Pedagogika w/g I. Kanta dr Genowefa JanczewskaKorczagin www.wiktor.horyzont.net Człowiek to jedyne stworzenie, które należy wychowywać. -Zwierzęta wykorzystują swoje siły od momentu urodzenia. One nie szkodzą sobie wzajemnie. -Malutkie ślepe jaskółki wypróżniają się poza gniazdo. -Młode zwierzęta nie potrzebują opieki, tylko jedzenia i ogrzewania. -Troska zwierząt dotyczy tylko tego aby nie wykorzystywały swoich sił przeciwko sobie. -Gdyby zwierzę przychodząc na świat zakrzyczałostałoby się ofiarą z tego powodu. Jakie cechy należy wychować w człowieku. 1)Dyscyplina zewnętrzna albo wewnętrzna wytrzymałość wyprowadza człowieka ze stanu zwierzęcego. 2)Zwierzęta mają instynkt i dzięki niemu mają wszystko, bo cudzy rozum zatroszczył się o nie. 3)Człowiekowi potrzebny jest własny rozum, bo nie ma zwierzęcego instynktu. Człowiek musi mieć sam swój rozum i samodzielnie wypracować plan swojego zachowania. -ale na świat przychodzi zupełnie bezradny i z tego powodu muszą się troszczyć o niego inni ludzie. -Człowieczy ród powinien sam wypracowywać swoje cechy (ćwiczyć je) typowe dla człowieka. -A początek można znaleźć i w dzikim i rozwiniętym jego stanie. Dyscyplina ma negatywną konotację, ale -Dyscyplina wewnętrzna nie pozwala człowiekowi uciec pod wpływem zwierzęcych skłonności od jego człowieczego przeznaczenia. Uciec od człowieczeństwa. -Człowiek nie powinien dziko rzucać się w sposób nieprzemyślany w otchłań niebezpieczeństwa. -Dyscyplina to sposób zniszczenia w człowieku zwierzęcej dzikości. -Dzikość to niezależność od prawa. Dyscyplina ma człowieka podporządkować prawu. Zmusza go do czucia władzy prawa. Nauczanie to pozytywna część wychowania. -Najpierw dziecko należy posłać do szkoły, aby się czegoś nauczyło. -Dzieci mają się uczyć najpierw jak planują nauczyciele: pracy. -Dzieci nie mogą zachowywać się i robić to co im do głowy wpadnie. Człowiek ma z natury silną potrzebę WOLNOŚCI -I dlatego jak najwcześniej należy go nauczyć podporządkowywać się jego własnemu rozumowi, bo im starszy tym trudniej przyzwyczaić go do dyscypliny. -Jeżeli w młodości wszyscy zaspokajali jego wolę człowieka i w niczym mu nie przeszkadzali, to ten człowiek zachowa dzikość w całym swoim życiu. -Ale człowiekowi rozpuszczonemu też matczyną delikatnością i zbytnią jej opieką-grozi to że zewsząd otrzyma razy i ciosy jeżeli weźmie się za swoje sprawy życiowe. -Zwyczajny błąd w wychowaniu wielkich ludzi świata polega na tym ze w młodości nikt im się nie sprzeciwia, nie przeciwdziała ich dzikości. -A ponieważ człowiek chce być wolny-należy dzikość jego zmiękczyć. Opieka w kształceniu -Jej potrzebuje człowiek( dyscypliny i nauczania nie potrzebuje żadne zwierzę, śpiew ptaków nie jest instynktem-one się wzajemnie uczą od siebie.) -Człowiek może stać się CZŁOWIEKIEM tylko dzięki wychowaniu przez innego CZŁOWIEKA. Niedostatek w dyscyplinie i nauczaniu wynika z powodu złych wychowawców tych dzieci. Co zrobić aby zmusić naturę człowieka do starania o zbliżanie się do doskonałości? -Wychowanie uczy jednego a nauczanie rozwija tylko. A do czego człowiek jest w stanie dojść we własnym rozwoju? -Ale jeżeli nie zajmiemy się człowiekiem to jedyne co mu pozostanie to będzie mieć pustkę w uczeniu się: a) prymitywizm z powodu braku kultury. b) dzikość z powodu braku dyscypliny. Tylko w wychowaniu jest skryta tajemnica doskonalenia ludzkiej natury -Zapuszczenie dyscypliny to większe zło niż zapuszczenie w kulturze, można to zawsze nadrobić ale dzikości nie sposób wykorzenić. Co to jest dobre wychowanie? -Czy ta idea to niespełniony sen? -Idea to pojęcie doskonałości. To ciągle jeszcze przed nami zadanie do zrealizowania. -np. ideał absolutnie kierowanego wg reguł prawa i sprawiedliwości Państwa? Czy to jest możliwe? A gdyby wtedy wszyscy ludzie kłamali-czy prawda byłaby tylko fantazją? -Ludzie żyją różnie, ludzie nie są jednakowi-czy to znaczy ze nie osiągają swego celu istnienia? -Porównaj rośliny: z korzenia są jednakowe, a z ziarna różne. Wszystko zależy od siewu i przesadzania. -A czy my wiemy co jest ludzkim przeznaczeniem? W człowieku trzeba rozwijać zadatki i talenty. 1) Co to jest ludzka natura i gdzie sięgają jej możliwości? 2) Wychowanie to sztuka , która powinna być doskonalona wieloma pokoleniami, każde pokolenie posiada wiadomości o poprzednim pokoleniu i dlatego ucząc się wzajemnie można rozwijać celowo cały ród człowieczy ku jego przeznaczeniu. Opatrzności było wygodnie aby człowiek tworzył dobro z samego siebie. 1. Człowieku, idź w świat. Otrzymałeś wszystkie skłonności do dobra. 2)Twoje szczęście i nieszczęście zależy od ciebie samego. Bo opatrzność nic ci nie dała w gotowej postaci. To tylko gotowość nie różniąca się stosunkami moralnymi. Człowiek musi doskonalić się sam. -człowiek ma obowiązek wychowywać w sobie cechy moralne i ludzkie obowiązki celem likwidacji skłonności do zła. -Wychowywanie to najtrudniejszy problem i najtrudniejsze zdanie dla człowieka. Najtrudniejsze zadania dla człowieka. 1.Rządzenie, kierowanie. 2.Wychowanie. Zawsze istnieją między ludźmi różnice w poglądach na temat rządzenia i wychowania. To różnice w ideach. Od czego zacząć? Jeżeli zaczynaliśmy od dzikiego człowieka-to historycznie ciągle człowiek popadał w dzikość. Ale człowiek ciągle podnosi się z dzikości! A ile czasu upłynęło aby ludzie nauczyli się czytać i pisać? I ciągle każde pokolenie się tego uczy. Początek pisania to początek świata, to granica pierwotności. Rozwój uzdolnień i talentów to nie tylko natura ludzka, to konieczność wychowywania. -W uzdolnieniach i talentach brakuje instynktu zwierzęcego. -Pedagogika to ROZUMNE WYCHOWANIE. To rozwój człowieka w celu osiągnięcia swojego przeznaczenia. -Jeżeli rodzice byli wychowywani to mogą stanowić przykład do naśladowania. Dzieci mogą się uczyć na ich przykładzie. Jeżeli chcemy aby nasze dzieci stały się lepsze • To pedagogika powinna stać się przedmiotem nauki i badań, bo inaczej nic od niej nie będzie można oczekiwać. Bo wtedy zdemoralizowany będzie wychowywać zdemoralizowanego. • Mechanizmem w sztuce wychowania jest NAUKA. Bo inaczej to utracimy wszystko co osiągnęliśmy do tej pory: CZŁOWIECZEŃSTWO. Zasady sztuki wychowania-dla ludzi stanowiących plany wychowania: 1.Wychowywać dla przyszłości a nie na dziś. Dla idei człowieczeństwa. -To rodzice wychowują dzieci dla współczesności, rodzice chcą aby dzieci dobrze się urządziły. -Rządzący chcą wykorzystywać ich jako środki do realizacji swoich celów. I jedni i drudzy chcą wspólnego szczęścia i doskonałości. Plan wychowania powinien być zestawiony jak dla obywateli świata. • Idea szczęścia dla wszystkich naprawdę nie może nam zaszkodzić! • Ale w imię tej idei należy ponosić ofiary (jakie to ofiary mogą być dziś?) • Z dobrego wychowania wynika dobro na świecie. Jedyna przyczyna zła wywodzi się z natury człowieka nie podporządkowującego się REGUŁOM. W człowieku są tylko początki dobra , które należy rozwijać. I skąd zaczynać naprawę świata? Czy od rządzących czy od obywateli? Każdy obywatel jest w stanie zarządzać sobą, swoim rozwojem i wtedy pomaga tym rządzącym. • Ale gdy rządzącym nikt się nie sprzeciwia- i to jest wielki niedostatek. Samotne drzewo w lesie jest krzywe i rozłożyste-jak rządzący. • A drzewo w lesie jest strojne, wysokie i proste. One wyciągają się do słońca gdy sąsiednie drzewa przeszkadzają. • I dlatego rządzący muszą słuchać ludzi i uczyć się od nich a nie od rządzących i elit. Najistotniejsza jest prywatna przedsiębiorczość człowieka. • To jeden z najważniejszych środków w realizacji celów. • Państwo i prywatna przedsiębiorczość a nie współpraca rządzących. (Dziś to demokracja). • Bo rządzący nie kierują się wcale dobrem wspólnym ale dobrem państwa, które wspomaga realizację osobistych celów rządzących. Tylko współpraca osób o szerokich poglądach , które myślą o dobru wspólnym umożliwia rozwój oświaty i idee lepszego jutra. Na naród nie można patrzeć tak jak na część przyrody i zwracać uwagę tylko na jego rozmnożenie, aby ten naród wykorzystać do realizacji swoich celów. Wychowując człowieka należy przyuczyć go do: 1.Dyscypliny. Zdyscyplinować człowieka to znaczy zabezpieczyć go przed swoją zwierzęcą naturą po to aby nie zniszczył w sobie cech człowieczych. Dyscyplina to poskramianie własnej dzikości. 2.Człowieka należy rozwijać umysłowo. To kultura: nastawienie (dziś postawy). Oraz NAUCZANIE ogólne; to umiejętności i uzdolnienia do realizacji różnych celów. To czytanie, pisanie, liczenie i inne umiejętności: muzyka… Człowiek powinien posiadać umiejętności społeczne. -ma być przydatny społeczeństwu, -ma być przyjazny i wykorzystywać swój wpływ na innych, -to kultura człowieka wnosi cywilizowane formy kontaktów, takt i uprzejmość. Zachowania społeczne są typowe dla każdego okresu historycznego. Ceremonialność kontaktów już za namidyplomacja została. Wychowanie zachowań moralnych. Człowiek powinien realizować wszystkie zachowania ale powinien wypracować taki obraz myśli, które pozwolą mu wybrać tylko dobre cele. A dobre cele to takie , które akceptują ludzie i one mogą stać się celami wszystkich, każdego człowieka. Człowieka nie wolno : • 1. Tresować, ubierać w dres, ubranie z cudzych wartości mechanicznie. Człowieka należy nauczyć MYŚLEĆ -Myślenie doprowadza do reguł warunkujących działania.