Mgr Aliki Jaworska Streszczenie rozprawy doktorskiej
advertisement
Mgr Aliki Jaworska Streszczenie rozprawy doktorskiej Uwarunkowania i konsekwencje upełnomocnienia zespołów pracowniczych W niniejszej rozprawie podjęto próbę ustalenia – na podstawie literatury przedmiotu oraz przeprowadzonego 12-miesięcznego eksperymentu – czy i w jaki sposób upełnomocnienie zespołów pracowniczych wpływa na wydajność ich pracy oraz jakość życia zawodowego ich członków. Zaprezentowano wyniki studiów literaturowych oraz samodzielnie przeprowadzonego badania empirycznego, poświęconego społecznym i organizacyjnym problemom występującym w procesie upełnomocnienia zespołów pracowniczych przedsiębiorstwa produkcyjnego. Dokonano analizy wcześniejszego dorobku naukowego dotyczącego upełnomocnienia pracowników w kontekście dążenia do podniesienia jakości ich życia zawodowego, problematyki grup społecznych i zespołów pracowniczych Zakres przedmiotowy prowadzonych badań obejmuje upełnomocnienie pracowników. W rozdziale pierwszym scharakteryzowano więc zjawisko partycypacji i upełnomocnienia organizacyjnego i psychologicznego. Scharakteryzowano pojęcie jakości życia zawodowego, uwzględniając jego wymiary, takie jak: zaangażowanie pracowników, satysfakcja z pracy i humanizowanie pracy. Zakres podmiotowy pracy dotyczy zespołów pracowniczych, stąd w rozdziale drugim dokonano charakterystyki pojęcia zespołu pracowniczego. Szczególną uwagę zwrócono na wybrane aspekty jego funkcjonowania. Przedstawiono czynniki wpływające na proces pracy zespołowej i uwarunkowania efektywności zespołu. W rozdziale trzecim, poświęconym przeprowadzonemu eksperymentowi, zaprezentowano przyjęty w badaniu, autorski model badawczy, obejmujący następujące uwarunkowania: redystrybucję władzy, kompetencje członków zespołów oraz organizacyjną transformację władzy. Przedstawiono również problem badawczy i hipotezy badawcze, zmienne i wskaźniki, proces doboru próby badawczej oraz metody i narzędzia badawcze. Omówiono też potencjalne problemy etyczne związane z przeprowadzonym badaniem, a ponadto scharakteryzowano badaną zbiorowość. W rozdziale czwartym omówiono uwarunkowania skutecznego upełnomocniania zespołów, zwracając szczególną uwagę na skomplikowaną tematykę redystrybucji władzy, w tym kwestię nowej roli kierownika oraz niezbędnego w procesie upełnomocniania wsparcia zarządczego. Przedstawiono wyniki badania gotowości przedstawicieli kadry kierowniczej do przekazywania zespołom pracowniczym prawa do samodzielnego decydowania, oraz wyniki badania gotowości członków zespołu do przejmowania zwiększonego udziału w zarządzaniu. Omówiono szczególną rolę rozwoju kompetencji w upełnomocnianiu zespołów oraz zaprezentowano przyjęty w badaniu i poddany eksperymentowi model rozwoju kompetencji upełnomocnionego zespołu pracowniczego. W rozdziale piątym przedstawiono wyniki badań. Dokonano pozytywnej weryfikacji wszystkich postawionych w rozprawie hipotez i ustalono, że w wyniku upełnomocnienia badane zespoły pracownicze: 1. Osiągnęły wyższą wydajność niż zespoły tradycyjne. Wzrost wydajności w upełnomocnionych zespołach był w badanym okresie o 13,5% wyższy niż wzrost wydajności w zespołach kontrolnych. 2. Wyżej oceniły jakość życia zawodowego. Wzrost poziomu oceny jakości życia zawodowego był wyższy w upełnomocnionych zespołach pracowniczych niż w zespołach tradycyjnych. 2a. Ocena poziomu humanizacji pracy jest wyższa w upełnomocnionych zespołach pracowniczych niż w zespołach tradycyjnych. W upełnomocnionych zespołach pracowniczych humanizacja pracy wzrosła w badanym okresie o 16,7%. 2b. Poziom satysfakcji z pracy w upełnomocnionych zespołach pracowniczych jest wyższy niż w zespołach tradycyjnych. W upełnomocnionych zespołach pracowniczych satysfakcja z pracy wzrosła o 22,8%. 2c. Ocena poziomu zaangażowania pracowników jest wyższa w upełnomocnionych zespołach pracowniczych niż w zespołach tradycyjnych. W wyniku upełnomocnienia zespołów zaangażowanie pracowników wzrosło o 29,6%. Stwierdzono, że konsekwencją upełnomocnienia zespołów pracowniczych jest wzrost wydajności ich pracy i poprawa jakości życia zawodowego ich członków.
