Lexus RX 450h
advertisement
Informacja prasowa 6 maja 2009 r. W SKRÓCIE • Układ napędowy Lexus Hybrid Drive drugiej generacji zapewnia o 10% wyższą moc, najniższy poziom zużycia paliwa w klasie samochodów crossover – 6,3 l/100 km, oraz poziom emisji CO2 wynoszący jedynie 148g/km • Trzy nowe tryby pracy zespołu napędowego ECO, EV i SNOW dodatkowo obniżają zużycie paliwa i poprawiają właściwości trakcyjne • Dynamiczne właściwości jezdne, przygotowane specjalnie z myślą o rynku europejskim, zapewnia nowe zawieszenie tylne oparte na podwójnych wahaczach rozwidlonych • Sterowane elektronicznie zawieszenie pneumatyczne z funkcją automatycznego utrzymywania nadwozia w poziomie, 4-stopniową regulacją wysokości nadwozia i układem aktywnych drążków stabilizatorów ograniczającymi przechył poprzeczny nadwozia o 40% • Najnowsze wcielenie filozofii projektowania L-finesse – samochód klasy crossover o aerodynamicznym nadwoziu i jednym z najniższych współczynników oporu powietrza wynoszącym 0,32 • Zawansowane wnętrze i kokpit typu „crossover” z wielofunkcyjnym sterownikiem dotykowym „Remote Touch” obsługującym systemy audio i nawigacji oraz czołowy wyświetlacz projekcyjny HUD • Wielokrotnie nagradzane rozwiązania z zakresu bezpieczeństwa: układ Pre-Crash Safety, zaawansowany układ automatycznej kontroli prędkości, układ VDIM i dziesięć poduszek powietrznych SRS Nowy Lexus RX 450h, następca wprowadzonego w 2005 roku nowatorskiego modelu RX 400h, jako pierwszy pojazd z rodziny RX został wyposażony w napęd hybrydowy Lexus Hybrid Drive drugiej generacji. Nowy, hybrydowy crossover o sportowych osiągach to flagowy model rodziny RX. Jest on przedstawicielem trzeciej generacji najlepiej sprzedającego się na świecie modelu SUV. RX 450h doskonale odzwierciedla dwa nieodłączne elementy unikalnej filozofii projektowania L-finesse: kaizen i myślenie o przyszłości. Podczas, gdy wielu konkurentów dopiero rozpoczyna prace nad pojazdami o napędzie hybrydowym, Lexus może się pochwalić ponad dziesięcioletnim doświadczeniem w tej dziedzinie. Dzięki temu możliwe było wprowadzenie w nowym modelu klasy crossover całego szeregu zmian w układzie napędowym Lexus Hybrid Drive. Wynikiem zmian jest znacząca poprawa sprawności układu napędowego Lexus Hybrid Drive, która oznacza wzrost mocy o 10%, obniżenie zużycia paliwa o 23%, obniżenie zużycia paliwa o 30% podczas pracy w niskich temperaturach i nieporównywalne obniżenie emisji CO 2. 1 NAPĘD HYBRYDOWY LEXUS HYBRID DRIVE W przeciwieństwie do samochodów półhybrydowych, które wykorzystują niewielki silnik elektryczny do wspomagania silnika spalinowego, w modelu RX 450h zastosowano układ w pełni hybrydowy. Pozwala on na korzystanie z obu silników w sposób niezależny (albo silnik elektryczny, albo spalinowy) lub równoczesny. Oznacza to oszczędność energii, tak jak w przypadku układów szeregowych i pozwala uzyskać wysokie osiągi tak, jak w przypadku układów równoległych. Do napędu RX 450h zastosowano, tak jak w przypadku poprzednika, szeregoworównoległy napęd hybrydowy, składający się z widlastego, sześciocylindrowego silnika benzynowego i dwóch, pracujących w układzie równoległym, silników elektrycznych dużej mocy, umożliwiających „inteligentne” przekazanie napędu na 4 koła. Pochodzący z Lexusa RX 350 sześciocylindrowy, widlasty silnik o pojemności 3,5 litra i układzie rozrządu DOHC został specjalnie dostosowany do potrzeb hybrydowego układu napędowego. Tak jak w przypadku modelu RX 350 wprowadzono w nim szereg ulepszeń, zwiększając moc do 183 kW/249 KM przy 6000 obr/min. oraz wartość maksymalnego momentu obrotowego do 317 Nm przy 4800 obr/min. Dodatkowo w silniku spalinowym zastosowano trzy elementy, które Lexus wprowadził jako pierwszy – cykl Atkinsona, układ recyrkulacji schładzanych gazów spalinowych (EGR) i układ odzyskiwania ciepła z układu wydechowego (EHR). Mają one na celu obniżenie zużycia paliwa – korzyści wynikającej z zastosowania układu Lexus Hybrid Drive. Hybrydowy układ napędowy nowego RX 450h przynosi odczuwalne korzyści dzięki rozszerzonemu zakresowi prędkości jazdy, dla których moment obrotowy silników elektrycznych osiąga maksymalną wartość, a także dzięki wprowadzeniu układu sterowania pracą skrzyni biegów AI-SHIFT, którego zadaniem jest optymalne wykorzystanie możliwości silnika spalinowego. Trzy nowe tryby pracy zespołu napędowego ECO, EV i SNOW dodatkowo obniżają zużycie paliwa i poprawiają właściwości trakcyjne. Tryb pracy EV, który oznacza korzystanie wyłącznie z silników elektrycznych, jest niedostępny w przypadku samochodów półhybrydowych i wymaga pełnego napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive. Pozwala na poruszanie się po mieście z minimalnym hałasem i zerową emisją zanieczyszczeń. Całkowita moc zespołu napędowego wynosi 220 kW/299 KM wg DIN. Pozwala ona na uzyskanie prędkości maksymalnej 220 km/h. Bezstopniowa skrzynia biegów płynnie rozpędza RX 450h od 0 do 100 km/h w 7,8 s, a 400 m ze startu zatrzymanego samochód pokonuje w 15,9 s. Zaskakująco niskie jest zużycie paliwa, które w cyklu mieszanym wynosi 6,3 l/100km. Godny podziwu jest również poziom emisji CO2 – 148 g/km. DYNAMIKA JAZDY Model RX 450h został specjalnie stworzony z myślą o wyższych wymaganiach stawianych dynamice jazdy przez użytkowników na rynku europejskim. Ustanawia nowe standardy w zakresie prowadzenia samochodu crossover i radości z jazdy. Samochód zapewnia wysoki poziom komfortu podczas jazdy z wysokimi prędkościami oraz spokojne zachowanie typowe dla sedana klasy premium. Łączy on w sobie również krótki czas reakcji zawieszenia i zwrotność na krętych drogach z cechami typowymi dla samochodu terenowego takimi, jak stabilność, równowaga i napęd na cztery koła. Wydłużony rozstaw osi, poszerzony rozstaw kół oraz zastosowanie nowo 2 opracowanych wahaczy rozwidlonych ograniczyło przechyły boczne i wzdłużne nadwozia. Wahacze rozwidlone zastąpiły kolumny prowadzące stosowane w modelu RX 400h. Przednie zawieszenie zostało gruntownie zmodernizowane. Zastosowano nowe amortyzatory, a geometrię zawieszenia, sprężyny śrubowe i stabilizatory poddano optymalizacji. Aktywne drążki stabilizatorów poprawiają właściwości dynamiczne pojazdu o ok. 40% w porównaniu z tradycyjnymi drążkami reakcyjnymi, ograniczając przechył poprzeczny nadwozia podczas pokonywania zakrętu, w którym na samochód działa przeciążenie 0,5g,. Elektronicznie sterowane zawieszenie pneumatyczne pozwala wybrać jedną z czterech wysokości pojazdu w zakresie 60 mm. Układ w zależności od prędkości jazdy w sposób automatyczny obniża wysokość nadwozia, poprawiając aerodynamikę, stabilność i ograniczając zużycie paliwa. WZORNICTWO Nowy RX 450h to doskonale prezentujący się, nowatorski crossover o zwartej bryle nadwozia. Od swojego poprzednika jest o 10 mm dłuższy, 40 mm szerszy, 15 mm wyższy a rozstaw osi jest dłuższy o 20 mm. Tak niewielkie zmiany rozmiarów miały na celu zachowanie zwrotności, manewrowości w terenie zabudowanym i najniższego w klasie promienia zawracania wynoszącego 5,7 m. W nowej, aerodynamicznej bryle piękno i funkcjonalność są ściśle ze sobą powiązane. W znaczący sposób zmniejszono odstępy między elementami poszycia nadwozia i odpowiednio ukształtowano przepływ powietrza pod samochodem. Dodano tylny spoiler, który ogranicza zawirowania powietrza. Dzięki temu RX 450h może się poszczycić najniższym współczynnikiem oporu powietrza w swojej klasie, który wynosi 0,32. Dostosowany do charakteru samochodu nowy kokpit, w którym wykorzystano wiele zaawansowanych rozwiązań technicznych, podzielony został na dwie odrębne części. Pierwsza z nich to strefa „wyświetlania”, w której znajdują się czołowy wyświetlacz projekcyjny HUD i 8-calowy wyświetlacz LCD umieszczony w odległości pozwalającej na „szybki rzut oka”. Druga to strefa „operacyjna”, umożliwiającą dostęp do szeregu informacji za pośrednictwem dotykowego sterownika nawigacyjnego lub zamontowanego w kierownicy wielofunkcyjnego przełącznika. TECHNOLOGIA System nawigacyjny został wyposażony w innowacyjne urządzenie sterujące „Remote Touch”, które działa na podobnej samej zasadzie, co mysz komputerowa, z tą różnicą, że w celu lepszego wyczucia stawia ono określony opór. Obsługa sterownika jest prosta, szybka i intuicyjna. Urządzenie pozwala użytkownikowi na przesuwanie kursora po 8-calowym, kolorowym ekranie wyświetlacza LCD i obsługę systemów audio, nawigacji, klimatyzacji, telefonu oraz zmiany ustawień poszczególnych układów pojazdu. Nowy, czołowy wyświetlacz projekcyjny pokazuje w kolorze białym na przedniej szybie, na linii wzorku kierowcy, następujące informacje: prędkość jazdy, trasę podróży, ustawienia systemu audio oraz stan zaawansowanego układu automatycznej kontroli prędkości jazdy ACC oraz system ochrony przedzderzeniowej PCS. Wyświetlacz wielofunkcyjny typu OLED znajdujący się na tablicy wskaźników można obsługiwać za pomocą przełącznika wielofunkcyjnego na kierownicy. Dzięki temu kierowca nie musi się koncentrować na całej grupie przełączników umieszczonych na desce rozdzielczej. Przełącznik pozwala kierowcy na włączanie i zmianę ustawień całego szeregu funkcji i systemów informacyjnych bez odrywania rąk od kierownicy. Nowy crossover z napędem hybrydowym wyposażony jest w system elektronicznego 3 kluczyka (Smart Entry and Start system), sterowaną elektrycznie funkcję ułatwiania zajmowania i opuszczania miejsca za kierownicą, szyby drzwi o dwóch prędkościach przesuwu i nowy, bardziej wydajny dwustrefowy układ klimatyzacji. W modelu RX450h można odnaleźć legendarną jakość osiągniętą przez Lexusa w dziedzinie samochodowych systemów audio. Do wyboru jest jeden z trzech, nowo zaprojektowanych zestawów audio o dużej mocy. Najlepszy z nich to zestaw Mark Levinson® Premium Surround System z 15 głośnikami, który pozwala podróżującym cieszyć się wielokanałowym dźwiękiem w systemie 7.1. Wykorzystując twardy dysk systemu nawigacyjnego zestaw audio Mark Levinson® udostępnia funkcję „biblioteki dźwięków” (Sound Library), która wykorzystuje technikę CDDB do transferu i przechowywania plików muzycznych. Dostępna przestrzeń ma pojemność 10 GB. W skład nowego systemu nawigacyjnego Lexusa, obsługiwanego za pomocą zdalnego sterownika „Remote Touch”, wchodzi twardy dysk o pojemności 40 GB, dzięki czemu jest on jednym z najszybszych i najdokładniejszych systemów dostępnych na rynku. Zawiera on mapę drogową całej Europy oraz informacje o ruchu drogowym w poszczególnych krajach. System nawigacyjny wyposażony jest w ulepszoną funkcję rozpoznawania komend głosowych i uwzględnia 4 dodatkowe języki, w tym jęz. rosyjski. Menu może być wyświetlone w jednym z 14 języków (łącznie z literami cyrylicy). BEZPIECZEŃSTWO RX 450h łączy wiodącą w tej klasie pojazdów wytrzymałość nadwozia z innowacyjnymi, zaawansowanymi technicznie układami bezpieczeństwa, które dzięki niespotykanemu połączeniu działań kierowcy i reakcji samochodu, na nowo definiują bezpieczeństwo podróżnych. Nowy model jest wyposażony w układ PCS (Pre-Crash Safety), który wyznacza nowe standardy w zakresie zapobiegania zderzeniom; wyjątkowy zintegrowany system zarządzania dynamiką pojazdu VDIM; aktywne zagłówki foteli oraz dziesięć poduszek powietrznych, wśród których znajduje się wielokrotnie nagradzana, dwustopniowa, dwukomorowa przednia poduszka powietrzna pasażera. System ochrony przedzderzeniowej – Pre-Crash Safety (PCS) działa przy prędkościach jazdy powyżej 5 km/h i wykorzystuje radar działający w zakresie fal milimetrowych, który wykrywa obiekty znajdujące się przed pojazdem. Jeżeli występuje prawdopodobieństwo zderzenia, układ PCS ostrzega kierowcę. Kiedy ten rozpocznie hamowanie, PCS uruchomi układ wspomagania hamowania awaryjnego (Pre-Crash Brake Assist), którego zadaniem jest zwiększenie siły hamowania. Jeżeli kierowca nie rozpocznie hamowania i zderzenia nie można uniknąć, układ PCS samoczynnie uruchomi hamulce, aby zmniejszyć prędkość zderzenia. W przypadku hamowania awaryjnego lub niebezpieczeństwa utraty stabilności ruchu, zostanie uruchomiona funkcja kasowania luzów pasów bezpieczeństwa (Pre-Crash Seat Belt). Układ aktywnej kontroli prędkości (ACC) współpracuje z układem PCS przy prędkościach od 50 do 170 km/h. Układ w sposób automatyczny utrzymuje zadaną odległość od samochodu poprzedzającego. Wyjątkowy, zintegrowany system zarządzania dynamiką pojazdu VDIM koordynuje działanie nie tylko wielu układów pojazdu, do których należą układ zapobiegający blokowaniu kół (ABS), system kontroli trakcji (TRC), układ stabilizacji toru jazdy (VSC), elektronicznie sterowany układ hamulcowy (ECB) oraz elektryczny układ wspomagania kierownicy (EPS) ale również napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive i elektrycznego napędu na 4 koła. 4 NAPĘD HYBRYDOWY LEXUS HYBRID DRIVE • Układ napędowy drugiej generacji Lexus Hybrid Drive oferuje wyższą moc i znacząco niższe zużycie paliwa • Samochód crossover klasy premium o najniższym na świecie poziomie zużycia paliwa i emisji CO 2 • Trzy elementy zastosowane po raz pierwszy przez Lexusa w napędowych układach hybrydowych – cykl Atkinsona, układ recyrkulacji schładzanych gazów spalinowych (EGR) i układ odzyskiwania ciepła z układu wydechowego (EHR) • Znaczące, 30-procentowe obniżenie zużycia paliwa podczas pracy w niskich temperaturach • Poprawione właściwości trakcyjne, dzięki zmianie charakterystyki momentu obrotowego silnika elektrycznego i nowemu sterowaniu skrzynią biegów w celu optymalnego wykorzystania jednostki napędowej • Trzy nowe tryby pracy zespołu napędowego ECO, EV i SNOW dodatkowo obniżają zużycie paliwa i poprawiają właściwości trakcyjne Napęd hybrydowy Lexus Hybrid Drive zastosowany w modelu RX 450h to zmodernizowana w szerokim zakresie wersja pierwszej na świecie jednostki hybrydowej o sportowych osiągach, stosowanej w modelu RX 400h. Była to jednostka, która jako pierwsza pozwoliła połączyć sportowe osiągi z zaletami napędu hybrydowego, niskim zużyciem paliwa i niskim poziomem emisji zanieczyszczeń. Zrewolucjonizowała ona również technologie stosowane w układach napędowych samochodów klasy premium. RX 450h doskonale odzwierciedla dwa nieodłączne elementy unikalnej filozofii projektowania L-finesse: kaizen i myślenie o przyszłości. Podczas gdy wielu konkurentów dopiero rozpoczyna prace nad pojazdami o napędzie hybrydowym, Lexus może się pochwalić ponad dziesięcioletnim doświadczeniem w tej dziedzinie. Dzięki temu możliwe było wprowadzenie w nowym modelu klasy crossover całego szeregu zmian w układzie napędowym Lexus Hybrid Drive, które przyczyniły się do zwiększenia mocy, znaczącego obniżenia zużycia paliwa i niespotykanego ograniczenia emisji CO 2. Dodatkowo, w hybrydowym układzie napędowym zastosowanym w nowym RX 450h, wprowadzono znaczące ulepszenia poprawiające jego sprawność podczas pracy w niskich temperaturach i w odczuwalnym stopniu właściwości trakcyjne. W tym celu zmianie uległa charakterystyka silnika elektrycznego i sposób sterowania skrzynią biegów, które pozwalają w optymalny sposób wykorzystać jednostkę napędową. Trzy nowe tryby pracy zespołu napędowego ECO, EV i SNOW dodatkowo obniżają zużycie paliwa i poprawiają właściwości trakcyjne. Napęd hybrydowy Lexus Hybrid Drive drugiej generacji W przeciwieństwie do samochodów półhybrydowych, które wykorzystują niewielki silnik elektryczny do wspomagania silnika spalinowego, w modelu RX 450h zastosowano układ w pełni hybrydowy. Pozwala on na korzystanie z obu silników w sposób niezależny (albo silnik elektryczny, albo spalinowy) lub równoczesny. 5 Układ w pełni hybrydowy zapewnia niskie zużycie paliwa oraz korzyści płynące z minimalnej emisji zanieczyszczeń typowej dla układów szeregowych oraz wysokiej dynamiki jazdy charakterystycznej dla układów równoległych. Równocześnie pozwala na wyeliminowanie wad tych układów. W pełni hybrydowy układ napędowy zastosowany w nowym, flagowym modelu rodziny RX – RX 450h, odznacza się mocą odpowiadającą mocy dużego silnika spalinowego, podczas gdy zużycie paliwa i emisja zanieczyszczeń jest porównywalna z wartościami odpowiadającymi mniejszym silnikom. Do napędu RX 450h zastosowano, tak jak w przypadku modelu RX 400h, szeregowo-równoległy napęd hybrydowy, składający się z wysoce wydajnego silnika benzynowego i dwóch, pracujących w układzie równoległym, silników elektrycznych dużej mocy, umożliwiających „inteligentne” przekazanie napędu na 4 koła. Szeroki zakres zmian, jakie objęły napęd hybrydowy Lexus Hybrid Drive, pozwolił na zwiększenie o 10% mocy zespołu napędowego oraz obniżenie zużycia paliwa o 23%. Modyfikacje układów nie byłyby możliwe bez doświadczenia zdobytego przez Lexusa w ciągu dziesięciu lat pracy nad w pełni hybrydowymi układami napędowymi. Najważniejsze okazało się doświadczenie związane z wydajnością silników o zapłonie iskrowym, zarządzaniem energią elektryczną i budową akumulatorów. Obecnie realizowany jest drugi etap programu związanego z rozwojem akumulatorów. Jest on bardzo ważny z punktu widzenia napędów hybrydowych wykorzystujących silnik o zapłonie iskrowym i ogniwa wodorowe, jak i samochodów elektrycznych. Zmiany związane z wprowadzeniem drugiej generacji napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive: • zastosowanie cyklu Atkinsona, pozwalającego na obniżenie zużycia paliwa, • modernizacja silnika spalinowego, mająca na celu zwiększenie mocy i obniżenie zużycia paliwa, • wprowadzenie recyrkulacji schładzanych gazów spalinowych – Cooled Exhaust Gas Recirculation (EGR), obniżającej zużycie paliwa, • wprowadzenie odzyskiwania ciepła z układu wydechowego – Exhaust Heat Recovery (EHR), obniżającego zużycie paliwa, • ograniczenie strat wynikających z tarcia w zblokowanym układzie napędowym umożliwiające obniżenie zużycie paliwa, • wprowadzenie sterowania AI-SHIFT, poprawiającego osiągi pojazdu i jego właściwości trakcyjne, • wprowadzenie nowego zespołu sterującego mocą (Power Control Unit) poprawiającego osiągi i obniżającego zużycie paliwa, • rozszerzenie zakresu maksymalnego momentu obrotowego przedniego i tylnego silnika elektrycznego w celu poprawy osiągów, • wprowadzenie trybu ECO w celu obniżenia zużycia paliwa, • wprowadzenie trybu EV w celu obniżenia zużycia paliwa, • wprowadzenie trybu SNOW poprawiającego osiągi pojazdu i jego właściwości trakcyjne. Całkowita moc zespołu napędowego wynosi 220 kW/299 KM wg DIN. Pozwala ona na uzyskanie prędkości maksymalnej 220 km/h. Bezstopniowa skrzynia biegów płynnie rozpędza RX 450h od 0 do 100 km/h w 7,8 s, a 400 m ze startu zatrzymanego samochód pokonuje w 15,9 s. Zaskakująco niskie jest zużycie paliwa, które w cyklu mieszanym wynosi 6,3 l/100km. Godny podziwu jest również poziom emisji CO 2, który wynosi 148 g/km. 6 Budowa napędu hybrydowego Hybrydowy układ napędowy składa się z dwóch oddzielnych, przedniej i tylnej, jednostek napędowych. Płynne i bardzo szybkie działanie zawdzięczają one modułowi sterującemu mocą. Przednia jednostka napędowa to szeregowo-równoległy układ hybrydowy składający się z 3,5-litrowego silnika benzynowego V6, mocnego silnika elektrycznego, prądnicy, akumulatorów, modułu sterującego mocą i przekładni planetarnej, która pozwala sterować przepływem mocy z silnika spalinowego, elektrycznego i prądnicy w zależności od zapotrzebowania. Silnik elektryczny, prądnica, przekładnia planetarna i reduktor umieszczone zostały w lekkiej i bardzo zwartej obudowie. Odpowiednie umieszczenie poszczególnych elementów we wspólnej obudowie, o rozmiarach porównywalnych z rozmiarami typowej skrzyni biegów, umożliwiło Lexusowi zastosowanie zaawansowanego napędu hybrydowego w samochodzie crossover z silnikiem umieszczonym z przodu. Tylna jednostka napędowa za pomocą silnika elektrycznego umożliwia realizację napędu na cztery koła. Jest ona uruchamiana oraz sterowana przez zintegrowany system zarzadzania dynamiką pojazdu VDIM i współpracuje z modułem sterującym mocą. Ponad to jest niezależna mechanicznie od przedniej jednostki napędowej. Silnik benzynowy V6 Do napędu modelu RX 450h zastosowano zmodernizowaną jednostkę napędową z Lexusa RX 350. Ten sześciocylindrowy, widlasty silnik o pojemności 3,5 litra i układzie rozrządu DOHC został specjalnie dostosowany do potrzeb hybrydowego układu napędowego. Tak jak w przypadku modelu RX 350 wprowadzono w nim szereg ulepszeń, zwiększając moc do 183 kW/249 KM przy 6000 obr/min. oraz wartość maksymalnego momentu obrotowego do 317 Nm przy 4800 obr/min. Dodatkowo w silniku spalinowym zastosowano trzy elementy, które Lexus wprowadził jako pierwszy – cykl Atkinsona, układ recyrkulacji schładzanych gazów spalinowych (EGR) i układ odzyskiwania ciepła z układu wydechowego (EHR). Mają one na celu obniżenie zużycia paliwa. Podczas pracy typowego silnika czterosuwowego, zdarzają się sytuacje, w których konieczne jest „wzbogacenie mieszanki paliwowo-powietrznej”. Ochłodzenie, w takiej sytuacji, gazów spalinowych zapobiega przyspieszonemu zużyciu lub uszkodzeniu reaktora katalitycznego. W cyklu Atkinsona zawory dolotowe zamykają się z pewnym opóźnieniem, co powoduje skrócenie suwu sprężania. Dzięki temu mimo krótszego suwu ssania uzyskujemy dłuższy suw pracy/rozprężania, ograniczając straty w układach dolotowym i wylotowym oraz zwiększając wydajność silnika. W wyniku takiego działania temperatura gazów wylotowych jest niższa niż w przypadku silników tradycyjnych. Za pomocą specjalnie opracowanego kolektora, układ EGR dostarcza do układu dolotowego dokładnie określoną ilość gazów wylotowych schłodzonych do 150°C – ich początkowa temperatura wynosi 880°C – dodatkowo obniżając temperaturę procesu spalania. Równocześnie układ EGR ogranicza straty doprowadzania mieszanki do cylindra obniżając podciśnienie w kolektorze dolotowym. Razem z cyklem Atkinsona, układ recyrkulacji schładzanych gazów spalinowych ogranicza występowanie sytuacji, w której powstaje potrzeba wzbogacenia mieszanki paliwowo-powietrznej w celu obniżenia temperatury procesu spalania i ochrony reaktora katalitycznego przed przegrzaniem. Obniżeniu ulegają również zużycie paliwa i emisja zanieczyszczeń. 7 Zaraz po rozruchu silnika, układ EHR wykorzystuje ciepło pochodzące z ga zów wylotowych do ogrzania płynu chłodzącego. Pozwala to skrócić czas osiągnięcia przez silnik odpowiedniej temperatury pracy, dzięki czemu wcześniej można włączyć napęd elektryczny. Jest to ważna zaleta szczególnie w okresie zimowym. Przeprowadzone badania w warunkach niskich temperatur dowodzą, że w porównaniu z modelem RX 400h silnik spalinowy wyłączany jest ok. 15 minut wcześniej. Oznacza to obniżenie zużycia paliwa podczas pracy w niskiej temperaturze o 30%. Zblokowany układ napędowy Zadziwiająco zwarty zblokowany układ napędowy stanowiący serce układu hybrydowego Lexus Hybrid Drive również został poddany kilku modyfikacjom. Zastosowanie tarczy rozprowadzającej olej, pozwoliło ograniczyć opory pracy pompy oleju. Wprowadzono chłodnicę oleju, a w ważniejszych miejscach zamontowano łożyska o obniżonym tarciu. Wiele innych elementów zostało zmodernizowanych i przeprojektowanych. Wszystkie te zmiany przyczyniły się do zwiększenia momentu obrotowego i sprawności przekładni. W kole zamachowym zamontowano ulepszony tłumik drgań – amortyzator dwustopniowego działania – tłumiący nie tylko wahania momentu obrotowego, ale również drgania silnika spalinowego towarzyszące jego rozruchowi i zatrzymaniu. To rozwiązanie w znaczący sposób ogranicza drgania i hałas. Największe korzyści przynosi podczas jazdy miejskiej, kiedy silnik jest najczęściej zatrzymywany i uruchamiany. Układ sterowania z elementami sztucznej inteligencji AI-SHIFT został po raz pierwszy specjalnie dostosowany do potrzeb pojazdu hybrydowego. Układ oce nia czy RX 450h podjeżdża pod górę czy zjeżdża ze wzniesienia porównując rzeczywistą prędkość jazdy z położeniem pedału przyspieszenia. Na tej podstawie dobierany jest odpowiedni zakres przełożeń, od 3 do 6 tak, aby utrzymać prędkość obrotową silnika na optymalnym poziomie. Dzięki temu silnik będzie pracował w odpowiednim zakresie prędkości obrotowych zarówno podczas rozpędzania podczas podjazdu pod górę, jak i podczas hamowania silnikiem podczas zjazdu ze wzniesienia. Kierowca może zmieniać biegi w sposób sekwencyjny po naciśnięciu przycisku „S” znajdującego się obok dźwigni wyboru zakresów. W ten sposób kierowca może wybrać dowolny z sześciu biegów tak, aby uzyskać lepsze osiągi lub skuteczniejsze hamowanie silnikiem. Silniki elektryczne Moc silników elektrycznych, przedniego i tylnego, pozostała niezmieniona w porównaniu z RX 400h (odpowiednio 123 kW / 167 KM i 50 kW / 68 KM), ale dzięki bardziej wydajnemu chłodzeniu modułu PCU rozszerzono zakres prędkości jazdy, dla których moment obrotowy osiąga wartość maksymalną. Obecnie maksymalna wartość momentu obrotowego osiągana jest już podczas ruszania. Przedni i tylny silnik elektryczny uzyskują, już od zerowej prędkości obrotowej, maksymalny moment obrotowy wynoszący odpowiednio 335 Nm i 139 Nm. Zakres prędkości jazdy, dla których moment obrotowy uzyskuje maksymalną wartość został rozszerzony o 15 km/h dla silnika przedniego i o 35 km/h dla silnika tylnego. Moduł sterujący mocą Długoletnie doświadczenie Lexusa w dziedzinie napędów hybrydowych pozwoliło wprowadzić modyfikacje w procesie zarządzania energią elektryczną układu napędowego Lexus Hybrid Drive. Przede wszystkim zmiany objęły zmniejszenie strat mocy w wyniku przełączania podczas przesyłania energii z akumulatorów do innych elementów układu. Modernizacji poddano również moduł sterujący mocą. 8 Zespół sterujący mocą (PCU) spełnia szereg zadań niezbędnych do poprawnego działania napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive: zwiększa napięcie, z 288V do 650V, prądu płynącego z akumulatorów; przekształca prąd stały jaki płynie z akumulatorów na prąd przemienny, który zasila silniki elektryczne; steruje funkcją silnik/alternator i zmniejsza napięcie prądu płynącego z akumulatorów do poziomu 14V, dzięki czemu możemy wykorzystać energię elektryczną do zasilania urządzeń zewnętrznych oraz ładowania akumulatora pomocniczego. Pojemność modułu zmniejszono z 30 do 18,2 litra a jego masę z 30 do 22 kg. Nowy moduł PCU został wyposażony w nowy falownik o zmienionej, bardziej wydajnej konstrukcji, która umożliwia chłodzenie po obu stronach. Takie rozwiązanie pozwoliło zwiększyć gęstość mocy o 40%. Ograniczono również – o ponad 10% – straty mocy w module PCU, co przyczyniło się do obniżenia zużycia paliwa. Dodatkowo, zmiana częstotliwości przełączania w obwodzie zasilania pozwol iła ograniczyć straty i obniżyć zużycie paliwa, a wyższe częstotliwości przełączania zmniejszyły głośność pracy falownika. Przetwornica prądu stałego W typowym samochodzie bez hybrydowego układu napędowego alternator wykorzystywany jest m.in. do ładowania akumulatora. Ponieważ alternator nie może pracować, kiedy samochód jest napędzany wyłącznie silnikiem elektrycznym (silnik spalinowy nie pracuje), samochód z napędem w pełni hybrydowym wymaga zastosowania innego rozwiązania. Moduł sterujący mocą zastosowany w napędzie hybrydowym Lexus Hybrid Drive ma wbudowaną przetwornicę prądu stałego, której zadaniem jest obniżenie napięcia 288V prądu płynącego z akumulatorów do poziomu 14V, dzięki czemu możemy wykorzystać energię elektryczną do zasilania urządzeń zewnętrznych oraz ładowania akumulatora pomocniczego. Zwiększone zostały możliwości i funkcjonalność przetwornicy prądu stałego zastosowanej w modelu RX 450h. Zmieniono sposób sterowania, zwiększono częstotliwość przełączania i doprowadzono oddzielny przewód z płynem chłodzącym. W ten sposób uzyskano urządzenie o wysokiej mocy i bardziej zwartej budowie. Zespół akumulatorów Akumulatory umieszczone zostały pod tylnymi siedzeniami. Dzięki temu nie są poddawane działaniu sił powodujących ich odkształcanie. Trzyczęściowa konstrukcja została zapożyczona z modelu RX 400h. Po poddaniu jej modyfikacjom stała się lżejsza i bardziej zwarta. Zespół akumulatorów jest podzielony na trzy podzespoły, z których każdy składa się z 10 modułów z ośmioma ogniwami. Zespół akumulatorów umieszczony został w stalowej obudowie razem z ich jednostką sterującą, skrzynką rozdzielczą, złączem serwisowym i trzema wentylatorami. Wentylatory wyposażone w wydajne i ciche wiatraki, kierują powietrze pobierane z kabiny pasażerskiej do zespołu akumulatorów. Funkcjonowanie napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive Podczas podróży w pełni hybrydowy układ napędowy Lexus Hybrid Drive pracuje w różnych trybach, zapewniając najwyższą wydajność. Podczas postoju silnik spalinowy jest wyłączany w sposób automatyczny, dzięki czemu możemy oszczędzać paliwo. W sytuacjach, w których sprawność silnika spalinowego jest niska (ruszanie, niskie i średnie prędkości obrotowe silnika), układ napędowy wykorzystuje tylko silnik elektryczny ograniczając emisję CO 2 i NOX. Podczas normalnej jazdy, proporcja mocy dostarczanej przez silnik spalinowy i elektryczny jest na bieżąco regulowana, w celu połączenia optymalnych osiągów z najniższym zużyciem paliwa. W przypadku modelu RX 450h Lexus Hybrid Drive, tylne koła pojazdu są napędzane 9 drugim silnikiem elektrycznym. Dzięki temu uzyskano „inteligentny” napęd na 4 koła, skutecznie działający w różnych warunkach jazdy. Napęd na cztery koła jest włączany w sposób automatyczny podczas gwałtownego rozpędzania (zarówno podczas ruszania jak i w czasie jazdy), podczas jazdy po zakręcie i w sytuacji, w której koła przedniej osi stracą przyczepność. Pracę napędu na 4 koła kontroluje, w sposób ciągły regulując wartość momentu obrotowego przedniego i tylnego silnika elektrycznego, system VDIM razem z modułem sterującym mocą. Podczas zwalniania lub hamowania silnik spalinowy zostaje wyłączony, a oba silniki elektryczne pracują jak alternatory napędzane przez obracające się koła samochodu. Taki sposób hamowania pozwala zoptymalizować sposób zarządzania energią w napędzie hybrydowym Lexus Hybrid Drive poprzez odzyskiwanie energii kinetycznej (traconej w formie ciepła podczas hamowania i zwalniania) i przekształcanie jej w energię elektryczną gromadzoną w akumulatorach. Podczas jazdy, układ napędowy Lexus Hybrid Drive na bieżąco monitoruje swoją pracę w celu zapewnienia optymalnych osiągów i zużycia paliwa oraz minimalnej emisji zanieczyszczeń. Dzieje się tak bez względu na to, czy samochód jest napędzany wyłącznie silnikiem spalinowym, silnikami elektrycznymi, czy też korzysta z obu źródeł równocześnie. Dodatkowo poziom naładowania akumulatorów jest na bieżąco kontrolowany i w razie potrzeby są one ładowane za pomocą alternatora napędzanego przez silnik spalinowy, aby uniknąć konieczności ich ładowania za pomocą zewnętrznego źródła prądu. Trzy nowe tryby pracy zespołu napędowego Zastosowanie trzech nowych trybów pracy zespołu napędowego: ECO, EV i SNOW pozwoliło obniżyć zużycie paliwa oraz poprawić osiągi modelu RX 450h. W nowym trybie ECO, o którym kierowcę informuje lampka kontrolna na tablicy wskaźników, wprowadzono nieliniowy sposób sterowania przepustnicą oraz układem klimatyzacji, który umożliwia obniżenie zużycia paliwa. Kontrolowana jest zależność między ruchem pedału przyspieszenia, a mocą przekazywaną na koła. Ograniczeniu podlega szybkość zmian położenia przepustnicy w wyniku gwałtownego wciskania pedału przyspieszenia. Takie sterowanie pozwoliło obniżyć zużycie paliwa i poprawić płynność jazdy. Podczas rozpędzania znacznie zostaje ograniczona praca układu klimatyzacji, co dodatkowo obniża zużycie paliwa. Podczas ruszania oraz jazdy z prędkościami poniżej 40 km/h, w zależności od stopnia naładowania akumulatorów, układ napędowy w sposób automatyczny przełącza się w tryb EV, który oznacza korzystanie wyłącznie z silników elektrycznych. Kierowca może włączyć ten tryb również za pomocą wielofunkcyjnego przełącznika na kierownicy. Ten wyjątkowy tryb pracy jest niedostępny w przypadku samochodów półhybrydowych i wymaga pełnego napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive. Tryb EV pozwala na poruszanie się po mieście z minimalnym hałasem i zerową emisją zanieczyszczeń, przy czym zasięg pojazdu zależy od stopnia naładowania akumulatorów. Ponieważ podczas pracy układu napędowego w tym trybie silnik spalinowy jest wyłączony, przyczynia się on do obniżenia całkowitego zużycia paliwa w modelu RX 450h. Tryb SNOW, wybierany za pomocą wielofunkcyjnego przełącznika na kierownicy, koryguje sygnał z pedału przyspieszenia zwiększając w ten sposób stabilność pojazdu podczas ruszania na śliskiej lub pokrytej śniegiem nawierzchni. Wartość sygnału z pedału przyspieszenia zostaje w sposób automatyczny skorygowana tak, aby ograniczyć poślizg kół, zmniejszając przekazywany moment obrotowy. Rolą tylnego silnika elektrycznego jest poprawa własności trakcyjnych. DYNAMIKA JAZDY 10 • Dynamiczne właściwości jezdne przygotowane specjalnie z myślą o rynku europejskim • Nowe zawieszenie tylne oparte na podwójnych wahaczach rozwidlonych i zmodernizowane zawieszenie przednie • Sterowane elektronicznie zawieszenie pneumatyczne z funkcją automatycznego utrzymywania nadwozia w poziomie i 4-stopniową regulacją wysokości nadwozia • Układ aktywnych drążków stabilizatorów ograniczający przechył poprzeczny nadwozia o 40% • Elektryczny zespół wspomagania układu kierowniczego (EPS) • Elektryczny napęd na cztery koła, charakterystyczny dla napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive • Elektroniczny układ wspomagania hamowania (EBC) zapewnia lepsze wyczucie i skuteczne odzyskiwanie energii • Ograniczenie poziomu głośności i wibracji – jeden z najniższych wskaźników głośności i wibracji w klasie Model RX 450h został specjalnie stworzony z myślą o wyższych wymaganiach stawianych dynamice jazdy przez użytkowników na rynku europejskim. Ustanawia on nowe standardy w zakresie prowadzenia samochodu crossover i radości z jazdy. Samochód zapewnia wysoki poziom komfortu podczas jazdy z wysokimi prędkościami oraz spokojne zachowanie typowe dla sedana klasy premium. Łączy on w sobie również krótki czas reakcji zawieszenia i zwrotność na krętych drogach z cechami typowymi dla samochodu terenowego takimi, jak stabilność, równowaga i napęd na cztery koła. Wizja „pewnego prowadzenia” pojazdu („Confident Drive”) stworzona przez głównego inżyniera oznacza: większą stabilność tylnego zawieszenia, większą zwrotność, spokojne zachowanie się samochodu podczas jazdy na wprost i kontrolę ruchów nadwozia. Nowy model RX 450h jest odzwierciedleniem filozofii Lexusa „Yet”. Pozwoliła ona uzyskać stabilne tylne zawieszenie i dużą przestrzeń bagażową, liniową charakterystykę układu kierowniczego przy zastosowaniu przyjaznego dla środowiska elektrycznego zespołu wspomagania układu kierowniczego oraz stabilne zachowanie samochodu nie pogarszając jego zwrotności. Wydłużony rozstaw osi, poszerzony rozstaw kół oraz zastosowanie nowo opracowanych wahaczy rozwidlonych ograniczyło przechyły boczne i wzdłużne nadwozia. Wahacze rozwidlone zastąpiły kolumny prowadzące stosowane w modelu RX 400h. Przednie zawieszenie zostało gruntownie zmodernizowane. Zastosowano nowe amortyzatory, a geometrię zawieszenia, sprężyny śrubowe i stabilizatory poddano optymalizacji. Aktywne drążki stabilizatorów poprawiają właściwości dynamiczne pojazdu, ograniczając o ok. 40% – w porównaniu z tradycyjnymi drążkami reakcyjnymi – przechył poprzeczny nadwozia podczas pokonywania zakrętu, w którym na samochód działa przeciążenie 0,5 g. Elektronicznie sterowane zawieszenie pneumatyczne pozwala wybrać jedną z czterech wysokości pojazdu w zakresie 60 mm. Układ w zależności od prędkości jazdy w sposób automatyczny obniża wysokość nadwozia, poprawiając aerodynamikę, stabilność i ograniczając zużycie paliwa. Nadwozie o wysokiej sztywności Całkowicie nowe, sztywne nadwozie ma dłuższy o 20 mm rozstaw osi i o 60 mm szerszy rozstaw kół. Razem z 19-calowymi tarczami kół poprawiają one stabilność, ograniczają przechyły poprzeczne oraz poziom hałasu i wibracji. Obniżono również położenie silnika, dzięki czemu środek ciężkości znajduje się niżej i poprawił się rozkład masy pojazdu. 11 Całkowicie nowe zawieszenie tylne z wahaczami rozwidlonymi Tylne zawieszenie modelu RX 400h zostało całkowicie zmienione. W miejsce kolumn prowadzących pojawiły się nowo opracowane wleczone wahacze rozwidlone. Elementy nowego zawieszenia są wytłaczane ze stali o wysokiej wytrzymałości. Są lekkie ale równocześnie niezwykle sztywne. Szerszy rozstaw ramion wahaczy, sztywniejszy wahacz wleczony i przeguby kulowe poprawiają zwrotność i stabilność pojazdu. Elementy zostały rozmieszczone w przemyślany sposób. Sprężyny zostały umieszczone pod podłogą, a amortyzator zamocowano nisko i pod kątem. Dzięki takim zabiegom ograniczono wpływ tylnego zawieszenia na przestrzeń bagażową, zwiększając szerokość części ładunkowej o 150 mm. Optymalne zrównoważenie elementów, takich jak podatność układu kierowniczego, opór stawiany przez układ kierowniczy i kompensacja gwałtownych zmian obciążenia powoduje, że ruchy kierownicy są przekazywane bezpośrednio na koła, co zapewnia wysoką dynamikę reakcji układu kierowniczego. Podatność zawieszenia na obciążenie została ograniczona za pomocą powiększonych tulei, które obniżyły poziom drgań i zapewniły znakomity komfort jazdy. Dzięki poprawieniu odpowiednich parametrów, zwiększono stabilność nadwozia, redukując zjawisko unoszenia tyłu samochodu podczas hamowania oraz przodu samochodu podczas przyspieszania. Liniowa charakterystyka zmian geometrii ustawienia kół stabilizuje masę resorowaną i zapewnia stateczność podczas skręcania właściwą limuzynom klasy premium – z minimalnymi przechyłami i stabilną pozycją nadwozia. Zoptymalizowane zawieszenie przednie Dzięki szerszej płycie podłogowej i większym rozmiarom kół, zmodernizowany został zespół zawieszenia przedniego oparty na kolumnach prowadzących McPhersona. Uzyskano w ten sposób doskonałą zwrotność, stabilność i komfort jazdy. W zawieszeniu przednim zastosowano nowe amortyzatory, natomiast łożyska piast, przeguby, dolne sworznie wahaczy oraz geometria zawieszenia zostały przeprojektowane. Przednie podwójne sprężyny śrubowe mają przeciwne uzwojenie, dzięki czemu udało się zapobiec powstawaniu sił skręcających, a także poprawiono możliwości manewrowe, stabilność i komfort jazdy. Dodatkowo średnica przedniego drążka reakcyjnego została zwiększona, aby poprawić stabilność pojazdu podczas jazdy po zakręcie. Elektronicznie sterowane zawieszenie pneumatyczne RX 450h może być wyposażony w nowe, elektronicznie sterowane zawieszenie pneumatyczne. W wyniku modernizacji zoptymalizowane cylindry pneumatyczne zostały połączone z amortyzatorami o dużej pojemności. Dzięki temu samochód zapewnia wysoki komfort jazdy, doskonale trzyma się drogi, a nadwozie znajduje się na stałym poziomie. Układ w sposób automatyczny utrzymuje nadwozie w poziomie bez względu na liczbę podróżnych i ilość ładunku. Za pomocą przycisku w kokpicie, kierowca może wybrać jedną z trzech wysokości nadwozia: normalną, wysoką (30 mm wyżej od normalnej), niską (20 mm i 5 mm niżej, odpowiednio z przodu i z tyłu, od normalnej) oraz dodaną ostatnio, dostępną tylko kiedy samochód stoi, ładunkową (30 mm niżej od normalnej). Dodatkowy przycisk umożliwiający ustawienie zawieszenia w pozycji ładunkowej jest również umieszczony na ścianie przestrzeni bagażowej. Funkcja ta może być używana 12 również wtedy, kiedy napęd hybrydowy jest wyłączony. Wysokość normalna jest przeznaczona do codziennej jazdy i jest ustawiana w sposób automatyczny po uruchomieniu silnika. Kiedy RX 450h porusza się z wysokimi prędkościami, układ w sposób automatyczny obniża zawieszenie, aby poprawić aerodynamikę i stabilność pojazdu oraz obniżyć zużycie paliwa. W przednim zawieszeniu z kolumnami McPhersona znajdują się amortyzatory wbudowane w cylindry pneumatyczne. Osie cylindrów pokrywają się z osiami amortyzatorów, aby zmniejszyć ich obciążenie. Ogranicznik wykonany z uretanu i elastyczna osłona przeciwkurzowa chronią przeponę cylindra. Dzięki zastosowaniu zaworu zwrotnego o liniowej charakterystyce, poprawiona została charakterystyka siły tłumiącej. Zwiększyły się zatem komfort jazdy, zwrotność i stabilność. Montując dodatkową sprężynę odbojową ograniczono ruchy pionowe nadwozia i ograniczono kąt pochylenia nadwozia podczas pokonywania zakrętów. W zawieszeniu tylnym amortyzator i cylinder pneumatyczny zamontowane są oddzielnie. Tłok ma kształt stożkowy, który zapewnia mu doskonałą charakterystykę. Cylinder ma również wykonany z uretanu ogranicznik, który razem z elastyczną osłoną przeciwkurzową chronią przeponę cylindra. Sprężarka i osuszacz powietrza znajdują się po prawej stronie zderzaka tylnego. Dwuwarstwowe mocowanie zapewnia kabinie pasażerskiej doskonałą izolację od drgań i hałasu. Powietrze w sprężarce jest dodatkowo osuszane, aby zapobiec zamarzaniu wody podczas eksploatacji w niskich temperaturach. Ilość osuszonego powietrza jest uzupełniana, kiedy nadwozie jest całkowicie opuszczone. Tradycyjny osuszacz sylikatowy został zastąpiony skuteczniejszym zeolitowym, który ułatwia opróżnianie układu i skraca czas opuszczania nadwozia. Dodatkowy zbiornik niskiego ciśnienia służy do maksymalnego skrócenia czasu opuszczania nadwozia do położenia ładunkowego. Szybkość odpowietrzania układu zależy od zdolności do szybkiego osuszania powietrza. Aby zwiększyć prędkość opuszczania nadwozia, powietrze z każdego cylindra trafia najpierw do zbiornika niskiego ciśnienia. Następnie, kiedy zmiana wysokości nadwozia została zakończona, sprężone powietrze z odpowiednią prędkością przekazywane jest do osuszacza a potem do atmosfery. Układ aktywnych drążków stabilizatora Pierwszy na świecie samochód klasy crossover RX 450h może zostać wyposażony w elektrycznie sterowane aktywne drążki stabilizatorów, których działanie nie powoduje wzrostu zużycia paliwa, a które poprawiają dynamikę jazdy. Ograniczają one w znaczący sposób przechyły poprzeczne nadwozia. Aktywne drążki stabilizatorów pozwalają ograniczyć przechył poprzeczny nadwozia podczas pokonywania zakrętu, w którym na samochód działa przeciążenie 0,5g, o ok. 40% w porównaniu z tradycyjnymi drążkami reakcyjnymi. Układ składa się z elementów wykonawczych umieszczonych w środkowej części przedniego i tylnego drążka stabilizatora. Elementem wykonawczym jest silnik elektryczny prądu stałego ze specjalną przekładnią, która pozwala przyłożyć moment skręcający do lewej i prawej części drążka stabilizatora. Układ aktywnych drążków stabilizatora, w przeciwieństwie do typowego układu hydraulicznego, pozostaje wyłączony podczas jazdy na wprost. Takie działanie ma na celu ograniczenie zużycia energii, co stanowi jedno z głównych zadań w przypadku napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive. Podczas jazdy po zakręcie, na podstawie prędkości samochodu i kąta skrętu kierownicy, moduł sterujący określa wartość momentu skręcającego, który zapewni odpowiednie zachowanie drążków stabilizatora. Jest to układ o bardzo krótkim czasie reakcji. Odpowiedni moment skręcający przyłożony, w sposób niezależny, do przednich i tylnych drążków stabilizatora pozwala sterować ruchami nadwozia, ograniczając jego przechył poprzeczny. Zapewnia to stabilne zachowanie nadwozia, 13 doskonałe zachowanie podczas jazdy po zakręcie i lepszą zwrotność dzięki szybszej reakcji na działanie układu kierowniczego. Elektryczny napęd na cztery koła Jest to wyjątkowe rozwiązanie w przypadku napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive. Tylne koła w modelu RX 450h są napędzane przez drugi silnik elektryczny. Dzięki temu uzyskano napęd na cztery koła, który może działać w różnych warunkach, poprawiając przyczepność i stabilność pojazdu. Napędem steruje zintegrowany systemem zarządzania dynamiką pojazdu VDIM, który w sposób automatyczny dopasowuje wysokość momentu obrotowego dostarczanego przez przedni i tylny silnik. Napęd na cztery koła jest włączany zarówno podczas gwałtownego rozpędzania – w czasie ruszania jak i w czasie jazdy – jazdy po zakręcie lub jeżeli przednie koła utracą przyczepność. Zespół elektrycznego wspomagania układu kierowniczego Poprawa stabilności tylnego zawieszenia dzięki zastosowaniu dwóch nowych wahaczy rozwidlonych umożliwiła zmniejszenie przełożenia w porównaniu z modelem RX 400h. Przełożenie w układzie EPS zostało zmniejszone do 14,8, co dodatkowo poprawiło zwrotność samochodu. Obniżający zużycie paliwa i przyjazny środowisku układ EPS, odznacza się krótkim czasem reakcji i progresywną charakterystyką. EPS płynnie zmienia siłę wspomagania w zależności od prędkości jazdy. Ułatwia parkowanie a także wyczucie drogi i skrętu podczas jazdy z dużą prędkością. Mimo szerszego rozstawu kół i dłuższego rozstawu osi, udało się zachować w modelu RX 450h promień zawracania wynoszący 5,7 m. Aby poprawić sztywność układu kierowniczego, opracowano nowej konstrukcji wał pośredni z przesuwnym elementem kulowym, który zmienia swoją długość czynną w reakcji na ruchy kierownicy, potęgując poczucie płynności skrętu. Układ EPS ma prostą i zwartą konstrukcję, obejmującą zabudowane w kolumnie kierownicy silnik elektryczny, przekładnię kierowniczą oraz czujnik siły skręcającej. Zbędna staje się instalacja hydrauliczna i konieczność jej obsługi. Układ jest dzięki temu bardziej przyjazny środowisku, gdyż nie powoduje wycieków i nie ma problemów z jego recyklingiem. Konwencjonalny, hydrauliczny układ wspomagania wymaga ciągłego utrzymywania ciśnienia roboczego, natomiast wspomaganie elektryczne pobiera prąd tylko wtedy, gdy jest zapotrzebowanie na moment wspomagający. W warunkach jazdy wymagających minimalnych ruchów kierownicą zużycie energii przez układ jest znacznie mniejsze, co wpływa na ograniczenie zużycia paliwa. Oszczędność paliwa w porównaniu do samochodu z klasycznym układem hydraulicznym wynosi około 3%. Dodatkowe korzyści wynikające z zastosowania elektrycznego wspomagania EPS, oprócz tych wynikających z jego współdziałania ze zintegrowanym systemem zarządzania dynamiką pojazdu VDIM, polegają na zmniejszeniu o 30% wibracji w układzie kierowniczym, zmniejszeniu o 40% oscylacji kierownicy oraz zmniejszeniu o 2-3% emisji CO 2. Koło kierownicy jest nowe, trzyramienne i ma średnicę 382,6 mm. Dla większej wygody zmieniony został profil kierownicy w miejscu chwytu. Ręcznie szyta skóra pokrywająca koło kierownicy zapewnia niespotykane wrażenia dotykowe. Zakres pionowej regulacji położenia koła kierownicy wynosi 48 mm, a wysunięcia 40 mm. Użytkownik ma możliwość zapisania w pamięci komputera trzech pozycji fotela kierowcy i kierownicy, które można wywołać naciśnięciem jednego przycisku. Dodatkowo, automatycznie uruchamiana funkcja ułatwia kierowcy wsiadanie i wysiadanie. Po wyłączeniu silnika kierownica unosi się i cofa w kierunku deski rozdzielczej. Po uruchomieniu samochodu kierownica powraca do ostatnio zapamiętanej pozycji. 14 Elektroniczny układ wspomagania hamowania (EBC) Ważnym elementem koncepcji „bezpiecznego prowadzenia” („Confident Drive”) jest „pewne bezpieczne hamowanie” („Braking with Confidence”). Z tego powodu inżynierowie Lexusa zmodernizowali układ hamulcowy nowego samochodu crossover poprawiając jego skuteczność, sztywność i kontrolę nad przebiegiem hamowania. Powiększone przednie i tylne wentylowane tarcze hamulcowe mają średnice odpowiednio 328 mm i 309 mm. W układzie hamulcowym zastosowano 3-tłoczkową pompę, dzięki czemu układ pracuje ciszej. Elektroniczny układ wspomagania hamowania drugiej generacji w modelu RX 450h współpracuje z systemem VDIM w celu zapewnienia lepszego wyczucia hamowania, uzyskania liniowej zależności między skokiem pedału hamulca a siłą hamowania odpornej na zjawisko zmniejszenia skuteczności hamowania w wyniku długotrwałej pracy układu hamulcowego, optymalnego i indywidualnego rozdziału siły hamowania na każde koło oraz wspomagania procesu hamowania i skutecznego odzyskiwania energii. W przypadku napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive podczas hamowania lub zwalniania odzyskiwana jest energia kinetyczna, która w tradycyjnym samochodzie jest tracona w formie ciepła. Odzyskiwana energia jest zamieniana w energię elektryczną gromadzoną w akumulatorach. Drgania i głośność Szkielet nadwozia modelu RX 450h charakteryzuje się wysoką sztywnością i zdolnością do pochłaniania energii uderzenia. Podczas jego projektowania szczególną uwagę zwrócono na zmniejszenie poziomu wibracji i drgań. Samochód crossover z napędem hybrydowym ustanowił nowe standardy w zakresie obniżania drgań i głośności (NHV), pochłaniania dźwięków i tłumienia drgań. Zapewnia nieporównywalny spokój w kabinie pasażerskiej przy każdej prędkości jazdy. Oprócz szeregu rozwiązań ograniczających poziom drgań i głośności, do których należą odpowiednia stylistyka, szkielet nadwozia i ultra cichy napęd Lexus Hybrid Drive, w modelu RX 450h zmniejszono hałas spowodowany przepływem powietrza wokół nadwozia. Stało się to możliwe dzięki zastosowaniu trójwarstwowej, akustycznej szyby przedniej, specjalnych uszczelek drzwi i pokrywy komory silnikowej. Odgłosy pracy silnika i toczenia kół ograniczono w znaczący sposób dzięki zastosowaniu elementów z materiału dźwiękochłonnego w komorze silnikowej oraz w kabinie pasażerskiej. Miejsca, w których umieszczono elementy zostały dobrane w sposób zapewniający zmniejszenie masy pojazdu oraz skuteczne tłumienie dźwięków. Elementy wykonane z materiału dźwiękochłonnego znajdują się w pokrywie silnika, błotnikach, pod tablicą wskaźników, pod deską rozdzielczą, na podłodze kabiny pasażerskiej, pod dywanikami i pod sufitem. Elementy wykończenia nadkoli dodatkowo ograniczają hałas pochodzący od drogi. We wnętrzu słupków A, B i C umieszczono elementy wykonane z materiału dźwiękochłonnego, dzięki którym ograniczono przenoszenie hałasu przez szkielet nadwozia. Trzy obejmy umieszczone na przegrodzie czołowej podnoszą poziom ochrony pieszych i ograniczają drgania szyby przedniej. Uszczelka silikonowa umieszczona pomiędzy przegrodą a szybą przednią, dodatkowo zwiększa poziom ochrony pieszych i obniża hałas w kabinie. Spodnia część nadwozia RX 450h została również pokryta sztywną powłoką tłumiącą drgania, która pozwoliła obniżyć masę pojazdu i uzyskać możliwie cichą pracę zawieszenia. ZAWANSOWANE TECHNICZNIE ERGONOMICZNE WNĘTRZE 15 • Zawansowane wnętrze i kokpit typu „crossover” z wielofunkcyjnym sterownikiem dotykowym „Remote Touch” obsługującym systemy audio i nawigacji • Czołowy wyświetlacz projekcyjny HUD prezentujący informacje o stanie pojazdu • Rozbudowany układ nawigacji – Lexus Navigation System • Innowacyjny wyświetlacz OLED ze wskaźnikiem jazdy ekonomicznej • Kluczyk elektroniczny oraz funkcja ułatwiająca wysiadanie i wsiadanie • Doskonały układ klimatyzacji • System audio Mark Levinson® Premium Surround System z 15 głośnikami • System ułatwiający parkowanie i kamery boczne RX 450h oferuje całkowicie nowe, niezwykle funkcjonalne wnętrze wyposażone w szereg zaawansowanych układów obsługiwanych intuicyjnie i w sposób przyjazny dla użytkownika, zarówno kierowcy, jak i pasażera siedzącego z przodu. Zaawansowany kokpit typu „Crossover” charakteryzuje się optymalnie umieszczonym ekranem systemu nawigacji. Jest on doskonale widoczny dla kierowcy, dzięki wyraźnemu podziałowi deski rozdzielczej na dwie strefy. Ponadto obsługę systemu ułatwia nowy zdalny sterownik dotykowy „Remote Touch”. Korzystanie ze sterownika jest proste i intuicyjne. Urządzenie pozwala użytkownikowi na obsługę systemów audio, nawigacji, klimatyzacji, telefonu oraz zmiany ustawień poszczególnych układów pojazdu. Całkowita wysokość deski rozdzielczej została obniżona dzięki zastosowaniu najwęższych na świecie otworów wentylacyjnych. Kokpit podzielony został na dwie odrębne części. Pierwsza z nich to strefa „wyświetlania”, w której znajduje się ekran wyświetlacza umieszczony w odległości pozwalającej na „szybki rzut oka”. Druga to strefa „operacyjna”, w której znajdują się, łatwo dostępne zarówno dla kierowcy jak i dla pasażera, przyciski sterujące. Zdalny sterownik dotykowy „Remote Touch” Innowacyjny, wielofunkcyjny sterownik dotykowy „Remote Touch” jest umieszczony tuż przed środkowym przednim podłokietnikiem. Dzięki temu jego obsługa jest łatwa i komfortowa. Stanowi on integralną część systemu nawigacyjnego Lexusa. Sterownik ten, w sposób zasadniczy, różni się od tego typu urządzeń oferowanych przez konkurencję. Działa na podobnej zasadzie, jak mysz komputerowa, przy czym został udoskonalony i specjalnie zaadaptowany do potrzeb zaawansowanego kokpitu typu „crossover” w RX 450h. W celu lepszego wyczucia urządzenie stawia określony opór. Jego obsługa jest prosta, szybka i intuicyjna. Użytkownik może z łatwością przesuwać kursor po 8-calowym, kolorowym ekranie LCD i sterować systemami audio, nawigacji, klimatyzacji, oraz telefonu, jak również regulować ustawienia poszczególnych układów pojazdu. Sterownik dotykowy jest nowoczesnym urządzeniem, wyposażonym w wiele zaawansowanych funkcji, pozwalających na przyjemną i relaksującą obsługę. Na przykład, w celu ułatwienia wyboru ikon wyświetlanych na ekranie, kursor jest automatycznie przesuwany do najbliżej znajdującej się ikony. Funkcja ta w sposób istotny wpływa na przyspieszenie i ułatwienie obsługi systemu, ograniczając do minimum absorbowanie uwagi kierowcy. Przykładem na to, jak dalece przemyślana jest to funkcja, może być fakt, iż sposób sygnalizacji „kontaktu” z ikoną został zainspirowany wyglądem kropel wody w ogrodzie japońskim. W USA, Europie i Japonii przeprowadzono badania, których celem było porównanie sposobu posługiwania się nowym sterownikiem z aktualnie oferowanym ekranem dotykowym. Objęły one grupę obecnych użytkowników Lexusa i modeli konkurencji. Okazało się, że większość użytkowników, będących w różnym wieku, określiło jako najwygodniejsze dwa położenia dłoni – z końcami palców na sterowniku lub na przyciskach MENU i MAP. Informacja ta pozwoliła inżynierom Lexusa na przeprojektowanie urządzenia w ten sposób, że włączniki zostały przesunięte o 10 mm do przodu. Czołowy wyświetlacz projekcyjny HUD Po raz pierwszy użyty w myśliwcach odrzutowych, wyświetlacz typu HUD (Head-Up 16 Display) wyświetla parametry jazdy za pomocą białych diod u podstawy szyby czołowej, na linii wzroku kierowcy; wyświetlana jest prędkość jazdy, trasa podróży, informacje systemu audio oraz stan układów ACC i PCS. Większość konwencjonalnych wyświetlaczy typu HUD wykorzystuje do wyświetlania informacji światło zielone, gdyż białe było dotąd uważane za nieodpowiednie z powodu często słabego odróżniania się od tła. Intensywne jazdy testowe nowym RX 450h po zaśnieżonych drogach na wyspie Hokkaido dowiodły, że zastosowane białe diody o wysokiej intensywności świecenia zapewniają optymalną widoczność informacji w różnych warunkach drogowych. Nowy wyświetlacz typu HUD jest niezwykle łatwy w obsłudze. Włączanie i wyłączanie odbywa się za pomocą włącznika głównego. Położenie i jasność wyświetlanych informacji można regulować, przy czym jasność może być automatycznie dostosowywana do warunków oświetlenia panujących na zewnątrz pojazdu. System nawigacji Lexusa W skład nowego systemu nawigacyjnego Lexusa, obsługiwanego za pomocą zdalnego sterownika „Remote Touch”, wchodzi twardy dysk o pojemności 40 GB, dzięki czemu jest on jednym z najszybszych i najdokładniejszych systemów dostępnych na rynku. Zawiera on mapę drogową całej Europy oraz informacje o ruchu drogowym w poszczególnych krajach. System nawigacyjny wyposażony jest w ulepszoną funkcję rozpoznawania komend głosowych i uwzględnia 4 dodatkowe języki, w tym jęz. rosyjski. Menu może być wyświetlone w jednym z 14 języków (łącznie z literami cyrylicy). Wyświetlacz OLED W nowym RX 450h zastosowano po raz pierwszy na świecie wyświetlacz typu OLED (Organic Light Emitting Diode) w kolorze białym. Znajdujący się na tablicy wskaźników wyświetlacz zapewnia doskonałą czytelność w szerokim zakresie kątów obserwacji, również dla pasażera siedzącego obok kierowcy. W momencie otwarcia drzwi kierowcy RX 450h, włączona zostaje iluminacja akrylowych paneli, które świecą z narastająca intensywnością. Po włączeniu napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive zostają podświetlone wskaźniki oraz włącza się iluminacja wyświetlacza, stwarzając aurę wyrafinowania i gościnności, zanim jeszcze samochód ruszy. Gdy kierowca opuszcza pojazd, iluminacja przebiega w odwrotnej kolejności – następuje stopniowe wygaszanie podświetlenia poszczególnych elementów. Wskaźnik stanu hybrydowego zespołu napędowego Wskaźnik stanu hybrydowego zespołu napędowego zastępuje obrotomierz występujący w pozostałych modelach rodziny RX. Nowy wskaźnik oprócz zakresów „Power” i „Charge” (odpowiednio „Praca” i „Ładowanie”), które pokazują poziom wydatkowania bądź odzyskiwania energii przez hybrydowy zespół napędowy, ma zakres „Eco” oraz lampkę kontrolną „Eco Driving”. Na wyświetlaczu OLED prezentowana jest informacja, kiedy zespół napędowy pracuje w zakresie „Eco”. Takie rozwiązanie pozwala kierowcy za pomocą wykresu słupkowego monitorować w czasie rzeczywistym, czy jego styl jazdy jest ekonomiczny. Buduje to świadomość ekologiczną kierowcy i umożliwia mu doskonalenie stylu jazdy przyjaznego środowisku. Przełącznik wielofunkcyjny Wyświetlacz wielofunkcyjny typu OLED znajdujący się na tablicy wskaźników można obsługiwać za pomocą przełącznika wielofunkcyjnego na kierownicy. Dzięki temu kierowca nie musi koncentrować się na całej grupie przełączników umieszczonych na desce rozdzielczej. Przełącznik pozwala kierowcy na włączanie i zmianę ustawień całego szeregu funkcji i systemów informacyjnych bez odrywania rąk od kierownicy. 17 Przełącznik ma cztery tryby pracy: „tryb przełączania”, „tryb podpowiedzi”, „tryb ustawień indywidualnych” i „informacja o parametrach jazdy”. Sposób działania przełącznika sprawia, że kierowca nie musi koncentrować się na obsłudze przełączników znajdujących się na desce rozdzielczej, która dzięki temu stała się prostsza. W „trybie przełączania” kierowca może włączyć lub wyłączyć, bez odrywania rąk od kierownicy, radarowy czujnik czołowy, lampy przednie AFS oraz wybrać jeden z trybów pracy zespołu napędowego ECO, SNOW lub EV. „Tryb ustawień indywidualnych” pozwala na personalizację parametrów różnych funkcji dotyczących np. działania zamków, oświetlenia, czy wskaźników. Gdy silnik nie pracuje, a któraś z szyb pojazdu jest otwarta, w „trybie podpowiedzi” system wyświetla informację sugerującą zamknięcie szyby. Tryb „informacji o parametrach jazdy” umożliwia kierowcy dostęp między innymi do informacji o średnim zużyciu paliwa i szacowanym zasięgu. System elektronicznego kluczyka Doskonałe przewidywanie i dyskretna gościnność stanowi najważniejszą zasadę filozofii L-finesse. Jest ona również najważniejsza z punktu widzenia doświadczeń użytkowników. Elektroniczny kluczyk oraz odpowiednia kolejność włączania oświetlenia wnętrza wzmacnia doznania podczas pierwszego kontaktu z nowym modelem RX 450h. Oprócz odpowiedniej kolejności włączania oświetlenia zewnętrznego oraz wewnętrznego, wskazówki, oznaczenia i wyświetlacz wielofunkcyjny na tablicy wskaźników zapalane są w odpowiedniej kolejności po uruchomieniu pojazdu. Kiedy kierowca wysiada z samochodu kolejność wyłączania oświetlenia jest odwrotna. Wyjątkowo w przypadku modelu RX 450h zastosowano podświetlenie tablicy wskaźników w kolorze błękitnym. Funkcja ułatwiająca zajmowanie i opuszczanie miejsca za kierownicą Odsuwany lub przysuwany w sposób automatyczny, sterowany elektrycznie fotel kierowcy również odzwierciedla dyskretną gościnność wnętrza nowego Lexusa. Funkcja ułatwiająca wysiadanie i zajmowanie miejsca współpracuje z funkcją pamięci ustawień fotela kierowcy. Po wyłączeniu układu napędowego kierownica cofa się w kierunku deski rozdzielczej i unosi do góry, a fotel odsuwa się do tyłu o 50 mm ułatwiając wysiadanie i zajmowanie miejsca w pojeździe. Po ponownym uruchomieniu hybrydowego zespołu napędowego, oba elementy wracają do pozycji zapisanej w pamięci systemu sterującego. Dwie prędkości przesuwu szyb drzwi Kolejnym przykładem dyskretnej gościnności Lexusa są szyby w drzwiach, które mają dwie różne prędkości przesuwu. Pod koniec opuszczania i podnoszenia prędkość ruchu jest ograniczana w celu ograniczenia drgań i hałasu oraz podkreślenia poczucia luksusu. Układ klimatyzacji Nowy model RX 450h z napędem hybrydowym wyposażony jest w elektronicznie sterowany dwustrefowy układ klimatyzacji. Pozwala on na niezależną regulacje temperatury dla prawej i lewej strony kabiny. Dzięki nowej sprężarce, wydajniejszemu wymiennikowi ciepła i skraplaczowi układ oferuje szybsze schładzanie i ogrzewanie wnętrza pojazdu, wyróżniając się przy tym cichszą pracą. W efekcie, w porównaniu z poprzednim modelem, w nowym RX 450h w tym samym czasie wnętrze schładzane jest do temperatury o 1,5 stopnia Celsjusza niższej i ogrzewane do temperatury o 3 stopnie Celsjusza wyższej. 18 Nowa, elektryczna sprężarka została wyposażona w czujnik wilgotności powietrza. Mierzy on wilgotność powietrza dostarczanego z otoczenia, dzięki czemu zwiększono sprawność układu klimatyzacji. Pozwoliło to obniżyć zużycie paliwa o 0,8%. Znacząco obniżono poziom głośności pracy wentylatorów. Zastosowano filtr przeciwpyłkowy, zapobiegający przedostawaniu się pyłków i kurzu do wnętrza pojazdu. Układ recyrkulacji powietrza, wyposażony w funkcję wykrywania spalin, automatycznie odcina dopływ świeżego powietrza w zależności od warunków panujących na zewnątrz. Wyposażenie audio W RX 450h dostępne są trzy nowe zestawy audio o dużej mocy, zaprojektowane zgodnie z zasadą „czystsze brzmienie poprzez wierność odtwarzania” i nawiązujące standardem do legendarnej tradycji samochodowych systemów hi-fi oferowanych przez firmę Lexus. Każdy aspekt związany z optymalnym nagłośnieniem został szczegółowo przeanalizowany. Poprzez odpowiednie rozmieszczenie i nachylenie głośników wysoko- i niskotonowych uzyskano wyraźny i czysty odbiór dźwięku przez wszystkich pasażerów samochodu, a w kabinie powstała idealna przestrzeń akustyczna. Standardowy system audio wyposażony jest w 6-płytowy odtwarzacz CD wbudowany w deskę rozdzielczą, przyciski sterujące w kierownicy i zestaw 9 głośników. Zestaw przygotowany jest do odbioru cyfrowego sygnału radiowego DAB, a ponadto oferuje zarówno złącze USB, jak i wtyczkę typu „jack” do podłączania przenośnych odtwarzaczy (np. typu iPod), oraz umożliwia obsługę telefonu komórkowego przez łącze Bluetooth z funkcją transmisji strumieniowej audio/video. Dostępny jest również oferujący wszystkie wyżej wymienione funkcje zestaw 12głośnikowy, zintegrowany ze wielopłytowym odtwarzaczem CD oraz systemem nawigacji (Lexus Navigation System). Zestaw 12-głośnikowy ma głośniki wysokotonowe umieszczone we wszystkich drzwiach, w celu poprawy czystości dźwięku w tylnej części kabiny oraz poprawy efektu przestrzennego z przodu, pozwalając uzyskać pełniejsze, bardziej naturalne brzmienie. Jako uzupełnienie zastosowano głośnik niskotonowy o średnicy 20 cm umieszczony w przestrzeni bagażowej, pomysłowo zaprojektowany w kształcie litery L, aby zapewnić głębokie i mocne brzmienie niskich tonów. Zestaw audio Mark Levinson® Premium Surround System z 15 głośnikami System audio w nowym RX 450h opracowano z myślą o jak najbardziej naturalnym i wiernym odtwarzaniu, uzyskując to poprzez klarowne wydzielenie poszczególnych dźwięków z partii wielotonowych. Główny inżynier dźwięku firmy Mark Levinson® twierdzi, iż zalety tego systemu mogą zostać w pełni docenione, gdy słucha się śpiewu kobiecego, wyróżniającego się bogatą barwą i delikatnością. Nowy, najwyższej klasy zestaw Mark Levinson® wyposażony w 15 głośników tworzących przestrzenne nagłośnienie kabiny, pozwala użytkownikom RX 450h oddawać się przyjemności słuchania doskonałej jakości dźwięku w systemie 7.1 z wybranych płyt CD lub DVD. Korzystając z twardego dysku wchodzącego w skład systemu nawigacji, zestaw Mark Levinson® udostępnia funkcję „biblioteki dźwięków” (Sound Library), która wykorzystuje technikę CDDB do transferu i przechowywania plików muzycznych. Dostępna przestrzeń ma pojemność 10 GB. System charakteryzuje się szeregiem cech, które gwarantują nieporównywalną jakość dźwięku. Dwustożkowy głośnik centralny z 90-milimetrowym głośnikiem średniotonowym o metalowej membranie i 16-milimetrowym głośnikiem wysokotonowym zapewnia szersze pasmo przenoszenia, odtwarzając brzmienie głosu i instrumentów wierniej niż ma to miejsce w przypadku konwencjonalnego 19 systemu, oraz dopasowuje składowe harmoniczne prawego i lewego przedniego kanału. Głośnik niskotonowy (subwoofer) o nowej konstrukcji umieszczono w obudowie o pojemności 19 litrów. Jest on zasilany niezależnie przez dodatkowy wzmacniacz Mark Levinson® o mocy 100 W, zapewniający niezwykle głębokie brzmienie niskich tonów i doskonałe odtwarzanie efektów dźwiękowych. W tylnych słupkach nadwozia znajdują się 65-milimetrowe głośniki Mark Levinson ®, zapewniające dźwięk przestrzenny. Optymalizacja rozdziału dźwięku zapewnia wszystkim pasażerom jednakową jakość dźwięku. System ułatwiający parkowanie i kamery boczne W nowym modelu RX zastosowano po raz pierwszy kamery boczne, które stanowią uzupełnienie układu monitorowania przestrzeni za pojazdem i ułatwiającego parkowanie (widok z kamery tylnej z wyświetlonymi liniami naprowadzającymi). Kamera wbudowana w lusterko wsteczne pasażera oraz kamera z tyłu pojazdu mają przetworniki typu CCD. Współpracują one z przednimi i z tylnymi czujnikami ultradźwiękowymi pokazując obszar niewidoczny normalnie dla kierowcy na centralnym ekranie (w wersji z nawigacją) lub na lusterku wewnętrznym (w wersji bez nawigacji). Dla zwiększenia bezpieczeństwa, kamera lusterka bocznego działa również wtedy, gdy lusterka są złożone, aby umożliwić parkowanie w ciasnych miejscach. WZORNICTWO • • • • Najnowsze wcielenie filozofii projektowania L-finesse Siła i „muskularność” połączone z elegancją i inteligencją Nowy szkielet nadwozia z odważnym stylistycznie kokpitem typu „crossover” Wymiary zapewniające więcej przestrzeni we wnętrzu, w którym znajdują się ulepszone fotele • Ekskluzywna kolorystyka wnętrza połączona z elementami dekoracyjnymi „Siła filozofii „L-finesse” wynika z faktu, iż nie jest ona czymś, co wyciągnęliśmy z kapelusza. Należy raczej powiedzieć, iż filozofia ta jest obecna przez cały czas, podlegając ciągłej ewolucji, od momentu założenia firmy w 1989 roku do dnia dzisiejszego. Nasze samochody są „wiodącym ostrzem”, gdyż korzystają z najbardziej zaawansowanych technologii obecnie dostępnych. Sama jednak technika niewiele znaczy bez jej „uszlachetnienia” i dopasowania do potrzeb klienta – stąd określenie „finezja”. Nasi projektanci starają się łączyć te dwa pojęcia bez utraty jakości każdego z nich.”- Simon Humphries, dyrektor generalny, Global Design Management Division. Samochód flagowy o wysokich osiągach RX 450h reprezentuje trzecią generację rodziny RX. Stanowi on najnowsze wcielenie wyjątkowej filozofii projektowania Lfinesse. Trzy fundamentalne wartości: „intrygująca elegancja”, „precyzyjna prostota” i „doskonałe przewidywanie”, pozwalają połączyć filozofii L-finesse dwa najważniejsze pojęcia: „leading edge” (dosł. „wiodące ostrze”) i „finesse” (finezja, subtelność), które wyróżniają markę Lexus w świecie motoryzacyjnym. WZORNICTWO NADWOZIA Nowy RX 450h to nowatorski samochód typu crossover o zwartej bryle nadwozia. Od swojego poprzednika jest o 35 mm dłuższy, 40 mm szerszy, 10 mm wyższy a rozstaw osi jest dłuższy o 25 mm. Tak niewielkie zmiany rozmiarów miały na celu zachowanie zwrotności, manewrowości w terenie zabudowanym i najmniejszego w klasie promienia zawracania wynoszącego 5,7 m. Będąca pod silnym wpływem potężnej i opływowej, jednorodnej bryły samochodu koncepcyjnego LF-Xh typu crossover, nowa generacja modeli RX odzwierciedla zmiany w filozofii L-finesse, łącząc ze sobą dwa przeciwstawne pojęcia „silny i 20 muskularny wygląd” z „elegancją i inteligencją”. Najnowsza klasyczna krata wlotu powietrza Lexusa „spływa” z pokrywy silnika i wtapia się w zderzak przedni. Filozofia L-finesse łączy w wyjątkowy sposób lampy przednie z kratą wlotu powietrza nadając samochodowi „rezolutne spojrzenie” charakterystyczne dla każdego Lexusa. Z obu stron biegną trapezoidalne przetłoczenia, łączące zderzak z łukami przednich nadkoli i podkreślające szerokość RX 450h oraz jego silny wygląd. Dzięki opływowej sylwetce z wysuniętą do przodu kabiną, RX 450h zachowuje klasyczny wizerunek samochodu crossover, podczas gdy wyraźnie zaznaczone i załamane linie podszybia tworzą nową architekturę nadwozia. Wyraźnie zaznaczone łuki nadkoli płynnie przechodzą w linie zderzaka oraz drzwi, zaś wygięte w łuk tylne słupki nadwozia przechodzą płynnie w tylny zderzak. Wyraźne linie podszybia wykorzystują jedną z form filozofii L-finesse – grot strzały. Delikatne przetłoczenie, mijając słupki A i C, rozszerza się w kierunku tyłu pojazdu. Listwy dolnych krawędzi drzwi stają się szersze i bardziej muskularne w kierunku tyłu pojazdu, przywołując na myśl poczucie siły i obniżonego środka ciężkości. Aerodynamiczne „wielofunkcyjne” elementy zewnętrzne W nowym, aerodynamicznym samochodzie crossover piękno i funkcjonalność są ściśle ze sobą powiązane. W znaczący sposób zmniejszono odstępy między elementami poszycia nadwozia i odpowiednio ukształtowano przepływ powietrza pod samochodem. Wiele elementów nadwozia zostało również specjalnie ukształtowanych w celu ograniczenia zawirowań powietrza. Dzięki temu RX może się poszczycić najniższym współczynnikiem oporu powietrza w swojej klasie, który wynosi 0,32. Klamki zewnętrzne są wyraźnie ukształtowane. Zewnętrzne powierzchnie klamek, w tylnej części delikatnie skręcają się na zewnątrz. Ich uchwyty zaprojektowano tak, aby pojazd sprawiał wrażenie solidnego już w momencie otwierania drzwi. Grubość uchwytów została tak dobrana, aby były miłe w dotyku i wygodne w użyciu. W klamkach drzwi przednich zamontowano czujniki dotykowe, co sprawia, iż auto ma jeszcze bardziej elegancki wygląd. Duże, przejrzyste, wielofunkcyjne lusterka boczne, których powierzchnia podzielona jest estetycznie na część górną (zaokrągloną) i dolną, wyposażone są w lampy kierunkowskazów typu LED, które mogą również oświetlać podłoże. Specjalny kształt lusterek pozwolił obniżyć szum powietrza o 20%. Prawe boczne lusterko ma również wbudowaną kamerę ułatwiającą parkowanie. Tylna wycieraczka jest schowana pod spoilerem. Część dolna tylnego spoilera jest przyciemniona, co nadaje mu elegancki wygląd; spoiler nie tylko wpływa na obniżenie współczynnika oporu aerodynamicznego, ale również służy jako miejsce montażu dodatkowego światła stop i anteny. Ekskluzywne elementy wykończenia nadwozia Flagowy model rodziny RX o sportowych osiągach, RX 450h, można rozpoznać dzięki całemu szeregowi specjalnie opracowanych detali. Z przodu na kracie wlotu powietrza, samochód crossover z napędem hybrydowym ma znaczek zabarwiony na kolor błękitny. Zmodernizowany zderzak przedni został wyposażony w dodatkowe wloty powietrza i zabarwione na kolor błękitny lampy zespolone przednie typu LED lub HID. Z boku model RX 450h można poznać po błękitnych listwach ochronnych, logo i wyjątkowych, 19-calowych tarczach kół ze stopu metali. Z tyłu hybrydowy RX charakteryzuje się zabarwionymi na kolor błękitny lampami tylnymi, znaczkiem i oznaczeniami. 21 WZORNICTWO WNĘTRZA W porównaniu do swojego poprzednika, w nowym RX 450h zwiększono szerokość między podłokietnikami o 52 mm, rozstaw foteli o 10 mm, a długość przestrzeni bagażowej o 10 mm. Całkowicie nowa kabina pasażerska emanuje przestronnością i komfortem, przywołując na myśl wspaniałe połączenie ochrony, luksusu i spokoju. Stanowiący odzwierciedlenie jednego z filarów filozofii L-finesse „Doskonałe przewidywanie” samochód crossover z napędem hybrydowym został wyposażony w system elektronicznego kluczyka oraz w automatyczny sterownik oświetlenia. Układy te dzięki czujnikom wykrywającym obecność kierowcy umożliwiają dostęp do samochodu bez użycia kluczyka oraz uruchamiają oświetlenie wnętrza, „przewidując” oczekiwania kierowcy. Dwustrefowy kokpit typu „crossover” Konieczność odbierania przez kierowcę wielu bodźców wizualnych bez odrywania wzroku od drogi wymusiła nowe rozwiązanie układu deski rozdzielczej – opracowane specjalnie dla modelu typu „crossover”. Kokpit podzielony został na dwie odrębne części. Pierwsza z nich to strefa „wyświetlania”, w której znajdują się czołowy wyświetlacz projekcyjny HUD i 8-calowy wyświetlacz LCD umieszczony w odległości pozwalającej na „szybki rzut oka”. Druga to strefa „operacyjna”, umożliwiającą dostęp do elementów sterujących takich jak dotykowy sterownik „Remote Touch” lub zamontowany w kierownicy przełącznik wielofunkcyjny. Wszystkie przyciski sterujące są rozmieszczone intuicyjnie i ergonomicznie, aby ich obsługa była łatwa zarówno dla kierowcy, jak i siedzącego z przodu pasażera. Fotele Nowe, sterowane elektrycznie, wykończone skórą fotele przednie zapewniają wyższy komfort szerszej grupie użytkowników. Zwiększono o 20 mm wysokość i szerokość oparcia, a o 15 mm grubość siedziska. Dzięki elektrycznemu układowi sterowania, użytkownik może wydłużyć siedzisko o 30 mm. Układ ogrzewania i wentylowania foteli został wyposażony w nowe elementy grzewcze, które umożliwiają utrzymanie różnych temperatur w różnych miejscach fotela. Tylne siedzenie jest dzielone w proporcji 40:20:40. Taki podział, w porównaniu z typowym podziałem 60:40, zapewnia większą wszechstronność i jest bardziej praktyczny. Siedzenia można przesuwać do przodu lub do tyłu. Zwiększa się w ten sposób ilość miejsca na nogi lub pojemność przestrzeni bagażowej. Oparcia siedzeń tylnych są rozkładane, dzięki czemu pasażerowie mogą cieszyć się wyższym komfortem podróżowania. Schowki i przestrzeń bagażowa Wnętrze nowego modelu RX zostało tak zaprojektowane, aby podróżni mogli wykorzystać praktyczne i wszechstronne schowki. Do wyboru podróżni mają uchwyty na kubki, na monety, na karty, półki, zamykany schowek w desce rozdzielczej po stronie pasażera, pojemne kieszenie w drzwiach przednich i tylnych, schowki w podsufitce oraz schowek w konsoli środkowej z dwoma 12V gniazdami zasilającymi, w której zmieści się instrukcja użytkownika pozostawiając 21 litrów wolnej przestrzeni. Zastosowanie w konstrukcji tylnego zaw ieszenia podwójnego wahacza rozwidlonego ograniczyło wpływ elementów zawieszenia na pojemność przestrzeni bagażowej, której szerokość na wysokości podłogi wzrosła o 150 mm, a pojemność całkowita do 496 litrów. Nowa dźwignia zamontowana na ścianie przestrze ni bagażowej umożliwia złożenie oparć 22 siedzeń tylnych. W modelach wyposażonych w zawieszenie pneumatyczne, na ścianie przestrzeni bagażowej znajduje się przycisk, który uruchamia układ opuszczający nadwozie o 30 mm i tym samym ułatwia załadunek. Kolory wnętrza i tapicerki RX 450h Nowy model RX 450h jest dostępny w jednym z dziesięciu kolorów nadwozia, wśród których znajduje się nowy kolor – kwarcowa biel (QUARTZ W HITE CRYSTAL SHINE), która zawiera odcienie błękitu i lawendy. Nowy kolor jest przezn aczony wyłącznie dla modelu z napędem hybrydowym. Wnętrze może być wykonane w nowym wariancie kolorystycznym: kości słoniowej (IVORY) i czerni (BLACK) z ciemnobrązowymi elementami dekoracyjnymi (DARK BROW N). Wnętrze RX 450h jest również dostępne w ekskluzywnym wariancie złożonym z kolorów: jasnoszarego (LIGHT GREY) i czarnego (BLACK), który podkreśla elegancką budowę tablicy wskaźników i elementów wykończenia wnętrza. Ponadto stanowi cechę charakterystyczną nowego flagowego samochodu z napędem hybrydowym w rodzinie RX. Dostępne są dwa rodzaje tapicerki: półanilinowa i skórzana. Tapicerka półanilinowa jest miękka i trwała, natomiast tapicerka skórzana charakteryzuje się długowiecznością i przyjemnością w dotyku. BEZPIECZEŃSTWO • Zaawansowane układy bezpieczeństwa biernego i czynnego • Innowacyjne układy PCS i ACC • Układ VDIM sterujący układem hamulcowym, zespołem elektrycznego wspomagania układu kierowniczego, hybrydowym zespołem napędowym Lexus Hybrid Drive i elektrycznym napędem na wszystkie koła • Nadwozie o wysokiej sztywności, wykonane w 42% ze stali o wysokiej wytrzymałości • Wiodący w klasie poziom bezpieczeństwa pieszych • Dziesięć poduszek powietrznych wykorzystujących nagradzane rozwiązania techniczne Łącząc wiodącą w tej klasie pojazdów wytrzymałość nadwozia z innowacyjnymi, zaawansowanymi technicznie układami bezpieczeństwa oraz z układami wspomagającymi kierowcę, nowy model RX 450h wyznacza wysokie standardy w dziedzinie bezpieczeństwa czynnego i biernego samochodów crossover. Celem Lexusa nie jest spełnianie norm i zdobywanie punktów, ale zapewnienie najwyższego poziomu bezpieczeństwa w rzeczywistych wypadkach drogowych. Podczas pracy nad projektem nowego auta typu crossover wykonano 233 próby zderzeniowe. W rezultacie, wdrożono szereg zaawansowanych technicznie rozwiązań w 23 zakresie bezpieczeństwa, które zależy od współdziałania kierowcy i samochodu. BEZPIECZEŃSTWO CZYNNE Nowy kokpit typu „crossover” zapewnia najwyższy poziom ergonomii i przejrzystość wskaźników. Dzięki temu kierowca może się odprężyć i skoncentrować na tym, co dzieje się na drodze. Nowy wyświetlacz czołowy HUD oraz ekran informacyjny prezentują wszystkie najważniejsze informacje w polu widzenia kierowcy. Przełącznik wielofunkcyjny pozwala kierowcy przeglądać informacje dotyczące stanu pojazdu bez odrywania rąk od kierownicy. W celu poprawienia bezpieczeństwa jazdy nocą zastosowano układ aktywnych reflektorów I-AFS. Reflektory świateł mijania są wykonane w technologii LED i HID, natomiast reflektory świateł drogowych w technologii HID. Podczas jazdy po zakręcie, na podstawie prędkości jazdy i kąta skrętu kół, układ określa położenie samochodu z trzysekundowym wyprzedzeniem i odpowiednio zmienia kąt ustawienia reflektorów. System ochrony przedzderzeniowej (Pre-Crash Safety System) System ochrony przedzderzeniowej – Pre-Crash Safety (PCS) działa przy prędkościach jazdy powyżej 5 km/h i wykorzystuje radar działający w zakresie fal milimetrowych, który wykrywa obiekty znajdujące się przed pojazdem. Układ rozpoznaje obiekty potencjalnie niebezpieczne i pomaga kierowcy ograniczyć prawdopodobieństwo zderzenia. Jeżeli występuje prawdopodobieństwo zderzenia, układ PCS ostrzega kierowcę za pomocą sygnału dźwiękowego i komunikatu na ekranie wyświetlacza informacyjnego. Kiedy ten rozpocznie hamowanie, PCS uruchomi układ wspomagania hamowania awaryjnego (Pre-Crash Brake Assist), którego zadaniem jest zwiększenie siły hamowania. Jeżeli kierowca nie rozpocznie hamowania i zderzenia nie można uniknąć, układ PCS uruchomi układ hamulcowy, aby zmniejszyć prędkość zderzenia. W przypadku hamowania awaryjnego lub niebezpieczeństwa utraty stabilności pojazdu zostanie uruchomiony układ kasujący luzy pasów bezpieczeństwa (Pre-Crash Seat Belt). Adaptacyjny układ automatycznej kontroli prędkości jazdy (Advanced Cruise Control) Układ kontroli prędkości jazdy (ACC) współpracuje z układem PCS przy prędkościach od 50 do 170 km/h. Układ w sposób automatyczny utrzyma zadaną odległość od samochodu poprzedzającego. Kiedy droga przed RX 450h będzie wolna, powróci do poprzedniej prędkości jazdy. Układ ułatwiający ruszanie pod górę (Hill Start Assist Control) RX 450h jest również wyposażony w układ ułatwiający ruszanie pod górę, który działa bez względu na kierunek jazdy. Podczas ruszania układ przez krótką chwilę utrzymuje wyższe ciśnienie w układzie hamulcowym, aby zapobiec stoczeniu się auta w dół podczas przenoszenia stopy z pedału hamulca na pedał przyspieszenia. Nie ma zatem konieczności gwałtownego naciskania na pedał przyspieszenia podczas ruszania pod górę. W ten sposób układ zapobiega również poślizgowi kół poprawiając płynność ruszania. Zintegrowany system zarządzania dynamiką pojazdu (VDIM) Zintegrowany system zarządzania dynamiką pojazdu VDIM rejestruje dane pochodzące z czujników, za pomocą których określa stan pojazdu. Dzięki temu może koordynować działanie nie tylko wielu układów pojazdu, do których należą układ zapobiegający blokowaniu kół (ABS), system kontroli trakcji (TRC), układ stabilizacji toru jazdy (VSC), elektronicznie sterowany układ hamulcowy (ECB) oraz elektryczny 24 układ wspomagania kierownicy (EPS) ale również napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive i elektrycznego napędu na 4 koła. System VDIM nie tylko optymalizuje proces hamowania, zachowanie stabilności pojazdu i jego napęd, ale koordynując działania wszystkich układów odpowiedzialnych za ruch pojazdu, łącznie z momentem obrotowym dostarczanym do kół, siłą hamowania i kątem skrętu kół, jest również w stanie pozytywnie wpływać na poprawę dynamiki RX 450h. Podczas hamowania na drodze o różnych współczynnikach przyczepności, system VDIM w sposób automatyczny przeciwdziała występowaniu różnych sił hamowania utrzymując prosty tor jazdy. Kiedy pojawia się natomiast zjawisko pod lub nadsterowności, VDIM łączy w niezauważalny sposób sterownie mocą silnika i pracą układu hamulcowego, aby ustabilizować pojazd. Sterując pracą elementu wykonawczego układu EPS, VDIM wzmocni działanie układu stabilizacji toru jazdy ograniczając, podczas hamowania na drodze o różnym współczynniku przyczepności, moment skręcający w układzie kierowniczym. Podobnie VDIM zachowa się kiedy pojawi się zjawisko pod lub nadsterowności. Sterując pracą układu wspomagania kierownicy pomoże kierowcy zachować odpowiedni kąt skrętu kół zachowując stabilność toru ruchu samochodu. BEZPIECZEŃSTWO BIERNE RX 450h został tak zbudowany, aby uzyskać najwyższy poziom bezpieczeństwa podczas zderzenia czołowego, czołowo-bocznego, bocznego oraz uderzenia w tył pojazdu. Nowy samochód hybrydowy klasy crossover został zaprojektowany nie tylko pod kątem bezpieczeństwa podróżujących nim osób, ale również pod kątem zapewnienia optymalnego zachowania podczas zderzeń w różnych kierunkach z pojazdami o różnej wielkości i masie. Szkielet nadwozia 42% elementów nadwozia nowego pojazdu wykonanych jest ze stali o wysokiej wytrzymałości, dzięki czemu charakteryzują się one niską masą i wysoką sztywnością. Podczas zderzenia energia jest pochłaniana najpierw przez podłużnice przednie, następnie przez podłużnice podłogi, drzwi i słupki nadwozia. W przypadku zderzenia wzmocnienia błotników zapewniają sztywność i skuteczne pochłanianie energii uderzenia. Wzmocnienia błotników i górne wzmocnienia wspornika chłodnicy mają specjalne karby, zwiększające zdolność do pochłaniania energii. Wysokość błotników i wzmocnień również została zoptymalizowana pod kątem pochłaniania energii. Powiększone zostały zewnętrzne wzmocnienia przednich słupków nadwozia, a ich wewnętrzne wzmocnienia zostały przedłużone w kierunku tyłu samochodu, w celu zwiększenia wytrzymałości konstrukcji na zgniecenie i ograniczenia ich podatności podczas uderzenia, zapobiegając deformacji nadwozia w tych strefach. Stal o wysokiej wytrzymałości zastosowano również w konstrukcji wzmocnień słupków środkowych, przegrody czołowej i podłużnic. W celu dalszego ograniczenia deformacji struktury kabiny, zastosowano poprzeczną belkę dachową, wzmocnienie przednie dachu oraz wzmocnienia podłogi. Ochrona pieszych Pokrywa silnika w modelu RX 450h ze szkieletem poprzecznym doskonale pochłania energię uderzenia. Dzięki niej uzyskano najwyższy poziom ochrony pieszych użytkowników dróg w klasie samochodów crossover. Dzięki wprowadzeniu wzmocnienia mocowania zamka pokrywy silnika, dodatkowo podniesiono poziom ochrony pieszych. Zachowano przy tym odpowiednią sztywność 25 pokrywy silnika i ciche zamykanie. Dziesięć poduszek powietrznych Model RX 450h jest wyposażony w uhonorowany nagrodami układ 10 poduszek powietrznych, wśród których znajdują się dolne poduszki powietrzne chroniące kolana kierowcy i pasażera, poduszki boczne w oparciach przednich i tylnych siedzeń oraz pełnowymiarowe kurtyny powietrzne. Pasażer na przednim fotelu chroniony jest dwustopniową, dwukomorową poduszką powietrzną w kształcie rękawicy, bezpiecznie obejmującej ciało pasażera. Poduszka dwukomorowa uzyskała w Stanach Zjednoczonych miano „przełomowego rozwiązania technicznego”. Aktywne zagłówki foteli i ochrona pasażerów na tylnych siedzeniach Aktywne zagłówki foteli przednich dodatkowo podnoszą poziom bezpieczeństwa osób na przednich fotelach. W przypadku uderzenia w tył samochodu, nacisk dolnej części pleców pasażera na mechanizm wbudowany w oparcie fotela powoduje wysunięcie zagłówków do góry oraz przemieszczenie do przodu tak, aby maksymalnie zmniejszyć odległość między głową a zagłówkiem. W ten sposób zostaje ograniczone ryzyko uszkodzenia kręgów szyjnych. Obecnie tylne siedzenia są wyposażone również w układ ostrzegający o niezapiętych pasach bezpieczeństwa, napinacze pirotechniczne oraz ograniczniki siły napinającej. PROCES PRODUKCYJNY • Jedyna na świecie fabryka produkująca wyłącznie hybrydowe zespoły napędowe, we wnętrzu której panuje nadciśnienie w celu ograniczenia przedostawania się zanieczyszczeń do jej wnętrza • Obniżenie o 32% całkowitej emisji CO 2 w porównaniu z modelem RX 350. Poziom emisji wyrównuje się już po przejechaniu 6600 km • Linia produkcyjna o wysokiej jakości montażu wykorzystująca innowacyjne technologie produkcji i wysoko wykwalifikowany personel • Wytwarzanie przez porównywanie – ciągłe monitorowanie, czy tolerancje montażowe odpowiadają danym zawartym w dokumentacji projektowej • Ulepszone wytłaczanie elementów poszycia nadwozia dzięki zastosowaniu kurtyn wodnych – ograniczenie zanieczyszczeń o 90% • Podniesienie jakości spawania elementów szkieletu nadwozia dzięki wprowadzeniu dodatkowych, mniejszych robotów spawalniczych i zwiększeniu liczby punktów zgrzewania • Komora lakiernicza o wysokiej czystości powietrza i ręczne polerowanie papierem wodnym zapewniające nieporównywalną jakość powłoki lakierowej • „Cicha i czysta” fabryka z linią produkcyjną SPS Łącząc siłę uznanego systemu produkcji TPS (Toyota Production System) z doskonałymi standardami wytwarzania, Lexus ustanawia nowe standardy w dziedzinie jakości produkcji w segmencie samochodów luksusowych. RX 450h jest montowany w Toyota Motor Kyushu (TMK). W 2008 roku rozpoczęła tam pracę fabryka Kokura, która jest jedyną na świecie fabryką produkująca wyłącznie hybrydowe zespoły napędowe. W fabryce utrzymywane są najwyższe standardy jakości. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu innowacyjnej technologii produkcji i umiejętności takumi – wykwalifikowanych pracowników firmy Lexus. Każdy z tych elementów osobno jest bezużyteczny. TMK dąży do ich połączenia wykorzystując systemy komputerowe. „Wprowadzając” umiejętności wykwalifikowanych mechaników do pamięci doskonałych robotów, zamierza uzyskać wyższy poziom dokładności montażu. 26 TMK prowadzi prace nad ograniczeniem nieprawidłowości powstających na wszystkich etapach produkcji RX 450h. Jedną z najbardziej skutecznych metod jest wytwarzanie przez porównywanie. Na każdym etapie, od wytłaczania elementów poszycia, lakierowania i montażu do ostatecznej kontroli, dokonywane są precyzyjne pomiary. Wyniki są zapisywane i przetwarzane. Dane każdego samochodu zapisywane są w karcie historii montażu. Monitorowanie mierzonych wartości w czasie rzeczywistym, pozwala na bieżąco wykrywać nieprawidłowości. Zmierzone wartości są następnie porównywane z danymi projektowymi i zapisywane w bazie danych. Są one potem wykorzystywane do doskonalenia procesu produkcyjnego. Pomimo, że najdoskonalsze roboty, urządzenia i przyrządy kontrolne wykonują wiele zadań podczas montażu RX 450h, nadal istnieje wiele obszarów w procesie wytwarzania, w których umiejętności człowieka znacznie przekraczają możliwości nawet najbardziej zaawansowanych systemów. Proces produkcyjny odbywający się w TMK łączy w sobie legendarną jakość wytwarzania Lexusa z ludzkim poczuciem doskonałości. Powodem są elementy samochodu, których nie można zmierzyć za pomocą urządzeń, a które stanowią o jego najwyższej jakości. Dobrym przykładem są drobne niedoskonałości, do których należą rysy, przebarwienia lakieru, przerwy lub niedokładności wzajemnego ustawienia elementów poszycia nadwozia. Urządzenia w dalszym ciągu nie są w stanie ich wykryć. Są one natomiast wykrywane i usuwane przez wysoce wykwalifikowanych techników, którzy w danym momencie zajmują się tylko jednym samochodem. Wytłaczanie Jednym z najważniejszych elementów procesu wytłaczania jest dokładna kontrola i obsługa matryc, które są niezbędne do stworzenia doskonałego nadwozia. Podczas wytłaczania elementów poszycia o różnych kształtach, arkusz blachy stalowej jest układany między dwoma matrycami – górną i dolną, a następnie poddawany działaniu dużej siły. Jeżeli do powierzchni matrycy przylgnie drobina kurzu lub inna cząstka, podczas wytłaczania powstaną rysy, które są bardzo trudne do usunięcia podczas kolejnych etapów montażu. Cząsteczka kurzu ma średnicę ok. 20 mikronów. Jest to rozmiar pyłku kwiatu cedru. Może ona jednak nieodwracalnie wpłynąć na wynik tłoczenia. Z tego powodu bardzo ważne jest przeprowadzanie surowych kontroli, które mają na celu utrzymanie oddziału tłoczni w czystości. Dwa razy w tygodniu matryce są poddawane obsłudze okresowej, podczas której są myte i piaskowane. W wyniku tego procesu powstaje duża ilość kurzu. Aby zapobiec przedostawaniu się kurzu na oddział tłoczni, miejsce przeprowadzania obsługi okresowej jest oddzielone kurtyną wodną nazywaną „Niagara”. Niagara to trzymetrowa zielona sieć, po której spływa woda oczyszczająca powietrze z cząstek kurzu. Sieć spowodowała ograniczenie ilości cząstek w powietrzu o ponad 90%. Dzięki temu w znaczący sposób poprawiono jakość elementów wytłaczanych, eliminując nawet najmniejsze zarysowania powierzchni. Szkielet nadwozia Wysoka sztywność nadwozia RX 450h jest bardzo ważna z punktu widzenia osiągów, komfortu jazdy i niskiego poziomu hałasu. Osiągnięto ją dzięki precyzyjnemu i zaawansowanemu spawaniu. Elementy nadwozia są łączone ze sobą za pomocą zgrzewania punktowego. Nadwozie składa się z ok. 300 elementów wymagających od 4000 do 5000 spoin. Zgrzewanie jest realizowane przez roboty poruszające się na zewnątrz i wewnątrz nadwozia znajdującego się w specjalnym uchwycie. Sztywność i dokładność wykonania nadwozia wynika z ilości punktów, do których mogą dotrzeć roboty. W przypadku RX 450h znacznie zwiększono liczbę punktów zgrzewania. Stało się to możliwe dzięki ustawieniu pomiędzy dużymi robotami dodatkowych, nowo 27 zaprojektowanych mniejszych jednostek. Spawanie elementów podłogi i poszycia bocznego wymagało 14 robotów, które wykonywały od 70 do 80 spoin. Dzięki nowym robotom liczba punktów zgrzewania została podwojona. Ponadto dokładne analizy potwierdziły, że otrzymano w ten sposób optymalną liczbę punktów zgrzewania. Dzięki temu poprawiono sztywność oraz dokładność wykonania nadwozia. Podczas procesu produkcyjnego odległości między poszczególnymi elementami poszycia tak, jak wzajemne ustawienie nadwozia i lamp są mierzone za pomocą precyzyjnych suwmiarek. Wyniki pomiarów są wyświetlane na monitorze. Nadwozie nie może przejść do kolejnego etapu montażu, jeżeli wszystkie wymiary nie będą znajdowały się w odpowiednich zakresach. Lakierowanie W wyniku długotrwałych prac nad materiałami i metodami ich nakładania uzyskano nieporównywalną jakość powierzchni, która powstaje w wyniku procesu lakierowania wielowarstwowego. Liczba powłok i właściwości używanych lakierów zmienia się w zależności od wybranego koloru nadwozia. Dzięki temu barwy Lexusa charakteryzują się odpowiednim odcieniem i głębią. Powłoka lakierowa RX 450h zawdzięcza wysoką jakość utrzymywaniu wysokiego poziomu czystości podczas procesu lakierowania. Jest to szczególnie ważne w drugiej części procesu odbywającej się w komorze lakierniczej, w której nadwozie pokrywane jest ostatnią warstwą lakieru. Aby uzyskać doskonałą powłokę należy wyeliminować zanieczyszczenia unoszące się w powietrzu. W typowych komorach lakierniczych oczyszczanie powietrza jest realizowane za pomocą urządzeń znajdujących się przy wejściu i wyjściu z komory. W TMK zastosowano rozwiązania stosowane w fabrykach elementów półprzewodnikowych. W ścianach komory umieszczono szereg zaworów kierunkowych. Utrzymywane w komorze lakierniczej nadciśnienie powala na ciągły przepływ powietrza przez wnętrze komory. Takie rozwiązanie pozwoliło w znaczący sposób ograniczyć ilość zanieczyszczeń przedostających się do wnętrza komory. Stopień czystości powietrza, określany zgodnie z normami federalnymi Stanów Zjednoczonych, znajduje się pomiędzy klasą 1000 a 10000. Osiągnięta wartość 5000 oznacza, że we wnętrzu komory w 0,03 m3 powietrza znajduje się 5000 cząstek o rozmiarach nie przekraczających 0,5 mikrona. Można powiedzieć, że czystość powietrza w komorze odpowiada czystości powietrza w stratosferze. Aby zapobiec powstawaniu nieszczelności i rdzewieniu nadwozia, przed pokryciem nadwozia powłoką lakierową wszystkie połączenia elementów są uszczelniane. W tym miejscu widać wyraźnie legendarne przywiązanie Lexusa do szczegółów. Masa uszczelniająca jest umieszczana również w miejscach, na które użytkownik nie zwraca uwagi, np. na wewnętrznych powierzchniach komory silnika i drzwi, poszyciu wnętrza przestrzeni bagażowej i podłodze kabiny pasażerskiej. Spłaszczona dysza narzędzia zapewnia odpowiednie ułożenie masy uszczelniającej. W celu zapewnienia najwyższej jakości powłoki lakierowej RX 450h podczas montażu wykorzystuje się roboty lakiernicze najnowszej generacji oraz metody ręcznego polerowania. Pionowe powierzchnie są polerowane wodnym papierem ściernym i szlifierką natychmiast po nałożeniu powłoki lakierowej. Następnie powłoka jest sprawdzana wzrokowo przez techników i przez urządzenia kontrolne. Pozwala to zapewnić nieporównywalną jakość wykończenia pod każdym względem. Hybrydowy zespół napędowy Jedyna na świecie fabryka przeznaczona wyłącznie do produkcji hybrydowych zespołów napędowych TMK Kokura została zaprojektowana i zbudowana tak, aby zapewnić doskonałe warunki montażu. Podstawowym elementem napędu hybrydowego Lexus Hybrid Drive jest silnik elektryczny. Z tego powodu, podczas produkcji, należy zachować możliwie najniższy poziom zanieczyszczenia powietrza. W tym celu budynek ma nisko zawieszony sufit i 28 system sterowania ciśnieniem powietrza we wnętrzu. Nadciśnienie panujące we wnętrzu budynku zapewnia ciągły przepływ powietrza przez wnętrze, a tym samym ogranicza ilość zanieczyszczeń. Nadciśnienie w budynku utrzymywane jest na różnym poziomie, w zależności od miejsca. Wywołuje się w ten sposób przepływ powietrza w kierunku przeciwnym do kierunku linii produkcyjnej. Pomiędzy kolejnymi gniazdami montażowymi znajdują się specjalne przegrody. Im bardziej zaawansowany etap montażu, tym wyższe ciśnienie. Najwyższe ciśnienie panuje na etapie montażu ostatecznego. Aby zachować niezmienne warunki otoczenia przez cały rok, oprócz ciśnienia monitorowane są również temperatura i wilgotność powietrza. W miejscu, w którym gotowe zespoły napędowe opuszczają budynek fabryki zastosowano bardzie zdecydowane środki mające na celu zapobieganie przedostawaniu się zanieczyszczeń do wnętrza. W typowej fabryce do załadunku gotowych produktów stosuje się wózki widłowe. W fabryce Kokura wrota punktu załadunkowego są zamknięte. Gotowe zespoły napędowe są dostarczane do punktu załadunkowego za pomocą przenośników taśmowych, które prowadzą przez śluzę powietrzną. W ten sposób zabezpiecza się wnętrze budynku przed zanieczyszczeniami. Wejście dla pracowników jest również monitorowane. Pracownicy muszą myć buty przed wejściem i ubierać się w antystatyczne stroje bez kieszeni. Nie wolno im wnosić do budynku żadnych metalowych elementów. Montaż We wszystkich fabrykach w TMK wprowadzono wiele rozwiązań mających na celu obniżenie hałasu i podniesienie poziomu czystości. Zastosowanie przenośników taśmowych napędzanych przekładniami pasowymi znacznie przyczyniło się do obniżenia poziomu hałasu. Tradycyjne przenośniki taśmowe przeznaczone do transportu nadwozi wzdłuż linii produkcyjnej były napędzane przekładniami łańcuchowymi. Zostały one zastąpione przez przenośniki, w których zastosowano rolki z uretanu. W wyniku takiego działania znacznie obniżono poziom hałasu. Poprawiło to koncentrację pracowników, dzięki czemu wzrosła wydajność i precyzja pracy. Pracownicy mogą bez przeszkód wsłuchiwać się w dźwięk ich narzędzi i dźwięki powstające podczas łączenia złącz. Zachęca to do lepszej i bardziej dokładnej pracy. Łatwiej można wychwycić dźwięki świadczące o nieprawidłowościach. Ponadto nowe przenośniki taśmowe zużywają mniej energii i są łatwiejsze w utrzymaniu. Montaż silnika spalinowego i elementów podwozia wymaga użycia narzędzi pneumatycznych do dokręcania śrub i nakrętek. W TMK większość z nich została zastąpiona przez urządzenia elektryczne, które charakteryzują się większą precyzją działania. To z kolei doskonale pasuje do znakomitych właściwości jezdnych RX 450h. Mechanicy korzystający z narzędzi pneumatycznych oceniają stopień dokręcenia na podstawie dźwięku i drgań narzędzia. W przypadku urządzeń elektrycznych mechanicy ustawiają wartość momentu dokręcania, co zapewnia wyższą precyzję i lepszą sztywność nadwozia. Narzędzia elektryczne są również cichsze, charakteryzują się mniejszymi drganiami i pozwalają na lepszą koncentrację. Podczas montażu nadwozia RX 450h wykorzystuje się kilka tysięcy części. Na typowej linii montażowej części potrzebne do montażu znajdują się w stojakach ustawionych wzdłuż linii montażowej. W celu wyeliminowania kłopotów z pobieraniem niewłaściwych części i ograniczenia niepotrzebnego chodzenia, wprowadzono system SPS (Set Part System). Dzięki temu znacznie podnies iono wydajność pracy. 29 Wszystkie części potrzebne do montażu konkretnego pojazdu poruszają się po linii produkcyjnej razem z samochodem. Pozwala to do minimum ograniczyć czas pobierania części. System SPS sprawdza się również w przypadku bardzo dużej ilości różnych części, np. kiedy mamy do czynienia z samochodem o bardzo nietypowym wyposażeniu. System SPS został jeszcze bardziej rozbudowany, czego doskonałym przykładem jest linia montażowa drzwi RX 450h. Wprowadzono tam podwieszane pojemniki na części. Na dodatkowej linii montażowej pracownik umieszcza w pojemniku części potrzebne do montażu drzwi. Następnie pojemnik trafia na główną linię montażową, po której przemieszcza się razem z odpowiednimi drzwiami. Kontrola Aby zapewnić najwyższą jakość wykonania i doskonały wygląd pojazdu, Lexus w procesie kontroli ponownie połączył najnowocześniejszą technikę pomiarową z umiejętnościami takumi – wysokowykwalifikowanych mechaników Lexusa. Technicy przeprowadzają na bieżąco kontrole wymiarów i jakości w procesie spawania i montażu nadwozia. Ostateczna kontrola, podczas której wzrokowo i dotykowo sprawdzane są odległości między elementami poszycia nadwozia oraz ich dopasowanie, poprzedzona jest kontrolami przeprowadzanymi na wcześniejszych etapach montażu. Kontrolerzy wykonujący kontrolę ostateczną przechodzą codziennie krótkie szkolenia i sprawdziany mające na celu potwierdzenie ich umiejętności. W wyjątkowy sposób kontrolerzy sprawdzają poprawność montażu drzwi. Muszą oni sprawdzić czy drzwi zamkną się poprawnie jeżeli zostaną lekko popchnięte. To oznacza, że prędkość zamykanych drzwi nie może przekroczyć 1,2 m/s. Jest ona mierzona za pomocą urządzenia laserowego. Zadana prędkość odpowiada sytuacji, w której użytkownik zamyka drzwi popychając je palcami; precyzja montażu Lexusa pozwala zamknąć wszystkie drzwi nawet tak lekkim popchnięciem. Po zakończeniu testów drogowych, każdy z gotowych modeli RX 450h przechodzi test szczelności w specjalnej komorze. Można w niej odtworzyć opad deszczu podczas którego krople wody będą wirowały jak podczas burzy. Wartość opadu może osiągnąć 200 mm na godzinę, podczas gdy w czasie bardzo silnego tajfunu wartość ta nie przekracza 100-150 mm. Test szczelności przeprowadzony przy natężeniu opadu niespotykanym w rzeczywistości ma udowodnić, że crossover z napędem hybrydowym pozostanie szczelny nawet podczas najtrudniejszych warunków atmosferycznych. 30
