Numer rejestru Temat: 14071 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Bydgoskiego ziemskiego za lata 2012 - 2013 Zarząd Powiatu Bydgoskiego ul. Konarskiego 1 - 3 85-066 Bydgoszcz Nazwa i adres zamawiającego Nazwa i adres jednostki autorskiej Z a k ł a d S o z o t e c h n i k i Sp. z o.o. ul. Bernardyńska 3 85-029 Bydgoszcz Tel. +48/52/3729161 Faks +48/52/3406285 www.sozo.com.pl Imię i nazwisko Data inż. Stanisław Kryszewski 27.08.2014 mgr inż. Waldemar Woźniak 27.08.2014 Biegły Wojewody Kujawsko – Pomorskiego w zakresie ocen oddziaływania na środowisko nr 0030-kierownik zespołu Projektant z zakresu ochrony środowiska- odpady i hałas Podpis BYDGOSZCZ SIERPIEŃ 2014 r. Copyright by Zakład Sozotechniki Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tego opracowania nie może być powielana, czy rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób, elektroniczny, mechaniczny, włącznie z fotokopiowaniem, nagrywaniem na taśmy lub przy użyciu innych systemów, bez pisemnej zgody Zakładu Sozotechniki. Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 1 Spis treści 1. WPROWADZENIE .................................................................................................................................2 1.1 1.2 1.3 2. PODSTAWA PRAWNA .........................................................................................................................2 PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA ..................................................................................................2 MATERIAŁY WYKORZYSTANE DO OPRACOWANIA ..................................................................................3 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POWIATU BYDGOSKIEGO ...........................................................4 3. STAN ŚRODOWISKA NA TERENIE POWIATU BYDGOSKIEGO W OKRESIE SPRAWOZDAWCZYM (POWIATOWY PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA) .......................................5 3.1 3.2 GLEBY .............................................................................................................................................5 GOSPODARKA WODNO - ŚCIEKOWA ....................................................................................................5 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.5 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 Wody powierzchniowe ............................................................................................................................. 5 Wody podziemne ..................................................................................................................................... 7 Zużycie wody ........................................................................................................................................... 8 Gospodarka ściekowa ............................................................................................................................. 8 Gospodarowanie i użytkowanie wodami powierzchniowymi .................................................................... 9 PRZYRODA OŻYWIONA I KRAJOBRAZ (W TYM OCHRONA PRZYRODY) .......................................................9 WARUNKI KLIMATYCZNE I STAN POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO ........................................................10 WARUNKI AKUSTYCZNE ...................................................................................................................10 PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE .......................................................................................11 AWARIE PRZEMYSŁOWE ..................................................................................................................11 4. OMÓWIENIE STANU REALIZACJI PRZYJĘTYCH W PROGRAMIE CELÓW I DZIAŁAŃ EKOLOGICZNYCH W POWIECIE BYDGOSKIM .......................................................................................12 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14 4.15 EDUKACJA EKOLOGICZNA ................................................................................................................12 PLANOWANIE PRZESTRZENNE ..........................................................................................................15 OCHRONA PRZYRODY I KRAJOBRAZU ................................................................................................16 OCHRONA I ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ LASÓW ..................................................................................17 OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI I GLEB ...............................................................................................17 OCHRONA ZASOBÓW KOPALIN ..........................................................................................................19 MATERIAŁOCHŁONNOŚĆ, WODOCHŁONNOŚĆ, ENERGOCHŁONNOŚĆ I ODPADOWOŚĆ..............................19 KSZTAŁTOWANIE ZASOBÓW WODNYCH ORAZ OCHRONA PRZED POWODZIĄ I SKUTKAMI SUSZY ................20 WYKORZYSTANIE ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH .......................................................................21 POPRAWA JAKOŚCI WÓD .................................................................................................................22 POPRAWA JAKOŚCI POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO .........................................................................23 POPRAWA KLIMATU AKUSTYCZNEGO .................................................................................................25 OCHRONA PRZED POLAMI ELEKTROMAGNETYCZNYMI .........................................................................26 OCHRONA PRZED POWAŻNYMI AWARIAMI ..........................................................................................26 STAN PROWADZONEJ GOSPODARKI ODPADAMI W POWIECIE BYDGOSKIM W OKRESIE SPRAWOZDAWCZYM 26 5. DZIAŁANIA STAROSTWA POWIATOWEGO ....................................................................................31 6. KOSZTY PONIESIONE PRZEZ GMINY POWIATU BYDGOSKIEGO ................................................31 7. PODSUMOWANIE...............................................................................................................................33 Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 2 1. Wprowadzenie 1.1 Podstawa prawna Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1232 z poźn. zm.) w artykułach 17 i 18 nakłada na Zarząd Powiatu, jako realizację polityki ekologicznej państwa, obowiązek sporządzenia powiatowego programu ochrony środowiska, który jest uchwalany przez Radę Powiatu. Sporządza się go, podobnie jak politykę ekologiczną państwa, na 4 lata. Określa on cele ekologiczne, priorytety, harmonogram działań proekologicznych, oraz źródła finansowania niezbędne do osiągnięcia postawionych celów Zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska, organ wykonawczy powiatu sporządza co 2 lata kalendarzowe raporty z wykonania programu ochrony środowiska, które przedstawia się Radzie Powiatu. Zarząd Powiatu zrealizował dotychczas powyższy obowiązek sporządzając: - „Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Bydgoskiego wraz z Planem Gospodarki Odpadami za lata 2008 - 2009”, - „Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2010 – 2011”. Niniejsze „Sprawozdanie” dotyczy działań określonych w „Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Bydgoskiego aktualizacja na lata 2012 - 2015 z perspektywą na lata 2016 – 2019” i obejmuje lata 2012 – 2013. 1.2 Przedmiot i zakres opracowania „Powiatowy Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Bydgoskiego aktualizacja na lata 2012 - 2015 z perspektywą na lata 2016 – 2019” to kolejne uaktualnienie programu przyjętego Uchwałą Nr 81/XVI/04 Rady Powiatu Bydgoskiego z dnia 11 marca 2004 r. Wymieniony Program został skorelowany z Programem Ochrony Środowiska Województwa Kujawsko-Pomorskiego (aktualizacja na lata 2011-2014 z perspektywą na lata 2015 -2018) oraz wykorzystuje cele i działania ujęte w „Polityce ekologicznej państwa na lata 2009 - 2012 z perspektywą do roku 2016”. Działania określone w aktualnym Programie uwzględniają wykonane dotychczas działania oraz aktualne potrzeby działań w gminach wchodzących w skład Powiatu Bydgoskiego. Ustawa Prawo ochrony środowiska nie określa wymagań dotyczących formy i struktury raportu z realizacji powiatowego programu ochrony środowiska. Przyjęto, że raport z realizacji „Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Bydgoskiego aktualizacja na lata 2012 2015 z perspektywą na lata 2016 – 2019” („Program …”) powinien zawierać przede wszystkim opis stanu istniejącego w powiecie oraz stopień realizacji zadań wynikających z powiatowego programu ochrony środowiska. W „Programie ...” sformułowano następujące cele nadrzędne: - wcielanie wśród społeczeństwa edukacji ekologicznej, - stosowanie planowania przestrzennego uwzględniającego zasady ochrony środowiska, - reorganizacja systemu zarządzania środowiskiem, - ochrona przyrody i krajobrazu, - ochrona i zrównoważony rozwój lasów, - ochrona powierzchni ziemi i gleb, - ochrona zasobów kopalin, - podniesienie efektywności użytkowania energii oraz zmniejszenie odpadowości produkcji, - kształtowanie zasobów wodnych oraz ochrona przed powodzią i skutkami suszy, - wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych, - poprawa jakości wód, - poprawa jakości powietrza atmosferycznego, - poprawa klimatu akustycznego, - ochrona przed polami elektromagnetycznymi, Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 - - - Strona 3 ochrona przed poważnymi awariami, wdrażanie zapisów ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2011 nr 152 poz. 897), tworzenie systemów gospodarki odpadami komunalnymi obejmujących działania w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów, selektywnego zbierania odpadów (w tym odpadów ulegających biodegradacji, odpadów opakowaniowych, budowlanych, niebezpiecznych i innych), przetwarzania odpadów w celu przygotowania do odzysku lub unieszkodliwiania, działania edukacyjne i informacyjne, z wykorzystaniem wszystkich dostępnych metod i środków, skupiające się na kształtowaniu świadomości mieszkańców powiatu w zakresie np.: - korzystania z opakowań wielokrotnego użytku, - korzystania z materiałów długotrwałych, - racjonalnego korzystania z produktów jednorazowego użytku itp., - realizacji selektywnej zbiórki odpadów, - właściwego postępowania z odpadami, promowaniu przydomowych kompostowni, w których procesom kompostowania poddawane byłyby odpady komunalne ulegające biodegradacji, wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników wytwarzania i morfologii odpadów celem zdiagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami, wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej w odpadach w procesach termicznego i biochemicznego ich przekształcania, weryfikacja lokalizacji dotychczas istniejących składowisk odpadów oraz eliminowanie uciążliwości dla środowiska związanych z ich eksploatacja, w tym zamykanie i rekultywacja składowisk niespełniających wymogów prawa, wzmacnianie kontroli podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwiających realizacje zadań w zakresie gospodarki odpadami przez jednostki samorządu terytorialnego i dyscyplinujących jednostki samorządu w zakresie wykonywania przez nie obowiązków, wyeliminowanie praktyk niewłaściwej eksploatacji i rekultywacji składowisk odpadów. 1.3 Materiały wykorzystane do opracowania Przy opracowaniu sprawozdania zostały wykorzystane dane statystyczne i dane o stanie środowiska, które są materiałami ogólnodostępnymi i łatwymi do weryfikacji oraz materiały i dane przekazane przez gminy z terenu powiatu bydgoskiego. Dane zawarte w niniejszym dokumencie pochodzą między innymi z: - danych opublikowanych przez GUS w Warszawie, - danych opublikowanych przez Urząd Statystyczny w Bydgoszczy, - danych i informacji pochodzących z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, - materiałów przekazanych przez gminy Powiatu Bydgoskiego, - materiałów przekazanych przez Starostwo Powiatowe w Bydgoszczy. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 4 2. Ogólna charakterystyka powiatu bydgoskiego Powiat bydgoski położny jest w środkowo-zachodniej części województwa kujawsko-pomorskiego i zajmuje 7,8 [%] jego powierzchni (1.395 km2). Graniczą z nim powiaty: chełmiński, inowrocławski, nakielski, toruński, tucholski, świecki, żniński. W skład powiatu bydgoskiego wchodzą gminy: Białe Błota, Dobrcz, Dąbrowa Chełmińska, Koronowo, Nowa Wieś Wielka, Osielsko, Sicienko oraz Solec Kujawski, który obejmuje łącznie 125 sołectw. Siedziba Starostwa znajduje się w Bydgoszczy. Rysunek 2-1. Położenie powiatu bydgoskiego Ludność powiatu bydgoskiego wynosiła: - na koniec 2012 r. - 109 350 osób, w tym 55 166 kobiet i 54 184 mężczyzn. - na koniec 2013 r. - 110 565 osób, w tym 55 842 kobiet i 54 723 mężczyzn. Liczba podmiotów gospodarczych na koniec 2012 r. na terenie powiatu bydgoskiego to 11 310 podmiotów, natomiast na koniec 2013 r. to 11 769. W powiecie bydgoskim status miasta posiadają: Koronowo i Solec Kujawski. Sieć osadniczą powiatu tworzą przede wszystkim wsie, w tym kilka bardzo dużych, np. Białe Błota, Dąbrowa Chełmińska, Nowa Wieś Wielka, Osielsko. Osady wiejskie, leżące w strefie podmiejskiej Bydgoszczy, pełnią funkcje pozarolnicze (mieszkalnictwo, usługi, handel), a przede wszystkim spełniają rolę rekreacyjno - wypoczynkową i turystyczną. Powiat bydgoski ma bardzo dogodne położenie komunikacyjne. W stolicy regionu krzyżują się ważne linie kolejowe, drogi międzynarodowe i krajowe. Jeśli chodzi walory turystyczne powiatu to można zaliczyć do nich: krajobraz, rzeźbę terenu, lasy (zajmujące 41 [%] powierzchni powiatu), jeziora i rzeki. Ponad jedna trzecia powierzchni powiatu objęta jest różnymi formami ochrony przyrody. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 5 3. Stan środowiska na terenie powiatu bydgoskiego w okresie sprawozdawczym (Powiatowy Program Ochrony Środowiska) 3.1 Gleby Gleby występujące powiatu bydgoskiego mają zróżnicowaną strukturę, co jest skutkiem urozmaiconej morfologii terenu, jak i przestrzennego rozmieszczenia skał macierzystych, na bazie, których powstaje kompleks glebowy. Na obszarach wysoczyznowych dominują gleby spoiste (zwięzłe) o wysokiej klasie bonitacji – III i IV (tj. gmina Dobrcz, Koronowo i Sicienko). Na obszarach równin sandrowych (gmina Koronowo) i tarasów Pradoliny Toruńsko Eberswaldzkiej (Gmina Solec Kujawski, Białe Błota i Nowa Wieś Wielka) gleby piaszczyste o niskiej klasie bonitacyjnej – V i VI są w przeważającej części porośnięte kompleksami leśnymi, zaś w dolinach rzecznych dominują gleby organiczne – mady, gytie oraz torfy. Stan czystości gleb na przestrzeniach rolniczo – leśnych jest zadawalający. W latach 2012 - 2013 przeprowadzono badania gleb terenów położonych w strefie spływu wód podziemnych do komunalnych ujęć wody w miejscowościach: Gzin Górny, gm. Dąbrowa Chełmińska, Ciele i Łochowo, gm. Białe Błota, Prądocin i Brzoza, gm. Nowa Wieś Wielka. Łącznie wykonano badania dla 25 prób w zakresie zawartości metali ciężkich, takich jak: arsen, bar, chrom, cynk, kadm, kobalt, miedź, molibden, nikiel, ołów, rtęć, a także na zawartość WWA oraz sumy węglowodorów aromatycznych. Próby pobierane były z przedziału głębokości: 0,0 ÷ 0,3 m. p.p.t. i 1 m p.p.t. Dotychczas nie stwierdzono skażenia gleb metalami ciężkimi, ani wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (WWA). Poszczególne pierwiastki w glebie występują w ilościach naturalnych. 3.2 Gospodarka wodno - ściekowa 3.2.1 Wody powierzchniowe Na terenie powiatu występuje zróżnicowany i rozbudowany system wód powierzchniowych, na który składają się: - naturalne cieki wodne - rzeki: Wisła, Brda, Noteć, Krówka, Kotomierzyca, Struga Młyńska, - naturalne zbiorniki wodne – jeziora: Słupowskie – pow. 119,9 [ha], max. głęb. 34,4 [m], Wierzchucińskie Małe – pow. 52,3 [ha], max. głęb.12,7 [m], Wierzchucińskie Duże – pow.49,2 [ha], max. głęb.25,0 [m], Jezuickie – pow.146,7 [ha], max. głęb. 10,6 [m], Borówno – pow.43,8 [ha], max. głęb. 13,1 [m], Kusowo – pow.44,0 [ha], max. głęb.9,2 [m], Dobrcz – pow. 30,2 [ha], max. głęb. 6,3 [m], Łańcuch Jezior Byszewskich : Studzienne – pow. 26,7 [ha], max. głęb. 22,5 [m], Długie – pow. 42,3 [ha], max. głęb.29,5 [m], Krzywe – pow. 26,0 [ha], max. głęb. 21,3 [m], Krosna – pow. 10,6 [ha], max. głęb. 23,0 [m], - kanały – Bydgoski, Notecki, Nowy Kanał Notecki, Kanał Zielona Struga, Kanał Chrościański, Struga – Kanał Augustowski, sztuczne zbiorniki wodne – Zalew Koronowski, Kanał Lateralny, jezioro zaporowe na rzece Brdzie w Bożenkowie, bogaty system rowów melioracyjnych. Wody powierzchniowe powiązane ze sobą wraz z dużymi kompleksami łąkowymi i leśnymi stanowią ekologiczne bogactwo powiatu. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 6 Wisła przepływa przez teren województwa kujawsko-pomorskiego na odcinku o długości 205,3 [km]. Dolina Dolnej Wisły ujęta została w europejskiej sieci Natura 2000. Na północ od Bydgoszczy płynie Wisła Dolna, natomiast na południe od Bydgoszczy Wisła Środkowa. W granicach województwa, na Wiśle i jej przyrzeczu ustanowiono 4 jednolite części wód. Zbiornik Włocławski jest częścią odrębną. Nad jej brzegami znajdują się cztery największe miasta regionu: Bydgoszcz, Toruń, Włocławek i Grudziądz. Obecnie miasta wraz z zakładami przemysłowymi odprowadzającymi ścieki stanowią dla rzeki największe źródło zagrożenia. Wśród nich wymienić należy: - miasto Włocławek – 21,1 tys. [m3/d], - Zakłady Azotowe „Anwil” S.A. – 14,5 tys. [m3/d], - miasto Toruń – 59,3 tys. [m3/d], - zakłady „Janikosoda” i „Soda-Mątwy” łącznie 47,9 tys. [m3/d], - miasto Bydgoszcz poprzez oczyszczalnie: - Kapuściska – 45,9 tys. [m3/d], - Fordon – 36,8 tys.[m3/d], - miasto Chełmno – 2,8 tys. [m3/d], - miasto Świecie wraz z zakładem celulozowym Mondi Świecie S.A. – 69,8 tys. [m3/d]. W 2010 r. wg „Raportu o stanie środowiska województwa kujawsko - pomorskiego w 2010 r.” wydanego przez WIOŚ Bydgoszcz, monitorowano stan wód Wisły w punkcie poniżej ujścia Brdy, Fordon (774,9 [km] rzeki) – punkt reprezentacyjny dla powiatu bydgoskiego. Analiza potencjału ekologiczne zakwalifikowała wody Wisły jako stan dobry. Natomiast stan bakteriologiczny oceniono, jako zły. W zakresie fizykochemicznym wszystkie analizowane parametry spełniały wymogi klasy II. Struga Młyńska (Flis Południowy) bierze swój początek od szosy Bydgoszcz – Szubin. Na dalszej swej trasie biegnie rurociągiem, następnie rów przebiega pod torami kolejowymi relacji Bydgoszcz – Wągrowiec i wypływa na zwarty kompleks łąk i pastwisk. Na tym kompleksie w odległości około 220 [m] od wylotu kanału betonowego spod torów wpada do niej rów prowadzący wody z rejonu lasów państwowych Nadleśnictwa Bydgoszcz. Na dalszym odcinku rowu wpadają ścieki z Zakładów BELMA. Struga uchodzi do Kanału Bydgoskiego w obrębie dzielnicy Prądy w Bydgoszczy. Długość całej Strugi wynosi 4,2 [km]. Ujściowy odcinek na długości około 900 [m] od Kanału Bydgoskiego do ul. Nakielskiej przebiega przez tereny zabudowane domkami jednorodzinnymi. Posiada uregulowane koryto o szerokości 2,0 [m] i nachyleniu skarp 1:1,5. W rejonie dawnego młyna wodnego Prądy w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku istniał jeszcze staw młyński o charakterze jeziora o powierzchni około 4 [ha], w wyniku spiętrzenia jej wód przez starą budowlę piętrzącą młyna. Po awarii w czasie wielkich opadów 1980 r. jaz uległ zniszczeniu, w następnych latach porósł olszyną. Od [km] 2,9 do wylotu z Przedsiębiorstwa PREFABET w Białych Błotach Struga została dodatkowo zabudowana sześcioma progami betonowymi o wysokości piętrzenia po 0,6 [m]. W odległości kilkuset metrów na kompleksie łąk i pastwisk do Strugi uchodzi rów melioracyjny z Nadleśnictwa Białe Błota, który jest jednocześnie odbiornikiem ścieków z budynków Nadleśnictwa. Rów jest ciekiem melioracji szczegółowych o niewielkiej zlewni, prowadzi jednak stale wodę, nawet w okresach suszy hydrologicznej jego średnie przepływy wynoszą około 10 [dm3/s]. Całkowita powierzchnia zlewni hydrologicznej Strugi w jej ujściowym przekroju wynosi 13 [km2]. Brda jest lewobrzeżnym dopływem Wisły o długości 245,5 [km] i powierzchni zlewni 4 661 [km2].. Poniżej miejscowości Piła Młyn rozpoczyna się Zbiornik Koronowski o powierzchni 1560 [ha] i objętości 80 600 tys.[ m 3]. Rzeka odgrywa istotną rolę gospodarczą w województwie. Poniżej Zbiornika Koronowskiego znajduje się szereg hydroelektrowni: Samociążek, Tryszczyn i Smukała, które kształtują reżim hydrologiczny jej dolnego biegu. Hydroelektrownie oraz, zapora w Mylofie, spowodowały zaliczenie trzech jednolitych części wód Brdy do grupy cieków silnie zmienionych hydromorfologicznie, dlatego też ocenie poddaje się potencjał, a nie stan ekologiczny. Brda jest również podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę mieszkańców Bydgoszczy – 28,4 tys.[ m3/d]. Najbardziej znaczące źródła zanieczyszczenia w zlewni Brdy, to miejskie oczyszczalnie ścieków komunalnych: - Tuchola – 2,6 tys. [m3/d], - Kamień Krajeński – 0,3 tys. [m3/d], - Sępólno Krajeńskie – 1,1 tys. [m3/d], - Koronowo – 3,7 tys. [m3/d]. W zakresie fizykochemicznym wody Brdy oceniono jako dobre – II klasa, z wyjątkiem stanowiska ujściowego Jaz Czersko, gdzie notowano deficyty tlenowe, sięgające 3,7 [mg O2/l]. Badania biologiczne prowadzono jedynie Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 7 w przekroju ujściowym w zakresie chlorofilu „a”, spełniającego wymogi I klasy. Jednak w połączeniu z oceną fizykochemiczną, Brda odprowadzała do Wisły wody o umiarkowanym potencjale ekologicznym. W zakresie bakteriologicznym w Smukale stan wód oceniono jako zadowalające. Noteć jest prawostronnym dopływem Warty o długości 391,3 [km]. Całkowita powierzchnia dorzecza wynosi 17,0 tys. [km2]. Noteć ma charakter rzeki nizinnej, płynie wolno, szeroką doliną. Koryto rzeki jest uregulowane i wykorzystywane do żeglugi. W województwie kujawsko-pomorskim Noteć jest odbiornikiem ścieków komunalnych i przemysłowych. W powicie bydgoskim w roku 2010 nie prowadzono badań jakości wód Noteci. Najbliżej położone punkty monitoringowe w miejscowości Lubostroń (km 245,2, gmina Łabiszyn) oraz Tur (km 199,4, gmina Szubin) wykazały stan ekologiczny od umiarkowanego do złego. W porównaniu z badaniami z roku 2009 nie stwierdzono znaczącej zmiany w stężeniach średniorocznych analizowanych parametrów fizykochemicznych. Kotomierzyca jest lewobrzeżnym dopływem Brdy o długości 31,1 [km]. Przepływa ona w swym górnym biegu przez tereny rolnicze, które zostały zakwalifikowane jako obszary szczególnie narażone na zanieczyszczenia azotanami pochodzenia rolniczego. W dolnym biegu rzeka przepływa przez obszary leśne, znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie doliny Brdy. Całkowita powierzchnia dorzecza Kotomierzycy wynosi 230,1[km 2]. Rzeka, ze względu na obiekt hydrotechniczny w miejscowości Bożenkowo, została zaliczona do cieków silnie zmienionych. Kotomierzyca stanowi jednolitą część wód. Badania jakości wód prowadzono w 6 przekrojach pomiarowo – kontrolnych (w tym 4 w powiecie bydgoskim, gmina Dobrcz i Osielsko). Monitoring w zakresie parametrów fizykochemicznych wykazał, że na wszystkich stanowiskach Kotomierzyca prowadziła wody poniżej potencjału dobrego. Przyczyną tego było nadmierne stężenie związków biogennych, przede wszystkim azotanów, azotu Kjeldahla i azotu ogólnego. Maksymalne wartości stężeń azotanów w profilu – Karczemka (gmina Dobrcz) odnotowano w kwietniu i listopadzie i wynosiły one odpowiednio 122 [mg NO3/l] i 127 [mg NO3/l]. W odniesieniu do badań przeprowadzonych w 2009 roku, wzrosły stężenia średnioroczne azotanów, azotynów, azotu Kjeldahla i azotu ogólnego. Średnioroczne wartości stężeń azotanów w profilu w Karczemce o 87[%] (gmina Dobrcz) i w Bożenkowie o 236[%] (gmina Osielsko). Kanał Bydgoski jest ciekiem sztucznym, łączącym dorzecze Wisły i Odry. Jego długość wynosi 24,6 [km], z czego 6,3 [km] położone jest w zlewni Wisły i ten odcinek kanału stanowi jednolitą część wód. W 2010 roku badania monitoringowe prowadzono, analogicznie, jak w latach ubiegłych, na stanowisku zlokalizowanym w odległości 0,5 [km] od połączenia z wodami Brdy. W zakresie biologicznym analizowano wielkość indeksu okrzemkowego, zakwalifikowanego do III klasy. Według oceny fizykochemicznej, wody Kanały Bydgoskiego zakwalifikowano do wód poniżej potencjału dobrego. Przekroczenia norm dopuszczalnych notowano w szerokim zakresie analizowanych parametrów: tlenowych – O2 i BZT5, zasolenia – wapń, chlorki, substancje rozpuszczone, przewodność i biogennych – azot Kjeldahla, azot amonowy i fosfor ogólny. Stężenie chlorków w wodach Kanału Bydgoskiego było wyższe o 2.760 [%] w porównaniu z wodami Brdy na wysokości ujęcia wody dla Bydgoszczy. W badanym roku maksymalne stężenie chlorków w wodach Kanału sięgało 445 [mg Cl/l]. Przyczyną, tego stanu od szeregu lat jest zasilanie zasolonymi wodami Górnego Kanału Noteckiego, który poprzez Noteć jest odbiornikiem wód z zakładów przemysłu chemicznego, położonych w okolicy Inowrocławia i Janikowa. Na podstawie badań biologicznych i fizykochemicznych, stwierdzono umiarkowany potencjał ekologiczny wód Kanału Bydgoskiego. Kolejny rok z rzędu stan sanitarny, mierzony liczbą bakterii coli, oceniono jako bardzo zły. Przez cały okres badawczy odnotowano bardzo wysokie wartości ww. parametru dochodzące do 23.000 [npl bakt./100 ml]. Jest to efekt odprowadzania oczyszczonych ścieków z oczyszczalni Osowa Góra. Porównując wartości średniorocznych analizowanych wskaźników z badaniami z 2009 roku, nie stwierdzono znaczących zmian. Na zlecenie Miejskich Wodociągów i Kanalizacji w latach 2010/2011 prowadzono oczyszczanie z nagromadzonych przez dziesiątki lat osadów Kanału Bydgoskiego (bagrowanie). 3.2.2 Wody podziemne Zasoby wód podziemnych powiatu bydgoskiego zalegają głównie w obrębie utworów czwartorzędowych. W przeważającej części terenu są to wody podziemne użytkowe, eksploatowane przez wodociągi ogólnowiejskie i zakładowe. Zalegają one w postaci śródglinowego poziomu wodonośnego, w przedziale głębokości 40 – 60 [m Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 8 ppt]. Tylko lokalnie (na terenie gmin Osielsko i Koronowo) jest eksploatowany poziom wód trzeciorzędowych, którego strop występujący na głębokości ponad 80 [m]. Obszary o dużych zasobach wód podziemnych zostały na terenie Polski wydzielone w formie Głównych Zbiorników Wód Podziemnych, podlegających specjalnej ochronie. Część Gminy Koronowo i Sicienko obejmuje Zbiornik Międzymorenowy Byszewo - nr 132 obejmujący wody czwartorzędowe, zaś południowa część Gminy Osielsko i wschodnia Gminy Sicienko jest położona w obrębie Subzbiornika Bydgoszczy nr 140, wydzielonego dla wód trzeciorzędowych. Natomiast w podłożu geologicznym południowej część gminy Białe Błota oraz Gminy Nowej Wsi Wielkiej zalegają wody czwartorzędowe objęte Zbiornikiem Pradolina Toruń – Eberswalde nr 138. Pod względem jakościowym wody zalegające w utworach czwartorzędowych, jak i trzeciorzędowych charakteryzują się podwyższoną zawartością związków żelaza i manganu, co jest cechą naturalną tych wód wynikającą z przemian hydrogeochemicznych zachodzących w obrębie utworów zawodnionych. Dla potrzeb pitnych wody podziemne wymagają prostego uzdatnienie – odżelazienia i odmanganienia. Jakość wód i klasyfikacja wskazywały na przewagę wód dobrej i zadowalającej jakości. Na podstawie prowadzonego monitoringu nie stwierdzono wód w I klasie czystości. 3.2.3 Zużycie wody Woda do celów użytkowych (komunalnych i na potrzeby przemysłu) na terenie powiatu bydgoskiego pozyskiwana jest z ujęć wód podziemnych i powierzchniowych (w Srebrnicy oraz Samociążku - gmina Koronowo). Eksploatowane są głównie wody podziemne z utworów neogenu oraz sporadycznie z utworów paleogenu i kredowych. W zdecydowanej większości ujęć, wody muszą być uzdatniane z uwagi na zwiększoną zawartość związków żelaza i manganu. W powiecie bydgoskim ujęcia wód są przede wszystkim eksploatowane na potrzeby lokalne. Wg danych GUS zużycie wody w powiecie bydgoskim w 2012 r. na cele komunalne (inne niż przemysłowe) w ciągu doby wynosiło około 12 000 [m3]. Zużycie wody na potrzeby gospodarki i ludności w 2012 roku to 6123,4 [dam3], a w 2013 r. to 6758,6 [dam3], w tym: - przemysł: w 2012 r. 805, a w 2013 r. 803 [dam3], - rolnictwo i leśnictwo: w 2012 r. 937, a w 2013 r. 1460 [dam3], - eksploatacja sieci wodociągowej: w 2012 r. 4381,4, a w 2013 r. 4495,6 [dam3]. Długość wodociągowej sieci w powiecie w 2012 r. wynosiła ok. 1521,7 [km], a podłączone było około 22 742 punktów, natomiast w 2013 r. długość wynosiła 1660 [km], a podłączonych było 24200 punktów. 3.2.4 Gospodarka ściekowa W 2012 i 2013 roku na terenie powiatu wytworzono rocznie około 930 [dam3] ścieków przemysłowych, natomiast komunalnych 2443,0 [dam3] w 2012 r. i 2698 [dam3] w 2013 r. Zanotowano około 9 975 punktów podłączeń do sieci kanalizacyjnej, mającej długość około 497,0 [km]. W 2012 r. szacowana liczba osób podłączonych do sieci kanalizacyjnej to około 55 579. Komunalne oczyszczalnie ścieków na terenie powiatu bydgoskiego (stan na 31.12.2010 r.): - Oczyszczalnia w Kusowie (odbiornik – Wisła), - Oczyszczalnia w Koronowie oraz Kręglu (odbiornik – Brda), - Oczyszczalnia Nowa Wieś Wielka - Dziemionna (odbiornik -Noteć), - Oczyszczalnia ścieków w Brzozie (odbiornik – Noteć), - Oczyszczalnia w Wojnowie oraz Teresinie (odbiornik – Brda). W poniższej tabeli przedstawiono charakterystykę komunalnych oczyszczalni ścieków w powiecie bydgoskim, według danych zawartych w „Raporcie o stanie środowiska województwa kujawsko-pomorskiego w 2012 roku”. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Lp. Oczyszczalnia Typ 1 1 2 3 4 2 Brzoza Dąbrowa Chełmińska Koronowo MiG Kusowo Nowa Wieś Wielka – Dziemionna Wojnowo Teresin 3 m-b m-b m-b m-b 5 6 7 Q Rzecz [tyś. m3/r] 4 190 11 1282 17 Strona 9 Tabela nr 3.2.4-1 Charakterystyka komunalnych oczyszczalni ścieków Ładunki w ściekach oczyszczonych [kg/r] Zlewnia lub odbiornik Zawiesina Azot Fosfor BZT5 ChZT ścieków ogólna ogólny ogólny 5 6 7 8 9 10 Noteć 3435 1321 1314 1081 1081 2671 550 Brda 5128 35383 3205 15910 1603 Wisła 644 1511 808 409 27 m-b 220 Noteć 3323 13777 4208 - - m-b 112 m-b 8 Brda Kanał Bydgoski 2470 1750 9595 3824 2090 864 - - 3.2.5 Gospodarowanie i użytkowanie wodami powierzchniowymi Wody powierzchniowe na terenie powiatu bydgoskiego wykorzystywane do nawodnień, podlewania ogrodów działkowych, celów energetycznych, przeciw powodziowych i rekreacyjnych. Głównymi zbiornikami wykorzystywanymi rekreacyjnie są: Zalew Koronowski, Jezioro Jezuickie, Jezioro Borówno oraz wody płynące: Wisła, Brda, Kanał Bydgoski. Energia elektryczna pozyskiwana jest z obiektów hydroenergetycznych, którymi są: hydroelektrownia w Samociążku oraz hydroelektrownia z zaporą w Tryszczynie na Brdzie (gmina Koronowo), elektrownia w Bożenkowie (gmina Osielsko) na Kotomierzycy oraz w Lisim Ogonie i Łochowie - na Kanale Górnonoteckm (gmina Białe Błota). 3.3 Przyroda ożywiona i krajobraz (w tym ochrona przyrody) Na terenie powiatu bydgoskiego wyróżniono wiele form ochrony przyrody począwszy od pojedynczych stanowisk pomników przyrody ożywionej i nieożywionej, po wielkoobszarowe tereny Natura 2000. Wśród zespołów przyrodniczych przeważają duże kompleksy leśne, ale także łąki, szuwary, łozowiska, grupy drzew i pojedyncze drzewa czy głazy narzutowe. Do największych form ochrony przyrody na terenie powiatu bydgoskiego należą: - obszary Natura 2000: PLB040003 Dolina Dolnej Wisły, PLH040003 Solecka Dolina Wisły, PLH040011 Dybowska Dolina Wisły, PLH300004 Dolina Noteci, PLB300001 Dolina Środkowej Noteci i Kanału Bydgoskiego, PLH040029 Równina Szubińsko - Łabiszyńska, PLH040020 Torfowisko Linie, - Obszary chronionego Krajobrazu: Wydm Kotliny Toruńsko – Bydgoskiej część wschodnia i zachodnia, Łąki Nadnotecki, Północnego Pasa Rekreacyjnego Miasta Bydgoszczy, Zalewu Koronowskiego, Jezior Byszewskich, - Nadwiślański Park Krajobrazowy. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 10 3.4 Warunki klimatyczne i stan powietrza atmosferycznego Powiat bydgoski leży w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego, przejściowego od klimatu oceanicznego Europy Zachodniej do kontynentalnego Europy Wschodniej i Azji. Znaczne zróżnicowanie przestrzenne wykazują opady atmosferyczne. Na obszarze powiatu przeważają wiatry z kierunków: zachodniego i południowo-zachodniego (ponad 40 [%] częstości). Znaczny jest udział (ponad 10%) wiatrów wschodnich, przypadających głównie na miesiące zimowe. Charakterystykę warunków meteorologicznych dla terenu powiatu bydgoskiego pozyskuje się przede wszystkim ze stacji meteorologicznych oraz stacji opadowych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego (IMGW). Najbliższe ośrodki dla powiatu bydgoskiego to Bydgoszcz (Aleje Jana Pawła II, Lotniskowa Stacja Meteorologiczna), Koronowo i Chrząstowo (powiat nakielski). Wg danych IMGW najbliższa stacja klimatologiczna w oddziale poznańskim znajduje się w Kołudzie Wielkiej. Monitoring jakości powietrza atmosferycznego przeprowadzany przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy (WIOŚ) wykazał w 2012 r., że udział emisji od podmiotów z terenu powiatu bydgoskiego w ogólnej ilości zanieczyszczeń do powietrza, powstających w woj. kujawsko - pomorskim wynosi średnio około 3 [%]. Emisja SO2 z terenu powiatu bydgoskiego była w granicach 51-500 [Mg/rok], NO2 w granicach 21-120 [Mg/rok], CO w granicach 47,2-181,8 [Mg/rok], pyłu natomiast w granicach 65,6-192,9 [Mg/rok]. W poniższej tabeli przedstawiono opracowane na potrzeby „Raportu o stanie środowiska województwa kujawskopomorskiego w 2012 r.” dane dotyczące emisji zanieczyszczeń do powietrza ze źródeł energetycznych i technologicznych, z terenu powiatu bydgoskiego. Lp. SO2 NO2 1 2 3 1 215,4 147,5 2 104,6 58,1 Tabela nr 3.4-1 Emisje zanieczyszczeń do powietrza ze źródeł energetycznych i technologicznych Emisje z podmiotów, które podały ich wielkość [Mg/rok] Pyły ze Pyły Węglowodory Węglowodory Substancje CO CO2 spalania pozostałe alifatyczne aromatyczne charakterystyczne paliw 4 5 6 7 8 9 10 Emisja energetyczna 412,5 81128,4 252,1 4,5 Emisja technologiczna 173,9 29295,7 67,3 21,4 15,5 16,7 74,9 Na podstawie przeprowadzonych obliczeń modelowania rozprzestrzeniania zanieczyszczeń w powietrzu, przeprowadzonych przez ATMOTERM S.A. w 2011 r. stwierdzono, że na terenie powiatu bydgoskiego występują przekroczenia dopuszczalnej częstości przekroczeń stężeń 24-godzinnych (powyżej 35 razy w roku) pyłu zawieszonego PM10 i benzenu. W związku z powyższym Sejmik Województwa Kujawsko-pomorskiego, uchwałą Nr XXX/537/13 z dnia 28 stycznia 2013 r. przyjął program ochrony powietrza dla strefy kujawsko-pomorskiej ze względu na przekroczenia poziomów dopuszczalnych dla pyłu PM10 i benzenu oraz docelowych dla arsenu i ozonu. W programie tym na gminy i miasta powiatu bydgoskiego nałożony został obowiązek przygotowania Programu Ograniczania Niskiej Emisji (PONE) i stworzenia systemu organizacyjnego w celu jego realizacji. Zgodnie z harmonogramem przedstawionym w ww. POP termin realizacji tego zadania określono na rok 2013. W powiecie bydgoskim istnieje jedna stała stacje lokalna (Nowa Wieś Wielka) oraz w samej Bydgoszczy trzy stacje WIOŚ, dwie stacje Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bydgoszczy i dwie stacje lokalne. 3.5 Warunki akustyczne W powiecie bydgoskim emitowany hałas wiąże się przede wszystkim z: - dużym natężeniem ruchu pojazdów, zwłaszcza droga nr 25 Bydgoszcz – Inowrocław – Ostrów Wielkopolski, obwodnica Bydgoszczy, oraz zły stan nawierzchni, oraz pojazdów, - ruchem lotniczym od portu lotniczego w Bydgoszczy, - transportem kolejowym, zwłaszcza relacji Bydgoszcz – Inowrocław, Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 - Strona 11 hałasem od działalności handlowo - usługowej i przemysłowej. Poprawa jakości klimatu akustycznego w powiecie bydgoskim odbywa się poprzez: - wspieranie realizacji inwestycji wpływających na zmniejszenie uciążliwości hałasu komunikacyjnego – budowa i przebudowa dróg, budowa ekranów akustycznych, - wspieranie działań prowadzących do eliminacji, bądź ograniczania emisji hałasu przemysłowego, - monitorowanie używania sprzętu motorowodnego. Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego Uchwałą Nr XXXIV/611/13 z dnia 20 maja 2013 r., przyjął „Program ochrony środowiska przed hałasem dla terenów poza aglomeracjami położonych wzdłuż autostrady A-1 i linii kolejowych o obciążeniu ruchem większym od 30 000 przejazdów na rok na terenie województwa kujawskopomorskiego, których eksploatacja spowodowała negatywne oddziaływanie akustyczne tj. przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu, określone wskaźnikami LDWN, LN na lata 2011-2015”, obejmujący m.in. tereny powiatu bydgoskiego. W Programie ochrony środowiska dla powiatu bydgoskiego określono jako główne źródło hałasu drogę nr 25 (Bydgoszcz – Inowrocław – Ostrów Wielkopolski), o bardzo dużym natężeniu ruchu, gdzie wartość SDR wyniosła 15 421 pojazdów/dobę, co stanowi najwyższą wartość w województwie. Również hałas kolejowy określony jest jako uciążliwy ale dotyczy on jedynie terenów, gdzie linie kolejowe przebiegają przez tereny budownictwa mieszkaniowego. 3.6 Promieniowanie elektromagnetyczne Do istotnych z punktu widzenia prawa ochrony środowiska źródeł emisji pól elektoenergetycznych zalicza się stacje i linie elektroenergetyczne o napięciu znamionowym 110 [kV] (gmina Białe Błota, Koronowo) lub wyższym oraz instalacje radiokomunikacyjne, radionawigacyjne i radiolokacyjne. Ponadto na terenie powiatu bydgoskiego znajdują się Radiowe Centrum Nadawcze Polskiego Radia w Solcu Kujawskim (moc nadajnika 1200 [kW]) oraz telewizyjna stację przekaźnikową w Trzeciewcu Radiowo Telewizyjne Centrum Nadawcze w Trzeciewcu (multipleks telewizji cyfrowej MUX1i MUX2 moc nadawania po 100 [kW], programy radiowe po ok. 120 [kW]). Znaczna jest ilość stacji bazowych telefonii komórkowej. Ochrona przed nadmiernym promieniowaniem polega przede wszystkim na prowadzenie monitoringu poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz monitorowanie przestrzegania zasad ochrony ludzi przed oddziaływaniem pól elektromagnetycznych w planowaniu przestrzennym w odniesieniu do terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniowa i miejsc dostępnych dla ludności. 3.7 Awarie przemysłowe W powiecie bydgoskim poważne awarie mogą wystąpić w związku z: - transportem rurociągami dalekosiężnymi substancji ropopochodnych rurociągiem finalnym Płock – Nowa Wieś Wielka – Rejowiec (gmina Nowa Wieś Wielka). - transportem drogowym i kolejowym substancji niebezpiecznych, - magazynowaniem i stosowaniem w instalacjach technologicznych substancji niebezpiecznych, - magazynowaniem i dystrybucją produktów ropopochodnych, - niewłaściwym postępowaniem z odpadami zawierającymi substancje niebezpieczne. Również nagromadzenie i stosowanie w licznych zakładach pracy województwa substancji niebezpiecznych – głównie chloru, amoniaku, fosgenu, dwutlenku siarki, produktów destylacji ropy naftowej, etanolu, gazu płynnego propanbutan są potencjalnymi źródłami poważnych awarii. Na terenie powiatu bydgoskiego do zakładów o dużym ryzyku wystąpienia awarii należy spółka NAFTOBAZY Sp. z o.o. Baza Paliw nr 2 w Nowej Wsi Wielkiej. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 12 4. Omówienie stanu realizacji przyjętych w Programie celów i działań ekologicznych w powiecie bydgoskim 4.1 Edukacja ekologiczna Gmina Białe Błota: Realizowano wdrożony program edukacji ekologicznych dla szkół podstawowych i gimnazjalnych, według wskazań nauczycieli prowadzących lekcje biologii. Organizowano akcję sprzątania świata w szkołach podstawowych, gimnazjalnych oraz dla chętnych mieszkańców. Organizowano w szkołach oraz dla chętnych mieszkańców akcji sprzątania świata. Prowadzono informowanie mieszkańców o walorach przyrodniczych obszarów cennych przyrodniczo, w tym Natura 2000. W 2012 r. na edukacje ekologiczną, organizację konkursów, olimpiad i przeglądów o tematyce ekologicznej oraz wdrożenie programów szkolnych z zakresu ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego we współpracy z placówkami oświaty wydano 3 500,00 zł. W 2013 r. na edukacje ekologiczną związaną z wdrożeniem nowej ustawy śmieciowej na terenie gminy Białe Błota wydano 1 359,60 zł. Poza tym prowadzono kampanię edukacyjną poprzez umieszczanie na stronach internetowych broszur oraz artykułów na temat prawidłowej segregacji odpadów, prawidłowym funkcjonowaniu gospodarki odpadami na terenie gminy Białe Błota. Gmina Dąbrowa Chełmińska: W okresie sprawozdawczym zanotowano m.in. wsparcie corocznych gminnych konkursów przyrodniczo-ekologicznego i „Listy do Ziemi” dla młodzieży szkolonej z terenu Gminy Dabrowa Chełmińska. Przeprowadzono dwa razy w roku akcje sprzątania w ramach: Dni Ziemi i Sprzątania Świata. W zakresie gospodarki odpadami, szczególnie wdrożenia nowego systemu gospodarowania odpadami realizowano działania informacyjne. Gmina Dobrcz: Zorganizowano szereg konkursów o tematyce ekologicznej, poszerzono zakres programów szkolnych z zakresu ochrony środowiska, przeprowadzono kampanie promującą segregacje odpadów, przygotowano nową stronę internetową poświęconą przyrodzie na terenie Gminy Dobrcz, organizowano wyjazdy uczniów do centrum kształcenia ekologicznego oraz do nadleśnictw. W zakresie gospodarki odpadami realizowano działania informacyjne poprzez umieszczanie informacji na stronach internetowych. Gmina Koronowo: SP Sitowiec: w szkole była prowadzona akcja zbierania surowców wtórnych. Przeprowadzono szkolenie uczniów nt. segregacji odpadów. Szkoła segreguje śmieci. Akcją objęto także rodziców. Konkursy szkolne: „Zdrowie i bezpieczeństwo” - konkurs dla klas IV-VI, Konkurs ekologiczno-przyrodniczy „Czterolistna koniczyna” dla klas młodszych. Udział w konkursach międzyszkolnych: Gminny Turniej Leśny „Las”, „Młodzież zapobiega pożarom”, Udział w akcji Listy do Ziemi i Sprzątanie świata - sprzątanie na terenie szkoły i Koła Myśliwskiego Głusza. SP Witoldowo: Organizacja konkursów ekologicznych. Udział uczniów w konkursach przyrodniczych i ekologicznych z wiedzy i plastycznych. Organizacja Dnia Ziemi we współpracy z Nadleśnictwem Różanna. Wystawianie form teatralnych o tematyce ekologiczno-przyrodniczej przygotowanych przez zawodowe grupy teatralne, a także uczniów. Organizacja i przeprowadzenie akcji „Sprzątanie świata”. Zbiórki surowców wtórnych podlegających recyklingowi. ZS Wierzchucin Królewski: Udział w konkursach ekologicznych: „Listy do Ziemi”, „Planeta Energii”, „Żyjemy w zgodzie z przyrodą”. Organizacja szkolnych konkursów: „Segregacja - fajna sprawa”, „Z ekologią na Ty”, Quiz przyrodniczy. Akcje ekologiczne: „Zbiórka plastikowych nakrętek” pod patronatem Fundacji na ratunek Dzieciom z chorobą nowotworową. Zbiórka płyt CD/DVD w ramach projektu ekologicznego „Stań po zielonej stronie mocy”, „Zbieramy makulaturę - oszczędzamy las”. Uczniowie z roku na rok zbierają coraz więcej odpadów, co oznacza, że dobrze zrozumieli ideę czystego środowiska. Warsztaty ekologiczne organizowane są przy współpracy z Nadleśnictwem Różanna. „Sprzątanie świata” to cykliczna akcja podczas, której uczniowie zbierają i segregują Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 13 śmieci, został posprzątany teren wokół szkoły. Organizowane są dodatkowe zajęcia o tematyce ekologicznej. W szkole funkcjonuje „Punkt segregacji śmieci”. W ramach projektów gimnazjalnych, trzy grupy uczniów zrealizowały projekty o tematyce ekologicznej. Na terenie szkoły zostały posadzone krzewy i drzewa pozyskane dzięki współpracy z Nadleśnictwem Różanna. Przeprowadzane są apele, lekcje i pogadanki dotyczące: zasad prawidłowej segregacji śmieci, co zrobić ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym. Wykonanie zielnika liści i roślin jako sposób na zainteresowanie uczniów pięknem przyrody. SP Buszkowo: zagadnienia dotyczące ochrony środowiska i edukacji proekologicznej są realizowane w ramach programów wychowawczego i profilaktycznego szkoły oraz zajęć edukacyjnych. Corocznie uczniowie biorą udział w akcjach: „Sprzątanie Świata”, „Dzień Ziemi”(zajęcia edukacyjne organizowane we współpracy z Nadleśnictwem Różanna) i „Chronimy kasztanowce”. Propagowanie tematyki ekologicznej odbywa się również na zajęciach koła przyrodniczego, zajęciach bibliotecznych, świetlicowych oraz poprzez gazetki tematyczne i liczny udział w konkursach przyrodniczych szkolnych i pozaszkolnych. Szkoła Podstawowa w Buszkowie jest współorganizator konkursu przyrodniczego pn.: „Młody naukowiec”. ZS Wtelno: Udział w konkursach ekologicznych: „Listy do Ziemi”, „Z ekologią na Ty” oraz „Chronimy kasztanowce”. W szkole funkcjonuje punkt segregacji śmieci. Szkoła współpracuje z Nadleśnictwem Różanna. Przeprowadzane są pogadanki o tematyce ekologicznej. Szkoła cyklicznie uczestniczy w akcji „Sprzątanie świata”. ZS Mąkowarsko: działania na rzecz ochrony środowiska: - organizacja Dnia Ziemi - przedstawienie teatralne o tematyce ekologicznej dla uczniów szkoły podstawowej; - gazetka na holu szkolnym o tematyce ekologicznej; udział uczniów w Powiatowym konkursie ekologicznym w Sicienku; - udział w Gminnym Konkursie „Młody Naukowiec” w Koronowie; realizacja treści podstawy programowej na zajęciach edukacyjnych oraz pozalekcyjnych. Ww. działania wykonano bez dodatkowych nakładów finansowych. Gimnazjum Nr 1 w Koronowie: -organizacja i udział w etapie krajowym Międzynarodowego konkursu YPEF „Młodzież w Lasach Europy” w roku 2012, 2013 - udział w konkursie plastycznym i fotograficznym „Drzewa wokół nas”, „Rzeźba z odpadów” - udział w konkursie na komiks „Historie leśne. Mój dom – moja twierdza, czyli o tym gdzie mieszkają zwierzęta” - udział w konkursie plastycznym „W przyjaźni z naturą” - organizacja konkursu plastycznego „Elektroodpady proste zasady” - organizacja konkursu „Co wiem o odpadach” - udział w projekcie „Listy dla Ziemi” Klub Młodego Przyrodnika - projekt edukacyjny „Ziemia na rozdrożu – zacznijmy działać”. 1. Bezpłatna zbiórka zużytego oleju, 2. Akcje sprzątania świata w ramach obchodów Dni Ziemi, 3. Konkursy na Najpiękniejszy Ogród w powiecie bydgoskim, 4. Szkolenie ws. wdrażania ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w którym uczestniczyli włodarze sąsiednich gmin, 5. Spotkania z Przewodniczącymi Rad i Zarządów Osiedlowych Komitetów Samorządów Mieszkańców w sprawie wdrażania znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, 6. Bezpłatna zbiórka odpadów rolniczych, 7. Przeprowadzono kampanie edukacyjną z zakresu wdrażania systemu gospodarki odpadami komunalnymi w naszej gminie. Środki na ten cel pozyskano z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu, 8. Spotkania informacyjne przedstawicieli firm z mieszkańcami Koronowa, w sprawie możliwości pozyskania dotacji na zakup i montaż zestawów solarnych. Utworzono serwis „Bezpieczeństwo w Gminie Koronowo”, funkcjonujący w ramach strony internetowej Gminy Koronowo www.koronowo.pl W ramach serwisu zawarta została tematyka z zakresu bezpieczeństwa publicznego oraz zarządzania kryzysowego, w tym zasady postępowania na wypadek wystąpienia różnego rodzaju zagrożeń (m.in. uwolnienia niebezpiecznych środków chemicznych). Gmina Nowa Wieś Wielka: W Gminie Nowa Wieś Wielka prowadzono na poziomie planów oświatowych działania edukacyjne, organizowano zajęcia dydaktyczne dla dzieci na terenie ścieżki dydaktycznej „Buczyna” oraz w rezerwacie przyrody „Dziki Ostrów”. Propagowano tematykę ekologiczną w mediach poprzez artykuły w kwartalniku Panorama Nowowiejska. Wszelkie otrzymane w Urzędzie materiały edukacyjne przekazywane są do jednostek oświatowych. Od lipca 2007 roku Urząd Gminy Nowa Wieś Wielka udostępnia wykaz danych poprzez EKOPORTAL, do którego dostęp umożliwiony jest w Biuletynie Informacji publicznej www.bip.nowawieswielka.pl W ciągu roku zorganizowano akcje: „Sprzątanie Świata”, „Dzień Ziemi”, podczas których dzieci i młodzież szkolna oraz właściciele nieruchomości wykonali prace porządkowe wokół obiektów publicznych, placówek szkolnych, zakładów pracy. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 14 Gmina Osielsko: Przeprowadzono konkurs „Najpiękniejszy ogród w gminie Osielsko”. Ponadto prowadzono we współpracy ze szkołami i Nadleśnictwem Żołędowo edukację ekologiczną dzieci i młodzieży. Przeprowadzono akcję „Sprzątanie Świata”, jak również zakupiono książki o tematyce prośrodowiskowej do celów edukacyjnych w szkołach i na zebraniach wiejskich, np. w zakresie selektywnej gospodarki odpadami, ochrony przyrody. Edukacja ekologiczna jest tez rozpowszechniana na zebraniach wiejskich i w szkołach (prowadzono rozmowy z nauczycielami biologii oraz propagowano organizację konkursów ekologicznych np. w zakresie selektywnej zbiórki odpadów, ochrony przyrody). Informacje o stanie i zagrożeniach środowiska, otrzymywane z WIOŚ w Bydgoszczy, były udostępniane mieszkańcom na ich prośby i wnioski. Rozpowszechniano informacje i ulotki o tematyce ekologicznej np. wykaz pomników przyrody na terenie gminy, informacja nt. prawidłowej selektywnej zbiórki odpadów, o obszarach Natura 2000 w Jarużynie. Informacja nt. systemu gospodarki odpadami została przekazana społeczeństwu w gazetce panorama Osielska, poprzez radio PiK oraz na stronie internetowej www.bip.osielsko.pl. W zakresie opracowywania i realizacja programów z zakresu edukacji ekologicznej były opracowywane programy w poszczególnych szkołach podstawowych i gimnazjach. W zakresie współpracy pomiędzy ośrodkami edukacji ekologicznej realizowano współpracę z Centrum Edukacji Ekologicznej w Bydgoszczy – Myślęcinku. Gmina Sicienko: Gmina propagowała edukacje ekologiczną poprzez organizowanie i przeprowadzanie przez szkoły akcji i kampanii edukacyjnych m.in.: - Zorganizowanie etapu szkolnego i udział w etapie rejonowym Wojewódzkiego Konkursu Przedmiotowego z Przyrody pod patronatem Kuratorium Oświaty, - Zachęcanie uczniów do uczestnictwa w konkursach rangi gminnej, powiatowej i wojewódzkiej, np. Gminny Konkurs ekologiczno-przyrodniczy dla klas I-III „Ekoludek”, Gminny Konkurs Ekologiczno-Łowiecki „Żyj w zgodzie z naturą”, „Czysta Ziemia – czysty Świat”, „Dobre rady na odpady”, „Woda źródłem życia – woda dla Afryki”, - Współorganizowanie konkursów plastycznych m. in. pod hasłem „Redukuj, segreguj, przetwarzaj śmieci” w ramach szkolnych obchodów Dnia Ziemi, - Organizowanie szkolnych apeli o tematyce ekologiczno-przyrodniczej. W zakresie opracowania i wdrażania programów szkolnych z zakresu ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego w Gminie realizowano innowacyjny program rozwijający zainteresowania przyrodnicze, propagującego przyrodę na Krajnie pn.; „Krajeńskie Piranie” w klasach IV-VI. Szkoła uczestniczyła także w ogólnopolskim projekcie edukacyjnym: „Z Małej Szkoły w Wielki Świat” - zajęcia z dziećmi klas I-VI metodą projektu edukacyjnego w ramach kompetencji matematyczno-przyrodniczych, mających na celu m. in. uwrażliwienie uczniów na skutki jakie podejmowane działania mogą przynosić poszczególnym ludziom i całej społeczności, a także całej Ziemi, uczestnicy również zbierali informacje na temat stanu środowiska przyrodniczego swojej miejscowości i okolicy - „Letnia Szkoła Odkrywców”, „W kole gry”, „Czym oddychamy – powietrze wokół nas”, „Dlaczego latawiec lata?”, „Bezpieczna szkoła”, „Na tropie energii, ekologii i recyklingu”, „ Skały i skamieniałości – ślady przeszłości” (w ramach tego projektu odbyło się m.in. spotkanie z geologiem oraz zorganizowana została wystawa), „Zielone etykietki”, „Jakie tajemnice kryje gleba?”, „Krążenie wody w przyrodzie” i in. W zakresie przygotowywania i udostępniania informacji o stanie i zagrożeniach środowiska były prowadzone takie działania jak: 1. Współpraca z leśniczymi – p. A. Pokrzywką i I. Ziemakiem – organizowanie Zielonych Lekcji, uczestnictwo w zajęciach nt. lasu oraz akcjach: Sprzątanie Świata” oraz „Dniu Ziemi”, 2. Współpraca z łowczym Bydgoskiego Koła Łowieckiego – p. M. Trudnowskim; spotkania i prelekcje ph. „Myśliwi dzieciom, dzieci zwierzętom”. 3. Bardzo aktywne zaangażowanie dzieci w środowiskowe uprzątanie miejscowego terenu w ramach akcji „Bądźmy trendy- segregujmy odpady”; 4. Coroczne obchody „Dnia Patrona” kultywujące zagadnienia przyrodniczo-ekologiczne dotyczące Ziemi Krajeńskiej; 5. Zbieranie makulatury, plastikowych nakrętek, zużytych baterii, płyt CD i innych przedmiotów celem ich utylizacji; 6. Udział w ogólnopolskiej akcji „Tesco dla szkół i środowiska”, 7. Zbiórka darów dla podopiecznych Bydgoskiego Schroniska dla Zwierząt. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 15 W ramach prowadzenia edukacji ekologicznej na wszystkich obszarach cennych przyrodniczo, w tym propagowanie rzetelnych informacji o europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 zorganizowano wycieczki: do Ogrodu Fauny i Ogrodu Botanicznego w Myślęcinku, szlakiem Jezior Byszewskich, do Fokarium na Helu, rajd rowerowy po Ziemi Krajeńskiej oraz wyprawy do lasu, nad jezioro – zajęcia nt. Krajeńskiego Parku Krajobrazowego. Gmina Solec Kujawski: Tematykę ekologiczną popularyzowano m.in. poprzez zamieszczanie artykułów w lokalnych mediach i na stronie internetowej, podczas spotkań z mieszkańcami oraz w ramach konsultacji podstawowych dokumentów związanych z ochroną środowiska, m.in. z mieszkańcami i organizacjami pozarządowymi. Ponadto edukacja ekologiczna młodzieży prowadzona była m.in. poprzez: - pogadanki i prelekcje, prowadzone przez nauczycieli wśród dzieci i młodzieży szkolnej na temat ochrony środowiska, - akcje tj. „Dzień Ziemi” i „Sprzątanie Świata”. W ramach tych akcji udział bierze ponad 1500 dzieci rocznie, - wprowadzenie segregacji w szkołach i przedszkolach, - spektakl teatralny dla najmłodszych w ramach obchodów Dnia Dziecka i podsumowania konkursu „Odzyskujemy plastikowe nakrętki” w Grupie Przedszkolaki. Organizowane były konkursy: - na „Wzorowy ogródek kwiatowy” i „Najpiękniejszy balkon” na szczeblu gminy i powiatu, organizowane dla mieszkańców miasta i gminy, - o tematyce ekologicznej m.in. plastyczne, muzyczne, recytatorskie, wiedzy o środowisku, zdrowym życiu itp., organizowane przez szkoły dla dzieci i młodzieży, - „Odzyskujemy plastikowe nakrętki” ogłoszonym przez Burmistrza Miasta i Gminy Solec Kujawski i TPP Thermoplastics Polska Spółka z o.o. z siedzibą w Solcu Kujawskim dla przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjum. Ogółem od września 2011 r. do maja 2012 r. zebrano 7 034,95 kg, z czego szkoły zebrały 4 952,30 kg plastikowych nakrętek, a przedszkola 2 082,65 kg. 4.2 Planowanie przestrzenne Gmina Białe Błota: W latach 2012-2013 sporządzonych i uchwalonych zostało 10 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Przedmiotowe dokumenty wykonano w oparciu o obowiązujące studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białe Błota. Gmina Dąbrowa Chełmińska: Uchwalenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego z uwzględnieniem zasad ochrony środowiska oraz identyfikacji konfliktów środowiskowych i przestrzennych. W ramach weryfikacji i uporządkowania systemu zarządzania siecią Natura 2000 brano udział w spotkaniach/zebraniach roboczych w trakcie opracowywania planów ochrony obszarów Natura 2000 dla trzech obszarów. Wykonano aktualizację studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (nie było wymagane przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko). Gmina Nowa Wieś Wielka: Gmina Nowa Wieś Wielka posiada interaktywną mapę, dostępną na stronie internetowej, umożliwiającą dotarcie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i zlokalizowania ich granic. To narzędzie informatyczne umożliwia szybką weryfikację zamierzeń inwestora w stosunku do przeznaczenia danego terenu. Gmina Koronowo: Wykonano projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na „Park Wiatrowy Koronowo I”, „Park Wiatrowy Koronowo IV”, „Park Wiatrowy Koronowo V”, „Park Wiatrowy Koronowo VI”, Park Wiatrowy Koronowo IX”, „Park Wiatrowy Koronowo X”, „Park Wiatrowy Koronowo XI”, „Park Wiatrowy Koronowo XII”. Sporządzono opracowanie ekofizjograficzne na potrzeby lokalizacji elektrowni wiatrowych. Opracowywane pozostałe plany zagospodarowania przestrzennego zawierają dla analizowanego obszaru opracowanie ekofizjograficzne, zawierające charakterystykę i ocenę stanu oraz funkcjonowania środowiska. W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego nie opracowano monitoringu środowiska w zakresie powietrza, wód, hałasu. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 16 Gmina Osielsko: Ujmowano w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego spraw dotyczących utrzymania czystości i porządku oraz uciążliwości środowiskowych. Gmina Sicienko: Zgodnie z zapisami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Sicienko, uchwalonego Uchwałą Nr IX/61/11 Rady Gminy Sicienko z dnia 31.08.2011 r., wszystkie działania związane z zagospodarowaniem przestrzennym i szeroko rozumianym rozwojem gminy muszą uwzględniać dążenie do zachowania, wzmocnienia lub odnowy naturalnych zasobów przyrody; w planowaniu przestrzennym wymagane jest uwzględnienie wymogów równowagi ekologicznej pomiędzy elementami naturalnymi i antropogennymi. Tereny w gminie Sicienko objęte ustaleniami planów zagospodarowania przestrzennego podlegają ogólnym zasadom ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego przy zachowaniu zagospodarowania terenu prowadzących do utrzymania i ochrony wartości przyrodniczych i różnorodności form krajobrazowych, w tym zachowanie istniejących form ukształtowania terenu i zakaz dokonywania zmian stosunków wodnych. Gmina Solec Kujawski: Realizowano uchwalone miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego z uwzględnieniem zasad ochrony środowiska, współdziałanie z organami ochrony środowiska przy realizacji przedsięwzięć znacząco oddziaływujących na środowisko. 4.3 Ochrona przyrody i krajobrazu Gmina Białe Błota: Propagowanie zasad ochrony przyrody wśród mieszkańców gminy, głównie dzieci młodzieży szkolonej poprzez edukację i konkursy, podnoszące świadomość ekologiczną. Gmina Dąbrowa Chełmińska: Zrealizowano m.in.: opiniowanie planów ochrony - uchwała rady gminy XXXIV.305.2013 z dnia 30.XII.2013; przyjęcie planu ochrony „Las Mariański”. W ramach intensyfikacji wdrażania i promocji programów rolnośrodowiskowych prowadzone były działania przez K-PODR w Minikowie. Gmina Dobrcz: Sporządzono plan ochronny dla rezerwatu Augustowo, przeprowadzono szkolenie dla rolników z zakresu obszarów rolnośrodowiskowych, przeprowadzano zabiegi pielęgnacyjne na pomnikach przyrody, sporządzono inwentaryzacje pomników przyrody. Gmina Nowa Wieś Wielka: Brak konkretnych działań w okresie 2012-2013. Gmina Osielsko: Umieszczono odpowiednie zapisy w planach zagospodarowania przestrzennego i w decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Przeprowadzono inwentaryzację pomników przyrody w gminie Osielsko. Dane dotyczące np. wykazu pomników przyrody, w/w planów i programów były udostępniane zainteresowanym osobom. Gmina Koronowo: W trakcie przygotowania jest plan ochrony dla leśnego rezerwatu przyrody „Różanna Dęby im. Nadleśniczego Jana Rychlickiego”. Wykonano prace zabezpieczające pomnikowy drzewostan w obrębie Dębów Wyczółkowskiego w Nowym Jasińcu. Prace polegały na usunięciu posuszu oraz jemioły, oraz zabezpieczeniu konarów wiązaniami typu Cobra. Nakazy i zakazy określone w Uchwale Zarządu Województwa Kujawsko - Pomorskiego o ustanowieniu obszaru krajobrazu chronionego na terenie gminy są uwzględnianie i stosowane przy wydawaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i w decyzjach o warunkach zabudowy. Gmina Sicienko: Do działań na terenie gminy można zaliczyć ochronę istniejących zasobów środowiska, w tym zwłaszcza przeciwdziałanie degradacji obszarów szczególnie cennych przy przyrodniczo - zwłaszcza obszaru pradoliny (Noteci -Kanału Bydgoskiego) oraz rynny „Jezior Byszewskich”, w zakresie ochrony zasobów środowiska priorytetowe traktowanie zagadnień ochrony wód oraz ochrony krajobrazu. Urząd Gminy w Sicienku przy pomocy Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie udziela porad rolnikom. Na terenie gminy Sicienko rolnicy korzystają z następujących pakietów programu rolnośrodowiskowego: Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 17 a) trwałe użytki zielone: Kruszyn, Kruszyniec, Pawłówek, Zielonczyn, b) zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie: Zielonczyn, Kruszyn, c) ochrona gleb i wód: cała gmina. Gmina Solec Kujawski: Bieżąca aktualizacja rejestrów pomników przyrody i użytków ekologicznych. Założono i utrzymywano zieleńce na łącznej powierzchni około 9000 m², przy ulicach oraz przy obiektach, takich jak: szkoła, przedszkole, blok socjalny. Wysadzano kwiaty, drzewa liściaste, krzewy liściaste i iglaste. Na terenie miasta prowadzono wycinkę oraz prześwietlanie drzew. 4.4 Ochrona i zrównoważony rozwój lasów Łączna powierzchnia wszystkich lasów na terenie powiatu bydgoskiego wynosi około 58 000 [ha], co stanowi około 40% powierzchni całkowitej powiatu. Według dostępnych źródeł informacji około 2 800 [ha] stanowią lasy prywatne, w których nadzór nad gospodarka leśną na zlecenie Starosty prowadzą nadleśniczy nadleśnictw: Bydgoszcz, Cierpiszewo, Solec kujawski, Różanna, Toruń i Żołędowo. Pozostała, zdecydowanie większa powierzchnia stanowi własność Skarbu Państwa w zarządzie PGL LP. Gospodarka leśna w lasach prowadzona jest przy pomocy operatów urządzenia lasu. Przepisy ustawy o lasach przewidują wykonanie następujących operatów: - planów urządzenia lasu dla lasów stanowiących własność Skarbu Państwa; - uproszczonych planów urządzenia lasu dla lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa oraz dla lasów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa; - inwentaryzacji stanu lasów dla lasów rozdrobnionych, o powierzchni do 10 [ha] niestanowiących własności Skarbu Państwa. Powyższe operaty urządzenia lasu zawierają między innymi następujące informacje: - powierzchnie poszczególnych drzewostanów, gruntów przejściowo pozbawionych roślinności leśnej, a także gruntów przeznaczonych do zalesienia, - informacje dotyczące gatunku głównego, jego wieku i bonitacji, miąższości i zadrzewieniu drzewostanu, - o siedliskowym typie lasu i typie drzewostanu, - o wskazaniach z zakresu gospodarki leśnej dotyczących użytkowania rębnego, zwłaszcza z zakresu przebudowy drzewostanów, użytkowania przedrębnego oraz odnowienia pielęgnowania i ochrony lasu, określanych szacunkowo z uwzględnieniem warunków obowiązujących przy sporządzaniu uproszczonego planu urządzenia lasu, - o kategorii ochronności w przypadku lasu ochronnego. Do końca 2013 r. wykonano aktualizację dokumentacji urządzenia lasów prywatnych, stanowiących własność osób fizycznych, dla wszystkich gmin powiatu. Gospodarka leśna w lasach prowadzona jest w oparciu o zapisy zawarte w dokumentacji urządzeniowej. Dodatkowo w ramach PROW 2007 – 2013 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa prowadziła nabór wniosków dotyczących zalesienia gruntów rolnych, w ramach działania: Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne. 4.5 Ochrona powierzchni ziemi i gleb W latach 2012 – 2013 na terenie powiatu bydgoskiego w zakresie rekultywacji: - w roku 2012 wydano 6 decyzji na wykonanie rekultywacji, na terenach miejscowości: - Białe Błota – 0,17 [ha], - Murowaniec – 3,0 [ha] (dwie odrębne działki), - Lisi Ogon – 1,26 [ha], - Łochowice i Łochowo – 3,63 [ha], - Koronowo – 1,5 [ha], - w roku 2013 wydano 3 decyzje na wykonanie rekultywacji, na terenach miejscowości: - Bożenkowo – 1,92 [ha], - Białe Błota – 0,44 [ha], Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 - Strona 18 - Wolumin – 2,39 [ha] (gminne składowisko odpadów), w roku 2012 wydano 1 decyzję uznającą rekultywację za zakończoną w miejscowości Krąpiewo – 1,31 [ha], natomiast w roku 2013 takich decyzji wydano 6, dla terenów w miejscowościach: - Pawłówek – 0,9 [ha], - Kruszyn Krajeński – 2,24 [ha] (dwie odrębne działki), - Przyłubie – 0,07 [ha], - Koronowo – 0,43 [ha]. W latach 2012 – 2013 w ramach kontynuacji badań środowiska powiatu bydgoskiego wykonano inwentaryzację osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi na terenie: - zbocza doliny Wisły na obszarze Gminy Solec Kujawski, - północnego zbocza Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej na obszarze Gminy Sicienko. Stwierdzono, że na obszarze Gminy Solec Kujawski w zboczu doliny Wisły nie doszło do uruchomienia zjawisk osuwiskowych (wynika to z budowy geologicznej zbocza oraz jego ustabilizowania roślinnością). Wyznaczono natomiast potencjalne strefy aktywności geodynamicznej, wynikające z nachylenia stoku, na których zalecana jest szczególna ostrożność w prowadzeniu prac ziemnych, a podcinanie stoków może doprowadzić do uruchomienia mas ziemnych. Na terenie Gminy Sicienko wyznaczono w rejonie zbocza Pradoliny 6 terenów osuwiskowych i 3 obszary zagrożone uruchomieniem mas ziemnych. Dla ww. terenów utworzono karty rejestracyjne. Ponadto dla terenu całej Gminy wygenerowano obszary o spadku powierzchni 7° - 15° i powyżej 15°, które ze względu na ich budowę geologiczną należy zaliczyć do III kategorii geotechnicznej, co skutkuje koniecznością wykonania badań geologiczno-inżynierskich przed prowadzeniem jakichkolwiek prac budowlanych. Gmina Białe Błota: W zakresie ograniczania procesów erozji wodnej i wietrznej przeprowadzono nasadzenia nowych drzew oraz krzewów na terenie gminy Białe Błota. Kruszyn Krajeński, działka nr 154/34, pow. 1,55 [ha], termin zakończenia rekultywacji 30.09.2012 r. – brak danych dotyczących zgłoszenia zakończenia rekultywacji. Gmina Dabrowa Chełmińska: Coroczne przeprowadzone jest badanie gruntów rolniczych po kilkadziesiąt próbek. Otowice – brak danych dotyczących zgłoszenia zakończenia rekultywacji (I etap był zakończony). Gzin Dolny – działka nr 55/2 - brak zgłoszenia zakończenia rekultywacji. Gmina Dobrcz: Kozielec, działka nr 112/1, pow. 5,1 [ha] – jest w trakcie rekultywacji. Magdalenka, działka nr 21/6, pow. ok. 0,3 [ha] - zakończono rekultywację - posadzono drzewostan. Gmina Koronowo: Prowadzono kontrole przestrzegania zasad dobrej praktyki rolniczej. Brano udział w targach i promocji zdrowej żywności i reklamy. W zakresie przewidzianych do rekultywacji terenów: - Krąpiewo, działka nr 14/1, pow. 0,99 [ha] - wydano decyzję uznającą rekultywację za zakończoną, - Lucim, cześć działek nr 242/4, 242/8, 242/5 i 246 - zadanie w trakcie realizacji - na etapie opracowania dokumentacji. Gmina Nowa Wieś Wielka: w okresie sprawozdawczym brak działań w tym zakresie. Gmina Osielsko: W zakresie przestrzegania przez rolników zasad dobrej praktyki rolniczej prowadzono działania informacyjne na zebraniach wiejskich. W zakresie promocji zdrowej żywności prowadzono działania informacyjne za pośrednictwem Kół Gospodyń Wiejskich na festynach i dożynkach gminnych. Prowadzona jest rekultywacja gminnego składowiska odpadów komunalnych w Żołędowie w kierunku leśnym, zgodnie z decyzja Starosty Bydgoskiego. Gmina Sicienko: Urząd Gminy w Sicienku przy pomocy Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie udziela porad rolnikom w zakresie przestrzegania przez rolników zasad dobrej praktyki rolniczej. Przeprowadzone zostały badania w zakresie: odczynu oraz zawartości przyswajalnych form fosforu, potasu Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 19 i magnezu na terenie Gminy Sicienko. Badania wykonane przez Okręgową Stację Chemiczno –Rolniczą w Bydgoszczy w roku 2012 i 2013. W zakresie przewidzianych do rekultywacji terenów: - Kruszyniec, działka nr 18, 19, 27 – Prowadzony jest proces rekultywacji, - Osówiec, działka nr 25/23, pow. 0,29 [ha], termin zakończenia rekultywacji 30.09.2013 r. Gmina Solec Kujawski: Dla rolników prowadzono szkolenia z zakresu Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej. Prowadzona jest kontrola i ewidencja zbiorników bezodpływowych oraz oczyszczalni przydomowych. W zakresie przewidzianych do rekultywacji terenów: - rekultywacja nieczynnego wysypiska w Solcu Kujawskim (termin wg decyzji: 31 grudnia 2013r.) – zadanie nieprzeprowadzone – do wykonania w następnym okresie sprawozdawczym, - rekultywacja terenów po P.P.H.U. Nasycalnia Drewna w Solcu Kujawskim - Opracowano „Projekt rekultywacji terenu dawnej Nasycalni Drewna w Solcu Kujawskim”, została również wydana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn.: „Rekultywacja terenów przemysłowych po Przedsiębiorstwie Państwowym Nasycalnia Podkładów Kolejowych w Solcu Kujawskim”; obecnie trwają prace rekultywacyjne, - rekultywacja terenów po Zakładzie Produkcji Elementów Budowlanych - do wykonania w następnym okresie sprawozdawczym, - rekultywacja terenów po Kujawskich Zakładach Naprawy Samochodów - do wykonania w następnym okresie sprawozdawczym. 4.6 Ochrona zasobów kopalin W latach 2012 – 2013 na terenie powiatu bydgoskiego w zakresie kopalin: - w roku 2012 wygaszono koncesję na wydobywanie torfu ze złoża PAWŁÓWEK – Obszar B (złoże zostało wyeksploatowane), - w roku 2013: - wydano 1 koncesję na wydobywanie kruszywa ze złoża BOŻENKOWO II, - wygaszono 1 koncesję na wydobywanie kruszywa ze złoża GZIN II (dec. OŚ.III.6522.12.2013 z dn. 21.09.2013 r.), - wydano 4 decyzje w sprawie nielegalnej eksploatacji kopaliny (tereny Gminy Koronowo oraz Gminy Nowa Wieś Wielka). Gminy powiatu bydgoskiego prowadziły działania w kierunku eliminacji nielegalnej eksploatacji kopalin oraz kontrole z zakresu posiadanych pozwoleń przez podmioty eksploatujące kopaliny. W drugim okresie sprawozdawczym przeprowadzono 5 kontroli realizacji koncesji geologicznych przez przedsiębiorców. 4.7 Materiałochłonność, wodochłonność, energochłonność i odpadowość Do działań w zakresie podnoszenia oszczędności materiałów, wody, energii i zmniejszania ilości odpadów należą: - działania edukacyjne (oszczędność wody i energii, gospodarka odpadami), - zakładanie oddzielnych wodomierzy do podlewania ogrodów, - wcielanie w życie założeń Projektu założeń do planu zaopatrzenia Gminy w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe” oraz „Programu wykorzystania lokalnych zasobów energii odnawialnej gminy”, - wprowadzenie obowiązku posiadania liczników do poboru wody z sieci, usuwanie awarii i nieszczelności sieci i urządzeń wodnych, - wymiany lamp oświetlenia ulicznego na energooszczędne, - instalowanie przez mieszkańców odnawialnych źródeł energii np. pompy ciepła. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 20 4.8 Kształtowanie zasobów wodnych oraz ochrona przed powodzią i skutkami suszy W latach 2012 – 2013 Starosta Bydgoski wydał 13 pozwoleń wodnoprawnych na pobór wód podziemnych. W roku 2012: - dla Zakładu Usług Komunalnych w Dobrczu na pobór 15 [m3/h], 360 [m3/dobę i 195786 [m3/rok], - dla Zakładu Usług Komunalnych w Dobrczu na pobór 75 [m3/h], 520 [m3/dobę i 251850 [m3/rok], - dla Gminy Nowa Wieś Wielka na pobór 1,35 [m3/h], 3 [m3/dobę i 2500 [m3/rok], - dla Gminnego Zakładu Komunalnego w Żołędowie na pobór 35 [m3/h], 156 [m3/dobę i 56940 [m3/rok], - dla Nadleśnictwa w Solcu Kujawskim na pobór 6 [m3/h], 2 [m3/dobę i 2160 [m3/rok], - dla Zakładu Wody Mineralne Ostromecko na pobór 50 [m3/h], 1050 [m3/dobę i 262500 [m3/rok], - dla Zdzisław Niedźwiedź – Szkółkarstwo ozdobne na pobór 45 [m3/h], 250 [m3/dobę i 68250 [m3/rok], - dla Jacek Niedźwiedź – Szkółkarstwo ozdobne na pobór 60 [m3/h], 400 [m3/dobę i 87360 [m3/rok], W roku 2013: - dla ROD Przylesie Koronowo0Srebrnica na pobór 10 [m3/h], 66,6 [m3/dobę i 21600 [m3/rok], - dla Zakładu Usług Komunalnych w Dobrczu na pobór 90 [m3/h], 1184 [m3/dobę i 570860 [m3/rok], - dla Zakładu Gospodarki Komunalnej Adam Kęskrawiec na pobór 30,7 [m3/h], 491,4 [m3/dobę i 269041,5 [m3/rok], - dla Gminy Osielsko na pobór 190 [m3/h], 1280 [m3/dobę i 660510 [m3/rok], - dla Gminy Osielsko na pobór 130 [m3/h], 1440 [m3/dobę i 681680 [m3/rok], - dla Gminy Dąbrowa Chełmińska na pobór 145 [m3/h], 1812,5 [m3/dobę i 1050500 [m3/rok]. Gmina Dąbrowa Chełmińska: Brak działań w danym okresie sprawozdawczym. Gmina Dobrcz: Utworzono zbiornik retencyjny w Augustowie, w trakcie realizacji jest zbiornik retencyjny w Kotomierzu, okresowa naprawa urządzeń melioracyjnych na terenie gminy, rozbudowano sieć wodociągową, wybudowano w Dobrczu studnie głębinową. Gmina Koronowo: W zakresie działań zmierzających do zmniejszenia zużycia wody i podniesienia efektywności wykorzystania energii w gospodarce komunalnej wprowadzono obowiązek posiadania liczników do poboru wody z sieci, usuwano awarie i nieszczelności sieci oraz urządzeń wodnych. W ramach zadań gestora sieci było przeprowadzenie modernizacji sieci oraz wykonywanie spinek sieci do przepływu wody. Prowadzony jest przez ZGKIM, PPIS i WiOŚ monitoring ujęć wody pitnej. Gmina Nowa Wieś Wielka: Brak konkretnych działań w danym okresie sprawozdawczym. Gmina Osielsko: Prowadzono zakładanie oddzielnych wodomierzy do podlewania ogrodów. Gmina Sicienko: Bieżące czyszczenie i utrzymanie drożności rowów melioracyjnych. Rozbudowa sieci wodociągowych: Zadanie realizowane przez Zakład Komunalny w Sicienku 1. Sieć wodociągowa PE Ø 110 na działkach nr 102/3 (obręb Pawłówek) i 63, 12/1 (obręb Kruszyniec) oraz PE Ø 90 na działce nr 51/1 (obręb Kruszyniec): sieć wodociągowa o śr. Ø 110 mm – 427 mb. sieć wodociągowa o śr. Ø 90 mm – 39,25 mb. 2. Sieć wodociągowa PE Ø 100 na działkach nr 101/10, 102/11, 103/3, 104, 96 w miejscowości Sicienko: sieć wodociągowa o śr. Ø 110 mm – 260,55 mb. 3. Budowa sieci wodociągowej na terenie działek nr 86, 268/6, 268/8, 268/10, 268/12 w miejscowości Dąbrówka Nowa: sieć wodociągowa o śr. Ø 110 mm – 281 mb. 4. Sieć wodociągowa na terenie działek nr 4/9, 114/1, 99 w miejscowości Zielonczyn gmina Sicienko w ramach zadania polegającego na przebudowie sieci wodociągowej na terenie działek nr 4/9, 99, 114/1 w miejscowości Zielonczyn: sieć wodociągowa o śr. Ø 90 mm – 90 mb. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 21 5. Sieć wodociągowa na działkach nr 266, 280 w miejscowości Zielonczyn: sieć wodociągowa o śr. Ø 90 mm – 424 mb. Została opracowana dokumentacja techniczna dla: - przełożenia sieci wodociągowej w ciągu ulicy Leśnej w Kruszynie, - przełożenia odcinka sieci wodociągowej w Gliszczu, - rozbudowy sieci wodociągowej w Pawłówku na terenie dz. nr 40. Gmina Solec Kujawski: W ramach nadzoru nad prawidłową gospodarką ściekową oraz gospodarką odpadami na terenie Miasta i Gminy Solec Kujawski 202 osoby wezwano do przedstawienia umów zawartych z zakładami posiadającymi zezwolenie na wykonanie usług usuwania nieczystości płynnych oraz ostatnich rachunków potwierdzających ich wywóz z posesji. W 2012 r. przeprowadzono konserwację 27 km rowów szczegółowych, w tym przez: - Gminną Spółkę Wodną – 20 km, - Gminę – 7 km. 4.9 Wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych Ponadto na terenie powiatu bydgoskiego w zakresie odnawialnych źródeł energii: - przyjęto w 2012 roku zgłoszenie 33, a w 2013 roku 26 projektów robót geologicznych na wykonanie otworów wiertniczych dla potrzeb montażu pionowych kolektorów do poboru ciepła Ziemi, - przyjęto w 2012 roku 7, a w 2013 roku 14 dokumentacji z wykonania otworów wiertniczych do poboru ciepła Ziemi. Gmina Dobrcz: Wspieranie firm zakładających pompy ciepła i kolektory słoneczne i organizowanie ich spotkań z mieszkańcami. Akcja informacyjna dla mieszkańców gminy na temat OZE i uzyskania środków finansowych na ten cel. Gmina Koronowo: Zrealizowano wykonanie projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na „Park Wiatrowy Koronowo I”, „Park Wiatrowy Koronowo IV”, „Park Wiatrowy Koronowo V”, „Park Wiatrowy Koronowo VI” ,Wiatrowy Koronowo IX”, „Park Wiatrowy Koronowo X”, „Park Wiatrowy Koronowo XI”, „Park Wiatrowy Koronowo XII”. Sporządzono opracowanie ekofizjograficzne na potrzeby lokalizacji elektrowni wiatrowych w gminie Koronowo. Realizowano konferencje, narady, spotkania z mieszkańcami miast i z rolnikami. Wykorzystanie słomy do produkcji peletów w instalacji w Nowym Dworze. Gmina Nowa Wieś Wielka: Eksploatacja instalacji solarnej na terenie Szkoły Podstawowej w Nowej Wsi Wielkiej. Są informacje o przypadkach posiadania kolektorów słonecznych przez osoby prywatne, ale w gminie nie prowadzi się rejestru instalacji oze zlokalizowanych na jej terenie. Wyznaczenie w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy potencjalnych terenów do lokalizacji farmy wiatrowej. Z danych przekazanych przez Gminę wynika, iż w okolicach Dąbrowy Wielkiej prywatny inwestor planuje zlokalizowanie ogniw PV. W 2013 r. Wójt Gminy Nowa Wieś Wielka wydał dwie decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji polegających na budowie farmy fotowoltaicznej na działkach: nr ew. 28/2 i 30/9 oraz dla dz. nr ew. nr 220/1, w obrębie Dąbrowa Wielka. Gmina Osielsko: Prowadzone są działania edukacyjne oraz udział społeczeństwa w spotkaniach nt. odnawialnych źródeł energii. Wykorzystanie energii wodnej w małej elektrowni wodnej na terenie prywatnej posesji w Bożenkowie. Gmina Solec Kujawski: Realizowano wspieranie budowy nowych instalacji OZE, w tym zapewniających udział biokomponentów w rynku paliw ciekłych. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 22 4.10 Poprawa jakości wód Gmina Białe Błota: Prowadzenie monitoringu przez Zakład Wodociągów i Usług Komunalnych wód podziemnych przy ujęciu wód w miejscowości Ciele. Wykonano przebudowę magistrali wodociągowej na odcinku od granicy miasta Bydgoszczy do stacji uzdatniania wody w miejscowości Łochowo - Kada-Bis Ø 200- 528,50 mb, Ø 160-469,0 mb 110 Ø -125,00 mb, hydranty o średnicy od 80 do 160 [mm] – 38,00 mb, całość: 1293,00 mb; Wykonano rozbudowę systemu kanalizacji z możliwością przyłączenia Łochowic - Kada-Bis grawitacja Ø 2002453,36 mb; Ø 160- 552,39 mb tłoczna Ø 280/106 mb; Ø 110-100,11 mb; Ø 50-247,05 mb; Ø 40-146,59. Tłoczność ścieków- 1szt, Rollstick grawitacja Ø 200- 1558,5 mb; przyłącza Ø 160-435,5 mb; tłoczna: Ø 225-106 mb; Ø 180408,5 mb; Ø 200-1191mb; Ø 50-271,5 mb; rurociąg do monitoringu Ø 63-2625 mb; przyłącze wodociągowe Ø 90-87 mb; Ø 32-22 mb; Tłocznie ścieków-21 szt; Przydomowe przepomownie – 1szt; Kontynuacja kontroli oraz częstotliwości opróżniania bezodpływowych zbiorników. Gmina Dąbrowa Chełmińska: W okresie objętym latami 2012 – 2015 przewidziano działanie: - budowa sieci kanalizacyjnej (Ostromecko, Strzyżawa, Wałdowo Królewskie, Boluminek, Dąbrowa Chełmińska) w trakcie realizacji, kontynuacja działań. Ponadto realizowano dofinansowanie budowy indywidualnych systemów oczyszczania ścieków. Gmina Dobrcz: Przebudowano oczyszczalnię ścieków w Kusowie w podczyszczalnię, rozbudowano system kanalizacji sanitarnej, dotacje do przydomowych oczyszczalni ścieków. Gmina Koronowo: Trwa budowa infrastruktury wodno-kanalizacyjnej terenu projektowanego parku przemysłowego w Koronowie, jak również budowa sieci kanalizacji sanitarnej i wodociągowej na terenie OM Tuszyny II w Koronowie oraz wodociągu i kanalizacji sanitarnej w Pieczyskach. Trwa rozbudowa ujęcia wody we Wtelnie, budowa i przebudowa sieci wodociągowej w Tryszczynie. Wykonano rozbudowę i przebudowę oczyszczalni ścieków w miejscowości Wiskitnie, jak również budowę kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej w Samociążku. Wystąpiono o wydanie stosownych pozwoleń na odwierty nowych studni w Łąsku Wielkim, Witoldowie, Wiskitnie, Mąkowarsku, Koronowie-Lipinkach. Wykonano montaż III pompy i wykonanie II przewodu tłocznego oczyszczalni ścieków w Koronowie. Zrealizowano ponadto: - Rekonstrukcja studni w Witoldowie - opracowanie dokumentacji projektowej i hydrogeologicznej, - Modernizacja stacji wodociągowej w Skarbiewie - wymiana filtrów ciśnieniowych, - Połączenie sieci wodociągowej w Skarbiewie - opracowanie dokumentacji projektowej, - Wymiana sieci wodociągowej w ul. Akacjowej we Wtelnie - opracowanie dokumentacji projektowej, - Budowa wodociągu w Nowym Dworze. Gmina wspiera budowę 7 przydomowych oczyszczalni ścieków poprzez przyznanie dotacji. Gmina Nowa Wieś Wielka: W dniu 09.10.2013 r. Wójt Gminy Nowa Wieś Wielka wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji polegającej na rozbudowie oczyszczalni ścieków w miejscowości Brzoza w gminie Nowa Wieś Wielka na działkach ew. nr 264/5 i 264/2. Zrealizowano następujące działania: - Budowa systemu wodnokanalizacyjnego 2012 r.: - sieć wodociągowa – oddanych do eksploatacji 3,8 km - przyłącza wodociągowe prowadzące do budynków/gospodarstw – 148 szt. - zbiorcza sieć kanalizacji sanitarnej - 0,75 km - przyłącza kanalizacyjne prowadzące do budynków/gospodarstw – 16 szt. - Budowa systemu wodnokanalizacyjnego 2013 r.: - sieć wodociągowa – oddanych do eksploatacji 1,83 km - przyłącza wodociągowe prowadzące do budynków/gospodarstw – 75 szt. - zbiorcza sieć kanalizacji sanitarnej – 4,57 km Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 - Strona 23 przyłącza kanalizacyjne prowadzące do budynków/gospodarstw – 23 szt. Gmina Osielsko: W zakresie poprawy jakości wód realizowano budowę systemu kanalizacji sanitarnej, budowę stacji uzdatniania wody w Niwach, a także przez indywidualnych właścicieli nieruchomości budowę szczelnych zbiorników bezodpływowych lub przydomowych oczyszczalni ścieków. Realizowane były również budowy zbiorników na gnojówkę i gnojowicę przez indywidualnych gospodarzy. Prowadzone były działania edukacyjne i kontrolne posiadania przez mieszkańców umów na wywóz nieczystości prowadzone przez Straż Gminną Osielsko oraz pracowników Urzędu Gminy Osielsko. Gminny Zakład Komunalny w Żołędowie prowadził monitoring ujęć wody. W zakresie oddziaływania zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego na wody działania prowadził ODR w Minikowie w kontakcie z indywidualnymi gospodarzami. Gmina Sicienko: Zrealizowano następujące działania: - Przebudowa i rozbudowa oczyszczalni ścieków w Wojnowie - Koncepcja techniczno-technologiczno-ekonomiczna przebudowy i rozbudowy oczyszczalni ścieków. Przygotowanie w roku 2013 dokumentacji. - Budowa kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej i tłocznej wraz z przykanalikami, przepompownią ścieków P1 i tłoczną Tł-1 przyłączem wodociągowym i energetycznym dla tej przepompowni i tłoczni, tłoczniami ścieków Tł-2 i Tł-3 i przepływomierzem ścieków PS-1 i ich zasileniem energetycznym w miejscowości Osówiec do granic miasta Bydgoszcz. - Wskutek przebudowy przepompowni ścieków w Dąbrówce Nowej, ścieki ze Strzelewa, Kamieńca, Osówca i Dąbrówki Nowej zostały przekierowane do Bydgoszczy. - Budowa kanalizacji sanitarnej z przykanalikami do budynków usytuowanych na terenie miejscowości Janin wraz z przepompownią ścieków, jej zasilaniem energetycznym i wewnętrzną linią zasilającą dla tej przepompowni oraz kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej i tłocznej, która będzie odprowadzała ścieki z zaprojektowanej przepompowni do istniejącej przepompowni ścieków w miejscowości Strzelewo. - Przebudowa oczyszczalni ścieków w Wojnowie. Oczyszczalnia ścieków w Wojnowie została wyposażona w urządzenia technologiczne wraz z ich rozruchem technologicznym. - Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z przepompownią ścieków wraz z przyłączami do działek z podziału działki 175 w Sicienku – Zadanie realizowane przez Zakład Komunalny w Sicienku. Gmina Solec Kujawski: Do właścicieli nieruchomości położonych na terenach skanalizowanych wystosowano pisma przypominające o obowiązku podłączenia nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej. Właścicieli nieruchomości nie podłączonych do kanalizacji sanitarnej wezwano do przedstawienia umów zawartych z zakładami posiadającymi zezwolenie na wykonanie usług usuwania nieczystości płynnych oraz ostatnich rachunków potwierdzających ich wywóz z posesji. Dla rolników z terenu Gminy przeprowadzono szkolenia z zakresu Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej. Dwa razy w roku ZGK Sp. z o.o. prowadzi badania odprowadzanych wód opadowych na zawartość zawiesin ogólnych i substancji ekstrahujących się eterem naftowym. Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, prowadzona jest ewidencja zbiorników bezodpływowych. Na dzień dzisiejszy w ewidencji ujętych jest 266 szamb. 4.11 Poprawa jakości powietrza atmosferycznego W roku 2013 zorganizowano szkolenie dla sołtysów, w ramach którego przedstawiono informacje NT. założeń oraz zadań wynikających z „Programu Ochrony Powietrza” dla Województwa Kujawsko-Pomorskiego, który został przyjęty uchwałą nr XXX/537/13 z dnia 18.01.2013 r. Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego. W roku 2013 opracowano i wydano ulotkę informacyjną dotyczącą ww. „Programu Ochrony Powietrza”. Ulotkę tę rozprowadzono w gminach oraz placówkach szkolnych powiatu bydgoskiego oraz wykładano w siedzibie tutejszego Starostwa. W ramach zadań określonych w Programie Ochrony Powietrza, w roku 2013 zrealizowano następujące działania: - prace związane z termomodernizacją dwóch budynków edukacyjnych, wchodzących w skład ZSA-E w Karolewie, Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 - Strona 24 prace związane z rozbudową i modernizacją dróg powiatowych w gminach: Solec Kujawski, Nowa Wieś Wielka, Białe Błota, Koronowo, Dobrcz, Sicienko i Dąbrowa Chełmińska, budowa nowych ścieżek rowerowych, m.in. w gminie Solec Kujawski. W latach 2012 – 2013 w zakresie emisji do powietrza wydano 29 uregulowań formalno-prawnych, w tym dla poszczególnych Gmin, według poniższej tabeli. Lp. Nazwa Gminy 1 1 2 3 4 5 6 7 8 2 Białe Błota Dąbrowa Chełmińska Dobrcz Koronowo Nowa Wieś Wielka Osielsko Sicienko Solec Kujawski Tabela nr 4.11-1 Wydane uregulowania formalno-prawne w zakresie emisji do powietrza Decyzje w zakresie Pozwolenia na emisję Zgłoszenie instalacji pod uczestnictwa w systemie gazów i pyłów z instalacji kątem emisji gazów i pyłów handlu uprawnieniami do emisji 2012 2013 2012 2013 2012 2013 3 4 5 6 7 8 2 5 0 2 2 0 0 1 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 2 1 2 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 2 1 1 1 0 Gmina Białe Błota: Działania edukacyjne wśród dzieci i młodzieży szkolonej. W latach 2012 – 2013 realizowano dofinansowanie do zmiany ogrzewania na proekologiczne na terenie Gminy Białe Błota. Gmina Dobrcz: W ramach zwiększania świadomości społeczeństwa prowadzona była akcja informacyjna. Ponadto zrealizowano modernizację kotłowni gminnych i szkolnych. Gmina Koronowo: W ramach zwiększania świadomości społeczeństwa prowadzone były bloki informacyjne na zebraniach mieszkańców. Zrealizowano następujące działania: - Przebudowa instalacji wewnętrznej c.o. w Zespole Szkół w Mąkowarsku. - Przebudowa instalacji wewnętrznej c.o. w Szkole Podstawowej w Buszkowie. - Modernizacja podgrzewacza pojemnościowego wraz z wężownicą w Gimnazjum nr 1 w Koronowie. - Termomodernizacja budynku użyteczności publicznej przy ul. Pomianowskiego 1 w Koronowie – dokumentacja projektowa. - Termomodernizacja i roboty budowlane w Wiejskim Domu Kultury w Mąkowarsku. Gmina Osielsko: W ramach działań zmierzających do ograniczenia niskiej emisji realizowano wskazania ogrzewania olejem, gazem lub energią elektryczną w planach zagospodarowania przestrzennego i w decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania nieruchomości. Ponadto w 2013 roku dokonano termomodernizacji budynku Urzędu Gminy Osielsko. Budowa sieci gazowych przez Zakład Gazowniczy w Bydgoszczy. Przeprowadzano zbiórki zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego np. lodówek. Prowadzono działania edukacyjne. Gmina Sicienko: Zrealizowano budowę sieci gazowej w Osówcu oraz termomodernizację budynków Zespołu Szkół w Wojnowie – etap III termomodernizacja segmentu B i C. Gmina Solec Kujawski: Prowadzony był monitoring w zakresie zanieczyszczenia powietrza oraz promieniowania elektromagnetycznego. Do osób, które spalają w przydomowych kotłowniach odpady nieznanego pochodzenia zostały wystosowane odpowiednie pisma, informujące o zagrożeniach z nimi związanych. Ponadto osoby spalające odpady otrzymały art. pn. „Co niesie za sobą spalanie odpadów w przydomowych kotłowniach?”. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 25 Również ww. artykuł ukazał się w Soleckich Wiadomościach z Ratusza oraz inne artykuły na temat szkodliwości spalania odpadów. 4.12 Poprawa klimatu akustycznego Gmina Koronowo: Budowa drogi Wtelno – Bytkowice - Salno. Przebudowa drogi gminnej Buszkowo - Łąsko Wielkie. Powierzchniowe utwardzenie dróg gminnych (ul. Al. Jana Pawła II, ul. Przemysłowa, ul. Tucholska w Koronowie). Przebudowa drogi Salno - Gogolin. Przebudowa nawierzchni ulic: Farnej, Zdrojowej, Sobieskiego i Tucholskiej w Koronowie. Termomodernizacja i roboty budowlane w Wiejskim Domu Kultury w Mąkowarsku. Termomodernizacja budynku użyteczności publicznej przy ul. Pomianowskiego 1 w Koronowie – dokumentacja projektowa. Gmina Osielsko: Budowa nowych dróg gminnych. Działania edukacyjne w zakresie szkodliwości hałasu. Ujmowanie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego stref związanych z zwiększoną emisją hałasu. Gmina Sicienko: Działania związane z poprawą jakości nawierzchni dróg: - przebudowa drogi gminnej w Sicienku - ul. Kolejowa – II etap wykonanie kanalizacji deszczowej, - rozbudowa drogi gminnej nr 50314C Osówiec – Szczutki i drogi gminnej nr 50335C Mochle – Tryszczyn Doły w miejscowości Szczutki, gm. Sicienko; - przebudowa drogi gminnej nr 50303C w Kruszynie – ulica Strażacka, - Budowa chodnika przy drodze wojewódzkiej w miejscowości Mochle – zadanie realizowane przez ZDW w Bydgoszczy, - Budowa drogi gminnej w Kruszynie – ul. Zbożowa, - Wykonanie remontów nawierzchni ulic w miejscowości Sicienko, - Remont cząstkowy dróg powiatowych i gminnych o nawierzchni bitumicznej, - Remont chodnika wzdłuż drogi powiatowej nr 1909 C w miejscowości Trzemiętowo zakończony w 2012 roku, - Wykonanie w roku 2012 nakładek bitumicznych z mieszanki mineralno – asfaltowej na drogach powiatowych na terenie gminy Sicienko: droga powiatowa nr 1531C Osówiec – Kruszyn – odcinek od cmentarzyka w Kruszynie w kierunku Osówca – o długości 570 mb, droga powiatowa nr 1910C Samsieczynek – Wojnowo: na wysokości skrzyżowania z drogą nr 1532C – o długości 262 mb. Goncarzewy, łuk na wysokości posesji nr 3 – o długości 50 mb. - Wykonano w roku 2013 nakładki bitumiczne na odcinkach dróg powiatowych na terenie gminy Sicienko tj: 1. Droga powiatowa 1510 C Popielewo – Słupowo o dł. 180 mb i pow. 900,00 m2. 2. Droga powiatowa nr 1530 C Osówiec – droga nr 1529 C (od skrzyżowania z drogą powiatową nr 1529 C w kierunku Szczutek) o długości 600 mb i pow. 3600 m2. 3. Droga powiatowa nr 1531 C Osówiec – Kruszyn (od drogi powiatowej nr 1529 C w kierunku Kruszyna o długości 950 mb i pow. 5320 m2. 4. Droga powiatowa nr 1532 C Ugoda – Strzelewo (0+980 – 1+830 do m. Janin + końcówka 100 m o dł. 950 i pow. 4750 m2. 5. Droga powiatowa nr 1533 C Sitno – Zawada (od skrzyż. z drogą nr 1532 C o dł. 999 mb i pow. 4995 m2). 6. Droga powiatowa nr 1909 C Krukówko – Wierzchucinek – Witoldowo o dł. 600 mb i pow. 3000 m2. 7. Droga powiatowa nr 19010 C Samsieczynek – Wojnowo (od skrzyżowania z drogą nr 1532 C w kierunku miejscowości Goncarzewy o dł. 600 mb i pow. 3000 m2). Remont na w/w drogach powiatowych polegał na ułożeniu warstwy ścieralnej o grub. min 4 cm. Powierzchnia wyremontowanych dróg powiatowych to 25.565 m2. Łączna długość wyremontowanych dróg powiatowych to 4.879 mb. Gmina Solec Kujawski: Bieżący monitoring jakości nawierzchni dróg gminnych. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 26 4.13 Ochrona przed polami elektromagnetycznymi Gminy realizują zadanie przez każdorazowe rozpatrywane go przy wydawaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji przedsięwzięć. Gmina Osielsko: Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego elektromagnetycznych, pochodzących np. z wieży telefonii komórkowych. ujmują zagadnienia pól Gmina Solec Kujawski: Prowadzony jest monitoring w zakresie promieniowania elektromagnetycznego. Przeprowadzona analiza wykazała, że średnio natężenie pola jest 12 - krotnie mniejsze od dopuszczalnego. 4.14 Ochrona przed poważnymi awariami Gmina Koronowo: W 2012 roku zakupiono ciężki samochód specjalny, ratowniczo gaśniczy z modułem chemicznoekologicznym dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Koronowie. Prowadzono edukację społeczeństwa w ramach zajęć z obrony cywilnej i ochrony p.poż. Gmina Nowa Wieś Wielka: Przeprowadzona, gruntowna analiza zagrożeń możliwych do wystąpienia na terenie BP nr 2 oraz rozwinięte, szczegółowe analizy zdarzeń reprezentatywnych (awarii) potwierdzają, że zakład – Baza Paliw nr 2 w Nowej Wsi Wielkiej nie stanowi istotnego zagrożenia dla mieszkańców okolic przedmiotowej Bazy Paliw. Inną możliwością poważnej awarii jest wypadek komunikacyjny pojazdu transportującego substancje niebezpieczne. W tym zakresie działania podejmuje Państwowa Straż Pożarna. Również na terenie Nowej wsi Wielkiej znajduje się zastęp Ochotniczej Straży Pożarnej. Brak działań w omawianym zakresie. Gmina Osielsko: Współpraca ze Strażą Pożarną w Bydgoszczy i Dobrczu. Działania edukacyjne prowadzone były na zebraniach wiejskich. Gmina Solec Kujawski: Ochotnicza Straż Pożarna w Solcu Kujawskim organizowała konkursy o wiedzy pożarniczej, pogadanki, pokazy i ćwiczenia. 4.15 Stan prowadzonej gospodarki odpadami w powiecie bydgoskim w okresie sprawozdawczym 1. Wykaz zamkniętych w latach 2012 – 2013 składowisk odpadów W roku 2012 wydano decyzję, w której udzielono Wójtowi Gminy Dąbrowa Chełmińska zgody na zamknięcie składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w m. Bolumin. Ustalono także kierunek, sposób, termin i zakres przeprowadzenia rekultywacji ww. składowiska odpadów. 2. Wykaz zrealizowanych zadań w zakresie zwiększenia udziału odzysku odpadów (w szczególności odzysku energii z odpadów) Liczbę wydanych zezwoleń na przetwarzanie odpadów przedstawiono w poniższej tabeli Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Lp. 1 1 2 3 4 5 6 7 8 Strona 27 Tabela nr 4.15-1 Liczba wydanych zezwoleń na przetwarzanie odpadów Liczba wydanych zezwoleń Nazwa Gminy Rok 2012 Rok 2013 2 3 4 Białe Błota 4 0 Dąbrowa Chełmińska 1 0 Dobrcz 0 1 Koronowo 1 0 Nowa Wieś Wielka 0 0 Osielsko 0 0 Sicienko 0 0 Solec Kujawski 2 0 3. Wykaz zrealizowanych zadań w zakresie selektywnego zbierania odpadów a) odpady opakowaniowe (z grupy 15) 1 1 2 3 4 5 6 7 8 Tabela nr 4.15-2 Liczba wydanych zezwoleń na zbieranie odpadów z grupy 15 Liczba wydanych zezwoleń Nazwa Gminy Rok 2012 Rok 2013 2 3 4 Białe Błota 0 2 Dąbrowa Chełmińska 1 0 Dobrcz 1 2 Koronowo 3 2 Nowa Wieś Wielka 1 0 Osielsko 3 2 Sicienko 1 1 Solec Kujawski 2 2 b) odpady z budownictwa (z grupy 17) Lp. Lp. 1 1 2 3 4 5 6 7 8 Tabela nr 4.15-3 Liczba wydanych zezwoleń na zbieranie odpadów z grupy 17 Liczba wydanych zezwoleń Nazwa Gminy Rok 2012 Rok 2013 2 3 4 Białe Błota 0 2 Dąbrowa Chełmińska 1 0 Dobrcz 1 2 Koronowo 2 1 Nowa Wieś Wielka 1 0 Osielsko 3 2 Sicienko 1 1 Solec Kujawski 2 2 W roku 2013 przeprowadzono kontrole dwóch punktów zbierania odpadów w Gminie Osielsko. c) odpady medyczne i weterynaryjne W latach 2012 – 2013 nie udzielono żadnych zezwoleń na zbieranie odpadów medycznych lub weterynaryjnych. 4. Wykaz zrealizowanych zadań w zakresie kontroli nad wytwarzanymi przez zakłady przemysłowe odpadami W analizowanym okresie przeprowadzono jedną kontrolę (interwencyjną) dotyczącą przestrzegania warunków udzielonego pozwolenia na wytwarzanie odpadów – firma Przedsiębiorstwo Usług komunalnych „TARO” w Lisim Ogonie. Realizowano również bieżące kontrole wynikające z opracowanego Planu Kontroli. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 28 Gmina Białe Błota: Zrealizowano: - opracowanie kosztów systemu gospodarowania odpadami, - budowa PSZOK, - raz w roku zbiórka AGD i RTV wliczona w cenę miesięczną usługi firmy, - zbieranie selektywnie odpadów-zbiórka u źródła wliczona w cenę miesięczną usługi firmy. Gmina Dąbrowa Chełmińska: Zrealizowano: - wdrożenie nowego systemu gospodarowania odpadami, - zbieranie selektywnie odpadów, - wdrażanie programu usuwania wyrobów zawierających azbest, - kontrola stanu zawieranych umów przez właścicieli nieruchomości z firmami prowadzącymi działalność w zakresie odpadów komunalnych. Gmina Dobrcz: Wprowadzony nowy system gospodarki odpadami komunalnymi a terenie gminy, zrekultywowano składowisko odpadów w Magdalence, przeprowadzono zbiórkę azbestu na terenie gminy, akcja informacyjna dla mieszkańców z zakresu selektywnej zbiórki odpadów. Gmina Koronowo: Zrealizowano następujące działania: - bezpłatna zbiórka zużytego oleju, - szkolenie ws. wdrażania ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w którym uczestniczyli włodarze sąsiednich gmin, - spotkania z Przewodniczącymi Rad i Zarządów Osiedlowych Komitetów Samorządów Mieszkańców w sprawie wdrażania znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, - bezpłatna zbiórka odpadów rolniczych, - przeprowadzono kampanie edukacyjną z zakresu wdrażania systemu gospodarki odpadami komunalnymi w naszej gminie. Środki na ten cel pozyskano z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu, - wdrożenie nowego systemu gospodarowania odpadami, - przeprowadzono 200 kontroli z zakresu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Koronowo, - przygotowanie do rekultywacji pierwszej kwatery składowiska odpadów komunalnych w Srebrnicy. Wykonano system odgazowania, zainstalowano repery, przeprowadzono badania monitoringowe, wód, podziemnych, osiadania pryzmy odpadów. Trwają prace w zakresie przygotowania warstwy izolacyjnej do przykrycia pryzmy odpadów, - Gmina Koronowo realizuje zadania wynikające z programu usuwania wyrobów zawierających azbest. W 2012 2013 z budżetu udzielono 9 dotacji na demontaż, transport i unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych zawierających azbest. DOTACJE ZE ŚRODKÓW WFOŚIGW W TORUNIU ROK 2012: Unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest z terenu Gminy Koronowo ze środków pozyskanych z WFOŚiGW w Toruniu (18 posesji objęto demontażem, transportem i unieszkodliwieniem wyrobów zawierających azbest oraz 9 posesji – transportem i unieszkodliwieniem). W wyniku realizacji przedsięwzięcia z terenu Gminy Koronowo zostało zutylizowane 102,049 Mg odpadów niebezpiecznych zawierających azbest. ROK 2013: Unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest z terenu Gminy Koronowo ze środków pozyskanych z WFOŚiGW w Toruniu (6 posesji objęto demontażem, transportem i unieszkodliwieniem wyrobów zawierających azbest oraz 3 posesje – transportem i unieszkodliwieniem). W wyniku realizacji przedsięwzięcia z terenu Gminy Koronowo zostało zutylizowane 21,742 Mg odpadów niebezpiecznych zawierających azbest. Gmina Nowa Wieś Wielka: Zrealizowano: - wdrożenie nowego systemu gospodarowania odpadami, - komunikaty dla mieszkańców, zebrania wiejskie, pogadanki edukacyjne w szkołach i przedszkolach, ulotki informacyjne o nowym systemie gospodarki odpadami, - kontrola stanu zawieranych umów przez właścicieli nieruchomości z firmami prowadzącymi działalności w zakresie odpadów komunalnych: Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 29 Ustalenie podmiotów, w których należałoby dokonać kontroli zawartych umów z firmami prowadzącymi działalność w zakresie odpadów komunalnych, - Ustalanie sposobu przeprowadzenia kontroli, 12 października 2013 roku otwarcie Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) w Gminie Nowa Wieś Wielka, Zbiórka eternitu - po wcześniejszym porozumieniu z Urzędem Gminy Nowa Wieś Wielka. Odpady wielogabarytowe odbierane w ramach organizowanych zbiórek – raz w roku bezpośrednio z posesji, Zużyte baterie i przeterminowane leki - są wyznaczone punkty zbiórki, gdzie mieszkańcy mogą wyrzucić do specjalnych pojemników, Działania edukacyjne na temat prawidłowego postępowania z poszczególnymi rodzajami odpadów i ich selektywną zbiórką: - Bieżące komunikaty na stronie internetowej Urzędu Gminy Nowa Wieś Wielka i Biuletynie Informacji Publicznej. - Ulotki informacyjne, gry, układanki, krzyżówki, plakaty, pogadanki z dziećmi. - Materiały edukacyjne dotyczące prawidłowego postępowania z odpadami. - Uświadamianie o zagrożeniach, jakie może spowodować niewłaściwe postępowanie z odpadami niebezpiecznymi (np. baterie, leki) oraz konsekwencjach spalania odpadów w piecach domowych. - - Gmina Osielsko: Od 1 lipca 2013 r. wdrożono nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi na terenie gminy Osielsko. - kontrole były prowadzone przez Straż Gminną Osielsko (do 31.10.2013 r.) oraz pracowników UG Osielsko, - w Gminie Osielsko selektywna zbiórka odpadów jest prowadzona od 2000 r. i w latach 2012 – 2013 była nadal kontynuowana, - rekultywacja składowiska odpadów komunalnych w Żołędowie w kierunku leśnym, zgodnie z decyzją Starosty Bydgoskiego, - w 2013 r. podjęto wszystkie uchwały dotyczące nowego systemu gospodarki odpadami wymagane w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, - w latach 2012-2013 gmina Osielsko prowadziła dofinansowanie usuwanie azbestu i wyrobów zawierających azbest ze środków pozyskanych z WFOŚiGW w Toruniu. W 2012 r. usunięto azbest z 22 nieruchomości, a w 2013 r. z 55 nieruchomości, - ulotki nt. prawidłowej selektywnej zbiórki odpadów rozdawane były mieszkańcom na zebraniach wielskich, w UG Osielsko, GZK w Żołędowie, umieszczane w gazetce Panorama Osielska oraz na stronie internetowej www.bip.osielsko.pl, - w 2012 r. zakupiono i zamontowano 25 koszy ulicznych na odpady komunalne. Gmina Sicienko: Zrealizowane działania: - Na mocy uchwały XXVI/201/13 Rady Gminy Sicienko z dnia 27 marca 2013 gmina przejęła obowiązek wyposażenia nieruchomości w worki przeznaczone do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, - W 2013 r. ogłoszenie przetargu na odbieranie i zagospodarowanie zmieszanych i selektywnie zebranych odpadów z terenu gminy Sicienko i PSZOK w Wojnowie w okresie od 1.07.2013 - 31.12.2013, - Przygotowanie dokumentacji projektowej, decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacje przedsięwzięcia oraz realizacja inwestycji budowy Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych w Wojnowie, - Kampania informacyjna dotycząca nowego systemu, prelekcje podczas zebrań sołeckich, festynów okolicznościowych, kolportaż ulotek, - Przed wprowadzeniem nowego systemu gospodarki odpadami stworzona została komputerowa baza wszystkich nieruchomości z terenu gminy. Wystąpiono do firm o przekazanie rejestrów wszystkich zawartych umów w celach kontroli, - Po wprowadzeniu nowego systemu kontroli opisanej powyżej podlegały tylko nieruchomości niezamieszkałe, gdyż one nie zostały objęte systemem gminnym, - Kontrole w terenie mające na celu sprawdzenie obowiązku wyposażenia nieruchomości w pojemnik przeznaczony do zbiórki odpadów, w przypadku nieruchomości niezamieszkałych kontrola posiadania aktualnej umowy, procedura mająca na celu przymuszenie do zawarcia umowy, Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 - - Strona 30 W budynkach użyteczności publicznej oraz w szkołach zbierane są baterie, etapowo budynki wyposażane są w specjalnie pojemniki, Co roku odbywa się zbiórka objazdowa w formie „wystawek” odpadów wielkogabarytowych i zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego z terenu wszystkich nieruchomości zamieszkałych, Zbiórka jest dla mieszkańców bezpłatna, Uchwałą Nr V/38/11 Rady Gminy Sicienko z dnia 27 kwietnia 2011 r. przyjęty został Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla Gminy Sicienko na lata 2011 – 2032. Równocześnie została przeprowadzona inwentaryzacja wyrobów zawierających azbest. Usuwanie azbestu odbywa się zgodnie z harmonogramem określonym w programie gminnym, Corocznie przeprowadzany jest nabór wniosków od właścicieli nieruchomości z terenu gminy zainteresowanych dotacją do usuwania i unieszkodliwiania wyrobów zawierających azbest. Gmina Solec Kujawski: Gospodarka odpadami prowadzona jest w sposób selektywny. Zbierane są odpady z tworzyw sztucznych, szkła, makulatury, odpady zielone, elektryczne i elektroniczne, budowlane, popiół oraz przeterminowane i niezużyte leki. W budownictwie jednorodzinnym wprowadzono segregację odpadów nadających się do odzysku metodą „u źródła” poprzez dostarczenie przez ZGK Sp. z o.o. mieszkańcom 4-ch rodzajów worków plastikowych z podziałem na następujące asortymenty: szkło, tworzywa sztuczne, papier i twardy plastik. Na terenie Zakładu Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. przy ul. Targowej 3 w Solcu Kujawskim, prowadzona jest adaptacja istniejącej hali na potrzeby segregacji i recyklingu surowców wtórnych. ZGK Sp. z o.o. uzyskał zezwolenie Starosty Bydgoskiego w Bydgoszczy OŚ.VII.7623/4/2010 z dnia 30 kwietnia 2010r. na odzysk odpadów, w tym odpadów ulegających biodegradacji z ogrodów i parków (w tym z cmentarzy) oraz odpadów z targowisk. Zgodnie z uzyskanym zezwoleniem odzysk prowadzony jest na części działki o nr ew. 1259/1 przy ul. Toruńskiej 97 w Solcu Kujawskim. ZGK Sp. z o.o. prowadzi zbiórkę odpadów organicznych bezpośrednio z posesji. Odpady organiczne z terenu miasta (ścięta trawa i liście także od mieszkańców) są odwożone na kompostownik mieszczący się w sąsiedztwie nieczynnego wysypiska komunalnego w Solcu Kujawskim przy ul. Toruńskiej. Na terenach domków jednorodzinnych i gospodarstw wiejskich odpady ulegające biodegradacji składowane są na przydomowych kompostowniach i wykorzystywane jako nawóz organiczny. W roku 2012 zlikwidowano 4 dzikie wysypiska, z których zebrano 5,19 Mg odpadów. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 31 5. Działania Starostwa Powiatowego Starostwo Powiatowe w Bydgoszczy w okresie sprawozdawczym ze względu, iż Program Ochrony Środowiska dla powiatu bydgoskiego główny nacisk kładzie na Gminy, prowadził przede wszystkim działania edukacyjne i uświadamiające wśród społeczeństwa. W roku 2012 i 2013 przeprowadzono kolejne edycje konkursu na „Najpiękniejszy Ogród w Powiecie Bydgoskim” oraz pakietu konkursów ekologicznych o charakterze edukacyjnym dla dzieci i młodzieży. Organizacja niniejszych konkursów stanowi działania proekologiczne, których celem jest popularyzacja zagadnień związanych z ochroną środowiska, zainteresowanie młodzieży problematyką ekologii i ochrony środowiska, rozpropagowanie piękna przyrody Powiatu Bydgoskiego i uświadomienie potrzeby jej ochrony oraz zachęcenie do dbania o estetykę ogrodów przydomowych, co z kolei wpływa na ogólny wygląd terenów zielonych regionu. Pakiet konkursów ekologicznych o charakterze edukacyjnym kierowany jest do dzieci i młodzieży szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu powiatu. Konkurs plastyczny pt. „Zielona energia energią przyszłości” (2012 rok) i „Recykling ratunkiem dla świata” (2013 rok) oraz konkurs fotograficzny pt. „Piękno zjawisk atmosferycznych” (2012 rok) i „Piękno życia leśnego” (2013 rok), miały na celu zwiększenie świadomości ekologicznej dzieci i młodzieży w zakresie potrzeby ochrony przyrody. W roku 2012, w konkursie plastycznym udział wzięło 90 uczniów szkół podstawowych oraz 3 uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Różnorodność prac plastycznych ukazała jak olbrzymią wyobraźnią i pomysłowością obdarzeni są uczniowie szkół naszego powiatu. Celem konkursu było uświadomienie dzieciom i młodzieży możliwości wykorzystania do produkcji energii surowców odnawialnych, co ma istotne znaczenie dla ochrony środowiska naturalnego. W 2013 roku, w konkursie plastycznym wzięło udział 58 uczniów szkół podstawowych oraz 25 uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Celem konkursu było uświadomienie dzieciom i młodzieży możliwości wykorzystania przedmiotów recyklingowych, takich jak papier, szkło czy plastik, jako elementu ochrony środowiska naturalnego. Celem konkursu fotograficznego, do którego zgłosiło się 64 uczniów szkół podstawowych oraz 19 uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w 2012 roku oraz 53 uczniów szkół podstawowych oraz 49 uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w 2013 roku, było zwrócenie uwagi dzieci i młodzieży na piękno przyrody, co wpływa na ogólną świadomość ekologiczną i zwiększenie poszanowania środowiska naturalnego. Zauważyć należy zwiększenie zainteresowania konkursami w poszczególnych latach. XIII i XIV edycja konkursu na „Najpiękniejszy Ogród w Powiecie Bydgoskim”, jak co roku, cieszyła się dużym zainteresowaniem. Do etapu powiatowego konkursu zakwalifikowało się 8 ogrodów w 2012 roku oraz 7 ogrodów w 2013 roku. Komisja Konkursowa zwróciła uwagę w szczególności na ogólne wrażenie estetyczne, prawidłowe rozplanowanie ogrodów, właściwą aranżację, różnorodność roślin zastosowanych do nasadzeń, zastosowanie elementów tzw. „małej architektury”, jak również urządzenie ”kącików wypoczynkowych”. Doceniono również inwencję twórczą właścicieli ogrodów oraz wkład własny pracy. Organizacja niniejszych konkursów stanowi działania proekologiczne, mające na celu zachęcenie do dbania o estetykę ogrodów przydomowych, co z kolei wpływa na ogólny wygląd terenów zielonych naszego powiatu. Ponadto Starostwo Powiatowe w Bydgoszczy prowadziło działania regulacyjne w dziedzinie ochrony środowiska poprzez wydawanie pozwoleń, prowadzenie kontroli ich przestrzegania i konieczne interwencje w razie potrzeby. 6. Koszty poniesione przez gminy powiatu bydgoskiego Poniżej przedstawiono wyniki analizy kosztów jakie gminy poniosły w okresie sprawozdawczym na działania wynikające z zapisów „Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Bydgoskiego aktualizacja na lata 2012 - 2015 z perspektywą na lata 2016 – 2019”. Sumy zostały przedstawione w tysiącach i zaokrąglone do pełnych PLN. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 32 Tabela nr 6-1. Zestawienie nakładów w powiecie bydgoskim na działania związane z powiatowym Programem Ochrony Środowiska [tyś. zł] L.p. Nazwa działania Gmina Białe Błota Gmina Dąbrowa Chełmińska Gmina Dobrcz Gmina Koronowo Gmina Nowa Wieś Wielka Gmina Osielsko Gmina Sicienko Gmina Solec Kujawski 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 Edukacja ekologiczna 4 1316 b.d. b.d. b.d. 10 b.d. 10 2 Planowanie przestrzenne b.d. b.d. b.d. 97 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 28 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 8 31 3 4 Ochrona przyrody i krajobrazu Ochrona i zrównoważony rozwój lasów 5 Ochrona powierzchni ziemi i gleb 26 4000 b.d. b.d. b.d. 14 2 3422 6 Ochrona zasobów kopalin b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 7 Materiałochłonność, wodochłonność, energochłonność i odpadowość b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 8 Kształtowanie zasobów wodnych oraz ochrona przed powodzią i skutkami suszy b.d. b.d. 150 b.d. b.d. 26 220 b.d. 9 Wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 10 Poprawa jakości wody 3872 6864 1200 7002 2118 b.d. 3055 b.d. 11 Poprawa jakości powietrza atmosferycznego 97 b.d. 310 295 b.d. 1 549 b.d. 12 Poprawa jakości klimatu akustycznego b.d. b.d. b.d. 4336 b.d. b.d. 4249 1780 13 Ochrona przed polami elektromagnetycznymi b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 14 Ochrona przed poważnymi awariami b.d. b.d. b.d. 756 b.d. b.d. b.d. b.d. 15 Gospodarka odpadami 139 b.d. 280 120 b.d. 833 579 173 Suma 4138 8480 1940 11753 2118 884 8660 5444 Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866 Sprawozdanie z realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu bydgoskiego za lata 2012-2013 Strona 33 Z powyższego zestawieni wynika, iż największe nakłady w okresie sprawozdawczym, na działania wynikające z „Powiatowego Programu Ochrony Środowiska” poniosła gmina Koronowo. Gminy najwięcej pieniędzy przeznaczają na zadania związane z poprawą jakości wody (budowa lub modernizacja instalacji wodnokanalizacyjnej, uzdatniania wody i oczyszczania ścieków). Gmina Solec Kujawski najwięcej pieniędzy przeznacza na ochronę powierzchni ziemi, z uwagi na prowadzoną rekultywację terenów przemysłowych. 7. Podsumowanie Priorytety i zadania przyjęte do realizacji w „Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Bydgoskiego aktualizacja na lata 2012 - 2015 z perspektywą na lata 2016 – 2019” należy uznać za słuszne i niezbędne w celu zachowania obecnego stanu środowiska oraz w celu jego poprawy. Sprawozdanie z realizacji „Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Bydgoskiego aktualizacja na lata 2012 2015 z perspektywą na lata 2016 – 2019” jest trzecim raportem i obejmuje lata 2012 – 2013. Sporządzono go na podstawie ankiet rozesłanych do organów administracji publicznej i instytucji. Zaawansowanie realizacji zadań określonych w „Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Bydgoskiego aktualizacja na lata 2012 - 2015 z perspektywą na lata 2016 – 2019” jest zróżnicowane. Przyczyną opóźnienia realizacji w/w zadań są przede wszystkim opóźnienia wykonawców poszczególnych etapów działań oraz brak środków finansowych. Zadania przewidziane do realizacji przez Starostwo Powiatowe w Bydgoszczy w latach 2012 – 2013 zostały w większości wykonane lub rozpoczęte. W przypadku zadań długoterminowych ich realizacja była i jest wykonywana zgodnie z przyjętymi założeniami w/w „Programu”. W chwili obecnej można stwierdzić, że Program Ochrony Środowiska na terenie powiatu bydgoskiego jest realizowany w miarę możliwości finansowych dobrze. W najbliższej przyszłości Powiat, a przede wszystkim Gminy, więcej uwagi i konsekwencji kierować będą na kwestie ochrony powietrza oraz pełniejszej realizacji Programu likwidacji azbestu i wyrobów zawierających azbest. Zakład Sozotechniki Sp. z o. o. Plik: 317555866