ZESZYTY NAUKOWE ZAKŁADU EUROPEISTYKI WyŜszej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie Numer 3(11) 2009 szkice z dziedzin nauki zespół redakcyjny: dr Agata Jurkowska, dr Marcin Szewczyk ISSN 1689-9229 Rzeszów 2009 Spis treści/Contents Aneta Jakubiak-Mirończuk Model tworzenia prawa w Polsce po reformie Better Regulation a idea demokracji deliberatywnej Law-making model in Poland after Better Regulation reform and idea of delibarative democracy 1 Izabela Oleksiewicz Ewolucja systemu praw człowieka w Unii Europejskiej Evolution of human rights system in the European Union 41 Iwona Serafin Europa bez „barier” – przykłady inicjatyw UE podejmowanych na rzecz aktywizacji osób niepełnosprawnych Europe without barriers – examples of the EU initiatives for activating the disabled 66 Joanna Świętoniowska Starzenie się społeczeństwa europejskiego w kontekście kryzysu światowego. Czy UE nadal ma szansę stać się najbardziej konkurencyjną gospodarką światową? Population ageing in Europe in context of economic recession. Has the European Union a chance to become the most competitive economy in the world? 86 Ewa Nowak Twórcza gorączka – koncepcja Domów Literatury w Europie The growing enthusiasm - the European Houses of Literature II 106 Słowo wstępne/Introduction Przekazujemy do rąk Czytelników nowy numer Zeszytów Naukowych Zakładu Europeistyki, jest to jednocześnie ostatni numer pod rządami „starego” porządku prawnego Unii Europejskiej, tj. porządku niezmienionego Traktatem Rewizyjnym (Traktatem z Lizbony), który wchodzi w Ŝycie 1 grudnia 2009 r. W prezentowanym numerze Zeszytów na uwagę zasługuje przede wszystkim artykuł dr Anety Jakubiak-Mirończuk poświęcony procesowi tworzenia prawa w kontekście koncepcji demokracji deliberatywnej. Autorka poddaje konstruktywnej ocenie polską i europejską reformę procesu legislacyjnego; wyniki tej analizy pozostają pozytywne. Niniejsze wydanie Zeszytów Naukowych Zakładu Europeistyki koncentruje się jednak w duŜej mierze na kwestiach społecznych. Dyskusję nad nimi otwiera artykuł dr Izabeli Oleksiewicz, który prezentuje ewolucję systemu ochrony praw człowieka w Unii Europejskiej. Prezentacja ta kończy się na Traktacie z Lizbony. Kolejne dwa artykuły odnoszą się do istotnych problemów współczesności – starzenia się społeczeństw oraz niepełnosprawności. Autorki tych wypowiedzi – Joanna Świętoniowska oraz Iwona Serafin – wskazują na aktywność Unii Europejskiej w rozwiązywaniu tych problemów. O ile polityka Unii Europejskiej na rzecz niepełnosprawności wydaje się osiągać pewne wyniki, to działania Unii i krajów członkowskich powiązane z ograniczaniem negatywnych skutków starzenia się społeczeństw oraz kształtowaniem polityki demograficznej wydają się niewystarczające. III Na styku problematyki społecznej i kulturowej sytuuje się artykuł Ewy Nowak poświęcony rozwojowi idei domów literatury w Europie. Autorka wskazuje na dynamizację tego zjawiska w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Redaktorzy Zeszytów Naukowych wyraŜają szczególne podziękowania prof. Janowi Olszewskiemu z Uniwersytetu Rzeszowskiego za recenzje artykułów dr Anety Jakubiak-Mirończuk oraz dr Izabeli Oleksiewicz. śyczymy owocnej lektury! dr Agata Jurkowska-Gomułka – Zakład Europeistyki WSIiZ IV