Pole magnetyczne Magnes wytwarza wektorowe pole magnetyczne we wszystkich punktach otaczającego go przestrzeni. naładowane elektrycznie cząstki, poruszające się w przewodniku w postaci prądu elektrycznego, wytwarzają pole magnetyczne cząstki elementarne (np. elektrony) wytwarzają swoje własne pole magnetyczne http://en.wikipedia.org/wiki/Magnet Definicja wektora B Wektor E był definiowany jako siła działająca na ładunek: F zatem, wektor B (indukcji magnetycznej) będzie E q0 zdefiniowany jako siła działająca na poruszający się ładunek: FB B F qv doświadczenie pokazuje, że równanie wektorowe można zapisać w postaci: FB qv B B V linie pola magnetycznego różnoimienne bieguny magnetyczne przyciągają się jednoimienne bieguny magnetyczne się odpychają magnetyzm Ziemi Jeden z dowodów istnienia pola magnetycznego wokół ziemi jest fakt istnienia zorzy polarnych w okolicach biegunów. http://www.nasa.gov/mission_pages/themis/auroras/themis_power.html#.Uq4exdLuJyE Siła magnetyczna działająca na przewodnik z prądem L q It I FB qvB sin v IL FB vB sin 90 ILB v FB IL B Prawo Biota-Savarta (rysunki do wzorów) Prawo Biota-Savarta Prawo wykryte doświadczalnie opisujące odwrotną proporcjonalność między indukcją magnetyczną B, a odległością r między przewodnikiem a punktem pola. F 1 qq 1 1 q Natężenie pola elektrycznego wynosi: E 2 2 q 4 0 r q 4 0 r 1 dq zatem, przyczynek: dE 4 0 r 2 analogią dq dla pola magnetycznego jest Ids (ale to nie skalar): zatem, 0 Ids sin dB 2 4 r gdzie, przenikalność magnetyczna próżni Tm 0 4 10 7 A 0 3 Ids r dB 4 r Prawo Ampera Prawo Ampera jest analogią do prawa Gaussa. B ds 0 I całkowanie wykonujemy po zamkniętym konturze I jest całkowitym natężeniem prądu przecinającym powierzchnię ograniczoną przez kontur przypomnienie: kondensator płaski natężenie pola elektrycznego z p. Gaussa: 0 E dS qwewn q 0 ES różnica potencjałów: d 0 U Eds E ds Ed pamiętając q CU otrzymujemy: C 0S d Prawo indukcji Faradaya SEM jest indukowana w pętli, gdy zmienia się pole magnetyczne, przechodzące przez pętlę lub precyzyjniej, wartość SEM indukowanej w przewodzącej pętli jest równa szybkości z jaką strumień magnetyczny, przechodzący przez tę pętlę zmienia się w czasie. B – strumień magnetyczny: B B dS gdy ( B S , B jednorodne ) prawo Faradaya: d B SEM dt B BS Reguła Lenza Reguła Lenza wynika z zasady zachowania energii i wyznacza kierunek prądu indukowanego w obwodzie. Zmiana indukcji magnetycznej B w danym obszarze pociąga za sobą powstawanie otaczającego go wirowego pola elektrycznegoE, które ze swej strony (jeśli to jest możliwe) wzbudza prąd elektryczny przeciwstawny tejże zmianie. Prąd indukowany płynie w takim kierunku, że pole magnetyczne wytworzone przez ten prąd przeciwdziała zmianie strumienia pola magnetycznego, która ten prąd indukuje. dB B dt http://pl.wikipedia.org/wiki/Regu%C5%82a_Lenza Cewki i indukcyjność Indukcyjność cewki definiujemy: L N B I N B (nl )( BS ) B 0 In N B (nl )( BS ) (nl )(0 In)(S ) L 0 n 2lS I I I Zatem indukcyjność na jednostkę długości solenoidu w pobliżu jego środka wynosi: L 0 n 2 S l N – liczba zwojów n – liczba zwoją na jednostkę dł. solenoidu Samoindukcja Dwie cewki oddziałują ze sobą. Jeśli w jednej cewce zmienia się strumień to w cewce obok popłynie prąd. Jednak indukowana SEM pojawi się także w pierwszej cewce. Indukowana SEM występuje w cewce , w której natężenie prądu się zmienia z def. indukcji N B LI z p. Faradaya SEM d ( N B ) dt zatem, SEM samoindukcji dI SEM L dt http://e-fizyka.info/index.php?t=13&id=481&opis=Samoindukcja Materiały magnetyczne diamagnetyki paramagnetyki ferromagnetyki Diamagnetyzm wykazują wszystkie materiały , ale jest to słabe zjawisko, zaniedbywalne kiedy występują poniższe. Momenty magnetyczne są indukowane w atomach w wyniku oddziaływania z zewnętrznym polem magnetycznym. Wypadkowy moment jest przeciwny do zewnętrznego pola. Paramagnetyzm wykazują materiały , których atomy mają nie zerowy wypadkowy moment magnetyczny. Momenty magnetyczne atomów w wyniku oddziaływania z zewnętrznym polem magnetycznym są porządkowane. Wypadkowy moment jest zgodny z zewnętrznym polem. Ferromagnetyzm wykazują materiały , których atomy mają nie zerowy wypadkowy moment magnetyczny i dodatkowo ten moment jest uporządkowany. Zewnętrzne pole magnetyczne porządkuje domeny wytwarzając silne pole magnetyczne, które częściowo zostaje nawet po ustaniu zewnętrznego pola. Diamagnetyzm Diamagnetyzm jest obecny w każdym materiale na podstawie prawa Faradaya i reguły Lentza. w materiale diamagnetyczny umieszczony w zewnętrznym polu magnetycznym powstaje moment magnetyczny skierowany przeciwnie do pola zewnętrznego, jeżeli pole zewnętrzne jest niejednorodne to materiał diamagnetyczny jest wypychany z obszaru silniejszego pola do obszaru pola słabszego http://www.ru.nl/hfml/research/levitation/diamagnetic/ Paramagnetyzm Diamagnetyzm dotyczy materiałów z atomowym niezerowym momentem magnetycznym. w materiale paramagnetyczny umieszczony w zewnętrznym polu magnetycznym powstaje moment magnetyczny skierowany zgodnie z polem zewnętrznym, jeżeli pole zewnętrzne jest niejednorodne to materiał paramagnetyczny jest przyciągany do obszaru silniejszego pola http://www.metasynthesis.com/webbook/16_diradical/diradical.ht ml Ferromagnetyzm Ferromagnetyzm dotyczy materiałów zwanych potocznie magnesami. Ich trwałe namagnesowanie zanika w temperaturze Curie (TCurie – dla żelaza: 7700C). w materiale ferromagnetyczny umieszczony w zewnętrznym polu magnetycznym powstaje silny moment magnetyczny, skierowany zgodnie z polem zewnętrznym, jeżeli pole zewnętrzne jest niejednorodne to materiał ferromagnetyczny jest przyciągany do obszaru silniejszego pola http://en.wikipedia.org/wiki/Ferromagnetism