tematy na ustny egzamin maturalny z języka polskiego

Elbląg, dnia 10 kwietnia 2016 r.
TEMATY NA USTNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO
LITERATURA
1.
Różne sposoby personifikowania zła w XIX i XX wieku. Przedstaw je, odwołując się do
wybranych utworów literackich.
2.
Różne sposoby przedstawiania /lub oceniania/ w tekście literackim rzeczywistości otaczającej
pisarza. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów należących do tej samej epoki.
3.
Bunt w literaturze. Omów jego rodzaje i sposoby prezentacji w wybranych tekstach literackich.
4.
Dzieło ( lub twórczość ) wybranego współczesnego pisarza wobec tradycji literackich epok
poprzednich. Przedstaw na wybranym przykładzie.
5.
Sięgając do wybranych utworów, porównaj sposoby i funkcje nawiązywania do własnej biografii
przez A. Mickiewicza i J. Słowackiego.
6.
Analizując wybrane przykłady literackie, ukaż różne postawy młodego pokolenia wobec
ojczyzny.
7.
Motyw wędrówki w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
8.
Różne typy bohaterów w literaturze współczesnej. Scharakteryzuj je na podstawie wybranych
utworów epickich.
9.
Omów sposoby i funkcje nawiązań do mitologii, odwołując się do wybranych utworów literatury
polskiej.
10.
Odwołując się do przykładów, omów sposoby i funkcje kreowania świata fantastycznego w
literaturze wybranej epoki.
11.
Diabeł w literaturze. Scharakteryzuj i porównaj jego wizerunek w dziełach literackich różnych
epok.
12.
Motyw przyrody w literaturze. Omów jego wykorzystanie przez twórców różnych epok.
13.
Zbrodnia i kara oraz dramat sumienia obciążonego winą. Omów na wybranych przykładach
literatury polskiej i obcej.
14.
Oceny narodu polskiego wyrażone w literaturze. Przedstaw je, odwołując się do wybranych
utworów z XIX wieku.
15.
Charakter i cele odwołań do tradycji antycznej w twórczości Zbigniewa Herberta. Omów
zagadnienie, odwołując się do wybranych wierszy poety.
16.
W drodze do wolności. Przedstaw różne formy walki Polaków o wolność narodową, utrwalone w
literaturze 2-3 epok literackich.
17.
Niewłaściwe wybory, błędne decyzje. Oceń, jakie były ich konsekwencje w życiu bohaterów.
Omów na przykładach wybranych utworów literatury polskiej i obcej.
18.
Różne sposoby i funkcje nawiązań do sarmatyzmu w literaturze. Przedstaw je, odwołując się do
wybranych utworów.
19.
Kultura ludowa jako źródło inspiracji pisarzy różnych pokoleń. Rozwiń temat na wybranych
przykładach.
20.
Portret Rosjanina w polskiej literaturze romantycznej i współczesnej. Porównaj wizerunki,
sposoby kreacji i oceń efekty.
21.
Od naśladowania rzeczywistości do deformacji – tradycja i nowoczesność w literaturze XX
wieku. Rozważ temat, odwołując się do wybranych dzieł.
22.
Różne sposoby poznawania świata przez bohaterów literackich. Omów temat, odwołując się do
dzieł z 2-3 wybranych epok.
23.
Portrety Żydów w literaturze polskiej i obcej XX wieku. Przedstaw temat, odwołując się do
wybranych utworów.
24.
Czary i magia w literaturze. Omów temat na podstawie wybranych dzieł z różnych epok.
25.
Różnorodne przedstawienia stworzeń fantastycznych w literaturze. Porównaj ich obrazy i funkcje
w wybranych utworach różnych epok.
26.
Miłość i odrzucenie w utworach literackich. Omów funkcjonowanie tego zjawiska, analizując
wybrane przykłady.
27.
Rozmowy człowieka z Bogiem w przekazie literackim twórców różnych epok. Omów temat,
1
odwołując się do wybranych utworów.
28.
Motywy obłędu w literaturze. Omów temat, odwołując się do wybranych dzieł z 2-3 epok.
29.
Różne rodzaje miłości w Piśmie Świętym i sposoby nawiązania do nich. Zaprezentuj temat,
porównaj i oceń efekty.
30.
Rozważ funkcjonowanie motywu winy i kary w wybranych utworach literackich.
31.
Przedstaw sposoby postrzegania Boga w wybranych utworach literackich z różnych epok kultury.
32.
Portrety Polaków w literaturze XVIII w. Przedstaw sposób prezentowania tych postaci na
wybranych przykładach.
33.
Omów funkcjonowanie motywu śmierci w literaturze obcej, odwołując się do wybranych
przykładów.
34.
Różne koncepcje walki narodowowyzwoleńczej w twórczości polskich romantyków. Zaprezentuj
ujęcia tematu i dokonaj porównania.
35.
Zjawy, wampiry, upiory w literaturze różnych epok. Omów problem na wybranych przykładach
literackich.
36.
Dziecko jako bohater literacki. Przedstaw najciekawsze kreacje i ich funkcje w wybranych
utworach różnych epok.
37.
Motyw walki o wolność w literaturze polskiej. Omów sposoby kreacji i funkcje w utworze.
38.
Różne ujęcia motywu rycerza w literaturze. Porównaj sposoby kreowania, odwołując się do
wybranych tekstów od średniowiecza do współczesności.
39.
Motyw wędrówki w literaturze XIX wieku. Omów temat, odwołując się do wybranych
przykładów.
40.
Różne sposoby ukazywania zła w literaturze polskiej. Rozważ temat, odwołując się do
wybranych utworów z 2-3 epok literackich.
41.
Motyw lotu i jego funkcjonowanie w literaturze różnych epok. Omów zagadnienie na wybranych
przykładach.
42.
Motyw pielgrzyma w literaturze. Rozważ problem, odwołując się do wybranych utworów z
dwóch epok literackich.
43.
Sposoby kreowania portretu kobiety w literaturze. Rozważ zagadnienie, odwołując się do
wybranych przykładów.
44.
Poetyckie obrazy zagubienia człowieka. Omów na wybranych przykładach literackich XIX i XX
wieku.
45.
Literackie obrazy bitew. Przedstaw sposób kreowania i określ ich funkcjonowanie w wybranych
utworach.
46.
Sposoby kreowania portretu matki. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł
literackich.
47.
Młodzi bohaterowie wobec wyzwań swoich czasów. Rozważ i oceń różne postawy młodego
pokolenia, odwołując się do wybranych dzieł literackich.
48.
Mit o Prometeuszu i jego literackie transformacje. Omów problem, odwołując się do wybranych
utworów.
49.
Obrazy wsi w literaturze różnych epok. Przedstaw i porównaj sposoby prezentacji, oceń efekty.
50.
Romantyczna walka o wolność. Rozważ wpływ kreacji romantycznych na postawy i wybory
bohaterów literackich późniejszych epok.
51.
Motyw walki o niepodległość w literaturze polskiej. Omów zagadnienie, odwołując się do
wybranych tekstów.
52.
Słynne pary w literaturze polskiej i światowej. Przedstaw i porównaj sposoby prezentacji tematu
w wybranych utworach.
53.
Porównaj obrazy Holokaustu w twórczości pisarzy i poetów różnych pokoleń, analizując
wybrane utwory.
54.
Rola motywów ludowych w literaturze romantycznej i młodopolskiej. Omów zagadnienie,
odwołując się do wybranych dzieł.
55.
Literatura staropolska o człowieku i jego miejscu w świecie. Rozważ temat, odwołując się do
wybranych tekstów literackich.
56.
Rola motta i tytułu w utworze literackim. Rozważ problem, odwołując się do wybranych tekstów
z różnych epok.
57.
Literatura w służbie ideologii. Rozważ problem na przykładzie wybranych utworów epoki
dawnej i czasów powojennych. Przedstaw swoją ocenę.
2
58.
Porównaj sposoby obrazowania miłości w literaturze różnych epok, odwołując się do wybranych
utworów.
59.
Motyw domu i bezdomności w literaturze XIX i XX wieku. Rozważ temat na przykładzie
wybranych utworów.
60.
Omów różne ujęcia tematu domu rodzinnego w literaturze różnych epok, odwołując się do
wybranych utworów.
61.
Obrazy powstania warszawskiego w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
62.
Omów funkcjonowanie motywu wędrowca w literaturze, odwołując się do wybranych
przykładów.
63.
Omów funkcjonowanie motywu pielgrzyma w literaturze, odwołując się do wybranych
przykładów.
64.
Kara jako konsekwencja zbrodni. Omów zagadnienie, zwracając uwagę na sposób jego ujęcia w
wybranych utworach literackich.
65.
Podróże edukacyjne bohaterów . Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów.
66.
Literackie krainy szczęśliwości. Wykorzystując wybrane utwory z różnych epok, omów ich
obrazy i sposoby kreacji.
67.
Motyw dworu w literaturze polskiej. Na przykładzie wybranych tekstów omów jego znaczenie,
funkcjonowanie w utworze i sposoby kreacji.
68.
Literackie podróże do piekieł. Omów przyczyny i skutki wypraw, przywołując wybrane teksty
literackie.
69.
Różne ujęcia motywu rycerza w literaturze. Porównaj sposoby kreowania, odwołując się do
wybranych tekstów od średniowiecza do współczesności.
70.
Mitologizacja i demitologizacja jako sposoby prezentacji bohaterów i świata. Omów zagadnienie
na wybranych utworach literackich.
71.
Literackie portrety polskiego szlachcica. Na wybranych przykładach przedstaw i porównaj różne
sposoby kreacji postaci.
72.
Motyw miasta w literaturze. Omów temat na wybranych przykładach dzieł XIX i XX wieku.
73.
Wpływ wojny i okupacji na psychikę człowieka. Odwołując się do wybranych utworów literatury
XX wieku, przedstaw sposoby prezentacji tematu i sformułuj wnioski.
74.
Sport w literaturze współczesnej i starożytnej. Porównaj sposoby ukazywania motywu w tych
epokach kultury.
75.
Wizerunki ascetów w literaturze dawnej i współczesnej. Przedstaw portrety i sposoby ich kreacji,
odwołując się do wybranych tekstów.
76.
Omów sposoby i funkcje ukazywania świata jako teatru, odwołując się do literatury wybranych
epok.
77.
Różne wersje autobiografizmu w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych
tekstów.
78.
Różne sposoby pisania o cierpieniu. Omów zagadnienie na postawie wybranych utworów.
79.
Różne sposoby przedstawiania władzy w literaturze. Omów zagadnienie, porównaj analizowany
materiał i przedstaw wnioski, odwołując się do wybranych przykładów z różnych epok.
80.
Motywy średniowieczne w literaturze fantasy. Omów problem na wybranych przykładach.
81.
Etos rycerski w literaturze. Przedstaw różne sposoby jego kreacji, odwołując się do wybranych
tekstów.
82.
Różne sposoby przedstawiania matki cierpiącej w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych
przykładach.
83.
Motyw wędrowca, podróżnika, pielgrzyma w literaturze. Rozważ problem, odwołując się do
wybranych utworów z dwóch epok.
84.
Młody człowiek w poszukiwaniu autorytetów. Porównaj dążenia bohaterów, odwołując się do
wybranych lektur.
85.
Książki z przesłaniem dla młodzieży. Porównaj wybrane utwory współczesnej literatury
adresowanej do młodych czytelników i oceń stosowaną w nich przez pisarzy strategię dydaktyczną.
86.
Obraz Warszawy w literaturze. Porównaj wizerunki miasta z różnych okresów historycznych,
odwołując się do wybranych utworów.
87.
Śmierć w literaturze średniowiecza i renesansu. Porównaj sposoby ukazywania tego motywu w
literaturze obu epok.
88.
Miłość w mitologii greckiej i nawiązania do niej w literaturze współczesnej. Analizując wybrane
3
utwory, oceń żywotność tradycji antycznej.
89.
Obraz służącego w literaturze różnych epok kultury. Analizując wybrane utwory literackie,
rozważ podobieństwa i różnice w sposobie ukazywania ludzi „niskiej kondycji”.
90.
Sposoby okazywania uczuć i emocji. Analizując wybrane utwory literackie, rozważ związek
między rodzajem ekspresji uczuć a cechami osobowości bohaterów.
91.
Motyw nieśmiertelności w różnych ujęciach literackich. Porównaj funkcję tego motywu,
analizując wybrane teksty literackie.
92.
Powstanie warszawskie i powstanie w getcie warszawskim. Porównaj literackie obrazy tych
ekstremalnych doświadczeń dwóch narodów, analizując wybrane dzieła.
93.
Wątki baśniowe w literaturze. Porównaj funkcje tych wątków w utworach dla dzieci i dla
dorosłych, analizując wybrane utwory.
94.
Świat wartości ludzi morza. Porównaj różne obrazy z życia marynarzy ukazane w literaturze
marynistycznej.
95.
Bohater skazany na samotność i samotny z wyboru. Omów temat na wybranych przykładach
literackich.
96.
Każda epoka tworzy bohaterów na miarę swoich czasów. Kim jest bohater literatury
współczesnej? Omów problem na wybranych przykładach.
97.
Motyw winy i kary w literaturze. Przedstaw na wybranych przykładach.
98.
II wojna światowa z perspektywy dziecka. Ukaż wpływ przeżyć czasu wojny i okupacji na
psychikę dziecka, odwołując się do wybranych przykładów literackich.
99.
Motyw zdrady i wybaczenia w literaturze. Zanalizuj sposób funkcjonowania tego motywu w
wybranych utworach z różnych epok.
100. Miłość i cierpienie. Omów związek obu tych doznań, analizując historie słynnych par w
literaturze polskiej i światowej.
101. Goście z zaświatów – diabeł, anioł, duch... . Omów ich rolę, odwołując się do wybranych dzieł
literackich.
102. Tragizm bohaterów dramatów. Omów zagadnienie na podstawie wybranych dzieł literatury
polskiej i obcej.
103. Literacki portret rodziny – omów motyw i jego rolę na wybranych przykładach.
104. Motyw walki dobra ze złem. Omów jego funkcjonowanie w wybranych tekstach literackich.
105. Motyw obłędu w literaturze. Omów temat, odwołując się do wybranych dzieł z 2- 3 epok.
106. Śmierć w literaturze romantyzmu. Omów zagadnienie na podstawie tekstów literackich epoki
romantyzmu.
107. Na wybranych przykładach przedstaw różne sposoby prezentowania miłości w tekstach
renesansu i oświecenia.
108. Ars amandi w literaturze pięknej. Zanalizuj wybrane liryczne i dramatyczne realizacje motywu.
109. Odwołując się do epoki antyku i średniowiecza, ukaż podobieństwa i różnice wyobrażenia życia
pośmiertnego
110. Przedstaw motyw powrotu do kraju lat dziecinnych na wybranych przykładach literatury polskiej
XIX i XX wieku.
111. Przedstaw na wybranych przykładach wpływ lektury na osobowość i losy bohaterów literackich.
112. Przedstaw sposoby ukazywania kobiety w literaturze XX w. Omów zagadnienia na podstawie
wybranych dzieł.
113. Świat mężczyzn widziany oczami kobiety. Przedstaw sposoby ukazywania postaci męskich w
powieściach wybranych pisarek.
114. Różne obrazy rewolucji w literaturze polskiej i obcej. Dokonaj analizy porównawczej
115. Różne sposoby ukazywania miasta w tekstach literatury polskiej. Omów na wybranych
przykładach.
116. Różne sposoby pisania o ojczyźnie w twórczości pisarzy emigracyjnych. Omów na wybranych
przykładach.
117. Plotka jako ulubiona forma komunikacji międzyludzkiej. Rozważ zagadnienie w wybranych
tekstach literackich.
118. Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych
utworach.
119. Człowiek w poszukiwaniu szczęścia. Przedstaw ujęcie tego zagadnienia, analizując teksty
literackie dwóch wybranych epok.
4
120. Motyw cierpienia w wybranych tekstach literackich różnych epok. Omów temat, analizując
postawy bohaterów.
121.
Rodzice i dzieci w literackim przekazie z różnych epok. Omów na wybranych przykładach,
dokonaj porównań sposobu kreacji.
122. Zaprezentuj na wybranych przykładach z literatury sposoby kreowania wizerunku nauczyciela w
literaturze różnych epok.
123. Science-fiction a fantasy. Odwołując się do wybranych przykładów literatury fantastycznej,
zaprezentuj podobieństwa i różnice w kreacji świata przedstawionego w obu odmianach gatunkowych.
124. Realizacja dewizy starożytnych pisarzy -„uczyć, bawić, wzruszać” w literaturze staropolskiej.
Omów zjawisko na wybranych przykładach.
ZWIĄZKI LIERATURY Z INNMI DZIEDZINAMI SZTUKI
125.
126.
127.
128.
129.
130.
131.
132.
133.
134.
135.
136.
137.
138.
139.
140.
141.
142.
143.
144.
145.
146.
147.
148.
149.
Motyw śmierci we współczesnych tekstach kultury. Omów na wybranych przykładach.
Brzydota jako kategoria estetyczna w sztuce barokowej. Omów jej istotę i funkcje, odwołując się do
wybranych utworów literackich i dzieł plastycznych.
Omów funkcjonowanie motywu czarownic w literaturze oraz innych dziedzinach sztuki z różnych
epok kultury.
Wizerunek diabła w poezji polskiej i sztukach plastycznych. Omów na wybranych przykładach i
porównaj kreacje.
Przedstaw sposoby kreowania wizerunku kobiety w dziełach malarskich i literackich w wybranej
epoce.
Różne ujęcia motywu matki cierpiącej w sztuce. Omów na wybranych przykładach.
Wizerunek chłopa w literaturze i sztukach plastycznych. Omów na wybranych przykładach.
Porównaj wybrane filmowe adaptacje dzieł literackich do ich pierwowzorów. Dokonaj oceny.
Wizerunek rycerza średniowiecznego w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów zagadnienie na
podstawie wybranych dzieł.
Motyw Apokalipsy w literaturze, filmie, malarstwie. Porównaj wizje artystyczne.
Symbol jako środek wyrazu w literaturze i malarstwie. Rozważ temat, odwołując się do kultury
przełomu wieków XIX i XX.
Holokaust w literaturze, filmie i malarstwie. Zanalizuj sposoby jego przedstawiania w wybranych
tekstach kultury.
Filmowe i teatralne interpretacje dramatów Szekspira. Porównaj współczesne sposoby odczytywania
tekstów dramatycznych.
Porównaj sposób portretowania postaci świętych w literaturze hagiograficznej i malarstwie, odwołując
się do wybranych przykładów.
Motywy magiczne w filmie i literaturze fantasy. Porównaj ich funkcjonowanie i sposoby kreacji.
Różne obrazy zaświatów obecne w sztuce. Przedstaw i porównaj wizje artystyczne.
Różne ujęcia sentymentalnej uczuciowości. Rozważ temat, odwołując się do sztuki XVIII i XIX
wieku.
Rozważ, jaką rolę spełniają w kulturze współczesnej prowokacje artystyczne. Odwołaj się do
literatury, filmu i sztuk plastycznych.
Motyw Arkadii w literaturze i malarstwie. Dokonaj interpretacji wybranych tekstów kultury i
sformułuj wnioski.
Różne ujęcia motywu ukrzyżowania Chrystusa w literaturze i malarstwie. Dokonaj porównania
wybranych dzieł i rozważ wpływ zastosowanych środków wyrazu.
Katastroficzna wizja świata w literaturze i malarstwie XX wieku. Omów zagadnienie, odwołując się
do wybranych tekstów kultury.
Motyw apokalipsy w literaturze i malarstwie. Porównaj wizje artystyczne i sposoby prezentacji.
Obraz getta warszawskiego w polskiej literaturze i filmie. Na wybranych przykładach porównaj
sposoby ukazywania zagłady oraz przedstaw moralne i poznawcze wartości utworów.
Różne ujęcia motywu narodzenia Chrystusa w literaturze i malarstwie. Dokonaj porównania sposobów
jego prezentacji w wybranych dziełach.
Mitologia jako źródło inspiracji dla twórców następnych epok. Omów zagadnienie, odwołując się do
5
150.
151.
152.
153.
154.
155.
156.
157.
158.
159.
160.
161.
162.
163.
164.
165.
166.
167.
168.
169.
170.
171.
172.
173.
174.
175.
176.
177.
178.
179.
180.
181.
182.
wybranej epoki literackiej.
Katastroficzne wizje i obrazy zagłady w dziełach literackich i filmowych. Dokonaj analizy wybranych
dzieł, porównaj sposoby przedstawiania motywu.
Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Przedstaw i porównaj sposoby prezentacji.
Impresjonizm jako kierunek w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj na wybranych przykładach, omów
środki wyrazu właściwe dla każdego z tych rodzajów sztuki.
Fascynacje kulturą ludową w dziełach sztuk. Omów zagadnienie, prezentując różne teksty kultury.
Porównaj różne ujęcia portretu Sarmaty w literaturze i malarstwie.
Odwołując się do wybranych przykładów, porównaj sposób portretowania świętego Franciszka w
sztuce.
Sposoby funkcjonowania symboli i motywów biblijnych w sztuce wybranej epoki. Odwołaj się do
przykładów z różnych tekstów kultury.
Obrazy powstania styczniowego w literaturze i innych tekstach kultury. Porównaj, odwołując się do
wybranych dzieł.
Sposoby przedstawiania portretu matki w literaturze i sztuce. Porównaj wybrane przykłady.
Mit o Ikarze, jego literackie i malarskie przetworzenia. Omów funkcjonowanie, sposoby, nawiązań i
artystyczne efekty, odwołując się do wybranych przykładów,
Motyw Bożego Narodzenia w literaturze i malarstwie wybranych epok. Przedstaw sposoby kreacji i
dokonaj analizy porównawczej.
Wizerunek anioła w literaturze polskiej i sztukach plastycznych. Porównaj wybrane dzieła.
Koncepcja kobiecego piękna w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych przykładach.
Motyw ogrodu w literaturze i sztuce. Scharakteryzuj sposoby kreowania motywu w wybranych
tekstach kultury.
Motyw wampira w sztuce różnych epok. Omów na wybranych przykładach utworów literackich i
filmowych.
F. Chopin i jego muzyka jako bohaterowie literatury i filmu. Przedstaw temat, odwołując się do
wybranych dzieł kultury XIX i XX wieku.
Obraz wodza w literaturze i malarstwie. Porównaj wizerunek dowódców wojskowych, odwołując się
do wybranych dzieł sztuki.
Literatura a film. Omów problem odmienności języków artystycznych tych dziedzin sztuki, analizując
wybrane ekranizacje utworów literackich.
Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie lub filmie. Porównaj różne możliwości tych rodzajów
sztuki w obrazowaniu walk i bitew, analizując wybrane dzieła.
Marzenie jako składnik życia. Analizując wybrane dzieła filmowe i literackie, przedstaw rolę jaką
pełnią marzenia w losach wykreowanych w nich postaci.
Obraz aniołów w sztuce współczesnej. Analizując wybrane utwory, ukaż różnorodne konteksty
znaczeniowe związane z tym motywem.
Szaleństwo i obłęd jako temat literacki, malarski i filmowy. Zinterpretuj wybrane przykłady,
wskazując na rolę tych zachowań w omówionych dziełach.
Odwołując się do wybranych tekstów kultury, przedstaw sposoby ujęcia motywu Boga i Szatana.
Motyw kata i ofiary. Omów jego rolę, odwołując się do tekstów kultury współczesnej.
Konwencja magiczna i jej funkcja w kreowaniu świata bohaterów. Omów na wybranych przykładach
tekstów kultury.
Szaleństwo, obłęd jako motywy w literaturze, filmie i malarstwie. Omów ich funkcje w utworach
odwołując się do analizy wybranych dzieł.
Motyw śmierci w kulturze starożytnej i współczesnej – próba porównania. Omów temat na wybranych
przykładach tekstów kultury.
Motyw śmierci sławnych Polaków. Rozważ temat, odwołując się do różnych rodzajów dzieł sztuki.
Obrazy piekła w literaturze i malarstwie. Na podstawie dzieł z różnych epok, przedstaw jak się
zmieniały wizje krainy i sposoby kreacji.
Pakt z diabłem i jego skutki. Porównaj różne ujęcia tego motywu w literaturze i kulturze ludowej.
Sposoby przedstawiania Żydów w tekstach kultury. Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych
dzieł sztuki.
Motyw dziecka w różnych tekstach kultury. Przedstaw temat na wybranych przykładach, porównaj
sposoby kreacji i funkcje motywu.
Wydarzenia II wojny światowej utrwalone w literaturze pięknej i malarstwie. Omów temat, porównaj
6
sposoby kreacji i oceń efekty.
183. Obrazy powstania warszawskiego w literaturze i innych źródłach kulturowych. Omów temat,
odwołując się do wybranych dzieł.
184. „Świętość z Bogiem i bez Boga”. Przedstaw postawy bohaterów literackich i malarskich różnych
epok. Porównaj i oceń efekty.
185. Sarmatyzm jako zjawisko kulturowe. Omów temat odwołując się do dzieł kultury XVII, XVIII i XIX
wieku.
186. Sposoby prezentacji aniołów w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych
dzieł.
187. Motyw śmierci w literaturze i malarstwie. Przedstaw jego funkcjonowanie i porównaj sposoby
realizacji, odwołując się do wybranych epok.
188. Polscy królowie w literaturze i malarstwie. Przedstaw wizerunki, porównaj sposoby kreacji.
189. Wampiryzm w literaturze i filmie. Omów na wybranych przykładach.
190. Hip-hop jako zjawisko w kulturze i języku. Odwołaj się do przekazów zawartych we współczesnej
twórczości filmowej, muzycznej a także plastycznej
191. Karykatura jako sposób prezentacji człowieka. Omów zagadnienie na wybranych przykładach różnych
tekstów kultury.
192. Bitwa pod Grunwaldem i jej bohaterowie w ujęciu literackim oraz malarskim i filmowym. Dokonaj
analizy porównawczej.
193. Motyw drogi w literaturze i w filmie. Omów jego funkcje na wybranych przykładach.
194. Różne ujęcia motywu piekła w literaturze i malarstwie. Przeanalizuj na wybranych przykładach.
195. Wpływ dzieł autorów antycznych na literaturę i sztukę renesansową. Omów temat na podstawie
wybranych utworów dwóch epok literackich.
196. Adaptacje filmowe dzieł Adama Mickiewicza. Dokonaj analizy wybranych adaptacji filmowych i
skonfrontuj je z literackim pierwowzorem.
197. Warszawa i różne sposoby jej przedstawiania w literaturze, malarstwie i fotografii. Wskaż
podobieństwa i różnice. Zredaguj wnioski.
198. Sposób ujęcia motywu Apokalipsy w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów zagadnienia na
wybranych przykładach.
199. Obraz subkultur młodzieżowych w wybranych tekstach kultury np. w literaturze, filmie, teatrze,
kabarecie. Przedstaw sposoby ich kreowania. Oceń efekty
200. Motyw rycerza w literaturze staropolskiej i w kulturze masowej. Porównaj sposób jego
funkcjonowania w wybranych tekstach kultury. Sformułuj wnioski.
201. Miłość i śmierć kochanków. Porównaj sposoby mówienia o tym w różnych tekstach kultury. Oceń
efekty.
202. Surrealizm w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła.
203. Różne funkcje ilustracji w dziele literackim. Omów je, odwołując się do wybranych bajek i baśni.
JĘZYK
204.
205.
206.
207.
208.
209.
210.
211.
212.
213.
Jak funkcjonują zapożyczenia z języków obcych we współczesnym języku polskim? Omów
zagadnienie na wybranych przykładach.
Barokowy obraz świata. Określ go, analizując warstwę językową wybranych utworów należących do
nurtu barokowej poezji metafizycznej.
Język komiksów i jego rola w kreowaniu obrazu świata przedstawionego. Omów zagadnienie na
wybranych przykładach.
Porównaj cechy tekstów retorycznych w literaturze staropolskiej i współczesnej, odwołując się do
wybranych przykładów.
Przedstaw funkcje komizmu językowego w wybranych bajkach i fraszkach dawnych i współczesnych.
Język współczesnej młodzieży polskiej w szkole i poza nią. Omów podobieństwa i różnice na
podstawie wybranych artykułów prasowych i własnych badań.
Język jako instrument walki politycznej. Zanalizuj wybrane teksty dawne i współczesne.
Metaforyka tytułów prasowych. Zanalizuj wybrane przykłady i oceń ich trafność.
Językowe sposoby kreowania wizji świata w reklamie telewizyjnej. Przedstaw je na wybranych
przykładach.
Nazwy miejskie. Wyjaśnij etymologię i pochodzenie różnych nazw w Twoim miejscu zamieszkania.
7
214.
215.
216.
217.
218.
219.
220.
221.
222.
223.
224.
225.
226.
227.
228.
229.
230.
231.
232.
233.
234.
235.
236.
237.
238.
239.
240.
Wpływ języków obcych na język polski w ostatniej dekadzie XX wieku i na początku XXI wieku.
Zbadaj zjawisko i przedstaw wnioski.
Perswazja jako technika oddziaływania na odbiorcę. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych
tekstów.
Językowe środki perswazji w reklamie. Zaprezentuj wybrane przykłady z radia, telewizji i prasy,
przedstaw efekty.
Rola neologizmów w tworzeniu literackiego obrazu świata. Rozważ problem na wybranych tekstach
literackich.
Językowe środki wzmacniające ekspresję wypowiedzi. Scharakteryzuj je na podstawie wybranych
wypowiedzi bohaterów współczesnej literatury polskiej.
Metafora w reklamie. Omów sposoby jej wykorzystania na podstawie tekstów reklam radiowych,
prasowych i telewizyjnych.
Język miłości. Zaprezentuj różne sposoby mówienia o tym uczuciu, przywołując wybrane przykłady
literackie.
Sztuka przekonywania a manipulacja językowa. Porównaj sposoby wykorzystania jej w tekstach
propagandowych.
Język reklam wobec norm językowych. Rozważ problem poprawności gramatycznej reklam.
Przedstaw przyczyny odstępstw od normy.
Komizm słowny i sposoby jego wykorzystania w wybranych utworach różnych autorów i epok.
Funkcje środków językowych w reklamie prasowej, radiowej i telewizyjnej. Zanalizuj wybrane
przykłady.
Język reklamy jako język manipulacji. Omów na przykładzie tekstów różnych rodzajów reklam.
Stylizacja ludowa w twórczości autorów XIX i XX w. Na wybranych przykładach wskaż typowe
zabiegi stylizacyjne i wyjaśnij jej artystyczną celowość.
Gwara podhalańska w wybranych tekstach literackich i filozoficznych. Omów sposoby wykorzystania
dialektu, przeprowadzając analizę zebranego materiału.
Język komentarza sportowego i jego wpływ na odbiorcę. Omów to zjawisko językowe, podaj
swoistości tego sposobu wypowiedzi, uwzględniając sytuację komunikacyjną.
Typowe błędy w wypowiedziach dziennikarskich. Zanalizuj i sklasyfikuj błędy językowe na
wybranych przykładach.
Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Zanalizuj funkcjonowanie wyrazów modnych we
współczesnej polszczyźnie.
Język polski żyje. Omów rolę neologizmów i zapożyczeń w polszczyźnie współczesnej.
Język środowiska uczniowskiego. Omów zagadnienie na wybranych przykładach
powieści
młodzieżowych oraz czasopism.
Język jako instrument walki o władzę. Omów zagadnienie, analizując wybrane materiały wyborcze.
Funkcje zapożyczeń w wybranych tekstach literackich, publicystycznych, komentarzach sportowych
itp. Omów problem i oceń zasadność ich użycia na wybranych przykładach.
Rola neologizmów w dziele artystycznym. Przedstaw ją, odwołując się do twórczości Bolesława
Leśmiana.
Język jako narzędzie kreowania świata w poezji XX wieku. Przedstaw na przykładach wybranych
utworów.
Język Internetu. Przedstaw charakterystyczne jego cechy na przykładzie wypowiedzi z wybranych list
dyskusyjnych.
Eksperymenty językowe w poezji polskiej XX wieku. Omów na wybranych przykładach.
Sposoby wyrażania agresji w języku współczesnych Polaków. Omów je na podstawie materiału
zaczerpniętego z języka potocznego.
Egzystencjalne rozterki młodego pokolenia. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów
utworów współczesnych zespołów muzycznych.
8