 Burmistrza Miasta Kudowa Zdrój z 8 marca 2004r.
wydatek ten zaliczono do § 4300. Do protokołu załączono wydruk z ewidencji pozabilansowej
konta 992 “Planowane wydatki budżetu” - 2003r., wg stanu na 31 grudnia 2003r. (załącznik nr
IV/21), w którym nie ma żadnych wydatków zaplanowanych w dz. 750, rozdz. 75095, § 4300 na
2003r. W budżecie na 2003r. Rada Miejska nie upoważniła Burmistrza Miasta do samodzielnego
zaciągania zobowiązań obciążających budżet.
Rada Miejska uchwałą nr XII/48/2003 z 9 czerwca 2003r. w sprawie przyjęcia planu
“Zamierzeń Rady Miejskiej Kudowy Zdroju na lata 2002 – 2006” wyznaczyła realizację zamierzeń
polegających na opracowaniu strategii rozwoju Gminy Kudowa Zdrój na lata 2003 – 2004, nie
wprowadzając jednak środków na realizację tego zadania do budżetu (kserokopia uchwały stanowi
załącznik nr IV/22). Poprzednia uchwała Rady nr VIII/44/99 z 28 kwietnia 1999r. w sprawie
“Zamierzeń Rady Miejskiej Kudowy Zdroju na lata 1998 – 2002”, nie przewidywała realizacji
zadania polegającego na opracowywaniu strategii rozwoju gminy (kserokopia uchwały stanowi
załącznik nr IV/23).
Według przepisów art. 29 ust. 6 ustawy z 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (tekst
jednolity z 2003r., Dz.U. Nr 15, poz. 148 ze zm.) jednostki sektora finansów publicznych mogą
zaciągać zobowiązania do wysokości wynikającej z planu wydatków jednostki, a zgodnie z
przepisami art. 60 ust. 2 ustawy z 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001 r.,
Dz. U. 142, poz. 1591 ze zm.) Burmistrzowi przysługuje prawo do zaciągania zobowiązań
mających pokrycie w ustalonych w uchwale budżetowej kwotach wydatków, w ramach upoważnień
udzielonych przez radę gminy (których w tym przypadku Rada nie udzieliła).
Wyjaśnienia złożone przez Burmistrza Miasta, Zastępcę Burmistrza Miasta i Zastępcę
Skarbnika Gminy stanowią odpowiednio załączniki nr IV/24 i IV/25. Z wyjaśnień złożonych przez
Burmistrza i Zastępcę Burmistrza wynika, że “mając na uwadze zmieniające się warunki
zarządzania finansami publicznymi, aktywny udział gminy w programach strukturalnych podjęto
decyzję o opracowaniu strategii gminy jako narzędzia planowania strategicznego (...). Podobny
pogląd reprezentowała Rada Miejska umieszczając opracowanie strategii w planach zamierzeń
Rady Miejskiej na lata 2002 – 2006. Korzystając z delegacji zawartej w uchwale Rady nr
XII/48/2003 z 9 czerwca 2003r. podjąłem decyzję o rozpoczęciu procedury wyłonienia wykonawcy
strategii (...). Podpisana umowa na opracowanie strategii zakładała wykonanie jej w terminie do
dnia 15 grudnia 2003r. Jednakże już we wrześniu w związku z postulatami przedstawicieli gminy i
opiniami zgłoszonymi podczas pracy zespołów sugerującymi uszczegółowienie zapisów oraz
uwzględnienie szerszej opinii społecznej w tym naszego sąsiada w Czechach – Nachodu, który nie
był przygotowany do tak obszernej analizy swojego miasta, pojawiły się wątpliwości co do
zachowania tego terminu. W konsekwencji 24 listopada 2003r. podpisany został aneks do umowy
zmieniający termin realizacji umowy na 15 marca 2004r. Informuję jednocześnie, że od lutego do
sierpnia 2003r. Skarbnik Gminy pani Bożena Biesiada przebywała na długotrwałym zwolnieniu
lekarskim ze względu na stan zdrowia. Mając informację, że leczenie nie rokuje szansy powrotu na
zajmowane stanowisko pracy (9 sierpnia 2003r. pani Bożena Biesiada przeszła na rentę) podjąłem
decyzję o odwołaniu i powołaniu nowego Skarbnika. W dniu 9 czerwca 2003r. uchwałą nr
XII/51/2003 Rada Miejska powołała z dniem 1 lipca 2003r. panią Iwonę Biernacik na to
45
stanowisko. W pierwszej kolejności pani Skarbnik przystąpiła do sporządzania sprawozdań z
wykonania budżetu za I półrocze, a następnie do zapoznania się z finansami gminy,
obowiązującymi uchwałami, podpisanymi umowami itp. W październiku 2003r. został
zasygnalizowany problem braku zapisów w uchwale budżetowej dotyczących
wydatków na
opracowanie strategii. Dysponując informacjami o tym, że termin wykonania zostanie przesunięty
podjęliśmy decyzję o umieszczeniu wydatków na opracowanie strategii w projekcie uchwały
budżetowej na 2004r. Uchwalony w dniu 25 lutego 2004r. budżet gminy Kudowa Zdrój zawierał
wydatki na opracowanie strategii w kwocie wynikającej z podpisanej umowy”. Do wyjaśnień
dołączono postanowienie Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych nr RDFP/51-46/2004 z 21
września 2004r. o odmowie złożenia wniosku o ukaranie Burmistrza Miasta pana Czesława
Kręcichwosta za opisane wyżej naruszenie, ze względu na znikomą szkodliwość zarzucanego czynu
dla ładu finansów publicznych.
Według wyjaśnienia złożonego przez Zastępcę Skarbnika “(...) informuję, że od lutego do
sierpnia 2003r. Skarbnik Gminy – Pani Bożena Biesiada przebywała na zwolnieniu lekarskim ze
względu na stan zdrowia. Zwiększony zakres obowiązków z powodu nieobecności Skarbnika
Gminy, przy bardzo obszernej problematyce z zakresu finansów publicznych i dotychczasowym
podziale zadań pomiędzy Skarbnika i Zastępcę stał się powodem niedopatrzenia, że podpisana
umowa nie miała odzwierciedlenia w budżecie gminy (...)”.
Zadanie zostało wykonane terminowo i przekazane do jednostki protokołem z 9 kwietnia
2004r. Faktura nr 40/2004 z 8 kwietnia 2004r. wpłynęła do Urzędu Miejskiego 9 kwietnia 2004r.
Należność uregulowano: przelewami: 50.000 zł – 20 maja 2004r. (terminowo), 50.000 zł – 21 lipca
2004r., 28.100 zł - 12 października 2004r. - pomimo, że termin umowny płatności upłynął 29 maja
2004r. Wykonawca do dnia kontroli (14 października 2004r.) nie wystąpił z żądaniem zapłaty
odsetek za zwłokę. Według art. 28 ust. 3 pkt. 3 ustawy o finansach publicznych jednostki sektora
finansów publicznych dokonują wydatków w wysokości i w terminach wynikających z wcześniej
zaciągniętych zobowiązań. Zgodnie z wyjaśnieniem złożonym przez Skarbnika Gminy (załącznik
nr IV/26) “stopień realizacji dochodów budżetowych w I półroczu 2004r. wyniósł 39,16 %.
Mniejsze niż zakładano dochody budżetowe nie pozwoliły na realizację wydatków w pełnej
wysokości (...)”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
“Rewaloryzacja zabytkowego Parku Zdrojowego w Kudowie Zdroju – etap III (gospodarka
drzewostanem)”.
Według kosztorysu inwestorskiego (bez daty) wartość zamówienia wyniosła 213.280 zł,
wartość szacunkowa zamówienia na dzień rozpoczęcia postępowania (29 maja 2003r. ) stanowiła
równowartość 48.409 euro. Postępowanie przeprowadzono w trybie przetargu nieograniczonego.
Postępowanie przeprowadziła czteroosobowa Komisja Przetargowa w składzie określonym
Zarządzeniem Burmistrza Miasta nr 6 z 24 czerwca 2002r. (ze zmianą wynikającą z Zarządzenia nr
9/2002 z 31 grudnia 2002r.). Wszyscy członkowie Komisji złożyli pisemne oświadczenia o
niepodleganiu wykluczeniu z udziału w postępowaniu. Specyfikacja Istotnych Warunków
Zamówienia spełniała wymogi określone w przepisach ustawowych.
Ogłoszenie o przetargu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych z 29
maja 2003r., nr 72, poz. 29735.
Na przetarg wpłynęły cztery oferty, z tego jedna (oznaczona nr 1) została odrzucona,
ponieważ nie spełniała wymogów określonych w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia.
Pozostałe oferty dopuszczone do postępowania spełniały wymagania określone w SIWZ,
wykonawcy złożyli wymagane przepisami oświadczenia i zaświadczenia, nie podlegali wykluczeniu
z udziału w postępowaniu.
Postępowanie wygrała oferta, która uzyskała najwyższą liczbę punktów (obliczenia były
zgodne z kryteriami wskazanymi w ogłoszeniu o przetargu i SIWZ), złożona przez Zakład
Usługowy “Park Leśny” Witosław Grygierczyk. Dokumentacja z postępowania spełniała wymogi
określone przepisami ustawowymi, poza tym że zamawiający ogłoszenie o wyniku postępowania
46
wywiesił tylko w siedzibie Urzędu natomiast nie skierował go do publikacji w Biuletynie
Zamówień Publicznych, pomimo, że było to wymagane zgodnie z przepisem art. 14d ustawy z 10
czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (tekst jednolity z 2002 r. Dz. U. Nr 72, poz. 664 ze
zm.). Według wyjaśnienia złożonego przez Inspektora ds. Inwestycji i zamówień publicznych (pkt.
1 załącznika nr IV/27) “nie skierowanie ogłoszenia o wyniku postępowania do BZP wynikło z
mojego zaniedbania”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
Umowa na gospodarkę drzewostanem w Parku Zdrojowym została zawarta 4 sierpnia
2003r. (nr 1/08/2003), zgodnie z warunkami ustalonymi w postępowaniu, w imieniu gminy podpisał
ją Burmistrz Miasta pan Czesław Kręcichwost oraz Zastępca Burmistrza pan Piotr Maziarz. Termin
realizacji zamówienia ustalono na 15 listopada 2003r., wartość zamówienia ustalono na 75.169,78
zł brutto. Umowa została kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy panią Iwonę Biernacik.
W chwili podpisywania umowy w budżecie w dz. 9000, rozdz. 90004 § 4300 zaplanowane
były środki w wysokości 385.365 zł na różne usługi związane z utrzymaniem zieleni, w tym na
rewaloryzację Parku Zdrojowego. Jak ustalono na podstawie zestawienia sporządzonego na
potrzeby kontroli “998 na 30 czerwca 2003r.”, przedstawiającego prawidłowo zaewidencjonowane
zaangażowanie wydatków budżetowych w 2003 r. (załącznik nr IV/28), wartość zobowiązań
przypadających do zapłaty w 2003r. według umów zawartych do 30 czerwca 2003r. oraz
zobowiązań, które powstały w latach wcześniejszych wynosiła 411.038,05 zł, a więc o 25.673,05 zł
więcej niż zaplanowano do wydatkowania w tym roku. Jednak ze względu na nieprawidłowo
prowadzoną w jednostce ewidencję zaangażowania (szczegółowy opis zawarto na końcu
podrozdziału 3.2.1 “Wydatki na inwestycje i remonty”) zaangażowanie wykazane w księgach
rachunkowych jednostki na 30 czerwca 2003r. (saldo Wn konta 998) wynosiło w dz. 9000, rozdz.
90004, § 4300 - 277.844 zł, tak więc z ksiąg rachunkowych wynikało, że w budżecie jest jeszcze
wystarczająco wolnych środków do podpisania tej umowy.
Zadanie zostało wykonane terminowo i bez usterek, co zostało potwierdzone protokołami
odbioru końcowego z dnia 21 listopada 2003r., zatwierdzonymi przez Inspektora nadzoru (Lesława
Chudzyńskiego -pełniącego tą funkcję na podstawie umowy zlecenia nr 142/2003 z 21 sierpnia
2003r.).
Wynagrodzenie zostało zafakturowane w wysokości zgodnej z umową i zapłacone
wykonawcy w terminie określonym w umowie (16 grudnia 2003r.).
Zadanie zostało w całości sfinansowane z dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej na podstawie umowy dotacji nr 70/OP/WB/03 z 28 listopada
2003r.
“Nasadzenia biocenotyczne w ramach rewaloryzacji zabytkowego Parku Zdrojowego w Kudowie
Zdroju – etap III”.
Według kosztorysu inwestorskiego z 16 września 2003r. wartość zamówienia wyniosła
312.539,85 zł, wartość szacunkowa zamówienia na dzień rozpoczęcia postępowania (18 września
2003r. ) stanowiła równowartość 72.014 euro. Postępowanie przeprowadzono w trybie przetargu
nieograniczonego. Postępowanie przeprowadziła czteroosobowa Komisja Przetargowa w składzie
określonym Zarządzeniem Burmistrza Miasta nr 6 z 24 czerwca 2002r. (ze zmianą wynikającą z
Zarządzenia nr 9/2002 z 31 grudnia 2002r.). Wszyscy członkowie Komisji złożyli pisemne
oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu z udziału w postępowaniu. Specyfikacja Istotnych
Warunków Zamówienia spełniała wymogi określone w przepisach ustawowych.
Ogłoszenie o przetargu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych z 18
września 2003r., nr 138, poz. 59727.
Na przetarg wpłynęło pięć ofert, wszystkie spełniały wymagania określone w SIWZ,
wykonawcy złożyli wymagane przepisami oświadczenia i zaświadczenia, nie podlegali wykluczeniu
z udziału w postępowaniu.
Postępowanie wygrała oferta, która uzyskała wyższą liczbę punktów (obliczenia były zgodne
z kryteriami wskazanymi w ogłoszeniu o przetargu i SIWZ), złożona przez Przedsiębiorstwo
47
Produkcyjno-Handlowo-Usługowe “Zieleń dawne MPZ” Spółka z o.o.
Dokumentacja z
postępowania spełniała wymogi określone przepisami ustawowymi, poza tym że zamawiający
ogłoszenie o wyniku postępowania wywiesił tylko w siedzibie Urzędu natomiast nie skierował go
do publikacji w Biuletynie Zamówień Publicznych, pomimo, że było to wymagane zgodnie z
przepisem art. 14d ustawy o zamówieniach publicznych oraz że nie ma w niej żadnego dokumentu
na potwierdzenie faktu powiadomienia o wyniku postępowania uczestników, których oferty nie
zostały wybrane, czego wymagał przepis art. 21 ust. 1, 2 i 3 w związku z art. 50 ust 1 i 2 ustawy o
zamówieniach publicznych. Według wyjaśnienia złożonego przez Inspektora ds. Inwestycji i
zamówień publicznych (pkt. 8 i 9 załącznika nr IV/27) “brak skierowania do publikacji w BZP
ogłoszenia o wyniku postępowania wyniknął z mojego zaniedbania. W naszym Urzędzie
praktykowana jest zasada powiadamiania oferentów o wynikach przetargu faksem; w omawianym
przypadku zaginęło potwierdzenie wysłania faksu”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
Umowa na wykonanie nasadzeń biocenotycznych w Parku Zdrojowym została zawarta 20
października 2003r. (nr 2/10/2003), zgodnie z warunkami ustalonymi w postępowaniu, w imieniu
gminy podpisał ją Zastępca Burmistrza pan Piotr Maziarz. Termin realizacji zamówienia ustalono
na 30 listopada 2003r., wartość zamówienia ustalono na 242.869,84 zł brutto. Umowa została
kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy. W chwili zawierania umowy w budżecie były
przewidziane środki na jej realizację.
W przepisach § 6 umowy zawarto postanowienia dotyczące wnoszenia zabezpieczenia
należytego wykonania umowy niezgodne z przepisami rozporządzenia Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z 16 lipca 2002r. w sprawie zabezpieczenia należytego wykonania
umowy o zamówienie publiczne (Dz. U. Nr 115, poz. 1002). Ustalono, że ”wykonawca wniesie
zabezpieczenie w kwocie 12.143,49 zł, przy czym 30% zostanie złożone zamawiającemu w formie
gwarancji bankowej w terminie podpisania umowy, natomiast pozostałe 70% tworzone będzie z
potrącenia z faktur częściowych. Do czasu przedłożenia ww. zabezpieczenia zamawiający zatrzyma
wadium przetargowe”. Zgodnie z § 6 ww. rozporządzenia taki sposób wniesienia zabezpieczenia
możliwy był tylko w przypadku gdy cena ofertowa zamówienia przekraczała 130.000 euro, okres
realizacji zamówienia miał być dłuższy niż 1 rok, a zabezpieczenie wnoszone w pieniądzu – żadna z
tych okoliczności nie zachodziła przy omawianym zamówieniu. Według wyjaśnienia złożonego
przez Inspektora ds. Inwestycji i zamówień publicznych (pkt. 10 załącznika nr IV/27) “umowy są
przygotowywane na podstawie wzorów umów z wydawnictwa Forum, przeoczono, że zapis zgodny
z przepisami nie miał zastosowania w tym przypadku”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
Powyższy zapis umowny pozostał martwy, ponieważ wykonawca nigdy nie wniósł
gwarancji bankowej, ani nie dokonywano potrąceń z faktur, natomiast dnia 20 października 2003r.
wykonawca złożył pismo, w którym poprosił o zaliczenie na poczet zabezpieczenia kwoty 7.000 zł
– wadium wniesionego 28 października 2002r. w związku z innym zamówieniem, a nie zwróconego
w terminie. Kwota 7.000 zł w dniu kontroli nadal pozostawała na rachunku bankowym Urzędu
Miejskiego, pomimo, że zgodnie z postanowieniami przepisu § 7 rozporządzenia w sprawie
zabezpieczenia należytego wykonania umowy o zamówienie publiczne na koncie zamawiającego
powinna zostać tylko kwota stanowiąca 30% zabezpieczenia (3.643,05 zł), stanowiąca
zabezpieczenie roszczeń z tytułu rękojmi, natomiast reszta winna zostać zwrócona wykonawcy 10
września 2004r. W trakcie kontroli dnia 6 października 2004r. dokonano rozliczenia należnego
zabezpieczenia i dnia 11 października 2004r. pol. przelewu zwrócono wykonawcy część
zabezpieczenia w kwocie 3.356,95 zł. Według wyjaśnienia złożonego przez Inspektora ds.
Inwestycji i zamówień publicznych (pkt. 11 załącznika nr IV/27) “czynność została nie wykonana
w związku z moim niedopatrzeniem”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
Zadanie zostało wykonane terminowo i bez usterek, co zostało potwierdzone protokołami
odbioru częściowego z 6 i 28 listopada 2003r. Dnia 21 listopada 2003r. spisano protokół
konieczności nr 1/2003 w sprawie przełożenia płatności w kwocie 18.039,62 zł na okres wiosenny
po wzroście zasadzonych bylin, uzasadniając to niemożnością przeliczenia nasadzonych roślin w
okresie przerwy w wegetacji. Powyższych zmian terminu odbioru prac nie wprowadzono aneksem
48
do umowy podstawowej. Prace zostały odebrane protokołem końcowym z 10 sierpnia 2004r.
Protokoły odbiorowe były zatwierdzane przez Inspektora nadzoru (Lesława Chudzyńskiego –
pełniącego tą funkcję na podstawie umowy zlecenia nr 163/2003 z 7 listopada 2000r.).
Wynagrodzenie zostało zafakturowane w wysokości zgodnej z umową i zapłacone
wykonawcy w terminach określonych w umowach, które wynosiły 290 dni od daty wpływu faktury
(poza kwotą 18.039,62 zł, która została zafakturowana 30 lipca 2004r. i na dzień kontroli 4
października 2004r. pozostawała niezapłacona).
Zadanie w części zafakturowanej w 2003 r. (na kwotę 224.830,22 zł) zostało sfinansowane z
dotacji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na podstawie
umowy dotacji nr 70/OP/WB/03 z 28 listopada 2003r.
“Utrzymanie i pielęgnacja zieleni miejskiej na terenie miasta Kudowa Zdrój”
Zadanie zostało zlecone do realizacji Miejskim Zakładom Użyteczności Publicznej w
Kudowie Zdroju (gminnemu zakładowi budżetowemu). Przy wyborze wykonawcy zamawiający
zwolniony był ze stosowania ustawy o zamówieniach publicznych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 3
lit. a) tej ustawy (zamówienie udzielane zakładowi budżetowemu przez podmiot, który go utworzył,
w zakresie bieżącej obsługi zamawiającego).
Umowa (bez numeru) zawarta 1 stycznia 2003r. na czas nieokreślony, powierzała do
wykonania zadania w zakresie utrzymania i pielęgnacji zieleni miejskiej, według wskazanego
zakresu rzeczowego , za wynagrodzeniem ryczałtowym w kwocie 228.000 zł za rok 2003 (płatnym
miesięcznie w formie zryczałtowanej po 19.000 zł, w terminie 21 dni od daty otrzymania faktury).
W 2004r. wynagrodzenie to nie uległo zmianie. W chwili zawierania umowy w budżecie (projekcie
budżetu na 2003r.) były przewidziane środki na jej realizację (dz. 9000, rozdz. 90004).
Kontrola przeprowadzona na podstawie faktur nr 30/DG/08/03 z 4 sierpnia 2003r., nr
26/DG/07/03 z 3 lipca 2003r., nr 21/DG/06/03 z 6 czerwca 2003r., nr 17/DG/05/03 z 12 maja
2003r., nr 12/DG/04/03 z 8 kwietnia 2003r., nr 24/DG/06/04 z 2 czerwca 2004r., nr 15/DG/04/04 z
2 kwietnia 2004r., nr 19/DG/05/04 z 4 maja 2004r. wykazała, że upoważnieni pracownicy Urzędu
Miejskiego stwierdzali zgodność faktur z zawartą umową. Należności były regulowane po terminie
płatności wynikającym z umowy wg poniższego zestawienia:
Oznaczenie faktury (nr, data Data wpływu do Zapłata po terminie – ilość dni
wystawienia)
Urzędu
opóźnienia
30/DG/08/03 z 4 sierpnia 2003r. 4 sierpnia 2003r. 116
26/DG/07/03 z 3 lipca 2003r.
3 lipca 2003r.
148
21/DG/06/03 z 6 czerwca 2003r. 6 czerwca 2003r. 175
17/DG/05/03 z 12 maja 2003r.
12 maja 2003r.
241
12/DG/04/03 z 8 kwietnia 2003r. 8 kwietnia 2003r. 234
24/DG/06/04 z 2 czerwca 2004r. 2 czerwca 2004r. 61
15/DG/04/04 z 2 kwietnia 2004r. 2 kwietnia 2004r. 160
19/DG/05/04 z 4 maja 2004r.
4 maja 2004r.
nie została zapłacona do 13
października 2004r., termin płatności
upłynął 27 maja 2004r.
Do czasu kontroli gmina nie poniosła wydatków na wypłatę odsetek za zwłokę z tytułu
nieterminowego regulowania należności.
Według art. 28 ust. 3 pkt. 3 ustawy o finansach publicznych jednostki sektora finansów
publicznych dokonują wydatków w wysokości i w terminach wynikających z wcześniej
zaciągniętych zobowiązań. Zgodnie z wyjaśnieniem złożonym przez Skarbnika Gminy (załącznik
nr IV/29) “Ze względu na mniejsze niż zakładano dochody budżetowe w roku 2003 i I półroczu
2004r., utrzymujące się zadłużenie z tytułu podatków lokalnych na poziomie 1,8 mln zł dochodzi do
nieterminowego regulowania należności wobec Miejskich Zakładów Użyteczności Publicznej z
tytułu świadczonych na rzecz gminy usług komunalnych. W pierwszej kolejności do MZPU jako
49
zarządcy zasobów mieszkaniowych realizowane są płatności z tytułu dodatków mieszkaniowych.
Stanowi to wydatek ok. 40 tyś. zł miesięcznie”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
“Świadczenie usług komunalnych: wywóz nieczystości stałych, dezynfekcja pojemników na
nieczystości stałe, oczyszczanie jezdni i chodników, wykaszanie poboczy, oczyszczanie rowów i
korytek odwodnienia”
Zadanie zostało zlecone do realizacji Miejskim Zakładom Użyteczności Publicznej w
Kudowie Zdroju (gminnemu zakładowi budżetowemu). Przy wyborze wykonawcy zamawiający
zwolniony był ze stosowania ustawy o zamówieniach publicznych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 3
lit. a) tej ustawy (zamówienie udzielane zakładowi budżetowemu przez podmiot, który go utworzył,
w zakresie bieżącej obsługi zamawiającego).
Umowa nr 17/2003 zawarta 1 stycznia 2003r. na czas nieokreślony powierzała do
wykonania zadania w zakresie świadczenia usług komunalnych, według wskazanego zakresu
rzeczowego, za wynagrodzeniem średniorocznym w kwocie 389.923,87 zł netto (płatnym
miesięcznie na podstawie przedłożonych faktur, w terminie 21 dni od daty otrzymania faktury).W
chwili zawierania umowy w budżecie (projekcie budżetu na 2003r.) były przewidziane środki na jej
realizację (dz. 9000, rozdz. 90003).
Kontrola przeprowadzona na podstawie faktur nr 03402/09/2003/ZGK z 30 września 2003r.
- 35.580,92 zł, nr 02392/08/2003/ZGK z 28 sierpnia 2003r. - 24.827,42 zł, nr 02312/07/2003/ZGK
z 31 lipca 2003r. - 24.827,42 zł, nr 02234/06./2003/ZGK z 30 czerwca 2003r. - 24.827,42 zł, nr
01229/05/2003/ZGK z 31 maja 2003r. - 35.580,92 zł, nr 01149/04/2003/ZGK z 30 kwietnia 2003r.
- 33.934,03 zł, nr 01079/03/2003/ZGGK – 33.934,03 zł, nr 02282/06/2004/ZGGGK z 30 czerwca
2004r. - 35.616,12 zł, nr 01247/05/2004/ZGK z 31 maja 2004r.
- 35.616,12 zł, nr
01170/04/2004/ZGK z 30 kwietnia 2004r. - 33.934,03 zł, wykazała, że upoważnieni pracownicy
Urzędu Miejskiego stwierdzali zgodność faktur z zawartą umową. Należności były regulowane po
terminie płatności wynikającym z umowy, wg poniższego zestawienia:
Oznaczenie faktury (nr, data wpływu)
Kwota
Zapłata po terminie – ilość dni
opóźnienia
03402/09/2003/ZGK z 30 września 2003r. 35.580,92 zł 56
02392/08/2003/ZGK z 29 sierpnia 2003r.
24.827,42 zł 91
02312/07/2003/ZGK z 31 lipca 2003r.
24.827,42 zł 120
02234/06./2003/ZGK z 30 czerwca 2003r. 24.827,42 zł 151
nr 01229/05/2003/ZGK z 31 maja 2003r.
35.580,92 zł 181
01149/04/2003/ZGK z 30 kwietnia 2003r. 33.934,03 zł 212
01079/03/2003/ZGK z 31 marca 2003r.
33.934,03 zł 242
02282/06/2004/ZGK z 30 czerwca 2004r. 35.616,12 zł zobowiązania nie uregulowano
do 13 października 2004r., termin
płatności upłynął 22 lipca 2004r.;
01247/05/2004/ZGK z 31 maja 2004r.
35.616,12 zł zobowiązania nie uregulowano
do
13 października 2004r.,
termin płatności upłynął 23
czerwca 2004r.
01170/04/2004/ZGK z 30 kwietnia 2004r. 33.934,03 zł zobowiązania nie uregulowano
do 13 października 2004r., termin
płatności upłynął 26 maja 2004r.,
Gmina do czasu kontroli nie poniosła wydatków na wypłatę odsetek za zwłokę z tytułu
nieterminowego regulowania należności.
50
Według art. 28 ust. 3 pkt. 3 ustawy o finansach publicznych jednostki sektora finansów
publicznych dokonują wydatków w wysokości i w terminach wynikających z wcześniej
zaciągniętych zobowiązań.
Saldo zaległości (zobowiązania przeterminowane) wobec MZUP z tytułu realizacji usług na
rzecz gminy na 31 grudnia 2003r. (konto 221/010) wynosiło 218.609,79 zł, wg stanu na 30 czerwca
2004r. - 304.520,63zł.
Odpowiednie wyjaśnienie złożone przez Skarbnika Gminy omówiono przy wyżej opisanym
zadaniu w zakresie pielęgnacji zieleni (załącznik nr IV/29).
3.2. Wydatki majątkowe
3.2.1. Wydatki inwestycyjne i remontowe
W 2003r. zaplanowano wykonanie zadań inwestycyjnych i remontowych za kwotę
3.505.093 zł, z tego na inwestycje: 3.363.482 zł, na remonty: 141.611 zł. Faktycznie wg stanu na
31 grudnia 2003r. wydatkowano na zadania inwestycyjne: 1.816.475 zł, na zadania remontowe:
70.601 zł (w tym kwota 775.594 zł dotyczyła spłaty zobowiązań z lat poprzednich).
Na 2004r.
zaplanowano wykonanie zadań inwestycyjnych i remontowych za kwotę 2.561.284 zł, z tego na
inwestycje: 2.263.784 zł, na remonty: 297.500 zł. Faktycznie wg stanu na 30 czerwca 2004r.
wydatkowano na zadania inwestycyjne: 682.897 zł (w tym 616.762 zł to spłata zobowiązań z lat
poprzednich, związanych z budową krytego basenu i rewaloryzacją Parku Zdrojowego), na zadania
remontowe: 60.966 zł.
Do kontroli wybrano zadania inwestycyjne i remontowe zlecone do wykonania w 2003r. i
2004r., dla których postępowania o wyłonienie wykonawcy przeprowadzono w 2003 r. - wartość
próby poddanej kontroli wyniosła 944.123 zł, co stanowiło 50% populacji wykonanych wydatków
inwestycyjnych i remontowych za okres od 1 stycznia 2003r. do 30 czerwca 2004r.
“Dostawa sprzętu specjalistycznego do pielęgnacji zabytkowego Parku Zdrojowego w Kudowie
Zdroju”
Wartość szacunkowa zamówienia na dzień rozpoczęcia postępowania (30 września 2003r.)
wynosiła 80.045 euro. Postępowanie zostało przeprowadzone w trybie zapytania o cenę, przez
czteroosobową Komisję Przetargową, w składzie określonym Zarządzeniem Burmistrza Miasta nr
6 z 24 czerwca 2002r. (ze zmianą wynikającą z Zarządzenia nr 9/2002 z 31 grudnia 2002r.).
Wszyscy członkowie Komisji i biegli, biorący udział w postępowaniu, złożyli pisemne
oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu z udziału w postępowaniu.
Zamawiający zwrócił się z zapytaniem o cenę do 4 dostawców, oferty cenowe złożyło
dwóch.
Dostawcy złożyli wymagane przepisami oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu z
udziału w postępowaniu. Zamawiający nie przestrzegał przepisów w zakresie dokumentów, jakie
powinni przedłożyć oferenci na potwierdzenie prawdziwości złożonych oświadczeń, ponieważ w
ogóle nie żądał dostarczenia przez oferentów informacji z Krajowego Rejestru Karnego, oraz
dopuścił do udziału w postępowaniu obie złożone oferty, pomimo, że dołączono do nich
nieaktualne zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej (oferta Zakładu
Handlowo – Usługowego “Beta” S. C. - zaświadczenie wspólnika Tadeusza Chojnackiego zostało
wystawione 30 stycznia 2003r.; oferta Firmy “Chalim” - zaświadczenie zostało wystawione 16
czerwca 1997r. - gdy w tym postępowaniu zaświadczenia powinny być wystawione nie wcześniej
niż 10 kwietnia 2003r.). Naruszało to przepisy art. 22 ust. 2 i 4 ustawy o zamówieniach
publicznych, zgodnie z którymi zamawiający w postępowaniach, których wartość przekraczała
kwotę 30.000 euro, winien żądać od dostawców dokumentów na potwierdzenie faktu, iż spełniają
warunki określone w art. 20 i nie podlegają wykluczeniu na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o
zamówieniach publicznych. Według przepisów § 1 ust. 1 pkt 1 i 5 rozporządzenia Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z 24 czerwca 2002 r. w sprawie dokumentów, jakich zamawiający
może żądać od dostawcy lub wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków
51
uprawniających do udziału w postępowaniu o zamówienie publiczne (Dz. U. Nr 91, poz. 817)
żądanymi dokumentami w wyżej wymienionym zakresie powinny być: aktualne zaświadczenie o
wpisie do ewidencji działalności gospodarczej – wystawione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed
upływem terminu składania ofert oraz aktualna informacja z Krajowego Rejestru Karnego w
zakresie określonym w art. 19 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy. Zgodnie z postanowieniami art. 68 ust. 2 pkt.
2 ustawy o zamówieniach publicznych zamawiający był zobowiązany w zapytaniu o cenę zamieścić
informację o dokumentach, jakie mają dostarczyć dostawcy w celu potwierdzenia spełnienia
wymaganych warunków, czego nie zrobił, ponieważ w pkt. 11 dostarczonej dostawcom
“specyfikacji” poinformował jedynie, że do oferty należy dołączyć “formularz cenowy –
wypełniony, kopię wpisu do ewidencji działalności gospodarczej lub rejestru sądowego, aktualne
zaświadczenie ZUS, aktualne zaświadczenie Urzędu Skarbowego, wypełnione zał. nr 1, 2, 3, 4 do
instrukcji dla oferentów”. Według wyjaśnienia złożonego przez Inspektora ds. Inwestycji i
zamówień publicznych (pkt. 2 i 3 załącznika nr IV/27) “w postępowaniu nie wymagano
przedłożenia aktualnych informacji z Krajowego Rejestru Sądowego, co wynikało z nieprawidłowej
interpretacji przepisów ustawy o zamówieniach publicznych. Dopuszczenie do udziału w
postępowaniu obu oferentów, pomimo, że złożone przez nich oferty zawierały nieaktualne
zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej stało się faktem w związku z
niedopatrzeniem komisji przetargowej”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli (składający
wyjaśnienie był przewodniczącym komisji przetargowej).
Postępowanie przeprowadzone 10 października 2003r. wygrała oferta o najniższej cenie,
złożona przez Zakład Handlowo – Usługowy “Beta” S.C. Informacja o wyniku postępowania
(sporządzona na druku ZP-150) została wywieszona na tablicy ogłoszeń Urzędu Miejskiego 13
października 2003r. Dokumentacja z postępowania spełniała wymogi określone przepisami
ustawowymi, w dokumentacji nie ma jedynie żadnego dokumentu na potwierdzenie faktu
powiadomienia o wyniku postępowania uczestnika, którego oferta nie został wybrana, czego
wymagał przepis art. 21 ust. 1, 2 i 3 w związku z art. 69 ust. 4 ustawy o zamówieniach
publicznych. Według wyjaśnienia złożonego przez Inspektora ds. Inwestycji i zamówień
publicznych (pkt. 4 załącznika nr IV/27) “w naszym Urzędzie praktykowana jest zasada
powiadamiania oferentów o wyniku przetargu faksem, w omawianym przypadku zaginęło
potwierdzenie wysłania faksu”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
Umowa dostawy sprzętu specjalistycznego z Zakładem Handlowo – Usługowym “Beta”
S.C. została zawarta 20 października 2003r. (nr 3/10/2003), zgodnie z warunkami ustalonymi w
postępowaniu. Termin realizacji zamówienia ustalono na 15 listopada 2003r., wartość zamówienia
ustalono na 382.510 zł brutto. Umowa została w imieniu Gminy podpisana przez Zastępcę
Burmistrza pana Piotra Maziarza oraz kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy panią Iwonę
Biernacik.
Stwierdzono, że dostawcy do czasu kontroli (20 września 2004r.) nie zwrócono wniesionego
przez niego wadium w kwocie 2.000 zł. Zgodnie z przepisem art. 42 ust. 1 pkt. 2 ustawy o
zamówieniach publicznych zamawiający zobowiązany był niezwłocznie zwrócić wadium z chwilą
zawarcia umowy (wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy nie było wymagane).
Według wyjaśnienia złożonego przez Skarbnika Gminy (załącznik nr IV/30) “pismo o zwrot
wadium bądź od firmy, która brała udział w przetargu bądź z działu technicznego bezpośrednio
nadzorującego lub przeprowadzającego przetarg powinno być podstawą do zwrotu wadium. W
konkretnym przypadku takie pismo do działu finansowego nie wpłynęło. Wadium w kwocie 2.000
zł na rzecz Zakładu Handlowo – Usługowego “Beta” S.C. zostanie zwrócone do dnia 15
października 2004r.”. Odnosząc się do wyjaśnienia, należy zauważyć że w przepisach
wewnętrznych jednostki (regulaminach, zakresach czynności, zasadach obiegu dokumentacji) nie
wskazano dokumentów będących podstawą zwalniania wadiów, ani osób odpowiedzialnych za ich
sporządzenie i terminowe dostarczenie do działu finansowego, a zgodnie z zakresami czynności, tak
poprzedniego jak i obecnego Skarbnika Gminy, to do Skarbnika należało zorganizowanie
sporządzania, przyjmowania i obiegu dokumentów oraz określenie zasad według których mają być
52
wykonywane przez inne komórki organizacyjne (stanowiska pracy) prace niezbędne do
zapewnienia prawidłowości gospodarki finansowej oraz księgowości. Wadium zostało zwrócone
wykonawcy przelewem 12 października 2004r.
Zamówienie zostało zrealizowane terminowo i zgodnie z umową, należność została
uregulowana zgodnie z postanowieniami umownymi. Przychód zakupionych środków trwałych
został zaewidencjonowany na koncie 011 “Środki trwałe” na podstawie dokumentów OT od nr 15
do 35 terminowo i w prawidłowych kwotach.
Środki na realizację zadania zostały wprowadzone do budżetu po stronie wydatków w dz.
900, rozdz. 9004, § 6060 uchwałą Rady Miejskiej nr XV/74/03 z 20 października 2003r. w kwocie
353.000 zł (kserokopia uchwały stanowi załącznik nr VI/31) na podstawie pisma nr
NF/DGP/db/9767/2003 z 3 października 2003r. od Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej o przyznaniu dofinansowania w formie dotacji do zadania pn.
“Rewaloryzacja zabytkowego Parku Zdrojowego” w kwocie ogółem 553.000 zł (382.500 – na
zakup sprzętu do konserwacji parku, 170.500 zł na wykonanie systemu nawadniającego park). W
tym samym dniu Zastępca Burmistrza pan Piotr Maziarz podpisał ww. umowę (nr 3/10/2003) na
dostawę sprzętu specjalistycznego z Zakładem Handlowo – Usługowym “Beta” S.C., zgodnie z
którą Gmina zobowiązała się do zapłacenia za sprzęt 382.510 zł brutto, a więc o 29.510 zł więcej od
kwoty ujętej w budżecie (kserokopia umowy stanowi załącznik nr IV/32). Umowa została
kontrasygnowana przez Skarbnika Gminy panią Iwonę Biernacik. W czasie ww. posiedzenia Rady
Miejskiej ostateczna wartość zamówienia była znana, ponieważ postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego zostało przeprowadzone 10 października 2003r., informacja o wyniku
postępowania (sporządzona na druku ZP-150) została wywieszona na tablicy ogłoszeń Urzędu
Miejskiego 13 października 2003r. (ksero protokołu z postępowania i druku ZP-150 stanowi
załącznik nr VI/33). Rada Miejska w uchwale budżetowej na 2003r. nie udzieliła Burmistrzowi
Miasta upoważnienia do zaciągania zobowiązań obciążających budżet (kserokopia uchwały
budżetowej na 2003r. stanowi załącznik nr VI/34).
Należność z tytułu wykonania umowy została w całości zapłacona przelewem 12 grudnia
2003r. Dokumenty do wypłaty zatwierdzili Zastępca Burmistrza pan Piotr Maziarz oraz Skarbnik
Gminy pani Iwona Biernacik (kserokopie faktur i polecenia przelewu stanowią załącznik nr
VI/35). Dnia 31 grudnia 2003r. Rada Miejska uchwałą nr XVIII/93/03 dokonała przeniesienia
wydatków pomiędzy paragrafami i zwiększyła plan w § 6060 o 29.510 zł (kserokopia uchwały
stanowi załącznik nr VI/36.
Zadanie zostało w całości sfinansowane ze środków z dotacji z Narodowego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na podstawie umowy dotacji nr 544/2003/Wn50/OPWK/D zawartej 13 listopada 2003r., podpisanej w imieniu Gminy przez Zastępcę Burmistrza pana
Piotra Maziarza. Ogółem kwota dofinansowania zadania pn. “Rewaloryzacja zabytkowego Parku
Zdrojowego w Kudowie Zdroju” wyniosła 553.000 zł, z tego zgodnie z załącznikiem nr 1 do
umowy “Harmonogram Rzeczowo – Finansowy (...)” na zakup sprzętu specjalistycznego do
pielęgnacji parku przeznaczono 382.500 zł, na wykonanie systemu nawadniającego 170.500 zł.
Zmiana w planie wydatków wynikająca z powyższej umowy nie została jednak wprowadzona do
budżetu na najbliższej sesji Rady Miejskiej – która odbyła się 28 listopada 2003r.
Zgodnie z przepisami art. 29 ust. 6 ustawy z 26 listopada 1998r. o finansach publicznych
(tekst jednolity z 2003r.: Dz. U. Nr 15, poz. 148 ze zm.) jednostki sektora finansów publicznych
mogą zaciągać zobowiązania do wysokości wynikającej z planu finansowego, a według art. 28 ust.
1 ww. ustawy wydatki publiczne mogą być ponoszone jedynie na cele i w wysokości ustalonej w
uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego.
Według wyjaśnienia złożonego przez Zastępcę Burmistrza i Skarbnika Gminy (załącznik
nr VI/37) “Dotacja uzyskana z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
w wysokości 553.000 zł przeznaczona została w całości na rewaloryzację zabytkowego Parku
Zdrojowego (...). W ramach przyznanej kwoty na inwestycję w zakresie ochrony środowiska miał
zostać zakupiony sprzęt do pielęgnacji parku i wykonany system nawadniający. Wstępnego
53
rozdysponowania kwoty dokonano na podstawie szacunków, przyjmując 353.000zł na zakup
sprzętu § 6060 i 200.000 zł na wykonanie systemu nawadniającego § 6050. Po rozstrzygnięciu
przetargu kwota na zakup sprzętu do pielęgnacji uległa zwiększeniu o 29.510 zł, ale kwota na
wykonanie systemu nawadniającego zmniejszeniu o 29.510 zł. Fakt ten stał się powodem
podpisania w dniu 30 września 2003r. nowego harmonogramu z NFOŚiGW. Podpisany przez obie
strony harmonogram nie został przekazany do działu finansowo – księgowego. W związku z tym do
uchwały Rady Miejskiej nr XV/74/03 z 20.10.2003r. w sprawie zmian w budżecie gminy(...)
przyjęto pierwotne kwoty tj. 353.000 zł i 200.000 zł. Informuję jednocześnie, że od lutego do
sierpnia 2003r. Skarbnik Gminy – pani Bożena Biesiada przebywała na długotrwałym zwolnieniu
lekarskim ze względu na stan zdrowia. Mając informacje, że leczenie nie rokuje szansy powrotu na
zajmowane stanowisko pracy (9 sierpnia 2003r. pani Bożena Biesiada przeszła na rentę) Burmistrz
Miasta podjął decyzję o odwołaniu i powołaniu nowego Skarbnika. W dniu 9 czerwca 2003r.
uchwała nr XII/51/2003 Rada Miejska powołała z dniem 1 lipca 2003r. panią Iwonę Biernacik na to
stanowisko. W pierwszej kolejności pani Skarbnik przystąpiła do sporządzania sprawozdań z
wykonania budżetu za I półrocze, a następnie do zapoznania się z finansami gminy,
obowiązującymi uchwałami, podpisanymi umowami itp. Brak możliwości przejęcia obowiązków z
pełnym wprowadzeniem w problematykę finansów gminy, oraz uregulowania zasad obiegu
dokumentów stał się powodem przeoczenia przez panią Iwonę Biernacik faktu podpisania nowego
harmonogramu, jego wpływu na budżet gminy a tym samym konieczności wprowadzenia zmian w
budżecie gminy w związku z jego podpisaniem. Konsekwencją tego przeoczenia było podpisanie
umowy nr 3/10/2003 o dostawę specjalistycznego sprzętu do konserwacji parku zdrojowego bez
porównania kwot z umowy i zapisanych w budżecie, jednakże przy uwzględnieniu, że łączna kwota
wydatków z przyznanej dotacji nie została przekroczona. W dniu 6 grudnia 2003r. na konto
podstawowe gminy wpłynęły środki z NFGWiOŚ w pełnej wysokości. Przygotowując przelewy na
rzecz wykonawców pracownik referatu finansowo – księgowego prowadzący ewidencję konta 992
zasygnalizował niezgodność między wydatkami wynikającymi z faktury a zaplanowanymi w §
6060. Niedostateczna znajomość możliwości organizacyjnych w zakresie pracy Rady Miejskiej
(możliwość zwołania nadzwyczajnej sesji Rady Miejskiej) była przyczyną podjęcia przez panią
Skarbnik decyzji o wprowadzeniu zmian w budżecie gminy w zakresie przeniesienia między §
6050 i 6060 kwoty 29.510 zł na najbliższej sesji Rady Miejskiej, która odbyła się 31 grudnia 2003r.
oraz dokonania w dniu 12 grudnia 2003r. zapłaty na rzecz dostawców sprzętu oraz wykonania
systemu nawadniającego, aby terminowo rozliczyć otrzymaną dotację. Nadmieniam, że w okresie
od 20 października 2003r. do 31 stycznia 2004r. Burmistrz Miasta przebywał na długotrwałym
zwolnieniu lekarskim, co niewątpliwie maiło wpływ na organizację pracy Urzędu Miasta,
szczególnie, że był to okres opracowywania budżetu na 2004r.”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń
kontroli.
“Modernizacja układu drogowego w ramach rewaloryzacji zabytkowego Parku Zdrojowego w
Kudowie Zdroju”.
Według kosztorysu inwestorskiego z 10 marca 2003r. wartość robót budowlanych wyniosła
329.547,40 zł, wartość szacunkowa zamówienia na dzień rozpoczęcia postępowania (11 marca
2003r.) stanowiła równowartość 76.680 euro. Postępowanie przeprowadzono w trybie przetargu
nieograniczonego. Postępowanie przeprowadziła czteroosobowa Komisja Przetargowa w składzie
określonym Zarządzeniem Burmistrza Miasta nr 6 z 24 czerwca 2002r. (ze zmianą wynikającą z
Zarządzenia nr 9/2002 z 31 grudnia 2002r.). Wszyscy członkowie Komisji złożyli pisemne
oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu z udziału w postępowaniu. Specyfikacja Istotnych
Warunków Zamówienia spełniała wymogi określone w przepisach ustawowych.
54
Ogłoszenie o przetargu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych z 11
marca 2003r., nr 31, poz. 12569.
Zamawiający ustalił wadium w kwocie 10.000 zł, natomiast zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o
zamówieniach publicznych wadium jest ustalane w granicach
od 0,5% do 3% wartości
zamówienia, tak więc w tym przypadku powinno wynosić maksymalnie kwotę 9.886,41 zł. Według
wyjaśnienia złożonego przez Inspektora ds. Inwestycji i zamówień publicznych (pkt. 5 załącznika
nr IV/27) “kwota ta wynikła z zaokrąglenia do pełnego tysiąca”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń
kontroli.
Na przetarg wpłynęły dwie oferty, obie spełniały wymagania określone w SIWZ,
wykonawcy złożyli wymagane przepisami oświadczenia i zaświadczenia, nie podlegali wykluczeniu
z udziału w postępowaniu.
Postępowanie wygrała oferta, która uzyskała wyższą liczbę punktów (obliczenia były zgodne
z kryteriami wskazanymi w ogłoszeniu o przetargu i SIWZ), złożona przez Przedsiębiorstwo
Produkcyjno-Usługowo-Handlowe “Steinbudex – J.M.”. Dokumentacja z postępowania spełniała
wymogi
określone przepisami ustawowymi. Ogłoszenie o wyniku postępowania zostało
opublikowane w BZP z 24 kwietnia 2003r. nr 53, poz. 21950 oraz wywieszone na tablicy ogłoszeń
Urzędu Miejskiego.
Umowa na wykonanie modernizacji układu drogowego w Parku Zdrojowym została zawarta
15 kwietnia 2003r. (nr 1/04/2003), zgodnie z warunkami ustalonymi w postępowaniu, w imieniu
gminy podpisali ją Burmistrz Miasta pan Czesław Kręcichwost oraz Zastępca Burmistrza pan Piotr
Maziarz. Termin realizacji zamówienia ustalono na 20 czerwca 2003r., wartość zamówienia
ustalono na 298.743,37 zł brutto. Umowa została kontrasygnowana przez Zastępcę Skarbnika
Gminy pana Zdzisława Świderskiego (zgodnie z zakresem udzielonego mu upoważnienia).
W przepisach § 6 umowy zawarto postanowienia dotyczące wnoszenia zabezpieczenia
należytego wykonania umowy niezgodne z przepisami rozporządzenia Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z 16 lipca 2002r. w sprawie zabezpieczenia należytego wykonania
umowy o zamówienie publiczne (Dz. U. Nr 115, poz. 1002). Ustalono, że ”wykonawca wniesie
zabezpieczenie w kwocie 13.959,97 zł, przy czym 30% zostanie złożone zamawiającemu w formie
gwarancji bankowej w terminie podpisania umowy, natomiast pozostałe 70% tworzone będzie z
potrącenia z faktur częściowych. Do czasu przedłożenia ww. zabezpieczenia zamawiający zatrzyma
wadium przetargowe”. Zgodnie z § 6 ww. rozporządzenia taki sposób wniesienia zabezpieczenia
możliwy był tylko w przypadku gdy cena ofertowa zamówienia przekraczała 130.000 euro, okres
realizacji zamówienia miał być dłuższy niż 1 rok, a zabezpieczenie wnoszone w pieniądzu – żadna z
tych okoliczności nie zachodziła przy omawianym zamówieniu. Według wyjaśnienia złożonego
przez Inspektora ds. Inwestycji i zamówień publicznych (pkt. 6 załącznika nr IV/27) “umowy są
przygotowywane na podstawie wzorów umów z wydawnictwa Forum, przeoczono, że zapis zgodny
z przepisami nie miał zastosowania w tym przypadku”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
Powyższy zapis umowy pozostał martwy, ponieważ dnia 24 kwietnia 2003r. wykonawca
przedłożył tytułem zabezpieczenia należytego wykonania robót gwarancję bankową nr 2819/14/03
na kwotę 13.959,97 zł, z okresem ważności od 24 kwietnia do 20 lipca 2003r. Wykonawca nie
dopełnił obowiązku wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy w części służącej
zabezpieczeniu roszczeń z tytułu rękojmi (zgodnie z postanowieniami § 6 umowy powinno ono być
wniesione w kwocie 4.187,99 zł, po aneksowaniu umowy – 5.017,30 zł i pozostawać do dyspozycji
zamawiającego zgodnie z § 9 pkt. 3 umowy 360 miesięcy od daty odbioru końcowego, który
nastąpił 8 sierpnia 2003r.). Postępowanie takie naruszało przepisy § 2, 3, 4 i 7 ust. 2 i 3 ww.
rozporządzenia w sprawie zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Według wyjaśnienia
złożonego przez Inspektora ds. Inwestycji i zamówień publicznych (pkt. 7 załącznika nr IV/27)
“nie dokonanie tej czynności w terminie wynikło z przeoczenia”. W trakcie kontroli dnia 24
września 2004r. Burmistrz Miasta pismem nr IZP/7070/JD/03/09/04 zwrócił się do wykonawcy o
niezwłoczne wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy w kwocie 5.017,29 zł.
55
Wykonawca pismem z 28 września 2004r. wyraził zgodę na potracenie kwoty zabezpieczenia z
faktury za realizację zadań na rzecz Gminy w roku 2004.
Dnia 15 kwietnia 2003r. aneksem nr 1/05/03 zwiększono zakres robót objętych umową o
wykonanie 450 m2 chodnika przy wejściu do pijalni. Termin zakończenia realizacji zadania ustalono
na 30 lipca 2003r. Rozszerzenie zakresu zadania zostało potwierdzone protokołem konieczności nr
1 z 5 maja 2003r. Wartość robót dodatkowych została ustalona kosztorysem, zatwierdzonym przez
Inspektora nadzoru na kwotę 59.157 zł. Wartość dodatkowa nie przekraczała 20% wartości
zamówienia podstawowego.
Pełnienie obowiązków Inspektora nadzoru zostało powierzone umową nr 2/04/2003 z 18
kwietnia 2003r. podmiotowi “EVEX” - Usługi Inwestorskie, Stanisław Wdowiak.
Zadanie zostało wykonane terminowo i bez usterek, co zostało potwierdzone protokołami
odbioru częściowego z 15 i 31 maja 2003r., 1 i 23 lipca 2003r. i końcowego z dnia 8 sierpnia
2003r., zatwierdzonymi przez Inspektora nadzoru.
Koszty zadania zostały prawidłowo i terminowo zaewidencjonowane na koncie 080,
dokument OT zostanie sporządzony po zakończeniu ostatniego etapu inwestycji.
Środki na realizację zadania zostały wprowadzone do budżetu w dz. 900, rozdz. 9004 z
przeznaczeniem na prace remontowe w Parku Zdrojowym uchwałą Rady Miejskiej nr X/39/03 z 31
marca 2003r. w kwocie 194.935 zł, według układu wykonawczego do budżetu, wprowadzonego
Zarządzeniem Burmistrza nr 32/2003 z 14 kwietnia 2003r. wydatki te zostały zaliczone do § 4270
(zakup usług remontowych) - (kserokopia zarządzenia stanowi załącznik nr VI/38). W dniu
podpisywania umowy na wykonanie modernizacji układu drogowego w Parku Zdrojowym tj. 15
kwietnia 2003r. (nr 1/04/2003), powyższy plan nadal pozostawał niezmieniony, pomimo tego
Burmistrz Miasta pan Czesław Kręcichwost oraz Zastępca Burmistrza pan Piotr Maziarz zawarli
umowę na kwotę 298.743,37 zł brutto, a więc o 103.808,37 zł większą od kwoty ujętej w budżecie.
Umowa została kontrasygnowana przez Zastępcę Skarbnika Gminy pana Zdzisława Świderskiego
(zgodnie z zakresem udzielonego mu upoważnienia). Kserokopia powyższej umowy oraz zakresu
czynności Zastępcy Skarbnika Gminy stanowią odpowiednio załączniki nr IV/39 i IV/40. Rada
Miejska w uchwale budżetowej na 2003r. nie udzieliła Burmistrzowi Miasta upoważnienia do
zaciągania zobowiązań obciążających budżet. Następnie dnia 17 maja 2003r. Burmistrz Miasta pan
Czesław Kręcichwost oraz Zastępca Burmistrza pan Piotr Maziarz podpisali aneks nr 1/05/03,
zwiększający zakres robót za dodatkowym wynagrodzeniem o wartości 59.157 zł brutto, pomimo,
że w budżecie plan wydatków na to zadanie nadal pozostawał niezmieniony, tzn. wynosił 194.935
zł. (kserokopia aneksu stanowi załącznik nr IV/41). Aneks został kontrasygnowany przez Zastępcę
Skarbnika pana Zdzisława Świderskiego. Łącznie zaciągnięte zobowiązanie przekraczało kwotę
ujętą w budżecie o 162.965,37 zł.
Uchwałą nr XII/49/2003 z 9 czerwca 2003r. Rada Miejska zwiększyła plan w dz. 9000,
rozdz. 90004, §4270 o kwotę 343.945 zł (ogółem po zmianach plan wynosił 538.880 zł), uchwałą
nr XIII/58/2003 z 12 września 2003r. - o kwotę 90.000 zł (ogółem po zmianach plan wynosił
628.880 zł), uchwałą nr XV/74/2003 z 20 października 2003r. cała ta kwota została zdjęta z §4270,
a wydatki na rewaloryzację Parku Zdrojowego (w tym modernizację układu drogowego)
wprowadzono w §6050 w kwocie 528.880 zł.
Wyjaśnienia złożone przez Burmistrza Miasta, Zastępcę Burmistrza Miasta oraz Zastępce
Skarbnika stanowią załącznik nr IV/42. Wynika z nich, że “wydatki związane z rewaloryzacją
Parku Zdrojowego zostały ujęte w budżecie gminy (uchwała Rady Miejskiej nr X/39/03 z 31 marca
2003r.) w dwóch pozycjach: w § 4270 dz. 900 rozdz. 90004 kwota 194.935 zł; w planie gminnego
funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej – 203.460 zł, bez wskazania klasyfikacji
budżetowej. Łączna kwota zabezpieczonych środków na prace związane z rewaloryzacją parku
zdrojowego wynosiła 398.395 zł. Ze względu na nieobecność pani Skarbnik od lutego 2003r.
(długotrwała choroba) przyjęto, że jest to wystarczająca dyspozycja do zaciągania zobowiązań
związanych z rewaloryzacją parku. W dniu 15 kwietnia 2003r. podpisano umowę nr 1/04/2003 na
wykonanie modernizacji układu drogowego w parku zdrojowym na kwotę 298.743,37 zł natomiast
56
w dniu 17 maja 2003r. na podstawie aneksu do tej umowy zwiększono zakres o kwotę 59.157 zł. W
maju 2003r. uzyskano dotację z WFOŚiGW we Wrocławiu w kwocie 300.000 zł z przeznaczeniem
na rewaloryzację Parku Zdrojowego w zakresie nasadzeń biocenotycznych i cięć sanitarnych
drzewostanu. Wprowadzając przyznaną dotację do budżetu gminy (uchwała Rady Miejskiej nr
XII/49/2003 z 9 czerwca 2003r.) zwiększono wydatki o 343.945 zł tj 300.000 zł przyznanej dotacji
oraz dodatkowo 43.945 zł w związku z pracami dodatkowymi związanymi z modernizacją
nawierzchni. W lipcu 2003r. podpisano porozumienie z Zespołem Uzdrowisk Kłodzkich S.A. w
sprawie finansowania wykonania nowej nawierzchni na dojściach do obiektów będących własnością
ZUK. W związku z tym po przerwie wakacyjnej dokonano zmian w budżecie polegających na
przeniesieniu z gminnego funduszu ochrony środowiska do budżetu gminy do § 4270 kwoty 90.000
zł (uchwała Rady Miejskiej nr XIII/58/2003 z 12 września 2003r.). Plan GFOŚiGW po zmianach po
stronie wydatków przedstawiał się następująco: wydatki związane z rewaloryzacją parku
zdrojowego – 113.460 zł, wydatki związane z prowadzeniem rachunku bankowego – 140 zł. Obie
pozycje bez wskazania klasyfikacji budżetowej. Po uzyskaniu w październiku 2003r. informacji z
RIO przez panią Skarbnik (powołana na stanowisko od 1 sierpnia 2003r.) o prawidłowej
klasyfikacji prowadzonych prac związanych z rewaloryzacją parku dokonano przeniesienia między
§ w następujący sposób: wydatki w kwocie 300.000 zł związane z nasadzeniami i pielęgnacją
drzewostanu zakwalifikowano do § 4300, wydatki w kwocie 328.880 zł związane z modernizacją
nawierzchni oraz wymianą oświetlenia na stylowe zakwalifikowano do § 6050. Powyższych zmian
dokonano uchwałą Rady Miejskiej nr XV/74/2003 z 20 października 2003r. przenosząc kwotę
628.880 zł z § 4270 do § 4300 – 300.000 zł i § 6050 – 328.880 zł. Dysponując dzisiejszą wiedzą
pani Skarbnik wyjaśniła iż w sprawozdaniu Rb-33 za 2003r. GFOŚiGW błędnie ujęła wszystkie
wydatki w kwocie 86.356 w § 4300. Prawidłowe wykonanie przedstawia się następująco: § 4300 –
21.129 zł to wydatki związane z rewaloryzacją parku zdrojowego (nasadzenia) oraz 129 zł wydatki
związane z poniesionymi opłatami bankowymi; § 6110 - 65.227 zł wydatki inwestycyjne z
funduszy celowych (modernizacja nawierzchni)”.
Plan przychodów i wydatków Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej na 2003r., stanowiący załącznik nr 8 do uchwały Rady Miejskiej nr X/39/2003 z 31 marca
2003r. wskazywał planowane wydatki w dz. 900, rozdz. 90011 w wysokości 203.460 zł z
przeznaczeniem na “rewaloryzację Parku Zdrojowego”, bez dokładnego oznaczenia, czy dotyczy to
prac inwestycyjnych, remontowych, czy usług (kserokopia planu stanowi załącznik nr IV/43). W
załączniku nr 10 do ww. uchwały Rady Miejskiej “Wykaz zadań inwestycyjnych i remontowych
przewidzianych do wykonania w 2003 r. na zadanie “Rewaloryzacja Parku Zdrojowego”
przewidziano jedynie kwotę 194.935 zł, jako źródła finansowania wskazując środki własne, dotacje,
nie ma w tym załączniku wzmianki o realizacji zadań remontowych czy inwestycyjnych w Parku
Zdrojowym ze środków GFOŚiGW, a zgodnie z przepisami art. 18. ust. 2 pkt. 9 lit. e) ustawy o
samorządzie gminnym do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w
sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących
zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej granicę
ustalaną corocznie przez radę gminy.
Według wydruków z ewidencji księgowej wydatków GFOŚiGW za 2003 r. (dz. 900 rozdz.
90011 § 4300)- ze środków funduszu poniesiono następujące wydatki:
 prowizje za prowadzenie rachunku bankowego – 124 zł;
 rewaloryzacja Parku Zdrojowego – nasadzenia drzew, krzewów, roślin okrywowych i bylin –
21.000 zł;
 rewaloryzacja Parku Zdrojowego – nadzory inwestorskie – 8.620 zł;
 rewaloryzacja Parku Zdrojowego – dokumentacja projektowa systemu nawadniającego
Parku – 2.440 zł;
 rewaloryzacja Parku Zdrojowego – modernizacja układu drogowego Parku – 36.994,04 zł;
 rewaloryzacja Parku Zdrojowego – zakup planszy informacyjnych – 1.544,46 zł.
57
Jak wynika z powyższego zestawienia dla wydatków w kwocie 49.598,50 zł (pogrubiona
czcionka) zastosowano nieprawidłową klasyfikację budżetową. Zgodnie z przepisami
rozporządzenia Ministra Finansów z 25 marca 2003r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji
dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 68, poz. 634 ze zm.) winny zostać
one zakwalifikowane jako wydatki w § 6110 “Wydatki inwestycyjne z funduszy celowych”.
Jak
również widać z powyższego zestawienia, ze środków zaplanowanych w GFOŚiGW finansowano
nie tylko modernizację układu drogowego w Parku Zdrojowym, ale również koszty innych zadań
inwestycyjnych (system nawadniający parku, nadzory inwestorskie prac rewaloryzacyjnych) oraz
koszty usług wykonywanych w ramach rewaloryzacji parku.
Zgodnie z postanowieniami § 3 pkt. 8 i 6 ww. umowy wykonawca zobowiązał się do
kredytowania zadania inwestycyjnego do wysokości 100.000 zł na okres do 8 miesięcy, a terminy
płatności faktur ustalono na 240 dni od daty ich przedłożenia. Wynagrodzenie zostało
zafakturowane w wysokości zgodnej z umową. Wykonawca przedłożył 5 faktur, których terminy
płatności upłynęły w 2004r. odpowiednio:
 nr S.00028/03 z 16 maja 2003r. na kwotę 101.388,09 zł – z terminem płatności 11 stycznia
2004r., zapłacona w ratach: 20.000 zł – 25 maja 2003r., 15.628,20 zł – 13 listopada 2003r. oraz
65.759,80 zł – 19 grudnia 2003r.;
 nr S.00032/03 z 5 czerwca 2003r. na kwotę 101.000 zł- z terminem płatności 1 lutego 2004r.,
zapłacona w ratach przelewami: 9 stycznia 2004r. – 51.000 zł, 24 lutego 2004r.– 25.000 zł, 10
marca 2004r. - 25.000 zł (wykonawca nie zażądał odsetek od rat opłaconych po terminie);
 nr S.00040/03 z 9 lipca 2003r. na kwotę 65.518,24 zł – z terminem płatności 4 marca 2004r.,
zapłacona w całości 19 grudnia 2003r.;
 nr S.00047/03 z 23 lipca 2003r. na kwotę 30.837,04 zł – z terminem płatności 18 marca 2004r.;
zapłacona w całości 19 grudnia 2003r.;
 nr S.00051/03 z 12 sierpnia 2003r. na kwotę 59.157 zł – z terminem płatności
8 kwietnia
2004r. - zapłacona 29 grudnia 2003r.
Według art. 28 ust. 3 pkt. 3 ustawy o finansach publicznych jednostki sektora finansów
publicznych dokonują wydatków w wysokości i w terminach wynikających z wcześniej
zaciągniętych zobowiązań. Zgodnie z wyjaśnieniem złożonym przez Skarbnika Gminy (załącznik
nr IV/44) “ze względu na mniejsze dochody budżetowe z tytułu sprzedaży mienia komunalnego w I
kwartale 2004 r. oraz konieczności regulowania zobowiązań powstałych w 2003 r. należność wobec
PPUH “Steinbudex – J.M.” została uregulowana w 3 ratach. Z tytułu nieterminowego uregulowania
należności wobec firmy nie poniesiono dodatkowych wydatków z tytułu odsetek”. Wyjaśnienie nie
zmienia ustaleń kontroli.
W kosztach zadania partycypował Zespół Uzdrowisk Kłodzkich S.A, na podstawie
porozumienia zawartego 17 lipca 2003 r. podpisanego w imieniu Gminy przez Burmistrza Gminy
pana Czesława Kręcichwosta oraz Zastępcę Burmistrza pana Piotra Maziarza. Zgodnie z
porozumieniem ZUK S.A. zobowiązał się do pokrycia kosztów remontu nawierzchni w Parku
Zdrojowym w części dotyczącej dojść do budynków będących własnością ZUK tj. pijalni, sali
koncertowej i Sanatorium “Zameczek”, w kwocie 90.000 zł.
“Remonty i naprawy dróg lokalnych i chodników w Kudowie Zdroju na okres lat trzech (od 8
października 2003r. do 31 września 2006r.)”
Wartość zadania ustalono na podstawie wielkości kwot planowanych na remonty dróg i
chodników w budżetach na lata 2003, 2004 i 2005 w kwocie około 450.000 zł, wartość
szacunkowa zamówienia na dzień rozpoczęcia postępowania (30 czerwca 2003r.) stanowiła
równowartość 105.664 euro.
Postępowanie zostało przeprowadzone w trybie przetargu
nieograniczonego, przez trzyosobową Komisję Przetargową w składzie określonym Zarządzeniem
Burmistrza Miasta nr 83/2003 z 21 sierpnia 2003r. Wszyscy członkowie Komisji złożyli pisemne
oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu z udziału w postępowaniu. Specyfikacja Istotnych
Warunków Zamówienia spełniała wymogi określone w przepisach ustawowych.
58
Ogłoszenie o pierwszym przetargu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień
Publicznych z 16 lipca 2003r., nr 100, poz. 42348. Przetarg ten został unieważniony, ponieważ w
wymaganym terminie wpłynęła tylko jedna oferta. Ogłoszenie o wyniku postępowania
opublikowano w BZP nr 126, poz. 54467 z 29 sierpnia 2003r. Dokumentacja przetargowa spełniała
wymogi ustawowe.
Ogłoszenie o drugim przetargu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych z
4 września 2003r., nr 129, poz. 55423.
Na przetarg wpłynęły dwie oferty, obie dopuszczono do udziału w postępowaniu. Kontrola
wykazała, że oferta oznaczona nr 2, złożona przez Kłodzkie Przedsiębiorstwo Robót Drogowych
zawierała nieaktualne zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o niezaleganiu z płatnościami
podatków, ponieważ zostało ono wystawione 6 sierpnia 2003r. a zgodnie z przepisami § 1 ust. 1 pkt
6 rozporządzenia w sprawie dokumentów, jakich zamawiający może żądać od dostawcy lub
wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków uprawniających do udziału w postępowaniu
o zamówienie publiczne, zaświadczenie to powinno być wystawione nie wcześniej niż 15 sierpnia
2003r. Zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt. 7 ustawy o zamówieniach publicznych oferent, który nie złożył,
nie uzupełnił lub nie wyjaśnił dokumentów potwierdzających spełnienie warunków z art. 19 ustawy
powinien zostać wykluczony z udziału w postępowaniu. Według wyjaśnienia złożonego przez
Inspektora miejskiego ds. Gospodarki Komunalnej (pkt. 1 załącznika nr IV/45) “powyższy fakt
został przeoczony przez członków komisji przetargowej, a przez Przewodniczącego Komisji nie
został zweryfikowany. Fakt ten nastąpił z wykonywania na stanowisku – inspektora miejskiego
wielokierunkowych zadań, prowadzenie całej gospodarki komunalnej, drogowej, oświetlenia
ulicznego itp. Stanowisko w tut. Urzędzie jest jednoosobowe, które wymaga dużego
zaangażowania, wiedzy i nadążaniu ciągłym zmianom przepisów prawnych. Jest to niedopatrzenie z
mojej strony”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli. Poza tym obie oferty spełniały wymagania
określone w SIWZ, wykonawcy złożyli wymagane przepisami oświadczenia i zaświadczenia, nie
podlegali wykluczeniu z udziału w postępowaniu.
Postępowanie wygrała oferta, która uzyskała wyższą liczbę punktów (obliczenia były zgodne
z kryteriami wskazanymi w ogłoszeniu o przetargu i SIWZ), złożona przez Kłodzkie
Przedsiębiorstwo Robót Drogowych. Dokumentacja z postępowania spełniała wymogi określone
przepisami ustawowymi. Ogłoszenie o wyniku postępowania zostało opublikowane w BZP z 10
października 2003r. nr 151, poz. 65555 oraz wywieszone na tablicy ogłoszeń Urzędu Miejskiego.
Umowa na wykonanie remontów i napraw dróg lokalnych i chodników została zawarta 16
października 2003r. (nr 1/GK/D/2003), zgodnie z warunkami ustalonymi w postępowaniu, w
imieniu gminy podpisali ją Burmistrz Miasta pan Czesław Kręcichwost oraz Zastępca Burmistrza
pan Piotr Maziarz. Termin realizacji zamówienia ustalono od 8 października 2003r. do 31 września
2006r., wartość zamówienia do realizacji w roku 2003 została ustalona na 20.000 zł, w latach
kolejnych wartość zadania ma być ustalana w wysokości kwot uchwalonych w budżecie gminy
(orientacyjną wartość zadania ustalono na 450.000 zł netto). Umowa została kontrasygnowana
przez Skarbnika Gminy panią Iwonę Biernacik. W chwili zawierania umowy w budżecie były
zapewnione środki na jej realizację.
W przepisach § 6 umowy zawarto postanowienia dotyczące wnoszenia zabezpieczenia
należytego wykonania umowy niezgodne z przepisami rozporządzenia w sprawie zabezpieczenia
należytego wykonania umowy o zamówienie publiczne. Ustalono, że ”wykonawca wniesie
zabezpieczenie w kwocie 22.500 zł, przy czym 30% zostanie złożone zamawiającemu w formie
gwarancji bankowej w terminie 7 dni od dnia podpisania umowy, natomiast pozostałe 70%
tworzone będzie z potrącenia z faktur częściowych. Do czasu przedłożenia ww. zabezpieczenia
zamawiający zatrzyma wadium przetargowe”. Zgodnie z § 6 ww. rozporządzenia taki sposób
wniesienia zabezpieczenia możliwy był tylko w przypadku gdy cena ofertowa zamówienia
przekraczała 130.000 euro, okres realizacji zamówienia miał być dłuższy niż 1 rok, a
zabezpieczenie wnoszone w pieniądzu – omawiane zamówienie spełniało tylko jeden z tych
warunków. Poza tym przy takim sposobie wnoszenia zabezpieczenia część 30% powinna być
59
wniesiona najpóźniej w dniu zawarcia umowy, zgodnie z § 6 ust. 2 ww. rozporządzenia. Zgodnie z
wyjaśnieniem złożonym przez Inspektora miejskiego ds. Gospodarki Komunalnej (pkt. 3
załącznika nr IV/45) “ustalenie sposobu wnoszenia zabezpieczenia należytego wykonania umowy
niezgodne z przepisami nastąpiło z posiłkowania się w przygotowaniu procedury przetargowej, a w
tym wzoru umowy z dostępnych wzorów umów z wydawnictwa “Forum” oraz przeoczono, że zapis
w tej umowie jest niezgodny z przepisami w tym przypadku”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń
kontroli.
Powyższy zapis umowy pozostał martwy, ponieważ wykonawca w ogóle nie wniósł
gwarancji ubezpieczeniowej o wartości 6.750 zł, z dokonanych do dnia kontroli tj. 12 października
2004r. potrąceń z faktur (nr DP/04/00016, DP/04/00017, DP/04/00024, DP/04/00029) zgromadzono
kwotę ogółem 1.085,38 zł. Dnia 30 września 2004r. wykonawca zobowiązał się na piśmie do
wniesienia 30% części zabezpieczenia w kwocie 6.750 zł w gotówce do 30 października 2004r.
Według wyjaśnienia złożonego przez Inspektora miejskiego ds. Gospodarki Komunalnej (pkt. 2
załącznika nr IV/45) “po podpisaniu umowy z KPRD, zostało wstrzymane wadium wniesione w
formie gwarancji ubezpieczeniowej, które utraciło ważność 10 listopada 2003r., do czasu
wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy zgodnie z § 6. Jednakże wykonawca
zwlekał z uregulowaniem zabezpieczenia, powyższe było spowodowane trudnościami finansowymi
firmy. Firma jest nam znana od wielu lat, gdyż była wyłaniana w drodze przetargowej na remonty
dróg na rzecz gminy od 1995r., była solidna, konkurencyjna na rynku i stwarzała wiarygodność. Z
uwagi na 3 letni okres ważności umowy oraz trudności finansowe firmy nie wyegzekwowano
całościowego wniesienia zabezpieczenia, lecz potrącano z bieżących faktur 5% wartości
wykonywanych robót. W dniu 30 września 2004r. firma pisemnie zobowiązała się do uregulowania
zabezpieczenia do 30 października 2004r.”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
Funkcję inspektora nadzoru pełnił na podstawie umów zlecenia nr 035/2003 z 2 stycznia
2003r. i nr 041/2004 z 2 stycznia 2004r. pan Jerzy Domitraszczyk.
Zadanie było wykonywane na bieżąco na podstawie zleceń na wykonanie remontów
wskazanych przez zamawiającego odcinków dróg lokalnych. Za rok 2003 wykonawca przedłożył
faktury na kwotę 8.914,21 zł, należności zostały uregulowane terminowo. Do 30 czerwca 2004r.
wykonawca wystawił 3 faktury na kwotę ogółem 17.002,03 zł, z czego 2 faktury zostały zapłacone
po terminie wynikającym z umowy, a wynoszącym 35 dni od daty przedłożenia faktury (f-ra nr
DP/04/00004 z 5 kwietnia 2004r. na kwotę 4.333,71 zł – uregulowana 17 czerwca 2004 r. oraz f-ra
nr DP/04/00017 z 4 czerwca 2004r. na kwotę 6.716,67 zł – uregulowana 12 sierpnia 2004r.) Do
dnia kontroli wykonawca nie wystąpił z żądaniem zapłacenia odsetek za zwłokę. Według art. 28 ust.
3 pkt. 3 ustawy o finansach publicznych jednostki sektora finansów publicznych dokonują
wydatków w wysokości i w terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań.
Zgodnie z wyjaśnieniem złożonym przez Skarbnika Gminy (załącznik nr IV/46) “ze względu na
niższe niż zakładano dochody budżetowe w I półroczu 2004r. w tym szczególnie z tytułu sprzedaży
mienia komunalnego oraz konieczność regulowania zobowiązań powstałych w 2003r. należności
wobec KPRD została uregulowana po terminie wynikającym z umowy. Z tytułu nieterminowego
uregulowania należności nie poniesiono dodatkowych wydatków z tytułu odsetek”. Wyjaśnienie nie
zmienia ustaleń kontroli.
Wypłat należności dokonywano po protokolarnym odbiorze robót na podstawie kosztorysów
powykonawczych zatwierdzonych przez inspektora nadzoru.
W sprawie działań podjętych przez organy gminy w zakresie zabezpieczenia budżetu gminy
przed roszczeniami dostawców i wykonawców o zapłatę odsetek za zwłokę od nieterminowych
płatności wyjaśnienie złożyła Skarbnik Gminy (załącznik nr IV/47). Wynika z niego, że
“współpraca z firmami “Steinbudex-J.M.” oraz “Kłodzkie Przedsiębiorstwo Robót Drogowych”
prowadzona jest od kilku lat. Od początku współpracy strony uzgodniły w formie ustnej (informację
taką otrzymałam od Burmistrza Miasta pana Czesława Kręcichwosta), że rozumiejąc trudną
sytuację finansową gminy nie będą dochodziły należnych im odsetek z tytułu nieterminowego
60
regulowania należności. Do końca listopada br. wystąpimy z propozycją zawarcia porozumienia w
tej sprawie. Podobna propozycja zawarcia porozumienia zostanie skierowana do Polskiej Agencji
Rozwoju Turystyki oraz Miejskich Zakładów Użyteczności Publicznej”.
Kontrola ewidencjonowania i wykonywania wydatków majątkowych wykazała, że
ewidencja pozabilansowa na kontach 998 “Zaangażowanie wydatków budżetowych roku
bieżącego” oraz 999 “Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat” prowadzona była w
2003 i 2004r. niezgodnie z zasadami określonymi w Załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra
Finansów z 18 grudnia 2001r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla
budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora
finansów publicznych (Dz. U. Nr 153, poz. 1752). Zgodnie z zawartymi tam zasadami
funkcjonowania kont – na koncie 998 “Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego”
na stronie Wn konta należy ewidencjonować równowartość sfinansowanych wydatków
budżetowych w danym roku budżetowym oraz równowartość zaangażowanych wydatków, które
będą obciążały wydatki roku następnego, natomiast na stronie Ma konta ujmuje się zaangażowanie
wydatków – czyli wartość umów, decyzji i innych postanowień, których dokonanie spowoduje
konieczność dokonania wydatków budżetowych w roku bieżącym. Natomiast ewidencja na
powyższym koncie prowadzona w Urzędzie Miejskim w Kudowie prowadzona była w ten sposób,
że dokonywano wyłącznie księgowania na stronie WN konta 998 – przy czym zapisy dotyczyły
tylko wysokości wykonanych wydatków i wysokości zafakturowanych zobowiązań. W ewidencji
nie wpisywano pełnej wartości zaangażowanych wydatków wynikających z zawartych umów,
decyzji i innych postanowień. Zgodnie z wyżej powołanymi przepisami konto 998 na koniec roku
nie wykazuje salda, natomiast w ewidencji jednostki konto to na 31 grudnia 2003r. wykazywało
saldo Wn w wysokości 1.555.584 zł.
Nieprawidłowo prowadzono również ewidencję na koncie 999 “Zaangażowanie wydatków
budżetowych przyszłych lat”, ponieważ nie ewidencjonowano na nim wszystkich zobowiązań
obciążających budżet roku przyszłego, występujących w jednostce.
W załączniku nr VI/28 podano dane na temat zaangażowania wynikające z ksiąg
rachunkowych wg stanu na 30 czerwca i 31 grudnia 2003r. na kontach 998 i 999 oraz dane
wynikające z dokumentacji źródłowej, zestawione w trakcie kontroli dla dz. 9000, rozdz. 90004.
Różnice pomiędzy nimi pokazuje poniższe zestawienie:
Wysokość
zaangażowania
wydatków Wysokość zaangażowania wydatków
§
bieżącego roku na 30 czerwca 2003r. (konto przyszłych lat na 31 grudnia 2003r.
998)
(konto 999) – do poniesienia w 2004r.
wg
ksiąg wg
dokumentacji wg
ksiąg wg dokumentacji
rachunkowych
źródłowej
rachunkowych
źródłowej
4210
14.060 zł
14.060,08 zł
0
0
4270
226.780 zł
362.900,37 zł
0
0
4300
277.844 zł
323.199,59 zł
0
104.753,75 zł
4580
0
0
0
0
6050
0
0
0
121.400,01 zł
6060
0
0
0
0
Razem: 518.684 zł
700.160,04 zł
0
226.153,76
Skutkiem nieprawidłowego prowadzenia ewidencji zaangażowania, dane na temat jego
wysokości wykazywane w sprawozdaniach Rb-28 były niezgodne ze stanem rzeczywistym. Według
wyjaśnienia złożonego przez Skarbnika Gminy (załącznik nr IV/48) “w chwili obecnej
(zamówienie z dnia 5 października 2004r.) podjęto decyzję o zakupie programu komputerowego
firmy Radix “Zaangażowanie”, który zostanie wdrożony od dnia 1 stycznia 2005r.”. Skarbnik
61
Gminy w złożonym wyjaśnieniu nie odniósł się do przyczyn, które spowodowały powstanie
nieprawidłowości.
4.Rozchody budżetowe
Szczegółowy opis spłaty otrzymanych kredytów i pożyczek został zawarty w rozdziale III pkt. 5
niniejszego protokołu.
V. Mienie komunalne
1. Gospodarka nieruchomościami
Zgodnie z ewidencją księgową dochody z gospodarowania składnikami majątkowymi gminy
wyniosły w 2003r. 1.603.045 zł, co stanowiło 9,70% ogółu wykonanych dochodów gminy. W tym
największą pozycją były dochody ze sprzedaży nieruchomości – 817.698 zł (4,9% dochodów
gminy) oraz dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych – 622.404 zł (3,8%), na
pozostały 1% składały się wpływy z opłat za zarząd i użytkowanie wieczyste nieruchomości 80.822 zł, z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności - 27.956 zł,
renty planistycznej- 6.504 zł oraz pozostałych usług i odsetek – 47.661 zł.
Dochody z gospodarowania składnikami majątkowymi gminy wyniosły na koniec I półrocza
2004r. 926.947 zł, co stanowiło 11,9% ogółu wykonanych dochodów gminy. W tym największą
pozycją były dochody ze sprzedaży nieruchomości – 493.087 zł (6,3% dochodów gminy) oraz z
najmu i dzierżawy składników majątkowych – 262.310 zł (3,4%), na pozostałych 2,2% składały się
wpływy z opłat za zarząd i użytkowanie wieczyste nieruchomości w kwocie 79.3940 zł, z tytułu
przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności w kwocie 41.750 zł, renty
planistycznej 1.117 zł oraz pozostałych usług i odsetek – 49.289 zł.
W okresie od 1 stycznia 2003r. do 30 czerwca 2004r. sprzedano/oddano w użytkowanie
wieczyste: 95 lokali mieszkalnych, 14 nieruchomości gruntowych budowlanych, 9 działek
gruntowych na poprawę zagospodarowania nieruchomości przyległych i 3 działki pod garażami
wybudowanymi ze środków własnych dzierżawców gruntów oraz zawarto 206 umów dzierżawy
(w tym gruntów – 199, lokali użytkowych – 5, miejsc pod reklamy – 2).
Do kontroli wybrano losowo dokumentację sprzedaży/oddania w użytkowanie wieczyste 36
nieruchomości w tym: 20 lokali mieszkalnych, 8 działek budowlanych, 5 nieruchomości
sprzedanych na poprawę zagospodarowania nieruchomości przyległych, 2 działek pod garażami
oraz 35 umów dzierżawy gruntów i 5 umów dzierżawy lokali mieszkalnych. Skontrolowane
transakcje sprzedaży stanowiły – 29%, dzierżawy – 22% populacji za okres objęty kontrolą (ich
wykaz zawarto w załączniku nr V/1 do protokołu kontroli). Poza tym skontrolowano
prawidłowość postępowania przy przeznaczeniu do sprzedaży nieruchomości zabudowanej
budynkiem hotelowym (Hotel “Kosmos”), ul. Buczka nr 16, dz. nr 128, o:Słone.
W kontrolowanym okresie w zakresie gospodarowania nieruchomościami obowiązywały
uchwały Rady Miejskiej: nr XIII/65/91 z 30 lipca 1991r. w sprawie ustalenia wysokości opłat za
użytkowanie wieczyste, zarząd i dzierżawę nieruchomości stanowiących własność Gminy Kudowa
Zdrój; nr XXXV/234/98 z 19 lutego 1998r. w sprawie określenia zasad nabycia, zbycia i obciążania
nieruchomości gruntowych oraz ich wydzierżawiania lub najmu na okres dłuższy niż 3 lata; nr
XXXV/235/98 z 19 lutego 1998r. w sprawie przyznania pierwszeństwa w nabywaniu lokali ich
najemcom lub dzierżawcom, nr XXIII/138/2000 z 22 listopada 2000r. w sprawie bonifikaty
udzielanej przy sprzedaży lokali mieszkalnych na rzecz najemcy; nr XXXI/192/2001 z 31 sierpnia
2001r. w sprawie zwolnienia z obowiązku zbycia w drodze przetargu nieruchomości stanowiących
własność gminy Kudowa Zdrój, nr XIV/70/2003 z 30 września 2003r. w sprawie bonifikaty
udzielanej przy sprzedaży nieruchomości spółdzielniom mieszkaniowym.
Komisja przetargowa do przeprowadzania przetargów na sprzedaż i oddawanie w
użytkowanie wieczyste nieruchomości została wyznaczona Zarządzeniem Burmistrza nr 3/2002 z
29 listopada 2002r. w sprawie powołania komisji przetargowej.
62
Zasady naliczania czynszów dzierżawnych ustalane były uchwałami Zarządu/Zarządzeniami
Burmistrza Miasta, zgodnie z upoważnieniem udzielonym przez Radę Miejską.
1.1. Sprzedaż nieruchomości – uwagi ogólne
We wszystkich sprawdzonych sprawach właściwe organy gminy podjęły decyzje o
przeznaczeniu nieruchomości do sprzedaży/oddania w użytkowanie wieczyste, zgodnie ze swoimi
kompetencjami.
Wszystkie nieruchomości przeznaczone do sprzedaży (oddania w użytkowanie wieczyste)
zostały wycenione, zgodnie z wymogami ustawowymi, przez rzeczoznawców majątkowych.
Wszystkie lokale przeznaczone do sprzedaży stanowiły samodzielne lokale w rozumieniu ustawy z
dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. Nr 80 poz. 903 ze zm.).
Dla wszystkich nieruchomości właściwy organ prawidłowo sporządził i podał do
wiadomości publicznej wykazy nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży/oddania w
użytkowanie wieczyste i ogłosił w prasie lokalnej informacje o wywieszeniu tych wykazów.
Nie stwierdzono przypadków sprzedaży nieruchomości przed upływem terminu określonego
w art. 35 ust. 2 pkt. 12 w związku z art. 34 ust. 1 pkt. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997r. o gospodarce
nieruchomościami (tekst jednolity z 2000r., Dz. U. Nr 46, poz. 543 ze zm.) oraz przed upływem
terminu określonego w art. 35 ust. 1 tej ustawy.
Oświadczenia woli w imieniu gminy w sprawie sprzedaży nieruchomości składały osoby do
tego upoważnione zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawowymi.
1.2. Sprzedaż w trybie przetargowym
W skontrolowanej próbie 3 nieruchomości zostały sprzedane w trybie przetargu ustnego
nieograniczonego.
Kontrola stosowania ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 13 stycznia 1998r. w sprawie określenia szczegółowych zasad i trybu
przeprowadzania przetargów na zbycie nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub
własność gminy (Dz. U. nr 9, poz. 30 ze zm.) - nie wykazała nieprawidłowości w zakresie:
terminowości przeprowadzania pierwszych i drugich przetargów,
sporządzania ogłoszeń o
przetargach na sprzedaż nieruchomości i protokołów z przetargów, terminów wywieszania i
publikacji ogłoszeń o przetargach, ustalania cen wywoławczych oraz wadiów i postąpień,
wysokości i terminowości wpłat wadium.
We wszystkich
przypadkach przetargi zostały przeprowadzone przez minimum
trzyosobowe komisje składające się z osób wyznaczonych powołanym na wstępie zarządzeniem
Burmistrza. Warunki określone w umowach sprzedaży były zgodne z protokołami z przetargów.
1.2.1. Sprzedaż nieruchomości dz. nr 128 o:Słone, Hotel “Kosmos”
Rada Miejska w § 3 ust. 1 uchwały nr XXXV/234/98 z 19 lutego 1998r., w sprawie
określenia zasad nabycia, zbycia i obciążania nieruchomości gruntowych oraz ich wydzierżawiania
lub najmu na okres dłuższy niż 3 lata, upoważniła Zarząd Miasta od zbywania nieruchomości
stanowiących własność Gminy na rzecz osób fizycznych i prawnych poprzez sprzedaż lub
oddawanie w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu. Zgodnie z powyższym upoważnieniem
Burmistrz Miasta Zarządzeniem nr 58/2004 z 31 marca 2004r. przeznaczył do sprzedaży w drodze
przetargu pisemnego ograniczonego (do osób wpisanych do ewidencji działalności gospodarczej lub
wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego dot. prowadzenia działalności gospodarczej w postaci
świadczenia usług hotelarskich) nieruchomość zabudowaną budynkiem hotelowym i dwoma
budynkami gospodarczymi z przeznaczeniem pod usługi turystyki.
Zgodnie z operatem szacunkowym z października 2003r. wartość nieruchomości ogółem
wyniosła 2.733.900 zł, w tym wartość gruntu 164.034 zł. Nieruchomość jest obciążona umową
dzierżawy z 21 września 1990r. zawartą na czas oznaczony do 20 września 2005r.
63
Wykaz nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży (sporządzony zgodnie z przepisami
art. 35 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami) został wywieszony na tablicy ogłoszeń 1
czerwca 2004r., informacja o jego wywieszeniu została opublikowana w Tygodniku Powiatowym
Euroregion Glacensis. Cena nieruchomości do sprzedaży została ustalona na 4.000.000 zł.
Dnia 6 września 2004r. Burmistrz Miasta ogłosił przetarg pisemny ograniczony na sprzedaż
nieruchomości, ogłoszenie spełniało warunki określone w ww. rozporządzeniu w sprawie
przeprowadzania przetargów, zostało opublikowane w Tygodniku Powiatowym Euroregion
Glacensis 8 września 2004r. Termin przetargu wyznaczono na 24 września 2004r., cenę
wywoławczą ustalono na 4.000.000 zł. Przetarg nie doszedł do skutku, ponieważ w wyznaczonym
terminie nie wpłynęła ani jedna oferta, co zostało potwierdzone przez Komisję Przetargową
protokołem z 29 września 2004r.
Rada Miejska uchwałą nr XXV/144/2004 z 2 września 2004r. w sprawie zmian w budżecie
gminy Kudowa Zdrój na rok 2004 zwiększyła budżet po stronie dochodów o kwotę ogółem
3.875.754 zł - “dokonano weryfikacji założeń przyjętych do budżetu zmniejszając plan dochodów
ze sprzedaż działek gruntowych (ul. Nad Potokiem, ul. Świerkowa, ul. Łąkowa, ul. Gagarina,
Czermna) a zwiększając plan o dochody ze sprzedaży hotelu “Kosmos” i odkrytego basenu przy ul.
1 Maja”. Jednocześnie po stronie wydatków dokonano korekty polegającej na wprowadzeniu do
budżetu wydatków w dz. 700, rozdz. 70005, § 6050 “Wydatki inwestycyjne jednostek
budżetowych” kwoty 773.100 zł z przeznaczeniem na zwrot nakładów inwestycyjnych,
poniesionych przez dzierżawcę w budynku hotelu “Kosmos” w wysokości oszacowanej przez
rzeczoznawcę.
Zgodnie z umową dzierżawy zawartą 21 września 1990r. pomiędzy Gminą Miejską Kudowa
Zdrój, reprezentowaną przez Przewodniczącego Zarządu pana Zbigniewa Piękosia, a panem M.K.
- Gmina wydzierżawiła nieruchomość zabudowaną, składającą się z: działki gruntu nr 128,
budynku hotelowego, budynku restauracyjnego, garaży dla samochodów osobowych i ciężarowych
oraz dróg i placów wewnętrznych wraz z ogrodzeniem. Umowa została zawarta na czas określony,
do 20 września 2005r.
Według postanowień § 2 i 3 powyższej umowy dzierżawca zobowiązał się do wykonywania
własnym kosztem remontów bieżących i kapitalnych, przy czym wydzierżawiający wyraził zgodę
na wykonanie przez dzierżawcę prac remontowo – adaptacyjnych: wymiana stolarki okiennej i
drzwiowej, wymiana pionów sanitarnych WC, remont kotłowni, a inne prace wymagały zgody
wydzierżawiającego. Zgodnie z § 12 umowy “po zakończeniu dzierżawy, dzierżawca obowiązany
jest pozostawić wykonane adaptacje, bez obowiązku zapłaty ich równowartości” (kserokopia
umowy stanowi załącznik nr V/2).
Postanowienia umowy dotyczące czynszu dzierżawnego, zwalniały dzierżawcę z opłat
czynszowych w okresie od 1 października 1990 do 30 kwietnia 1991r., w kolejnych latach czynsz
miał być naliczany prze zastosowaniu stawki procentowej odnoszonej do “zysku” z prowadzonej
działalności. Postanowienia te jednak nie były stosowane, ponieważ w kolejnych latach
obowiązywania umowy aneksami ustalano miesięczne kwoty czynszu. Dnia 18 grudnia 1996r.
Skarbnik Gminy pani Bożena Biesiada sporządziła wyliczenia wartości
skutków finansowych
ustalania w kolejnych latach czynszów w innej wysokości od wynikających z pierwotnej umowy –
wyliczając je na kwotę 550.453,38 zł, przy szacunkowej wartości nakładów na prace remontowe
budynku w okresie dzierżawy w kwocie 700.000 zł (kserokopia wyliczeń stanowi załącznik nr
V/3).
Dnia 2 stycznia 1997r. powyższa umowa została zmieniona umową podpisaną w imieniu
Gminy przez Przewodniczącego Zarządu Miasta pana Czesława Kręcichwosta oraz
Wiceprzewodniczącego Zarządu pana Adama Lisa. Zmianie uległy postanowienia w zakresie zasad
naliczania czynszu oraz zasad ponoszenia i rozliczania przez dzierżawcę kosztów związanych z
nakładami ponoszonymi przez niego na przedmiot dzierżawy. W przepisach § 6 umowy zapisano,
że “w zakresie wzajemnych rozliczeń na dzień 31 grudnia 1996r. strony przyjmują “opcję zerową”,
tzn. strony zgodne są co do tego, że stan ich wzajemnych zobowiązań na ten dzień wynosi zero”. W
64
§ 7 umowy ustalono nowe zasady rozliczania się z nakładów poczynionych na poczet przedmiotu
dzierżawy, a mianowicie postanowiono, że: nakłady związane ze zwykłym użytkowaniem
przedmiotu dzierżawy w pełni ponosi dzierżawca, nakłady konieczne w rozumieniu przepisów
Kodeksu cywilnego (jak remonty kapitalne) ponosi dzierżawca z zastrzeżeniem, że każdorazowo, w
przypadku konieczności takich nakładów, informować będzie ze stosownym wyprzedzeniem
wydzierżawiającego przedstawiając mu do akceptacji plan rzeczowy i finansowy przedsięwzięcia.
Przy zachowaniu powyższego warunku przysługuje dzierżawcy zwrot poniesionych nakładów w
chwili rozwiązania lub wygaśnięcia umowy dzierżawy. Natomiast ulepszenia (w tym:adaptacje,
modernizacje, nakłady na podniesienie standardu, wznoszenie nowych budowli, instalowanie
nowych urządzeń trwałych – wymagają pisemnej zgody wydzierżawiającego, po zapoznaniu się z
planem rzeczowym i finansowym przedsięwzięć. Akceptacji wydzierżawiającego podlegają również
powyższe plany oraz kosztorys powykonawczy. Po spełnieniu tych warunków z chwilą rozwiązania
lub wygaśnięcia umowy dzierżawy, dzierżawcy przysługuje zwrot poniesionych nakładów (...)”
(kserokopia umowy stanowi załącznik nr V/4).
W jednostce nie ma żadnej pisemnej dokumentacji potwierdzającej zachowanie przez
dzierżawcę wyżej opisanych warunków w zakresie ponoszonych przez niego nakładów na remonty
kapitalne i ulepszenia. Dnia 29 grudnia 2003r. dzierżawca złożył wydzierżawiającemu
oświadczenie o wykonanych pracach remontowo – modernizacyjnych wykraczających poza
obowiązki dzierżawcy – obejmujących prace wykonane w latach 1991 – 2003 (kserokopia
oświadczenia stanowi załącznik nr V/5). Operat szacunkowy wartości poniesionych nakładów,
sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego w grudniu 2003r., uwzględnił dwie opcje wyceny: I
opcja – dla nakładów poniesionych w latach 1991 – 2003, zgodnie ze złożonym oświadczeniem
dzierżawcy – w kwocie ogółem 773.075 zł (w tym wartość kotłowni gazowej 247.187 zł) oraz
opcja II – dla nakładów poniesionych w latach 1997 – 2003 (zgodnie z “opcją zerową “ ustaloną w
umowie z 2 stycznia 1997 r.) - w kwocie ogółem 373.029 zł (w tym wartość kotłowni gazowej
247.187 zł) – kserokopia operatu stanowi załącznik nr V/6.
W sprawie uprawnień dzierżawcy wynikających z opisanych powyżej umów dzierżawy
Burmistrz Miasta zlecił wydanie opinii prawnej Kancelarii prawnej “Pretor B&B S.C.” (opinia z 5
września 2003 r. wraz z uzupełnieniem sporządzonym w trakcie kontroli z 21 października 2004 r.
stanowi załącznik nr V/7). W zakresie rozliczeń nakładów poniesionych przez dzierżawcę na
przedmiot dzierżawy w opinii z 5 września 2003r. stwierdzono “odnosząc się do ewentualnych
roszczeń dzierżawcy z tytułu poniesionych przez niego nakładów należy stwierdzić, że ewentualnie
rozliczeniu podlegają wyłącznie nakłady poczynione po 1 stycznia 1997r. Przy tym na podstawie
przedłożonych dokumentów można przyjąć, że faktycznie i realnie dzierżawca może skutecznie
wysuwać ewentualnie roszczenia jedynie w zakresie modernizacji systemu grzewczego. W tym
miejscu zaznaczam, że sprawą otwartą jest możliwość zaliczenia na poczet tych nakładów
dotychczas udzielonych dzierżawcy ulg z tytułu opłat czynszowych oraz przyznanej na
przedmiotową modernizację dotację przez Fundację “Ekofundusz”. W pierwszym przypadku w
decyzjach i zawiadomieniach wydzierżawiającego kierowanych do dzierżawcy nie wiązano bowiem
jednoznacznie faktu przyznania przedmiotowych ulg z ich potrąceniem w przyszłości z
rozliczanymi nakładami dzierżawcy po zakończeniu umowy dzierżawy (wyraźnie zaznacza się to w
pismach dopiero po wykonaniu inwestycji). Natomiast w drugim przypadku przedstawione
dokumenty nie rozstrzygają kwestii beneficjenta dotacji (wydzierżawiający jako właściciel
nieruchomości, czy dzierżawca jako jej posiadacz zależny i faktyczny użytkownik). (...) Wydanie
ostatecznej opinii w powyższym zakresie wymagałoby odrębnej analizy dokumentów źródłowych
oraz prawnej. W celu zdefiniowania obszaru wymagającego takiej analizy należy uzyskać
odpowiednie oświadczenie dzierżawcy (złożone na potrzeby dokonania wyceny nieruchomości
przez biegłych rzeczoznawców) wraz z dokumentacją zgłoszonych przez niego ewentualnych
roszczeń”.
W opinii uzupełniającej, wydanej 21 października 2004r. stwierdzono “w uzupełnieniu
opinii z 5 września 2003 r. ponownie wskazuję, że zgodnie z § 6 umowy z 2 stycznia 1997r.
65
(zmieniającej umowę dzierżawy z 21 września 1990r.) strony umowy dzierżawy zgodnie ustaliły na
dzień 31 grudnia 1996r. tzw. “opcję zerową” w zakresie wszelkich wzajemnych zobowiązań
istniejących w związku z wykonywaniem umowy dzierżawy, w tym nakładów poczynionych na
przedmiot dzierżawy przez dzierżawcę. Powyższe oznacza, że dzierżawca utracił roszczenie o
zwrot wartości nakładów, jeżeli je poniósł i nawet dopełnił wszystkie ówczesne warunki umowne
(w brzmieniu umowy dzierżawy obowiązującym przed dniem 2 stycznia 1997r.). Nastąpiło bowiem
skuteczne zrzeczenie się prawa do stosowanego wynagrodzenia lub uległo ono potrąceniu z
wzajemnymi roszczeniami wydzierżawiającego. Tym samym rozliczeniu w związku z ewentualnym
zakończeniem umowy dzierżawy podlegają wyłącznie nakłady poniesione przez dzierżawcę po dniu
1 stycznia 1997r. i to na zasadach określonych w § 7 i 8 umowy z 2 stycznia 1997r.
Na wstępie powołania wymagają art. 663 i 6765 kodeksu cywilnego, które regulują
rozliczenie stron umowy dzierżawy z tytułu napraw koniecznych i ulepszeń. Nakłady związane ze
zwykłym używaniem przedmiotu dzierżawy w realiach niniejszej sprawy nie budzą wątpliwości,
bowiem zgodnie z art. 662 § 2 k.c. i § 7 lit. a umowy z 2 stycznia 1997r. obciążają w całości
dzierżawcę. Przepis art. 663 k.c. dotyczący napraw koniecznych stanowi jako zasadę, że obciążają
one wydzierżawiającego i dopiero nie wykonanie tych obowiązków przez niego uprawnia
dzierżawcę, po bezskutecznym uprzednim wezwaniu, do dokonania tych napraw na koszt
wydzierżawiającego. W umowie z 2 stycznia 1997r. strony postanowiły, że obowiązek wykonania
napraw koniecznych obciąża dzierżawcę, natomiast ich rozliczenie (zwrot) następuje po
zakończeniu dzierżawy, także poprzez ewentualne zaliczenie tych nakładów na poczet ceny w
wypadku nabycia nieruchomości przez dzierżawcę. Z kolei ulepszenia według art. 676 k.c. w braku
odmiennej umowy, podlegają rozliczeniu po zakończeniu umowy dzierżawy w ten sposób, że
wydzierżawiający dokonuje wyboru pomiędzy zatrzymaniem ulepszeń za “wynagrodzeniem” dla
dzierżawcy (odpowiadającym ich wartości w chwili zwrotu przedmiotu dzierżawy) albo zwrotem
tych ulepszeń dzierżawcy (poprzez przywrócenie stanu pierwotnego przedmiotu dzierżawy, co
następuje na koszt dzierżawcy). Jednakże strony umowy z 2 stycznia 1997r. postanowiły (§ 7 lit.c),
że ulepszenia (zdefiniowane w tym paragrafie) z chwilą rozwiązania lub wygaśnięcia umowy
dzierżawy wydzierżawiający zatrzymuje, a dzierżawcy przysługuje zwrot poniesionych nakładów, z
uwzględnieniem wartości wynikającej z inflacji, a w przypadku nabycia przez dzierżawcę
przedmiotu dzierżawy podlegają one zaliczeniu, według wyceny rzeczoznawcy na poczet ceny (...).
Według opinii biegłego szacującego wartość całej nieruchomości oraz uzasadnionych nakładów
trwałych (zamortyzowanych ulepszeń) na łączną kwotę około 2,7 mln. zł, w tym samych ulepszeń
wykonanych po 1 stycznia 1997 r. na kwotę około 0,373 mln. zł, powyższe wartości odpowiadają
aktualnym relacjom rynkowym (...). Należy więc przyjąć, że dzierżawca ma prawo do
“wynagrodzenia” za poniesione nakłady według podanej przez biegłego wyceny. Powyższą opinię
podtrzymuję także przy tych ulepszeniach, co do których nie zostały ewentualnie dopełnione
warunki formalne wykonania przez dzierżawcę przedmiotowych ulepszeń (“zgłoszeniowych”,
“rejestracyjnych”), bowiem uwzględnione nakłady o charakterze trwałym były dokonywane przy
oczywistej wiedzy administracji gminy i jej akceptacji co najmniej poprzez czynności
konkludentne.
Odrębną kwestią jest natomiast rozliczenie/uwzględnienie dotacji na inwestycję w nowy
system grzewczy. Wydaje się, że rozstrzygające znaczenie winien mieć charakter tej dotacji –
podmiotowy (na rzecz konkretnego podmiotu niezależnie od celu) albo przedmiotowy (na
konkretne zadanie na wskazanej nieruchomości). W tym drugim przypadku nie można bowiem
pominąć okoliczności, że dzierżawca był jedynie zarządcą nieruchomości, a nakłady były
dokonywane na nieruchomość stanowiącą własność innego podmiotu (gminy), stając się jej częścią
składową. Oczywiście w każdym przypadku dzierżawca ma prawo do uwzględnienia wartości
nakładów na przedmiotową inwestycję dokonywaną z jego środków własnych (w tej części) oraz do
wynagrodzenia za realizację tej inwestycji”.
Według powyższej opinii do budżetu należało więc wprowadzić wydatki na zwrot
nakładów inwestycyjnych poniesionych przez dzierżawcę Hotelu “Kosmos” naliczone za okres od 1
66
stycznia 1997 r. do końca 2003 r. w kwocie oszacowanej przez rzeczoznawcę majątkowego w
wysokości 373.029 zł. Zgodnie z przepisami art. 28 ust. 2 i 3 ustawy o finansach publicznych
wydatki publiczne powinny być ponoszone zgodnie z przepisami dotyczącymi poszczególnych
rodzajów wydatków w sposób celowy i oszczędny.
Według wyjaśnienia złożonego przez Burmistrza Miasta (załącznik nr V/8) “wprowadzenie
do budżetu kwoty 773.100 zł tytułem zwrotu nakładów inwestycyjnych, poniesionych przez
dzierżawcę w budynku Hotelu “Kosmos” wynikało z przyjęcia błędnej interpretacji treści opinii
prawnej z 5 września 2003r. wydanej przez kancelarię prawną “Pretor B&B”S.C. z Wałbrzycha
dotyczącej okresu za który należy dokonać zwrotu nakładów poczynionych przez dzierżawcę na
nieruchomość gminy, przyjmując, że jest to okres od dnia zawarcia umowy dzierżawy tj. od dnia 21
września 1990r. Podobny pogląd wyraził rzeczoznawca majątkowy w trakcie przygotowywania
operatu szacunkowego oraz określenia wartości urynkowionych nakładów na remonty i
modernizacje budynku hotelowo-gastronomicznego. Po otrzymaniu opinii prawnej uzupełniającej z
21 października 2004r., w której jednoznacznie określono okres za który należy dokonać zwrotu
nakładów, przyjmując, że jest to okres od 1 stycznia 1997r., zostanie dokonana zmiana w budżecie
polegająca na zmniejszeniu planowanych wydatków w dz. 700, rozdz. 70005, § 6050 “Wydatki
inwestycyjne jednostek budżetowych” do kwoty 373.029 zł”.
1.3. Sprzedaż w trybie bezprzetargowym
W skontrolowanej próbie wystąpiły przypadki zbycia w trybie bezprzetargowym: lokali
mieszkalnych na rzecz ich najemców – na podstawie art. 37 ust. 2 pkt. 1 w związku z art. 34 ust. 1
pkt 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nieruchomości niezabudowanych po rokowaniach –
na podstawie art. 39 ust. 2 ustawy, części nieruchomości na poprawę zagospodarowania
nieruchomości przyległych na podstawie art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy oraz nieruchomości
dzierżawionych na okres co najmniej 10 lat zabudowanych na podstawie pozwolenia na budowę w
trybie art. 37 ust 3 ustawy. Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie przesłanek koniecznych
do zastosowania trybu bezprzetargowego.
Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie ustalanych cen sprzedaży i opłat z
tytułu użytkowania wieczystego oraz dopuszczalnych bonifikat (z tytułu nabywania lokali
mieszkalnych przez ich najemców). We wszystkich skontrolowanych sprawach ustalenia zawarte w
aktach notarialnych były zgodne z ustaleniami w protokołach uzgodnień do czego zobowiązywał
art. 28 ust. 3 powołanej wyżej ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami.
1.4. Nabywanie nieruchomości
W okresie od 1 stycznia 2003 do czerwca 2004r. gmina nabyła 12 nieruchomości w drodze –
przejęcia za zaległości podatkowe i cywilnoprawne, zakupu, darowizn od osób fizycznych i Skarbu
Państwa oraz zamiany - skontrolowano wszystkie). We wszystkich przypadkach decyzje o nabyciu
nieruchomości podjął Burmistrz Miasta, zgodnie z upoważnieniem udzielonym mu przez Radę
Miejską w § 2 uchwały nr XXXV/234/98 z 19 lutego 1998r. (wymienionej na wstępie niniejszego
rozdziału). Wszystkie nieruchomości nabywane odpłatnie (zakup, zamiana) zostały wycenione
przez biegłych rzeczoznawców i nabyte za ceny nie wyższe od ich wartości, w przypadku zamian
zachowano zasadę ekwiwalentności zamienianych nieruchomości.
1.5. Wydzierżawianie nieruchomości
Rada Miejska do wykonywania czynności związanych z wydzierżawianiem nieruchomości
komunalnych upoważniła organ wykonawczy gminy. W zakresie zasad ustalania czynszu
dzierżawnego w kontrolowanym okresie obowiązywały uchwały Zarządu Miasta nr: 180/2001 z 7
listopada 2001r. w sprawie ustalenia opłat 1 m2 gruntu za dzierżawę stanowiska handlowego na
placu targowym przy ul. Zdrojowej w Kudowie Zdroju, stanowiącego własność gminy Kudowa
Zdrój (ze zmianami wynikającymi z Zarządzeń Burmistrza nr 20/2003 z 12 marca 2003r. oraz nr
55/2004 z 18 marca 2004r.); 181/2001 z 7 listopada 2001r. w sprawie ustalenia wysokości stawki
67
miesięcznego czynszu dzierżawnego 1m2 gruntu pod garażami i 1 m2 garażu; 182/2001 z 7
listopada 2001r. w sprawie wysokości czynszów od dzierżawionych nieruchomości stanowiących
własność Gminy Kudowa Zdrój, nr 192/2001 z 7 listopada 2001r. w sprawie ustalenia czynszu za
wydzierżawione nieruchomości z zasobów mienia komunalnego przeznaczone na cele rolne i
ogródki przydomowe (ze zmianą wynikającą z Zarządzenia Burmistrza nr 114/2004 z 24 czerwca
2004r.).
Stwierdzono, że we wszystkich skontrolowanych sprawach Burmistrz Miasta nie
sporządził i nie podał do wiadomości publicznej wykazów nieruchomości przeznaczonych do
wydzierżawienia,
wymaganych zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy o gospodarowaniu
nieruchomościami. Według wyjaśnienia złożonego przez Inspektora Miejskiego (załącznik nr V/9)
“wykazy nieruchomości przeznaczonych do wydzierżawiania nie były sporządzane
jako
kontynuacja takiego stanu, sprzed przejęcia przeze mnie wydzierżawiania gruntów w styczniu
2002r., co wynikało z małego zainteresowania tą formą władania. Gros zawartych umów, od wielu
lat jest przedłużanych na podstawie stosowanego zapisu w umowach, umożliwiającego ich
przedłużanie po wcześniejszym złożeniu wniosku przez dzierżawcę”. Wyjaśnienie nie zmienia
ustaleń kontroli.
Na 40 skontrolowanych umów dzierżawy (wraz z aneksami) 16 podpisał w imieniu Gminy
Zastępca Burmistrza, pomimo, że nie został do tego upoważniony w trybie art. 46 ust. 1 ustawy z 8
marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001r., Dz. U. Nr 142, poz. 1591, ze zm.),
zgodnie z którym oświadczenia woli w imieniu gminy w zakresie zarządu mieniem komunalnym
składa jednoosobowo wójt albo na podstawie jego upoważnienia zastępca wójta samodzielnie albo
wraz z inną upoważnioną przez niego osobą. Dnia 8 września 2004r. Burmistrz Miasta udzielił
Zastępcy Burmistrza upoważnienia do podpisywania umów cywilnoprawnych (na czas nieobecności
Burmistrza).
Wysokość czynszów dzierżawnych została ustalona zgodnie z obowiązującymi w gminie
zasadami. Zawarte umowy zapewniały ochronę interesów gminy (w zakresie ponoszenia kosztów
związanych z dostarczaniem energii elektrycznej, c.o., c.w.), warunki wypowiedzenia zostały
określone zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa cywilnego.
1.6 Wpłaty z tytułu zbycia nieruchomości
Kontrolę wysokości i terminowości dokonanych wpłat z tytułu zbycia nieruchomości oraz
pierwszych opłat za użytkowanie wieczyste, przeprowadzono dla ww. wybranej próby, na
podstawie pokwitowań wpłat oraz wydruków komputerowych ewidencji dochodów budżetowych.
Wszystkie wpłaty na poczet ceny nieruchomości oraz pierwsze opłaty z tytułu użytkowania
wieczystego zostały dokonane w wysokości wynikającej z zawartych aktów notarialnych
przenoszących własność nieruchomości i do dnia ich podpisania. Wpłaty zostały zaliczone do
właściwych podziałek klasyfikacji budżetowej.
1.7 Dokumentowanie i ujmowanie w ewidencji księgowej faktów nabycia i zbycia nieruchomości.
Ponieważ ewidencja księgowa budynków komunalnych mieszkalnych i użytkowych była
prowadzona w zakładzie budżetowym gminy Miejskich Zakładach Użyteczności Publicznej nie
kontrolowano prawidłowości ewidencjonowania zmniejszeń w tej grupie środków trwałych,
następujących na skutek sprzedaży lokali mieszkalnych.
Na koncie 011 “Środki trwałe” do 30 listopada 2003r. nie ewidencjonowano danych na
temat ilości i wartości gruntów komunalnych (konto syntetyczne 011/00 “Grunty i melioracje” na 1
stycznia 2003r. wykazywało saldo zerowe, nie występowały żadne obroty na koncie). W
miesiącach listopadzie i grudniu 2003r. zaewidencjonowano wartość gruntów komunalnych (8
działek geodezyjnych) nabytych przez gminę w 2003r. o wartości ogółem 141.889,27 zł. W 2004r.
na koncie 011/00 zaewidencjonowano 1 operację gospodarczą – nabycie 1 działki gruntu o wartości
1.010 zł. Na koncie 011 nie zaewidencjonowano
wartości i ilości gruntów komunalnych
nabytych przez gminę od 1990r. w wyniku komunalizacji oraz innych operacji gospodarczych
68
(zamian, darowizn, zakupów itp.). Ponieważ na koncie nie było tych danych, w kontrolowanym
okresie nie ewidencjonowano operacji zbywania gruntów (dla skontrolowanej próby za okres od 1
stycznia 2003r. do 31 czerwca 2004r., obejmującej sprzedaż i zamianę nieruchomości były to 23
działki o wartości ogółem 624.301,20 zł). Kontrola nabywania mienia za okres od 1 stycznia 2003r.
do 31 czerwca 2004r. wykazała, że na koncie 011 nie zaewidencjonowano operacji nabycia
(zamian, darowizn, zakupów) 11 działek gruntowych (własność i prawo użytkowania wieczystego)
o wartości ogółem 49.305 zł. (szczegółowy wykaz niezaewidencjonowanych operacji nabycia i
zbycia gruntów zawarto w pkt. I i III załącznika nr V/1). Do konta 011/00 nie była prowadzona
ewidencja analityczna.
Urząd Miejski jako jednostka budżetowa był zobowiązany do prowadzenia ksiąg
rachunkowych syntetycznych i analitycznych środków trwałych (gruntów) nie tylko w zakresie
środków trwałych będących w posiadaniu Urzędu Miejskiego jako jednostki budżetowej, lecz także
środków trwałych stanowiących własność gminy, w stosunku do których jako jednostka wykonuje
uprawnienia właścicielskie, na mocy przepisów art. 2 ust. 1 pkt. 4 lit. a oraz art. 4 ustawy o
rachunkowości w związku z § 2 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 18 grudnia 2001r. w
sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów
jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U.
Nr 153, poz. 1752). Poza tym w księgach rachunkowych powinny być ewidencjonowane na bieżąco
wszystkie operacje gospodarcze dotyczące zmniejszenia lub zwiększenia wartości środków
trwałych, zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z 29 września 1994r. o rachunkowości (tekst jednolity: Dz.
U. z 2002r., Nr 76, poz. 649 ze zm.).
Obie opisane wyżej nieprawidłowości
spowodowały, że dane zawarte w ewidencji
księgowej w zakresie ilości i wartości środków trwałych (gruntów) oraz wielkości ich rozchodów i
przychodów nie spełniały wymogów określonych w art. 24 ust.
ustawy o rachunkowości,
ponieważ nie były prowadzone rzetelnie (dane w nich zawarte nie odzwierciedlały stanu
rzeczywistego) oraz na bieżąco.
Nieprawidłowość polegającą na niezaewidencjonowaniu na koncie 011 “Środki trwałe”
ilości i wartości gruntów komunalnych została wskazana w protokole kontroli kompleksowej
Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu przeprowadzonej w okresie od 3 lipca do 14
września 2000r. W wystąpieniu pokontrolnym przesłanym do jednostki
pismem nr
WK.0913/317/K-62/00 z 25 października 2000r. w pkt. 12 zalecono “ujęcie w ewidencji księgowej
analitycznej i syntetycznej środków trwałych danych dotyczących powierzchni i wartości
wszystkich gruntów komunalnych”.
Według informacji na temat wykonania zaleceń
pokontrolnych, przesłanej przez Burmistrza Miasta pana Czesława Kręcichwosta pismem nr
FB/441/2000 z 29 listopada 2000r. - “w związku z rozpoczętym wprowadzaniem ewidencji
środków trwałych i nietrwałych w ujęciu komputerowym, ustalone zostały zasady prowadzenia
ewidencji analitycznej poszczególnych grup rzeczowych
składników majątkowych przy
uwzględnieniu ich rodzajów i wartości. Wprowadzenie ewidencji komputerowej rzeczowych
składników majątkowych podzielone zostało na 2 etapy (...) - II. wprowadzenie na nośniki
komputerowe wyników inwentaryzacji mienia komunalnego, uwzględniającej wszystkie zmiany od
czasu jej zakończenia, tj. w zakresie ewidencji wszystkich powierzchni i wartości gruntów
komunalnych – termin realizacji- 30 czerwca 2001 r.”.
Według wyjaśnienia złożonego przez Burmistrza Miasta (pkt. 1 załącznika nr V/10) “w
związku z przyjęciem przez nas interpretacji, że do wprowadzenia nieruchomości do ewidencji
księgowej potrzebny jest operat szacunkowy tej nieruchomości, koszty oszacowania nieruchomości
będących własnością gminy byłyby bardzo wysokie i w 2000 i 2001r. przerastały możliwości
finansowe gminy. W 2001r. gmina przystąpiła do realizacji inwestycji pn.”Budowa basenu
sportowo-rehabilitacyjnego z odnawialnymi źródłami energii” i wydatki budżetowe zostały
skoncentrowane na realizacji tego zadania. W związku z uzyskaną od inspektorów kontroli z
Regionalnej Izby Obrachunkowej informacją o sposobie zaewidencjonowania tych nieruchomości
69
na podstawie decyzji komunalizacyjnej od listopada br. przystąpimy do uzupełniania ewidencji
księgowej gruntów”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
W przepisach wewnętrznych jednostki nie określono zasad obiegu dokumentacji związanej z
nabywaniem i zbywaniem gruntów, ani zasad prowadzenia ewidencji analitycznej gruntów.
Obowiązki w zakresie zorganizowania i doskonalenia sporządzania, przyjmowania, obiegu i
kontroli dokumentów w sposób zapewniający właściwy przebieg operacji gospodarczych i ochronę
mienia komunalnego, prawidłowe prowadzenie księgowości i sprawozdawczości finansowej
przypisane były Skarbnikowi Gminy oraz Zastępcy Skarbnika (na podstawie zakresów czynności).
Według wyjaśnienia złożonego przez Burmistrza Miasta (pkt. 2 załącznika nr V/10)
“wydałem polecenie służbowe Skarbnikowi Gminy przygotowania projektu zarządzenia w sprawie
zasad obiegu dokumentacji związanej z nabywaniem i zbywaniem gruntów oraz prowadzenia
ewidencji analitycznej gruntów. W związku z planowanym wprowadzeniem (przyjęciem zasad
polityki rachunkowości od 1 stycznia 2005r. opracowane zasady prowadzenia ewidencji
analitycznej gruntów zostaną włączone do tej dokumentacji. Ponadto poleciłem przygotowanie
zarządzenia dotyczącego całościowego ujęcia obiegu dokumentacji w Urzędzie Miasta ze
szczególnym uwzględnieniem zasad obiegu dokumentacji związanej z nabywaniem i zbywaniem
gruntów”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
1.8 Tryb tworzenia i przystępowania do spółek z udziałem majątku komunalnego lub budżetu
Rada Miejska nie podjęła ogólnej uchwały o zasadach nabywania i zbywania udziałów i
akcji oraz przystępowania/występowania do spółek i spółdzielni w trybie art. 18 ust. 2 pkt. 9 lit. f) i
g) ustawy o samorządzie gminnym. Według stanu na 30 czerwca 2004r. Gmina Kudowa Zdrój
posiadała udziały w 4 spółkach:
 Kudowskim Zakładzie Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. - utworzonym na podstawie umowy
spółki A/8228/2000 z 26 maja 2000r. Gmina objęła 999 udziałów w spółce po 17.000 zł każdy,
o łącznej wartości 16.983.000 zł, nabyte w zamian za aport – własność nieruchomości
zabudowanych oczyszczalni ścieków i Zakładu Wodociągów i Kanalizacji, dz. nr 321, 329,
101/3, 105/2 i 320/2 o:Nad Potokiem – aktem notarialnym nr 100038/2000 z 30 czerwca 2000r.
Powyższe czynności zostały wykonane zgodnie z postanowieniami uchwał Rady Miejskiej nr
XVIII/114/2000 z 27 kwietnia 2000r. w sprawie likwidacji Zakładu Wodociągów i Kanalizacji
stanowiącego zorganizowaną część zakładu budżetowego “Miejskie Zakłady Użyteczności
Publicznej w Kudowie Zdroju” oraz nr XVIII/115/2000 z 27 kwietnia 2000r. w sprawie
utworzenia poza sferą użyteczności publicznej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
działającej pod nazwą Kudowski Zakład Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o. z siedzibą w
Kudowie Zdroju. Umową z 30 czerwca 2000r. Gmina zbyła na rzecz wspólnika Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu 199
udziałów o wartości nominalnej 3.383.000 zł w zamian za umorzenie przez nabywcę pożyczki
wraz z odsetkami w kwocie 1.973.125 zł (wynikającej z umowy pożyczki nr 15/P/96 z 19 lipca
1996r.). Umową z 8 grudnia 2003r., podpisaną przez Zastępcę Burmistrza pana Piotra
Maziarza, Gmina zbyła na rzecz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej we Wrocławiu 100 udziałów o wartości nominalnej 1.700.000 zł w zamian za kwotę
1.573.000 zł (ustaloną na podstawie wartości księgowej spółki). W powyższej sprawie nie
została podjęta uchwała Rady Miejskiej. Zgodnie z opinią Radcy Prawnego do tej czynności
uchwała taka nie była wymagana - “udział gminy w spółce w sensie ekonomicznym stanowi
prawo majątkowe wchodzące w skład mienia komunalnego. Uchwałą rady mogą być ustalone
zasady min. zbywania posiadanych przez gminę udziałów w spółkach prawa handlowego, które
burmistrz, jako organ wykonawczy gminy obowiązany jest przestrzegać. W przypadku gdy rada
nie określi zasad zbywania udziałów, ich zbycie przez gminę następuje w trybie art. 46 ustawy
o samorządzie gminnym. Oświadczenie woli w imieniu gminy odnośnie sprzedaży posiadanych
przez gminę udziałów składa jednoosobowo Burmistrz albo działający na podstawie jego
upoważnienia Zastępca Burmistrza”(kserokopia opinii stanowi załącznik nr V/11);
70

Basenie “Wodny Świat” Sp. z o.o.- utworzonym aktem założycielskim A/5040/2002 z 7
listopada 2002r. Gmina objęła 100% udziałów w kapitale zakładowym spółki – tj. 17.676
udziałów o wartości 1.000 zł każdy, o łącznej wartości 17.676.000 zł – nabyte w zamian za
wkład niepieniężny w postaci własności nieruchomości zabudowanej budynkiem krytej pływalni
wraz z urządzeniami infrastrukturalnymi, dz. nr 167/17, ul. Moniuszki 2a - aktem notarialnym
nr nr 5047/2002 z 7 listopada 2002r. - powyższe czynności zostały wykonane zgodnie z
postanowieniami uchwały Rady Miejskiej nr XLIV/261/2002 z 27 września 2002r. w sprawie
likwidacji zakładu budżetowego “Basen Sportowo – Rehabilitacyjny z Odnawialnymi Źródłami
Energii w Kudowie Zdroju” w celu zawiązania spółki prawa handlowego. Aktem notarialnym nr
5870/2002 z 24 grudnia 2002r. kapitał zakładowy spółki został obniżony poprzez umorzenie
udziałów o kwotę 850.000 zł i wynosi 16.826.000 zł (dzieli siłę na 16.826 udziałów po 1.000 zł
każdy);
 Wałbrzyskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej “Invest-Park” Sp. z o.o.- gmina przystąpiła do
spółki na podstawie oświadczenia o przystąpieniu do spółki i objęciu udziałów złożonego
aktem notarialnym nr A/2013/2004 z 15 kwietnia 2004r., obejmując 42 udziały o wartości
nominalnej 10.000 zł każdy, o łącznej wartości 420.000 zł – nabyte w zamian za wniesienie
aportem własności nieruchomości niezabudowanych dz. nr 5/1, 5/2, 5/3, 6/1, 6/2, 7/1, 7/2, 8,
19/1, 19/2, 19/3, 20/1, 21/1 i 22/1, 17/14, 17/15 i 17/16 o:Zakrze - aktem notarialnym nr 2018 z
15 kwietnia 2004r. Powyższe czynności zostały wykonane zgodnie z uchwałami Rady Miejskiej
nr XIII/56/2003 z 12 września 2003r. i nr XX/101/2004 z 25 lutego 2004r.;
 Regionalnym Centrum Medycznym Sp. z o.o.- gmina przystąpiła do spółki na podstawie umowy
A/3455/2004 z 29 marca 2004r., nabywając za gotówkę 40 udziałów o wartości nominalnej 500
zł każdy, o łącznej wartości 20.000 zł, zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej nr XX/102/2004 z 25
lutego 2004r. w sprawie przystąpienia do spółki prawa handlowego i objęcia udziałów przez
Gminę Kudowa Zdrój.
Dnia 31 maja 2004r. Rada Miejska podjęła uchwałę nr XXIII/123/2004 w sprawie
zobowiązania Burmistrza do podjęcia działań mających na celu aktywizację gospodarczą gminy, w
której zobowiązała Burmistrza do “podjęcia działań w zakresie zapewnienia infrastruktury
technicznej (uzbrojenia) dla szybkiego zagospodarowania inwestycyjnego podstrefy Kudowa Zdrój
Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, w szczególności (...) do wykonania niezbędnej
infrastruktury technicznej nieobciążającej gestorów mediów, pozyskania środków na realizację
infrastruktury technicznej”.
Według stanu na 30 czerwca 2004r. w budżecie gminy przewidziane zostały środki na
realizację zadania inwestycyjnego pn. “Uzbrojenie terenu ul. Główna (teren podstrefy
ekonomicznej) stacja transformatorowa – kompleks I” za kwotę 90.504 zł. Do czasu kontroli ( 20
października 2004r.) nie zaciągnięto żadnych zobowiązań w związku z tym zadaniem, natomiast
podpisano 2 zlecenia: nr AiB-7321/48/2004 z 3 września 2004r. w sprawie zlecenia wykonania
mapy do celów projektowych dla obszaru w granicach skrzyżowania ul. Fredry z ul. Graniczną w
Kudowie Zdroju za kwotę 2.000 zł brutto, oraz nr AiB-7321/48/1/2004 z 6 września 2004r. w
sprawie zlecenia wykonania projektu budowlanego układu komunikacyjnego skrzyżowania ul.
Fredry z ul. Główną z wjazdem na teren podstrefy ekonomicznej w Kudowie Zdroju – kompleksu nr
1, za kwotę 24.000 zł. Powyższe wydatki zostały wprowadzone do budżetu uchwałą Rady
Miejskiej nr XXV/144/2004 z 2 września 2004r.
2. Gospodarka pozostałymi składnikami majątku
Wartość początkową rzeczowych składników majątku, zwiększenia i zmniejszenia tej
wartości za okres od dnia 1 stycznia 2003r. do 30 czerwca 2004r. przedstawia poniższa tabela,
sporządzona na podstawie komputerowych wydruków „Zestawienie stanów kont syntetycznych”.
Kon- Stan
na Zwiększenia Zmniejsze Stan
na Zwiększe- Zmniej- Stan
na
to
1.01.2003
-nia
31.12.2003
nia
szenia 30.06.2004
O11 22.148.229,27 1.226.744,96 722.700,28 22.652.273,95 25.025,45 0
22.677.299,40
71
O13
O15
O20
O30
O71
O72
203.807,58
37.344,46 1.073,61
0
8.970,66
8.970,66
32.413,42
9.200,35
0
31.276.400,00 0
2.423.000,00
12.435.844,34 1.049.301,20 166.816,34
203.807,58
37.344,46 1.073,61
240.078,43
0
41.613,77
28.853.400,00
13.318.329,20
240.078,43
17.796,80
0
4.477,00
0
0
17.796,80
0
0
0
0
0
0
257.875,23
0
46.090,77
28.853.400,00
13.318.329,20
257.875,23
2.1. Środki trwałe (konto 011 i 071)
Ewidencja syntetyczna i analityczna środków trwałych prowadzona była systemem
komputerowym, zgodnie z postanowieniami Zakładowego Planu Kont jednostki. Wartość środków
trwałych oraz wartość ich umorzenia na koniec 2003r. wykazana na kontach 011 i 071 w ewidencji
syntetycznej była zgodna z wartościami w ewidencji analitycznej (poza przypadkiem ewidencji
gruntów komunalnych, omówionym w pkt. 1.7. niniejszego rozdziału, dla których nie była
prowadzona ewidencja analityczna).
Prawidłowość ewidencjonowania przychodów i rozchodów środków trwałych
skontrolowano na podstawie losowo wybranych dokumentów z 2003r. i I półrocza 2004r. o
wartości ogółem 1.974.471 zł, stanowiącej 64% zaewidencjonowanej wartości populacji
przychodów i rozchodów (w próbie były to: przyjęcie z zakończonych inwestycji, nieodpłatne
przyjęcie od Skarbu Państwa, zakup, likwidacja, sprzedaż). Skontrolowane dokumenty były
oznaczone numerami dokumentów księgowych: z 2003r. – PK/0023, PK/0025, PK/0026, PK/0003,
PK/0009, PK/0021 oraz z 2004r. - PK/0004, PK/0006, PK/008. Kontrola nie wykazała
nieprawidłowości w zakresie dokumentowania (dowodami OT, PT i LT) oraz prawidłowości i
terminowości ujmowania w księgach rachunkowych syntetycznych i analitycznych ww. operacji
gospodarczych.
Na podstawie ewidencji syntetycznej do konta 071 „Umorzenie środków trwałych i wartości
niematerialnych i prawnych”, ustalono, że w roku 2003 odpisów umorzenia dokonano jednorazowo
pod datą 31 grudnia. Prawidłowości naliczenia umorzenia skontrolowano na podstawie wybranych
losowo 64 środków trwałych o nr inwentarzowych: 2-101, 56-101, 58-104, 52-105, 53-107, 73-108,
85-109, 46-109, 12-109, 37-109, 103-200, 107-210, 112- 210, 111-210, 108-210, 106-210, 294-210,
227-211, 293-211, 290-211, 160-220, 159-220,144-220, 128-220, 150-220, 132-220, 155-220, 130220, 145-220, 143-220, 196-220, 152-220, 188-220, 162-220, 194-220, 318-291, 239-291, 827-720,
837-743, 838-743, 470-310, 469-310, stanowiących 40% środków trwałych podlegających
umorzeniu. Kontrola wykazała, że w przypadku 5 środków trwałych umorzenie zostało dokonane
w wysokości innej od wynikającej z prawidłowego wyliczenia (dla nr 839-743, 780-624, 634-491,
629-491, 635-491). W związku z powyższym w trakcie kontroli Zastępca Skarbnika Gminy dokonał
sprawdzenia 100% umorzenia za 2003r. i skorygował błędnie naliczone umorzenie 9 środków
trwałych poleceniem księgowania PK nr 22/2004, zaksięgowanym pod datą 31 sierpnia 2004r.
(zdjęto kwotę 7.592,98 zł, wprowadzono kwotę 395,01 zł – wartość błędnych odpisów stanowiła
poniżej 1% populacji). Według wyjaśnienia złożonego przez Zastępcę Skarbnika Gminy (załącznik
nr V/12) “nieprawidłowe naliczenie odpisów umorzeniowych za 2003r. wynikło z błędnego
wyliczenia przez program komputerowy środków trwałych całkowicie nieumorzonych o wartości
poniżej 3.500 zł. W trakcie kontroli wpisano graniczną kwotę zaliczenia składników do środków
trwałych, pozwalającą na korektę umorzenia”. Poza tym kontrola nie wykazała nieprawidłowości w
zakresie zastosowanych stawek umorzeniowych i naliczonych kwot umorzenia.
2.2 Pozostałe środki trwałe (konta 012, 013 i 072)
Jednostka nie prowadziła w kontrolowanym okresie magazynu środków trwałych i nie
posiadała księgozbiorów, w związku z czym konta 012 i 014 nie występowały. Ewidencja
syntetyczna i analityczna pozostałych środków trwałych prowadzona była komputerowo, zgodnie z
postanowieniami Zakładowego Planu Kont jednostki.
72
Obroty i salda ewidencji analitycznej na 31 grudnia 2003r. i na 30 czerwca 2004r. były różne
od wynikających z ewidencji syntetycznej, wg poniższego zestawienia:
Dane wg ewidencji syntetycznej
Kon- Stan
na Zwiększenia Zmniejszenia Stan
na Zwiększeni
to 1.01.2003
31.12.2003
a
O13 203.807,58 37.344,46
1.073,61
240.078,43
17.796,80
Dane wg ewidencji analitycznej
Kon- Stan
na Zwiększenia Zmniejszenia Stan
na Zwiększeni
to 1.01.2003
31.12.2003
a
O13 146.489,20 88.842,84
1.073,61
234.258,43
17.572,32
Zmniej- Stan
na
szenia
30.06.2004
0
257.875,23
Zmniej- Stan
na
szenia
30.06.2004
0
251.830,75
Zgodnie z przepisami art. 16 ust. 1 ustawy o rachunkowości konta ksiąg pomocniczych
(ewidencji analitycznej) powinny być uzgodnione z saldami i zapisami kont księgi głównej
(ewidencji
syntetycznej). Według wyjaśnienia złożonego przez Zastępcę Skarbnika Gminy
(załącznik nr V/13) “różnica w wysokości obrotów i sald pomiędzy ewidencją syntetyczną i
analityczną wynikła z tytułu nie uwzględnienia pozostałych środków trwałych bez wartości
księgowych przez starą wersję programu komputerowego w ewidencji analitycznej. W 2004 r. w
miesiącu lutym została zainstalowana nowa wersja programu dotycząca pozostałych środków
trwałych. W okresie kontroli dokonano korekt pozostałych środków trwałych konto 013
doprowadzając do zgodności ewidencji syntetycznej i analitycznej”. W trakcie kontroli dokonano
odpowiednich korekt zapisów księgowych i doprowadzono
do zgodności sald ewidencji
syntetycznej i analitycznej konta 013 “Pozostałe środki trwałe” wg stanu na 31 sierpnia 2004r.
Pozostałe środki trwałe były umarzane w 100% w dniu przyjęcia do użytkowania. Wartość
umorzenia zaewidencjonowana na koncie syntetycznym 072 na 31 grudnia 2003r. i na 30 czerwca
2004r. była równa wartości pozostałych środków trwałych ujętych na koncie syntetycznym 013.
Prawidłowość ewidencjonowania przychodów i rozchodów pozostałych środków trwałych
skontrolowano na podstawie 100% dokumentów księgowych za okres od 1 stycznia 2003 do 30
czerwca 2004r. W ewidencji syntetycznej i analitycznej przychody wszystkich pozostałych
środków trwałych za 2004r. zostały zaewidencjonowane terminowo i prawidłowo, natomiast
wszystkie zakupy dokonane od 1 stycznia do 31 grudnia 2003r. zostały wprowadzone do ewidencji
syntetycznej jednym zapisem pod datą 31 grudnia 2003r., poza tym do ewidencji wprowadzono
zakupy środków trwałych na podstawie czterech rachunków, które nie podlegały ewidencji w
księgach rachunkowych jednostki, ponieważ zostały przekazane innym jednostkom organizacyjnym
gminy: Gimnazjum, Szkołom podstawowym nr 2 i 3 oraz rozdane uczestnikom konkursu jako
nagrody rzeczowe. W trakcie kontroli przedmioty te zostały zdjęte z ewidencji pol. księgowania Pk
nr 26/2004 pod datą 1 września 2004r. na kwotę 3.485,99 zł. Według art. 20 ust. 1 ustawy o
rachunkowości do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić w postaci
zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym. Zgodnie z wyjaśnieniem
złożonym przez Zastępcę Skarbnika Gminy (załącznik nr V/14) “od lutego do sierpnia 2003.
Skarbnik Gminy pani Bożena Biesiada przebywała na zwolnieniu lekarskim ze względu na stan
zdrowia. Z powodu nieobecności Skarbnika, zwiększony zakres obowiązków przyczynił się do
nieterminowego ewidencjonowania przychodów pozostałych środków trwałych w 2003r.”.
Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
Kierownik jednostki nie ustalił zasad prowadzenia ewidencji ilościowej i ilościowo –
wartościowej poszczególnych grup składników majątkowych, pomimo, że w wystąpieniu
pokontrolnym przesłanym do jednostki pismem nr WK.0913/317/K-62/00 z 25 października
2000r. w pkt. 13 zalecono ich ustalenie “przy uwzględnieniu ich rodzajów i wartości, poprzez
wskazanie które składniki i na jakich zasadach mają być ewidencjonowane w ujęciu ilościowo –
wartościowym, a które jedynie w ujęciu ilościowym” i pomimo, że Burmistrz Miasta pan Czesław
Kręcichwost pismem nr FB/441/2000 z 29 listopada 2000r. poinformował, iż “w związku z
73
rozpoczętym wprowadzaniem ewidencji środków trwałych i nietrwałych w ujęciu komputerowym,
ustalone zostały zasady prowadzenia ewidencji analitycznej poszczególnych grup rzeczowych
składników majątkowych przy uwzględnieniu ich rodzajów i wartości”.
W trakcie kontroli dnia 17 września 2004r. Zarządzeniem nr 143/2004 “w sprawie zasad
prowadzenia ewidencji analitycznej do kont księgi głównej, dotyczącej środków trwałych oraz
pozostałych środków niskocennych”, Burmistrz Miasta określił zasady prowadzenia ewidencji
ilościowo – wartościowej i ilościowej składników majątkowych.
2.3 Wartości niematerialne i prawne
Ewidencja syntetyczna wartości niematerialnych i prawnych była prowadzona komputerowo,
ewidencja analityczna ręcznie na zestawieniu sporządzonym dla celów naliczenia umorzenia.
Obroty i salda ewidencji syntetycznej i analitycznej na koniec 2003r. były zgodne. Operacje nabycia
i wycofania z użytkowania wartości niematerialnych i prawnych w 2003r. i I półroczu 2004r.
zostały zaewidencjonowane terminowo (sprawdzono 100% operacji). Umorzenie wartości
niematerialnych i prawnych było ewidencjonowane na koncie 071, zgodnie z postanowieniami
Zakładowego Planu Kont. Kontrola prawidłowości naliczenia umorzenia ewidencjonowanego na
koncie 071 dla wszystkich wartości niematerialnych i prawnych za 2003r. nie wykazała
nieprawidłowości w zakresie zastosowanych stawek umorzeniowych i naliczonych kwot umorzenia.
2.4 Długoterminowe aktywa finansowe.
Kontrola
wykazała,
że
wartość
długoterminowych
aktywów
finansowych
zaewidencjonowana na koncie syntetycznym 030 na 30 czerwca 2004r. wynosiła 28.853.400 zł i
była niższa od wartości wynikającej z dokumentacji źródłowej o 312.600 zł. Różnica wynikała z:
 niezaewidencjonowania w I półroczu 2004r. operacji nabycia udziałów w spółkach: Regionalne
Centrum Medyczne Sp. z o.o. w kwocie 20.000 zł oraz WSSE “Invest-Park” Sp. z o.o. w
kwocie 420.000 zł, pomimo, ze operacje gospodarcze polegające na objęciu udziałów zostały
przeprowadzone odpowiednio 29 marca i 15 kwietnia 2004r., czym naruszono przepisy 20 ust.
1 ustawy o rachunkowości;
 zaewidencjonowania wartości udziałów w spółkach: Kudowski Zakład Wodociągów i
Kanalizacji Sp. z o.o. oraz Basen “Wodny Świat” Sp. z o.o. w wysokości wyższej od ich
wartości nominalnej (odpowiednio o 127.000 zł i 400 zł).
W jednostce nie prowadzono ewidencji analitycznej do konta 030, co stanowiło naruszenie
art. 13 ust. 1 i 16 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
W trakcie kontroli dokonano odpowiednich korekt i uzupełnień zapisów księgowych
(dokument PK/0020, zaksięgowany pod datą 11 sierpnia 2004r.) oraz 4 września 2004r. założono
komputerową ewidencję analityczną do konta 030 w szczegółowości pozwalającej na ustalenie
wartości poszczególnych składników długoterminowych aktywów finansowych według tytułów.
Według wyjaśnień złożonych przez Zastępcę Skarbnika Gminy (załącznik nr V/15) “nieterminowe
ewidencjonowanie w księgach rachunkowych operacji nabycia udziałów w spółkach w I półroczu
2004r. nastąpiło z tytułu późnego dostarczenia aktów notarialnych do działu księgowości.
Ewidencja analityczna nie była prowadzona, ponieważ gmina była udziałowcem w 2 spółkach”.
Odnosząc się do wyjaśnienia należy zaznaczyć, że w przepisach wewnętrznych jednostki nie
ustalono osób odpowiedzialnych oraz zasad i terminów sporządzania i przekazywania do
księgowości dokumentów związanych z nabywaniem i zbywaniem udziałów i akcji, natomiast
zgodnie z zakresami czynności obowiązki w zakresie zorganizowania obiegu dokumentacji w
sposób zapewniający właściwy przebieg operacji gospodarczych oraz prawidłowe prowadzenie
księgowości i sprawozdawczości finansowej przypisane były zakresami czynności Skarbnikowi
Gminy i Zastępcy Skarbnika Gminy.
Na koniec 2003r. przeprowadzono inwentaryzację udziałów metodą potwierdzenia sald.
Stwierdzone różnice zostały skorygowane w trakcie kontroli (opisane powyżej, dotyczące
Kudowskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. oraz Basenu “Wodny Świat” Sp. z
74
o.o.). Zgodnie z przepisami art. 27 ust. 2 ustawy o rachunkowości ujawnione w toku inwentaryzacji
różnice między stanem rzeczywistym a wykazanym w księgach rachunkowych należało rozliczyć w
księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji. Według
wyjaśnienia złożonego przez zastępcę Skarbnika Gminy (załącznik nr V/) “nierozliczenie w
terminie inwentaryzacji długoterminowych aktywów finansowych na koniec 2003 r. wynikło z
mojej błędnej interpretacji umowy zbycia udziałów w spółce Kudowskie Zakłady Wodociągów i
Kanalizacji”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
2.5 Materiały
W kontrolowanej jednostce nie była prowadzona gospodarka magazynowa. Wydatki na materiały
biurowe, środki czystości i drobne ilości materiałów przeznaczonych na bieżące naprawy w
momencie nabycia ewidencjonowane były na koncie 400 „Koszty”.
3. Inwentaryzacja
Zasady przeprowadzania inwentaryzacji składników majątkowych określała „Instrukcja
inwentaryzacyjna” wprowadzona Zarządzeniem nr 8 Burmistrza Miasta z 30 grudnia 1999r.
Instrukcja jest zgodna z obowiązującymi przepisami ustawowymi.
Ostatnia inwentaryzacja środków trwałych (ewidencjonowanych na koncie 011) została
przeprowadzona na podstawie Zarządzenia Burmistrza Miasta (bez numeru) z 31 grudnia 2001r.
metodą spisu z natury, w terminie od 31 grudnia 2001 do 15 stycznia 2002r. wg stanu na 31
grudnia. Spisem objęto środki trwałe od grupy 1 do 8, nie przeprowadzono inwentaryzacji gruntów
– grupy 0, ponieważ w jednostce nie prowadzono ewidencji księgowej w tym zakresie. Arkusze
spisowe wypełniono prawidłowo. Pobranym arkuszom spisowym nadano cechy druków ścisłego
zarachowania, ich przychód i rozchód został prawidłowo zaewidencjonowany w księdze druków
ścisłego zarachowania. Inwentaryzacja nie wykazała różnic.
Ostatnia inwentaryzacja pozostałych środków trwałych (ewidencjonowanych na koncie 013)
została przeprowadzona na podstawie Zarządzenia Burmistrza nr 8/2003 z 31 grudnia 2003r.,
metodą spisu z natury, w terminie od 31 grudnia 2003r. do 15 stycznia 2004r., wg stanu na 31
grudnia. Spisem objęto pozostałe środki trwałe w pomieszczeniach Urzędu Miejskiego,
Ochotniczych Straży Pożarnych i świetlicach środowiskowych. Pobranym arkuszom spisu z natury
nadano cechy druków ścisłego zarachowania, ich przychód i rozchód został prawidłowo
zaewidencjonowany w księdze druków ścisłego zarachowania. Arkusze zostały wypełnione
zgodnie z postanowieniami instrukcji inwentaryzacyjnej. Prace spisowe zostały zakończone w
terminie wskazanym w Zarządzeniu nr 8/2003.
Na dzień kontroli (16 września 2004 r.) wyniki inwentaryzacji nie zostały ujęte w zbiorczych
zestawieniach różnic inwentaryzacyjnych, a różnice inwentaryzacyjne nie zostały
zaewidencjonowane w księgach rachunkowych 2003 r. ani 2004 r.
Zgodnie z przepisami art. 27 ust. 2 ustawy o rachunkowości ujawnione w toku
inwentaryzacji różnice między stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w księgach
rachunkowych należy wyjaśnić i rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na
który przypadał termin inwentaryzacji.
Według przepisów § 23 ust. 4 i 5 Instrukcji
Inwentaryzacyjnej dział księgowości powinien ująć różnice inwentaryzacyjne w “Zestawieniu
różnic inwentaryzacyjnych”. Następnie według § 24 Instrukcji Inwentaryzacyjnej zestawienia
różnic winny być przekazane przez głównego księgowego przewodniczącemu komisji
inwentaryzacyjnej, który prowadzi postępowanie weryfikacyjne mające na celu ustalenie przyczyn
powstania różnic i postawienie wniosków co do sposobu ich rozliczenia. Zaopiniowany przez
głównego księgowego i radcę prawnego protokół weryfikacji różnic inwentaryzacyjnych podlega
zatwierdzeniu przez kierownika jednostki. W Urzędzie Miejskim za sporządzenie powyższych
dokumentów, rozliczenie inwentaryzacji i ujęcie jej wyników w księgach rachunkowych
odpowiadał Zastępca Skarbnika Gminy, który pełnił funkcję głównego księgowego jednostki
(zgodnie z postanowieniami pkt. II.1 zakresu czynności z 27 lipca 1999 r.) oraz Przewodniczącego
75
Komisji Inwentaryzacyjnej (na podstawie zapisów § 3 ww. Zarządzenia nr 3). W trakcie kontroli
inwentaryzacja została rozliczona, zbiorcze zestawienie różnic inwentaryzacyjnych zostało
sporządzone 30 września 2004 r. Według protokołu weryfikacji różnic inwentaryzacyjnych w
wyniku inwentaryzacji ustalono różnice pomiędzy stanem faktycznym a ewidencyjnym w kwocie
1.073,61 zł – wynikającą z nieuwzględnienia w arkuszach spisowych likwidacji pozostałych
środków trwałych, oraz w kwocie 5.820 zł, wynikającą z wprowadzenia do programu
komputerowego pozostałych środków trwałych nie posiadających wartości księgowej tak jakby
miały wartość (po 10 zł za sztukę), co wynikał z tego, że program używany do ewidencji
pozostałych środków trwałych nie dawał możliwości zaewidencjonowania środków trwałych bez
wartości (podlegających ewidencji ilościowej). Wymienione wyżej nadwyżki zostały wyksięgowane
z ewidencji konta 013 pod datą 31 sierpnia 2004 r.
Zgodnie z wyjaśnieniem złożonym przez Zastępcę Skarbnika Gminy (załącznik nr V/16)
“nierozliczenie inwentaryzacji pozostałych środków trwałych przeprowadzonej w 2003r. wynikło z
błędnej wersji starego programu komputerowego, który nie pozwolił wprowadzić do ewidencji
ilościowej środków trwałych bez wartości”. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
Inwentaryzacja metodą weryfikacji sald.
Inwentaryzacja środków trwałych w budowie (konto 080) i wartości niematerialnych i
prawnych, przeprowadzone wg stanu na dzień 31 grudnia 2003 r. nie wykazały różnic.
VI. Zadania zlecone i realizowane w ramach porozumień
1. Dotacje otrzymane w związku z realizacją zadań zleconych
Rada Miejska opracowała plany zadań finansowych z zakresu administracji rządowej i
samorządowej zleconych gminie na rok 2003 i 2004. Plany te stanowią załączniki nr 9 do uchwał
budżetowych.
Na podstawie decyzji dysponentów środków budżetowych ustalono, że na realizację zadań
zleconych z zakresu administracji rządowej Gmina otrzymała z budżetu państwa środki finansowe
w wysokości; w 2003 r. – 1.085.912 zł., a w I półroczu 2003 r. - 799.338 zł. Szczegółowy wykaz
przyznanych i wykorzystanych dotacji stanowi załącznik nr VI/ 1 do protokołu kontroli.
Kwoty dotacji otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań zleconych zostały ujęte w
budżetach gminy we właściwych podziałkach klasyfikacji budżetowej i kwotach wynikających z
ww decyzji.
Przyznane w 2003 dotacje z budżetu państwa na realizację zadań zleconych zostały wykorzystane
w 98,9 %, w I półroczu 2003 r. - w 77,2 %.
2.Prawidłowość wykorzystania dotacji celowych
Kontroli poddano dotacje celowe przeznaczone na realizację zadań ustawowo zleconych w 2003 r.:
 dz. 751 rozdz.75108 § 201 - Wybory do Sejmu i Senatu. Na podstawie decyzji nr DWB0301/8/03 z 24 marca 2003 r. ustalono dotację celową w kwocie 15.751 zł na sfinansowanie
wydatków związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem wyborów uzupełniających do
Senatu RP zarządzonych na dzień 27.04.2003 r. Na podstawie dowodów księgowych: WB/0081
poz. 69, PK/0013 poz.15, WB/0075 poz. 55, WB/0104 poz. 35, WB/0119 poz. 55, Pk/0016
poz.3 stwierdzono, że w kwotę dofinansowania wykorzystano zgodnie z przeznaczeniem na
diety dla członków biur spisowych, opłaty za wynajem lokali oraz wydatki rzeczowe związane z
funkcjonowaniem biur ( łączność, zakup materiałów biurowych).
 dz.751rozdz.75110 § 201 – Referenda ogólnokrajowe i konstytucyjne. Na podstawie decyzji nr
DWB-0301-12/03 z 21 maja 2003 r. przyznano dotację w kwocie 6.536 zł na finansowanie
wydatków związanych z przeprowadzeniem referendum ogólnokrajowego w sprawie
przystąpienia Rzeczpospolitej polskiej do Unii Europejskiej, decyzją DWB-0301-16/03 z 2
czerwca 2003 r. przyznano dotację celową w kwocie 15.682 zł. z przeznaczeniem na wypłatę
zryczałtowanych diet członkom komisji obwodowych. Na podstawie zapisów na kontach ksiąg
76
pomocniczych dz. 751 rozdz. 75110 §§ 3030, 4300 prowadzonych do konta syntetycznego 902
(dowody księgowe: WB/0110 poz. 55, WB/0132 poz. 49, WB/0113 poz. 43 i 47, WB/0135 poz.
79, WB/0148 poz. 49) stwierdzono, że kwotę dofinansowania wykorzystano zgodnie z
przeznaczeniem na diety dla członków komisji obwodowych, ochronę lokali, przewóz osób na
referendum, zakup flag. Kwotę dofinansowania wykorzystano do wysokości 22.013,40 zł., a
część niewykorzystanej dotacji w wysokości 204,60 zł zwrócono do dysponenta w dniu 29 lipca
2003 r. (WB nr 146).
 dz.751 rozdz. 75101 § 201- Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony
prawa. Na podstawie decyzji nr DWB-0301-3/2003 z 17 stycznia 2003 r. przyznano dotacje
celową w kwocie 1.624 zł z przeznaczeniem na wydatki związane z prowadzeniem stałego
rejestru wyborców. Kontrolą objęto dowody księgowe: WB/0063 poz. 71, WB/0190 poz. 73,
zaewidencjonowane na kontach ksiąg pomocniczych dz. 75101 §§ 4300 prowadzonych do konta
syntetycznego 902. Kwotę wykorzystano zgodnie z przeznaczenie, w pełnej wysokości.
.
Stwierdzono, że kwoty dotacji, zgodnie z decyzjami zaklasyfikowano we właściwych podziałkach
klasyfikacji budżetowej.
3.Środki na realizację porozumień
Gmina w roku 2003 i I półroczu 2004 nie realizowała zadań powierzonych na podstawie
porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego.
VII. Rozliczenia finansowe
jednostkami organizacyjnymi
jednostki
samorządu
terytorialnego
z jej
Wykaz jednostek organizacyjnych realizujących zadania Gminy z podaniem formy
organizacyjno – prawnej przedstawiono w załączniku nr I/1 do protokołu kontroli. Zadania Gminy
realizowało: 9 jednostek budżetowych (w tym Urząd Miejski), jeden zakład budżetowy, 1 środek
specjalny. Przy gminnych jednostkach budżetowych nie funkcjonowały gospodarstwa pomocnicze.
Kontrolę przestrzegania przepisów w zakresie zasad i trybów opracowywania planów finansowych
jednostek budżetowych i zakładów budżetowych przeprowadzono na podstawie budżetu na 2003 r.,
natomiast w zakresie wykonywania planów finansowych za okres od 1 stycznia 2003 do 30 czerwca
2004 r.
1.Jednostki budżetowe
Według stanu na 31 grudnia 2003 r. w gminie funkcjonowało 9 jednostek budżetowych: Urząd
Miejski, 4 Szkoły Podstawowe, Publiczne Gimnazjum, Zespół przedszkolno - Żłobkowy, Ośrodek
Pomocy Społecznej, Kudowski Ośrodek Kultury Sportu i Promocji. Obsługę finansową szkół i
zespołu przedszkolno- żłobkowego oraz sprawy płacowe pracowników oświaty prowadził Referat
Obsługi Oświaty w Urzędzie Miejskim, zgodnie z pkt. 3 § 15 regulaminu organizacyjnego Urzędu
Miasta w Kudowie Zdroju, ze zmianą od 1 lutego 2004 r. - stanowisko ds. obsługi oświaty w
Referacie Finansowo - Budżetowym. Kierownicy jednostek ( szkół, zespołu przedszkolno żłobkowego, gimnazjum ) nie powierzyli na piśmie wykonywania obowiązków w zakresie
rachunkowości Burmistrzowi Miasta, stosownie do wymogów określonych przepisami art. 4 ust. 5
ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości.
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 29 grudnia 2000 r. w sprawie
szczegółowych zasad gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych,
gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych oraz szczegółowych zasad i terminów rocznych
rozliczeń i wpłat do budżetu przez zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek
budżetowych (Dz. U. Nr 122, poz. 1333), zwanym w dalszej części rozdziału rozporządzeniem, w
związku z art. 125 i art. 126 ustawy z 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (tekst jednolity z
2003 r. Dz. U. Nr 15, poz. 148 ze zm.) Burmistrz Miasta w terminie 7 dni od dnia przekazania
projektu uchwały budżetowej Radzie Miejskiej miał obowiązek przekazać podległym jednostkom
77
budżetowym oraz zakładom budżetowym informacje niezbędne do opracowania projektów ich
planów finansowych. W przedłożonej do kontroli dokumentacji stwierdzono, że jednostki
przedkładały projekty planu finansowego jednostki w terminie do 15 października 2002 r. na rok
2003, oraz w terminie do 10 października 2003 r. na rok 2004, a zatem przed terminem
określonym ww przepisami. Informację o kwotach dochodów i wydatków przyjętych w uchwale
budżetowej na 2003 rok burmistrz przekazał w dniu 4 kwietnia 2003 r. ( Zarządzenie nr 26/2003,
27/2003, 28/2003 w sprawie opracowania planu finansowego zadań realizowanych przez jednostki
organizacyjne ).
Kierownicy objętych kontrolą jednostek organizacyjnych złożyli ostateczne plany finansowe na rok
2003 i 2004, zgodnie z § 5 rozporządzenia.
Kierownicy jednostek budżetowych nie zostali upoważnieni do dokonywania zmian w planach
finansowych. Zmiany kwot w ww jednostkach w trakcie roku dokonywane były zgodnie z
przepisami § 9 ust.1i 2 rozporządzenia.
Kontrola przeprowadzona na podstawie sprawozdań Rb-28S, Rb-N, Rb-Z za 2003 r. i I kwartał
2003r. nie wykazała nieprawidłowości w zakresie terminowości składania sprawozdań. Na
podstawie danych wykazanych w sprawozdaniu RB-28S na 31.12.2003 r. stwierdzono, że
kierownik jednostki organizacyjnej gminy - gimnazjum zaciągnął zobowiązanie przekraczające o
16.593 zł kwotę wydatków określonych w planie finansowym jednostki ( rozdział 80110, § 4440 ),
czym naruszył określony przepisami art. 132 ustawy o finansach publicznych – zakres
upoważnienia do zaciągania zobowiązań. Z wyjaśnienia Skarbnika Gminy ( załącznik nr VIII/1
do protokołu kontroli ) wynikało, że planowany odpis na ZFŚS, zgodnie z regulaminem, tworzony
jest wspólnie ze szkołą podstawową i wykazywany jest w rozdziale 80101. Zadłużenie w kwocie
41.399 zł niesłusznie wykazano w rozdziale 80110. W dniu 20.04.2004 r. sprawozdanie Rb-28S
zostało skorygowane. Kontrola wykazała, że w 2003 r. następujące jednostki budżetowe poniosły
wydatki z tytułu zapłaty odsetek za nieterminowe regulowanie zobowiązań (klasyfikowanych w §
458):
1. Kudowski Ośrodek Kultury Sportu i Promocji - w kwocie 193,67 zl,
2. Szkoły podstawowe - w kwocie 378 zł.
Tytuły zobowiązań, termin ich uregulowania oraz kwoty zapłaconych odsetek za opóźnienia w
zapłacie w regulowaniu zobowiązań wobec dostawców z tytułu robót, dostaw i usług Kudowskiego
Ośrodka Kultury Sportu i Promocji przedstawiono w załączniku nr VIII/2 do protokołu kontroli.
Wyjaśnienie w sprawie przyczyn dopuszczenia się zwłoki w regulowaniu zobowiązań, które to
opóźnienie spowodowało uszczuplenie środków publicznych o kwotę 193,67 zł w KOKSiP złożył
Kierownik jednostki, oraz o kwotę 378 zł w Szkole Podstawowej złożyła Skarbnik Gminy (
załącznik nr VIII/3 do protokołu kontroli). Z wyjaśnienia p. Skarbnik wynikało, że odsetki w
kwocie 378 zł zostały zapłacone od zaległego wynagrodzenia pracownika szkoły, którego
przywrócono do pracy wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku. Z wyjaśnienia Dyrektora
Kudowskiego Ośrodka Kultury Sportu i Promocji ( załącznik nr VIII/4 ) wynikało, że zwłoka w
płatności zobowiązań jednostki spowodowana była opóźnieniem w przekazaniu środków z budżetu
gminy na ich uregulowanie.
Kontrola rozliczenia finansowego gminy z jej jednostkami budżetowymi, przeprowadzona na
podstawie zestawienia obrotów i sald kont 223 „Rozliczenie wydatków budżetowych” księgi
głównej planu kont budżetu Gminy, służących ewidencji rozliczeń wydatków budżetowych,
sprawozdań Rb–28S z wykonania planu wydatków budżetowych samorządowej jednostki
budżetowej za 2003 r., bilansów ww. jednostek budżetowych sporządzonych na 31.12.2003 r.
wykazała:
 konto 223 „Rozliczenie wydatków budżetowych” nie wykazywało na 31.12.2003 r. salda.
Obroty Wn = Ma konta: 223/100, 223/300, 223/400, 223/500, 223/700, uwzględniając
zaewidencjonowane zwroty niewykorzystanych środków w wysokości: 5.050,96 - konto
223/100 ( WB 230, WB252, WB 253), 9,97 zł - konto 223/300 ( WB 253, Pk/48 ), 162,14 zł (
WB 253 poz. 74), 1.643,66 zł - konto 223/500 ( WB 42 poz. 38), 36,46 zł - konto 223/700 (
78
dokonany 31.12.2003 r. WB 253 poz. 76) były kwotami środków przekazanych z rachunku
budżetu na pokrycie wydatków jednostek, co wykazano w sprawozdaniu o wydatkach
budżetowych za 2003 r.,
 nie była prowadzona ewidencja dochodów budżetowych zrealizowanych przez jednostki w
urządzeniu księgowym planu kont budżetu Gminy - konto 222 „Rozliczenie dochodów
budżetowych”. Wpłaty jednostek z tytułu zrealizowanych dochodów księgowano w
korespondencji z kontem 133 „Rachunek budżetu” na stronie Ma konta 901 „Dochody budżetu”.
Z treści ekonomicznej konta 901, określonej przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z 18
grudnia 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu
państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora
finansów publicznych ( Dz. U. Nr 153, poz. 1752 ) wynikało, że na stronie Ma konta 901 ujmuje
się dochody budżetu na podstawie finansowych sprawozdań jednostek budżetowych, w
korespondencji z kontem 222.
2.Zakłady budżetowe
Według stanu na 31 grudnia 2003 r. w gminie funkcjonował jeden zakład budżetowy – Miejskie
Zakłady Użyteczności Publicznej. Zakład został utworzony na podstawie uchwały Rady Miejskiej
nr X/42/91 z 28 marca 1991 r. w sprawie przekształcenia PGKiM w Kudowie Zdroju.
Kierownik MZUP złożył projekt planu finansowego dochodów i wydatków na rok 2003 i 2004, po
otrzymaniu informacji o ostatecznych kwotach przychodów i rozchodów zakładu przyjętych w
uchwale budżetowej kierownik zatwierdził plan finansowy dostosowując go do uchwały
budżetowej, zgodnie z § 30, pkt. 5 rozporządzenia.
Zmiany planów finansowych w trakcie roku 2003 r. zostały dokonane przez Dyrektora Zakładu
zgodnie z § 31 rozporządzenia. Planowany stan środków obrotowych zakładu na koniec 2003 r.
został ustalony zgodnie z przepisami § 33 ust. 1 rozporządzenia. Planowane stany środków
obrotowych wyrażały się wartościami dodatnimi, faktyczne - wartościami ujemnymi.. Zakład nie
był zobowiązany do dokonania wpłat do budżetu za 2003 r. Na rok 2004 nie planowano wpłat do
budżetu z tytułu nadwyżki środków obrotowych. W 2003 i I półroczu 2004 r. MZUP nie otrzymał z
budżetu Miasta dotacji przedmiotowej, a także nie otrzymał dotacji na realizację inwestycji.
Kontrolowana jednostka złożyła w wymaganych terminach sprawozdania jednostkowe Rb-30 na
31 grudnia 2003 r. oraz sprawozdania Rb-Z i Rb-N za okres do 31 grudnia 2003 r. i I półrocze 2004
r., również terminowo. Kontrola przeprowadzona na podstawie sprawozdań Rb-30 w zakresie
przekroczenia kwoty planowanych wydatków nie wykazała nieprawidłowości.
Zakład wykazał w sprawozdaniu z wykonania wydatków budżetowych za 2003 r. - kwotę
zapłaconych w tym roku odsetek za nieterminowe regulowanie zobowiązań ( § 4580 i § 4570 ) w
wysokości 35.731,93 zł, w sprawozdaniu z wykonania wydatków za I półrocze 2004 r. – kwotę
zapłaconych odsetek w wysokości – 1.685,95 zł ( Kserokopie sprawozdania Rb-30 z wykonania
planów finansowych zakładów budżetowych za 2003 r. i I półrocze 2004 r. stanowią załącznik nr
VIII/5 /A i B do protokołu kontroli). Tytuły zobowiązań, termin ich uregulowania oraz kwoty
zapłaconych odsetek za opóźnienia w zapłacie w regulowaniu zobowiązań wobec dostawców z
tytułu robót, dostaw i usług w okresie od 1.01.2003 r. – 30.06.2004 r. zawiera załącznik nr
VIII/6/A i B do protokołu kontroli. Wyjaśnienie w sprawie przyczyn dopuszczenia się zwłoki w
regulowaniu zobowiązań złożył Dyrektor i Główny Księgowy Miejskich Zakładów Użyteczności
Publicznej ( załącznik nr VIII/6 do protokołu kontroli ). Oświadczyli, że uszczuplenie środków
publicznych z tytułu odsetek za niezapłacone w terminie należności dotyczy przede wszystkim
zobowiązań wobec Fortum DZT Wałbrzych, świadczących usługi w zakresie c.o i c.w oraz Zakładu
Gazowniczego dostarczającego gaz do lokalnych kotłowni w gminnych zasobach komunalnych.
Terminowa realizacja zobowiązań wobec ww jest ściśle uzależniona od równie terminowych i
pełnych wpłat wnoszonych przez usługobiorców, a przede wszystkim użytkowników lokali
będących w zasobach gminy. Zaległości lokatorów z tego tytułu narastają od kilku lat i na dzień
31.08.2004 r. wynoszą ponad 450.000 zł. Egzekucja ww należności jest w większości przypadków
79
długotrwała i często nieskuteczna wynikająca ze zubożenia społeczeństwa ( rodziny dotknięte
bezrobociem, bez prawa do zasiłku, czy też rodziny patologiczne). Nawet w przypadku
przekwaterowań do lokali o niższym standardzie długi i tak obciążają konto MZUP. Egzekucje
komornicze są praktycznie bezskuteczne, generują jedynie dodatkowe koszty. Wyjaśnienie nie
zmienia ustaleń kontroli.
3.Środki specjalne
Przy Urzędzie Miejskim utworzono środek specjalny pn. „Opłata za zajęcie pasa drogi”.
Decyzję o jego utworzeniu ( zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych), a więc
o otwarciu odrębnego rachunku bankowego środka specjalnego podjęto 11 kwietnia 2001 r. ( Pismo
znak FB/167/01 z 11.04.2001 r.). Plany finansowe na rok 2003 i 2004 sporządzono zgodnie z
przepisami art. 21 ust. 3 ustawy o finansach publicznych, ujmując przychody i wydatki środka
specjalnego w układzie działów, rozdziałów i paragrafów klasyfikacji budżetowej. Plany stanowiły
załączniki nr 11 do uchwał budżetowych na 2003 r. ( nr X/39/2003 z 31 marca 2003 r.) i 2004 r. (nr
XX/100/2004 z 25 lutego 2004 r.).
Za okres objęty kontrolą wydano 11 decyzji (dziesięć za rok 2003 i jedną w I półroczu 2004 r.)
na łączną wartość 1.536,36 zł. Wykaz wydanych decyzji za zajęcie pasa drogowego za rok 2003 i I
półrocze 2004 r. zawiera załącznik nr VIII/7 do protokołu kontroli. Na podstawie ewidencji
księgowej (analityka do konta 131 – rachunek Środków Funduszy Specjalnych) stwierdzono, że z
tytułu opłat za zajęcie pasa drogowego dokonano wpłat do budżetu za 2003 r. - 1.598,40 zł i I
półrocze 2004 r.- 112,80 zł.
Środki specjalne tworzone z opłat za zajęcie pasa drogowego wydatkowano zgodnie z
celami wskazanymi w przepisach ustawy, co ustalono na podstawie dow. księg. Pk 61/03 z
24.12.2003 r.( fra 116/zgm/09 ), stanowiącego 100% dokumentacji księgowej za kontrolowany
okres.
Instytucje kultury
Z ustaleń kontroli wynikało, że w gminie funkcjonowała biblioteka miejska, która była
prowadzona w ramach działalności Kudowskiego Ośrodka Kultury Sportu i Promocji - jednostki
budżetowej. Gmina nie dostosowała formy organizacyjno - prawnej Miejskiej Biblioteki do
wymogów wynikających z przepisów art. 9 ust. 1 i 2 ustawy z 25 października 1991 r. o
organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej ( tekst jednolity z 2001 r., Dz. U. Nr 13, poz.
123 ze zm. ) oraz art. 18 ust. 2 i art.19 ust. 2 ustawy z 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach ( Dz. U. Nr
85 poz. 539 ze zm. ). Z treści ww przepisów wynikało, że gminna biblioteka publiczna winna
działać jako samorządowa jednostka organizacyjna, funkcjonująca w formie instytucji kultury,
finansowana z budżetu gminy jedynie za pomocą dotacji. W Urzędzie Miejskim w Kudowie Zdroju
nie był prowadzony rejestr instytucji kultury. Z wyjaśnienia Sekretarza Gminy, które stanowi
załącznik nr VIII/8 do protokołu kontroli wynikało, że biblioteka miejska została włączona
organizacyjnie do nowopowstałego zakładu budżetowego Uchwałą Nr V/26/99 Rady Miejskiej w
Kudowie Zdroju z 28 stycznia 1999 r. w sprawie utworzenia Miejskiego Ośrodka Kultury i
Promocji w Kudowie Zdroju. Za tego rodzaju połączeniem przemawiały względy organizacyjne:
połączenie problematyki kultury i promocji w jednej jednostce, sprawniejsze koordynowanie ww
sfer działalności gminy, bardziej racjonalne wykorzystanie posiadanych kadr zatrudnionych w tej
sferze oraz względy finansowe: obniżenie kosztów funkcjonowania gminy w tym zakresie,
stworzenie lepszych warunków do pozyskiwania dochodów przez zakład budżetowy. Uchwałą nr
XVI/98/2000 Rady Miejskiej z 28 lutego 2000 r. w sprawie restrukturyzacji działalności
komunalnej w sferach kultury, sportu i rekreacji oraz w sprawie zmiany uchwały nr V/26/99 z 28
stycznia 1999 r. dokonano połączenia ww działalności tworząc jednostkę budżetową pod nazwą
Kudowski Ośrodek Sportu i Promocji, w ramach którego do dnia dzisiejszego funkcjonuje
biblioteka miejska. Rozważając przyjęcie formy organizacyjnej, w jakiej powinna funkcjonować
biblioteka po zmianach wprowadzonych ustawą z 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw
80
określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową
państwa ( Dz. U. Nr 106, poz. 668 ), uznano, że zapis dotyczący funkcjonowania biblioteki w
formie gminnej instytucji kultury odnosi się do nowotworzonych bibliotek tj. po dniu 01.01.1999 r.
W chwili obecnej pogląd ten jest odosobniony, wobec czego burmistrz przystąpi w br. do prac
mających na celu dostosowanie formy organizacyjno - prawnej do wymogów określonych w
ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i ustawy o bibliotekach. Sekretarz
gminy w szczególności podkreśliła fakt, że podjęcie decyzji dotyczącej zmian organizacyjnych w
funkcjonowaniu biblioteki było podyktowane interesem gminy, bowiem finansowanie zadania w
postaci prowadzenia instytucji kultury w całości obciąża budżet gminy, która nie otrzymywała
środków zewnętrznych na ten cel oraz to, że funkcjonowanie biblioteki w strukturze organizacyjnej
KOKSiP daje oszczędności w budżecie gminy. Wyjaśnienie nie zmienia ustaleń kontroli.
Samorządowe Osoby Prawne
Według stanu na 31 grudnia 2003 r. w gminie funkcjonowała:
 jednoosobowa spółka ze 100% udziałem gminy pn. Basen „Wodny Świat” sp. z o.o, utworzona
na podstawie Uchwały Rady Miejskiej nr XLIV/261/2002 z 27 września 2002 r. w sprawie
likwidacji zakładu budżetowego Basen „Wodny Świat” z Odnawialnymi Źródłami Energii w
Kudowie Zdroju w celu zawiązania spółki prawa handlowego;
 spółka z 70 % udziałem gminy pn. Kudowski Zakład Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o
utworzona na podstawie Uchwały Rady Miejskiej z 27 kwietnia 2000 r. w sprawie utworzenia
poza sferą użyteczności publicznej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością działającej pod
nazwą Kudowski Zakład Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o z siedzibą w Kudowie Zdroju.
Stwierdzono, że spółki zostały utworzone zgodnie z postanowieniami uchwały Rady, a w ich
aktach założycielskich określono cele i zadania spółek.
W okresie kontrolowanym gmina przystąpiła do dwóch spółek prawa handlowego:
 Regionalne Centrum Medyczne sp. z o.o - Uchwałą Rady Miejskiej nr XX/102/2004 z 25 lutego
2004 r. w sprawie przystąpienia do spółki prawa handlowego i objęcia udziałów przez gminę
Kudowa Zdrój;
 WSSE „INVEST PARK” sp. z o.o - Uchwałą Rady Miejskiej nr. XX/101/2004 z 25 lutego 2004
r. w sprawie zmiany uchwały nr XIII/56/2003 Rady Miejskiej z 12 września 2003 r. w sprawie
przystąpienia Gminy Kudowa Zdrój do spółki Wałbrzyska Strefa Ekonomiczna INVEST PARK
Sp. z o.o w Wałbrzychu.
Wykaz załączników:
I/1 - Wykaz jednostek organizacyjnych Gminy Kudowa Zdrój wg stanu na 30 czerwca 2004 r.,
II/1 - Oświadczenie Skarbnika Gminy w sprawie zabezpieczenia i archiwizowania systemów
informatycznych i bazy danych,
II/2 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie przyczyn nie wykazania w sprawozdaniu Rb-S z
wykonania planu dochodów budżetowych na 31.12.2003 r. zaległości z tytułu opłat za dzierżawy
majątku w kwocie 30.198 zł oraz nie ujęcia w księgach rachunkowych jednostki zobowiązania z
tytułu odpraw emerytalnych i rocznego wynagrodzenia,
III/1 - Protokół kontroli kasy Urzędu z 30 sierpnia 2004 r.
III/2 - Wyjaśnienie Zastępcy Skarbnika Gminy w sprawie różnic stanu konta 135 w ewidencji
księgowej do stanu wynikającego z rachunku bankowego oraz różnicy stanu gotówki na dzień 30
maja 2003 r. w raporcie kasowym do stanu konta 101 „Kasa”,
III/3 - Zestawienie kosztów obsługi rachunku bankowego do obsługi budżetu za okres od 1.01.2003
r. do 30.06.2004 r.
III/4 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie nie objęci ewidencja konta 221 należności z tytułu
podatku od posiadania psa, podatku od środków transportowych, z tytułu dochodów
81
cywilnoprawnych oraz podwójnej ewidencji rozrachunków dotyczących planu kont budżetu w
planie kont jednostki,
III/5 - Specyfikacja salda pozostałych należności i zobowiązań ( konta 240) na 31.12.2003 r.,
III/6 - Specyfikacja zobowiązań wobec budżetów na 31.12.2003 r.,
III/7 - Specyfikacja zobowiązań z tytułu dostaw robót i usług na 31.12.2003 r.,
III/8 - Harmonogram spłat zobowiązania długoterminowego wobec wykonawcy zadania
inwestycyjnego - basenu w okresie od 1.01.2003 r. do 30.06.2004 r.
III/9 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie przyczyn nie zaewidencjonowania w księgach
rachunkowych jednostki zobowiązania z tytułu obsługi finansowej zadłużenia wobec wykonawcy
basenu za I i IV kwartał 2003 r.,
III/10 - Windykacja należności z tytułu dochodów cywilnoprawnych - próba poddana kontroli wg
stanu na 31.12.2003 r.,
III/11 - Wyjaśnienie Inspektora ds wymiaru podatków i opłat oraz kontroli podatkowej w sprawie
przyczyn nie dochodzenia należności na drodze sądowej oraz zaniechania windykacji zaległości z
tytułu użytkowania wieczystego dłużnika 3123/12,
III/12 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie przyczyn nie przekazywania wpłaconych wadiów i
zabezpieczeń na wyodrębniony rachunek bankowy oraz nie egzekwowania od wykonawców
pełnych kwot zabezpieczeń, a także dokonywania ich zwrotu po terminie wskazanym umową,
III/13 - Zestawienie sum depozytowych (do konta 240) wg stanu na 31.12.2003 r.
III/14 - Zestawienie kwot zapłaconych odsetek za opóźnienia w zapłacie w regulowaniu zobowiązań
wobec dostawców z tytułu robót, dostaw i usług w okresie od 1.01.2003 r. do 30.06.2004 r.,
III/15 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie przyczyn dopuszczenia zwłoki w regulowaniu
zobowiązań jednostki,
III/16 - Wykaz zaciągniętych i przypadających do spłaty rat kredytów i pożyczek oraz kosztów
obsługi długu w okresie od 01.01.2003 r. do 30.06.2004 r.,
IV/1 – Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie braku możliwości korzystania z aktualnych danych
ewidencji gruntów Gminy, prowadzonej przez Starostwo Powiatowe w Kłodzku wraz z kserokopią
pisma Burmistrz skierowanego w tej sprawie do Starosty Kłodzkiego.
IV/2 – Wyjaśnienie inspektora ds. wymiaru podatków i kontroli podatkowej w sprawie
nieprawidłowości w zakresie kontroli podatkowej i terminu załatwiania spraw podatkowych.
IV/3 – Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie przyczyn braku w dokumentacji opisującej
przyjęte przez jednostkę zasady rachunkowości – opisu systemu informatycznego programu
komputerowego stosowanego do ewidencji podatków.
IV/4 – Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie nieobjęcia ewidencją konta 226 „Długoterminowe
należności budżetowe” – należności zabezpieczonych hipotecznie.
IV/5 – Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie przyczyn nie wykazania w sprawozdaniach z
wykonania podstawowych dochodów podatkowych za I półrocze 2003 r. i za rok 2003 r. skutków
udzielonego przez Radę Miejską zwolnienia z podatku od nieruchomości.
IV/6 – Wyniki kontroli prawidłowości opodatkowania podatkiem od środków transportowych.
IV/7 – Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie przyczyn przeznaczenia dochodów z opłat za
wydane zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych na cele niezwiązane z realizacją zadań
zaplanowanych w Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
IV/8 – Kserokopia porozumienia zawartego 6 października 2003 r. z Towarzystwem Społecznym
„RAZEM” w sprawie udzielenia dotacji.
IV/9 Wyjaśnienie Zastępcy Burmistrza w sprawie przyczyn udzielenia Towarzystwu
Społecznemu „RAZEM” niezaplanownej w budżecie Gminy – dotacji.
IV/10 - Wykaz stanowisk pracowników Urzędu Miasta objętych kontrolą w zakresie prawidłowości
zaszeregowania i wymagań kwalifikacyjnych,
IV/11 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie nie dotrzymania terminu wypłaty dodatkowego
wynagrodzenia rocznego za 2002 r. i 2003 r.,
IV/12 - Wykaz poddanych kontroli rachunków kosztów podróży służbowych,
82
IV/13 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie rozliczenia w kosztach podróży służbowej
rachunek za wyżywienie,
IV/14 - Wyjaśnienie Zastępcy Skarbnika Gminy w sprawie podstawy wypłacenia diet radnym za
udział w posiedzeniach wspólnych,
IV/15 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie nie przestrzegania terminu przekazywania
równowartości odpisów na ZFŚS w 2003 r. i I półroczu 2004 r. z rachunku podstawowego na
rachunek funduszu,
IV/16 - Wykaz jednostek nie należących do sektora finansów publicznych, które otrzymały dotację
z budżetu w okresie od 1.01.2003 r. do 30.06.2004 r.,
IV/17 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie podstawy udzielenia dotacji dla Oddziału Straży
Granicznej,
IV/18 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie sposobu przeprowadzania kontroli rzeczowej i
finansowej wykorzystania dotacji przez podmioty nie zaliczane do sektora finansów publicznych
oraz nie egzekwowania od dotowanych podmiotów rozliczenia dotacji zgodnie z zasadami
określonymi w umowie,
IV/19 Kserokopia umowy nr 1/07/2003 z 1 lipca 2003 r.
IV/20 Kserokopia aneksu do umowy nr 1/07/2003 z 24 listopada 2003 r.;
IV/21 Wydruk z ewidencji pozabilansowej do konta 992 “planowane wydatki budżetu” za
2003 r.;
IV/22 Kserokopia uchwały Rady Miejskiej nr XII/48/2003 z 9 czerwca 2003 r.;
IV/23 Kserokopia uchwały Rady Miejskiej nr VIII/44/99 z 28 kwietnia 1999 r.;
IV/24 Wyjaśnienie złożone przez Burmistrza Miasta i Zastępcę Burmistrza Miasta w sprawie
zaciągnięcia zobowiązań na podstawie umowy nr 1/07/2003;
IV/25 Wyjaśnienie złożone przez Zastępcę Skarbnika Gminy w sprawie zaciągnięcia
zobowiązań na podstawie umowy nr 1/07/2003;
IV/26 Wyjaśnienie złożone przez Skarbnika Gminy w sprawie nieterminowego regulowania
zobowiązań wynikających z umowy nr 1/07/2003;
IV/27 Wyjaśnienie złożone przez Inspektora ds. Inwestycji i zamówień publicznych w sprawie
nieprawidłowości w przeprowadzaniu i dokumentowaniu postępowań o udzielenie
zamówień publicznych;
IV/28 Zestawienie obrotów i sald kont 998 i 999 wg stanu na 30 czerwca i 31 grudnia 2003 r.
wg danych wynikających z dokumentacji źródłowej i wg danych wynikających z ksiąg
rachunkowych jednostki;
IV/29 Wyjaśnienie złożone przez Skarbnika Gminy w sprawie nieterminowego regulowania
zobowiązań wobec MZUP;
IV/30 Wyjaśnienie złożone przez Skarbnika Gminy w sprawie niezwrócenia wadium ZHU
“Beta” S.C.;
IV/31 Kserokopia uchwały XV/74/03 z 20 października 2003 r.;
IV/32 Kserokopia umowy nr 3/10/2003 z 20 października 2003 r.
IV/33 Kserokopia protokołu z postępowania i druku ZP-150 na “Dostawę sprzętu
specjalistycznego do konserwacji Parku Zdrojowego w Kudowie Zdroju”;
IV/34 Kserokopia uchwały budżetowej na 2003 r.;
IV/35 Kserokopia faktur i przelewów należności wynikających z umowy nr 3/10/2003;
IV/36 Kserokopia uchwały Rady Miejskiej nr XVIII/93/2003 z 31 grudnia 2003 r.;
IV/37 Wyjaśnienie złożone przez Zastępcę Burmistrza i Skarbnika Gminy w sprawie
zaciągnięcia i realizacji zobowiązań wynikających z tytułu dostawy sprzętu do
konserwacji Parku Zdrojowego;
IV/38 Kserokopia układu wykonawczego budżetu na 2003 r.;
IV/39 Kserokopia umowy nr 1/04/03 z 15 kwietnia 2003 r.
IV/40 Kserokopia zakresu czynności Zastępcy Skarbnika Gminy;
IV/41 Kserokopia aneksu do umowy nr 1/04/03 z 17 maja 2003 r.;
83
IV/42 Wyjaśnienie złożone przez Burmistrza Miasta, Zastępcę Burmistrza Miasta i Zastępcę
Skarbnika w sprawie zaciągnięcia zobowiązania z tytułu wykonania modernizacji
układu drogowego w Parku Zdrojowym;
IV/43 Kserokopia planu GFOŚiGW na 2003 r.;
IV/44 Wyjaśnienie złożone przez Skarbnika Gminy w sprawie nieterminowego regulowania
zobowiązań dla firmy “Steinbudex-J.M.”;
IV/45 Wyjaśnienie złożone przez Inspektora miejskiego ds. Gospodarki Komunalnej
w sprawie nieprawidłowości w przeprowadzaniu i dokumentowaniu postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego na remonty dróg lokalnych i chodników;
IV/46 Wyjaśnienie złożone przez Skarbnika Gminy w sprawie nieterminowego regulowania
zobowiązań wobec Kłodzkiego Przedsiębiorstwa Robót Drogowych;
IV/47 Wyjaśnienie złożone przez Skarbnika Gminy w sprawie działań podjętych w celu
uniknięcia płacenia przez gminę dostawcom i wykonawcom odsetek od nieterminowego
regulowania zobowiązań;
IV/48 Wyjaśnienie złożone przez Skarbnika Gminy w sprawie prowadzenia ewidencji
pozabilansowej na kontach 998 i 999;
V/1 Wykaz skontrolowanych transakcji zbycia, nabycia i wydzierżawienia mienia
komunalnego;
V/2 Kserokopia umowy dzierżawy Hotelu “Kosmos” z 21 września 1990 r.;
V/3 Kserokopia wyliczeń sporządzonych przez Skarbnika Gminy w zakresie skutków
finansowych ustalania czynszów dzierżawnych za “Hotel Kosmos” w wysokości innej
od ustalonej w umowie z 21 września 1990 r.;
V/4 Kserokopia umowy dzierżawy Hotelu “Kosmos” z 2 stycznia 1997 r.;
V/5 Kserokopia oświadczenia dzierżawcy Hotelu “Kosmos” o nakładach poniesionych na
nieruchomość w okresie od 1991 do 2003 r.;
V/6 Kserokopia operatu szacunkowego wartości nakładów poniesionych przez dzierżawcę na
Hotel “Kosmos” z grudnia 2003 r.;
V/7 Kserokopia opinii prawnej w sprawie zwrotu poniesionych przez dzierżawcę nakładów na
Hotel “Kosmos”;
V/8 Wyjaśnienie złożone przez Burmistrza Miasta w sprawie kwoty zaplanowanej w budżecie na
rok 2004 na zwrot nakładów dla dzierżawcy Hotelu “Kosmos”;
V/9 Wyjaśnienie złożone przez Inspektora Miejskiego w sprawie niesporządzenia wykazów
nieruchomości przeznaczonych do wydzierżawienia;
V/10 Wyjaśnienie złożone przez Burmistrza Miasta w sprawie niewykonania zaleceń w sprawie
zaprowadzenia ewidencji księgowej gruntów komunalnych;
V/11 Kserokopia opinii prawnej w sprawie zbywania udziałów w spółkach komunalnych;
V/12 Wyjaśnienie złożone przez Zastępcę Skarbnika Gminy w sprawie nieprawidłowego
naliczenia umorzenia środków trwałych za 2003 r.;
V/13 Wyjaśnienie złożone przez Zastępcę Skarbnika Gminy w sprawie różnic pomiędzy
ewidencją analityczną i syntetyczną pozostałych środków trwałych;
V/14 Wyjaśnienie złożone przez Zastępcę Skarbnika Gminy w sprawie nieterminowej ewidencji
przychodów pozostałych środków trwałych w 2003 r.;
V/15 Wyjaśnienie złożone przez Zastępcę Skarbnika Gminy w sprawie nieprawidłowości
stwierdzonych w ewidencjonowaniu długoterminowych aktywów finansowych;
V/16 Wyjaśnienie złożone przez Zastępcę Skarbnika Gminy w sprawie nierozliczenia
inwentaryzacji pozostałych środków trwałych, przeprowadzonej w 2003 r.
VI/1 - Wykaz przyznanych i wykorzystanych dotacji na zadania zlecone z zakresu administracji
rządowej w okresie od 1.01.2003 r. do 30.06.2004 r.,
VIII/1 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie przekroczenia planu wydatków - rozdział 80110
w 2003 r., dotyczących odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych,
84
VIII/2 - Zestawienie zapłaconych odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązań za okres od
1.01.2003 r. do 30.06.2003 r. przez Kudowski Ośrodek Kultury Sportu i Promocji,
VIII/3 - Wyjaśnienie Skarbnika Gminy w sprawie przyczyn dopuszczenia zwłoki w regulowaniu
zobowiązań przez Szkołę Podstawową Nr 1,
VIII4 - Wyjaśnienie Kierownika w sprawie przyczyn dopuszczenia zwłoki w regulowaniu
zobowiązań,
VIII/5/A i B - Kserokopie sprawozdania Rb-30 z wykonania planów finansowych zakładu
budżetowego MZUP za 2003 r. i I półrocze 2004 r. ,
VIII/6/A i B - Zestawienie kwot zapłaconych odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązań za okres
od 1.01.2003 r. do 30.06.2003 r. przez MZUP wraz z wyjaśnieniem Dyrektora i Głównego
Księgowego w sprawie przyczyn dopuszczenia zwłoki w regulowaniu zobowiązań,
VIII/7 - Wykaz wydanych decyzji na zajęcie pasa drogowego w okresie od 1.01.2003 r.
do 30.06.2004 r.
VIII/8 - Wyjaśnienie Sekretarza Gminy w sprawie nie dostosowania formy organizacyjno - prawnej
Miejskiej Biblioteki do obowiązujących przepisów.
Burmistrz Miasta Kudowy Zdrój, pan Czesław Kręcichwost został poinformowany o
przysługującym mu, z mocy punktu 14 ppkt. 9 załącznika nr 2 do rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 14 stycznia 2000 r. w sprawie siedzib i zasięgu terytorialnego regionalnych izb
obrachunkowych oraz szczegółowej organizacji izb i trybu postępowania (Dz. U. Nr 3, poz. 34),
prawie zgłoszenia w ciągu 3 dni zastrzeżeń co do konkretnych faktów utrwalonych w niniejszym
protokole oraz prawie złożenia pisemnych wyjaśnień odnośnie okoliczności i przyczyn powstania
nieprawidłowości opisanych w protokole kontroli.
Protokół niniejszy sporządzono w 2 jednobrzmiących egzemplarzach i po odczytaniu
podpisano bez zastrzeżeń. Jeden egzemplarz protokołu wręczono Panu Burmistrzowi.
O przeprowadzeniu kontroli dokonano wpisu w książce ewidencji kontroli.
Kudowa Zdrój, dnia 28 października 2004 roku.
PODPISY
Burmistrz
Starszy inspektor ds. kontroli
z RIO we Wrocławiu
Teresa Kosińska
Skarbnik Gminy
Starszy inspektor ds. kontroli
z RIO we Wrocławiu
Halina Goniacz
Główny inspektor ds. kontroli
z RIO we Wrocławiu
Izabela Motowilczuk
85