AGH, Wydział EAIiE Paweł Zajdel Kamil Cisek KATEDRA METROLOGII Jakub Kwolek Wojciech Król LABORATORIUM METROLOGII Semestr II Rok szkolny 2009/2010 Grupa studencka 2 Rok studiów I Kierunek Elektronika i Telekomunikacja Zespół E Temat ćwiczenia: Pomiary impedancji – metody techniczne. Numer ćwiczenia 12 Data wykonania ćwiczenia Data zaliczenia sprawozdania 17.05.2010r. Ad 1. Pomiar pojemności kondensatora metodą techniczną Zasilanie: generator napięcia sinusoidalnego (800 Hz ±1%, 15V); RA = 1 Ω; V – woltomierz elektromagnetyczny, kl. 0,2; zakres 7,5V Ẑ = R + 1 1 + RA ≈ + RA jωCx jωCx U |Ẑ| = Z = = √R A 2 + ( 1 ωCx I )2 => CxA = 1 U I 2πf√( )2 −R2 A ⇒ gdy RA ≪ 1 ωCx Cx = I 2πfU ΔCx met = Cx − CxA ΔCx = √( δCx = 𝛥𝑈 = U [V] 5,7 ΔI 2 −IΔU 2 −IΔf ) +( ) + ( 2 )2 2 2πfU 2πfU 2πf U ΔCx ∙ 100[%] Cx 0,2∙7,5 100 =0,15≈ 0,02[𝑉] ΔU [V] 0,02 𝛥𝐼 = 1% ∙ 750 + 5 ∙ 0,1 = 8[𝑚𝐴] I [mA] 750 ΔI [mA] 8 Cx [μF] 0,2619 ΔCx met [μF] 0,00229 ΔCx [μF] 0,3938 δCx [%] 150 Z wyników przedstawionych w tabelce wnioskuję, że pomiar został przeprowadzony bardzo niedokładnie. Ad 3. a) Pomiar parametrów R, L cewki metodą trzech woltomierzy Zasilanie: generator napięcia sinusoidalnego (32 Hz ±0,32; 15 V). Cewka mierzona: Rx ≈ 57 Ω, Lx ≈ 330 mH. Trzy multimetry cyfrowe typu APPA 205. RW – rezystor wzorcowy 200 Ω ±0,1 Ω. Wzory potrzebne do obliczeń: Zx= U1 [V] 4,60 8,10 Ux Uw ∙ Rw Uw [V] 3,51 6,20 ΔXX1= 0,8 Ω ΔXX2=1,1 Ω Ux [V] 1,48 2,59 Rx [Ω] 53,5 53,3 ΔRx [Ω] 5,8 5,2 δRx [%] 10,8 9,8 Xx [Ω] 65,3 64,2 Lx [mH] 325 319 ΔLx [mH] 5 6 δLx [%] 1,6 2,0 ΔU1 [V] 0,05 0,08 ΔUw [V] 0,04 0,06 ΔUx [V] 0,02 0,03 Ad 3. b) Pomiar parametrów R, L cewki metodą trzech amperomierzy Zasilanie: generator napięcia sinusoidalnego (32 Hz ±0,32; 15 V). Cewka mierzona: Rx ≈ 57 Ω, Lx ≈ 330 mH. Trzy multimetry cyfrowe typu APPA 205. RW – rezystor wzorcowy 200 Ω ±0,1 Ω. Do obliczeń wykorzystuje wzory z metody trzech woltomierzy (podstawiam w nich zamiast wartości napięć U1, Uw, Ux odpowiednio wartości prądów I1, I2, I3.) I1 [mA] 21,0 I2 [mA] 15,7 I3 [mA] 6,8 Rx [Ω] 61,2 ΔRx [Ω] 3,7 δRx [%] 6,01 Xx [Ω] 61,7 Lx [mH] 307 ΔLx [mH] 12 δLx [%] 4 ΔI1 [mA] 0,1 ΔI2 [mA] 0,05 ΔXX== 2,4 Ω Ad 4. Pomiar parametrów R i L cewki metodą rezonansową Zasilanie: generator napięcia sinusoidalnego (800 Hz ±8; 15 V). Cewka mierzona: Rx ≈ 57 Ω, Lx ≈ 330 mH. Dwa multimetry cyfrowe typu APPA 205. RW – rezystor wzorcowy 200Ω±0,1Ω. C – kondensator dekadowy kl. = 0,1 Podczas tego pomiaru korzystamy z tego, że w czasie rezonansu reaktancja kondensatora jest równa reaktancji cewki. Rezonans szeregowy możemy zastąpić zwarciem (suma napięć na tych elementach jest równa zeru). Wzory potrzebne do obliczeń: ΔI3 [mA] 0,08 Wyniki otrzymane podczas rezonansu: f [Hz] C [μF] 800 1600 0,118 0,029 ΔC [nF] 0,62 0,33 U1 [V] U2 [V] 1,70 1,08 0,58 0,47 Lx [mH] ΔLx [mH] δLx [%] 336 342 7 7 2 2 Rx [Ω] ΔRx [Ω] δRx [%] 68,1 86,4 6,9 8,7 10 10 ΔU1 [V] 0,02 0,01 ΔU2 [V] 0,003 0,002 Wnioski: 1) Pomiar tymi metodami jest prosty do wykonania, lecz błędy pomiarów są znaczne. 2) Błąd w metodzie rezonansowej spowodowany jest niemożliwością dokładnego wyznaczenia maksymalnej wartości napięcia wskazywanego przez woltomierz ( właśnie wtedy w tym obwodzie następuje rezonans ). 3) Łatwo zauważyć, że suma prądów oraz napięć nie spełnia praw Kirchhoffa. Jednak musimy również zauważyć, że pomiarów dokonujemy w obwodzie z wymuszeniem zmiennym, a więc mamy do czynienia z przesunięciem napięcia o jakiś kąt na cewkach i kondensatorach ( napięcie i prąd traktujemy jako wektor, mierniki wskazują nam tylko długość tych wektorów ).