Wzmacniacz słuchawkowy służy do wzmacniania sygnału audio i przesyłania go do słuchawek. Ma zadanie zapobiegać niedoborowi mocy, która powoduje spadek jakości dźwięku. Zalety wzmacniacza lampowego: -duże wzmocnienie, -duża impedancja wejściowa, -ciepłe brzmienie, -mniejsze zniekształcenia nieliniowe w porównaniu ze wzmacniaczami tranzystorowymi, - są bardziej odporne na przesterowanie, Lampa elektronowa składa się zwykle z bańki szklanej lub metalowej wyposażonej w cokół z wyprowadzeniami. Wewnątrz bańki umieszczone są co najmniej dwie elektrody: katoda i anoda. Katoda jest wyposażona w trzy doprowadzenia. Dwa z nich z są połączone z żarzonym włóknem, a trzecie z rurką niklową na której umieszczona jest warstwa emisyjna. Rozżarzona katoda emituje elektrony, tworząc wokół katody ładunek przestrzenny. Pod wpływem przyłożonego napięcia anodowego przez lampę zacznie przepływać strumień elektronów, które będą przyciągane przez dodatnio naładowaną anodą. Trioda jest lampą trójelektrodową. Pomiędzy anodą, a katodą znajduje się siatka. Trioda ma więc trzy obwody: obwód żarzenia, obwód siatki oraz obwód anodowy. Pomiędzy anodą a katodą znajduje się źródło stałego napięcia anodowego. Napięcie anodowe powoduje przyciąganie tych elektronów do anody, które przeszły przez siatkę triody. W trzecim obwodzie triody, a więc w obwodzie siatki znajduje się również źródło napięcia stałego, połączone z siatką i katodą. Napięcie siatki jest połączone biegunem dodatnim z katodą, a biegunem ujemnym- z siatką. Do obwodu siatki włącza się napięcie zmienne które należy wzmocnić za pomocą triody. Uderzające w anodę elektrony wybijają z niej elektrony wtórne. Jeśli napięcie siatki ekranującej jest większe od anodowego, część elektronów wtórnych osiąga tą siatkę powodując zniekształcenie charakterystyki anodowej. Dodatkowa trzecia siatka ma niski potencjał (z reguły jest połączona z katodą) i jest dość rzadka. Obniża ona potencjał w przestrzeni pomiędzy anodą a siatką drugą, co powoduje zawrócenie elektronów wtórnych na powrót do anody. Wprowadzenie trzeciej siatki pozwala uniknąć negatywnych skutków emisji wtórnej. Część triodowa: Napięcie zasilania Va – 230 V, Napięcie siatki Vg – (−)1,7 V, Prąd anodowy Ia – 1,2 mA, Wzmocnienie (μ) – 100, Część pentodowa: Napięcie zasilania Va – 230 V, Napięcie siatki drugiej Vg2– 230 V, Napięcie siatki pierwszej Vg1– (−) 5,7 V, Prąd siatki drugiej Ig2 – 6,5 mA, · moc 2 x 100 mW · impedancja obciążenia (słuchawki) >32 om · płynna regulacja głośności · sygnalizacja załączenia - dioda LED · gniazda wejściowe CINCH (RCA), wyjściowe JACK 6,3 · zasilanie 230V, · wzmacniacz pracuje w klasie A-punkt pracy znajduje się w środku liniowej części charakterystyk statycznych lampy. Przez cały okres sinusoidy lampa przewodzi wzmacniany sygnał. Wzmacniacze te charakteryzują bardzo dobrą liniowością (niskie zniekształcenia), l.p Rodzaj elementu Oznaczenie na schemacie Wartość Moc znamionowa/ napięcia pracy 1. Rezystor R1 10-20Ω 1W 2. Rezystor R2,R3 200-600kΩ 5W 3. Rezystor R15, R16 50-100Ω 0,25W 4. Rezystor R17 750Ω 0,25W 5. Rezystor R18 250kΩ 0,25W 6. Kondensator C1 220µF 400V 7. Kondensator C2-C4 100µF 400V 8. Kondensator C5 100nF 400V 9. Mostek prostowniczy M1 10. Dioda LED D1 11. Wyłącznik sieciowy 12. Bezpiecznik topikowy B 13. Transformator T1 14. Złacze Con-potrójne 2szt. 15. Złącze Con-podwójne 4szt. 16. Kabel sieciowy z wtyczką 1szt. 1,5A/600V l.p Rodzaj elementu Oznaczenie na schemacie Wartość Moc znamionowa/ napięcia pracy 1. Rezystor R4,R4A 470kΩ 0,25W 2. Rezystor R5,R5A,R9,R9A 1kΩ 0,25W 3. Rezystor R6,R6A 4-6kΩ 0,25W 4. Rezystor R7,R7A 100kΩ 0,25W 5. Rezystor R8,R8A 15-20kΩ 0,25W 6. Rezystor R10,R10A 470kΩ 0,25W 7. Rezystor R11,R11A 1,2-1,8kΩ 3W 8. Rezystor R12,R12A 120-180Ω 1W 9. Rezystor R13,R13A 8-10kΩ 1W 10. Rezystor R14,R14A 1kΩ 0,5W 11. Potencjometr P 47kΩ 12. Kondensator C6,C6A 100nF 400V 13. Kondensator C7,C7A 470nF 100V 14. Kondensator C8,C8A 470µF 100V 15. Kondensator C9,C9A 100nF 400V 16. Kondensator C10,C10A 22µF 400V 17. Kondensator C11,C11A 22µF 16V 18. Lampa Elektronowa PCL86, 2szt. P=40W PARAMETRY NA WYJŚCIU UZWOJENIA WTÓRNEGO: 1. U=13,5V I=1,5A 2. U=210-220V I=100mA Rodzaj rdzenia: toroidalny Materiał: tworzywo sztuczne Oznaczenie katalogowe: CP-Z-2AW/B Wymiary: wysokość- 90mm szerokość-149mm długość-178mm Obudowa wymaga nawiercenia dwóch otworów o średnicy 25mm w celu zamontowania lamp Po włączeniu wzmacniacza i po rozgrzaniu się lamp sprawdzamy czy napięcie żarzenia ma prawidłową wartość - 6,3 V Pomiar napięcia anodowego - na anodzie pentody (nóżka nr 6) powinno wynosić 210230V. Pomiar napięcia na rezystorach katodowych, triody i pentody (ok. 3V-4V) Pomiar napięcia na rezystorze R6. Spadek napięcia na tym rezystorze powinien wynosić 2-2,5 V. Dobrze jest wybierać lampy z jednakowej serii produkcyjnej, ze względu na rozrzut parametrów co może skutkować obniżeniem jakości odbieranego dźwięku. Jeżeli nie mamy lamp o podobnych parametrach, to tak dobieramy rezystory R12 i R12A, aby doprowadzić do tego, by prądy płynące przez katody pentod były zbliżone. Ze względu na indukowane pola magnetyczne w transformatorze, które powodują zakłócenia słyszalne w słuchawkach w postaci brumu sieciowego lepiej jest zastosować transformator toroidalny. Ma on mniejsze pole rozproszenia. Bądź ostrożny! Pracuj z wyobraźnią. W urządzeniach lampowych występują wysokie napięcia. Wszelkich regulacji dokonuj przy wyłączonym zasilaniu i po rozładowaniu kondensatorów wysokonapięciowych! Łatwo o poparzenie! Prezentację przygotował: Michał Soroczyński 2i