ZAKAŻENIA W POŁOŻNICTWIE Krzysztof Szymanowski Joanna Niepsuj Odporność u kobiet w ciąży • Z immunologicznego punktu widzenia ciąża to przeszczep • Równowaga biologiczna pomiędzy zwalczaniem infekcji a koniecznością zahamowania odrzucania płodu jako formy przeszczepu • Wzrost ilości limfocytów z rec. γδ, monocytów -makrofagów, granulocytów, komórek NK, kom.tucznych • Wzrost wykładników odporności wrodzonej ( białek ostrej fazy,fibrynogenu , ceruloplazminy, globulin i innych) ale..... • Wzrost wrażliwości na endotoksyny bakteryjne i większa tendencja do powstawania reakcji uogólnionych Odporność u kobiet w ciąży • Elementy odporności wrodzonej są dość istotnie nasilone w ciąży, dlatego, pomimo obniżenia niektórych elementów odporności swoistej, nie obserwuje się wzrostu zapadalności na choroby infekcyjne. Mechanizmy odpornościowe płodu i noworodka • Przeciwciała IgG-transport łożyskowy od matki • Przed 32 tyg. ciąży stężenie płodowej IgG jest mniejsze o 50% od wartości występujących w krążeniu matki • Płód i noworodek wykazuje brak dojrzałości w uruchamianiu mechanizmu układu dopełniaczaosłabiona zdolność opsonizacjifagocytozy • Krótszy okres przeżycia granulocytów w tkankach! (Proces nasilony u noworodków chorych) Zapobieganie zakażeniom • ASEPTYKA- ogół metod postępowania zmierzających do zapobiegania wniknięciu drobnoustrojów chorobotwórczych do ustroju. • ANTYSEPTYKA- niszczenie drobnoustrojów na skórze,błonach śluzowych, ranach i oparzeniach przy pomocy związków chem. o działaniu przeciwdrobnoustrojowym. PODSTAWY DIAGNOSTYKI ZAKAŻEŃ W CIĄŻY • Pomiar podstawowej temperatury ciała • CRP • Il-6 • Posiewy • Czynność serca płodu Badania przesiewowe dotyczące zakażeń podczas prawidłowo przebiegającej ciąży Rodzaj badania Bad.ginekologiczne Ocena pH wydz.pochwowej Tydzień ciąży <10 10-14 18-22 16-30 34-36 38-40 + + + + + + + + + + + + Ocena wydzieliny pochwowej + Bad. Cytologiczne + WR + + + + + + HBs ALAT Przeciwciała anty HIV + Wskazane badania w ciąży (w aspekcie zmian zapalnych i zakażeń) • Badanie ginekologiczne 1x w miesiącu (częściej wraz z zaawansowaniem ciąży) • VDRL – 1.trymestr • Toxopl. – koniec 1. trymestru (Jeśli wcześniej negatywne) • Str.gr.B – 34 t.c. • Bad. Ogólne moczu – 3x; w razie nawet nieznacznych nieprawidłowości – pomyśleć o posiewie • HBS - ? • Zdecydowanie warto: HBC, HIV Przed ciążą • • • • • Szczepienia p/ko WZW B Toxoplazmoza ! Różyczka - ? CMV - ? Kwas foliowy I . Zakażenia wewnątrzowodniowe • 0,5-10% wszystkich ciąż • W prawidłowych warunkach jama owodni jest jałowa! • Nawet subkliniczne zakażenie wewnątrzmaciczne może być przyczyną wystąpienia porodu przedwczesnego (stymulacja enzymu inicjującego produkcję prostaglandynpobudzanie aktywności skurczowej) • U 20-50% kobiet z przedwczesną czynnością skurczową i zachowanymi błonami płodowymi stwierdza się kolonizację bakteryjną płynu owodniowego Zakażenia wewnątrzowodniowe • Ryzyko zakażenia wewnątrzowodniowego maleje w miarę czasu trwania ciąży: prawdopod.zak. tydzień ciąży 40 % < 27 t.c. 15 % 27-37 t.c. 2% >37 t.c. Zakażenia wewnątrzowodniowe Drogi zakażenia: wstępująca krwiopochodna Zstępującaw razie zapalenia przydatków Zakażenia wewnątrzowodniowe Objawy: • Podwyższenie ciepłoty ciała >37,5°C • Tachykardia matczyna >100/min. • Tachykardia płodowa >160/min. • Leukocytoza (> 15,0 G/l) • Cuchnący płyn owodniowy • Wzmożone napięcie macicy Zakażenia wewnątrzowodniowe Diagnostyka: • CRP (do 10 mg/l) • IL-6-o kilkadziesiąt godz.wyprzedza wzrost CRP • IL-1,IL-2,IL-8,IL-10,G-CSF( w surowicy i płynie owodniowym) • Badanie bakteriologiczne wydz.z pochwy, płynu owodniowego, płodu Zakażenia wewnątrzowodniowe Powikłania u matki: • Bakteriemia • Zaburzenia czynności skurczowej • Przedwczesne oddzielenie łożyska • Dystocja szyjkowa • Większe ryzyko powikłań chirurgicznych Powikłania u płodu/noworodka: • Niedotlenienie wewnątrzmaciczne • Wszelkie postacie zakażeń • RDS • Krwawienie do komór mózgu • Zaburzenia rozwoju psychomotorycznego II . Zakażenia drobnoustrojami bytującymi w narządach płciowych/najbliższym sąsiedztwie 1. 2. 3. 4. Waginoza bakteryjna Kiła Rzeżączka Rzęsistek pochwowy (Trichomonas vaginalis) 5. Mykoplazmy 6. Chlamydia trachomatis 7. Zakażenia grzybicze 1.Waginoza bakteryjna • Nadmierny wzrost ilości bakterii w porównaniu do prawidłowej wydzieliny z pochwy • Namnażanie wielu szczepów bakterii • Większe ryzyko porodu przedwczesnego i przedwczesnego pęknięcia błon płodowych • Rozpoznanie: -wzrost pH wydzieliny z pochwy >4,5 -„rybi odór” po dodaniu 10% KOH do z wydzieliny pochwy -obecność „kom.jeżowych” -mlecznoszara wydzielina z pochwy • Leczenie: KLINDAMYCYNA METRONIDAZOL 2.KIŁA • Patogen-krętek blady (Treponema pallidum) • Zakażenie-przez uszkodzoną skórę lub nabłonek narządów płciowych . Okres inkubacji- średnio 20 dni • Kiła pierwotna- wrzód twardy :zanika w ciągu 2-6 tyg. • Kiła wtórna-uogólniona wysypka,powiększenie ww.chłonnych, condylomata plana • Po 4-8 tyg.-okres utajenia infekcji Kiła narządowa • Krętki łatwo przenikają przez łożysko-infekcja płodu • Ryzyko infekcji wrodzonej przed 16 t.c.-małe • Zakażenie jaja płodowegoporonienie, obumarcie płodu, hepatomegalia, obrzęk płodu • U płodu- kiła wczesna wrodzona kiła późna wrodzona: objawy po 10-20 dniach po porodzie: zap. błony śluzowej nosa, wysypka, hepatomegalia, żółtaczka, powiększenie ww. chłonnych • Diagnostyka: odczyn VDRL i USR • Leczenie: PENICYLINA BENZATYNOWA 3.Rzeżączka • • • • • • • • • • Patogen: G(-) dwoinka rzeżączki- Neisseria gonorrhoeae Okres wylęgania- 3-5 dni Częstość występowania u ciężarnych: 0,5-7% Objawy:ropna wydzielina z szyjki macicy, upławy , bolesne oddawanie moczu Zakażenia w ciąży poronienie, poród przedwczesny, PPPP, zakażenie wenątrzowodniowe Rozprzestrzenianie-droga wstępująca lub krwiopochodna Ryzyko transmisji wertykalnej- 30%, głównie podczas porodu zakażenie spojówek/ zakażenie uogólnione Rozpoznanie: bad. bakteriologiczne Leczenie: w ciąży CEFTRIAKSON (125 mg iv lub cefoksym 400mg per os -1x na dobę (centers for Disease Control 2006) zaleca się równoczesne stosowanie preparatów skutecznych wobec Chlamydia trachomatis. Zapobieganie zapaleniu spojówek u noworodków: 1% azotan srebra lub maść 1% tetracyklina, 0,5% erytromycyna 4.Trichomonas vaginalis (TV) • Postać infekcji- w 60-90 % bezobjawowa • W ostrej postaci: szaro-żółte upławy, pieniste, obrzęk, pieczenie, świąd przedsionka pochwy i sromu • Rozpoznanie: ocena kliniczna+badania laboratoryjne • Wpływ zakażenia na przebieg ciąży-sprzeczne doniesienia, wzrost częstości porodów przedwczesnych i PPPP • Oporność patogenu na leczenie może mieć wpływ na rozwój innej flory bakteryjnej,często niekorzystnej dla ciąży • Leczenie: METRONIDAZOL lub TYNIDAZOL – 2g/dobę (CDC/2006) 5.Chlamydia trachomatis (ChT) • 15 typów serologicznych, typy D-K- zakażenie szyjki macicy i cewki moczowej, typ L1-L3 : Lymphogranuloma venerum • Przebieg u kobiet- bezobjawowy • Skutki zakażenia u kobiet niepłodność jajowodowa, ciąża ektopowa • Zakażenie noworodków- w trakcie poroduzakażenie oczu , widoczne w drugim tygodniu życia noworodka: śluzowo-ropna wydzielina, obrzęk powiek,. • Leczenie: maść z CHLOROTETRACYKLINĄ STEARYNIAN ERYTROMYCYNY 6.Zakażenia grzybicze • • • • • Najczęściej Candida I trymestr: ok.. 15 % II trymestr: ok..40% III trymestr: ok..60-70 % Objawy-miejscowe, jednak niezbędne leczenie mogą powodować rozwój zakażeń mieszaną florą bakteryjną wskutek zmiany pH pochwy • Leczenie: CLOTRIMAZOL i inne III . ZAKAŻENIA WIRUSOWE 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Różyczka (Rubella) Świnka (Parotitis epidemica) Odra (Rubeola) Cytomegalia (Cytomegalia) Zakażenia wirusem Ebstain-Barra Ospa wietrzna/pólpasiec (Varicella/Herpes Zoster) Grypa (Influenza) Zakażenia enterowirusowe Wirusowe zapalenie wątroby w ciąży Zakażenie wirusem opryszczki (HSV) Różyczka • Wirus z rodziny Togaviridae • Zakażenie drogą kropelkową/bezpośredni kontakt z zakażonym materiałem • Okres wylęgania 14-21 dni • Objawy zwiastunowe-5-7 dni przed wysypką • Zakażenie w I trym. 10-15% poronienie samoistne, 25% embriopatia różyczkowa • Ryzyko wad wrodzonych: zakażenie • 1- 6 t.c. :56 % 7-9 t.c.: 25 % 10-12 t.c.: 15% 13-16 t.c.: 6-10% 17-21 t.c.: 5% Różyczka • • 1. 2. 3. • • • • • • Płód może ulec zakażeniu przez cały czas trwania ciąży Różyczka wrodzona-Triada Gregga: Zaćma Głuchota typu odbiorczego Wrodzona wada serca Inne: wady wzroku, zap. opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, opóźnienie rozwoju umysłowego, zapalenie płuc, zaburzenia immunologiczne, powiększenie wątroby/śledziony i inne Świeże zakażeniewysokie miano przeciwciał swoistych w kl. IgM Zakażenie wewnątrzmaciczne: IgM we krwi pęp. lub IgG w surowicy krwi niemowląt w ciągu pierwszych 6 m-cy życia Diagnostyka prenatalna! (kordocenteza) Zahamowanie infekcji u matki-swoista immunoglobulina w ciągu 72h od kontaktu z chorym na różyczkę Znaczenie profilaktyki!! Świnka • Wirus z rodziny Paramyxoviridae, zakażenie drogą kropelkową • Okres wylęgania- 14-22 dni • Zakażenie w I trm.ciąży: 2x większe ryzyko poronienia samoistnego • Zakażenie w okresie organogenezyuszkodzenie OUN płodu • Rozpoznanie-objawy kliniczne, bad.serologiczne • Leczenie: łagodzenie objawów • Zapobieganie-szczepionka mono-/poliwalentna; przeciwwskazana w ciąży! Odra • Wirus z rodziny Paramyxoviridae • Zakażenie drogą kropelkową, okres wylęgania 9-11 dni • Zachorowanie w okresie ciąży- wzrost ryzyka poronienia, porodu przedwczesnego, ciąży obumarłej • Odra wrodzona 30% śmiertelności • Odra nabyta-pojawia się po 14 dniu życia-łagodny przebieg • Leczenie- objawowe, w war.szpitalnych • Immunoglobulina-do 72 godz. po ekspozycji na zakażenie • Zapobieganie: żywa , atenuowana szczepionka, przeciwwskazana na 3 m-ce przed ciążą i w trakcie! Cytomegalia • Zakażenie: kontakt ze śliną, moczem, nasieniem, wydzielina z pochwy, wskutek przetoczenia krwi lub preparatów krwiopochodnych, po przeszczepieniu narządów • Możliwość przeniesienia przez łożysko oraz z mlekiem matki • Zazwyczaj przebieg bezobjawowy, sporadycznie mononukleozopodobny • U ciężarnej- zakażenie pierwotne/ nawrotowe • 10-40 % płodów chorych matek-cytomegalia wrodzona • Wirus CMV- najczęstsza przyczyna infekcji wewnątrzmacicznych Cytomegalia • Objawy cytomegalii wrodzonej: wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrastania płodu, powiększenie wątroby i śledziony, żółtaczka, małogłowie, zwapnienia wewnątrzczaszkowe, głuchota typu odbiorczego, zapalenie naczyniówki i siatkówki, trombocytopenia, wybroczyny skórne • Przebieg choroby u kobiet ciężarnych – przebieg bezobjawowy trudności diagnostyczne • Badania serologiczne • Diagnostyka prenatalna- seryjne badania usg • Leczenie ciężarnych-wyłącznie objawowe noworodków:IDOKSYURYDYNA GANCYKLOWIR poliwalentna IgG swoista Ig anty-CMV Zakażenia wirusem Epstaina-Barra • Rodzina Herpesviridae • Czynnik etiologiczny mononukleozy zakaźnej • Zakażenie-ślina/wydzielina z narządów płciowych, w tym również mleko matki, krew, produkty krwiopochodne, przeszczepiane narządy • >50%-przebieg utajony • Okres wylęgania-30-50 dni • Przebieg mononukleozy u kobiet ciężarnych-typowy, bezobjawowy i łagodny • Zakażenie w I trym.-ryzyko poronienia samoistnego, wewnątrzmacicznego obumarcia płodu, wad wrodzonych serca i in. • Diagnostyka- obraz kliniczny; uzupełnieniem są badania serologiczne - odczyn Paula-Bunnela-Davidsohna • Diagnostyka prenatalna- okresowe bad. Usg • Leczenie: leki przeciwgorączkowe i nawadnianie • Noworodkom, których matki w okresie okołoporodowym przeszły zakażenie pierwotnepodanie immunoglobuliny poliwalentnej Ospa wietrzna/ półpasiec • • • • • • • • Patogen: wirus Varicella-zoster z rodziny Herpesviridae Zakażenie-drogą kropelkową Zakaźna od 2 dni przed pojawieniem się wysypki Tylko ok. 5% kobiet w wieku rozrodczym jest wrażliwa na zakażenie ospą Półpasiec w ciąży przebiega podobnie jak poza ciążą; nie niesie niebezpieczeństwa dla płodu/noworodka (ochronne działanie matczynych przeciwciał). Brak korelacji między zakażeniem ospą a wzrostem częstości występowania poronień samoistnych i porodów przedwczesnych Wrodzona ospa wietrzna: rzadki zespół, obejmuje- zmiany bliznowate na skórze, niedorozwój kk. dolnych, hipoplazję palców, wady OUN i narządu wzroku, opóźnienie rozwoju psychomotorycznego Ryzyko w/wym.zespołu- największe w razie zakażenia w I trym. ciąży wynosi wtedy 0-9 % Ospa wietrzna/ półpasiec • Postępowanie w przypadku ciężarnej, która miała kontakt z zakażoną osobą- określenie jej statusu immunologicznego • Max. po 3-4 dniach od ekspozycji na zakażenie- podanie swoistej immunoglobuliny VZIG (varicella zoster immune globulin) • Ospa wietrzna w II i III trym.- niewielkie ryzyko wad wrodzonych • Znaczne ryzyko obumarcia płodu w razie zakażenia tuż przed porodem Grypa • Wirusy typu A,B i C z rodziny Orthomyxoviridae (duża zmienność antygenowa!) • Zakażenie drogą kropelkową • Okres wylęgania- 1-7 dni • Wpływ na ciążę- do końca niejasny, prawdopodobnie sprzyja wystąpieniu poronienia samoistnego, porodu przedwczesnego, wewnątrzmacicznego obumarcia płodu, wczesnego zgonu noworodka • Brak danych co do wpływu na wzrost częstości występowania wad wrodzonych u noworodka • Szczepienia: zalecane kobietom planującym zajść w ciążę oraz w II i III trym. ciąży- nie wykazano ujemnego wpływu szczepienia na płód ! Zakażenia enterowirusowe • Zakaźne dla człowieka: Polio, Coxackie A i B, ECHO • Wywołują tzw. choroby brudnych rąk-zakażenie głównie na drodze fekalno-oralnej • Przechodzą przez łożysko, lecz niewielki wpływ na odsetek poronień , porodów przedwczesnych, obumarć wewnątrzmacicznych, wad wrodzonych. • tylko wirusy z gatunku Coxackie odpowiadają za wystąpienie wad wrodzonych • Przebieg zakażeń enterowirusowych noworodka najczęściej bezobjawowy • Brak leczenia swoistego WZW • Wiele typów (A-F?) • Typ A – droga pokarmowa • Pozostałe typy – zasadniczo droga pozajelitowa, seksualna • Zasady postępowania i rozpoznawania- jak w populacji nieciężarnych! WZW A • Głównie w krajach słabo rozwiniętych, chociaż większość choruje przed okresem rozrodczym • Okres wylęgania – 14-50 dni • Rozpoznanie – wysokie miana Ig G i IgM • Od 1992 – mozliwość szczepień profilaktycznych • Ludzka gamma-globulina – wysoka skutecznność w razie kontaktu (WZW A i B) • Większość zachorowań w okresie noworodkowym ma łagodny przebieg i daje trwałą odporność WZW B • • • • • • • • Okres wylęgania – 28-180 dni R.2000 – 400.000.000 zakażonych, 10% -forma przewlekła Jest przyczyną 80% pierwotnego raka wątroby Ostre WZW B - brak wpływu ciąży na przebieg, ciężkość zakażenia , ilość powikłań HBV, ale wzrost ilości porodów przedwczesnych przy zakażeniu w II trym. ciąży Ryzyko transmisji HBV od matki w trakcie ostrego WZW B: I trym.-0%, II trym.-6%, III trym.-67%, do 5 tyg. po porodzie – blisko 100% Zapobieganie infekcji-badanie na nosicielstwo HBsAg Immunoprofilaktykaswoista HB immunoglobulina Szczepienia przeciwko HBV- brak przeciwwskazań w ciąży WZW typu C • • • • Rodzina Flaviviridae Transmisja wertykalna rzadsza niż HBV brak przeciwwskazań co do ciąży, brak leczenia w ciąży-przeciwwskazane! (interferon) i specjalnych zaleceń dla zakażonych matek i ich dzieci Zakażenia HSV • Najczęściej u noworodków-typ genitalny-HSV t.2 • okres inkubacji 2-12 dni • Infekcja w II trym.ciążywzrost odsetka porodów przedwczesnych, ale bez efektów teratogennych • Zakażenie w III trym.-rzadko infekcja wstępująca • Brak dowodów na przezłożyskową drogę przenoszenia • Najczęściej zakażenie płodu w trakcie porodupo 2-12 dniach objawy skórne, uszkodzenie narządu wzroku, mózgu , wątroby • W razie udowodnionej aktywnej choroby-poród cięciem cesarskim, przy nienaruszonych błonach płodowych lub w ciągu 4 godz. po ich przerwaniu • Leczenie noworodka zakażonej matki po porodzie siłami natury -ACYCLOVIR (lub pochodne) Zakażenia HSV • U kobiet z nawracającą opryszczką narządów płciowych (≥6 nawrotów rocznie) należ zastosować leki immunosupresyjne np. acyclowir 400mg per os 2 x dz.; famicyclowir 250mg per os 2 x dz lub walacyclowir 0,5-1g/dobę per os (CDC/2006) HIV/AIDS • 4-ta przyczyna zgonów spowodowanych chorobami zakaźnymi (ostre zapalenia dolnych dróg oddechowych, gruźlica, biegunki, AIDS) • HIV-1, HIV-2 • Drogi zakażenia: nasienie, krew; ślina, łzy, mocz – pojedyncze doniesienia HIV/AIDS • - Grupy ryzyka: Homo i biseksualiści Narkomani uzależnieni od preparatów dożylnych Prostytutki i chorzy na choroby przenoszone drogą płciową - Chorzy na hemofilię (czynniki VIII lub IX - Osoby często zmieniające partnerów (75%!) - Osoby narażone zawodowo HIV/AIDS • Epidemiologia: - Bierni homoseksualiści -9 x większe ryzyko niż kobieta współżyjąca z zakażonym mężczyzną - Kobieta podczas współżycia jest 1-8 x bardziej narażona na zakażenie (mikrourazy, przedłużona ekspozycja na nasienie) HIV/AIDS • - Epidemiologia (1999/2000): 34 mln zakażonych; w tym 16 mln. kobiet; 1,3 mln. dzieci (<15 r.życia) 18,8 mln. zgonów; 13,2 mln. dzieci zostało sierotami - Codziennie zakaża się ok. 16 tys. Ludzi - W 16 krajach Afryki – 10% populacji w wieku 1549 lat; w 7 krajach 20% (Botswana -35,8%, RPA 19,9%) - Azja Płd.-Wsch. I Pacyfik – 5,6 mln. HIV/AIDS • Epidemiologia (Polska – 4/2001): - HIV – 6959 osób; (4383/62,9% narkomani) - AIDS – 992; zmarło 525 - 60% - 20-29 lat - Kobiety/mężczyźni = 1:3 HIV/AIDS • Ryzyko zakażenia dla pracowników służby zdrowia podczas kontaktów z pacjentami HIV(+) jest małe. W razie naruszenia ciągłości skóry narzędziem skażonym krwią (ukłucie, przecięcie skalpelem) lub opryskania błon śluzowych – ryzyko wynosi 1% HIV/AIDS • 1999: rocznie rodzi około 2.300.000 kobiet z AIDS • Transmisja perinatalna – 30-60% • Transmisja perinatalna u kobiet leczonych – 2% • Rozwój ciężkich objawów niedoborów odpornościowych u dziecka – śr.6,3-6,6 lat; zgony dzieci – po ok.. 6,3-9,4 lat HIV/AIDS • Profilaktyka wertykalna:u każdej ciężarnej z HIV należy włączyć leczenie w 15-20 t.c.: Comvidir, Viracept, Viramune • Jeżeli ciężarna leczyła się już wcześniej-zmienić schemat j.w. • Leczenie kontynuować do czasu porodu • W trakcie porodu- Zydowudyna (AZT) i.v. • Po urodzeniu dziecka matka kontynuuje swój schemat leczenia • Noworodek: AZT w syropie od 8 godziny po urodzeniu przez 6 tygodni. Kontrola HIV-RNA tuż po urodzeniu oraz 1 miesiąc po • Zakaz karmienia piersią CDC/2006 • Zaleca się rutynowe wykonywanie badań przesiewowoych w kierunki HIV u wszystkich kobiet w wieku rozrodczym • Zaleca się rutynowe badanie w kierunku Chlamydii t. i dwoinki rzeżączki u wszystkich aktywnych seksualnie kobiet <26 r.życia i od 26 r.ż., aktywnych, zmieniających partnerów (test NAAT –nucleic acid hybridization test) IV . Zakażenia bakteryjne 1. 2. 3. 4. 5. Paciorkowce gr. B Tlenowe pałeczki G(-) Gronkowce Listerioza Borelioza Paciorkowce gr. B • Streptococcus agalactiae • Bezobjawowa kolonizacja-u 10-30% ciężarnych • Korelacja pomiędzy kolonizacją dróg rodnych a odsetkiem porodów przedwczesnych, małą masą urodzeniową noworodków, PPPP, obumarciami wewnątrzmacicznymi płodów, zakażeniem uogólnionym noworodków • Zakażenia noworodków-podczas porodu( ryzyko ok.70%) Paciorkowce gr. B • 1. 2. 3. • • • Postacie zakażeń: Wczesna-48h po porodzie, śmiertelność 5-20%, zapalenie płuc Późna: od 7 dnia do 3 miesiąca; infekcja OUN i zap. opon M-R Opóźniona: powyżej 3 m-cy od urodzenia, często powiązana z wcześniactwem Rozpoznanie-izolacja drobnoustroju w mat. pobranym od chorego Leczenie: PENICYLINA Ampicylina Profilaktyka: śródporodowe stosowanie antybiotyków Pałeczki tlenowe G (-) • E.Coli, Proteus, Serratia, Bordetella, Plesiomonas, Flavobacterium, Pasteurella • Zakażenie drogą wstępującą/ krwionośną • Infekcja- głównie w obliczu spadku odporności ciężarnej • Zakażenie płuc, przewodu pokarmowego płodu, skóry, oczu, uszu Gronkowce • Rzadka etiologia zakażeń wewnątrzmacicznych • Łatwo kolonizują ustrój noworodka • Częste w mleku karmiących matek Toksoplazmoza • Patogen-pierwotniak, Toxoplasma gondii; żywiciel ostatecznykot; żywiciel pośredni- np. człowiek • Odsetek kobiet zarażonych toksoplazmą w woj. Wielkopolskim - 58,9% • Toksoplazmoza nabyta u ciężarnej: przebieg niespecyficzny • Postać wrodzona: wskutek zakażenia przezłożyskowego; • Ryzyko zarażenia płodu wzrasta z wiekiem ciążowym • Zachorowanie we wczesnej ciążyporonienie; przed 25 t.c.największe ryzyko ciężkiej choroby płodu i noworodka • Objawy: zwapnienia wewnątrzczaszkowe, zapalenia naczyniówki i siatkówki, wodogłowie • Diagnostyka- obecność przeciwciał kl. IgM lub IgG, awidność p. • Podejrzenie zakażenia wewnątrzmacicznegodgn. perinatalna Toksoplazmoza Leczenie: • Spiramycyna-można stosować w każdym okresie ciąży • Sulfadiazyna • Fansidar Gdy doszło do zarażenia płodu- terapia sulfonamidami z pirymetaminą Zapobieganie! PPPP-przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego • Zależność między występowaniem PPPP a obecnością patogennych drobnoustrojów w pochwie: chlamydii, rzęsistka pochwowego, dwoinki rzeżączki, Gardnerelli vaginalis - zakażenie wewnątrzmaciczne często poprzedza PPPP • Drobnoustroje źródłem proteazy powodującej osłabienie i pękanie błon płodowych • Samo pęknięcie błon płodowych również powoduje zakażenie , a ryzyko infekcji zależy od czasu trwania okresu utajenia ( większe ryzyko infekcji wstępującej) Wstrząs septyczny • • • • 1. 2. 3. 4. Dystrybucyjne zaburzenia krążeniapierwotnym mechanizmem jest niewłaściwy rozdział krwi Najczęstsza przyczyna- bakterie G(-) Wysoka śmiertelność-60% Bakterie najczęściej izolowane w zakażeniach prowadzących do wstrząsu: Enterobacteriaceae Streptococci Beztlenowce Chlamydia i mycoplasma Sposób oceny biocenozy Ocena biocenozy pochwy a wpływ na prewencję i ocenę ewentualnych skutków zakażenia?