Obraz polskiego rynku farmaceutycznego i kondycji aptek po
advertisement
Obraz polskiego rynku farmaceutycznego i kondycji aptek po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz perspektywy na przyszłość. Warszawa, 8 marca 2013 Agenda • Jak nowa ustawa zmieniła obraz polskiego rynku farmaceutycznego? • Listy refundacyjne – NFZ oraz pacjenci. • Zmiany w kanale aptecznym. • Rynek apteczny – zasadnicze pytania. • Prognoza 2013. Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 2 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Agenda • Jak nowa ustawa zmieniła obraz polskiego rynku farmaceutycznego? • Listy refundacyjne – NFZ oraz pacjenci. • Zmiany w kanale aptecznym. • Rynek apteczny – zasadnicze pytania. • Prognoza 2013. Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 3 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Wyhamowanie dynamiki rynku farmaceutycznego Nowa Ustawa Refundacyjna wpłynęła na duże wyhamowanie dynamiki wszystkich segmentów rynku leków Zmiana wartościowa (%) 8% +2,2% +1,9% +5,9% 6% 0,7% 0,6% 4% 0,8% 0,5% 2,8% 0,6% 2% 2,7% 0% -0,2% -1,6% -3,1% -2% 10% -11,5% -15,4% 5% 2,2% 0% 0,6% 0,4% 0,3% 0,3% 3,2% -5,0% -11,7% -14,1% -10% -0,7% -15% -4% +1,1% 0,7% -5% 3,8% 2,4% Dynamika poszczególnych segmentów rynku w 2012 Zmiana wartościowa (%) Dynamika poszczególnych segmentów rynku w 2011 -2,0% -20% Rynek apteczny Produkt Mix Ceny Rynek Rx Rynek OTC Nowe paczki Nowe produkty Rynek apteczny Produkt Mix Ceny Rynek Rx Rynek OTC Nowe paczki Nowe produkty Źródło: IMS Pharmascope 01/2013 | Rynek apteczny (A-V) | Rynek apteczny Rx (A-V; Rx) | Rynek OTC (OTC 1-18+97) Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 4 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Wyhamowanie rynku OTC Infekcja w pierwszych miesiącach 2013 roku wpłynie pozytywnie na wartość rynku OTC Wartość sprzedaży rynku OTC w kategoriach infekcyjnych (klasa OTC1: Cough & Cold) [mln PLN] Dynamika rynku OTC w 2010 - 2012 +5,9% 2,1% 0,6% 0,6% 2,2% 2,7% 0,0% 0,1% 300 0,7% 250 3,2% 239 215 200 150 100 -2% -5,0% -4% 50 0 -6% 2010 Produkt Mix Ceny 308 2011 Nowe paczki 2012 Nowe produkty Źródło: IMS Pharmascope 01/2013 (klasy 1-18 & 97) | Prawy wykres: IMS Pharmascope 01/2013 (klasa OTC 1) | Ceny detaliczne brutto Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 5 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved 01/2013 0% 2,8% 2,2% 347 12/2012 2% +28,5% 350 6% 4% +61,0% +1,1% 01/2012 5,0% 12/2011 Zmiana wartościowa (%) 8% Spadek sprzedaży leków na receptę Nowe ustawa refundacyjna wpłynęła negatywnie na rynek leków na receptę i poziom konsumpcji ilościowej leków Rx Sprzedaż tygodniowa opakowań leków na receptę w aptekach w okresie od 11/2010 – 01/2013 XI Milliony paczek 18 XII I II III IV V VI VII 2011/2012 16 VIII IX X XI XII I 2010/2011 14 12 10 8 Spadek ilościowy po 12 miesiącach dla rynku aptecznego Rx: -11,2% Spadek wartościowy po 12 miesiącach dla rynku aptecznego Rx: -15,4% (2,7 mld PLN) Źródło: IMS Pharmascope weekly, IMS Pharmascope 01/2013, leki Rx wg. ATC A-V, leki refundowane oraz nierefundowane; dynamika % rok do roku Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 6 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved W05 W03 W01 W51 W49 W47 -26,8% W45 W43 W41 W39 W37 -11,8% W35 W33 W31 W29 W27 -16,6% W25 W23 W21 W19 -9,5% W17 W15 W13 W11 -9,1% W09 W51 W49 W47 W45 W43 W07 -15,8% 0 W05 2 W03 4 Zmiany wartości rynku Rx w kolejnych okresach 2-miesięcznych W01 6 Spadek sprzedaży w jednostkach chorobowych Żadna z tych jednostek chorobowych nie odzyskała wartości sprzedaży z roku 2011 Wartość przychodów w TOP 20 schorzeniach w 2012 vs 2011 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Astma Cukrzyca Hipercholesterolemia 5,3% 24,8% Wartość sprzedaży (w PLN) dla rynku aptecznego Rx w okresie 01 – 12/2012 roku - 15,4% 14,4% 10,8% Infekcja 17,1% Choroby mięśni i stawów 9,8% Choroba wrzodowa 17,9% Choroba zakrzepowa 29,5% Schizofrenia Testy cukrzycowe 26,9% 41,8% Antykoncepcja 5,1% Zaburzenia snu 5,0% Depresja 9,0% Nowotwory 33,9% Padaczka 21,2% Przerost prostaty 9,1% Alergia 15,3% Choroby serca 10,2% Zaburzenia OUN 10,0% Jaskra 8,7% 100% = wartość rynku (w PLN) w okresie 2011 Nadcisnienie Wartość rynku (w PLN) w okresie styczeń – grudzień 2012r. Źródło: IMS Pharmascope 01/2013 | Rynek apteczny Rx (A-V) Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 7 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Spadek wartości sprzedaży wśród firm Tylko jedna spośród TOP 25 firm odnotowała wzrost wartości sprzedaży na lekach Rx w 2012 roku w porównaniu z 2011 Wartość przychodów w TOP 25 korporacjach w 2012 vs 2011 0% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 5,3% 22,1% 17,2% Wartość sprzedaży (w PLN) dla rynku aptecznego Rx w okresie 01 – 12/2012 roku - 15,4% 15,2% 8,3% 11,2% 5,9% 15,0% 17,5% 3,9% 21,3% 30,2% 19,3% 18,6% 25,8% 22,2% 41,4% 33,1% 23,1% 7,4% 17,0% 11,5% 13,2% 15,9% +3,2% 100% = wartość rynku (w PLN) w okresie 2011 POLPHARMA GROUP SANOFI-AVENTIS GSK PHARMA SANDOZ CORP. TEVA GROUP KRKA VALEANT PHARMA ADAMED GROUP SERVIER GEDEON RICHTER COR NOVO NORDISK MERCK & CO. BAYER ASTRAZENECA PFIZER CORP. ABBOTT LABORATORIE ROCHE NOVARTIS CORP. ZENTIVA EGIS ASTELLAS PHARMA JOHNSON & JOHNSON BOEHRINGER I BIOFARM MERCK KGAA 10% Wartość rynku (w PLN) w okresie styczeń – grudzień 2012r. Źródło: IMS Pharmascope 01/2013 | Rynek apteczny Rx (A-V) Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 8 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Agenda • Jak nowa ustawa zmieniła obraz polskiego rynku farmaceutycznego? • Listy refundacyjne – NFZ oraz pacjenci. • Zmiany w kanale aptecznym. • Rynek apteczny – zasadnicze pytania. • Prognoza 2013. Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 9 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Najważniejsze informacje Wpływ nowej ustawy na rynek farmaceutyczny Rynek apteczny Rx Refundacja NFZ Wartość sprzedaży spadła o -15,4%. Spadek ilościowy jako główny składnik spadku rynku w 2012 roku (cena spadła o -4,8%, sprzedaż ilościowa spadła o -11,2%) Wydatki NFZ na refundację leków na receptę zmniejszyły się z 8,8 mld zł do 6,8 mld zł (-22,4%). NFZ zaoszczędził prawie 2 mld zł w 2012 roku. Współpłacenie pacjenta do leków Rx Pacjenci zapłacili o 7,1% mniej za leki Rx w 2012 roku w porównaniu do 2011. Wynika to jednak ze zmniejszonej sprzedaży ilościowej. Średnia cena leków Rx dla pacjenta wzrosła o 4,6%. Procentowy poziom współpłacenia pacjenta do leków Rx Pacjenci mają ograniczony dostęp do leków refundowanych w aptekach. Przeciętny poziom współpłacenie za leki Rx wzrósł z 52,7% do 57,9% (+5,2 pp). W przypadku leków refundowanych poziom współpłacenie zwiększył się z 36,8% w 2011 do 38,7% w 2012 (+1,9 pp). Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 10 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved NFZ znacznie ogranicza swoje wydatki W 2012 roku NFZ zmniejszy wydatki na refundację leków o kwotę bliską 2 mld zł w porównaniu do roku 2011 Wartość refundacji NFZ w 2011 i 2012 [mln PLN] Oszczędności powinny być przeznaczone na refundację innowacyjnych terapii -22% 8 825 7 976 2011 8 286 -14% 6 847 2012 (Plan finansowy) 2012 2013 (Plan finansowy) Wartość refundacji NFZ w 2012 i poziom oszczędności w porównaniu do 2011 roku [mln PLN] 2012 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Suma Refundacja w 2012 (m PLN) 429 528 612 583 577 649 518 554 552 608 618 617 6 847 Oszczędności NFZ 2012 vs 2011 (mln PLN) 245 153 172 114 127 66 153 117 172 130 145 385 1 979 36,4% 22,5% 22,0% 16,4% 18,0% 9,2% 22,7% 17,4% 23,7% 17,6% 19,0% 38,4% 22,4% % oszczędności 2012 vs. 2011 Źródło: IMS Refundator | Pełna refundacja Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 11 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Oszczędności NFZ w 2012 roku Największy poziom oszczędności NFZ osiągnął na refundacji testów cukrzycowych Milliony PLN Oszczędności NFZ i pacjenta w 20 jednostkach chorobowych w 2012 vs 2011 [mln PLN] 100 53 16 2 0 -8 -200 35 -7 -16 -46 -100 19 -201 -187 -50 -128 -155 -141 -105 -88 -62 -62 3 2 1 -26 -39 -7 -30 -8 -2 -25 -24 -8 -21 -20 -20 -9 -17 -13 -70 NFZ Pacjent -300 Jaskra Zaburzenia motoryki Choroby serca Choroba Parkinsona Hipercholesterolemia Osteoporoza Leki p/reumatyczne Leki p/grzybicze Inmmunosupresja Choroba Alzheimera Infekcja Padaczka Choroby mięśni i stawów Oszczędności NFZ 1 979 mln PLN Choroba Wrzodowa Onkologia Cukrzyca Przeciwzakrzepowe Astma -373 Testy cukrzycowe -400 Schizofrenia -317 Oszczędności pacjenta 609 mln PLN Źródło: Pharmascope 01/2013 | Rynek apteczny Rx (A-V) Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 12 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Przeceny magazynów aptecznych W niektórych grupach limitowych produkt zmieniający podstawę do limitu zmieniał się kilka razy w 2012 roku Zmiany w grupach limitowych w od początku 2012 roku (jedna zmiana) grupy limitowe gdzie jedna z edycji list refundacyjnych zmieniła produkt wyznaczający podstawę do limitu. 326 grup limitowych (dwie zmiany) grupy limitowe gdzie dwie edycje list refundacyjnych zmieniły produkt wyznaczający podstawę do limitu. 55 (bez zmian) grupy limitowe gdzie kolejne edycje list refundacyjnych nie zmieniły produktu wyznaczającego podstawę do limitu 17 11 218 9 9 4 3 108 grup limitowych, gdzie zmieniły się od 2012 roku limity stanowi ok 70% wartości sprzedaży leków refundowanych w okresie styczeń 2012 – styczeń 2013. (trzy zmiany) grupy limitowe gdzie trzy edycje list refundacyjnych zmieniły produkt wyznaczający podstawę do limitu. (cztery zmiany) grupy limitowe gdzie cztery edycje list refundacyjnych zmieniły produkt wyznaczający podstawę do limitu. (pięć zmian) grupy limitowe gdzie kolejne pięć edycji list refundacyjnych zmieniło produkt wyznaczający podstawę do limitu. (sześć zmian) grupy limitowe gdzie kolejne pięć edycji list refundacyjnych zmieniło produkt wyznaczający podstawę do limitu. (siedem zmian) grupy limitowe gdzie kolejne pięć edycji list refundacyjnych zmieniło produkt wyznaczający podstawę do limitu. Źródło: IMS Refundator | Analiza wpływu nowych list refundacyjnych Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 13 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Zmiany cen leków refundowanych Obwieszczenia list refundacyjnych przynoszą częste zmiany cen dla pacjenta Porównanie zmian cen dla pacjenta oraz ceny zbytu w kolejnych listach refundacyjnych Zmiana poziomu odpłatności pacjenta (liczba leków) Listy Listy Marzec vs Listy Maj Lipiec vs Styczeń vs Marzec Maj Listy Listy Listopad Wrzesień vs vs Lipiec Wrzesień Listy Styczeń vs Listopad Listy Prognoza Marzec vs Maj vs Styczeń Styczeń Pacjent płaci więcej 477 593 453 495 620 678 625 202 Pacjent płaci mniej 540 581 464 472 471 2171 402 412 Zmiana ceny zbytu 294 343 174 101 96 117 120 ? 1 017 1 174 917 1 068 1 187 2966 1147 614+? Razem liczba leków gdzie nastąpiła zmiana: Źródło: IMS Refundator | Kolejne listy refundacyjne publikowane w 2012 roku Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 14 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Agenda • Jak nowa ustawa zmieniła obraz polskiego rynku farmaceutycznego? • Listy refundacyjne – NFZ oraz pacjenci. • Zmiany w kanale aptecznym. • Rynek apteczny – zasadnicze pytania. • Prognoza 2013. Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 15 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Wysokość marży aptecznej dla leków refundowanych W wyniku zmniejszenia się konsumpcji ilościowej leków ref. średnia miesięczna marża spadła w 2012 r. o 84,7 milionów Milliony PLN Zrealizowana marża kasowa w aptekach na leki refundowane w 2011 i 2012 [mln PLN] Panika zakupowa w grudniu 2011 roku ponad dwukrotnie zwiększyła kwotę realizowanej marży na lekach refundowanych 500 450 400 350 300 Średniomiesięczna kwota marży w 2011 roku – 184,2 mln PLN Średniomiesięczna kwota marży w 2012 roku – 99,5 mln PLN 250 209 200 143 150 100 471 160 152 177 175 173 147 160 174 113 101 88 69 50 143 125 153 138 123 84 65 50 11 201212 201211 201210 201209 201208 201207 201206 201205 201204 201203 201202 201201 201112 201111 201110 201109 201108 201107 201106 201105 201104 201103 201102 201101 0 Marża kasowa: jest to realna, całkowita kwota marży zrealizowana przez apteki, wyliczona w oparciu o różnicę całkowitej wartości sprzedaży vs całkowitych wartości zakupów w danym okresie. Źródło: IMS Pharmascope 01/2013 | Leki Rx refundowane (A-V) Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 16 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Spadek obrotów w aptekach Średnia wartość sprzedaży spadła w największym stopniu wśród sieci 15-29 oraz 50+ Zmiana obrotów w aptekach – porównanie 09/2012 vs 09/2011 Średnia wartość sprzedaży w poszczególnym segmencie aptek i zmiana % rok do roku [mln PLN] Średnia wartość sprzedaży 4% 18% 77% Spadek Bez zmiany 2012 % rdr RYNEK 152,8 -10,3% Niezależne 124,5 -8,8% Sieci 5-14 268,3 -11,5% Sieci 15-29 207,8 -36,2% Sieci 30-49 198,0 -8,2% Sieci 50+ 215,8 -18,1% Wzrost Źródło: Dane z panelu aptek IMS, wartościowo w cenach detalicznych Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 17 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Spadek marży w grupach chorobowych Niska konsumpcja leków wpłynęła na obniżenie się marży na lekach we wszystkich głównych chorobach 500 Różnica w marży 2012 vs 2011 400 Marża w 2012 300 409 62 49 -55 -56 33 51 -47 -75 -12 -27 -19 -17 Padaczka Przerost prostaty 32 -8 32 -14 Depresja 108 Nowotwory -62 121 Choroby mięśni i stawów Astma -56 97 Choroba zakrzepowa -186 135 Testy cukrzycowe -179 Nadciśnienie tętnicze -100 -32 152 Schizofrenia 0 152 Choroba Wrzodowa 137 Jaskra 282 100 Infekcja 200 Hipercholesterolemia Milliony PLN Marża w 2012 roku oraz różnica w marży pomiędzy 2012 i 2011 rokiem w TOP 15 jednostek chorobowych -200 Cukrzyca -300 We wszystkich schorzeniach z Top 15 kwota marży w 2012 roku spadła Źródło: IMS Pharmascope 12/2012, leki Rx refundowane (A-V), Marża kasowa: jest to realna całkowita kwota marży zrealizowana przez apteki wyliczona w oparciu o różnicę całkowitej wartości sprzedaży vs całkowitych wartości zakupów w danym okresie. Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 18 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Wyniki ankiety przeprowadzonej przez IMS Health Wg opinii, nowa ustawa refundacyjna najdotkliwiej wpłynęła na sytuację aptek Kto zyskał / kto stracił w świetle nowej ustawy refundacyjnej [wyniki ankiety IMS Health] 3% 2% 5% 5% 8% 13% 10% 14% 26% 11% 39% 12% 95% 95% 86% 83% 75% 62% 51% 3% 2% Apteki Pacjenci Stracili Firmy innowacyjne Hurtownie Firmy generyczne Szpitale Bez wpływu Źródło: Ocena wpływu nowych regulacji prawnych na rynek farmaceutyczny w Polsce Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 19 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Zyskali Państwo (Ministerstwo Zdrowia/NFZ) Wyniki ankiety przeprowadzonej przez IMS Health Apteki niezależne pozytywniej oceniają wprowadzenie sztywnych cen i marż niż sieci aptek Ocena sztywnych cen oraz sztywnych marż [wyniki ankiety IMS Health] 33% 33% 57% 58% 57% 69% 25% 31% 7% 16% 33% 42% 36% 36% 31% 26% 10% Apteki niezależne Firmy generyczne Rx Pozytywnie Sieci aptek Hurtownie Bez wpływu Firmy innowacyjne Rx Negatywnie Źródło: Ocena wpływu nowych regulacji prawnych na rynek farmaceutyczny w Polsce Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 20 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Firmy OTC Wyniki ankiety przeprowadzonej przez IMS Health Prawie 40% aptek indywidualnych pozytywnie oceniła wprowadzenie zakazu reklamy aptek Ocena zakazu reklamy aptek w podziale na sieci apteczne oraz apteki indywidualne [wyniki ankiety IMS Health] Sieci apteczne Apteki indywidualne Negatywnie 93% 45% 7% 17% Bez wpływu 38% Pozytywnie Źródło: Ocena wpływu nowych regulacji prawnych na rynek farmaceutyczny w Polsce Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 21 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Wyniki ankiety przeprowadzonej przez IMS Health Większość graczy zmniejszyła poziom zatrudnienia oraz poziom inwestycji w 2012 roku Zmiana zatrudnienia w 2012 roku [wyniki ankiety IMS Health] Zmiana w poziomie inwestycji w 2012 roku [wyniki ankiety IMS Health] 15% 23% 6% 4% 6% 6% 3% 8% 3% 15% 31% 30% 44% 44% 53% 57% 61% 65% 61% Zwiększyliśmy Zwiększyliśmy Zmniejszyliśmy Zmniejszyliśmy Firmy inno. Firmy gene. Firmy OTC Hurtownie Apteki Firmy inno. Firmy gene. Firmy OTC Hurtownie Źródło: Ocena wpływu nowych regulacji prawnych na rynek farmaceutyczny w Polsce Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 22 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Apteki Wyniki ankiety przeprowadzonej przez IMS Health Jedynie firmy generyczne znacząco zwiększyły ofertę asortymentową w 2012 roku Zmiany w ofercie asortymentowej [wyniki ankiety IMS Health] 49% Zwiększyliśmy 31% 13% 21% 11% 16% 14% 45% Zmniejszyliśmy 61% Firmy inno. Firmy gene. Firmy OTC Hurtownie Apteki Źródło: Ocena wpływu nowych regulacji prawnych na rynek farmaceutyczny w Polsce Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 23 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Zmiana stanu magazynowego w aptekach Poziom magazynów spadł w 2012 roku w porównaniu z 2011, z czego większy spadek odnotowały leki etyczne Mln opakowań Stan magazynowy leków (klasy EPhMRA A-V) w 01/2011 – 01/2013 [mln opakowań] 140 120 100 80 60 40 20 0 Stan magazynowy leków w aptekach 2012 vs 2011 (-) 5,2% sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru sty 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 12 12 12 12 12 12 12 12 12 12 12 12 13 Miliony Mln opakowań Stan magazynowy leków Rx (klasy EPhMRA A-V) w 01/2011 – 01/2013 [mln opakowań] 70 60 50 40 30 20 10 0 Stan magazynowy leków Rx w aptekach 2012 vs 2011 (-) 8,4% sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru sty 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 12 12 12 12 12 12 12 12 12 12 12 12 13 Źródło: IMS Pharmascope 01/2013 | Rynek apteczny Rx (A-V) | Rynek apteczny (A-V) Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 24 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Rotacja magazynu w aptekach Wskaźnik rotacji zapasów po burzliwej końcówce roku 2011 ustabilizował się i powrócił do poprzedniego poziomu Wskaźnik rotacja leków (klasy EPhMRA A-V) w 01/2011 – 01/2013 [dni] 50 40 30 20 10 Wskaźnik rotacji leków w aptekach 0 sty lut mar kwi maj cze lip 11 11 11 11 11 11 11 sie wrz paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip 11 11 11 11 11 12 12 12 12 12 12 12 sie wrz paź lis gru sty 12 12 12 12 12 13 Wskaźnik rotacja leków Rx (klasy EPhMRA A-V) w 01/2011 – 01/2013 [dni] 50 40 30 20 10 Wskaźnik rotacji leków Rx w aptekach 0 sty lut mar kwi maj cze lip 11 11 11 11 11 11 11 sie wrz paź lis gru sty lut mar kwi maj cze lip 11 11 11 11 11 12 12 12 12 12 12 12 Źródło: IMS Pharmascope 01/2013 | Rynek apteczny Rx (A-V) | Rynek apteczny (A-V) Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 25 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved sie wrz paź lis gru sty 12 12 12 12 12 13 Spadek marży aptecznej – leki Rx Średni poziom marży spadł prawie w każdym segmencie aptek Średnia marża - rynek [%] 0% Pozostałe Sieci 5-14 Sieci 15-29 Sieci 30-49 Sieci 50+ Rynek 10% 20% Średnia marża Rx refund [%] 30% 40% 23,6% 0% 10% 20% 30% 40% Średnia marża - Rx nierefund [%] 0% 10% 21,2% 14,1% 29,1% 20,9% 14,9% 29,4% 27,1% 23,0% 21,6% 21,2% 13,6% 28,5% 26,4% 26,0% 24,8% 20,9% 16,1% 31,1% 35,1% 26,4% 22,5% 23,6% 16,4% 25,9% 27,5% 22,1% 20,8% 2011 30,7% 25,1% 21,3% 21,4% 14,5% 2012 30% 25,4% 20,1% 20,0% 20% 2011 2012 Źródło: Dane z aptek 2011-2012; Metoda wyliczenia marży: (wartość sprzedaży brutto/wartość zakupu brutto) – 1 Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 26 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved 2011 2012 40% Spadek marży aptecznej – produkty bez recepty Średni poziom marży spadł prawie w każdym segmencie aptek Średnia marża - OTC [%] 0% 10% 20% Średnia marża - Kosmetyki [%] 30% 40% 29,3% Pozostałe 0% 10% 20% 30% 26,8% 33,7% 29,8% 35,8% 29,3% 31,4% 34,6% 30,8% 38,9% 28,7% 28,2% 20,4% 31,1% 27,9% 26,9% 29,6% 2011 27,2% 26,0% 30,9% Rynek 31,9% 41,3% 31,3% Sieci 50+ 25,0% 22,4% 2012 30% 31,6% 33,7% 24,2% 30,1% 20% 23,4% 18,8% 30,8% Sieci 30-49 10% 24,8% 34,1% Sieci 15-29 Średnia marża - Inne [%] 0% 19,9% 28,8% Sieci 5-14 40% 2011 2012 Źródło: Dane z aptek 2011-2012; Metoda wyliczenia marży: (wartość sprzedaży brutto/wartość zakupu brutto) – 1 Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 27 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved 2011 2012 40% Marża apteczna na lekach refundowanych Wszystkie miesiące 2012 roku przyniosły niższy poziom marży kasowej niż w 2011 roku Marża na lekach refundowanych w 2011 i 2012 [mld PLN] Mln PLN -350 -300 -250 -200 -150 -100 -50 0 1 -58 2,0 2,2 2 -30 3 -59 4 -27 1,5 5 -85 -4 1,2 1,0 -52 -36 -318 0,0 2011 8 9 -110 -125 6 7 -112 0,5 Miesiące Miliardy PLN 2,5 Różnica w marży pomiędzy analogicznymi miesiącami w 2012 oraz 2011 roku [mln PLN] 10 11 12 2012 Źródło: IMS Pharmascope 01/2013, leki Rx refundowane (A-V), Marża kasowa: jest to realna całkowita kwota marży zrealizowana przez apteki wyliczona w oparciu o różnicę całkowitej wartości sprzedaży vs całkowitych wartości zakupów w danym okresie. Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 28 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Marża kasowa na lekach Rx, OTC Kwota marży kasowej spadła w 2012 roku we wszystkich segmentach rynku farmaceutycznego o 1,3 miliarda zł. Marża kasowa na lekach refundowanych, nierefundowanych oraz produktach OTC w 2011 i 2012 [mln PLN] 2 210 1 994 1 891 1 194 990 827 2011 Oznacza to, że marża kasowa na lekach refundowanych zmniejszyła się w „średniej” aptece o prawie 6 tys. zł miesięcznie. „Średnia” apteka w Polsce z tytułu spadku sprzedaży i marży na lekach refundowanych, a także braku rabatów, zmniejszyła swoje wpływy o ponad 10 tys. zł miesięcznie 2012 Źródło: IMS Pharmascope 01/2013, leki Rx refundowane (A-V), Marża kasowa: jest to realna całkowita kwota marży zrealizowana przez apteki wyliczona w oparciu o różnicę całkowitej wartości sprzedaży vs całkowitych wartości zakupów w danym okresie. Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 29 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Agenda • Jak nowa ustawa zmieniła obraz polskiego rynku farmaceutycznego? • Listy refundacyjne – NFZ oraz pacjenci. • Zmiany w kanale aptecznym. • Rynek apteczny – zasadnicze pytania. • Prognoza 2013. Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 30 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Liczba aptek na rynku Zaskakująco, liczba aptek na polskim rynku wzrosła w 2012 roku Liczba aptek w 2012 14 500 Obrona przed zamknięciem: - zużywanie zapasów marży - optymalizacja kosztów - optymalizacja magazynu - obniżki wynagrodzeń - redukcje zatrudnienia 14 400 14 300 14 200 Skala zmian miesięcznie: - od 60-120 zmian właściciela - od 40-70 nowych aptek - od 10-30 zamknięć - zawieszenia i ponowne otwarcia 14139 14 100 14 000 13 900 13 800 13 700 13 600 Źródło: Baza aptek IMS Poland 12/2012 Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 31 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved 2012.12 2012.11 2012.10 2012.09 2012.08 2012.07 2012.06 2012.05 2012.04 2012.03 2012.02 2012.01 13 500 Liczba sieci aptecznych Zarówno sieci jak i ilość aptek należących do sieci rośnie w stałym tempie od 2005 roku 5 000 Sieci 5+ 271 300 4 500 4 000 221 3 500 188 3 000 200 153 150 134 2 500 2 000 98 100 76 1 500 1 000 3711 250 45 50 500 0 0 2005Q3 2006Q3 2007Q3 2008Q3 Liczba aptek w sieciach 2009Q3 2010Q3 2011Q3 Liczba sieci Źródło: Baza aptek IMS Poland 12/2012 Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 32 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved 2012.12 Liczba sieci Liczba aptek Liczba sieci 5+ oraz aptek należących do tych sieci w 2005 - 2012 Wzrost udziału sieci aptecznych Porównując lata 2011 – 2012 widać wzrost udziału sieci aptecznych Udział poszczególnych segmentów w strukturze ilościowej aptek we wrześniu 2011 Udział poszczególnych segmentów w strukturze ilościowej aptek w grudniu 2012 23,8% 26,2% sieci apteczne sieci apteczne sieci 50+ sieci 30-49 sieci 15-29 sieci 50+ sieci 30-49 sieci 15-29 sieci 5-14 sieci 2-4 1 apteka sieci 5-14 sieci 2-4 1 apteka Źródło: Baza aptek IMS Poland 12/2012 Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 33 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Wartość sprzedaży sieci aptecznych Sieci 5+ generują ponad 40% wartości sprzedaży na rynku aptecznym Struktura poszczególnych segmentów aptek w 2012 Udział poszczególnych segmentów aptek w wartości sprzedaży w 2012 7,8% 11,2% 4,1% 2,9% 7,9% 26,2% sieci apteczne 40,8% 11,4% wartości sprzedaży 5,7% 59,2% 16,0% 73,8% sieci 50+ sieci 30-49 sieci 5-14 reszta aptek sieci 15-29 sieci 50+ sieci 30-49 sieci 5-14 reszta aptek Źródło: Baza aptek IMS Poland 12/2012 Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 34 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved sieci 15-29 Sieci +5 oraz ich udział w rynku Wartość rynku aptecznego jest stabilna, natomiast udział sieci 5+ rośnie Milliony PLN Wartość rynku aptecznego oraz udział sieci aptek 5+ w wartości sprzedaży w 2011 – 2012 [mln PLN] 3 500 45% Wartość rynku aptecznego Udział sieci 5+ 44% 3 000 43% 42% 2 500 41% 2 000 40% 39% 1 500 38% 1 000 37% 36% 500 35% Źródło: Baza aptek IMS Poland 12/2012 Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 35 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved 2012.12 2012.11 2012.10 2012.09 2012.08 2012.07 2012.06 2012.05 2012.04 2012.03 2012.02 2012.01 2011.12 2011.11 2011.10 2011.09 2011.08 2011.07 2011.06 2011.05 2011.04 2011.03 2011.02 34% 2011.01 0 Spadek obrotów aptek Średnie sieci aptek generują najwyższe obroty na rynku aptecznym Tysiące PLN Średni miesięczny obrót poszczególnych segmentów sieci na rynku aptecznym w 2011 – 2012 [tys. PLN] 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 Niezależna sieci 5-14 sieci 15-29 sieci 30-49 sieci 50+ Źródło: Baza aptek IMS Poland 12/2012 Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 36 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved rynek 2012.12 2012.11 2012.10 2012.09 2012.08 2012.07 2012.06 2012.05 2012.04 2012.03 2012.02 2012.01 2011.12 2011.11 2011.10 2011.09 2011.08 2011.07 2011.06 2011.05 2011.04 2011.03 2011.02 2011.01 0 Agenda • Jak nowa ustawa zmieniła obraz polskiego rynku farmaceutycznego? • Listy refundacyjne – NFZ oraz pacjenci. • Zmiany w kanale aptecznym. • Rynek apteczny – zasadnicze pytania. • Prognoza 2013. Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 37 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Czynniki wpływające na dynamikę rynku w 2012 Kilkanaście czynników wpływa znacząco na spadek wielkości sprzedaży w 2012 roku • "Panika zakupowa" w grudniu 2011 r., która przeniósła część sprzedaży z Q1 2012 na koniec 2011. • Wysoki spadek konsumpcji leków spowodowany wdrażaniem nowej ustawy oraz jednoczesny wzrost procentowy i wartościowy poziomu współpłacenia pacjenta. • Zmiany w limitach co 2 miesiące, które prowadzą do zamieszania w kanale dystrybucji z powodu obawy przed stratami wśród detalistów i hurtowników. • Zmniejszenie liczby leków refundowanych na listach refundacyjnych z 3154 w 2011 (w praktyce 4440 leki refundowane) do 2527 w styczniu 2012 roku (3061 leków zawartych w wykazach MZ z listopada 2012). • Ustanowienie stałych marż (brak rabatów i zakaz promocji apteki). • Lęk lekarzy przed sankcjami finansowymi związanymi ze stwierdzeniem nieprawidłowości (prawdziwych lub dyskusyjnych) przy ordynacji leków refundowanych – mniejsza liczba wypisywanych recept na leki refundowane, większa wypisanych na leki OTC i leki na receptę nierefundowane. • Ograniczony dostęp do specjalistów - pacjenci muszą czekać w kolejce, aby dostać nowe wytyczne dotyczące ich terapii, częstsze wizyty u lekarza po publikacji nowych list refundacyjnych. • Mniejsza dostępność do leków, ze względu na zmniejszenie poziomu zapasów utrzymywanych przez apteki i hurtowni – realizowanie recept w następnym dniu, pacjenci muszą odwiedzać kilka aptek. • Nasilenie eksportu równoległego w przypadku niektórych leków, co powoduje problemy z ich dostępnością. • W przypadku osób które nie mogą sobie pozwolić na wykupienie leków (nierealizowanie recept) – przejście na leczenie szpitalne. • Nadmierna konsumpacja leków w przypadku niektórych obszarach terapeutycznych - bardziej racjonalne stosowanie leków przez pacjentów. Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 38 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Prognoza rynku w 2013 Założenia do prognozy, które mogą mieć wpływ na wartość rynku farmaceutycznego w 2013 roku Wpływ na rynek Utrzymana zostanie tendencja małych korekt cen zbytu leków refundowanych z list w II połowie 2012 roku Nastąpi wzrost cen detalicznych na leki Rx nierefundowane i leki OTC (nie tak duży jak w 2012) Nastąpi częściowa odbudowa sprzedaży ilościowej leków na receptę. Zakładamy brak znaczących wprowadzeń nowych leków innowacyjnych w roku 2012 na listy refundacyjne Brak wpływu na rynek Nie zakładamy zmian w ordynacji lekarskiej – lekarze tam gdzie będą mogli będą przepisywać leki nierefundowane Mniejsza wartość importu równoległego dla produktów refundowanych Nie zakładamy znaczących zmian na rynku wynikających z możliwej nowelizacji Ustawy Refundacyjnej Zmiana marży hurtowej z poziomu 7% na 6% Utrzymana zostanie optymalizacja wartości magazynu aptecznego, spowodowana częstą publikacją obwieszczeń Możliwa jest wzmożona sprzedaży leków refundowanych w listopadzie i grudniu 2013 roku (mała panika) Zakładamy dalszy wzrost eksportu leków poza granice kraju, w wyniku obniżenia cen leków Rx refundowanych Zakładany wzrostu rynku spowodowanego epidemią grypy Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 39 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Rynek farmaceutyczny w latach 2012 - 2013 Wszystkie segmenty rynku farmaceutycznego osiągnął pozytywną dynamikę wzrostu w 2013 roku Wartość rynku w 2012 [mld PLN] Prognoza rynku w 2013 [m PLN] 26.4 mld PLN 27.6 mld PLN PPG: - 8,4% + 4,3% Rx refundowane 30 000 25 000 20 000 Rx nierefundowane 15 000 Produkty OTC 10 000 -21,6% (-) 15,4% (-) 2,7 mld PLN +1,5% 30 000 25 000 20 000 15 000 5,0% 4,2% 625 mln PLN +2,6% 10 000 4,2% +1,1% +6,9% Rynek szpitalny Million PLN Million PLN Wartość rynku: 5 000 5 000 5,9% 0 5,0% 0 2012 2013 Leki refundowane – leki podlegające refundacji wg kolejnych, obowiązujących wykazów leków refundowanych Źródło: IMS Pharmascope 01/2013 | Rynek apteczny Rx (A-V) | Rynek OTC (OTC 1-18+97) | Rynek szpitalmy (sell in) Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 40 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved TOP 20 schorzeń na rynku aptecznym Rx W 2013 jedynie leki na padaczkę, alergię oraz nadciśnienie tętnicze osiągną wartość sprzedaży z roku 2011 Porównanie sprzedaży w TOP 20 jednostach chorobowych 2013 vs 2011 0% 20% 40% 60% 80% 100% Nadciśnienie tętnicze 1,4% 21,6% Cukrzyca 3,7% Hipercholesterolemia 0,4% Infekcja 12,4% Choroby mięśni i stawów 3,0% Choroba Wrzodowa 14,0% Choroba zakrzepowa Cukrzyca - Testy Antykoncepcja 25,5% Wartość sprzedaży na rynku aptecznym Rx: 2013 vs. 2011 – 9,4% 17,5% 40,0% 2,3% Przerost prostaty 0,7% Zaburzenia snu 0,4% Depresja Nowotwory Padaczka Alergia Choroby serca 0,1% 20,5% 11,2% 16,2% 7,4% Jaskra 1,0% Choroby CUN 4,3% Prognoza wartości rynku (w PLN) w 2013 Źródło: IMS obliczenia własne | Rynek apteczny Rx (A-V) Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 41 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved 100% = wartość rynku w cenach detalicznych w 2011 roku Astma Schizofrenia 120% Podsumowanie głównych trendów rynkowych Po 12 miesięcach 2012 roku rynek leków refundowanych spadł o prawie 22%. Caly rynek farmaceutyczny w Polsce spadł o 8,4% co odpowiada kwocie 2,6 miliard zł. Jedynie rynek szpitalny oraz rynek produktów OTC charakteryzował się dodatnią dynamiką wzrostu. Rynek produktów bez recepty (leki OTC i suplementy diety) osiągnął wzrost na poziomie 1,1 %. Współpłacenie pacjenta za leki Rx wzrósł z 52,7% do 57,9% (+5,2 pp). W zakresie leków refundowanych współpłacenie wzrośnie z poziomu 36,8% w 2011 do 38,7% w 2012 (+1,9 pp). Ustawa refundacyjna również ograniczona dostępność leków dla pacjentów z powodu redukcji poziomu zapasów oraz wzrostu skali eksportu leków. W poprzednich latach, w poszukiwaniu najtańszych leków znacząca grupa pacjentów praktykowana tzw "turystykę cenową". Obecnie została zastąpiona przez "turystykę lekową" wynikająca z poszukiwań leków w aptekach. Drobne, ale częste zmiany w poziomie współpłącenia pacjentów za leki - kłopotliwe dla farmaceutów i pacjentów, bez żadnego wpływu na poziom wydatków NFZ. Spadek sprzedaży ilościowej leków oraz spadek marży wpłynęły na obniżenie rentowności wśród większości hurtowni i aptek. Dodatnia dynamika w 2013 roku. Całkowity rynek farmaceutyczny +4,3%. Źródło: IMS Health Obraz polskiego rynku farmaceutycznego po wprowadzeniu nowej ustawy refundacyjnej. Podsumowanie roku 2012 oraz widok na przyszłość. 42 © 2013 IMS Health Incorporated or its affiliates. All rights reserved Michał Pilkiewicz | Country Manager | IMS Health
