Sympozjony Podstaw Konstrukcji Maszyn

Sympozjony Podstaw Konstrukcji Maszyn
Realizując postanowienia zebrania kierowników Katedr PKM w początku lat 60-ch
przystąpiono do organizacji sympozjonu. Organizatorem był prof. dr inż. Kazimierz
Zygmunt, kierownik Katedry Części Maszyn Politechniki Gdańskiej. Był to pierwszy i to
nie tylko w kraju sympozjon pracowników katedr jednoimiennych. Z perspektywy 44
lat od pierwszego sympozjonu, który odbył się w dniach 4-8 czerwca 1963 roku na
terenie Politechniki Gdańskiej, z całą odpowiedzialnością można stwierdzić, że prof. K.
Zygmunt wraz z współpracownikami Katedry stworzyli mocne podwaliny pod przyszłe,
kolejne sympozjony PKM.
Podczas I Sympozjonu wygłoszono szereg referatów z najszerzej rozumianych podstaw
konstrukcji maszyn. W sympozjonie uczestniczyło około 200-250 pracowników naukowo-
dydaktycznych ze wszystkich ośrodków akademickich. Autorami referatów byli przede
wszystkim profesorowe i docenci, komunikaty były domeną adiunktów i asystentów.
Były to opracowania autorskie indywidualne i zespołowe. Warte podkreślenia jest, że
komunikaty zawierały również opisy nowych konstrukcji w tym również urządzeń
badawczych. Kilkadziesiąt referatów i komunikatów umożliwiło w rozsądnym czasie,
sympozjon trwał 5 dni, w tym 4 dni obrad, odbycie jedynie posiedzeń plenarnych.
Ciekawostką zapewne jest, że materiały konferencyjne były przygotowywane przez
autorów. Forma była bardzo różnorodna. Opracowania nie były recenzowane, recenzją
była dyskusja i pytania uczestników.
Kolejni organizatorzy ewolucyjnie, przy aprobacie środowiska zmieniali formy
sympozjonów. Bogata współpraca Katedr PKM z przemysłem spowodowały rozszerzenie
tematyki badawczej i w konsekwencji wzrost liczby zgłoszeń referentów. Wprowadzono
układ: posiedzenia plenarne, posiedzenia sekcyjne, sesje plakatowe. Te ostatnie głównie
poświęcone są opracowaniom konstrukcyjnym, jeszcze takie istnieją. Posiedzenia
plenarne to referaty problemowe, w tym również referaty „zamawiane" dotyczące głównie
stanu wiedzy i rozwoju konstrukcji różnych zespołów maszynowych. Posiedzenia
sekcyjne dotyczą określonych zespołów maszynowych. Wyniki badań przedstawione są
w formie referatów i komunikatów. Wszystkie referaty i komunikaty są recenzowane i to
dwuetapowo: I etap -kierownicy Katedr i Instytutów, II etap - członkowie Komitetu
Naukowego.
Od lat wydawane są materiały konferencyjne jako druki zwarte pod ogólnym tytułem
„Sympozjon Podstaw Konstrukcji Maszyn". Cały cykl wydawniczy spoczywa na barkach
organizatorów. Większość dotychczasowych materiałów była wydawana przez uczelniane
Oficyny Wydawnicze. Nieporównywalna jest forma wydawnicza materiałów pierwszych i
ostatnich sympozjonów. Z tych ostatnich można być zadowolonym, odzwierciedlają
współczesne możliwości technik drukarskich.
Organizacja Sympozjonów
Niezależnie od zawirowań zewnętrznych, sympozjony regularnie odbywają się co dwa
lata i to jest nasz pierwszy sukces „ciągłości". Do zalet organizacyjnych zaliczyć można
również stałą zmienność organizatorów, którymi były i są Kierownictwa i pracownicy Katedr
PKM-u poszczególnych Uczelni. Koło organizatorów zamyka się. Korzystając z doświadczeń
poprzedników, kolejni gospodarze wykazywali się szeregiem cennych inicjatyw, które
powodowały ciągłe doskonalenie form organizacyjnych. Ocenę efektów tych inicjatyw
pozostawiam uczestnikom sympozjonów
Miejsce Sympozjonów
Pierwszy i niektóre dalsze sympozjony odbywały się na terenie uczelni organizatorów.
Umożliwiało to poznawanie uczestnikom sympozjonu warunków pracy katedry organizatorów
oraz nawiązywanie kontaktów z innymi pracownikami wydziału, którzy mieli wówczas możliwość
poznania działalności naszego środowiska, a często i własnej katedry. Zwiększające się liczby
uczestników powodowały nowe trudności organizacyjne, wśród nich najważniejsze było brak
odpowiedniej bazy hotelowej. Spowodowało to, że większość sympozjonów „wyprowadziło się" z
miast akademickich do ośrodków nazwijmy to umownie wypoczynkowych i to o różnym
standardzie, od luksusowych ośrodków poprzez zamki i pałace do domków turystycznych i
wypoczynkowych. Niewątpliwie zaletą tych miejsc było „oderwanie" od codziennego rytmu
życia, na szczęście telefony komórkowe nie były jeszcze tak popularne, „klauzurowy" charakter
pobytu zapewniał międzypokoleniowe poznanie i to nie tylko w zakresie merytorycznym
sympozjonu ale również towarzyskim. Tym ostatnich sprzyjały tzw. programy towarzyszące,
które niezależnie od miejsca sympozjonu zawsze stanowiły jego integralną cześć.
Komitety
W fezie końcowej I Sympozjonu odbyło się zebranie kierowników Katedr na którym
dokonano wstępnej oceny przebiegu obrad oraz ustalono kolejnego organizatora któremu
jednocześnie zgłoszono do ewentualnego wykorzystania propozycje zmian w organizacji
Sympozjonu. Podobnie postępowano przy organizowaniu kilku kolejnych Sympozjonów. Zdobyte
doświadczenie w organizacji oraz poszerzenie problematyki badawczej Katedr, wzrost liczby
zgłaszanych opracowała spowodowało konieczność uporządkowania tematycznego przebiegu
sympozjonów.
W latach 70-tych zdecydowano się powoływać Komitety Naukowe Sympozjonów. Zadaniem
Komitetu Naukowego jest ustalenie głównej problematyki Sympozjonu, określenie tematyki
referatów „zamawianych", liczbę i tematykę sekcji oraz recenzowanie nadesłanych prac - II etap
recenzowania. W skład Komitetu Naukowego wchodzą profesorowie kierownicy wszystkich
Katedr PKM oraz profesorowie wskazani przez organizatora Sympozjonu, który jest jednocześnie
przewodniczącym Komitetu Naukowego.
W latach 90-ch postanowiono, że w skład Komitetu Honorowego Sympozjonu wchodzą
również emerytowani profesorowie i docenci Katedr PKM, którzy dla zapewnienia ciągłości
rozwoju dyscypliny są zapraszani niezobowiązująco na spotkania Komitetu Naukowego,
Dotychczasowe dokonanie organizacyjne, rozszerzająca się problematyka i podnoszący się
poziom prac przedstawianych na kolejnych sympozjonach, upoważnia do stwierdzenia, że cele
określone przez inicjatorów sympozjonów są spełniane i przyczyniają się do rozwoju dyscypliny i
środowiska PKM.
Opracowała mgr inż. Małgorzata Zaborniak
na podstawie referatu prof. Wiesława Kaniewskiego
pt. „Pół wieku Podstaw Konstrukcji Maszyn – zarys,
historia, aktualne problemy. Wygłoszonego na
XXII Sympozjonie PKM, Gdynia - Jurata 2005”