Chemia organiczna

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA
NAZWA PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA: CHEMIA ORGANICZNA
Kod przedmiotu:……………………………………………………………………………….
Rodzaj przedmiotu: podstawowy; obowiązkowy
Wydział Nauk o Materiałach i Środowisku
Kierunek: Inżynieria Środowiska.
Specjalność:. wszystkie
Poziom studiów: pierwszego stopnia
Profil studiów: ogólnoakademicki
Forma studiów: stacjonarne
Rok: 1
Semestr: II
Formy zajęć i liczba godzin: wykłady – 15; ćwiczenia audytoryjne – 15, ćwiczenia
laboratoryjne –15.
Język, w którym realizowane są zajęcia: polski (możliwy angielski).
Liczba punktów ECTS: 4.
Osoby prowadzące:
wykład: dr inż. Mirosław Wyszomirski
inne formy zajęć: dr inż. Mirosław Wyszomirski.
1. Założenia i cele przedmiotu: Poznanie zależności pomiędzy budową elektronową
związków
organicznych
a
ich
właściwościami.
Umiejętność
nazywania
podstawowych grup związków organicznych zgodnie z nomenklaturą genewską.
Znajomość
właściwości
najważniejszych
grup
związków
organicznych,
ich
występowania i wpływu na środowisko naturalne. Przewidywanie sposobów rozpadu
związków organicznych w środowisku. Praktyczne umiejętności posługiwania się
odczynnikami i szkłem laboratoryjnym.
2. Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi:
Chemia ogólna, fizyka.
Budowa atomu, typy wiązań chemicznych. Widma elektronowe, hybrydyzacja
atomów.
3. Opis form zajęć
a) Wykład
Wprowadzenie. Najważniejsze grupy funkcyjne. Podział związków organicznych. Izomeria.
Stereoizomeria, chiralność, konfiguracja względna, konfiguracja absolutna. Alkany i alkeny –
porównanie właściwości i reaktywności. Aromatyczność. Węglowodory aromatyczne, reakcja
substytucji elektrofilowej aromatycznej. Chlorowcopochodne węglowodorów, ich zagrożenie
1
dla środowiska, reakcja substytucji nukleofilowej. Alkohole i fenole – porównanie
właściwości fizycznych i chemicznych. Aldehydy i ketony – reakcje addycji-eliminacji i
reakcje nukleofilowe. Kwasy karboksylowe, reakcja estryfikacji, tłuszcze. Detergenty, ich
obecność w środowisku.
 Metody dydaktyczne: werbalne w formie wykładu multimedialnego.
 Forma i warunki zaliczenia: zaliczenia z ćwiczeń tablicowych oraz laboratorium w formie
pisemnej, przedstawienie dziennika laboratoryjnego ze sprawozdaniami z wykonanych
ćwiczeń, egzamin.
 Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej
1. P. Mastalerz, Podręcznik chemii organicznej, Wrocław, Wyd. Chemiczne, 1998.
2. G. Patrick, Krótkie wykłady. Chemia organiczna, Warszawa, PWN, 2002.
3. H. Hart, L.E. Craine, D.J. Hart, Chemia organiczna, krótki kurs, Warszawa, PZWL, 1998.
b) Ćwiczenia audytoryjne

Treści programowe (tematyka zajęć): Sposoby pisania wzorów związków organicznych.
Rodzaje wiązań w związkach organicznych. Podział związków organicznych. Izomeria.
Nazewnictwo alkanów i alkenów.

Metody dydaktyczne: ćwiczenia tablicowe.

Forma i warunki zaliczenia: zaliczenie dwóch sprawdzianów pisemnych w trakcie
ćwiczeń.

Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej;
1. P. Mastalerz, Podręcznik chemii organicznej, Wrocław, Wyd. Chemiczne, 1998.
2. K. Runge, E. Siewert, G. Gohlisch, Ćwiczenia i zadania z chemii organicznej, Warszawa,
PWN, 1079.
3. H. Hart, D.J. Hart, Chemia organiczna, repetytorium i rozwiązywanie zadań, Warszawa,
PZWL, 1999.
c) Ćwiczenia laboratoryjne

Treści programowe (tematyka zajęć): Ćwiczenia polegają na zapoznaniu się ze sprzętem i
techniką laboratoryjną w syntezie organicznej i oczyszczaniu związków organicznych. W
ich ramach studenci wykonują destylację frakcyjną mieszaniny dwuskładnikowej,
krystalizację związku stałego oraz syntezują jeden związek organiczny.

Metody dydaktyczne: samodzielna praca laboratoryjna, przygotowanie sprawozdania w
formie dziennika laboratoryjnego.

Forma i warunki zaliczenia: wykonanie ćwiczeń, zaliczenie dwóch sprawdzianów
pisemnych, oddanie prawidłowo wypełnionego dziennika laboratoryjnego.

Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej:
A.I. Vogel, Preparatyka organiczna, Warszawa, WNT, 2006.
2