OCHRONA PRAW WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ INSTRUMENTY KONTROLI GRANICZNEJ Warszawa, 15 października 2014 r. Działania organów celnych w obszarze IPR 1 STYCZNIA 2014 r. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 608/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej przez organy celne oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1383/2003 (Dz. U. L Nr 181 z 29.06.2013r.) RPiR(EC) No 608/2013 1 STYCZNIA 2014 r. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1352/2013 z dnia 4 grudnia 2013 r. ustanawiające formularze przewidziane w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 608/2013 w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej przez organy celne (Dz.U. L 341 z 18.12.2013) RK(EC) No 1352/2013 Zakres stosowania rozporządzenia 608/2013 Organy celne podejmują działania w sytuacji, gdy towary podejrzane o naruszenie praw własności intelektualnej podlegają lub powinny podlegać dozorowi celnemu lub kontroli celnej na obszarze celnym Unii, a w szczególności w odniesieniu do towarów: zgłoszonych do dopuszczenia do swobodnego obrotu, wywozu lub powrotnego wywozu, wprowadzonych na obszar celny Unii lub opuszczających ten teren, objętych procedurą zawieszającą lub znajdujących się w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym. Przedmiot własności intelektualnej znak towarowy wzór prawa autorskie i prawa pokrewne oznaczenie geograficzne patent dodatkowe świadectwo ochronne dla produktów leczniczych dodatkowe świadectwo ochronne dla środków ochrony roślin prawo do ochrony odmian roślin topografia układów scalonych (nowa kategoria) wzór użytkowy (nowa kategoria) nazwa handlowa (nowa kategoria) Topografia układów scalonych Przestrzenne rozplanowanie elementów i połączeń Oryginalność Na topografię udzielane jest prawo z rejestracji poprzez wydanie świadectwa rejestracji topografii Ochrona prawna może być przyznana na 10 LAT Wzór użytkowy Nowość Użyteczność Charakter techniczny Dotyczący: kształtu budowy zestawienia przedmiotu o trwałej postaci Na wzór użytkowy może być udzielone prawo ochronne Udzielenie prawa ochronnego stwierdza się przez wydanie świadectwa ochronnego Czas trwania prawa ochronnego wynosi 10 lat od daty dokonania zgłoszenia wzoru użytkowego w Urzędzie Patentowym Nazwa handlowa Status nazw handlowych w międzynarodowym systemie ochrony własności intelektualnej Zgodnie z Konwencją Paryską nazwy handlowe podlegające ochronie jako przedmiot własności intelektualnej Porozumienie TRIPS nie wyszczególnia nazw handlowych wśród objętych nim przedmiotów ochrony własności intelektualnej W prawie wspólnotowym brak jest regulacji dotyczących wprost nazw handlowych Status nazw handlowych w polskim systemie prawnym W polskim systemie prawnym nazwa handlowa nie występuje. Najbliższą kategorii nazwy handlowej jako instrumentu pozwalającego odróżnić jedne przedsiębiorstwo od innych są: pojęcie „firmy” występujące w Kodeksie Cywilnym pojęcie „oznaczenia przedsiębiorstwa”, którym posługuje się Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Istotne aspekty nowego rozporządzenia Rozporządzenie porządkuje niektóre zasady: kto jest uprawniony do składania wniosku – wyłącznie ten, kto jest uprawniony do wszczęcia postępowania w celu ustalenia, czy wystąpiło naruszenie praw własności intelektualnej decyzje organów celnych podejmowane w określonych terminach działanie „ex officio” możliwe jedynie dla krajowych wniosków o ochronę celną decyzja organów celnych o rozszerzeniu zakresu stosowania wniosku możliwość zawieszenia lub wycofania wniosku Rozporządzenie nie ma zastosowania PODRÓŻNI – przewóz ilości niehandlowych nieprzekraczających dozwolonego limitu TOWARY WYPRODUKOWANE W UNII EUROPEJSKIEJ I KRAŻĄCE PO JEJ TERYTORIUM IMPORT RÓWNOLEGŁY – towary wyprodukowane za zgodą uprawnionego NADWYŻKI PRODUKCYJNE – towary wyprodukowane w ilość przekraczającej uzgodnioną ilość Wniosek o ochronę składany przez posiadacza praw DOKUMENTY, KTÓRE NALEŻY PRZEDSTAWIĆ W WYPADKU DZIAŁANIA POPRZEZ OSOBY TRZECIE PEŁNOMOCNICTWO UDZIELONE PRZEZ POSIADACZA PRAW Wniosek o ochronę składany przez posiadacza praw • Wniosek krajowy • Wniosek unijny Wnioski o ochronę celną IZBA CELNA w WARSZAWIE UL. ERAZMA CIOŁKA 14A 01-443 WARSZAWA 12 Działanie organów celnych „na wniosek” 1. Ważna decyzja ochronna 2. Podejrzenie, że towary naruszają prawa własności intelektualnej 3. Powiadomienie zgłaszającego/ właściciela towaru i posiadacza decyzji Zawieszenie zwolnienia/zatrzymanie towarów 4. Czas trwania: 10 dni roboczych na wszczęcie procedury zniszczenia (art. 23 rozporządzenia) Działanie organów celnych „na wniosek” c.d. 1. Pisemne potwierdzenie posiadacza decyzji o naruszeniu prawa – 10 dni roboczych (3 dni dla towarów łatwo psujących się) od powiadomienia 2. Pisemna zgoda posiadacza decyzji na zniszczenie towaru – 10 dni roboczych (3 dni dla towarów łatwo psujących się) od powiadomienia 3. Pisemna zgoda zgłaszającego lub posiadacza towarów na zniszczenie towarów 10 dni roboczych (3 dni dla towarów łatwo psujących się) od powiadomienia Procedura niszczenia zgodnie z art. 23 4. Brak możliwości przedłużenia o kolejne 10 dni roboczych 5. Tryb postępowania przy zniszczeniu towarów określa rozporządzenie Ministra Finansów Działanie organów celnych „na wniosek” c.d. 1. Brak zgody posiadacza decyzji na zniszczenie towarów oraz potwierdzenia naruszenia praw w terminie 10 dni roboczych – zwolnienie towaru po dokonaniu wszystkich formalności celnych 2. Brak zgody posiadacza towaru/zgłaszającego na zniszczenie towaru w terminie 10 dni roboczych – powiadomienie posiadacza decyzji Procedura niszczenia zgodnie z art. 23 Działanie organów celnych „na wniosek” c.d. (brak zgody posiadacza/zgłaszającego towaru na zniszczenie) 1. Możliwość przedłużenia terminu o kolejne 10 dni roboczych na wniosek posiadacza decyzji (z wyłączeniem towarów łatwo psujących się) 2. Powiadomienie organu celnego o wszczęciu postępowania karnego lub cywilnego w terminach określonych w art. 23 3. Brak informacji o wszczęciu postępowania karnego lub cywilnego – zwolnienie towaru po dokonaniu formalności celnych Procedura niszczenia zgodnie z art. 23 Działanie organów celnych „z urzędu” 1. Brak wniosku/ przed uwzględnienie m wniosku 2. Podejrzenie, że towary naruszają prawa własności intelektualnej 3. Posiadacz praw nie musi być znany – organ celny ma 1 dzień roboczy na identyfikację uprawnionego Zawieszenie zwolnienia/zatrzymanie towarów 4. Czas trwania: 4 dni robocze 5. Cel: umożliwienie złożenia wniosku 6. Dalszy tryb postępowania jak w przypadku działania „na wniosek” Procedura małych przesyłek w jednoznaczny sposób przewidziano możliwość dokonania zniszczenia w innym kraju członkowskim niż kraj zatrzymania wprowadzono procedurę niszczenia towarów w małych przesyłkach (przesłanki zniszczenia, prawo do wysłuchania, powiadomienie) - nowość przesłanki – wyłącznie w stosunku do towarów podrabianych lub pirackich, które nie są towarami łatwo psującymi się, na które przyznano ochronę celną a we wniosku zawarto zgodę wnioskodawcy na te procedurę, mieszczące się w definicji (poniżej) definicja: przesyłka pocztowa lub kurierska zawierająca 3 lub mniej jednostek towaru lub ważąca mniej niż 2 kg brutto 18 Statystyka 19 Ilość towarów naruszających prawa własności intelektualnej zatrzymanych przez Służbę Celną w latach 2008 - 2013 7 000 000 5 000 000 1 000 000 4 505 201 3 443 278 2 000 000 2 612 717 3 000 000 3 998 957 4 000 000 6 004 462 6 394 572 6 000 000 0 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2013 r. Ilość przypadków zatrzymań towarów naruszających prawa własności intelektualnej zatrzymanych przez Służbę Celną w latach 2008 - 2013 4 000 3 500 3 000 3 844 3 920 2 633 1 000 3 272 1 500 1 870 2 000 3 557 2 500 500 0 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2013 r. Ilość towarów naruszających prawa własności intelektualnej zatrzymanych przez Służbę Celną w roku 2008 (łącznie 3 998 957 artykułów) 4 000 3 500 3 000 3 844 3 920 2 633 1 000 3 272 1 500 1 870 2 000 3 557 2 500 500 0 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2013 r. Ilość towarów naruszających prawa własności intelektualnej zatrzymanych przez Służbę Celną w roku 2008 (łącznie 3 998 957 artykułów) 558 497 23 308 1 005 140 Papierosy 91 792 Lizyna 95 170 Telefony komórkowe i akcesoria 109 067 Odzież i obuwie Gry, sprzęt sportowy i zabawki 109 548 CD / DVD Farmaceutyki i art. medyczne 165 282 Art. spożywcze i napoje Kosmetyki 225 855 659 435 955 863 Zegarki, biżuteria i galanteria Inne towary Ilość towarów naruszających prawa własności intelektualnej zatrzymanych przez Służbę Celną w roku 2009 (łącznie 2 612 717 artykułów) 10 558 235 971 Papierosy 52 405 Odzież 62 010 Gry, sprzęt sportow y i zabaw ki 70 947 Obuw ie 71 404 Kosmetyki 79 538 1 306 443 CD / DVD 84 848 Art. spożyw cze i napoje 119 814 Telefony komórkow e i akcesoria Zegarki, biżuteria i galanteria 171 908 Sprzęt elektroniczny Farmaceutyki i art. medyczne 346 868 Inne tow ary Ilość towarów naruszających prawa własności intelektualnej zatrzymanych przez Służbę Celną w roku 2010 (łącznie 3 443 278 artykułów) Ilość towarów naruszających prawa własności intelektualnej zatrzymanych przez Służbę Celną w roku 2011 (łącznie 6 394 572 artykułów) 20 965 27 870 29 272 62 285 100 704 112 328 16 767 8 366 Papierosy 531 509 Odzież Obuw ie Kosmetyki Gry, sprzęt sportow y i zabaw ki 209 548 CD / DVD 314 609 Sprzęt elektroniczny Zegarki, biżuteria i galanteria Art. spożyw cze i napoje Telefony komórkow e i akcesoria 4 960 349 Farmaceutyki i art. medyczne Inne tow ary Ilość towarów naruszających prawa własności intelektualnej zatrzymanych przez Służbę Celną w roku 2012 (łącznie 4 505 201 artykułów) Ilość towarów naruszających prawa własności intelektualnej zatrzymanych przez Służbę Celną w roku 2013 (łącznie 6 004 462 artykułów) Liczba towarów naruszających prawa własności intelektualnej zatrzymanych przez Służbę Celną w roku 2013 w podziale na kategorie towarów (łącznie 6 004 462 artykułów) 1 478 932 1 998 429 Farmaceutyki i art. medyczne Papierosy CD / DVD Gry, sprzęt sportowy i zabawki Odzież Obuwie 9 625 Zegarki, biżuteria i galanteria 22 826 27 234 Kosmetyki 46 106 Telefony komórkowe i akcesoria 60 058 1 457 351 99 946 Art. spożywcze i napoje Sprzęt elektroniczny 232 375 242 075 329 505 Inne towary Wnioski o ochronę celną Współpraca z Urzędem Patentowym RP udział w pracach zespołów rządowych uczestnictwo, na zasadzie wzajemności, Służby Celnej w konferencjach, szkoleniach i innych wydarzeniach organizowanych przez Urząd Patentowy eksploatacja Systemu Udostępniania Danych udzielanie wsparcia merytorycznego w zakresie tworzenia nowego ustawodawstwa 30 System ochrony praw własności intelektualnej VINCI/COPIS VINCI 10.04.2008 r. COPIS 01.01.2014 r. 31 Dziękuję za uwagę