Sylabus przedmiotu Przedmiot: Etyka Kierunek: Filozofia, I stopień [6 sem], stacjonarny, ogólnoakademicki, rozpoczęty w: 2012 Tytuł lub szczegółowa Etyka nazwa przedmiotu: Rok/Semestr: I/1 Liczba godzin: 30,0 Nauczyciel: Steć, Małgorzata, dr Forma zajęć: konwersatorium Rodzaj zaliczenia: zaliczenie na ocenę Poziom trudności: podstawowy Wstępne wymagania: Znajomośc podstawowych pojęć z zakresu etyki oraz ogólna orientacja związana z zagadnieniemi etycznymi oraz aktualnymi kwestiami spornymi w dziedzinie morlaności. • • • Metody dydaktyczne: • • • ćwiczenia przedmiotowe dyskusja dydaktyczna metoda przypadków objaśnienie lub wyjaśnienie wykład konwersatoryjny wykład problemowy 1. Etyka - jedna z podstawowych dyscyplin filozoficznych.Trudności z określeniem etyki jako jednej z podstawowych dyscyplin filozoficznych. Etymologiczne i realne znaczenie terminuetyka. Definicja pojęcia. Etyka jako nauka. Podział. 2. Normy moralne.Znaczenie pojęcianorma. Koncepcje normy moralnej. Różnorodność norm moralnych. Sankcja norm moralnych. 3. Oceny moralne.Pojęcie oceny. Koncepcje oceny moralnej. Kształtowanie się oraz oddziaływanie ocen moralnych. 4. Czyn moralny. Odpowiedzialność moralna.Czyn moralny w rozumieniu potocznym, etycznym i metaetycznym. 5. Wybrane problemy historii etyki: ◦ Początki etyki - wczesny eudajmonizm grecki.Teorie moralności przed Sokratesem. Intelektualizm etyczny Sokratesa. Etyka Platona. ◦ Etyka Arystotelesa.Stosunek do Platona. Eudajmonizm. Cnota moralna. Reguła środka. ◦ Etyka św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu.Eudajmonizm teocentryczny Augustyna. Wolna wola i łaska. Treściowa i metodologiczna autonomia, historyczne źródła, struktura i Zakres tematów: metoda etyki św. Tomasza. Cel i szczęście człowieka. Dobro/zło moralnych aktów ludzkich. Cnoty moralne. ◦ Etyka Kanta. ◦ Utylitaryzm etyczny.Klasyczny utylitaryzm hedonistyczny (J. Bentham, J.S. Mill). Utylitaryzm idealny(G.E. Moore): utylitaryzm czynów, reguł i postaw. ◦ Etyka aksjologiczna (F. Brentano, M. Scheler, N. Hartmann).Brentanowska koncepcja dobra. Schelerowska etyka materialna. Hartmannowska koncepcja wartości. 6. Osobowość moralna.Wrażliwość empatyczna źródłem troski o wartości moralne. Struktura „ja”. Rola autorytetu moralnego w kształtowaniu reguł postępowania. Różnorodność przesłanek osobowościowych w trosce o wartość moralną. 7. Konflikt moralny.Konflikt psychiczny i konflikt norm. Konflikt w ramach systemu etycznego. Przezwyciężenie konfliktowości. 8. Etyka a prawo naturalne.Człowiek - podmiot prawa. Człowiek - autor aktów decyzyjnych. Prawo naturalne a prawo stanowione. Prawa człowieka. 9. Relatywizm etyczny.Różne odmiany relatywizmu: aksjologiczny, metodologiczny, sytuacyjny, kulturowy. • egzamin pisemny Forma oceniania: • obecność na zajęciach • ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność) LITERATURA OBOWIĄZKOWA: T. Ślipko,Zarys etyki ogólnej, Kraków 2002 A. Anzenbacher,Wprowadzenie do etyki, Kraków 2008. LITERATURA ZALECANA: R. Ingarden,Wykłady z etyki, Warszawa 1989. V.J. Bourke,Historia etyki,Wydawnictwo Krupski i S-ka 1994. K.R. Popper,Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie,Warszawa 1993, t. 1. A. Kijewska,Święty Augustyn, Warszawa 2007. T. Ślipko,Etyka intencji czy etyka przedmiotu aktu. Zagadnienie wewnętrznej moralności w filozofii św. Tomasza z Akwinu,[w:]Ethos,praca zbiorowa pod red. K. Kłósaka, Kraków 1971, s. 281–326. N. Hartmann,Najważniejsze problemy etyki,„Znak” 1974, nr 245 (11). G.E. Moore,Zasady etyki, Warszawa 1919,Etyka,Warszawa 1980. T. Kotarbiński,Utylitaryzm w etyce Milla i Spencera,Kraków 1915 lub inne wyd. J. Bentham,Wprowadzenie do zasad moralności i prawodawstwa, Warszawa 1958. Literatura: J.S. Mill,Utylitaryzm, O wolności,Warszawa 1959. E. Klimowicz,Utylitaryzm w etyce, Warszawa 1974. N. Hartmann,Najważniejsze problemy etyki,„Znak” 1974, nr 245 (11), (całość). L. Hostyński,Problem dobra w ujęciu Franza Brentano,„Akcent”,1983, nr 3, s. 152–160. J. Trębicki,Etyka Maxa Schelera,Warszawa 1973. M. Ossowska,Podstawy nauki o moralności,Warszawa 1974;Normy moralne, Warszawa 1970. H. Reichenbach,O istocie ocen i norm moralnych,[w:]Metaetyka,red. I. Lazari-Pawłowska, s. 88– 112. Cz. Znamierowski,Oceny i normy, Warszawa 1957. J. Wróblewski,O pojęciu czynu moralnego,[w:] „Etyka”, nr 20. L. Hostyński,Tożsamość podmiotu a problem odpowiedzialności moralnej, [w:]Hominem quero Lublin 1999, s. 79–89. G.E. Moore,Zasady etyki,Warszawa 1919. J. Wróblewski,Błąd naturalistyczny. Zarys zagadnień,[w:] „Ruch Filozoficzny”, 1982/83, z. 1–2. J. Hołówka,Relatywizm etyczny, Warszawa 1981. Uczestników konwersatorium zobowiązuje się do czytania obowiązkowej literatury i Dodatkowe informacje: przygotowywania się na tej podstawie do każdych zajęć. Prowadzący zastrzega sobie możliwość bieżącej weryfikacji wiedzy studentów w formie pisemnej.