doc

ZADANIA GEOGRAFICZNE Z ELEMENTAMI MATEMATYKI
I Z zakresu kartografii
1.Skala mapy
2.Odległość na mapie
3.Odległość w terenie
Zadanie 1
Zamień następujące skale liczbowe na skale mianowane:
a) 1: 2 000
b) 1 : 20 000
c) 1 : 200 000
d) 1 : 2 000 000
e) 1 : 20 000 000
f) 1 : 200 000 000
Zadanie 2
W której z podanych skal, jednemu milimetrowi na mapie odpowiada w terenie odległość
pozioma 300 m ?
a) 1 : 3 000
b) 1 : 30 000
c) 1 : 300 000
d) 1 : 3 000 000
e) 1 : 30 000 000
Zadanie 3
Oblicz skalę mapy wiedząc, że odległości 156 km na powierzchni Ziemi odpowiada na mapie
odcinek długości 26 mm.
Zadanie 4
Oblicz odległość między dwoma jednostkami osadniczymi na mapie w skali 1 : 90 000, jeśli
w terenie odległość ta równa się 4,5 km.
Zadanie 5
Oblicz, ile kilometrów wynosi odległość w terenie między dwoma miastami, jeśli na mapie
w skali 1 : 400 000 odległość ta wynosi 53 mm.
II Z zakresu astronomicznych podstaw geografii
1.Rachuba czasu
2.Współrzędne geograficzne
3.Rozciagłość południkowa
4.Rozciąglość równoleżnikowa
5.Wysokość astronomiczna Słońca
Zadanie 1
Oblicz różnicę czasu miejscowego między południkiem 15° E i najdalej na wschód
wysuniętym krańcem terytorium Polski ( dług. Geogr. 24°08´ E ).
Zadanie 2
Którą godzinę wskazują zegary w Tarnowie ( dług. Geogr. 21°00´ E ) gdy w Manaus (dług.
geogr. 60°00´ W ) jest 20 h 00 m dnia 31 grudnia ?
Podaj datę obowiązującą w tym momencie w Tarnowie.
Zadanie 3
Na południku 30° W jest 14 h 00 m czasu miejscowego. Która godzina czasu miejscowego
jest w tym momencie na południku:
a) 165° W
b) 0°
c) 75° E
d) 150° E
Zadanie 4
Samolot wyleciał z Kamczatki, gdzie obowiązuje czas strefy 180° E dnia 27.VI o godz. 8.00.
Po 5 godzinach lotu wylądował na Alasce, gdzie obowiązuje czas strefy 15° W.
Zadanie 5
Uczniowie w Pułtusku zmierzyli wysokość astronomiczną Słońca w momencie górowania
dnia 23 września. Otrzymali wynik Hg = 37° 18´ po stronie południowej sklepienia
niebieskiego.
Oblicz szerokość geograficzną miejsca obserwacji.
Zadanie 6
Uzupełnij tabelę, podając wysokość astronomiczną Słońca w momencie górowania:
Lp.
Data
Miasto
Szerokość
Wys. astronom. Słońca
Strona sklepienia
geograficzna w momencie górowania
niebieskiego
1. 21. III
Rzym
41° 54´ N
2. 22. VI
Kapsztad
33° 56´ S
3. 23. IX
Rio de Janerio
22° 54´ S
4. 22. XII
Trypolis
32° 54´ N
Informacje do zadań 7 - 10.
Na mapie zaznaczono granice pasów krajobrazowych w Polsce oraz położenie czterech miast:
Lublina, Olsztyna, Szczecina i Wrocławia.
Zadanie 7. (0-1)
Które miasto leży w tym samym pasie krajobrazowym co punkt o współrzędnych
53°N, 21°E?
A. Lublin
B. Olsztyn
C. Szczecin
D. Wrocław
Zadanie 8. (0-1)
Warta jest trzecią co do długości rzeką w Polsce (808 km) i przepływa przez trzy pasy
krajobrazowe:
A. pas wyżyn, pas nizin środkowopolskich, pas pojezierzy.
B. pas młodych gór, pas wyżyn, pas nizin środkowopolskich.
C. pas nizin środkowopolskich, pas pojezierzy, pas nizin nadmorskich.
D. pas wyżyn, pas młodych gór, pas pojezierzy.
Zadanie 9. (0-1)
W którym z miast zaznaczonych na mapie Słońce góruje najwcześniej?
B. W Olsztynie.
C. W Szczecinie.
D. We Wrocławiu.
Zadanie 10. (0-1)
Łuk południka, któremu odpowiada 1°, ma długość równą 111 km. Długość łuku
południka 19°E na terenie Polski to
A. mniej niż 3 - 1 1 1 km.
B. około 19-111 km.
C. około 5 • 111 km.
D. więcej niż 6 - 1 1 1 km.
III. Z zakresu meteorologii
1.Temperatura powietrza(średnia, amplituda)
Zadanie 1
Oblicz średnią temperaturę dobową powietrza w Warszawie, mając podane wyniki obserwacji
w następujących terminach:
1 h = 8,4° C,
7 h = 12,5° C,
13 h = 25,6° C,
19 h = 13,9°C
Zadanie 2
Oblicz roczną amplitudę temperatury powietrza w Krakowie wiedząc, że ekstremalne
miesięczne temperatury powietrza wynoszą:
- w styczniu - 4,2° C
- w lipcu + 18,6° C
Zadanie 3
Na wysokości 2 500 m n.p.m. aktualna temperatura powietrza wynosi - 5° C. Dokonaj
redukcji aktualnej temperatury powietrza do temperatury na poziomie morza (spadek
temperatury wraz z wysokością wynosi 0,65° C na każde 100 metrów wzniesienia ).
Zadanie 4
Zredukuj aktualną temperaturę powietrza – 8,1° C na Kasprowym Wierchu (1988 m n.p.m.)
do wysokości nad poziom morza Zakopanego (857 m n.p.m.).
Zadanie 5
Uczniowie prowadzili obserwacje meteorologiczne. Wyniki obserwacji zapisali w tabeli:
Miesiące
III
IV
V
VI
VII
IX
VIII
3,6
7,9
Temp.
13,8
15,7
18,0
17,7
13,6
w°C
35
42
50
63
76
70
30
Opady
w mm
Na podstawie danych z powyższej tabeli oblicz
a. średnią temperaturę obserwowanego okresu b. amplitudę temperatury - .................................
c. całkowity opad w obserwowanym okresie - .....
Zadania z mapą
Mapa poziomicowa do zadań 1–4
1. Zadanie
Zaznacz rzeczywistą odległość w linii prostej z leśniczówki do najbliższego źródła.
A. 330 m,
B. 210 m,
C. 420 m,
D. 630 m.
2. Zadanie
Podkreśl wysokość bezwzględną, na której leży leśniczówka.
A. 930 m n.p.m.
B. 1030 m n.p.m.
C. 980 m n.p.m.
D. 960 m n.p.m.
3. Zadanie
Podkreśl wysokość względną pomiędzy leśniczówką a najwyżej położonym punktem na mapie.
A. 403,0 m,
B. 375,0 m,
C. 409,2 m,
D. 365,6 m.
4. Zadanie
Zaznacz profil terenu, który ilustruje ukształtowanie powierzchni wzdłuż linii A–B.
A. profil I,
B. profil II,
C. profil III,
D. profil IV.
profil I
profil III
profil II
profil IV
Mapa do zadań 5–6
Megalopolis Boston – Waszyngton na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych.
5. Zadanie
Wypisz nazwy dwóch największych miast
megalopolis Boston – Waszyngton.
• .................................................................
• .................................................................
6. Zadanie
Zaznacz kierunek, w którym uda się mieszkaniec
Worcester, gdy będzie chciał dojechać
do najbliższego lotniska.
A. zachód,
C. południe,
B. wschód,
D. północ.
Mapa fizyczna Australii do zadań 7–9
7. Zadanie
Podkreśl nazwę gór, które oznaczono na mapie literą Y.
A. Musgrave,
B. Wielkie Góry Wododziałowe,
Flindersa.
C. Góry Macdonnella,
8. Zadanie
Podkreśl nazwę morza, które oznaczono na mapie literą X.
A. Morze Koralowe,
B. Morze Tasmana,
C. Morze Timor,
D. Góry
D. Morze Arafura.
9. Zadanie
Zaznacz współrzędne geograficzne Melbourne i Brisbane.
A. Melbourne – 27°30’S, 153°00’E; Brisbane – 37°51’S, 144°56’E
B. Melbourne – 37°51’N, 144°56’E; Brisbane – 27°30’N, 153°00’E
C. Melbourne – 37°51’S, 144°56’E; Brisbane – 27°30’S, 153°00’E
D. Melbourne – 37°51’S, 144°56’W; Brisbane – 27°30’S, 153°00’W
10. Zadanie
Zaznacz, która godzina czasu słonecznego jest w Melbourne, jeśli w Brisbane jest 15.00.
A. 15.32,
B. 14.28,
C. 14.20,
D. 15.40.Graficzne przedstawienie danych
1. Zadanie
Wykonaj wykres słupkowy przedstawiający najdłuższe rzeki w Europie.
Skorzystaj z danych zamieszczonych poniżej.
Wołga – 3531 km, Dunaj – 2850 km, Ural – 2428 km, Dniepr – 2201 km.
2. Zadanie
Sporządź wykres kołowy przedstawiający procentowy udział lądów
w ogólnej powierzchni Ziemi. Skorzystaj z danych zamieszczonych poniżej.
Ziemia ogółem – 510,2 mln km2
Oceany – 361,1 mln km2
Lądy – 149,1 mln km2
.....................................
.....................................
3. Zadanie
Wykresy przedstawiają przyjazdy turystów w wybranych krajach świata w 1998 i 2003 roku.
Podkreśl państwo, w którym nastąpił największy wzrost liczby turystów w latach 1998–2003.
A. Francja,
B. Hiszpania,
C. USA,
D. Włochy.
4. Zadanie
Na podstawie danych zawartych w poniższej tabeli sporządź klimatogram dla Warszawy.
Warszawa (52°N 21°E, 106 m n.p.m.)
Miesiące
Średnia
temperatura
powietrza
(w oC)
Suma opadów
(mm)
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
–3,8
–2,5
1,0
7,2
13,4
17,0
18,5
17,7
13,4
7,9
2,1
–1,9
28,1
25,7
30,9
36,9
50,1
65,5
77,0
71,7
46,5
40,6
37,5
35,3
5. Zadanie
Na podstawie danych zawartych w poniższej tabeli sporządź wykres liniowy
przedstawiający wydobycie węgla kamiennego w Polsce w latach 1946–2003.
Miesiące
1946
1950
1960
1970
1980
1990
2000
2003
Węgiel kamienny
(mln t)
47
78
104
140
193
147
102
100
6. Zadanie
Na podstawie danych zawartych w tabeli wykonaj kartogram przedstawiający
gęstość dróg kołowych w poszczególnych województwach.
Województwo
dolnośląskie
kujawskopomorskie
lubelskie
lubuskie
łódzkie
małopolskie
mazowieckie
opolskie
podkarpackie
podlaskie
pomorskie
śląskie
świętokrzyskie
warmińskomazurskie
wielkopolskie
zachodniopomors
kie
Gęstość dróg
kolowych
(km/100 km2)
90,7
75,7
71,2
56,3
89,0
141,7
78,5
90,4
77,6
52,9
61,9
161,9
100,1
50,5
81,8
56,9
Tabela do zadań 7 i 8
Produkt krajowy brutto (PKB) na mieszkańca w krajach Unii Europejskiej.
Państwo
PKB (USD/mieszk.
Państwo
PKB (USD/mieszk.
Austria
31 200
Luksemburg
57 400
Belgia
29 300
Łotwa
4 500
Cypr
16 000
Malta
11 800
Czechy
8 800
Niemcy
29 100
Dania
39 500
Polska
5 400
Estonia
6 200
Portugalia
14 600
Finlandia
31 100
Słowacja
6 000
Francja
29 200
Słowenia
13 800
Grecja
15 700
Szwecja
33 900
Hiszpania
20 400
Węgry
8 400
Holandia
31 800
Wielka Brytania
30 400
Irlandia
38 900
Włochy
25 500
Litwa
5 200
x
x
7. Zadanie
Wykonaj kartogram przedstawiający PKB na mieszkańca w krajach Unii Europejskiej.
8. Zadanie
Sporządź wykres słupkowy przedstawiający PKB na mieszkańca w krajach,
które przystąpiły do Unii Europejskiej w 2004 roku.
9. Zadanie
Na poniższej ilustracji wpisz nazwy pięter roślinnych występujących w Tatrach.
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
10. Zadanie
Przedstaw w postaci diagramu ilość chrześcijan żyjących na poszczególnych kontynentach.
Skorzystaj z danych zamieszczonych poniżej.
Kontynenty
Chrześcijanie (mln)
Afryka
368
Ameryka Północna
262
Ameryka Środkowa i Południowa
487
Azja
318
Europa
560
Australia i Oceania
25
Analizowanie danych
Mapa do zadań 1–3
Obszary chronione w Polsce.
1. Zadanie
Wymień nazwy województw, w których obszary chronione zajmują
mniej niż 22% powierzchni w ogólnej powierzchni województwa.
....................................................................................................................................................................
2. Zadanie
Wymień województwo, na którego obszarze znajduje się najwięcej parków narodowych.
....................................................................................................................................................................
3. Zadanie
Wymień liczbę Światowych Rezerwatów Biosfery UNESCO utworzonych w Polsce.
....................................................................................................................................................................
4. Zadanie
Obok zdań prawdziwych wpisz literę P, a obok fałszywych – literę F.
Prawdziwość zdań oceń na podstawie informacji zawartych w tabeli.
Ludność (mln)
Sudan
Powierzchnia (mln
km2)
2,51
Algieria
2,38
32,5
RPA
1,22
44,3
Libia
1,76
5,8
Państwo
40,2
a) Najmniej ludzi mieszka w kraju o najmnieszej powierzchni. .......
b) Największa gęstość zaludnienia występuje w Republice Południowej Afryki. .......
c) Powierzchnia żadnego kraju nie przekracza 2,5 mln km2. .......
5. Zadanie
Poniższa tabela przedstawia państwa o największym
pogłowiu bydła w 2002 roku.
Podkreśl wartość przedstawiającą procentowy udział
powyższych państw w światowym pogłowiu bydła.
A. 44,0%
C. 36,9%
B. 29,1%
D. 16,2%
Państwo
Bydło (mln sztuk)
Indie
222,0
Brazylia
176,0
Chiny
106,2
USA
97,0
Świat
1 366,7
6. Zadanie
W tabeli przedstawiono średnie temperatury powietrza w Szczecinie i Białymstoku.
Miejscowość
Średnia miesięczna temperatura powietrza (oC)
III
IV
V
VI
VII VIII IX
X
XI
XII
I
II
Szczecin
–1,3
–0,4
2,5
7,3
12,4
16,4
17,7
17,4
13,8
9,2
3,8
0,6
Białystok
–4,3
–3,8
0,1
6,6
12,6
16,2
17,4
16,5
12,1
7,2
2,0
–1,7
a) Oblicz średnie roczne temperatury powietrza dla Szczecina i Białegostoku.
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
b) Oblicz roczne amplitudy temperatury dla powyższych miejscowości.
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
c) Wymień główny czynnik klimatotwórczy, który wpływa na zróżnicowanie temperatury w
powyższych miejscowościach.
....................................................................................................................................................................
.
....................................................................................................................................................................
7. Zadanie
Korzystając z tabeli przedstawiającej liczbę cudzoziemców odwiedzających Polskę w latach 1995–
2003, wykonaj poniższe polecenia.
Rok
Indie
Przyjazdy cudzoziemców
(tys.)
222,0
Brazylia
176,0
Chiny
106,2
a) Opisz zmiany liczby cudzoziemców przyjeżdżających do Polski w latach 1995–2003.
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
b) Wymień dwie przyczyny dużej ilości cudzoziemców przyjeżdżających do Polski w latach 1995–
2000.
....................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
8. Zadanie.
Tabela przedstawia stan czystości polskich rzek według kryterium bakteriologicznego w 1995 i 2003
roku.
Rok
I
1995
0,0
2003
0,0
Wody
Woda o klasie czystości
nadmiernie
II
III
% długości kontrolowanych rzek zanieczyszczo
ne
3,1
11,8
85,1
8,3
50,1
41,6
a) Określ zmiany stanu czystości polskich rzek w latach 1995–2003.
....................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
b) Wymień dwie przyczyny zmian stanu czystości polskich rzek w latach 1995–2003.
....................................................................................................................................................................
•...................................................................................................................................................................
9. Zadanie
Korzystając z wykresu przedstawiającego strukturę zużycia różnych źródeł energii
w latach 1950–2000, wykonaj poniższe polecenia.
a) Wymień nazwę surowca, który dostarczył najwięcej energii w 1950 roku, a który w roku 2000.
....................................................................................................................................................................
b) Napisz, które źródła energii systematycznie zwiększały swój udział w produkcji energii w latach
1950–2000.
....................................................................................................................................................................
c) Wymień trzy przyczyny zmniejszenia udziału węgla, drewna i torfu w produkcji energii w latach
1950–2000.
•...................................................................................................................................................................
.
•...................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
10. Zadanie
Najwyższy wskaźnik urbanizacji w Polsce występuje w województwie śląskim (78,9%),
a najniższy w województwie podkarpackim (40,5%). Wymień główną przyczynę wysokiego
odsetka ludności miejskiej w województwie śląskim.
....................................................................................................................................................................
............
....................................................................................................................................................................
..........
Wybór i opracowanie: I. Kiedrowska