Restrukturyzacja a prawo pracy

advertisement
Podmiotowa (zewnętrzna)
 Przekształcenia
podmiotowe wpływające co
do zasady na zmianę
pracodawcy
 Zasadniczy wpływ na
zbiorowe stosunki pracy
 Niewielki wpływ na
indywidualny stosunek
pracy
Wewnętrzna
 Przekształcenia w
obrębie jednego
pracodawcy
 Niewielki wpływ na
zbiorowe prawo pracy
 Istotniejszy wpływ na
indywidualny stosunek
pracy
Skutkuje co do zasady przejściem zakładu pracy lub
jego części na nowego pracodawcę.
Połączenie spółek handlowych – przejście całości
zakładu pracy, przy czym połączenie per fusionem
oznacza co do zasady przejście o 1 więcej zakładu pracy
niż postać per incorporationem.
Podział spółek handlowych – przejście części zakładu
pracy (wszystkie postacie), choć w skutkach podziału
przez przejęcie lub zawiązanie – w istocie skutek
analogiczny jak w przejściu całości zakładu pracy.
Istotne jest ustalenie dokładnego momentu przejścia
części restrukturyzowanego zakładu na nowego
pracodawcę. Od tego bowiem zależy, czy i która firma
może kogoś zwolnić. Chwili przejścia zakładu w trybie
art. 231 k.p. nie można utożsamiać wyłącznie z datą
podpisania umowy sprzedaży. Decyduje bowiem nie
tytuł prawny, lecz faktyczne dysponowanie przekazanym
majątkiem. (Wyrok SN z 11.04.2006 r., sygn. I PK 184/05)
 Konsekwencje
dla
organizacji
związkowych
działających w zrestrukturyzowanym podmiocie
 Konsekwencje dla rad pracowników działających w
zrestrukturyzowanym podmiocie
 Zakładowe organizacje związkowe różnych związków
zawodowych,
 Zakładowe
organizacje związkowe tego samego
związku zawodowego o zasięgu ponadzakładowym –
konieczność dostosowania struktury pod „rygorem
utraty statusu” zakładowej organizacji związkowej.
1. Zakładową organizacją związkową w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.
U. Nr 55, poz. 234 ze zm.) jest tylko taka podstawowa
jednostka organizacyjna Niezależnego Samorządnego
Związku Zawodowego "Solidarność", która jako jedyna
organizacja tego Związku zakresem swojego działania
obejmuje cały zakład pracy (art. 3 k.p.).
2. Związek zawodowy działający w zakładzie pracy nie ma
obowiązku zmiany swojej struktury organizacyjnej w
przypadku przekształceń zakładu pracy; jednakże
zakładową organizacją związkową w rozumieniu prawa jest
tylko jednostka organizacyjna spełniająca warunek z pkt 1.
Dopuszczalne jest połączenie się dwóch związków
zawodowych polegające na tym, że związek zawodowy
przejmujący przejmuje prawa i obowiązki związku
zawodowego przejmowanego, po przeprowadzeniu
procedury likwidacyjnej prowadzącej do rozwiązania i
wykreślenia z rejestru związku przejmowanego.
(wyrok SN z dnia 20.09.2005 r., sygn. III SZP 1/05)
Art. 3. 1. W skład rady pracowników wchodzi u pracodawcy zatrudniającego, z zastrzeżeniem
ust. 3 i art. 5 ust. 2 pkt 1:
1)
od 50 do 250 pracowników - 3 pracowników;
2)
od 251 do 500 pracowników - 5 pracowników;
3)
powyżej 500 pracowników - 7 pracowników.
2. Każda z organizacji związkowych ma prawo wyboru nie mniej niż jednego członka rady
pracowników.
3. W przypadku gdy liczba organizacji związkowych jest większa niż liczba członków rady
pracowników, o której mowa w ust. 1, każdej z organizacji związkowych przysługuje prawo
wyboru jednego członka rady pracowników.
Art. 11. 1. Kadencja rady pracowników trwa 4 lata od dnia jej wyboru.
2. W terminie 30 dni od dnia wyboru członków rady pracowników pracodawca zwołuje pierwsze
zebranie rady pracowników.
3. Zmniejszenie się liczby zatrudnionych pracowników poniżej liczby, o której mowa w art. 1 ust.
2, nie powoduje skrócenia kadencji rady pracowników.
Art. 12. 1. Członkostwo w radzie pracowników powoływanej w sposób określony w art. 4 ust. 4
ustaje w razie rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, zrzeczenia się funkcji lub wniosku w
sprawie ustania członkostwa podpisanego co najmniej przez 50 % pracowników zatrudnionych
u pracodawcy co najmniej przez 6 miesięcy.
2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, przeprowadza się wybory uzupełniające na
zasadach określonych w art. 9 i 10.
3. Członkostwo w radzie pracowników powoływanej w sposób określony w art. 4 ust. 1 i 3 ustaje
w razie rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, zrzeczenia się funkcji lub odwołania przez
organizację związkową.
Przejście części zakładu pracy:
U dotychczasowego pracodawcy – Rada pozostaje w
składzie sprzed przejścia do wygaśnięcia kadencji jej
członków, nowa Rada zostanie wybrana w składzie
adekwatnym do aktualnej liczby pracowników. (art. 11
ust. 3 ustawy)
U nowego pracodawcy:
a/ Skład Rady bez zmian mimo zwiększenia liczby
pracowników ze względu na przejście,
b/ Skład Rady wymaga uzupełnienia z momentem
zwiększenia liczby zatrudnionych
Przejście całości zakładu pracy:
a/ Połączenie składu Rad z kadencją rady nowego
pracodawcy (ew. z dłuższą kadencją),
b/ Połączenie składu Rad, kadencje członków
„przejętych” i „przejmowanych” biegną odmiennie
c/ Działa wyłącznie Rada nowego pracodawcy
Rozsądne wydaje się rozwiązanie a/ - z uwagi na
możliwe, odmienne trwanie kadencji trudno byłoby
doprowadzić do powstania kolejnej Rady.
Zmiana struktury organizacyjnej i jej wpływ
na indywidualne stosunki pracy:
Konieczność
zatrudnienia
modyfikacji
warunków
Konieczność rozwiązania stosunku pracy
Konieczność i zakres prowadzonej reorganizacji nie
podlega kontroli. (I PK 50/06)
Natomiast kontroli podlegają:
Prawdziwość dokonanej reorganizacji
Związek przyczynowy między reorganizacją a
koniecznością zwolnienia konkretnego pracownika
Istniejący w chwili dokonania wypowiedzenia zamiar
przeprowadzenia zmian organizacyjnych polegających na
likwidacji określonego stanowiska pracy nie jest rzeczywistą
przyczyną uzasadniającą to wypowiedzenie, jeżeli dokonanie
tych zmian wymaga zatwierdzenia przez podmiot niezależny
od pracodawcy. (wyrok SN z 19.09.2002 r., sygn. I PKN
445/01)
ale
Likwidacja stanowiska pracy stanowi rzeczywistą przyczynę
wypowiedzenia umowy o pracę, jeżeli jest na tyle
zaawansowana, że nie ma wątpliwości co do jej wykonania.
(wyrok SN z 12.12.2001 r., sygn. I PKN 733/00)
Przyczyna wypowiedzenia warunków pracy i płacy
określona
przez
pracodawcę
jako
"zmiany
organizacyjne" może uzasadniać wypowiedzenie tylko
wówczas, gdy zostanie wykazany jego związek
przyczynowy z przeprowadzoną reorganizacją. (wyrok
SN z 05.09.2001 r., sygn. I PKN 613/00)
W ramach zakładu opieki zdrowotnej pracownik
kierował jedną z przychodni, na skutek reorganizacji
zlikwidowano kilka przychodni lecz nie tę, którą
kierował pracownik.
Swoboda działania przedsiębiorcy nie wyłącza jego
odpowiedzialności za naruszenie przepisów prawa
pracy. Ze swobody przedsiębiorcy w kształtowaniu
struktury organizacyjnej zakładu pracy, nie wynika, że
dokonana w ramach tej swobody likwidacja stanowiska
pracy
uniemożliwia
lub
czyni
niecelowym
przywrócenie do pracy pracownika, z którym
bezzasadnie i z naruszeniem formalnych wymagań
rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia (art.
56 § 2 w zw. z art. 45 § 2 KP). (wyrok z 25.07.2006,
sygn. I PK 56/06)
Download