210 7 Specyficzne zakażenia szpitalne na oddziale intensywnej terapii Tabela 7.48 Empiryczna antybiotykoterapia ropniaka opłucnej Typowe patogeny (w 1/3 przypadków kilka bakterii) 7 Pozaszpitalne Szpitalne Infekcje mieszane (Gram-dodatnie, Gram-ujemne, beztlenowe) Często: • Streptococcus spp. • Enterobacteriacae • Staphylococcus spp. • Mycobacterium tuberculosis • Haemophilus influenzae • Beztlenowce • Pseudomonas spp. Infekcje mieszane (Gram-dodatnie, Gram-ujemne, beztlenowe) Często: • Streptococcus spp. • Enterobacteriacae • Staphylococcus aureus • Pseudomonas spp. • Bacteroides spp. • Wzrastający odsetek szczepów opornych! • Częściej MRSA Zalecane le- aminopenicylina + czenie inhibitor β-laktamaz (Augmentin®, Unasyn®) • ceftriakson + metronidazol (Biotrakson® + Metronidazol 0,5% Polpharma®) • moksyfloksacyna (Avelox®) przy podejrzeniu Pseudomonas spp. • cyprofloksacyna + metronidazol (Ciprobay® + metronidazol 0,5% Polpharma®) • Piperacylina + tazobaktam (Tazocin®) • ceftazydym + metronidazol (Fortum® + Metronidazol 0,5% Polpharma®) • Karbapanemy (Meronem®) Przy wysokim odsetku ESBL preferowane karbapenemy W razie podejrzenia MRSA: + wankomycyna lub linezolid (Zyvoxid®) Czas terapii 14–21 dni zrostów, oczyszczeniu jamy ropnia i ewentualnie dekortykacji ( tab. 7.49). Leczenie fibrynolityczne nie jest zalecane u wszystkich (należy wkroplić do jamy ok. 200 000 j.m. streptokinazy w 100 ml NaCl, po 4 h odłączyć drenaż opłucnej na maksymalnie 3 dni). We wszystkich stadiach konieczna jest równoczesna antybiotykoterapia. Tabela 7.49 Chirurgiczne leczenia ropniaków opłucnej [1] Stadium I założenie drenażu ssącego jamy opłucnej (28 F) Stadium II dwukomorowy zestaw do drenażu ssącego i do 4 płukań/dobę NaCl (500–1000 ml/płukanie), ewentualnie VATS z płukaniem i przerwaniem przegród Stadium III Dekortykacja, torakoplastyka, fenestracja komory ropniaka, uszczelnienie miąższu płuca (VATS, torakotomia) Czas trwania terapii i nadzór Zalecany czas terapii pacjentów z ropniakiem opłucnej wynosi 10–14 dni w przypadku zakażeń pozaszpitalnych i 14–21 dni w przypadku zakażeń szpitalnych. Brak spadku temperatury, brak normalizacji parametrów zapalnych i brak poprawy klinicznej w przebiegu choroby wskazują, że leczenie jest niewystarczające (ewentualnie potrzebna jest dekortykacja). Przebieg zakażenia powinien być przede wszystkim monitorowany klinicznie i laboratoryjnie. W przypadku dobrej odpowiedzi na leczenie w ciągu kilku dni wartości CRP, PCT, temperatury i leukocytozy powinny wrócić do normy. Jeżeli pogorsza się funkcja płuc, to w celu wykrycia powikłań (odmy opłucnowej itp.) ewentualnie potwierdzenia poprawy wykonuje się RTG klatki piersiowej. Wysięk w opłucnej można dobrze zobrazować za pomocą USG. Przed (ponownym) zabiegiem chirurgicznym należy wykonać TK klatki piersiowej, aby dokładnie zlokalizować otorbioną przestrzeń oraz ocenić inne zmiany patologiczne w płucach. PIŚMIENNICTWO 1 Klopp M, Pfannschmidt J, Dienemann H. Behandlung des Pleuraempyems. Chirurg 2008; 79: 83–96 2 Muers MF. Streptokinase for empyema. Lancet 1997; 349: 1491–1492 3 Andrews NC, Shaw RR, Wilson NJ, Webb WR. Management of nontuberculous empyema. A statement of the ATS subcomittee on surgery. 1962 Am Rev Respir Dis; 85: 935–936