Instrukcja i sposób badania wzroku

Instrukcja i sposób badania wzroku
Na przykładzie urządzenia
VT-SE firmy
Topcon
Opracowanie:
inŜ. Piotr Michałowski
przy współpracy z uczniami II klasy policealnej Szkoły Optycznej SOP w Łodzi
“
R
ul. Organizacji W i N” 35
91-836 Łódź tel. 042-655-39-78
2007
1
Foropter TOPCON Vision Tester VT-SE jest urządzeniem wykonanym bardzo precyzyjnie
o skomplikowanej budowie i dlatego by całkowicie spełnił Państwa wymagania, powinniście
Państwo zwrócić szczególną uwagę na poniŜszą instrukcję, która pomoŜe efektywnie korzystać
z urządzenia.
W razie jakichkolwiek pytań autoryzowany pracownik firmy TOPCON z przyjemnością
Państwu pomoŜe.
Rys. 1
PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY Z FOROPTEREM PROSIMY UWAśNIE
PRZECZYTAĆ INSTRUKCJĘ
1. Foropter powinien być zawsze noszony za uchwyt łączący kasety z soczewkami
znajdujący się u góry, lub za tylną powierzchnię bez pokręteł, oburącz, tak, jak to pokazano na
[Rys. 2] i [Rys. 3]
2. Nigdy nie naleŜy kłaść urządzenia stroną frontową, ani wywierać nacisku na ruchome
okienka. Nie naleŜy takŜe dotykać otworów wzrokowych, ani okienek wskaźnika mocy.
2
3. RównieŜ nie naleŜy pozostawiać urządzenia w wilgotnym lub zakurzonym miejscu.
4. Wszystkie ruchome części moŜna bezpiecznie obracać w obu kierunkach, naleŜy jednak
uwaŜać, aby nie przekręcić ich siłą poza blokadę, poniewaŜ ulegną uszkodzeniu.
5. Plastikowe części urządzenia (podpórka czoła, dźwignie, itd.) naleŜy wycierać silikonową
lub wilgotną ściereczką bez uŜycia zmywaczy, ani innych środków chemicznych.
6. KaŜdy demontaŜ i naprawa powinien być wykonany w fabryce lub autoryzowanym
centrum serwisowym.
Rys. 2
Rys. 3
3
I. OBSŁUGA FOROPTERA ...........................................................................................................5
(1) Instalacja .................................................................................................................................5
(2) Nazewnictwo ..........................................................................................................................6
(3) Oznaczenia i symbole soczewek pomocniczych ....................................................................9
(4) Działanie ...............................................................................................................................10
(A) Tarcze soczewek sferycznych..........................................................................................10
(B) Tarcza soczewek cylindrycznych.....................................................................................10
(C) Tarcza soczewek pomocniczych......................................................................................10
(D) Cylinder skrzyŜowany .....................................................................................................10
(E) Pryzmat obrotowy ............................................................................................................12
(F) Przyrząd do określania odległości rogówki (27) ..............................................................13
Przykład 1...............................................................................................................................13
Przykład 2...............................................................................................................................13
Przykład 3...............................................................................................................................14
Tabela 1 Kompensacja mocy .................................................................................................14
Tabela 2 Kompensacja mocy .................................................................................................15
(G) DrąŜek punktu bliŜy.........................................................................................................15
(H) Akcesoria .........................................................................................................................16
(5) Konserwacja i przechowywanie ...........................................................................................16
(A)
Przechowywanie.........................................................................................................16
(B)
Czyszczenie soczewek ...............................................................................................17
(C)
Oliwienie ....................................................................................................................17
(D)
Przegląd ......................................................................................................................17
II. BADANIE FOROPTEREM......................................................................................................18
(1) Instalacja ...............................................................................................................................18
(2) Metoda foggingu (odmglenia) ..............................................................................................18
(3) Precyzowanie mocy i osi cylindra ........................................................................................19
(4) Precyzowanie mocy sferycznej (Test czerwono-zielony) ....................................................21
(5) Test równowagi obuocznego widzenia.................................................................................22
(A) Metoda pryzmatu obrotowego .........................................................................................22
(B) Metoda filtra polaryzacyjnego .........................................................................................22
(6) Pomiar forii w obszarze dali .................................................................................................23
(A)
Metoda soczewki Maddoxa i pryzmatu obrotowego .................................................23
(B) Metoda filtra polaryzacyjnego .........................................................................................24
(7) Ustalanie wyników ...............................................................................................................25
(8) Badanie presbiopii (starczowzroczności) .............................................................................25
(9) Foria w obszarze bliŜy..........................................................................................................26
(A) Foria pozioma ..................................................................................................................26
(B) Foria pionowa ..................................................................................................................26
(10) Inne pomiary.......................................................................................................................26
(A) Przywodzenie i odwodzenie ............................................................................................26
(B) Odwodzenie w pionie ......................................................................................................27
(11) Wystawianie recepty...........................................................................................................27
III. Cechy i funkcjonowanie foroptera ...........................................................................................28
(1) Cechy ....................................................................................................................................28
(2) Warunki techniczne ..............................................................................................................28
4
I. OBSŁUGA
FOROPTERA
(1) Instalacja
NALEśY
PRZECZYTAĆ
ROZPOCZĘCIEM PRACY
UWAśNIE
PRZED
Przenosząc
instrument,
proszę
postępować
zgodnie
z
instrukcją
opowiadającą [Rys. 2] i [Rys. 3]. Odkładając
na
chwilę
instrument,
naleŜy
dla
bezpieczeństwa połoŜyć go na poduszce
tylną powierzchnią bez pokręteł.
W czasie uŜytkowania instrument
powinien być zawieszony za wspornik (1).
NaleŜy wstawić górny drąŜek wystający ze
statywu urządzenia do wspornika (1).
Ustawić współosiowo otwory wywiercone
w drąŜku oraz w spodniej stronie wspornika,
a następnie zablokować to ustawienie przez
dokręcenie pokrętła (2). W skrzynce
z akcesoriami znajdujemy śrubę blokującą
(29) i wkręcamy ją w otwór na spodniej
stronie
wspornika
(1)
[Rys.
4].
Ustawiamy lusterko poziomnicy (4) pod
odpowiednim kątem przez poruszanie nim w
przód i w tył wokół jego osi, jednocześnie
patrząc na obraz poziomnicy (5).
Rys. 5
Następnie
przekręcamy
gałkę
poziomującą (3) z [Rys. 4] tak, aby pęcherzyk znalazł się w centrum [Rys. 5].
Teraz urządzenie jest we właściwej
pozycji. Cały zespół moŜna obrócić wokół
osi pionowej trzymając za skrzynkę
z soczewkami lub za centralne złącze.
(c) Teraz ustawiamy drąŜek punktu
bliŜy] na uchwycie (33) i zaciskamy przy
pomocy śruby (32) [Rys. 22]. NieuŜywany
drąŜek naleŜy podnieść do góry zgodnie
z rysunkiem [Rys. 6].
Rys. 6
Rys. 4
5
(2) Nazewnictwo
Rys. 7
(1) Wspornik
(8) Pryzmat obrotowy
(2) Pokrętło zaciskające
(9) Pokrętło obracające pryzmatem
(3) Pokrętło poziomujące
(10) Pokrętło
pomocniczych
(4) Lusterko poziomnicy
(5) Poziomnica
(6) Skala DP
tarczy
soczewek
(11) Wskaźnik mocy sferycznej
(12) Pokrętło obracające tarczą soczewek
sferycznych (co 0.25 dptr)
(7) Pokrętło regulujące DP
6
(13) Pokrętło obracające tarczę soczewek
sferycznych (co 3.00 dptr)
(17) Skala osi soczewek cylindrycznych
(18) Gałka obrotu
(14) Pokrętło obracające tarczę soczewek
cylindrycznych
(19) Cylinder skrzyŜowany
(15) Wskaźnik mocy cylindra
(20) Dźwignia obrotu okienek
(16) Pierścień obracający oś cylindra
Rys. 8
(21) Ruchome okienka
(28) Uchwyt podpórki twarzy
(22) Otwór wzrokowy
(29) Śruba przytrzymująca
(23) Pokrętło podpórki czoła
(30) DrąŜek zbieŜności lewej i
prawej strony głowicy
(24) Wskaźnik oparcia czoła
(25) Podpórka czoła
(31) Gałka blokująca
punktu bliŜy
(26) Okienko odległości rogówki
(32) Śruba blokująca
drąŜek
(27) Przyrząd do określania odległości rogówki
7
(33) Uchwyt utrzymujący test do bliŜy
(34) Uchwyt karty
(35) DrąŜek punktu bliŜy
(36) Podpórka twarzy
(37) Dodatkowy wkrętak
(38) Ściereczka do czyszczenia soczewek
(39) Dodatkowa soczewka
8
(3) Oznaczenia i symbole
soczewek pomocniczych
Rys. 9
Okular otwarty
Rys. 10
Okular zasłonięty
10∆I
6∆U
GL
RL
W
W
R
R
±.50
R
Filtr polaryzacyjny. UŜywany do badania forii,
równowagi obuocznej i stereopsji. Oś polaryzacji ma
kierunek strzałki, pod kątem 45° do osi pionowej.
10 dptr pryzmatycznych bazą do wewnątrz, dla
odchylania celu (przez oko) o 10 dptr pryzmatycznych
na zewnątrz. Ma zastosowanie przy badaniu
przywodzenia.
6 dptr pryzm bazą do góry, dla odchylania celu (przez
oko) o 6 dptr pryzm w dół.
Filtr zielony
Filtr czerwony
Przezroczyste szkiełko Maddoxa w poziomie. UŜywana
przy badaniu forii.
Przezroczyste szkiełko Maddoxa w pionie. UŜywana
przy badaniu forii.
Czerwone szkiełko Maddoxa w poziomie. UŜywana
przy badaniu forii.
Czerwone szkiełko Maddoxa w pionie. UŜywana przy
badaniu forii.
Otworek. UŜywany do określania DP, a takŜe do
stwierdzania czy słabe widzenie jest spowodowane
anomalią refrakcyjną, czy teŜ wynika z innych
powodów.
Nieruchomy cylinder skrzyŜowany o mocy ±0.50 dptr,
z osią dodatnią w poziomie. UŜywany do badania
starczowzroczności.
Soczewka sferyczna o mocy +1.50 dptr, mająca
zastosowanie przy skiaskopii.
Przezroczysty filtr z celownikiem. UŜywany do
określania DP.
9
(4) Działanie
(A) Tarcze soczewek
sferycznych
Aby ustawić w otworze wzrokowym
tylko moc sferyczną (odtąd zwaną SFERĄ),
obracamy pokrętło (10) tarczy soczewek
pomocniczych
do
pozycji
otwartej
i ustawiamy pokrętło (14) obracające tarczę
soczewek cylindrycznych tak, by ukazał się
symbol {000} na wskaźniku mocy cylindra
(15). Następnie przekręcając pierścień
obracający tarczę soczewek sferycznych co
0.25 dptr (12), moŜna wstawić w otwór
wzrokowy (22) wybraną wartość SFERY
w zakresie od -19.00 dptr do +16.75 dptr co
0.25 dptr.
Moc soczewki wstawionej do otworu
wzrokowego jest widoczna na wskaźniku
mocy sferycznej (11). Jakkolwiek w okienku
wskaźnika pojawi się kilka cyfr w pionie, to
tylko trzecia i czwarta cyfra powinna być
odczytana. Np. {075} naleŜy odczytać jako
0.75 dptr, a 1150 – jako 11.50 dptr.
Wartości dodatnie są pokazywane na
biało,
a ujemne
na
pomarańczowo.
PowyŜsza metoda dotyczy stopniowania
soczewek co 0.25 dptr. Dla większych
przyrostów naleŜy przekręcać pokrętło (13)
obracające tarczą soczewek sferycznych co
3.00 dptr tak, by wartość SFERA zmieniała
się o 3.00 dptr.
(B) Tarcza soczewek
cylindrycznych
Na skutek obracania pokrętła tarczy
soczewek cylindrycznych [14], soczewki
cylindryczne z przedziału od 0.00 dptr do
-6.00 dptr pojawiają się w otworze
wzrokowym co 0.25 dptr. Ta moc jest
pokazywana przez wskaźnik mocy cylindra
(15). (Urządzenia z plusowym cylindrem są
równieŜ dostępne.)
Oś astygmatyzmu, a dokładniej oś
soczewki cylindrycznej jest ustawiana
przez obrót zewnętrznego pierścienia (16)
lupki cylindra skrzyŜowanego, a połoŜenie
tej osi pokazuje skala (17) w centrum
okienka.
Rys. 11
(C) Tarcza soczewek
pomocniczych
Rys. 12
Aby zmienić soczewkę pomocniczą
w otworze do badania wzroku naleŜy
przekręcić pokrętło tarczy soczewek pomocniczych omawianych w punkcie (3)
„Oznaczenia i symbole soczewek pomocniczych”, tak jak pokazano na [Rys. 11].
(D) Cylinder skrzyŜowany
UŜywany jest do precyzyjnego
określania mocy i osi cylindra. Aby
przesunąć ramię z cylindrem skrzyŜowanym do otworu wzrokowego naleŜy
10
trzymać za dźwignię obrotu (20). Czerwona
linia na zewnętrznej oprawce jest zawsze
równoległa do osi cylindra, litera A po
prawej stronie wskazuje oś, a litera P – moc.
Biała kropka na wewnętrznej stronie
oprawki wskazuje płoŜenie osi dodatniej,
a pomarańczowa – ujemnej. Oś cylindra
zmienia się, gdy obracamy zewnętrzną
oprawkę. Natomiast pozycja osi pozostaje
zachowana, gdy przekręcamy gałkę obrotu
(18).
sposób go wymienić, jeśli zajdzie taka
konieczność.
1. Usunąć obydwie śrubki z obudowy
cylindra skrzyŜowanego.
2. Usunąć dociski, oznaczone A i P oraz
spręŜynę.
3. Wyjąć cylinder skrzyŜowany (typ A).
4. Zamontować
nowy
cylinder
skrzyŜowany posługując się instrukcją
w odwrotny sposób.
B) MontaŜ typu B [Rys. 15]
Typ B przewiduje 2 rodzaje cylindra
skrzyŜowanego, ±0.50 dptr i ±0.25 dptr,
których uŜywa się w zaleŜności od
potrzeb.
Aby wymienić jeden rodzaj
cylindra na drugi naleŜy:
Rys. 13
(Gałka obraca się lekko, gdy obracamy
ją w jednym kierunku).
Cylinder skrzyŜowany urządzenia VTSE jest dostępny jest zarówno w wersji
±0.50 dptr, jak i ±0.25 dptr.
A) MontaŜ typu A [Rys. 14]
Rys. 15
1. Ustawić znaczek A tak, by pokrył się
z czerwoną linią.
2. Usunąć małą śrubkę w małym otworze
na zewnętrznej oprawce cylindra
skrzyŜowanego.
3.
Rys. 14
Aby
móc
uŜywać
cylinder
nieprzerwanie, naleŜy wiedzieć, w jaki
Przekręcić wewnętrzną oprawkę
zgodnie z ruchem wskazówek zegara,
jednocześnie pociągnąć ku sobie.
Soczewka typu B jest w ten sposób
wyjęta
4. Aby zainstalować nową soczewkę
montujemy cylinder skrzyŜowany
tak, aby sztyft na zewnętrznej
oprawce znalazł się pomiędzy gałką
11
i otworem. Następnie naleŜy włoŜyć
cylinder skrzyŜowany i obrócić
przeciwnie do ruchu wskazówek
zegara.
Gdy 0 podziałki ustawione jest
pionowo jak na [Rys. 17] wówczas
pryzmat ma działanie poziome 3 dptr
pryzm do nosa.
5. Po kliknięciu (gdy cylinder zajmie
właściwą pozycję) i czerwona linia
pokryje się z literą A, wkręcamy
ponownie małą śrubkę blokującą
w mały otwór na zewnętrznej oprawce
cylindra skrzyŜowanego.
(E) Pryzmat obrotowy
Aby ustawić pryzmat obrotowy
w otworze wzrokowym naleŜy przekręcić
okienko (21),.
Aby zmienić moc pryzmatu naleŜy
przekręcić pokrętło obracające pryzmatem
(9) pokazane na [Rys. 16]. Rysunek
pokazuje moc ustawioną na 0.
Rys. 18
Natomiast gdy 0 podziałki ustawione
jest w poziomie to pryzmat ma działanie
pionowe (góra-dół), jak na [Rys. 18].2 dptr
pryzm w górę
[Rys. 17] i [Rys. 18] pokazują
przykłady dla oka prawego.
Rys. 16
Rys. 17
12
(F) Przyrząd do określania
odległości rogówki
Rys. 19
Aby dostosować podpórkę czoła (25):
obracamy jej pokrętło (23). Gdy czoło
pacjenta dotyka podpórki, na końcu gałki
pojawia się pomarańczowy wskaźnik oparcia
czoła (24). Poprzez przysłonę (26) patrzymy
z odległości 30 cm na lusterko, w którym
widać zarys rogówki oka na tle podziałki
[Rys. 20].
Rys. 20
Ustawiamy górny i dolny wskaźnik tak,
aby pokryły się z dłuŜszą linią prostą na
skali widzianej w lusterku [Rys. 21c].
Rys. 21 a
b
c
MoŜna to osiągnąć poruszając się
delikatnie w prawo i w lewo. Następnie
spojrzeć na wierzchołek rogówki oka
pacjenta.
(Warunkiem
jest
dobrze
oświetlona twarz pacjenta). Gdy oko jest
ustawione na linii dłuŜszej, moc soczewek
będzie mierzona w odległości 12 mm od
szczytu rogówki. Linia przerywana
wskazuje pozycję 13,75 mm. Umieszczona
tuŜ za nią najkrótsza linia wskazuje
odległość 14 mm. KaŜda następna
powiększa odległość o 2 mm. Gdy szczyt
rogówki jest ustawiony na następnej
ciągłej linii, czyli 4 mm od dłuŜszej linii,
moc soczewki jest mierzona w odległości
12+4= 16 mm. Jeśli w okularach pacjenta
odległość soczewki od rogówki wynosi 14
mm, a pomiar refrakcji jest dokonywany w
odległości 12 mm, to konieczne jest
skorygowanie mocy zgodnie z Tabelą 1
lub 2. Pokazują to przykłady:
Przykład 1.
Gdy odległość soczewki od rogówki
w czasie pomiaru foropterem lub oprawce
próbnej wynosi 12 mm, a odległość,
w jakiej pacjent będzie nosił soczewkę we
własnych okularach wynosi 11mm, to dla
przeliczenia mocy naleŜy zastosować
Tabelę 1. RóŜnica odległości wynosi 12
-11=1mm. Zgodnie z tabelą, dla korekcji
mocy +10,00 Dsph przy zmniejszeniu
odległości o 1mm naleŜy zwiększyć moc
soczewki o 0,10 D. Właściwa moc wynosi
wówczas: (+10) + (+0,10) = +10,10D.
Przykład 2.
Odległość
soczewki
o
mocy
sferycznej -9.50D od rogówki w oprawce
próbnej w czasie pomiaru wynosi 15mm,
a odległość, w jakiej pacjent będzie nosił
soczewkę we własnych okularach wynosi
12 mm. Aby obliczyć poprawkę dla
wartości pośredniej -9,5D , której nie ma
w tabeli, naleŜy w Tabeli 2 odszukać moc
po zmianie dla korekcji -10.00D i -9.00D
13
w odległości zmniejszonej o 15-12=3 mm.
Szukana wartość wynosi więc:
0.24 + 0.29 = 0.27D
2
Dlatego ostateczna wartość korekcji
wynosi:
(-9.50) + (0.27) = -9.23D
Przykład 3.
Odległość soczewki sferocylindrycznej
SFERA -11.00D x CYLINDER -6.00D
w oprawce próbnej od rogówki w czasie
pomiaru wyniosła 19mm, a odległość,
w jakiej pacjent będzie nosił soczewkę we
własnych okularach wynosi 12 mm. Dla tej
soczewki wartość kompensacji sfery
odczytana z miejsca przecięcia mocy
-11.00D i odległości 19-12=7 mm w Tabeli
2 wynosi 0.79D. Zatem skompensowana
moc soczewki wynosi (-11) + (0.79) =
-10.21D.
Dla
kompensacji
mocy
cylindrycznej naleŜy najpierw określić moc
południka silniejszego załamywania; (-11)
+ (-6) = -17.00D.
Jak wynika z tabeli, skompensowana
wartość wynosi (-17) + (+1.81) = -15.19D.
Teraz naleŜy odjąć obliczoną wcześniej moc
południka słabszego załamywania od mocy
silniejszego południka refrakcji
(-15.19D) - (-10.21 D) = -4.98D.
Zatem skorygowana wartość wynosi:
- 10.21dsph z -4.98 dcyl
Tabela 1 Kompensacja mocy
dla wartości dodatnich
D dptr
+ 1,00
+ 2,00
+ 3,00
+ 4,00
+ 5,00
+ 6,00
+ 7,00
+ 8,00
+ 9,00
+10,00
+11,00
+12,00
+13,00
+14,00
+15,00
+16,00
+17,00
+18,00
+19,00
+20,00
1
2
3
4
0,001
0,004
0,009
0,02
0,03
0,04
0,05
0,06
0,08
0,10
0,12
0,15
0,17
0,20
0,23
0,26
0,29
0,33
0,37
0,41
0,002
0,008
0,02
0,03
0,05
0,07
0,10
0,13
0,16
0,20
0,25
0,30
0,35
0,40
0,46
0,53
0,60
0,67
0,75
0,83
0,003
0,01
0,03
0,05
0,08
0,11
0,15
0,20
0,25
0,31
0,38
0,45
0,53
0,61
0,71
0,81
0,91
1,03
1,15
1,28
0,004
0,02
0,04
0,07
0,10
0,15
0,20
0,26
0,34
0,42
0,51
0,61
0,71
0,83
0,96
1,09
1,24
1,40
1,56
1,74
L mm
5
6
0,005
0,02
0,05
0,08
0,13
0,19
0,25
0,33
0,42
0,53
0,64
0,77
0,90
1,05
1,22
1,39
1,58
1,78
1,99
2,22
0,006
0,02
0,06
0,10
0,15
0,22
0,31
0,40
0,51
0,64
0,78
0,93
1,10
1,28
1,48
1,70
1,93
2,18
2,44
2,73
7
8
9
0,007
0,03
0,06
0,12
0,18
0,26
0,36
0,47
0,61
0,75
0,92
1,10
1,30
1,52
1,76
2,02
2,30
2,59
2,91
3,26
0,008
0,03
0,07
0,13
0,21
0,30
0,42
0,55
0,70
0,87
1,06
1,27
1,51
1,77
2,05
2,35
2,68
3,03
3,41
3,81
0,009
0,04
0,08
0,15
0,24
0,34
0,47
0,62
0,79
0,99
1,21
1,45
1,72
2,02
2,34
2,69
3,07
3,48
3,92
4,39
10
0,01
0,04
0,09
0,17
0,26
0,38
0,53
0,70
0,89
1,11
1,36
1,64
1,94
2,28
2,65
3,05
3,48
3,95
4,46
5,00
Dla bardziej precyzyjnych obliczeń,
w celu skorygowania wartości mocy
moŜna skorzystać z poniŜszych reguł:
Gdy odległość soczewki od rogówki
w oprawce próbnej w czasie pomiaru jest
większa niŜ odległość, w jakiej pacjent
będzie nosił soczewkę we własnych
okularach, wówczas korzystamy ze wzoru:
L•D2
D'=D + ________
1000- L D
•
D : moc pomierzona (dptr)
D' : skorygowana wartość mocy (dptr)
L : róŜnica między odległością zmierzoną
w oprawce próbnej, a odległością, w jakiej
pacjent będzie nosił soczewki (mm)
Gdy natomiast odległość zmierzona
w oprawce próbnej jest mniejsza od
odległości w jakiej pacjent będzie nosił
soczewki korzystamy ze wzoru:
L•D2
________
D'=D 1000- L D
14
Tabela 2 Kompensacja mocy
dla wartości ujemnych
D dptr
- 1,00
- 2,00
- 3,00
- 4,00
- 5,00
- 6,00
- 7,00
- 8,00
- 9,00
-10,00
-11,00
-12,00
-13,00
-14,00
-15,00
-16,00
-17,00
-18,00
-19,00
-20,00
1
2
3
4
0,001
0,004
0,009
0,02
0,02
0,04
0,05
0,06
0,08
0,10
0,12
0,14
0,17
0,19
0,22
0,25
0,28
0,32
0,35
0,39
0,002
0,008
0,02
0,03
0,05
0,07
0,10
0,13
0,16
0,20
0,24
0,28
0,33
0,39
0,44
0,50
0,56
0,63
0,70
0,77
0,003
0,01
0,03
0,05
0,07
0,11
0,14
0,19
0,24
0,29
0,35
0,42
0,49
0,56
0,65
0,73
0,82
0,92
1,02
1,13
0,004
0,02
0,04
0,06
0,10
0,14
0,19
0,25
0,31
0,38
0,46
0,55
0,64
0,74
0,85
0,96
1,08
1,21
1,34
1,48
L mm
5
6
0,005
0,02
0,04
0,08
0,12
0,17
0,24
0,31
0,39
0,48
0,57
0,68
0,79
0,92
1,05
1,19
1,33
1,49
1,65
1,82
0,006
0,02
0,05
0,09
0,15
0,21
0,28
0,37
0,46
0,57
0,68
0,81
0,94
1,08
1,24
1,40
1,57
1,75
1,94
2,14
7
8
9
0,007
0,03
0,06
0,11
0,17
0,24
0,33
0,42
0,53
0,65
0,79
0,93
1,08
1,25
1,43
1,61
1,81
2,01
2,23
2,46
0,008
0,03
0,07
0,12
0,19
0,27
0,37
0,48
0,60
0,74
0,89
1,05
1,22
1,41
1,61
1,82
2,04
2,27
2,51
2,76
0,009
0,04
0,08
0,14
0,22
0,31
0,41
0,54
0,67
0,83
0,99
1,17
1,36
1,57
1,78
2,01
2,26
2,51
2,77
3,05
10
0,01
0,04
0,09
0,15
0,24
0,34
0,46
0,59
0,74
0,91
1,09
1,29
1,50
1,72
1,96
2,21
2,47
2,75
3,03
3,33
Rys. 23
(G) DrąŜek punktu bliŜy
Moc soczewek do bliŜy mierzona jest
dla osób, które potrzebują innej mocy do
pracy z mniejszych odległości.
Rys. 24
Rys. 22
Aby zamocować uchwyt utrzymujący
test do bliŜy (33) naleŜy wkręcić śrubę
blokującą (32) pokazaną na [Rys. 22]
w dźwignię (30). Aby przeprowadzić
precyzyjne badanie punktu bliŜy, w czasie
opuszczania drąŜka punktu bliŜy, kaseta
z soczewkami ustawia się automatycznie
tak, Ŝe osie główne soczewek przecinają
się w odległości 40 cm, [Rys. 23]. DrąŜek
punktu bliŜy moŜe być obniŜony bez
pochylenia głowic, jeśli śruba blokująca
jest odkręcona. [Rys. 24]
15
(H) Akcesoria
(a) Miernik punktu bliŜy [Rys. 24]
DrąŜek punktu bliŜy (35) jest
zaopatrzony w uchwyt testu (34), który
przesuwa się wzdłuŜ drąŜka. Na jednym
końcu drąŜka znajduje się kwadratowy
otwór. Ten koniec jest umieszczony ponad
uchwytem utrzymującym test do bliŜy (33)
i mocno przytwierdzony przy pomocy śruby.
Gałka blokująca drąŜek punktu bliŜy (31).
Odległościomierz jest wyskalowany w cm
(12~67), calach (5~26) i dioptriach (9~ 1.5).
Krawędź uchwytu testu, na której znajduje
się pomarańczowa kropka wskazuje
odległość między okiem a kartą.
(b) Obrotowy test do bliŜy [Rys. 25]
Mocuje się go w uchwyt przy badaniu
refrakcji w obszarze bliŜy. Gdy obracamy
ruchomy element pod kartą, wówczas
Ŝądany optotyp pojawia się w okienku.
Rys. 25
Numery optotypów:
1 Test ostrości wzroku do bliŜy (odległość
40 cm)
2 Do badania presbiopii
3 Do badania poziomej forii w bliŜy
i w odległościach pośrednich
4 Test ostrości wzroku do bliŜy (40 cm:
visus 1.0)
5 Optotyp do badania presbiopii
6 Tabela testu ostrości wzroku do bliŜy
(odl. 40 cm)
7 Test ostrości wzroku dla odległ.
pośrednich (67 cm)
8 Do badania pionowej forii i odwodzenia
w pionie w obszarze bliŜy i w odległościach pośrednich
9 Test ostrości wzroku do bliŜy (40 cm;
visus 1.0).
10 Test astygmatyzmu
(c) Cztery wymienne podpórki twarzy
(36) z otworem pokazane na [Rys. 25],
z których dwie powinny być zamocowane
po stronie pacjenta dla zachowania
higieny.
(d) Winylowy pokrowiec (Półprzezroczysta plastykowa torebka z zaciskanym
zamknięciem).
(e) Dodatkowy wkrętak (37) [Rys. 26]
uŜywany do demontaŜu kurzoodpornej
osłony soczewek.
(f) Ściereczka do czyszczenia soczewek
(38) (rys. 25)
(g) Dodatkowe pudełko
(h) Dodatkowe soczewki (39) (rys. 25)
-2.00 dcyl (w urządzeniach z plusowym
cylindrem +2.00 dcyl)
(i) Śruba przytrzymująca (29) (Rys. 25)
Rys. 26
(5) Konserwacja i
przechowywanie
(A)
Przechowywanie
Gdy urządzenie nie jest uŜywane
naleŜy je chronić przed wilgocią i kurzem,
przykrywając winylowym pokrowcem.
16
(B)
Czyszczenie soczewek
Jakkolwiek wbudowane soczewki są
chronione przed kurzem, ale gdy ulegną
zabrudzeniu poleca się wycierać ich
zewnętrzną powierzchnię ściereczką z zestawu akcesoryjnego lub miękką, gładką
ściereczką zwilŜoną niewielką ilością płynu
złoŜonego z 1 części alkoholu i 4 części
eteru.
Jeśli któraś z wewnętrznych soczewek
się zakurzy, naleŜy usunąć soczewkę
wierzchnią i wyczyścić wewnętrzną
soczewkę, postępując według powyŜszej
procedury.
(C)
Oliwienie
Oliwienie nie jest konieczne, bowiem
instrument został przesmarowany w fabryce.
(D)
Przegląd
Przegląd jest zalecany co 3 - 4 lata,
w zaleŜności od zuŜycia. Aby umówić się na
przegląd, naleŜy się skontaktować się
z najbliŜszym punktem serwisowym.
17
II. BADANIE
FOROPTEREM
Oto
przykład
badania.
Przed
wykonaniem badania powinny zostać
określone: ostrość wzroku pacjenta, wywiad
chorobowy, pomiar P.D. i inne dane. Aby
optymalnie
wykorzystać
instrument,
badający powinien dobrze znać metodę
badania. Proszę zatem odnieść się takŜe do
innych publikacji przeznaczonych dla
specjalistów badania wzroku. Dla wygody
opisano tu pewnego modelowego pacjenta:
Pan A, który ma 25 lat i nosi okulary
odwiedza naszą firmę. Twierdzi, Ŝe jego
ostrość wzroku jest niewystarczająca.
Oto jego korekcja:
P.D. 63mm.
OP Sf -1 .0 dptr Cyl - 0.50 dptr ax 90°
OL Sf - 1.25 dptr Cyl - 0.50 dptr ax 180°
Oko prawe – korekcja sferyczna -1.00 dptr
moc astygmatyczna -0.50 dptr axis 90°
Oko lewe – korekcja sferyczna -1.25 dptr
moc astygmatyczna -0.50 dptr axis 180°
Ostrość wzroku pacjenta wynosi 0.7
(20/30) dla prawego i lewego oka, a poza
tym jest okulistycznie zdrowy. Dlatego teŜ
właściwa dla niego korekcja wady refrakcji
moŜe być zmierzona przy pomocy
urządzenia. Proszę się zastosować do
poniŜszej instrukcji w czasie badania.
(1) Instalacja
(A) Przymocować urządzenie do
zespołu. Przymocować drąŜek punktu bliŜy
(35) do uchwytu (33) i skierować go ku
górze, jak pokazano na rys.5.
(B)
Ustawić
moc
sferyczną
(SFFERA) i cylindryczną (CYLINDER) na
zero.
(C)
Ustawić
na
przyrządzie
wcześniej zmierzone P.D. Aby to uczynić,
naleŜy obracać pokrętło regulujące (7) tak,
aby skala P.D. (6) pokazała wartość
rozstawu źrenic Pana A. MoŜna równieŜ
dokonać ustawienia P.D. foropterem
Ustawić soczewki pomocnicze w pozycji
i dostosować P.D. tak, aby źrenice
znalazły się na przecięciu linii pajęczych.
Rys. 27
(D) Dostosować
przyrząd
do
pacjenta.
(E)
Przekręcić
pokrętło
poziomujące (3), patrząc na poziomnicę
(5)
tak,
aby
pęcherzyk
został
wycentrowany.
(F)
Ustalić odległość instrumentu
od szczytu rogówki. Przystosować
podpórkę czoła (23), jak pokazano na
[rys19].
(G) Gdy badane ma być prawe
oko, naleŜy obrócić pokrętło tarczy
soczewek pomocniczych (10) na dla
prawego oka i na dla oka lewego.
(2) Metoda foggingu
(odmglenia)
(A) NaleŜy zwiększyć szacowaną
moc sferyczną SFERA dla prawego oka o
+3,00 dptr. NaleŜy załoŜyć naszemu
pacjentowi wstępną korekcję (-1.00) +
(+3,00) =+2,00 dptr, poniewaŜ moc jego
korekcji wynosiła -1,00 dptr.
(B) W tych warunkach pacjent nie
będzie w stanie zobaczyć wyraźnie
wyświetlonego optotypu. NaleŜy zatem
stopniowo dodawać mocy minusowej.
W przypadku pana A, zmniejszamy
wartość
mocy
sferycznej
SFERA
stopniowo
przez
obracanie
tarczy
soczewek sferycznych (12): 2,00⇒
1,75⇒1,50 aŜ do osiągnięcia visus 0.5.
18
Otrzymaliśmy -1,00 (100 na pomarańczowym tle).
(C) Wyświetlić test do badania
astygmatyzmu i zapytać pacjenta, jak go
widzi.
Rys. 30
(E) Zmienić moc sferyczną SFERA, by
ostrość wzroku doszła do 1,2 ~ 1,5 co
0,25 dptr. ZauwaŜyć, kiedy zmienia się
wartość ⇒ -1,00 ⇒ -1,25 ⇒ -1,50.
Rys. 28
Pan A mówi, Ŝe widzi go tak, jak
pokazuje [Rys. 28]. NaleŜy obrócić pierścień
osi cylindra(16) na 90° od linii, którą pacjent
-1,00
-1,25
-1,50
-1,75
-2,00
-2,25
0,7
0,9
1,2
1,5
1,5
1,5
Szukana korekcja, to najmniejsza
wartość mocy, przy której pacjent osiąga
najlepszą ostrość wzroku, natomiast
w przypadku presbiopii – największa. Pan
A osiągnął visus 1,5. Jego korekcją moŜe
być -1,75⇒ -2,00 lub⇒ -2,25, więc
wybieramy najmniejszą moc, -1,75.
Badanie jest prawie skończone, ale trzeba
jeszcze doprecyzować pomiar.
Rys. 29
widział jako najciemniejszą. [Rys. 29]. (Jeśli
pacjent odpowie, Ŝe wszystkie linie są
jednakowo wyraźne, to znaczy, Ŝe
astygmatyzm nie występuje.)
(D) Obrócić pokrętło obracające tarczą
soczewek cylindrycznych (14), by zmienić
moc cylindryczną na 0,00 ⇒ -0,25 ⇒ -0,50
tak, by wszystkie linie były widziane
jednakowo. Przy mocy -0,50 test jest
widziany przez naszego pacjenta tak, jak
pokazuje [Rys. 30].
(3) Precyzowanie mocy i
osi cylindra
(A) Ustawić cylinder skrzyŜowany
(19) przed prawym okiem pacjenta
i ustawić literę „A” na czerwonej osi
okienka cylindra [Rys. 31].
19
w kierunku pomarańczowego punktu o 5°.
(nowa oś – 100°).
Rys. 31
(B) Wyświetlić
test
do
badania
astygmatyzmu, np. test solniczki, jak na rys.
30. Obrócić gałkę (18) palcem, aby odwrócić
cylinder skrzyŜowany (19). Następnie
poprosić pana A, by porównał, jak widzi oba
obrazy, (jak na rys. 30). Zatrzymać
w połoŜeniu, które określi, jako lepsze. Efekt
pokazano na rys. 31. Obrócić czerwoną oś
na obudowie cylindra o 5° w kierunku
pomarańczowego punktu (w tym przypadku
na 95°)
Rys. 34
(D) Obrócić soczewkę ponownie. Pan A
nie widzi róŜnicy. Więc precyzowanie osi
cylindra jest zakończone. (Oś ustalono na
100°).
(E) Następnie naleŜy ustalić moc
cylindra (C). Obrócić oprawkę tak, by
litera P pokryła się z czerwoną linią (19).
(rys. 33).
Rys. 32
Rys. 35
(F) UŜyć ponownie testu do badania
astygmatyzmu, jak na rys. 30. Obrócić
(19) tak, jak w punkcie (B) i poprosić, by
pacjent porównał widziane obrazy. Efekt
pokazano na [Rys. 36].
Rys. 33
(C) Obrócić soczewkę ponownie dla
porównania. Rezultat jest pokazany na rys.
32. Obrócić czerwoną linię na obudowie
Jeśli lepszy obraz uzyskano wówczas,
gdy pomarańczowa kropka pokrywa się
z literą P, (jak pokazano na [Rys. 36]),
oznacza to, Ŝe wartość cylindra powinna
20
być zwiększona o 0,25 dptr. (Pan A ma teraz
0,75 dptr.)
Rys. 37
Rys. 36
(G) Obrócić soczewkę ponownie dla
porównania. W połoŜeniu takim, jak na
[Rys. 36]. pacjent widzi najlepiej. PoniewaŜ
białe punkty są ustawione na literę P, moc
cylindra powinna zostać zmniejszona o 0,25
dptr. Gdyby pomarańczowe kropki pokryły
się z literą P, naleŜałoby dodać następne
0,25 dptr. Zatem w sumie zostałoby dodane
0,50 dptr.
(H) Aby zweryfikować osiągniętą moc
naleŜy ponownie obrócić soczewkę.
W połoŜeniu z rys. [Rys. 36] pacjent widzi
najlepiej, tak jak w punkcie (F).
A zatem właściwa moc znajduje się
pomiędzy -0,50 dptr i -0,75 dptr. Właściwa
wartość wynosi więc -0,62 dptr.
(4) Precyzowanie mocy
sferycznej (Test
czerwono-zielony)
(a) Aby ustalić wartość mocy sferycznej
SFERA, naleŜy wyświetlić na projektorze
test czerwono-zielony. [Rys. 37]. Zapytać
pacjenta, które pole widzi wyraźniej. Jeśli
zielone,
wskazuje
to
na
lekkie
przekorygowanie
w
przypadku
krótkowzroczności (lub niedokorygowanie
przy nadwzroczności). NaleŜy zatem
zmniejszyć moc sferyczną SFERA o 0,25;
+1,75 → +1,50.
(b) Zapytać ponownie pacjenta, którą
grupę elementów widzi wyraźniej.
Czerwone są widziane lepiej, zatem
wskazuje
to
na
niedokorygowaną
krótkowzroczność (lub przekorygowanie
w nadwzroczności). Zatem właściwa moc
dla pacjenta A, to 1,62. Generalnie,
krótkowidzom
daje
się
moŜliwie
najmniejszą korekcję sferyczną
(a
pacjentom nadwzrocznym – odwrotnie).
(c) Badanie prawego oka jest zatem
skończone. Ostatecznie korekcja dla
naszego pacjenta wynosi:
SFERA (moc sferyczna) to -1.50
(wskaźnik pomarańczowy),
CYLINDER (moc cylindryczna) to
-0.50 (wskaźnik pomarańczowy), a oś
wynosi 100°.
Zatem,
OP -1.50°dsph cc -0.50dcyl ax100°
NaleŜy teraz zbadać lewe oko.
Obrócić pokrętło tarczy soczewek
pomocniczych (10) na dla lewego oka i
dla prawego oka. Dalej postępować
zgodnie z punktami od (2) (a) do (4) (c).
Wynik badania lewego oka pana A:
OL. -2.00dsph cc -0.50°dcyl ax 170°
21
R. -0.50dsph cc -0.50dcyl ax 100°
(5) Test równowagi
obuocznego widzenia
L. -0.75dsph cc -0.50dcyl ax170°
(A) Metoda pryzmatu obrotowego
(D)
Zwiększyć sferyczną moc ujemną
dla obojga oczu o 0.25 dptr. I zmieniać
powoli tę wartość SFERA, aŜ pacjent
przeczyta 1.2 lub 1.5 (5/53). Pacjent chce
widzieć optotypy o wielkości 1.5 (5/33).
Teraz po zmianie wartość mocy
sferycznej zapis okularów dla pana A
moŜna zapisać w następujący sposób:
R. -1.5dsph C -0.50dcyl Ax 100°
L. -1.75dsph C -0.50dcyl Ax 170°
Rys. 38
(A)
Po niezaleŜnym badaniu prawego
i lewego oka naleŜy teraz przeprowadzić
badanie obuoczne: PoniŜsze testy dotyczą
badania równowagi obuocznej.
Ustawić oboje oczu w połoŜeniu .
UŜyć testu pokazanego na [Rys. 32].
Ustawić pryzmaty przed obojgiem oczu,
2 dpryzm bazą do góry (oko prawe) i
2 dpryzm bazą do dołu (oko lewe) [Rys. 38].
(B)
Pan A widzi dwa obrazy, jeden
powyŜej, drugi poniŜej. Zapytać pacjenta,
który obraz widzi wyraźniej. Odpowiada, Ŝe
powyŜej. NaleŜy więc pogorszyć oko lepiej
widzące o +0.25 dsph. Gdy górny obraz jest
lepszy, dodać +0.25 dptr do lewego oka,
przed którym znajdują się 2dpryzm bazą do
dołu.
Otrzymujemy (-2.00) + (+0.25) = -1.75
dptr.
(C)
Zapytać ponownie, który obraz jest
wyraźniejszy. Jeśli oba są podobne,
równowaga obuoczna została osiągnięta.
Usunąć pryzmat
obojga oczu.
obrotowy
sprzed
Dodać SFERA +1.00 dsph do obojga
oczu. Zatem moce soczewek pana A, to:
(B) Metoda filtra polaryzacyjnego
(a) Obrócić pokrętło tarczy soczewek
pomocniczych (10) na
dla prawego oka
i
dla lewego oka. Wyświetlić na
projektorze polaryzacyjny test do badania
równowagi obuocznej.
(b) Pacjent A widzi górny rząd testu
prawym okiem, a dolny lewym okiem.
Rys. 39
Jeśli oba rzędy są widziane tak samo
wyraźnie,
oznacza
to
prawidłową
równowagę obuoczną. Jeśli nie, naleŜy
dodać +0.25 dptr do wartości SFERA
(w oku lepiej widzącym), aŜ obie kolumny
będą widziane jednakowo.
(c) Ustawić (10) na dla obu oczu.
Następnie dodać +1.00 dsph dla obojga
oczu.
22
(d) Kontynuować zmianę mocy sferycznej
obojga oczu o 0.25 dptr dla kaŜdego oka
w kierunku minusów. Zmieniać wartość
SFERA powoli, aŜ ostrość wzroku kaŜdego
oka osiągnie 1.2 lub 1.5(5/3).
(6) Pomiar forii w
obszarze dali
zauwaŜy, Ŝe czerwony punkt i linia
pokryją się. Jeśli zgłosi sytuację pokazaną
na [Rys. 47], naleŜy odczytać wynik na
skali. Na skali odczytujemy 0.5, a więc
poniŜej 0. Zatem wskazanie dla lewego
oka, to 0. Bazą do dołu, czyli [0.5] dpryzm
hyperforii.
(A) Metoda soczewki Maddoxa i
pryzmatu obrotowego
(a) Rozpocząć od pomiaru forii poziomej.
Kontynuować do uzyskania rezultatu
otrzymanego w punkcie (5) (e).
Ustawić pokrętło tarczy soczewek
pomocniczych prawego oka (10) na R .
(RMH) jak pokazano na rys. 39.
Ustawić pryzmat obrotowy (8) tak, by 0
skali było skierowane ku górze dla lewego
oka. Wyświetlić mały świetlny punkt fiksacji
w miejscu projekcji testu. Pan A widzi
czerwoną pionową linię (rys. 41a) prawym
okiem, a punkt świetlny lewym okiem, jak
na rys. 41 b. Mogą one być widziane
zarówno w połoŜeniu a, jak i b rys. 42. Punkt
świetlny porusza się, gdy pokrętło
obracające pryzmatem (9) jest obracane.
Poprosić pacjenta, by zasygnalizował, kiedy
zobaczy obiekt pokazany na [Rys. 43b].
Efekt jest pokazany na [Rys. 44]. Skala
pryzmatu obrotowego pokazuje 2, czyli
bardziej w kierunku nosa niŜ 0. To oznacza
2∆ bazą do nosa i wskazuje na egzoforię
2 dpryzm.
(b) Teraz następuje pomiar forii pionowej.
Ustawić pokrętło (10) tarczy soczewek
pomocniczych na R
(RMV) jak pokazuje
[Rys. 45] dla prawego oka, podczas gdy
pryzmat obrotowy (8) dla lewego oka jest
ustawiony w pozycji poziomej. Pan A widzi
czerwoną poziomą linię prawym okiem,
a punkt świetlny – lewym okiem. Obrócić
pryzmat, jak pokazano w punkcie (a)
i poprosić pana, by zasygnalizował, kiedy
Rys. 40
Rys. 41
Rys. 42
Rys. 43
23
oka i dla lewego oka. Wyświetlić test
forii przy pomocy projektora TOPCON
(rys. 47).
Rys. 44
Rys. 48
(b) Jeśli pacjent ma ortoforię, cztery
linie testu będą przez niego widziane tak,
jak na [Rys. 48]., Jeśli pacjent ma
zaburzenia
forii,
linie
nie
będą
wyrównane.
Rys. 45
Rys. 46
(c) Jeśli tylko pionowe linie są
przesunięte względem siebie tak, jak na
[Rys. 49], naleŜy ustawić pryzmat
obrotowy (8) przed lewym okiem pacjenta
w pozycji {0} (zero) skalą ku górze.
Obracać powoli pokrętło (9) pryzmatu do
momentu, gdy obraz widziany przez
pacjenta będzie jak na [Rys. 48]. Odczytać
wartość pryzmatu na skali. (Esoforia
i exoforia).
(d) Jeśli tylko poziome linie są
przesunięte względem siebie tak, jak na
[Rys. 50], ustawić 0 (zero) skali w pozycji
poziomej i obrócić (9) tak, by obraz był
widziany przez pacjenta jak [Rys. 48].
(hyperforia).
Rys. 47
(B) Metoda filtra polaryzacyjnego
(a) Obrócić pokrętło (10) tarczy soczewek
pomocniczych do połoŜenia
dla prawego
24
(8) Badanie presbiopii
(starczowzroczności)
To badanie jest przeznaczone dla
pacjentów powyŜej ok. 45 r.Ŝ.
Rys. 49
Rys. 50
(e) Gdy zarówno pionowe, jak i poziome
linie są przesunięte jak na [Rys. 51] naleŜy
ustawić 0 (zero) skali pryzmatu obrotowego
tak, by linie pionowe nie były rozsunięte
w poziomie jak pokazuje to [Rys. 50]. (foria
do wewnątrz i na zewnątrz). Następnie
ustawić 0 (zero) skali w poziomie. Obrócić
(9) tak, by poziome linie leŜały na jednej osi,
jak na [Rys. 49]. (hyperforia).
Rys. 51
(7) Ustalanie wyników
Badanie pana A jest zakończone. Gdy
w momencie badania forii stwierdzimy duŜe
zaburzenia, naleŜy dodać pacjentowi
odpowiednią
korekcję
pryzmatyczną.
PoniewaŜ pan A nie ma problemów z forią,
recepta będzie wyglądała następująco:
P.D. 63mm
OP. -1.50 Dsph cc -0.50 Dcyl ax 100°
OL. -1.75 Dsph cc -0.50 Dcyl ax 170°
(a) Najpierw naleŜy określić korekcję do
dali i umieścić przed okiem pacjenta
właściwe soczewki.
Zamontować uchwyt utrzymujący test
do bliŜy (33) do drąŜka (30) przy pomocy
śruby blokującej (32) jak pokazywano
wcześniej (4) (G). Następnie delikatnie
opuścić drąŜek punktu bliŜy (35).
(b) Obrócić pokrętło (10)
tarczy
soczewek pomocniczych na ±.50 dla
obojga oczu.
(c) Umieścić ruchomą kartę [Rys. 25]
z numerem 5 (krzyŜ) w określonej dla
danego pacjenta odległości w obszarze
bliŜy. Zapytać go jak widzi pionowe
i poziome linie. W presbiopii pozioma
linia jest widziana wyraźnie, a pionowa
nieostro. (gdy obie linie są widziane
jednakowo, korekcja presbiopijna nie jest
potrzebna).
(d) Zwiększać moc sferyczną obojga
oczu jednocześnie o +0.25 tak, by pionowa
i pozioma linia były widziane jednakowo.
(e) Zmienić ±.50 dla obojga oczu do
pozycji O. Zmienić test na kartę
z mniejszymi literami (karty 1 lub 6).
Zapytać pacjenta, czy litery widzi
wyraźnie. Moc sferyczna moŜe wymagać
niewielkich poprawek. Pomiar jest
skończony. NaleŜy zebrać wszystkie
wyniki patrząc na skale.
25
(9) Foria w obszarze bliŜy
(B) Foria pionowa
(A) Foria pozioma
Zamocować kartę testową numer 8.
Przy pomocy (10) ustawić 10∆ bazą do
wewnątrz dla lewego oka tak, by kolumny
liter były całkiem rozdzielone. Przy
zaburzeniach forii pionowej obraz jest
widziany jak na [Rys. 55]. Ustawić
pryzmat obrotowy przed drugim okiem
i umieścić 0 skali w poziomie, jak na [Rys.
57]. Obrócić (9) tak, by wyeliminować
róŜnicę między obrazem powyŜszym
i poniŜszym [Rys. 56]. Skala pryzmatu
obrotowego pokazuje wartość korekcji
forii pionowej.
Dla pacjentów, którzy nie są
starczowzroczni, umieścić przed obojgiem
oczu pacjenta właściwą korekcję do dali. Dla
presbiopów dołoŜyć właściwą korekcję do
bliŜy. Umieścić test w odległości 30cm do
40cm (punkt bliŜy wzrokowej). Ustawić
pokrętło (10) tarczy soczewek pomocniczych dla prawego oka na 6∆ bazą do góry
tak, by rzędy liter były całkiem od siebie
oddzielone.
Przy
zaburzeniach
forii
poziomej obraz jest widziany, jak na [Rys.
52]. Ustawić pryzmat obrotowy (8) przed
drugim okiem i obrócić 0 skali ku górze.
Obrócić pokrętło (9) ustawiające pryzmat
w taki sposób, aby wyeliminować róŜnicę
pomiędzy lewym i prawym okiem. Skala
pryzmatu obrotowego zawiera informację
o korekcji pryzmatycznej forii poziomej.
Rys. 52
Rys. 55
Rys. 56
Rys. 53
Rys. 57
(10) Inne pomiary
(A) Przywodzenie i odwodzenie
Rys. 54
Ustawić pryzmat obrotowy (8) przed
obojgiem oczu pacjenta i umieścić skalę
dioptrii pryzmatycznych w najwyŜszej
pozycji. Aby zmierzyć przywodzenie dla
dali, obrócić pryzmaty bazą na zewnątrz
dla obojga oczu jednocześnie. Odczytać ze
skali, kiedy test jest widziany jako dwa
obrazy rozsunięte w pionie (gdy podwójne
widzenie pojawia się po raz pierwszy). To
pokazuje zdolność przywodzenia. Tylko
26
do 40∆ (ok. 22°) moŜna zmierzyć
pryzmatem obrotowym. Do pomiaru
odwodzenia ustawić pryzmat obrotowy dla
obojga oczu jednocześnie bazą do wewnątrz.
Odczytać ze skali wartość, dla której obraz
jest po raz pierwszy widziany jako
podwójny. 40∆ moŜna zmierzyć pryzmatem
obrotowym, podczas gdy całkowitą moc do
50∆ moŜna zmierzyć przy uŜyciu 10∆ bazą
do nosa z tarczy soczewek pomocniczych.
Przywodzenie i odwodzenie w obszarze
bliŜy moŜna zmierzyć, gdy kartę nr 8
przymocuje się do drąŜka punktu bliŜy (35).
Metoda działania jest wówczas taka sama,
jak dla innych pomiarów.
(B) Odwodzenie w pionie
Ustawić (8) przed obojgiem oczu
pacjenta z „0” ustawionym w poziomie.
UŜyć poziomych rzędów liter z tablicy do
badania ostrości wzroku do dali (5m) oraz
tablicy nr 3 przy badaniu w obszarze bliŜy.
Obrócić pokrętło (9) obracające pryzmat
i odczytać wartość, przy której litery są
widziane podwójnie w poziomie (gdy
pojawia się podwójne widzenie). Odczytana
wartość określa zdolność odwodzenia
w pionie.
SFERA(X) Dsph cc CYLINDER
(Y)Dcyl Ax(Z)° ⇒ SFERA (X + Y) Dsph
cc CYLINDER( -Y) Ax (Z ±90)°
Przykład 1.
Dla +3.00Dsph cc -1.00 Dcyl ax 175°
Sph: (+3.00)+(-1.00) = +2.00
Cyl: (-1.00) =+1.00
Ax: 175°-90° =85°
Zatem zapis równowaŜny z dodatnim
cylindrem ma postać:
+ 2.00 Dsph cc +1 .00 Dcyl ax 85°
Gdy zachodzi potrzeba odwrotnego
przeliczenia (z cylindra dodatniego na
ujemny), zasady są takie same.
Przykład 2.
Gdy + 0.50 Dsph cc + 0.75 Dcyl ax 85°
Sph: (+0.50)+(+0.75) =+1.25
Cyl: - (+0.75) =-0.75
(11) Wystawianie recepty
Ax: 85°+90° =175°
Foropter VT-SE z wbudowanym
cylindrem ujemnym jest zaprojektowany do
badania ostrości wzroku metodą zamglenia
(fogging). JednakŜe jeśli wymagana jest
recepta z dodatnią wartością cylindra, naleŜy
zastosować poniŜszą metodę przeliczenia:
Zatem zapis równowaŜny ma postać:
SFERA:
mocy sfery.
+1.25 Dsph cc -0.75 Dcyl ax 175°.
Dodać moc cylindra do
CYLINDER:
Zmienić
znak
na
przeciwny (+, -) przy wartości mocy
cylindra.
Ax: Dodać 90°, gdy oś jest mniejsza
od 90°, odjąć 90°, gdy oś jest większa niŜ
90° .
27
III. CECHY I
FUNKCJONOWANIE
FOROPTERA
(1) Cechy
(a) Działanie i obserwacja z przodu.
Pokrętło obracające tarczą soczewek
sferycznych, pokrętło obracające tarczą
soczewek cylindrycznych i pokrętło tarczy
soczewek pomocniczych są tak zaprojektowane, aby posługiwać się nimi z przodu
dla ułatwienia działania. Obrót jest
wystarczająco prosty do tego, aby
obsługiwać
pokrętła
tylko
palcami.
Poziomnicę łatwo obserwować od przodu,
co umoŜliwia szybkie i precyzyjne
ustawienia. Odległość między przednią
powierzchnią rogówki, a urządzeniem
moŜna obserwować równieŜ od przodu.
Pacjent nie będzie odczuwał Ŝadnych
niedogodności podczas przygotowań do
pomiarów. MoŜna obserwować nawet
w trakcie badania, czy podpórka czoła jest
dopasowana prawidłowo dla danego
pacjenta.
(b) Okienko cylindra skrzyŜowanego i soczewki cylindryczne są zsynchronizowane
dla ułatwienia działania. Pozwala to
wygodnie badać astygmatyzm.
(c) Działanie mechanizmu przywodzenia
i drąŜka punktu bliŜy jest połączone. Gdy
drąŜek punktu bliŜy jest opuszczony, osie
optyczne prawej i lewej soczewki zbiegną
się w odległości 40cm. Ten mechanizm
konwergencyjny moŜe być takŜe zwolniony,
według woli badającego.
(d) Wbudowany
filtr
polaryzacyjny
zapewnia
łatwy
pomiar
balansu
binokularowego i forii. (Równowaga
obuoczna moŜe być takŜe zbadana przy
pomocy pryzmatu obrotowego, a foria –
przy pomocy soczewki Maddoxa i pryzmatu
obrotowego.)
(e) Szeroka gama specjalnych soczewek
do wykorzystania przy róŜnorodnych
operacjach, filtry barwne, polaryzacyjne,
cylindry
skrzyŜowane
do
badania
starczowzroczności, soczewki Maddoxa,
soczewka wykorzystywana w skiaskopii
oraz celownik.
(f) Konstrukcja odporna na kurz.
Przednia i tylna szklana osłona apertur
i wskaźników izolują je od otoczenia.
Zakres soczewek: 0.00 ~ -19.00 dptr co
0.25 dptr oraz 0.00 ~ +16.75 dptr co 0.25
dptr. 0.00 ~ -6.00 dptr (-8.00 dptr
z soczewkami pomocniczymi) co 0.25
dptr. Oś przyrasta co 5° od 0~ 180°
(Urządzenia z cylindrem dodatnim są
takŜe dostępne.)
(2) Warunki techniczne
(a) Typ: zespół do refrakcji subiektywnej
(b) Przedmioty i zakres pomiarów.
UŜycie soczewek pomocniczych.
Krótkowzroczność: 0,00 ÷ -19,00 dioptrii
stopniowane co 0,25
Nadwzroczność: 0,00 ÷ +16,75 dioptrii
stopniowane co 0,25
Astygmatyzm: 0,00 ÷ -6,00 dioptrii cyl
stopniowane co 0,25(z dołączoną soczewką
dodatkową do –8,00)
Foria:
(Przywodzenie
i
odwodzenie):
20∆⇒0⇐20∆,. w kaŜdym kierunku z przyrostem
co 1∆. Z soczewkami pomocniczymi 40∆ do
wewnątrz, 50∆ na zewnątrz, w górę i w dół 46∆
Test do bliŜy: Osie główne obu soczewek
mogą zostać skonwergowane dzięki mechanizmowi
nachylenia osi do punktu odległego o 40 cm od
oczu.(dla P.D : 64mm). Cecha zbieŜności osi nie
moŜe być wykorzystana dla rozstawów mniejszych
niŜ 54mm.
Test równowagi obuocznej: po dobraniu
korekcji moŜna korzystać z metody pryzmatu
obrotowego i metody filtra polaryzacyjnego.
Zakres P.D.: 50 ~ 78mm co 1 mm.
Dopasowanie wysokości prawej i lewej połowy
jest moŜliwe powyŜej 4.5°.
Uwaga: PowyŜsze warunki techniczne mogą
zostać w kaŜdej chwili zmienione. Podręcznik
powinien znajdować się w pobliŜu instrumentu, by
łatwo moŜna było się do niego odwołać.
28