Przedmiotowy system Oceniania - Zespół Szkół Sportowych im

MIEJSKIE GIMNAZJUM SPORTOWE
W ZESPOLE SZKÓŁ SPORTOWYCH
IM. JÓZEFA JAWORSKIEGO
W ALEKSANDROWIE ŁÓDZKIM
Przedmiotowy system oceniania biologii jest zgodny z Wewnątrzszkolnym Systemem
Oceniania, Szkolnym Programem Wychowawczym oraz programami nauczania biologii
przyjętymi do realizacji.
Kontrakt z uczniami:
1. Prace klasowe są obowiązkowe.
W przypadku opuszczenia pracy klasowej przez ucznia z przyczyn losowych, uczeń
zobowiązany jest do jej napisania w nieprzekraczalnym terminie 14 dni od daty powrotu
do szkoły.
2. Praca klasowa winna być zapowiedziana na 14 dni przed wyznaczonym terminem,
zapisana w dzienniku lekcyjnym, poprzedzona lekcją powtórzeniową wraz z omówieniem
materiału, który będzie obejmowała.
3. Każdą pracę klasową można poprawić.
Poprawa:
- jest dobrowolna,
- odbywa się poza lekcjami,
- musi nastąpić w terminie 14 dni od daty rozdania prac klasowych,
- pracę klasową można poprawić tylko 1 raz.
4. Oceny otrzymane z pracy klasowej i jej poprawy wpisywane są do dziennika
lekcyjnego, przy czym w ocenie końcowej w przypadku poprawiania pracy klasowej
uwzględniana jest tylko ocena uzyskana z poprawy.
5. Krótkie sprawdziany – kartkówki są niezapowiedziane, nie podlegają poprawie ani
zaliczaniu przez uczniów nieobecnych. Oceny z kartkówek wpisywane są do
dziennika lekcyjnego.
6. Na koniec bieżącego lub na początku następnego roku szkolnego przewiduje się
sprawdzian wiadomości obejmujący zakres materiału dla danej klasy na zasadach
określonych dla pracy klasowej.
7. Uczeń nie podlega ocenie po dłuższej nieobecności w szkole.
8. Za nie zgłoszenie nieprzygotowania lub nie odrobienia pracy domowej uczeń
otrzymuje ocenę niedostateczną.
9. Za zgłoszenie braku pracy domowej lub nieprzygotowania do lekcji uczeń otrzymuje
minus (3 minusy i każdy następny = ocena niedostateczna).
Narzędzia pomiaru osiągnięć ucznia
1.
-
Praca klasowa
Odbywa się po zakończeniu i utrwaleniu działu.
Zawiera zadania uwzględniające wszystkie poziomy wymagań.
Czas trwania – 1 godzina lekcyjna.
2. Kartkówka
Praca pisemna trwająca nie dłużej niż 15 minut i obejmująca partię materiału z nie więcej
niż trzech ostatnich lekcji.
3. Test diagnostyczny
Odbywa się na początku I klasy gimnazjum i obejmuje dotychczas opanowany materiał.
Trwa jedną godzinę lekcyjną. Stanowi diagnozę stanu wiedzy i umiejętności uczniów.
Kryteria oceniania testów diagnostycznych, prac klasowych i kartkówek
są zgodne z kryteriami zawartymi w Wewnątrzszkolnym Systemie
Oceniania;
dla każdego poziomu wymagań:
KONIECZNY
40 – 54%
- ocena dopuszczająca
PODSTAWOWY
ROZSZERZAJĄCY
DOPEŁNIAJĄCY
WYKRACZAJĄCY
55 – 74%
75 – 89 %
90 – 100%
zadania dodatkowe
- ocena dostateczna
- ocena dobra
- ocena bardzo dobra
- ocena celująca
4. Odpowiedzi ustne
Oceniając odpowiedź ustną nauczyciel bierze pod uwagę:
- treść merytoryczną,
- argumentację – wyrażanie własnych opinii popartych uzasadnieniem,
- stosowanie specjalistycznego słownictwa biologicznego,
- sposób prezentacji – umiejętności formułowania wypowiedzi, wyrażania myśli.
Ocena za odpowiedź ustną nie może być wyższa niż ocena przyporządkowana poziomowi
wymagań.
5. Praca domowa
Sprawdzana i oceniana wyrywkowo na podstawie zeszytu przedmiotowego, zeszytu
ćwiczeń lub w czasie odpowiedzi przy tablicy.
6. Indywidualne prace (referaty)
- Praca jest dobrowolna. Polega na samodzielnym opracowaniu problemu i jego
prezentacji.
- Tematykę pracy podaje nauczyciel.
- Oceniająca pracę nauczyciel bierze pod uwagę:
o zrozumienie problemu,
o zakres wykorzystanych materiałów i posiadanej wiedzy przedmiotowej,
o realizację rozwiązania i prezentację.
7. Projekt
Dobrowolna praca uczniów przygotowana samodzielnie lub w zespołach. Uczniowie sami
wybierają temat i w porozumieniu z nauczycielem określają zakres projektu. Zbierają
materiały, opracowują i prezentują na lekcji.
Oceniając projekt nauczyciel bierze pod uwagę:
-
wybór problemu sformułowania projektu,
dobór zgromadzonych materiałów,
zgodność projektu za sformułowanym tematem,
zastosowanie wiedzy przedmiotowej,
oryginalność rozwiązania i atrakcyjność prezentacji.
8. Prace praktyczne – doświadczenia i pomoc naukowa
Oceniając nauczyciel bierze pod uwagę:
- znajomość sprzętu,
- bezpieczeństwo w posługiwaniu się sprzętem i odczynnikami,
- umiejętność omówienia eksperymentu, określania obserwacji, wyciągania wniosków,
- staranna opieka nad hodowlami roślinnymi i zwierzęcymi.
9. Uczeń w semestrze trzykrotnie może zgłosić brak pracy domowej lub
nieprzygotowanie do lekcji. Za każde następne zgłoszenie uczeń otrzymuje ocenę
niedostateczną.
10. Za pracę na lekcji (za aktywność w czasie lekcji uczeń otrzymuje plusy (+), trzy plusy
są równoznaczne z oceną bardzo dobrą.
11. Zeszyt przedmiotowy.
Oceniając zeszyt nauczyciel bierze pod uwagę:
- staranność prowadzenia,
- obecność wszystkich notatek i prac domowych,
- poprawność wykonania zadań.
12. Obserwacja różnych form aktywności ucznia
- praca w grupach,
- aktywność na lekcjach,
- przygotowanie do lekcji,
- udział w konkursach, sesjach ekologicznych,
- udział w akcjach zbierania surowców wtórnych.
Ilość i częstotliwość pomiarów jest zależna od klasy i w zależności od realizowanego
programu modyfikowana semestralnie.
KRYTERIA OCENIANIA W GIMNAZJUM
Z BIOLOGII
Ocenę celującą
Otrzymuje uczeń, który:
- posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania
- potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych (problemowych)
-
umie formować problemy i dokonuje syntezy lub analizy nowych zjawisk
umie rozwiązywać problemy w sposób nietypowy
wykonuje w sposób nowatorski i atrakcyjny pomoce naukowe typu: albumy, zielniki,
makiety, przedmiotowe gazetki ścienne
osiąga sukcesy w konkursach pozaszkolnych
Ocenę bardzo dobrą
Otrzymuje uczeń, który:
- w pełnym zakresie opanował wiadomości i umiejętności programowe
- potrafi stosować zdobytą wiedzę do rozwiązywania problemów i zadań w nowych
sytuacjach oraz szczegółowo analizuje procesy biologiczne, chemiczne i fizyczne
- wykazuje dużą samodzielność i potrafi bez pomocy nauczyciela korzystać
z różnych źródeł wiedzy np.: słowniki, tablice, wykresy
- samodzielnie przygotowuje referaty rozszerzające niektóre zagadnienia programowe
i prezentuje je na lekcji
Ocenę dobrą
Otrzymuje uczeń, który:
- opanował w dużym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem
- poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do samodzielnego rozwiązywania
typowych zadań lub problemów korzystając przy tym z tablic, wykresów, rysunków
schematycznych
- potrafi wykonać zaplanowane doświadczenie lub ćwiczenie z biologii
- potrafi wyjaśniać podstawowe prawa przyrodnicze i umie je potwierdzić
odpowiednimi przykładami lub eksperymentami
Ocenę dostateczną
Otrzymuje uczeń, który
- opanował w podstawowym zakresie te wiadomości i umiejętności określone
programem, które są konieczne do dalszego kształcenia:
o zna i potrafi wyjaśnić podstawowe poznane pojęcia i prawa biologiczne oraz
umie poprzeć je odpowiednimi przykładami
o potrafi wykonywać i objaśniać rysunki schematyczne
- poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania z pomocą
nauczyciela typowych zadań lub problemów
- z pomocą nauczyciela potrafi korzystać z takich źródeł wiedzy jak wykresy, tablice
- z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonywać doświadczenie lub zadanie
praktyczne z biologii
Ocenę dopuszczającą
Otrzymuje uczeń, który:
-
ma braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności określonych programem, ale braki
te nie przekreślają możliwości dalszego kształcenia
z pomocą nauczyciela rozwiązuje typowe zadania teoretyczne lub praktyczne
o niewielkim stopniu trudności
z pomocą nauczyciela objaśnia rysunki schematyczne i korzysta z różnych pomocy
naukowych
z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonać proste eksperymenty
zna treści podstawowych praw biologicznych, podstawowe zjawiska przyrodnicze
zdobyte wiadomości i umiejętności potrafi wykorzystać w życiu codziennym
Ocenę niedostateczną
Otrzymuje uczeń, który:
- nie opanował tych wiadomości i umiejętności określonych programem, które są
konieczne do dalszego kształcenia
- nie potrafi rozwiązywać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym
stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela
- nie zna podstawowych praw i pojęć
- nie potrafi wskazać podstawowych zjawisk przyrodniczych
Wymagania edukacyjne
na poszczególne oceny z biologii
Klasa I
Wymagania
Ocena
Uczeń:







Ocena dopuszczająca




















Ocena dostateczna














wymienia struktury budowy komórki roślinnej i zwierzęcej,
rysuje schemat budowy komórki,
nazywa podstawowe typy tkanek,
wskazuje na żywym okazie rośliny korzeń, łodygę, liście i
kwiat,
wylicza podstawowe czynności życiowe organizmu,
rozpoznaje rodzaje piór,
podaje przykłady zwierząt ze szkieletem zewnętrznym i
wewnętrznym,
wymienia sposoby odżywiania się zwierząt,
podaje przykłady wykorzystania roślin w życiu i gospodarce
człowieka,
wymienia zwierzęta oddychające skrzelami i płucami,
wymienia źródła zanieczyszczeń powietrza, wody, gleby,
omawia funkcję tkanki przewodzącej,
wymienia elementy układu krążenia,
wymienia sposoby bezpłciowego rozmnażania roślin i zwierząt,
rozpoznaje kwiatostan męski i żeński sosny,
podaje przykłady gniazdowników i zagniazdowników,
wyjaśnia cel ochrony gatunkowej roślin i zwierząt,
podaje przykłady ruchów roślin,
wymienia funkcje układu nerwowego i hormonalnego ssaków.
wykonuje prosty preparat mikroskopowy,
na podstawie preparatów mikroskopowych stwierdza, że
organizmy są zbudowane z komórek,
wyjaśnia różnice między tkanką twórczą i stałą,
rysuje ogólny pokrój rośliny i zaznacza organy,
wskazuje na schemacie części ciała ssaka,
wymienia główne układy wewnętrzne ssaków,
dzieli organizmy na samożywne i cudzożywne,
podaje 3 przykłady przystosowań organizmów do środowiska
lądowego i wodnego,
wymienia funkcje i warstwy skóry,
wskazuje na modelu części szkieletu kręgowców,
wyjaśnia rolę kości pneumatycznych,
wymienia składniki pokarmowe i określa ich ogólną rolę,
wymienia przystosowania drapieżników do łapania zdobyczy,
rysuje schematycznie aparat szparkowy,
wykonuje schematyczny rysunek płuc kręgowców,
wyjaśnia rolę roślin jako producentów tlenu,
stosuje prostą skalę porostową,
wyjaśnia pojęcie: zamknięty i otwarty układ krwionośny,
rozróżnia na preparacie krew ssaka i płaza,
rozpoznaje na schematach serca kręgowców,
wymienia zmodyfikowane pędy służące do rozmnażania,
rysuje budowę kwiatu rośliny okrytonasiennej,















Ocena dobra





















Ocena bardzo dobra












wyjaśnia pojęcie: jajorodność, żyworodność, zapłodnienie
zewnętrzne i wewnętrzne,
nazywa podstawowe elementy budowy jaja ptaka,
wyjaśnia konsekwencje ścięcia stożka wzrostu,
charakteryzuje rolę narządów zmysłów.
definiuje pojęcie: komórka,
wykonuje rysunki na podstawie obserwacji mikroskopowych,
klasyfikuje elementy komórki na żywe i martwe,
porównuje budowę komórki roślinnej i zwierzęcej,
definiuje pojęcie: tkanka,
omawia rolę tkanek,
klasyfikuje rośliny na: jednokomórkowe, plechowce,
organowce,
uzasadnia nazwy roślin: jednoroczne, dwuletnie i wieloletnie,
definiuje pojęcia: narząd i układ,
charakteryzuje funkcje układów wewnętrznych,
dowodzi, że pokrycie ciała wiąże się ze środowiskiem i trybem
życia,
charakteryzuje wytwory naskórka,
porównuje pokrycie ciała kręgowców,
przedstawia podział składników pokarmowych,
omawia znaczenie fotosyntezy,
wyjaśnia pojęcia: producent, konsument i reducent,
opisuje budowę i rolę układu pokarmowego kręgowców,
dostrzega zależności między narządem oddechowym a
środowiskiem,
wyjaśnia istotę oddychania komórkowego,
porównuje budowę wewnętrzną korzenia i łodygi,
wyjaśnia rolę małego i dużego obiegu krwi ssaka,
uzasadnia cel rozmnażania,
wyjaśnia różne sposoby rozmnażania się organizmów,
wykazuje przystosowania roślin do rozsiewania nasion i
owoców,
uzasadnia, dlaczego zanika różnorodność gatunkowa,
charakteryzuje tropizmy i nastie,
opisuje budowę i działanie komórki nerwowej,
opisuje budowę narządów zmysłów kręgowców.
wyjaśnia rolę składników komórki,
wykazuje związek między budową tkanek a ich
rozmieszczeniem i funkcją,
porównuje plechowce i organowce,
wyjaśnia, na czym polegają przystosowania organizmów do
środowiska,
uzasadnia rolę pokrycia ciała w poruszaniu się,
opisuje różnice szkieletu ryby, płaza, gada, ptaka i ssaka,
uzasadnia odpowiedź na pytanie „Czy rośliny mają szkielet?”,
wykazuje przystosowania w budowie liścia do fotosyntezy,
dostrzega zależność między rodzajem pokarmu a budową
układu pokarmowego i zębów,
wymienia cechy charakterystyczne gąbek i parzydełkowców,
wymienia cechy charakterystyczne płazińców i nicieni,
wymienia cechy charakterystyczne pierścienic,
wymienia cechy charakterystyczne mięczaków i stawonogów,
wyjaśnia rolę roślin w regulacji stężenia O2 i CO2 w atmosferze,
dostrzega różnicę między wymianą gazową u roślin wodnych i
lądowych,
omawia budowę narządów oddechowych bezkręgowców i













Ocena celująca




kręgowców,
porównuje oddychanie z fotosyntezą,
wykazuje zależność między budową, rozmieszczeniem i funkcją
tkanek korzenia i łodygi,
wyjaśnia rolę przegrody komór serc kręgowców,
na wybranych przykładach opisuje, w jaki sposób zachodzi
dany typ rozmnażania bezpłciowego
uzasadnia konieczność rozmnażania płciowego,
uzasadnia rozdzielnopłciowość i jednopienność sosny,
porównuje sposób opieki nad potomstwem u różnych zwierząt,
porównuje tropizmy i nastie,
wyjaśnia działanie oczu złożonych owada i akomodację oka
kręgowców.
opisuje dokładnie budowę szkieletu ssaka (wymienia kości),
uzasadnia modyfikacje szkieletu kończyn,
opisuje budowę składników pokarmowych pod względem
chemicznym,
planuje i wykonuje proste doświadczenia chemiczne ilustrujące
właściwości białek, cukrów i tłuszczów,
prezentuje ciekawostki związane z odżywianiem zwierząt,
wyjaśnia rolę hemoglobiny i osocza w transporcie gazów,
dostrzega różnice w przemianie pokoleń roślin i zwierząt,
dostrzega redukcję pokolenia gametofitu u roślin w związku z
wyjściem na ląd.
Klasa II
Wymagania
Ocena
Uczeń:






Ocena dopuszczająca












określa funkcje szkieletu,
wymienia przyczyny wad postawy ciała,
nazywa narządy budujące drogi oddechowe,
wymienia skutki palenia tytoniu,
określa skład i rolę krwi,
wskazuje krwiobiegi, położenie serca, sposoby zapobiegania
chorobom układu krążenia,
wymienia narządy tworzące układ pokarmowy,
uzasadnia konieczność dbania o higienę jamy ustnej,
wymienia sposoby zapobiegania zakażeniom pasożytniczym,
wymienia narządy tworzące układ wydalniczy oraz określa ich
rolę,
wymienia funkcje skóry oraz wyjaśnia, na czym polega jej
higiena,
zna zasady udzielania pierwszej pomocy przy oparzeniach i
odmrożeniach,
na schemacie pokazuje położenie gruczołów dokrewnych,
wymienia funkcje układu nerwowego, narządy zmysłów,
krótko charakteryzuje wady wzroku,
wymienia elementy budowy układu rozrodczego kobiety i
mężczyzny,
wymienia objawy ciąży i objaśnia przynajmniej dwa sposoby
jej zapobiegania,
wymienia skutki alkoholizmu, nikotynizmu, narkomanii.









Ocena dostateczna























Ocena dobra












Ocena bardzo dobra

na modelu wskazuje i nazywa podstawowe kości,
omawia połączenia kości,
opisuje zmiany położenia klatki piersiowej w czasie wdechu i
wydechu,
określa, co jest istotą oddychania,
wymienia najczęstsze choroby dróg oddechowych,
określa rolę poszczególnych elementów morfotycznych krwi,
odróżnia tętnicę od żyły,
wymienia czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na
choroby układu krążenia,
określa rolę w organizmie poszczególnych składników
pokarmowych,
podaje przynajmniej 3 zasady racjonalnego żywienia,
opisuje budowę nerki,
wymienia właściwości moczu ostatecznego,
na schemacie wskazuje warstwy skóry,
wyjaśnia, dlaczego adrenalina nazywana jest hormonem walki,
podaje przykłady postępowania w przypadku cukrzycy,
rysuje prosty łuk odruchowy,
podaje przykład odruchu bezwarunkowego i warunkowego,
wskazuje zasadnicze elementy budowy oka i ucha,
charakteryzuje funkcje żeńskich i męskich narządów
rozrodczych,
opisuje zmiany zachodzące w okresie dojrzewania,
wymienia czynniki chorobotwórcze.
klasyfikuje kości ze względu na kształt,
opisuje rysunek stawu,
klasyfikuje mięśnie,
omawia rolę poszczególnych narządów budujących drogi
oddechowe,
opisuje wymianę gazową w płucach,
wykazuje związek budowy naczyń krwionośnych z pełnioną
funkcją,
opisuje pracę serca,
klasyfikuje krwotoki,
omawia budowę i rolę układu limfatycznego,
omawia procesy zachodzące w poszczególnych odcinkach
przewodu pokarmowego,
określa skutki niedoboru białek, cukrów, tłuszczów, witamin i
soli mineralnych,
wyjaśnia, dlaczego alkoholizm jest chorobą społeczną,
wymienia funkcje poszczególnych narządów układu
moczowego,
wymienia objawy zapalenia pęcherza moczowego,
analizuje budowę skóry właściwej,
wymienia choroby i pasożyty skóry,
wskazuje różnice między regulacją nerwową i hormonalną,
rysuje i omawia budowę komórki nerwowej,
wyjaśnia pojęcia: odruch, receptor, łuk odruchowy, nerwice,
omawia budowę i rolę oka i ucha,
omawia drogę komórki jajowej od momentu jej uwolnienia z
jajnika, aż do zagnieżdżenia się w błonie śluzowej macicy,
wyjaśnia pojęcia: zdrowie, choroba, choroby cywilizacyjne,
społeczne.
omawia budowę poszczególnych elementów szkieletu (nazywa
i wskazuje kości)
porównuje i uzasadnia zakres wykonywania ruchów przez





















Ocena celująca


poszczególne typy stawów,
wyjaśnia mechanizm skurczu mięśnia,
objaśnia rolę krtani jako narządu głosu,
opisuje istotę wymiany gazowej wewnętrznej,
porównuje wpływ na organizm palenia tytoniu i zanieczyszczeń
środowiska,
porównuje: leukocyty i erytrocyty, tętnice i żyły,
wykazuje związek funkcjonowania układu oddechowego i
krążenia,
objaśnia zapis ciśnienia krwi,
wyjaśnia cel szczepień ochronnych,
wyjaśnia terminy: odżywianie, trawienie, ruchy perystaltyczne,
wyjaśnia, na czym polega niebezpieczeństwo obecności w
pokarmach metali ciężkich,
wyjaśnia pojęcie: przemiana materii,
porównuje skład moczu pierwotnego i ostatecznego,
wymienia mechanizmy obronne skóry,
porównuje funkcję gruczołów zewnątrzwydzielniczych,
wyjaśnia związek niewłaściwego funkcjonowania układu
hormonalnego ze stanem zdrowia organizmu,
objaśnia zależność między budową a funkcjami mózgu i rdzenia
kręgowego,
wyjaśnia, na czym polega proces widzenia i słyszenia,
określa, jakie narządy powstaną z poszczególnych warstw
komórek (listków zarodkowych),
opisuje rozwój zarodkowy człowieka,
określa, gdzie może szukać pomocy człowiek uzależniony.
uczeń opanował wiadomości i umiejętności wykraczające
ponad program,
bierze udział w konkursach i olimpiadach biologicznych,
stosuje zdobytą wiedzę w projektowaniu i przeprowadzaniu
prostych doświadczeń np. wykrywanie składników
pokarmowych itp.
Klasa III
Ocena
Ocena dopuszczająca
Wymagania
Uczeń:
 określa zadania ekologii, ochrony środowiska i ochrony
przyrody,
 rozpoznaje 2-3 gatunki roślin i zwierząt występujących w
najbliższym otoczeniu,
 odróżnia, podając 2-3 cechy, osobniki należące do jednego
gatunku,
 wyjaśnia pojęcia: populacja, biocenoza i ekosystem,
 wymienia cechy pozwalające opisać populację,
 opisuje 2 sposoby zwalczania szkodników,
 wyjaśnia, na czym polegają oddziaływania antagonistyczne i
nieantagonistyczne,
 układa prosty łańcuch pokarmowy,
 na przykładzie lasu wskazuje elementy składowe ekosystemu,
 opisuje obieg wody w przyrodzie,
 wskazuje źródła zanieczyszczeń powietrza, gleby i wody,












Ocena dostateczna

















Ocena dobra









opisuje, popierając 2-3 przykładami, skutki degradacji biosfery,
ocenia wpływ nielegalnych wysypisk śmieci na stan
środowiska,
wymienia cele i formy ochrony przyrody.
wyjaśnia pojęcia: gen, cecha dominująca, cecha recesywna,
podaje przykłady osiągnięć inżynierii genetycznej.
poprawnie interpretuje pojęcia: ekologia, ochrona środowiska i
ochrona przyrody,
rozpoznaje po 4-5 gatunków roślin, zwierząt i grzybów
występujących w najbliższej okolicy,
charakteryzuje czynniki środowiska,
podaje przykłady eurybiontów i stenobiontów,
wyjaśnia pojęcia: rozrodczość, śmiertelność i struktura
wiekowa,
wymienia skutki efektu cieplarnianego i eutrofizacji zbiorników
wodnych,
opisuje na konkretnych przykładach drapieżnictwo,
pasożytnictwo, konkurencję i mutualizm,
opisuje strukturę wybranego ekosystemu lądowego i wodnego,
klasyfikuje zanieczyszczenia zatruwające atmosferę,
objaśnia przyczyny i skutki rozrzedzenia ozonowego i efektu
cieplarnianego,
wskazuje po 2-3 sposoby zmniejszania zanieczyszczeń
powietrza, wody i gleby,
uzasadnia konieczność podejmowania międzynarodowych
działań na rzecz ochrony środowiska,
podaje różnice między ochroną częściową a ścisłą,
wskazuje na mapie Polski parki narodowe,
podaje przykłady gatunków chronionych w najbliższej okolicy.
określa lokalizację genów,
wymienia przykłady chorób dziedzicznych,
określa fazy mitozy.
poprawnie operuje pojęciami: gatunek, nisza ekologiczna,
siedlisko, środowisko,
na podstawie krzywej tolerancji ekologicznej wskazuje
organizmy należące do eurybiontów i stenobiontów,
wyjaśnia związek między czynnikami ograniczającymi a
zasięgiem występowania wskazanych organizmów,
charakteryzuje czynniki wpływające na strukturę wiekową
populacji,
wyjaśnia, na czym polega: efekt cieplarniany, zakwity wód,
erozja gleby,
wykazuje związek między gradacją szkodników a
wprowadzeniem monokultur rolnych i leśnych,
porównuje oddziaływania antagonistyczne i nieantagonistyczne,
przewiduje skutki zniszczenia jednego z ogniw łańcucha
pokarmowego,
analizuje schemat przepływu energii przez ekosystem i obiegu
materii w ekosystemie,
charakteryzuje zagrożenia powodowane przez smog, energetykę
jądrową i odpady,
określa przyczyny i skutki degradacji gleby,
charakteryzuje klasy czystości wód,
uzasadnia konieczność propagowania idei zrównoważonego
rozwoju,
porównuje założenia ochrony ścisłej i częściowej,
charakteryzuje poszczególne formy ochrony przyrody.











Ocena bardzo dobra














Ocena celująca





omawia ogólnie budowę DNA,
podaje przykłady wykorzystania podstawowych zasad
dziedziczenia,
wyjaśnia, czym zajmuje się inżynieria genetyczna.
definiuje pojęcia: gatunek, siedlisko, środowisko i nisza
ekologiczna,
charakteryzuje zależności między czynnikami środowiska a
organizmami,
na podstawie wykresów przedstawiających zakresy tolerancji
określa wymagania wskazanych gatunków,
interpretuje krzywą przeżywania,
na podstawie analizy krzywej przeżywania przewiduje dalszy
rozwój populacji,
wykorzystując informacje dotyczące sieci pokarmowej,
udowadnia, że stosowanie chemicznych środków ochrony roślin
zagraża wielu innym gatunkom, w tym człowiekowi,
opisuje wyniki poszczególnych typów oddziaływań między
populacjami,
wyjaśnia, dlaczego mówimy o zależności między przepływem
energii a obiegiem materii w ekosystemie,
udowadnia, że lokalne zagrożenia atmosfery mogą stanowić
problem globalny,
analizuje związek między zanieczyszczeniem gleby a
eutrofizacji zbiorników wodnych,
wyjaśnia pojęcie: pustynia porostowa, smog, kwaśne deszcze,
opisuje skutki nieodpowiedniego składowania odpadów,
charakteryzuje działania na rzecz ochrony środowiska
podejmowane w Polsce,
klasyfikuje rezerwaty przyrody,
rozpoznaje wybrane gatunki chronionych roślin, zwierząt i
grzybów.
objaśnia strukturę DNA,
analizuje mechanizm dziedziczenia płci,
sprawnie rozwiązuje krzyżówki genetyczne jedno – i
dwugenowe,
porównuje mitozę z mejozą.
bierze udział w konkursach biologicznych i ekologicznych,
stosuje zdobytą wiedzę do rozwiązywania problemów np.:
podaje i omawia przykłady praktycznego zastosowania wiedzy
dotyczącej czynników ograniczających rozmieszczenie
organizmów,
proponuje budowę elektrowni wykorzystującej alternatywne
źródła energii,
przedstawia na schematycznym rysunku efekt cieplarniany,
podaje przykłady roślin odpornych na zanieczyszczenia,
proponuje sposoby zapobiegania zanieczyszczeniom,
analizuje skutki eksplozji demograficznej,
planuje kampanię informującą o stanie przyrody w najbliższej
okolicy
Na wszystkich poziomach edukacyjnych powtarzane i utrwalane są wiadomości zdobywane na lekcjach.
Ponadto uczniowie rozwiązują zadania mające przygotować ich do egzaminu gimnazjalnego. Nauczyciel
realizuje z uczniami zadania, które sprawiają trudności na egzaminie: analizowanie tekstów o tematyce
biologicznej, skutki niedoborów witamin dla organizmu.
Wymagania edukacyjne
na poszczególne oceny z biologii dla uczniów z orzeczeniami z poradni psychologiczno –
pedagogicznych o dostosowaniu wymagań.
Klasa I
Ocena
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
Wymagania
Uczeń:
 wymienia struktury budowy komórki roślinnej i zwierzęcej,
 wskazuje na żywym okazie rośliny korzeń, łodygę, liście i
kwiat,
 wylicza podstawowe czynności życiowe organizmu,
 wymienia sposoby odżywiania się zwierząt,
 wymienia zwierzęta oddychające skrzelami i płucami,
 wymienia elementy układu krążenia,
 wymienia sposoby bezpłciowego rozmnażania roślin i zwierząt,
 wyjaśnia cel ochrony gatunkowej roślin i zwierząt.
 rysuje ogólny pokrój rośliny i zaznacza organy,
 wskazuje na schemacie części ciała ssaka,
 wymienia główne układy wewnętrzne ssaków,
 dzieli organizmy na samożywne i cudzożywne,
 podaje 3 przykłady przystosowań organizmów do środowiska
lądowego i wodnego,
 wymienia funkcje i warstwy skóry,
 wymienia składniki pokarmowe i określa ich ogólną rolę,
 wyjaśnia pojęcie: jajorodność, żyworodność, zapłodnienie
zewnętrzne i wewnętrzne,
 charakteryzuje rolę narządów zmysłów.
 definiuje pojęcie: komórka,
 definiuje pojęcie: tkanka,
 omawia rolę tkanek,
 definiuje pojęcia: narząd i układ,
 charakteryzuje funkcje układów wewnętrznych,
 przedstawia podział składników pokarmowych,
 omawia znaczenie fotosyntezy,
 wyjaśnia pojęcia: producent, konsument i reducent,
 wyjaśnia istotę oddychania komórkowego,
 uzasadnia cel rozmnażania,
 opisuje budowę i działanie komórki nerwowej.
 wyjaśnia rolę składników komórki,
 uzasadnia odpowiedź na pytanie „Czy rośliny mają szkielet?”,
 wyjaśnia rolę roślin w regulacji stężenia O2 i CO2 w atmosferze,
 dostrzega różnicę między wymianą gazową u roślin wodnych i
lądowych,
 omawia budowę narządów oddechowych bezkręgowców i
kręgowców,
 porównuje oddychanie z fotosyntezą,
 wyjaśnia pojęcie: pustynia porostowa, smog, kwaśne deszcze,
 wyjaśnia rolę przegrody komór serc kręgowców,
 uzasadnia konieczność rozmnażania płciowego.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, którego wiedza wykracza poza omawiany materiał.
Klasa II
Ocena
Wymagania
Uczeń:





Ocena dopuszczająca










Ocena dostateczna








Ocena dobra








Ocena bardzo dobra





określa funkcje szkieletu,
nazywa narządy budujące drogi oddechowe,
określa skład i rolę krwi,
wymienia narządy tworzące układ pokarmowy,
wymienia narządy tworzące układ wydalniczy oraz określa ich
rolę,
wymienia funkcje skóry oraz wyjaśnia, na czym polega jej
higiena,
wymienia funkcje układu nerwowego, narządy zmysłów,
wymienia elementy budowy układu rozrodczego kobiety i
mężczyzny,
wymienia objawy ciąży i objaśnia przynajmniej dwa sposoby
jej zapobiegania,
wymienia skutki alkoholizmu, nikotynizmu, narkomanii.
na modelu wskazuje i nazywa podstawowe kości,
określa, co jest istotą oddychania,
określa rolę poszczególnych elementów morfotycznych krwi,
odróżnia tętnicę od żyły,
określa rolę w organizmie poszczególnych składników
pokarmowych,
podaje przynajmniej 3 zasady budowę nerki,
podaje przykład odruchu bezwarunkowego i warunkowego,
wskazuje zasadnicze elementy budowy oka i ucha,
charakteryzuje funkcje żeńskich i męskich narządów
rozrodczych,
opisuje zmiany zachodzące w okresie dojrzewania.
omawia rolę poszczególnych narządów budujących drogi
oddechowe,
opisuje wymianę gazową w płucach,
wykazuje związek budowy naczyń krwionośnych z pełnioną
funkcją,
opisuje pracę serca,
wymienia funkcje poszczególnych narządów układu
moczowego,
wskazuje różnice między regulacją nerwową i hormonalną,
rysuje i omawia budowę komórki nerwowej,
omawia drogę komórki jajowej od momentu jej uwolnienia z
jajnika, aż do zagnieżdżenia się w błonie śluzowej macicy.
wyjaśnia mechanizm skurczu mięśnia,
objaśnia rolę krtani jako narządu głosu,
wykazuje związek funkcjonowania układu oddechowego i
krążenia,
objaśnia zapis ciśnienia krwi,
wyjaśnia cel szczepień ochronnych,
wyjaśnia terminy: odżywianie, trawienie, ruchy perystaltyczne,
wymienia mechanizmy obronne skóry,
określa, gdzie może szukać pomocy człowiek uzależniony.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, którego wiedza wykracza poza omawiany materiał.
Klasa III
Ocena
Ocena dopuszczająca
Ocena dostateczna
Ocena dobra
Ocena bardzo dobra
Wymagania
Uczeń:
 określa zadania ekologii, ochrony środowiska i ochrony
przyrody,
 rozpoznaje 2-3 gatunki roślin i zwierząt występujących w
najbliższym otoczeniu,
 wyjaśnia pojęcia: populacja, biocenoza i ekosystem,
 wyjaśnia, na czym polegają oddziaływania antagonistyczne i
nieantagonistyczne,
 układa prosty łańcuch pokarmowy,
 opisuje obieg wody w przyrodzie,
 wskazuje źródła zanieczyszczeń powietrza, gleby i wody,
 wyjaśnia co to jest DNA
 wymienia cele i formy ochrony przyrody.
 wyjaśnia pojęcia: rozrodczość, śmiertelność i struktura
wiekowa,
 opisuje na konkretnych przykładach drapieżnictwo,
pasożytnictwo, konkurencję i mutualizm,
 objaśnia przyczyny i skutki rozrzedzenia ozonowego i efektu
cieplarnianego,
 wskazuje po 2-3 sposoby zmniejszania zanieczyszczeń
powietrza, wody i gleby.
 poprawnie operuje pojęciami: gatunek, nisza ekologiczna,
siedlisko, środowisko,
 porównuje oddziaływania antagonistyczne i nieantagonistyczne,
 przewiduje skutki zniszczenia jednego z ogniw łańcucha
pokarmowego,
 analizuje schemat przepływu energii przez ekosystem i obiegu
materii w ekosystemie,
 wyjaśnia pojęcie mitoza i mejoza,
 wyjaśnia cel inżynierii genetycznej i zagrożenia z nią związane,
 charakteryzuje klasy czystości wód.
 na podstawie wykresów przedstawiających zakresy tolerancji
określa wymagania wskazanych gatunków,
 na podstawie analizy krzywej przeżywania przewiduje dalszy
rozwój populacji,
 opisuje wyniki poszczególnych typów oddziaływań między
populacjami,
 udowadnia, że lokalne zagrożenia atmosfery mogą stanowić
problem globalny,
 opisuje skutki nieodpowiedniego składowania odpadów.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, którego wiedza wykracza poza omawiany materiał.