1 PIENIĄDZ I WSPÓLCZESNY SYSTEM BANKOWY ZAD. 1 K a ż

PIENIĄDZ I WSPÓLCZESNY SYSTEM BANKOWY
ZAD. 1 K a ż d e j d e f i n i c j i p r zy p o r z ą d k u j od p o w i e d n i e p o j ę c i e
1. Powszechnie akceptowany środek płatniczy.
2. Funkcja pieniądza ułatwiająca wymianę dóbr i usług.
3. Funkcja pieniądza polegająca na tym,
iż stanowi on jednostkę, w której
wyrażane są ceny i prowadzone rozrachunki.
4. Funkcja pieniądza umożliwiająca jego wykorzystanie do dokonywania zakupów w
przyszłości.
5. Suma banknotów i bilonu w obiegu pozabankowym oraz ilość gotówki znajdująca
się w obrębie systemu bankowego, zwana też niekiedy zasobem pieniądza wielkiej
mocy.
6. Gospodarka, w której nie występuje środek wymiany, a jedne towary są wymieniane
bezpośrednio na inne.
7. Zmiana wielkości podaży pieniądza wynikająca ze zmiany bazy monetarnej o l
jednostkę.
8. Pieniądz mający formę zapisu na rachunku bankowym, którego podstawą może być
depozyt gotówkowy klienta lub kredyt udzielony przez bank.
9. Pośrednicy finansowi upoważnieni przez państwo do udzielania kredytów
i przyjmowania wkładów.
10. Samospełniająca się przepowiednia polegająca na tym, iż ludzie w pewnym momencie
dochodzą do wniosku, że bank stanie się niewypłacalny i — usiłując masowo wydostać
swoje pieniądze — rzeczywiście doprowadzają do jego niewypłacalności.
11. Najważniejszy bank w kraju odpowiedzialny za emisję pieniądza i występujący w
roli banku banków i banku państwa.
12. Wielkość zasobów pieniądza wyrażona w cenach stałych.
13. Sytuacja, w której wielkość zapotrzebowania na realne zasoby pieniądza jest równa
wielkości (ilości)zaoferowanej.
14. Motyw utrzymywania pieniądza (gotówki) mający swe źródło w niepewności.
15. Działania banku centralnego, którego celem jest zmiana wielkości bazy monetarnej
przez kupno lub sprzedaż papierów wartościowych na otwartym rynku.
16. Funkcja banku centralnego polegająca na tym, iż jest on gotów wspomóc
pożyczkami banki i inne instytucje finansowe w sytuacji, gdy panika finansowa
zagraża stabilności całego systemu finansowego.
17. Stopa procentowa pobierana przez bank centralny od pożyczek udzielanych bankom
komercyjnym.
18. Minimalna relacja rezerw gotówkowych do wkładów w bankach komercyjnych,
ustalana przez bank centralny.
19. Motyw utrzymywania pieniądza wynikający z niechęci do ponoszenia ryzyka i
gotowości do poświęcenia wysokiej stopy zysku na rzecz takiego portfela
aktywów, który zapewnia niższą, ale pewniejszą stopę zysku.
20. Wartość zasobów pieniądza nie skorygowana o zmiany poziomu cen.
21. Motyw trzymania pieniędzy wynikający z niedoskonałej synchronizacji dochodów i
wydatków w czasie.
22. Decyzje banku centralnego dotyczące warunków emisji nowych papierów skarbowych
(np. terminów wykupu i wysokości ich oprocentowania).
23. Narzędzie polityki pieniężnej polegające na tym, że banki komercyjne muszą
zdeponować w banku centralnym pewną część swych rezerw gotówkowych, które
nie są wliczane do ich rezerw obowiązkowych.
24. Odsetki, z których rezygnujemy trzymając gotówkę, a nie obligacje.
1
ZAD.2 Banki komercyjne utrzymują rezerwy gotówkowe w wysokości 5% stanu
zgromadzonych wkładów. Klienci banków trzymają w gotówce zasoby pieniężne równe 1/4
ich wkładów w bankach. Zasób pieniądza wielkiej mocy w gospodarce wynosi 12 mln zł.
a. Oblicz mnożnik kreacji pieniądza.
b. Ile wynosi podaż pieniądza ?
c. Przypuśćmy, że banki dochodzą do wniosku, iż mogą utrzymywać rezerwy gotówkowe na
poziomie 4% wkładów. Oblicz nową wartość mnożnika kreacji pieniądza.
d. Ile wynosi obecnie wielkość podaży pieniądza?
e. Przypuśćmy, że banki nadal utrzymują stopę rezerw gotówkowych na poziomie 5%
wkładów, ale klienci zwiększają swe zasoby gotówkowe do poziomu 30% wkładów
w bankach. Oblicz nową wartość mnożnika kreacji pieniądza.
f. Jaka ilość pieniądza zapewni teraz równowagę?
ZAD.3 Baza monetarna wynosi 8 mld zł, a podaż pieniądza w gospodarce 32 mld zł. Oblicz
wielkość gotówki w obiegu pozabankowym, przy założeniu, że wkłady na żądanie w banku
wynosiły 20 mld zł, a rezerwa gotówkowa banku 2 mld zł. Zadanie rozwiąż stosując formułę
mnożnika kreacji pieniądza.
ZAD. 4. Podaż pieniądza w gospodarce mierzona miara M1 wynosi 180 mld zł. Baza
monetarna = 60 mld zł. Oblicz jaka kwotę utrzymywały banki w postaci rezerwy
gotówkowej, jeśli wkłady na żądanie banków wynosiły 40 mld zł, a gotówka w obiegu
pozabankowym 10 mld zł. Zadanie rozwiąż wykorzystując formułę mnożnika kreacji
pieniądza.
ZAD.5. W jaki sposób poniższe zmiany wpłyną na popyt na realne zasoby pieniądza?
a. Wzrost dochodów realnych.
b. Wzrost optymizmu co do przyszłości.
c .Wzrost kosztu alternatywnego utrzymywania pieniądza.
d. Spadek nominalnej stopy procentowej.
e. Wzrost niepewności co do przyszłych transakcji.
ZAD.6. Rysunek przedstawia sytuację na rynku pieniężnym. Proste LL0 i LL1 obrazują dwie
funkcje realnego popytu na pieniądz, a MS0 i MS1-dwie różne funkcje realnej podaży
pieniądza. W punkcie wyjścia na rynku pieniężnym istnieje równowaga, gdy funkcja popytu
na pieniądz znajduje się w położeniu LL0, a funkcja podaży pieniądza w położeniu MS0.
2
Stopa%
LL1
MS1 MS0
LL0
D
C
B
A
0
E
F
G zasoby pieniądza
a. Wskaż wielkość zasobów pieniądza oraz wysokość stopy% w wyjściowym stanie
równowagi.
b. Co mogło sprawić, że linia popytu na pieniądz przesunęła się z położenia LL0 do LL1?
c. Przypuśćmy, że po tej zmianie na rynku pieniężnym nie dokonały się jeszcze procesy
dostosowawcze; czy na rynku pieniądza wystąpi nadwyżka popytu czy podaży?
d. Wskaż nowy punkt równowagi na rynku pieniężnym.
e. Załóżmy, że funkcja popytu na pieniądz pozostaje w położeniu LL 1 ; jakie posunięcia
mogą zastosować władze monetarne, aby spowodować przesunięcie linii podaży
pieniądza z pozycji MS 0 do MS 1 ?
ZAD.7 TAK/NIE
1. Nie jest możliwe, aby Bank Grecji zbankrutował, ponieważ na wycofywanie
wkładów przez klientów może on zawsze zareagować przyspieszonym drukowaniem
nowych banknotów.
2. Bank centralny może zmniejszyć podaż pieniądza, ograniczając ilość gotówki,
jaką banki komercyjne muszą trzymać w postaci rezerw obowiązkowych.
3. Bank centralny może skłonić banki komercyjne do utrzymywania dodatkowych rezerw gotówkowych, ustalając stopę dyskontową na wysokim, karnym poziomie.
4. Operacje otwartego rynku to stosowana przez bank centralny metoda
pozwalająca regulować wielkość bazy monetarnej, poziom rezerw
gotówkowych banków, skalę udzielanych kredytów i ogólną wielkość podaży
pieniądza.
5. Kiedy już wyczerpałeś wszystkie inne możliwości pożyczenia pieniędzy na wakacje
wówczas zwracasz się do ostatniej instancji kredytowej.
6. Baza monetarna to suma banknotów i bilonu w obiegu w sektorze pozabankowym.
7. Im więcej gotówki pragnie utrzymać sektor pozabankowy, tym większa jest podaż
pieniądza.
3