Prawne i psychologiczne aspekty molestowania seksualnego dzieci

Prawne i psychologiczne
aspekty molestowania
seksualnego dzieci.
Rozpoznawanie i pomoc.
Opracowanie: mgr Agnieszka Szkutnik
Przemoc seksualna według
Światowej Organizacji Zdrowia to:
wykorzystywanie dzieci dla uzyskiwania
przyjemności seksualnej przez osoby
dorosłe
 za dziecko wykorzystane seksualnie można
uznać każdą jednostkę w wieku
bezwzględnej ochrony (wiek ten określa
prawo), którą osoba dojrzała seksualnie
naraża na jakąkolwiek aktywność natury
seksualnej, w celu seksualnego
zaspokojenia.

Seksualna
aktywność
pomiędzy
dorosłym
a dzieckiem
traktowana jest
zawsze jako
nadużycie.
Mity związane z molestowaniem
seksualnym dzieci:

Chłopcy i mężczyźni nie mogą być ofiarami.
Jest nam wpajany przez męską część społeczeństwa, która
przedstawia mężczyzn jako silnych i potężnych, gdzie nawet mali
chłopcy nie mogą być ofiarami, czy też nawet nie mogą być
podatni lub narażeniu na wykorzystanie.
Jesteśmy uczeni od najmłodszych lat, że mężczyźni powinni być
w stanie ochronić samych siebie.
Prawda jest taka, że chłopcy i dzieci- słabsze od napastnikównie są w stanie się obronić. Dlaczego? Napastnik ma większą
siłę, wiedzę i jest większy. Ta siła wynika z jego autorytetu,
posiadanych pieniędzy, lub innych aspektów. Każda przewaga
jaką dysponuje, może być użyta dla umyślnego wykorzystania
dziecka.

Za większość nadużyć seksualnych
chłopców są odpowiedzialni
homoseksualiści.
Pedofile, którzy molestują chłopców nie przejawiają
orientacji homoseksualnej nie mniej niż pedofile
molestujący dziewczynki, którzy określają się
heteroseksualistami. Wielu sprawców molestowania
dzieci ma różne preferencje wiekowe swoich ofiar,
w ogromnej większości nie są homoseksualistami. To są
pedofile.

Jeśli chłopiec doświadczył seksualnego
pobudzenia lub orgazmu wynikającego
z molestowania, to znaczy, że chciał brać w tym
udział i sprawiło mu to przyjemność.
W rzeczywistości, mężczyzna tylko fizycznie odpowiada na
stymulacje (kiedy dochodzi do erekcji) nawet
w traumatycznych lub bolesnych sytuacjach seksualnych.
Wiele ofiar czuje się winnym i wstydzą się, że doświadczyli
pobudzenia seksualnego podczas napaści seksualnej. Fizycznie
(wizualnie) stymulacja jest podobna to sytuacji, które się
pojawiają w seksualnych sytuacjach, ale to nie oznacza, że
dziecko chciało tego doświadczać lub rozumiało co się działo
w tym czasie.

Konsekwencje molestowania są mniejsze
u chłopców niż u dziewczynek.
Badania w znacznej większości pokazują
długoterminowe konsekwencje, które są takim
w samym stopniu szkodliwe zarówno dla chłopców
jak i dla dziewczynek. Chłopcy mogą być bardziej
skrzywdzeni przez społeczeństwo, które nie akceptuje
lub lekceważy ich krzywdę, w takich sytuacjach mogą
uznać, że muszą to trzymać w tajemnicy.
 Chłopcy
wykorzystani przez mężczyzn
są lub będą homoseksualistami.
Są różne teorie wpływu molestowania na seksualną orientacje,
eksperci donoszą, że przedwczesne doświadczenia seksualne nie
pełnią znacznej roli w orientacji seksualnej. Jest to mało
prawdopodobne, by jakakolwiek osoba zmieniła drugą osobę
w homoseksualistę lub heteroseksualistę.
Nie ma to znaczenia czy sprawcą był mężczyzna lub kobieta,
ofiarą chłopiec lub dziewczynka, przedwczesne doświadczenia
seksualne są niszczące i niosą poważne konsekwencje, łącznie ze
zmieszaniem i kłopotami własnej identyfikacji seksualnej i
orientacji.

"Syndrom wampira" Chłopcy, który byli
molestowani, podobnie jak ofiary Draculi,
będę "gryźć", wykorzystywać seksualnie
innych.
Ten mit jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ stwarza
olbrzymie piętno na dziecku, że jego przeznaczeniem jest bycie
napastnikiem w przyszłości. Chłopcy mogą być traktowani jako
potencjalni sprawcy, a nie jak ofiary potrzebujące pomocy.
Prawdą jest, że większość sprawców molestowania seksualnego,
było w przeszłości samemu skrzywdzonym, ale NIE jest prawdą,
że większość ofiar staje się sprawcami napaści seksualnych.
 Jeśli
sprawcą jest kobieta, chłopiec
postrzega to jako inicjacje wejścia
w heteroseksualne stosunki.
W rzeczywistości, zmuszanie lub przedwczesny
doświadczenia seksualne, gdzie sprawcą jest matka,
ciocia, starsza siostra, opiekunka lub inna kobieta,
która przejawiała silną pozycje wobec chłopca,
wywołuje zmieszanie, wściekłość, depresje lub inne
problemy o bardziej negatywnym podłożu.
Jak rozpoznać, czy dziecko jest
molestowane?

Według Bohdana Bielskiego, biegłego sądowego
w sprawach o molestowanie seksualne nigdy nie
dowiemy się, czy dziecku zagraża pedofil, jeśli
ono samo nam o tym nie powie.

Nie musi mówić słowami. Informacja,
że z dzieckiem dzieje się coś złego, może być
ukryta w jego zabawach i gestach.

Jeśli zobaczycie, że w dziecku następują nagłe zmiany; jest „ inne ” niż dotąd, „ inne ”
niż pozostałe dzieci – zajmijcie się nim troskliwie.
Zwróćcie uwagę na:

brzemię tajemnicy

poczucie winy, czucie się gorszym lub poczucie bycia lepszym, wyróżnionym przez
kogoś specjalnego

strach przed dorosłymi (konkretnymi osobami lub w ogóle)

silny związek emocjonalny z jakąś osobą (może być pozytywny – nadmierne
uzależnienie - lub negatywny, czyli – pełen lęku lub zażenowania)

próba dania czegoś do zrozumienia

niechęć do własnego ciała

poziom agresji

seksualna treść zachowań, rozmów, twórczości
Sygnały psychologiczne
i somatyczne wykorzystywania
seksualnego dzieci



Tylko sygnały somatyczne określają bardzo duże
prawdopodobieństwo tego, że dziecko zostało
wykorzystane seksualnie. Ale też, nie zawsze i nie
wszystkie.
Stany zapalne okolic sromu mogą być sygnałem „tylko”
zaniedbań higienicznych. Ale mogą być sygnałem
molestowania. Podobnie, krwawienia z pochwy nie
muszą świadczyć o defloracji, chociaż zwiększają
prawdopodobieństwo tego, że dziewczynka przeżyła
penetrację pochwy.
W tych sprawach musi wypowiedzieć się lekarz!
Sygnały psychologiczne

Sygnały psychologiczne, same w sobie, nie muszą świadczyć
o wykorzystywaniu seksualnym.

Stawianie rozpoznania na podstawie pojedynczego sygnału jest
błędne.

Masturbacja małych dzieci najczęściej nie ma charakteru czynności
seksualnej, a służy zredukowaniu ogólnego napięcia psychicznego.
U starszych dzieci, nawet jeszcze przed okresem dojrzewania, może już
dawać miłe odczucia seksualne i jest to naturalne – wcale nie musi być
wywołane jakąkolwiek ingerencją osób dorosłych.

Zachowania naśladowcze – zabawy w seks, całowanie się itp. – mogą być
efektem zaobserwowania zachowań osób dorosłych – rodziców – lub
obejrzenia filmu z takimi scenami.

Podwyższony poziom agresji, apatia, obniżenie zainteresowania szkołą
też mogą mieć wielorakie przyczyny.
Co zrobić? Jak reagować na sygnały?

Najważniejsze: nie pogłębiać stresu, poczucia winy, lęków.

Dać poczucie bezpieczeństwa . Docenić , że dziecko chce nam przekazać
tajemnicę. Zapewnić , że może ufać. Być cierpliwym . Nie wypytywać o
szczegóły – pytać ogólnie o to, jak dziecku jest? Co w twoim życiu jest dobre, co złe?

Nie nazywać od razu tego, co się stało – zostawić nazwanie dziecku. Nie
sugerować odpowiedzi. Mało mówić i nazywać – dużo słuchać i tworzyć
dziecku warunki do mówienia. Niech rysuje rodzinę, ważne osoby. Tego,
kogo nie lubi, kogo się boi.

Odciążyć z poczucia winy , że zrobiło coś złego.

Nie wolno stawiać pochopnych diagnoz!
Kto jest najczęściej sprawcą
molestowania seksualnego dzieci?

osoby z najbliższego otoczenia, tatusiowie,
konkubenci, wujkowie, przyjaciele mamy itp.

Wbrew powszechnemu mniemaniu, nie zawsze
muszą to być osoby z marginesu społecznego.

Wśród molestujących nie brakuje ludzi, którzy
prowadzą ustabilizowany tryb życia, są
społecznie akceptowani, a nawet szanowani.
Kim jest ofiara przemocy seksualnej?

Według badań prof. Zbigniewa Lwa-Starowicza, seksuologa,
aż 14 procent dzieci do 15. roku życia, czyli kilkaset tysięcy, jest
wykorzystywanych seksualnie.

Ofiarami pedofilów są trzy razy częściej dziewczynki niż chłopcy.
Najczęściej to dzieci wychowywane w autorytarnych rodzinach,
gdzie dochodziło do przemocy, dzieci o wysokim poziomie lęku,
bez poczucia własnej wartości introwertyczne.

Są to także dzieci nadmiernie ambitne, kalkulujące, że związki
pedofilskie mogą im pomóc w zrobieniu kariery.

Osobną grupę stanowią dzieci zaniedbane, dla których opieka
„ wujka „ pedofila jest często pierwszym pozytywnym uczuciem.
Łatwo im wmówić, że molestowanie seksualne jest czymś
normalnym w rozwoju dziecka.

Według badań prof. Zbigniewa Izdebskiego, pedofile
molestujący najczęściej są członkami rodziny
( ok. 40 procent) lub znajomymi ( 38 procent).

Dzieci wykorzystywane przez niespokrewnione z nimi
osoby pochodzą głównie ( 68 procent) z rodzin
patologicznych.

Dorosłe osoby, które w dzieciństwie były molestowane
mają olbrzymie poczucie winy, są zamknięte w sobie,
nie potrafią zaufać nikomu ani zapomnieć o tym co się
wydarzyło.
Rodzaje przemocy seksualnej

Bez kontaktu fizycznego
- Rozmowy o treści seksualnej
Sprawca wyraża wprost swoje pragnienia seksualne wobec
dziecka (np. pokaż mi to, co masz pod majteczkami), wyraża
opinie na temat atrakcyjności erotycznej dziecka lub własnej
(Masz ładną pupę, chcę ją lepiej obejrzeć, masz piękne cycuszki,
chcę je pocałować itp.) albo opowiada dziecku o swojej
aktywności seksualnej z innymi osobami.
- Ekspozycja anatomii i czynności seksualnej
Sprawca pokazuje dziecku swoje intymne części ciała, może też
masturbować się w jego obecności.
- Podglądactwo
Dziecko jest podglądane w czasie kąpieli, czynności
fizjologicznych; towarzyszy temu podniecenie i masturbacja
sprawcy.

Kontakty seksualne polegające na pobudzaniu intymnych
części ciała
- Dotykanie ciała dziecka
- Całowanie intymnych części jego ciała
- Ocieractwo
- Pobudzanie ręczne narządów płciowych dziecka

Kontakty oralno-genitalne

Stosunki udowe

Penetracja seksualna (oralno-genitalna)

Komercyjne seksualne wykorzystywanie dzieci (np. dziecięca
pornografia czy prostytucja)

Seksualne wykorzystywanie dzieci powiązane z innymi formami
przemocy (np. dewiacyjne formy przemocy seksualnej)
Klasyfikacja objawów przemocy
seksualnej (według Frances Sink)

I poziom - bezpośrednia komunikacja. Dziecko mówi o swoich
przeżyciach, potrafi to pokazać na sobie; może pokazać np.
siniaki na ciele, plamę nasienia;

II poziom- Komunikaty pośrednie. Przeżywa lęk, napięcie,
podejmuje zabawy o treści erotycznej itp.

III poziom - Ostre urazowe objawy. Cierpi na zaburzenia snu,
moczenie nocne, zaburzenie łaknienia, płaczliwość, problemy
szkolne

IV poziom - Objawy stresu chronicznego. Ma zaburzenia
psychosomatyczne, depresję, izoluje się, podejmuje próby
samobójcze
Prawo a wykorzystywanie
seksualne dzieci:

art. 168 § 1 . Kto przemocą, groźbą lub podstępem doprowadza
inną osobę do poddania się czynowi nierządnemu lub do
wykonania tego czynu, podlega karze pozbawienia wolności od
roku do lat 10.

art. 170 § 1. Kto przez nadużycie stosunku zależności lub
uzyskanie krytycznego położenia doprowadza inną osobę do
poddania się czynowi nierządnemu lub do wykonania takiego
czynu, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy
do lat 5.

art. 176 . Kto dopuszcza się czynu lubieżnego względem osoby
poniżej 15 lat, podlega karze pozbawienia wolności od roku do
lat 10.
Instytucje zajmujące się problemem przemocy
w rodzinie w województwie śląskim

Podbeskidzki Ośrodek Interwencji Kryzysowej
ul. Ks. Brzóski 3
43-300 Bielsko-Biała
tel. 033/814 62 21

Stowarzyszenie Na Rzecz Integracji i Wspierania Rodziny "Być
Razem"
ul. Księdza Janusza 3
43-400 Cieszyn
tel. 033/852 24 12

Niebieska Linia w Częstochowie
0-800-16-31-02

Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka
ul. Młyńska 21/23
48-098 Katowice
tel. 032/253 63 76 (pon., wt., śr., pt..- 16- 20, czw. 15-18)

Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka
ul. 74 GPP 2
42-700 Lubliniec
tel. 034/353 02 14 (wtorki 17:30-19:00)

Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka
ul. Konstytucji 3-go Maja 44/111/4
41-943 Piekary Śląskie
tel. 032/287 20 10 (codziennie: 14:00-18:00)

Ośrodek Interwencji Kryzysowej
ul. Szymanowskiego 5
41-200 Sosnowiec
tel. 032/298 93 87 lub ~88

Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka
ul. Mościckiego 14/16
41-200 Sosnowiec
tel. 032/266 03 87
Literatura:

Czernikiewicz W., Pawlak-Jordan B., Wykorzystywanie
seksualne dzieci, Fundacja Dzieci Niczyje, Warszawa 1998.

Pacewicz A., O nadużyciach seksualnych wobec dzieci,
IPZ, Warszawa 1992.

Santorski & CO, Warszawa 1992.
Lew-Starowicz Z., Seksuologia sądowa, Wydawnictwo
Prawnicze, Warszawa 1988.

Glaser D., Frosh S., Dziecko seksualnie wykorzystane,
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1995.
Lew-Starowicz Z., Przemoc seksualna, Jacek

Internet