PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z GEOGRAFII
PROGRAM realizowany jest w ciągu czterech godzin w trzyletnim cyklu nauczania:
Klasa I - 1 godziny tygodniowo
Klasa II - 1 godzina tygodniowo
Klasa III - 2 godziny tygodniowo
W TOKU NAUCZANIA GEOGRAFII W GIMNAZJUM
OCENIE PODLEGAJĄ KLUCZOWE KOMPETENCJE W EDUKACJI GEOGRAFICZNEJ ZA, KTÓRE
UZNAJE SIĘ:
 Czytanie map różnej treści,
 Wyjaśnianie prawidłowości występujących w cyklach astronomicznych, geograficznych, społecznych
i gospodarczych,
 Umiejętność posługiwania się przyrządami oraz modelami geograficznymi,
 Umiejętność dokonywania planowych oraz systematycznych obserwacji,
 Umiejętność odczytywania i wykorzystywania oraz sporządzania dokumentacji geograficznej (dane
statystyczne, wykresy, diagramy, ryciny),
 Umiejętność dokonywania obliczeń (odległości, różnica wysokości, średnie temperatur, amplitudy,
spadek temperatury z wysokością, wysokość słońca w różnych szerokościach geograficznych, różnice
czasowe),
 Umiejętność posługiwania się słownictwem, terminologią i symboliką geograficzną w mowie żywej i
pisanej,
 Wartościowanie działalności człowieka w środowisku przyrodniczym.
OCENIE PODLEGAJĄ WYMIENIONE FORMY AKTYWNOŚCI UCZNIA:
 Wypowiedzi ustne (co najmniej jedna ocena w ciągu roku szkolnego).
 Wypowiedzi pisemne (kartkówki z trzech ostatnich tematów, inne - np. sprawdzające wybrane
umiejętności; interpretacja treści mapy, graficznych sposobów przedstawiania zjawisk).
 Aktywność i praca na lekcji (indywidualna i w zespołach grupowych - tu: zaangażowanie,
umiejętność komunikowania się i współpracy w zespole, korzystanie z różnych źródeł informacji,
efektywność pracy).
 Podstawowe umiejętności praktyczne (czytanie mapy, wykonywanie i interpretacja rysunku
poziomicowego, odwzorowywanie jej wybranych treści; orientacja w terenie - położenie, kierunki;
dokonywanie podstawowych obliczeń stosowanych w geografii; czytanie i graficzna interpretacja
danych liczbowych).
 Praca domowa (krótkoterminowe - zadania w zeszycie ćwiczeń, inne: polecenia z lekcji na lekcję;
długoterminowe - referaty, plakaty, makiety i inne opracowania tematyczne do lekcji, opracowania do
projektów realizowanych w środowisku, opracowania do gazetki szkolnej).
 Aktywność obejmująca prezentowanie wyników swojej pracy w różnej formie (konkursy
przedmiotowe, udział projektach oraz innych przedsięwzięciach środowiskowych).
1) Odpowiedź ustna, kartkówki, zadanie domowe i praca na lekcji podlegają ocenie na bieżąco,
bez zapowiedzi. Nieobecność ucznia na lekcji nie zwalnia go z przygotowania się do lekcji
i możliwości odpowiedzi lub pisania kartkówki.
2) Ocenianie wszystkich innych form poza wymienionymi - jest wcześniej zapowiadane.
Dłuższe sprawdziany, z większej partii materiału - z co najmniej tygodniowym.
3) Praca klasowa do 45 min
Zasady przeprowadzania
o
o
o
o
przeprowadzona po powtórzeniu materiału
zapowiedziana 1 tygodnie przed terminem i wpisana do dziennika
informacja o ocenie na pracy
praca klasowa do wglądu na spotkaniach indywidualnych u nauczyciela
przedmiotu
Formy poprawiania
o
o
sprawdzenie i oddanie do 2 tygodni
uczeń może poprawić ocenę niedostateczną w terminie ustalonym
z nauczyciele, nie później niż 2 tygodnie od sprawdzenia i omówienia
pracy klasowej
Kartkówka od 10 - 20 min
Zasady przeprowadzania
o obejmuje materiał z trzech ostatnich tematów
o nie jest zapowiadana
o ocena wpisana na kartkówce
Formy poprawiania
o sprawdzenie i oddanie w ciągu tygodnia
o nie podlega poprawie
4) Oceny są jawne, uzasadnione i zgodne z wymogami na daną notę. Skala ocen zawiera stopnie
od 1 do 6, rozszerzone o "+" i "-" nieobecność podczas oceniania odnotowywana jest
symbolem "nb." . W przypadku "ćwiczeń" odbywa się to na lekcji w terminie wybranym
przez nauczyciela. Termin rozliczania wiedzy i umiejętności sprawdzanych na dłuższych
sprawdzianach ustala się z nauczycielem i dotyczy to czasu i formy ( można pisemnie lub
ustnie). Z podstawowych umiejętności należy uzyskać ocenę pozytywną.
5) Podczas oceniania w zależności od formy brane są pod uwagę: jakość, poprawność,
terminowość, częstotliwość i systematyczność.
6) Uczeń nieobecny na pracy klasowej lub sprawdzianie ma obowiązek napisać pracę w ciągu
2 tygodni po nieobecności w szkole w terminie ustalonym przez nauczyciela (termin ten może
ulec wydłużeniu po bardzo długiej nieobecności w szkole).
7) Uczeń, który nie napisze pracy pisemnej w ustalonym terminie otrzymuje ocenę
niedostateczną.
8) Nieobecność ucznia na sprawdzianie wynikająca z celowego unikania lekcji (lekcja
nieusprawiedliwiona) równoznaczna jest z otrzymaniem oceny niedostatecznej.
9) Ocena z pracy klasowej może być poprawiona (jednokrotnie) przez ucznia w semestrze.
10) W przypadku stwierdzenia niesamodzielności pracy podczas sprawdzianu pisemnego
nauczyciel odbiera pracę uczniowi i stawia ocenę niedostateczną.
11) W przypadku sprawdzianów pisemnych stosowane są konkretne kryteria punktowe, tu: uzyskanie, co najmniej:
o 30% - ocena dopuszczająca
o 50% - ocena dostateczna
o 75% - ocena dobra
o 90% - ocena bardzo dobra
o 95% - ocena celująca - tylko w przypadku, gdy w treści poleceń
zaplanowane są do wykonania dodatkowe zadania o dużym stopniu
trudności (standard III i IV wymagań egzaminacyjnych), a
obowiązkowe wykonane zostały prawidłowo.
12) Jeżeli uzyskana przez ucznia ocena nie satysfakcjonuje go - istnieje możliwość poprawy w
terminie ustalonym przez nauczyciela.
Uwaga:
o poprawiać oceny w pełni tego słowa znaczeniu można z zakresu
opanowania podstawowych umiejętności oraz wynik sprawdzianu
wiedzy - w tym przypadku przy wystawianiu oceny końcowej brana
jest pod uwagę średnia z obydwu prac pismnych.
o poprawa oceny niedostatecznej jest dobrowolna i musi odbywać się
poza lekcjami.
o w przypadku odpowiedzi ustnych, kartkówek, zadań domowych,
wykonanych ćwiczeń - przy ocenie końcowej brane są pod uwagę
wszystkie uzyskane w ty m zakresie noty.
13) Uczeń ma prawo zgłosić bez konsekwencji 1 nieprzygotowania w półroczu w klasie I i II.W
kl. III 2 nieprzygotowania - adekwatnie do siatki godzin. Każde następne zgłoszenie jest
odnotowywane jako kolejne "np.", a ich ilość wpłynie na ocenę końcową.
o "nieprzygotowanie" zgłasza się na początku lekcji i przez nie rozumie się:
niegotowość do odpowiedzi ustnej, brak zeszytu przedmiotowego i zeszytu ćwiczeń
tylko w przypadku gdyby musiało się w nich znajdować bieżące zadanie domowe.
Przy zgłaszaniu nie trzeba podawać przyczyny.
o jeżeli w jednym dniu w danej klasie zgłoszonych zostanie powyżej 90%
nieprzygotowań z ogólnej liczby uczniów obecnych na zajęciach - klasa może pisać
krótką kartkówkę z bieżąco przerabianego materiału jeszcze na danej lekcji lub
kartkówkę ze wskazanej partii materiału na następnej lekcji.
o uwaga: Nie można zgłaszać nieprzygotowań w przypadku zapowiedzianego wcześniej
na dany dzień sprawdzania i oceniania określonej formy - tu: sprawdzianu, kartkówki,
innych zleconych zadań.
14) Po dłuższej, usprawiedliwionej nieobecności w szkole (powyżej 1 tygodnia) uczeń będzie
oceniany po nadrobieniu braków w wiadomościach, zapisach lekcyjnych, ćwiczeniach
wykonywanych na lekcjach, pracach domowych - co należy do jego obowiązku. Nastąpi to
nie później niż po 2 tygodniach od czasu powrotu na zajęcia. Dokładny termin i formę ustala
nauczyciel uwzględniając przyczynę absencji i możliwości ucznia.
15) Przy odpowiedzi ustnej obowiązuje ucznia znajomość treści z trzech ostatnich tematów.
16) Dwukrotny brak zadania domowego pisemnego - ocena niedostateczna.
17) Na koniec semestru nie przewiduje się dodatkowych sprawdzianów zaliczeniowych.
Uzyskane stopnie w poszczególnych formach aktywności ucznia stanowią podstawę stopnia
semestralnego. Wyjątek stanowi klasa trzecia, w której uczniowie piszą tzw. "sprawdzian
końcowy po gimnazjum - na wyjściu", uwzględniający standardy wymagań egzaminacyjnych
w podstawie programowej dla gimnazjum.
18) Przy wystawianiu oceny na koniec roku szkolnego uwzględnia się pracę i wyniki z całego
roku szkolnego.
19) Wszystkie sprawy sporne, nie ujęte w PSO z geografii rozstrzygane będą zgodnie z
Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania oraz z rozporządzeniami MENiS.
WYMAGANIA DLA UCZNIÓW Z DYSFUNKCJAMI
 uczniowi z dysleksją - wydłuża się czas na wykonanie zadania, pracy pisemnej (docenia się przede
wszystkim wysiłek włożony w wykonanie różnych zadań)
 ucznia z dysgrafią - w większym stopniu ocenia się na podstawie wypowiedzi ustnych, w pracach
pisemnych ocenia się przede wszystkim ich treść (stronę merytoryczną)
 w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w nauce uniemożliwiające
sprostanie wymogom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania,
potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej do tego
jednostki - nauczyciel stosuje obniżenie wymagań jednak są one nie mniejsze niż opisane wymagania
na ocenę dopuszczającą.
Po każdym roku szkolnym następuje ewaluacja przedmiotowego systemu nauczania z geografii.
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny w klasach pierwszych.
1.Ocenę niedostateczną
otrzymuje uczeń, który nie opanował wiadomości i umiejętności wymaganych w programie nauczania.
2. Ocenę dopuszczającą
otrzymuje uczeń, który opanował jedynie minimum wiedzy i umiejętności, a większość ćwiczeń i poleceń
wykonuje z pomocą nauczyciela oraz:
1 - potrafi wymienić planety Układu Słonecznego, podać różnice między ruchem obrotowym i
obiegowym Ziemi,
2 - potrafi wymienić sfery Ziemi,
3 - potrafi w niewielkim stopniu korzystać z mapy,
4 - tylko z pomocą nauczyciela jest w stanie określić współrzędne geograficzne,
5 - na pytania dotyczące mapy, pogody i klimatu, krajobrazów, kontynentów odpowiada jedynie z
pomocą nauczyciela.
3. Ocenę dostateczną
otrzymuje uczeń, który opanował wiedzę i umiejętności wymagane w programie nauczania w stopniu
zadowalającym i wykorzystuje je przy niewielkiej pomocy nauczyciela, ma wiedze i umiejętności wymagane
na ocenę dopuszczającą oraz:
1 - potrafi opisać budowę Układu Słonecznego,
2 - zna ruchy Ziemi i ich następstwa,
3 - potrafi z niewielka pomocą nauczyciela obliczyć czas słoneczny i strefowy,
4 - potrafi na przykładach opisać wzajemne oddziaływanie sfer kuli ziemskiej,
5 - potrafi wymienić ery i okresy w dziejach Ziemi,
6 - potrafi wymienić procesy wewnętrzne i zewnętrzne kształtujące powierzchnię Ziemi – z niewielką
pomocą nauczyciela – potrafi krótko je opisać,
7 - potrafi w stopniu zadowalającym samodzielnie korzystać z mapy,
8 - potrafi samodzielnie zamieniać skale,
9 - potrafi samodzielnie określać współrzędne geograficzne,
10 - potrafi czytać wykresy temperatur i opadów,
11 - zna strefy klimatyczne świata i ich charakterystyczne cechy,
12 - potrafi wymienić składniki krajobrazu: naturalne i wytworzone przez człowieka,
4. Ocenę dobrą
otrzymuje uczeń, który pracuje samodzielnie, ma wiedzę i umiejętności wymagane na ocenę dostateczną
oraz:
1 - wie, czym różni się Ziemia od pozostałych planet Układu Słonecznego,
2 - potrafi samodzielnie obliczyć czas słoneczny i strefowy,
1 - potrafi scharakteryzować sfery Ziemi i opisać ich wzajemne oddziaływanie,
2 - potrafi opisać procesy wewnętrzne i zewnętrzne kształtujące powierzchnię Ziemi,
3 - potrafi podać przykłady skamieniałości przewodnich oraz główne wydarzenia z dziejów
Ziemi,
4 - wie, jak odczytywać przekrój geologiczny,
5 - zna różne rodzaje map i ich przeznaczenie,
6 - potrafi samodzielnie podając przykłady, opisać wpływ czynników klimatotwórczych na
warunki klimatyczne,
7 - zna różnice między klimatem strefowym a astrefowym,
8 - zna podział skał (magmowe, osadowe, przeobrażone) i potrafi wyjaśnić jak powstały,
9 - potrafi opisać położenie, linię brzegową i ukształtowania powierzchni Afryki, Ameryki
Północnej, Ameryki Południowej, Australii i Oceanii, Antarktydy,
10 - potrafi wymienić główne cechy stref klimatyczno- roślinnych i wód poznanych
kontynentów,
11 - zna zagadnienia dotyczące ludności i gospodarki poznanych kontynentów,
12 - potrafi opisać warunki naturalne poznanych krajów i scharakteryzować dany kraj pod
względem ludności i gospodarki.
5. Ocenę bardzo dobrą
otrzymuje uczeń, który opanował cały materiał przewidziany w programie nauczania, ma wiedzę
i umiejętności wymagane na ocenę dobrą oraz:
1 - potrafi podać dowody istnienia ruchu obrotowego i obiegowego Ziemi i uzasadnić swoją
odpowiedź,
2 - rozumie różnicę między czasem strefowym i urzędowym,
3 - potrafi korzystać z rysunków i schematów w trakcie swojej wypowiedzi,
4 - potrafi udowodnić na przykładach, że skamieniałości są świadectwem przeszłości
geologicznej Ziemi,
5 - potrafi udowodnić wpływ wewnętrznych i zewnętrznych na ukształtowanie powierzchni
Ziemi,
6 - potrafi wykonywać i odczytywać profile hipsometryczne,
7 - potrafi posługiwać się różnymi rodzajami map,
8 - potrafi wyjaśnić mechanizm powstawania wiatrów (stałych, sezonowych, lokalnych) i
opadów,
9 - potrafi analizować wykresy temperatur i opadów,
10 - potrafi porównać strefy klimatyczne i wskazać różnice między nimi,
11 - potrafi uzasadnić tezę, że najważniejszym czynnikiem klimatotwórczym jest szerokość
geograficzna,
12 - potrafi podać różnicę między skałą a glebą,
13 - potrafi podać przykłady skał magmowych, osadowych i przeobrażonych,
14 - potrafi wymienić miejsca w świecie będące przykładem różnych typów krajobrazów,
zarówno strefowych, jak i astrefowych,
15 - potrafi analizować problemy i uzasadniać swoje wypowiedzi,
16 - zna problemy dotyczące ochrony środowiska,
17 - potrafi przeanalizować linię brzegową i ukształtowania powierzchni Afryki, Ameryki
Północnej, Ameryki Południowej, Australii i Oceanii, Antarktydy oraz porównać
kontynenty ze sobą pod względem fizyczno – geograficznym i gospodarczym,
18 - zna problemy ludnościowe Afryki,
19 - potrafi opisać omawiane kraje, uwzględniając warunki naturalne, ludność, gospodarkę,
oraz współczesne problemy tych krajów,
1 - potrafi posługiwać się różnymi źródłami informacji geograficznej (encyklopedia,
Internet),
2 - zna terminy, pojęcia, definicje podane w słowniku na końcu podręcznika.
6. Ocenę celującą
otrzymuje uczeń, którego wiedza i umiejętności wykraczają poza zakres materiału
przewidzianego w programie nauczania, ma wiedzę i umiejętności wymagane na ocenę bardzo
dobrą oraz:
1 - zna przemiany gospodarcze, społeczne i polityczne we współczesnym świecie,
2 - w trakcie swoich wypowiedzi korzysta z mapy oraz trafnie posługuje się terminologią
geograficzną,
3 - samodzielnie rozwiązuje złożone problemy geograficzne,
4 - odnosi sukcesy w konkursach geograficznych.
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny w klasach drugich.
1.Ocenę niedostateczną
otrzymuje uczeń, który nie opanował wiadomości i umiejętności wymaganych w programie
nauczania.
2. Ocenę dopuszczającą
otrzymuje uczeń, który opanował jedynie minimum wiedzy i umiejętności, a większość ćwiczeń i
poleceń wykonuje z pomocą nauczyciela oraz:
1 - zna termin: Eurazja,
2 - potrafi wskazać przebieg granicy miedzy Europa a Azją,
3 - zna nazwy krain geograficznych Azji,
4 - zna liczbę mieszkańców Azji,
5 - zna największe religie świata (chrześcijaństwo, islam, buddyzm, hinduizm i judaizm),
6 - podaje przykłady państw wysoko i słabo rozwiniętych,
7 - zna terminy przyrost naturalny urbanizacja,
8 - zna walory włoskiego środowiska przyrodniczego,
9 - zna wyspiarskie położenie Wielkiej Brytanii,
10 - wie ,że Rosja jest największym państwem świata,
11 - zna położenie wschodnich sąsiadów Polski,
3. Ocenę dostateczną
otrzymuje uczeń, który opanował wiedzę i umiejętności wymagane w programie nauczania w
stopniu zadowalającym i wykorzystuje je przy niewielkiej pomocy nauczyciela, ma wiedze i
umiejętności wymagane na ocenę dopuszczającą oraz:
Azja
1 - zna wielkość powierzchni Azji,
2 - zna nazwy półwyspów, wysp i mórz otaczających Azję,
3 - potrafi wskazać na mapie elementy linii brzegowej Azji,
4 - potrafi określić położenie geograficzne skrajnych punktów Azji,
5 - potrafi obliczyć rozciągłość południkową i równoleżnikową Azji w stopniach i
kilometrach,
6 - wyjaśnia na przykładach pojęcie deniwelacji terenu,
7 - potrafi obliczyć wysokości względne określonych obszarów,
8 - odnajduje na mapie główne krainy geograficzne,
9 - potrafi wskazać na mapie wody powierzchniowe Azji i obszary bezodpływowe,
10 - wskazuje na mapie obszary najgęściej i najsłabiej zaludnione w Azji,
11 - potrafi na podstawie danych liczbowych sporządzić wykres obrazujący wzrost liczby
ludności Azji,
12 - wskazuje obszary dominacji poszczególnych religii,
13 - zna obszary współczesnych konfliktów,
14 - wymienia różnice w poziomie życia ludności i w rozwoju gospodarczym w wybranych
krajach Azji,
- określa przyczyny konfliktów politycznych i społecznych w wielu regionach Azji,
1 - analizuje wykresy dotyczące PKB przypadające na 1 mieszkańca,
2 - zna warunki naturalne, przybliżoną liczbę mieszkańców, największe skupiska ludności
Chin,
3 - zna rozmieszczenie bogactw naturalnych w Chinach,
4 - wie, że wielki Mur Chiński stanowi atrakcję turystyczną,
5 - zna charakterystyczne cechy środowiska przyrodniczego Japonii,
6 - wie, że Japonia jest największym importerem bogactw naturalnych,
7 - zna rozmieszczenie głównych ośrodków przemysłowych w Japonii,
8 - charakteryzuje warunki naturalne Indii,
9 - wyjaśnia terminy: eksplozja demograficzna, kasta,
10 - zna skutki eksplozji demograficznej,
11 - charakteryzuje zróżnicowanie językowe, rasowe i religijne Indii,
Europa
1 - zna położenie geograficzne Europy,
2 - posługuje się nazwami geograficznymi (elementy linii brzegowej, ukształtowania
powierzchni),
3 - wskazuje sieć rzeczna lokalizuje jeziora,
4 - wyjaśnia przyczyny nierównomiernego rozmieszczenia ludności,
5 - wskazuje na mapie o największej gęstości zaludnienia,
6 - wskazuje kraje o niskim przyroście naturalnym,
7 - zna zalety położenia geograficznego Francji,
8 - wymienia atrakcje turystyczne Francji, Włoch,
9 - wymienia rośliny uprawiane w klimacie śródziemnomorskim,
10 - wymienia główne regiony geograficzne Wielkiej Brytanii,
11 - charakteryzuje cechy klimatu morskiego,
12 - wyjaśnia wpływ ekspansji zamorskiej na gospodarkę Wielkiej Brytanii,
13 - charakteryzuje położenie Rosji na dwóch kontynentach,
14 - porównuje środowisko przyrodnicze europejskiej i azjatyckiej części Rosji,
15 - przedstawia sposoby gospodarowania w rejonach o różnych warunkach naturalnych,
16 - wie, że Litwa to kraj nizinny o krajobrazie polodowcowym,
17 - wie, że Białoruś to kraj śródlądowy, wybitnie nizinny,
18 - wie, że Ukraina ma znaczne możliwości rozwoju gospodarki,
19 - zna powiązania polityczne Polski z jej obecnymi sąsiadami,
20 - charakteryzuje strukturę narodowościową wybranych państw europejskich,
21 - porównuje warunki naturalne Czech i Słowacji,
22 - zna bogactwa naturalne Czech,
23 - przedstawia walory turystyczne Słowacji,
24 - zna warunki naturalne Niemiec,
25 - porównuje środowisko południowej i północnej części kraju,
26 - wie , które kraje wchodzą w skład Unii Europejskiej,
27 - rozumie potrzebę pokojowego współżycia i wzajemnej pomocy narodów,
Wybrane zagadnienia geografii świata.
1 - zna terminy: przyrost naturalny, wskaźnik zgonów, urbanizacja, globalizacja, integracja,
dezintegracja,
2 - zna liczbę ludności na świecie,
3 - przedstawia za pomocą wykresu wzrost liczby ludności ,
4 - zna obszary największej koncentracji ludności,
- wyjaśnia przyczyny nierównomiernego rozmieszczenia ludności,
1 - wskazuje na mapie największe miasta świata,
2 - zna problemy mieszkańców wielkich miast,
3 - zna obszary głodu i niedożywienia,
4 - podaje przykłady międzynarodowej współpracy w walce z głodem,
5 - wskazuje na mapie główne obszary rolnicze na świecie,
6 - wymienia czynniki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze wpływające na produkcję rolną
7 - wymienia uprawy zbożowe, okopowe, przemysłowe i oleiste,
8 - zna główne regiony hodowli bydła, trzody chlewnej i owiec,
9 - wie, że rolnictwo stanowi przykład ingerencji człowieka w środowisko,
10 - wymienia różne rodzaje przemysłu oraz związane z nimi surowce i wyroby,
11 - wymienia czynniki lokalizacji przemysłu,
12 - wymienia zasoby odnawialne i nieodnawialne,
13 - zna surowce energetyczne,
14 - wymienia alternatywne źródła energii oraz możliwości ich wykorzystania,
15 - wskazuje na mapie główne okręgi przemysłowe świata,
16 - dostrzega zmiany wywołane w środowisku poprzez działalność człowieka,
17 - wymienia działy gospodarki zaliczane do usług,
18 - wymienia rodzaje komunikacji,
19 - wyjaśnia na czym polegają wady i zalety różnych rodzajów transportu,
20 - określa czynniki decydujące o rozwoju turystyki na danym obszarze,
21 - charakteryzuje różne rodzaje turystyki,
22 - przedstawia kontrasty społeczno – gospodarcze współczesnego świata,
23 - dostrzega konsekwencje ubóstwa w określonych rejonach świata,
24 - wyjaśnia cele i zadania UE,
25 - wymienia sposoby zapobiegania wojnom,
26 - przedstawia skutki działań zbrojnych na obszarze konfliktów,
27 - wie, że działalność człowieka powoduje zmiany w środowisku przyrodniczym,
28 - wymienia skutki zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego,
29 - określa wpływ zanieczyszczenia środowiska na zdrowie człowieka.
4. Ocenę dobrą
otrzymuje uczeń, który pracuje samodzielnie, ma wiedzę i umiejętności wymagane na ocenę
dostateczną oraz:
1 - zna nazwy krain geograficznych Azji,
2 - wyjaśnia w jaki sposób wielkość kontynentu, jego rozciągłość południkowa oraz
ukształtowanie powierzchni wpływa na klimat, roślinność, gleby i wody powierzchniowe
Azji,
3 - wyjaśnia przyczyny powstawania monsunów,
4 - przedstawia cechy klimatu Azji,
5 - potrafi analizować wykresy klimatyczne,
6 - wyjaśnia przyczyny zróżnicowania gęstości zaludnienia,
7 - wymienia czynniki, które zdecydowały o rozwoju miast,
8 - wyjaśnia przyczyny konfliktów politycznych i społecznych w wielu regionach Azji,
9
10
11
12
13
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
- rozumie problemy związane z wyżywieniem Chin,
- charakteryzuje wpływ monsunów na zróżnicowanie upraw,
- analizuje produkcję rolniczą w kontekście zaspokojenia potrzeb żywieniowych ludności,
- wyjaśnia przyczyny zjawisk wulkanicznych i tektonicznych w Japonii,
- analizuje czynniki warunkujące wysoki poziom gospodarki Japonii,
- wie, że rozciągłość południkowa Japonii wpływa na zróżnicowanie klimatu,
- charakteryzuje gospodarkę morską wraz z uprawa morza,
- wyjaśnia znaczenia systemu kastowego jako czynnika hamującego rozwój Indii,
- rozumie problemy społeczne Indii; liczbę mieszkańców, głód, walkę z nędzą, próby
kontroli urodzeń,
- porównuje mapy tematyczne,
- porównuje działalność człowieka na różnych obszarach Azji,
- zna przyczyny zróżnicowania ukształtowania powierzchni Europy,
- wyjaśnia czynniki mające wpływ na kształtowanie się stref klimatycznych w Europie,
- wyjaśnia na czym polega problem starzenia się społeczeństwa,
- potrafi wykreślić diagramy ilustrujące sytuację demograficzna danego kraju,
- wyjaśnia w jaki sposób zróżnicowane środowisko przyrodnicze korzystnie wpływa na
gospodarkę Francji,
- wyjaśnia, na czym polegają różnice w rozwoju gospodarczym północy i południa
Włoch,
- charakteryzuje przemiany ustrojowe, społeczne i gospodarcze po rozpadzie ZSRR,
- potrafi podać przykłady degradacji środowiska na skutek niewłaściwej gospodarki
(Rosja),
- charakteryzuje strukturę zatrudnienia i urbanizację Rosji,
- porównuje warunki naturalne Litwy, Białorusi i Ukrainy,
- ocenia zagrożenie związane z energetyką jądrową,
- przedstawia możliwości współpracy Polski z jej wschodnimi sąsiadami,
- wyjaśnia na czym polegają problemy dotyczące degradacji środowiska w
uprzemysłowionych rejonach przygranicznych (Czechy – Sudety),
- wyjaśnia na czym polegają problemy mniejszości narodowych Słowacji,
- na podstawie danych statystycznych wyjaśnia dlaczego Niemcy stanowią potęgę
gospodarcza Europy,
- podaje przykłady polityki społecznej i gospodarczej państw należących do UE,
- potrafi podać korzyści związane z przystąpieniem do krajów UE,
- analizuje przyczyny i skutki eksplozji demograficznej,
- wyjaśnia przyczyny szybkiego rozwoju miast,
- wymienia czynniki przyrodnicze, społeczne i polityczne powodujące głód i
niedożywienie ludności,
- analizuje na wybranych przykładach strukturę użytkowania ziemi,
- analizuje dane statystyczne dotyczące zbiorów i plonów w wybranych państwach,
- charakteryzuje problemy rolnictwa krajów rozwijających się i rozwiniętych,
- podaje przykłady racjonalnego korzystania z zasobów naturalnych,
- proponuje sposoby rekultywacji obszarów zdegradowanych,
- dostrzega ograniczenia w zagospodarowaniu terenów rolniczych wzdłuż szlaków
komunikacyjnych o dużym natężeniu ruchu,
- dostrzega dysproporcje w poziomie rozwoju gospodarczego i społecznego państw,
- wymienia skutki dezintegracji politycznej i gospodarczej,
- uzasadnia konieczność współpracy międzynarodowej,
- wyjaśnia proces efektu cieplarnianego i dziury ozonowej,
- proponuje działania na rzecz ochrony przyrody,
- zna przykłady katastrof ekologicznych na świecie,
5. Ocenę bardzo dobrą
otrzymuje uczeń, który opanował cały materiał przewidziany w programie nauczania, ma wiedzę
i umiejętności wymagane na ocenę dobrą oraz:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
- wyjaśnia przyczyny kontrastów klimatyczno – roślinnych,
- potrafi uzasadnić tezę: „Azja – kolebką ras, kultur i religii”,
- ocenia politykę państwa zmierzającą do ograniczenia liczby urodzeń,
- analizuje możliwości rozwoju gospodarczego wybranych regionów Chin,
- na podstawie danych statystycznych ocenia pozycję Japonii w dziedzinie produkcji
przemysłowej,
- analizuje przykłady dostosowania się gospodarki japońskiej do niekorzystnych
warunków naturalnych Japonii,
- potrafi zilustrować zebrane informacje wyjaśniające zjawiska geograficzne,
- wyjaśnia związki między poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego,
- porównuje środowisko przyrodnicze Europy ze środowiskiem przyrodniczym Azji,
- przewiduje skutki ujemnego przyrostu naturalnego dla przyszłych pokoleń,
- ocenia dynamiczne zmiany w komunikacji Francji,
- porównuje pozycję gospodarczą Rosji z osiągnięciami innych państw europejskich,
- wyjaśnia wpływ czynników przyrodniczych na rozwój gospodarczy Litwy i Białorusi,
- ocenia potencjał gospodarczy Niemiec na tle poznanych krajów Europy,
- ocenia skutki integracji politycznej i gospodarczej Europy,
- ocenia społeczno – gospodarcze skutki wzrostu zaludnienia,
- proponuje sposoby zwiększenia produkcji żywności na świecie,
- proponuje działania ograniczające negatywne skutki ingerencji człowieka w środowisko
naturalne,
- uzasadnia swoje stanowisko wobec globalizacji,
- uzasadnia potrzebę ochrony środowiska przyrodniczego,
6. Ocenę celującą
otrzymuje uczeń, którego wiedza i umiejętności wykraczają poza zakres materiału
przewidzianego w programie nauczania, ma wiedzę i umiejętności wymagane na ocenę bardzo
dobrą oraz:
1 - zna przemiany gospodarcze, społeczne i polityczne we współczesnym świecie,
2 - w trakcie swoich wypowiedzi korzysta z mapy oraz trafnie posługuje się terminologią
geograficzną,
3 - samodzielnie rozwiązuje złożone problemy geograficzne,
4 - odnosi sukcesy w konkursach geograficznych.
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny w klasach trzecich.
1.Ocenę niedostateczną
otrzymuje uczeń, który nie opanował wiadomości i umiejętności wymaganych w programie
nauczania.
2. Ocenę dopuszczającą
otrzymuje uczeń, który opanował jedynie minimum wiedzy i umiejętności, a większość ćwiczeń i
poleceń wykonuje z pomocą nauczyciela oraz:
1 - wskazać Polskę na mapie Europy,
2 - odczytać współrzędne geograficzne wybranych punktów na mapie Polski,
3 - wskazać formy ukształtowania powierzchni na mapie Polski,
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
- obliczać różnice wysokości miedzy punktami,
- odczytywać wartości temperatur i opadów na mapach klimatycznych,
- wskazać na mapie wybrane elementy sieci wodnej Polski,
- opisać położenie Bałtyku,
- odszukiwać na mapie występowania różnych typów gleb w Polsce,
- wskazać na mapie Polski największe zbiorowiska leśne i parki narodowe,
- na podstawie danych statystycznych podać liczbę Polski w wybranych latach,
- określić funkcje osiedli wiejskich,
- wskazać na mapie największe miasta Polski,
- zdefiniować terminy: przyrost naturalny, przyrost rzeczywisty,
- odczytywać z wykresu strukturę zatrudnienia ludności,
- dokonać podziału ruchów migracyjnych,
- wymienić formy użytkowania ziemi,
- na podstawie danych statystycznych odczytać wielkość produkcji przemysłowej,
- dokonać podziału usług na rodzaje,
- podać przykłady wymiany handlowej Polski z innymi krajami,
- wskazać przykłady procesów integracyjnych,
- wskazać równoleżnikowe pasy ukształtowania powierzchni Polski,
- odczytywać na mapie Polski nazwy i wysokości n.p.m. charakterystycznych punktów,
- wskazać położenie własnego regionu na mapie Polski,
- podać przykłady najcenniejszych obiektów turystycznych w różnych regionach Polski,
- podać przykłady negatywnego oddziaływania człowieka na środowisko,
- wykazać znaczenie wody i czystego powietrza dla życia na Ziemi.
3. Ocenę dostateczną
otrzymuje uczeń, który opanował wiedzę i umiejętności wymagane w programie nauczania w
stopniu zadowalającym i wykorzystuje je przy niewielkiej pomocy nauczyciela, ma wiedze i
umiejętności wymagane na ocenę dopuszczającą oraz:
1 - zaznaczać na mapie konturowej położenie wybranych obiektów geograficznych,
2 - rozpoznawać na mapach geologicznych obszary ukształtowane w różnych okresach
geologicznych,
3 - odczytywać wysokości n.p.m. wybranych miejsc w Polsce,
- odczytywać wskaźniki przebiegu pogody w ciągu roku,
1 - wskazać na mapie główne działy wodne i dorzecza,
2 - podać przykłady jezior o różnej genezie,
3 - opisać cechy Bałtyku jako morza śródlądowego,
4 - zanalizować strukturę gatunkową polskich lasów,
5 - podać przykłady form ochrony przyrody w Polsce,
6 - odczytać na mapie administracyjnej nazwy województw i ich stolic,
7 - określać miejsce Polski w Europie i świecie pod względem liczby ludności,
8 - odczytać z mapy gęstość zaludnienia województw,
9 - wskazać obszary o ujemnym i dodatnim przyroście naturalnym,
10 - wskazać główne kierunki ruchów migracyjnych,
11 - analizować strukturę zatrudnienia w Polsce,
12 - wykonać wykres użytkowania ziemi,
13 - przeanalizować strukturę zatrudnienia według działów produkcji,
14 - omówić znaczenie usług,
15 - odczytywać na mapach przebieg najważniejszych szlaków drogowych i kolejowych,
16 - wskazać na mapie przykładowe euroregiony,
17 - odczytywać na mapie hipsometrycznej krainy geograficzne wchodzące w skład
równoleżnikowych pasów ukształtowania powierzchni,
18
19
20
21
- obliczać odległości między miejscowościami w stopniach i kilometrach,
- scharakteryzować zasoby naturalne własnego regionu,
- wskazać na mapach tematycznych najbardziej zanieczyszczone rejony Polski,
- podać przykłady międzynarodowej współpracy w różnych dziedzinach.
4. Ocenę dobrą
otrzymuje uczeń, który pracuje samodzielnie, ma wiedzę i umiejętności wymagane na ocenę
dostateczną oraz:
1 - wyszukać informacje o wybranych obiektach geograficznych,
2 - obliczać odległości między skrajnymi punktami Polski,
3 - opisać najważniejsze wydarzenia w dziejach geologicznych Polski,
4 - opisać cechy wybranego krajobrazu Polski,
5 - obliczyć średnią wartości temperatury powietrza, amplitudy temperatur i sumy opadów,
6 - wykonać wykres porównawczy długości rzek,
7 - wyjaśnić genezę jezior,
8 - charakteryzować typy wybrzeża Bałtyku,
9 - wyjaśnić proces powstawania różnych typów gleb,
10 - omówić funkcje lasów,
11 - scharakteryzować rozmieszczenie ludności Polski,
12 - wykonać wykres zmian liczby ludności Polski,
13 - omówić poziom urbanizacji wybranych obszarów Polski,
14 - wskazać przyczyny bezrobocia,
15 - przeanalizować strukturę zasiewów i wielkości produkcji rolniczej,
16 - porównać wielkość PKB wytworzonego przez przemysł w Polsce i w innych krajach,
17 - opisać zajęcia ludności poszczególnych regionów,
18 - wykonać profil hipsometryczny między wskazanymi punktami,
19 - na podstawie map tematycznych ocenić stopień przekształcenia środowiska naturalnego,
20 - analizować działania międzynarodowe na rzecz poprawy stanu środowiska.
5. Ocenę bardzo dobrą
otrzymuje uczeń, który opanował cały materiał przewidziany w programie nauczania, ma wiedzę
i umiejętności wymagane na ocenę dobrą oraz:
1 - scharakteryzować położenie Polski w Europie i jego konsekwencje,
2 - opisać wpływ zlodowaceń na rzeźbę Polski,
3 - wskazać miejsca występowania surowców mineralnych w Polsce i procesy prowadzące
do ich powstania,
4 - zaprezentować podział Polski na krainy geograficzne i przedstawić ich zasięg na mapie,
5 - opisać cechy przejściowego klimatu Polski,
6 - wykonać profil poprzeczny doliny rzecznej,
7 - scharakteryzować rozwój wybrzeża wysokiego,
8 - opisać przydatność rolniczą gleb,
9 - opisać tendencje zmian liczby ludności,
10 - opisać funkcje wybranych miast w Polsce,
11 - wskazać sposoby przeciwdziałania bezrobociu,
12 - na podstawie wskaźników porównać poziom rozwoju rolnictwa w Polsce i w krajach
UE,
13 - opracować trasę turystyczną po własnym regionie,
14 - podać przykłady inwestycji zagranicznych w Polsce,
15 - ocenić stopień zagospodarowania turystycznego krain,
16 - podać przykłady oddziaływania człowieka na środowisko w miejscu zamieszkania,
17 - wskazać możliwości zmniejszenia zanieczyszczenia w skali lokalnej i globalnej,
18 - opisać skutki procesu globalizacji.
6. Ocenę celującą
1 - otrzymuje uczeń, którego wiedza i umiejętności wykraczają poza zakres materiału
przewidzianego w programie nauczania, ma wiedzę i umiejętności wymagane na ocenę
bardzo dobrą oraz:
2 - zna przemiany gospodarcze, społeczne i polityczne we współczesnym świecie,
3 - potrafi ocenić własna wiedzę i umiejętności,
4 - w trakcie swoich wypowiedzi korzysta z mapy oraz trafnie posługuje się terminologią
geograficzną,
5 - samodzielnie rozwiązuje złożone problemy geograficzne,
6 - odnosi sukcesy w konkursach geograficznych.