Spis treści

Spis treści
1. Pojęcia „obywatel” i „obywatelstwo” w starożytności
1.1. Obywatelstwo ateńskiej polis
7
7
1.2. Obywatel w republikańskim Rzymie
10
1.3. Wolni i niewolni
12
2. Recepcja antycznego pojęcia „obywatel” w późniejszych epokach
16
2.1. Ewolucja pojęcia „obywatel”
16
2.2. Antyczna idea cesarstwa
18
2.3. Komuny miejskie 18
2.4. Oświeceni czy antyczni?
20
2.5. My, naród — czyli idee oświecenia w służbie państwa
21
2.6. A w Rzeczypospolitej...
24
3. Średniowieczni władcy i mieszczanie
28
3.1. Cesarz i papież — władcy średniowiecznego świata
28
3.2. Razem czy osobno – walka o dominium mundi
29
3.3. Królowie
32
3.4. Czynniki rozwoju miast i mieszczaństwa
33
3.5. Rozwój samorządu miejskiego
33
3.6. Miasta włoskie 35
3.7. W Polsce
36
4. Co zostało z feudalizmu?
41
4.1. Feudalizm i jego ewolucja
41
4.2. Feudalizm a ewolucja form państwa
43
4.3. Cesarz, królowie i dynastie
45
5. Polski parlamentaryzm w okresie staropolskim
48
5.1. Geneza parlamentaryzmu
48
5.2. Posłowie i senatorowie
49
5.3. Organizacja i kompetencje sejmu walnego
50
5.4. Zrywanie sejmów
52
5.5. Sejmiki
53
5.6. A jak było gdzie indziej?
54
3
6. Od demokracji szlacheckiej do oligarchii magnackiej
58
6.1. Geneza
58
6.2. Dlaczego magnaci?
59
6.3. Decentralizacja państwa
61
6.4. Familia i Potoccy
62
6.5. Skutki
63
7. Rewolucja i jej ideowe korzenie
65
7.1. Czym jest rewolucja?
65
7.2. Wielka Rewolucja Francuska – królowa rewolucji
67
7.3. Co zostało po rewolucji?
73
7.4. Rewolucje w Rosji
74
7.5. Bezkrwawe rewolucje
76
8. Ruch anarchistyczny i jego korzenie
81
8.1. Korzenie anarchizmu
81
8.2. Na czym polega anarchizm?
82
8.3. Jeden anarchizm czy wiele anarchizmów?
83
8.4. Anarchizm obecnie
84
8.5. Anarchizm w Polsce
85
9. Zwyciężyć „komunę” – opozycja w PRL
89
9.1. Opozycja przeciwko czemu?
89
9.2. Opozycyjna rola Kościoła katolickiego
91
9.3. Rok 1956 – pierwsze starcie władz z robotnikami
92
9.4. Rok 1968 – opozycja studencka
93
9.5. Opozycja antykomunistyczna – lata siedemdziesiąte 95
9.6. Solidarność i pokonanie „komuny”96
10. Ludzie zniewoleni, czyli najbardziej zbrodnicze systemy władzy w historii
100
10.1. Stalin i Hitler – antyutopia w praktyce
100
10.2. Antyutopijna wizja społeczeństwa
108
Indeks osobowy
115
Indeks pojęć
117
4