Dyscyplina Dr Elżbieta Bednarz Co stoi za dyscypliną? Na efektywność pracy nauczyciela ma wpływ: jego właściwa postawa; umiejętność doboru odpowiednich metod, form, stosowanie środków dydaktycznych; Niezwykle ważna jest też współpraca z rodziną Dlaczego mamy problemy z dyscypliną W KLASIE? Dzieci są znudzone Dzieci chcą zwrócić na siebie uwagę Nieodpowiednio dobrane metody czy formy pracy Brak jasnych zasad Brak przygotowania do pracy Przyczyny kształtujące osobowość trudnego dziecka Szybkie tempo życia Brak czasu dla dzieci Brak opieki rodzicielskiej Brak więzi rodzinnych – rozpad rodziny – brak komunikacji – dysfunkcja – przebywanie poza domem, zamknięcie izolacja Brak właściwej atmosfery rodzinnej Atmosfera napięta – praca przeniesiona do domu Kłótnie, spory Zwrócenie zbyt dużego akcentu na samodzielność Nieprawidłowy rozwój emocjonalny Zwrócenie uwagi tylko na rozwój intelektualny Zaniedbania w duchowym rozwoju dziecka Dziecko tworzy własny model zachowania Samo wybiera autorytety i wartości moralne Brak skutecznej dyscypliny Tolerowanie złych zachowań /rodzice nie zauważają złego zachowania dzieci, brak konsekwencji; usprawiedliwianie dziecka/ Brak autorytetu wychowawcy /krytycyzm wychowawców Różnica pokoleń Brak elastyczności rodziców Brak psychicznego porozumienia Wpływ środowiska Grupa rówieśników Przykłady i wpływ mediów itp. Wpływ mody Duchowe potrzeby tych dzieci Bezpieczeństwa Przynależności Kontaktu emocjonalnego i społecznego Akceptacji i poszanowania Poznawania, nowych osiągnięć Aktywności Samodzielności Jak poradzić sobie z dyscypliną w klasie? Wersety biblijne: Bądźcie posłuszni przewodnikom waszym i bądźcie im ulegli; oni to bowiem czuwają nad duszami waszymi i zdadzą z tego sprawę – Hebr. 13,17. PAMIĘTAJMY – DYSCYPLINA I AUTORYTET TO PRZYMIOTY Ducha Świętego – 2 Tym. 1,7 Kilka myśli o wychowaniu JEDNO JEST PEWNE: WŁAŚCIWE ZACHOWANIE NIE JEST DZIEDZICZNE, DZIECKO NAUCZY SIĘ TEGO, CZEGO ZOSTANIE NAUCZONE – dr James Dobson NIE JESTEM NA TYLE NAIWNY, BY SĄDZIĆ, ŻE DO KAŻDEGO DZIECKA MOŻNA STOSOWAĆ TĘ SAMĄ METODĘ DYSCYPLINY – dr Kelvin Leman SPOSOBY RADZENIA SOBIE Z DYSCYPLINĄ Przykład nauczyciela Pana Jezusa, który skupił wokół siebie dwunastu mężczyzn rozmaitego pochodzenia. Módl się o swoich uczniów nieustannie. Pełna troski relacja n-la z uczniami. Nawiązanie osobistej relacji z każdym uczniem. Autorytet nauczyciela Nauczaj zasad poszanowania autorytetów i zgodnie z nimi postępuj. Sam/a okazuj szacunek swoim zwierzchnikom. Uwaga na niewłaściwe okazywanie autorytetu Wskazówki, jak wzbudzić szacunek u uczniów -pewność siebie i stanowczość -sposób zwracania się do uczniów -utrzymywanie uwagi monotonii podczas lekcji i zapobieganie Bądź pozytywnie nastawiony – tak się cieszę, że jesteście dziś na tej lekcji itp. Pracuj nad własną samodyscypliną, by być przykładem dla uczniów /bądź dobrze zorganizowany/a; nie ulegaj nastrojom, reaguj właściwie na problemy uczniów/ Ustal akceptowalny poziom hałasu. Zachowuj panowanie nad sobą – ćwicz samokontrolę /Delikatna odpowiedź uśmierza gniew/ Zadbaj o porządek i sprawny przebieg lekcji. Dobrze przygotuj lekcję. Trzymaj się planu lekcji - przechodź płynnie od jednej części lekcji do drugiej. Miej w zanadrzu plan awaryjny, dodatkowe materiały Zredukuj do minimum rzeczy mogące rozpraszać uwagę dzieci. Dla każdego punktu lekcji ustal stałe formy /wchodzenie do klasy, sięganie po zeszyty itp./. Gdy jest taka potrzeba przesadzaj uczniów. Wychodzenie z klasy tylko w uzasadnionych przypadkach Ustal zasady zachowania obowiązujące na zajęciach. Gdy nie ma określonych wyraźnych granic – nie można oczekiwać ich przestrzegania. Udzielaj pochwał uczniom, którzy do tych zasad się stosują – wzmacnianie pozytywne Przychodź na lekcje wystarczająco wcześnie. Okazuj swoje przywództwo. Bądź precyzyjny/a i zdecydowany/a. Bądź konsekwentny/a Przedstaw uczniom jak chciałbyś aby Twoje zajęcia wyglądały. Opracuj wraz z uczniami kodeks dyscyplinarny w klasie – znaczące i mniej znaczące wykroczenia /Rozróżnianie pomiędzy dużymi i małymi wykroczeniami – które uważasz za duże?/ Prowadź lekcje ciekawie, z wielkim entuzjazmem, używając różnych metod, środków wizualnych itp. Nie wpadaj w rutynę. Uważaj na nadmiar bodźców. Uwzględniaj indywidualizację pracy – każdy uczeń jest inny…. Zachęcaj do myślenia, poszerzania horyzontów. Od czasu do czasu powierzaj jakąś odpowiedzialność nawet sprawiającym kłopoty uczniom. Często oceniaj słownie zachowanie uczniów w formie komentarzy, by wiedzieli którym momencie spełniają nasze oczekiwania, a w którym nie. Dzieci potrzebują nauczyciela a nie towarzysza zabaw. Spoufalanie prowadzi do lekceważenia nauczyciela. Bądź uprzejmy/a wobec uczniów, bądź nastawiony/a pozytywnie do nich. Staraj się usilnie, by z powodu zachowania ucznia nie nastawić się do niego negatywnie Staraj się nie przypominać złych rzeczy. Zastanów się jak praktycznie wypełniać zachowanie przykazanie: Ojcowie/n-le/, nie pobudzajcie do gniewu dzieci waszych. Nie reaguj zbyt gwałtownie na sytuacje, zachowanie dziecka – nie kieruj gniewu w stronę dziecka bez podania konkretnej przyczyny. Staraj się panować nad swoim gniewem. Wystrzegaj się kłótni – podaj tylko argumenty. Nie stosuj zbyt silnych wzmocnień głosu. Nie reaguj przesadnie, robiąc wielki problem z mało ważnych incydentów. Nie wypowiadaj gróźb, których nigdy nie będziesz w stanie spełnić. Nigdy nie stosuj „starej śpiewki” – Zrób to jeszcze raz, a już ja ci pokażę… DOTRZYMUJ SŁOWA W żaden sposób nie próbuj uczniów przekupywać, wchodzić z nimi w jakieś układy. Jeśli złe zachowanie jest w klasie rozpowszechnione, skoncentruj się na prowodyrze. Przezwycięż destruktywne porównywanie. Używaj minimum słów, ale niech one się liczą. Mądrość Salomona – Kto oszczędza słów, jest rozsądny – Przyp. 17,27. Utrzymuj kontakty z uczniami również poza klasą. Wysyłaj do domu nie tylko nagany lecz także pochwały. Tylny rząd powinien być miejscem uprzywilejowanym. Nie poddawaj się! Mojżesz przekazał Jozuemu: Bądź mocny i mężny! Nie bój się i nie lękaj się, bo Pan, Bóg twój, będzie z tobą wszędzie, dokądkolwiek pójdziesz Jozue 1;9 SZCZEGÓLNE METODY INTERWENCJI Podejdź do przeszkadzającego ucznia, stań przy nim, przesadź go w inne miejsce. Wypróbuj metodę ciszy. Staraj się nie zaczynać lekcji dopóki nie ma zupełnej ciszy. Wypróbuj pozasłowne metody korygowania złego zachowania /znaczące spojrzenie, pogrożenie palcem i tp./ System nagradzania i kar Zielona – tak trzymać; żółta – popracuj nad zachowaniem/ ostrzeżenie/; czerwona – stop! Dziennik w systemie współpracy Do współpracy w szkole Samuel wykorzystywany jest system zapisu spostrzeżeń, punktacji, oceniania i uwag oraz zadań domowych ze strony poszczególnych nauczycieli dla rodziców oraz uwag w działaniu zwrotnym LEKCJA Ćwiczenie zachowania i czynności ucznia 1 2 3 4 5 7 8 6 Koncentracja i zaangażowanie podczas lekcji (robienie notatek, wypełnianie ćwiczeń, itd) Nie rozmawianie z kolegami, nie wypowiadanie niestosownych komentarzy podczas lekcji Wykonywanie poleceń nauczyciela Odrabianie pracy domowej Podpis nauczyciela Suma punktów lekcjach uzyskanych na wszystkich Suma punktów uzyskanych podczas całego dnia Dodatkowe uwagi (zarówno pozytywne jak i negatywne) Zapisana praca domowa. Jeśli nic nie jest zadane – zapis brzmi: nic nie jest zadane Informacja co należy przynieść następnego dnia Informacja kiedy jest sprawdzian pisemny lub planowane pytanie ustne punkty dodatnie Zachowanie w świetlicy za podpis nauczyciela punkty ujemne za podpis nauczyciela Zauważaj nawet najmniejsze oznaki poprawy zachowania i zachęcaj do dalszych starań. NIE JESTEM NA TYLE NAIWNY, BY SĄDZIĆ ŻE DO KAŻDEGO DZIECKA MOŻNA ZASTOSOWAĆ TĘ SAMĄ METODĘ DYSCYPLINY - DR KEVIN LEMAN INTERWENCJA INDYWIDUALNA Jeśli nie możesz zdyscyplinować ucznia w grupie zajmij się nim indywidualnie. Pamiętaj, że dobroć prowadzi do upamiętania. Zapewnij ucznia, że bardzo ci na nim zależy i chcesz by był w twojej klasie. Wyjaśnij dziecku, jakich konsekwencji może oczekiwać, jeśli jego zachowanie się nie zmieni. Po przeprowadzeniu jednej lub dwóch osobistych rozmów z uczniem rozważ możliwość sporządzenia kontraktu dotyczącego pożądanego zachowania Nie informuj o złym zachowaniu dziecka osoby postronne. Niszczy to reputację dziecka, jest krzywdzące dla rodziców oraz wyrządza krzywdę społeczności wierzących. Nie miej oporów by kontaktować się z rodzicami, rób to jednak z wyczuciem Zwracaj uwagę dziecku, że zachowało się nieprawidłowo w jakieś sytuacji, ale nigdy nie krytykuj dziecka, oceniając całe jego „być albo nie być” (nie używaj sformułowań: do niczego się nie nadajesz, jesteś beznadziejny, po co tu jesteś, ty zawsze …, ty nigdy… itp.). Chwal dzieci przy innych, strofuj zawsze na osobności A może takie sposoby???