Wymagania edukacyjne z chemii dla klas pierwszych gimnazjum niezbędne do uzyskania poszczególnych rocznych ocen klasyfikacyjnych Klasy I B, I E Rok szkolny 2016/2017 Do uzyskania poszczególnych rocznych ocen klasyfikacyjnych obowiązują wszystkie wymagania edukacyjne do ocen śródrocznych, oraz: II. Wewnętrzna budowa materii (Pp: 1/3, 2/1-8,12-14, 3/2,4) Nauczyciel: Krystyna Rypel Ocena dopuszczająca [1] Ocena dostateczna [1 + 2] Ocena dobra [1 + 2 + 3] Ocena bardzo dobra [1 + 2 + 3 + 4] Ocena celująca [1+2+3+4+5] Uczeń: – definiuje pojęcie materia – opisuje ziarnistą budowę materii – opisuje, czym różni się atom od cząsteczki – definiuje pojęcia jednostka masy atomowej, masa atomowa, masa cząsteczkowa – odczytuje z układu okresowego masę atomową i zaokrągla ja do liczb całkowitych – oblicza masę cząsteczkową związków chemicznych (dla prostych przykładów) – opisuje i charakteryzuje skład atomu pierwiastka chemicznego (jądro: protony i neutrony oraz wokół jadra elektrony), wie, że atom jest elektrycznie obojętny – definiuje pojęcie elektrony walencyjne – wyjaśnia, co to jest liczba atomowa, liczba masowa – odczytuje liczbę atomową z układu okresowego – ustala liczbę protonów, elektronów, neutronów w atomie danego pierwiastka chemicznego, gdy znane są liczby atomowa i masowa – definiuje pojęcie izotop – dokonuje podziału izotopów – opisuje układ okresowy pierwiastków chemicznych – podaje prawo okresowości – podaje, kto jest twórcą układu okresowego pierwiastków chemicznych – odczytuje z układu okresowego podstawowe informacje o pierwiastkach chemicznych – odróżnia wzór sumaryczny od wzoru strukturalnego – zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne cząsteczek Uczeń: – wyjaśnia zjawisko dyfuzji – podaje założenia teorii atomistyczno- cząsteczkowej budowy materii – zna rodzaje cząsteczek – oblicza masy cząsteczkowe – definiuje pojęcie pierwiastek chemiczny – wymienia rodzaje izotopów – wyjaśnia różnice w budowie atomów izotopów wodoru – wymienia dziedziny życia, w których stosuje się izotopy – korzysta z układu okresowego pierwiastków chemicznych – zna związek pomiędzy budową atomu, a położeniem pierwiastka w układzie okresowym – wykorzystuje informacje odczytane z układu okresowego pierwiastków chemicznych – podaje maksymalną liczbę elektronów na poszczególnych powłokach (K, L, M) – zapisuje konfiguracje elektronowe – rysuje proste przykłady modeli atomów pierwiastków chemicznych – zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne wymaganych cząsteczek – odczytuje wartościowość pierwiastków chemicznych z układu okresowego pierwiastków – podaje wartościowość pierwiastków chemicznych w stanie wolnym – wyznacza wartościowość pierwiastków chemicznych na podstawie wzorów sumarycznych Uczeń: – planuje doświadczenie potwierdzające ziarnistość budowy materii – wyjaśnia różnice między pierwiastkiem a związkiem chemicznym na podstawie założeń teorii atomistyczno-cząsteczkowej budowy materii – wymienia zastosowania izotopów – korzysta swobodnie z informacji zawartych w układzie okresowym pierwiastków chemicznych – oblicza maksymalną liczbę elektronów na powłokach – zna maksymalna liczbę elektronów walencyjnych w atomie – na podstawie modeli atomów ( lub konfiguracji elektronowej) rozpoznaje dany atom – rysuje modele atomów (trudniejsze przypadki) – opisuje sposób powstawania jonów – wykorzystuje pojęcie wartościowości do rozwiązywania zadań – określa możliwe wartościowości pierwiastka chemicznego na podstawie jego położenia w układzie okresowym pierwiastków – zapisuje i odczytuje równania reakcji chemicznych – przedstawia modelowy schemat równania reakcji chemicznej Uczeń: – podaje zależność pomiędzy atomowa jednostką masy, a masą atomu wyrażona w gramach – definiuje pojęcie: masa atomowa jako średnia masa atomowa danego pierwiastka chemicznego z uwzględnieniem jego składu izotopowego – wyjaśnia związek między podobieństwami właściwości pierwiastków chemicznych zapisanych w tej samej grupie układu okresowego a budową ich atomów i liczbą elektronów walencyjnych – uzasadnia, że msubstr = mprod – rozwiązuje trudniejsze zadania wykorzystujące poznane prawa (zachowania masy, stałości składu związku chemicznego) – zapisuje i odczytuje równania reakcji chemicznych o większym stopniu trudności – wykonuje obliczenia stechiometryczne – rozwiązuje zadania wymagające zastosowania nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów Uczeń: – oblicza zawartość procentową izotopów w pierwiastku chemiczny – przelicz masy atomowe (z unitów na gramy) – określa, na czym polega promieniotwórczość naturalna i sztuczna – rozwiązuje zadania związane z pojęciem średniej masy atomowej – dokonuje obliczeń z wykorzystaniem wiedzy jednostce masy atomowej, masy atomowej i cząsteczkowej – dokonuje obliczeń na podstawie równania reakcji chemicznej – stosuje zdobytą wiedzę w złożonych zadaniach, nietypowych, jest twórczy – pogłębia swoją wiedzę korzystając z różnych źródeł – definiuje pojęcie wartościowość – odczytuje z układu okresowego maksymalną wartościowość pierwiastków chemicznych grup 1., 2. i 13.- 17. – wyznacza wartościowość pierwiastków chemicznych na podstawie wzorów strukturalnych – zapisuje wzory sumaryczny i strukturalny cząsteczki związku składającego się z dwóch pierwiastków na podstawie wartościowości pierwiastków chemicznych – określa na podstawie wzoru liczbę pierwiastków w związku chemicznym – interpretuje zapisy (odczytuje ilościowo i jakościowo proste zapisy), np. H2, 2 H, 2 H2 – ustala na podstawie wzoru sumarycznego nazwę dla prostych związków chemicznych składających się z dwóch pierwiastków – ustala na podstawie nazwy wzór sumaryczny związków chemicznych składających się z dwóch pierwiastków – odczytuje ze wzoru chemicznego, z jakich pierwiastków chemicznych i ilu atomów składa się cząsteczka lub kilka cząsteczek – podaje treść prawa stałości składu związku chemicznego – zna pojęcia równanie reakcji chemicznej, współczynnik stechiometryczny – rozróżnia podstawowe typy reakcji chemicznych – dobiera współczynniki w prostych przykładach równań reakcji chemicznych – zapisuje proste przykłady równań reakcji chemicznych – odczytuje proste równania reakcji chemicznych – podaje treść prawa zachowania masy – przeprowadza proste obliczenia z wykorzystaniem prawa zachowania masy – nazywa związki chemiczne na podstawie wzorów i zapisuje wzory sumaryczne i strukturalnych związków na podstawie ich nazw (trudniejsze przypadki) – określa wartościowość pierwiastków w związku chemicznym – zapisuje wzory cząsteczek korzystając z modeli – rysuje model cząsteczki – wyjaśnia znaczenie współczynnika stechiometrycznego i indeksu stechiometrycznego – zapisuje i dobiera współczynniki w równaniach reakcji chemicznych – odczytuje równania reakcji chemicznych – przeprowadza proste obliczenia z wykorzystaniem prawa stałości składu związku chemicznego Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów: 1. Bieżące sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych ucznia, będące podstawą ustalania ocen bieżących w skali, o której mowa w § 52 Statutu Gimnazjum w Niepołomicach, odbywa się w następujących formach: 1) wypowiedzi ustne obejmujące materiał nauczania jednej, dwóch lub trzech ostatnich lekcji; 2) wypowiedzi ustne obejmujące materiał nauczania jednego lub więcej działów programowych, zapowiadane według zasad ustalonych dla sprawdzianów pisemnych; 3) kartkówki – krótkie pisemne sprawdziany trwające nie dłużej niż 15 minut i obejmujące materiał nauczania z jednej, dwóch lub trzech ostatnich lekcji; 4) kartkówki – krótkie pisemne sprawdziany trwające nie dłużej niż 15 minut i obejmujące wskazany, ściśle określony przez nauczyciela materiał nauczania nie większy niż jeden dział programowy; 5) sprawdziany pisemne obejmujące materiał nauczania jednego lub więcej działów programowych; 6) ćwiczenia i zadania praktyczne; 7) ćwiczenia i zadania wykonane na lekcji; 8) ćwiczenia i zadania wykonane w domu; 2. Sprawdzian pisemny, o którym mowa w pkt 5, nauczyciel wpisuje do dziennika lekcyjnego oraz informuje uczniów o jego zakresie, formie i terminie z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Każdy sprawdzian pisemny powinien być poprzedzony powtórzeniem wiadomości i podaniem wymagań jakim uczeń będzie musiał sprostać. 3. Kartkówki, o których mowa w pkt 3, nie wymagają zapowiadania. 5. O kartkówkach, o których mowa w pkt 4, nauczyciel informuje uczniów z tygodniowym wyprzedzeniem. 6. Sprawdziany pisemne i kartkówki mogą mieć formę testu. 7. W ciągu tygodnia mogą być przeprowadzone najwyżej trzy pisemne sprawdziany i nie więcej niż jeden w danym dniu.