Autor: Zuzak Natalia Temat: Odwierty na działce w celi sprawdzenia rodzaju gruntu. 1. Lokalizacja obszaru badań: Krosna należy do województwa podkarpackiego i położona jest w jego południowej części. Jest to miasto powiatowe. Jego obszar rozciąga się pomiędzy miejscowościami Jedlicze na zachodzie i Iskrzynią na wschodzie oraz Odrzykoniem na północy i Szczepańcową na południu. W centralnej części Krosna zabudowa jest zwarta z zabytkowym centrum, natomiast w miarę oddalania się od centrum miasta przybiera ona charakter przemysłowo-rolniczy. Badania zostaną wykonana na boisku sportowym Kapusu PWSZ w Krośnie przy ul. Dmochowskiego. 2. Opis budowy geologicznej i warunkow hydrogeologicznych w rejonie zamierzonych prac geologicznych: Krosno i jego okolice położone są w obrębie zewnętrznych Karpat fliszowych, które są najbardziej zewnętrzną jednostką Karpat. Krosno leży jedynie w jednostce tektonicznej śląskiej- reprezentuje więc utwory piaskowcowo-łupkowe. Występuje tu pełny profil stratygraficzny począwszy od górnej kredy (warstwy istebniańskie) po oligocen (warstwy krośnieńskie).Warstwy istebniańskie (czarnorzeckie) w rejonie Krosna zostały stwierdzone w antyklinie Potoka jedynie w profilach otworów wiertniczych. Wykształcone są jako szare łupki ilaste i mułowcowe z wyraźną laminacją. Są one poprzedzielane niewielkiej miąższości piaskowcami drobno- i gruboziarnistymi, a także, zwłaszcza w stropie warstw istebniańskich, zlepieńcami. Wiek tych warstw określono na senon– paleocen. Krosno położone jest w obrębie zlewni Wisłoka będącego lewobrzeżnym dopływem Sanu. Wisłok jest dominującym elementem sieci hydrograficznej Krosna. Przepływa przez jego północną część i ma generalny przebieg ze wschodu na północny zachód, charakteryzuje się deszczowo-śnieżnogruntowym sposobem zasilania z maksymalnym odpływem w miesiącach wiosennych i letnich . W obrębie Dołów Jasielsko-Sanockich Wisłok traci swój górski charakter. Na obszarze Krosna zasilany jest przez niewielkie, częściowo uregulowane cieki powierzchniowe, z których największym jest Lubatówka z dopływem Olszyny. Na podstawie zebranych materiałów geologicznych i hydrogeologicznych, na omawianym obszarze można wydzielić następujące główne użytkowe poziomy wodonośne: – czwartorzędowy, – paleogeński, – czwartorzędowo-paleogeński. Największe znaczenie dla zaopatrzenia w wody zwykłe ma czwartorzędowy poziom wodonosny zbudowany z osadów rzecznych doliny Wisłoka . Poziom ten występuje w utworach tarasowych i ma ograniczony zasięg. Warstwę wodonośną tworzą otoczaki, żwiry i piaski o różnej granulacji, często zapylone i zaglinione. Poziom ten ma słabą izolację od powierzchni w postaci glin i pyłów o miąższości od 2 do 6 m. Głębokość występowania głównego poziomu wodonośnego wynosi najczęściej do 5 m. Wydajności potencjalne studni wierconych zmieniają się od 2 do 5 m3/h. 3. Metodyka badań i rodzaj wykonanych badań : Metody badań geologicznych, służące do określania rodzaju i układu skał oraz budowy wnętrza Ziemi, można podzielić na bezpośrednie i pośrednie. Bada się skały występujące na powierzchni w odsłonięciach skalnych oraz skały znajdujące się pod powierzchnią Ziemi. Podstawową metodą bezpośrednią są wiercenia. Dzięki nim można ustalić budowę geologiczną obszaru, tzn. rodzaje skał oraz ich ułożenie. Najgłębsze wiercenia sięgają 12 km. Ze względów ekonomicznych najczęściej przeprowadza się je w celu poszukiwania bogactw mineralnych. WIERCENIA: Wiercenia - w archeologii, metoda prospekcji archeologicznej wymagająca pobierania próbek. Badania przeprowadzane są za pomocą serii odwiertów. Wiercenia wykonuje się za pomocą świdra geologicznego. Pobierane są próbki z głębokości zależnej od stanowiska (od 5 do 10 metrów). Wydobyte z wnętrza ziemi rdzenie mają średnicę ok. 5-10cm i stanowią przekrój przez stanowisko będąc wycinkami stratyfikacji stanowiska. Jeżeli badania są przeprowadzane systematycznie, z wykorzystaniem siatki pomiarowej można pozyskać wiele informacji o miąższości i strukturze warstw na stanowisku. Przy użyciu świdrów geologicznych, możliwe jest wyciągniecie wraz z rdzeniem drobnych zabytków archeologicznych. Wiercenia nie są możliwe, lub są bardzo utrudnione w przypadku stanowisk z architekturą kamienną i na kamienistym terenie. Ważne jest także zachowanie szczególnej ostrożności w przypadku stanowisk, na których możemy się spodziewać uszkodzenia zabytków (cmentarzyska). Wiercenia należą do metod prospekcji archeologicznej wymagających pobierania próbek. 4. Cel i Wyniki badań: Cel wierceń: Wiercenia realizowane będą w ramach projektu badawczego stanowiącego połączenie rozważań teoretycznych z weryfikacją eksperymentalną. Badania mają na celu kompleksowe ujęcie zagadnienia prowadzenia badan geoinzynierskich. Profile odwiertów: Pomiar I Głębokość Barwa Wałeczko Rozpusz -wanie -czalność Rozmakanie Ścinarka Penetrometr [kg/m2] [min] 0,00-0,20 brąz 7 razy 12,0 Małe ilości piasku 1,00 0,00 0,20-0,40 brąz 8razy 18,26 Większa ilość piasku 1,00 0,00 0,40-0,80 brąz 3 4,4 Duże ilość piasku 1,00 0,00 0,80-1,00 brąz 5 7,2 Różnorodne 1,00 0,00 1,5 0,00 kamienie,ostrokąciste 1,00-1,40 szarobrązowa 12 15,47 Drobny piasek w dużej ilości 1,40-1,80 szarobrązowa 20 13,27 Znikoma ilość piasku 0,00 0,00 1,80-2,00 Pogłębiająca 21 6,00 Małe drobiny piaksu 0,00 0,00 19 4,2 Ostrokaciaste 0,00 0,00 się zmiana barwy na szarą 2,00-2,5 Szara kamienie 2,50-3,00 Ciemno 25 7,30 Duże droiny piasku 0,00 0,00 szara, mokra z odcieniem brązu 3,00-3,20 Tj. wcześniej 3 1,20 - 0,00 0,00 3,20-3,50 Tjwczesniej 9 2,00 - 0,00 0,00 Barwa Wałeczko Rozpusz Rozmakanie Ścinarka Penetrometr -wanie -czalność Pomiar II Głębokość [kg/m2] [min] 0,00-0,35 brąz 29 razy 5,46 brak piasku 1,00 0,10 0,35-0,75 Ciemny brąz 19razy 5,0 Brak piasku 1,50 0,10 0,75-1,5 Ciemny brąz 6 4,32 - 1,80 0,00 1,50-2,00 Ciemny brąz 28 7,30 Drobne ziarna 1,50 0,00 2,00-2,5 Ciemny brąz 19 5,54 Drobne ziarna piasku 2,5 0,20 2,50-3,00 miodowa 15 3,00 Małe drobiny piasku 2,00 0,20 3,00-3,5 Miodowa 13 4,06 Małe drobiny piaksu 3,00 0,20 3,5-4,00 Miodowa 7 12,00 Drobne kamienie 3,5 0,50 Zalecenia bezpieczeństwa i ochrony środowiska: Wykonawca wierceń zachowa szczególną ostrożność podczas wykonywania robót wiertniczych oraz prac ziemnych i będzie przestrzegał następujących zaleceń: a) teren wykonywania prac powinien być zabezpieczony przed dostępem osób postronnych, b) na granicy terenu objętego robotami powinny być zainstalowane tablice informacyjnoostrzegawcze, c) w miejscach dostępnych będzie znajdować się podstawowy sprzęt gaśniczy, d) w miejscu znanym wszystkim pracownikom będzie znajdować się apteczka z podstawowymi środkami opatrunkowymi i lekami,pracownicy powinni posiadać odpowiednie przeszkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz posiadać aktualne badania lekarskie, e) na terenie wykonywanych prac będzie znajdować się instrukcja postępowania w czasie wypadku oraz instrukcja postępowania w czasie pożaru,w przypadku czasowego wstrzymania robót otwory powinny być zabezpieczone przed zasypywaniem oraz przed dostępem osób nieupoważnionych, f) pracownicy w czasie wykonywania prac powinni posiadać ubrania ochronne, g) oznakowania i ogrodzenia taśmą terenu wykonywanych prac, h) rekultywacji terenu prac i renowacji w pomieszczeniach, i) prawidłowego wykonania wszystkich prac zgodnego z aktualnie obowiązującymi normami polskimi oraz polskim prawem, j) przestrzegania przepisów bhp i ppoż., k) zapewnić kadrę i nadzór z wymaganymi uprawnieniami, l) zapewnić sprzęt spełniający wymagania norm technicznych, ł) utrzymywać porządek na placu, na którym są prowadzone roboty w czasie realizacji prac, a w szczególności usuwania na bieżąco z placu budowy odpadów pochodzących z wiercenia, Wnioski i zalecenia: W wyniku przeprowadzonych robót wiertniczych sporządzona będzie dokumentacja geologiczna, w skład której wchodzić będzie: 1. Tabela z wynikami pomiarów 2. Profil geologiczny 3. Karta sondowania *Zamierzone roboty geologiczne mogą być wykonane po uzyskaniu decyzji zatwierdzającej niniejszy Projekt… przez Starostę Miasta Krosno, a zamiar rozpoczęcia zamierzonych robót należy zgłosić właściwemu organowi administracji geologicznej oraz Burmistrzowi Miasta Krosno. *Projektowany sposób, technologia oraz materiały wykorzystane do wykonania przedmiotowej studni, wykluczają negatywny wpływ tych robót na środowisko gruntowowodne. *Prace geologiczne będą prowadzone pod nadzorem uprawnionego geologa. * Niniejszy projekt robót geologicznych należy przedłożyć w 2 egzemplarzach Staroście Miasta Krosna celem zatwierdzenia. Literatura: Bielawska A.,Maciejewska A. , Szafranek A. „ Podstawy gleboznawstwa z elementami kartografii gleb” Wyd. Politechnika Warszawska 2011 Kuzak Ryszard, Żaba Jerzy „ Podstawy geologii strukturalnej.” Wyd. Naukowe PWN WiłunZ.”Zarys geotechniki” Wyd. WKŁ 2013